古诗词

刘敞

久雨三首

刘敞

繁阴过五日,积雨迷九天。fán yīn guò wǔ rì,jī yǔ mí jiǔ tiān。
衣冠亦泥涂,陵陆成深渊。yī guān yì ní tú,líng lù chéng shēn yuān。
忘屦已乘橇,舍车始思船。wàng jù yǐ chéng qiāo,shě chē shǐ sī chuán。
曰余蹈沧海,良知时适然。yuē yú dǎo cāng hǎi,liáng zhī shí shì rán。

久雨三首

刘敞

清渠彼涓流,通逵此夷坦。qīng qú bǐ juān liú,tōng kuí cǐ yí tǎn。
风云瞬息间,江汉倏生眼。fēng yún shùn xī jiān,jiāng hàn shū shēng yǎn。
渊源讵能问,浩荡颇可惮。yuān yuán jù néng wèn,hào dàng pǒ kě dàn。
白日蔽九霄,吾行幸当返。bái rì bì jiǔ xiāo,wú xíng xìng dāng fǎn。

久雨三首

刘敞

岩岩蓬莱巅,赫赫昆仑墟。yán yán péng lái diān,hè hè kūn lún xū。
上帝严紫垣,群仙亦深居。shàng dì yán zǐ yuán,qún xiān yì shēn jū。
高出云电外,俯视风雨除。gāo chū yún diàn wài,fǔ shì fēng yǔ chú。
安知昏垫民,汨没才阖庐。ān zhī hūn diàn mín,mì méi cái hé lú。

十二月十一日雷电有作

刘敞

今兹方隆冬,阳春尚宜少。jīn zī fāng lóng dōng,yáng chūn shàng yí shǎo。
何忽雷早闻,因之电争曜。hé hū léi zǎo wén,yīn zhī diàn zhēng yào。
砰轰非常怒,䃸磹通夕照。pēng hōng fēi cháng nù,xiàn tán tōng xī zhào。
号令无乃乖,灾祥谅谁召。hào lìng wú nǎi guāi,zāi xiáng liàng shuí zhào。
吾闻玉女戏,独得天公笑。wú wén yù nǚ xì,dú dé tiān gōng xiào。
此理正应尔,君毋强讥诮。cǐ lǐ zhèng yīng ěr,jūn wú qiáng jī qiào。

种紫苏

刘敞

赤日厚地裂,百草殆立枯。chì rì hòu dì liè,bǎi cǎo dài lì kū。
朝雨应所至,虽微念胜无。cháo yǔ yīng suǒ zhì,suī wēi niàn shèng wú。
力难兴禾黍,可以成嘉蔬。lì nán xīng hé shǔ,kě yǐ chéng jiā shū。
岁暮有此望,带经且亲锄。suì mù yǒu cǐ wàng,dài jīng qiě qīn chú。
今兹五月交,盛阳消已徂。jīn zī wǔ yuè jiāo,shèng yáng xiāo yǐ cú。
汲汲愧老圃,仲尼云不如。jí jí kuì lǎo pǔ,zhòng ní yún bù rú。
养生寄空瓢,虽乏未可虚。yǎng shēng jì kōng piáo,suī fá wèi kě xū。
正以营一饮,形骸如此劬。zhèng yǐ yíng yī yǐn,xíng hái rú cǐ qú。

遣怀三首

刘敞

天道与性命,圣人罕其言。tiān dào yǔ xìng mìng,shèng rén hǎn qí yán。
七十岂常士,游夏终不闻。qī shí qǐ cháng shì,yóu xià zhōng bù wén。
鞠躬慕仁义,或不免饥寒。jū gōng mù rén yì,huò bù miǎn jī hán。
奸雄何为者,往往为世贤。jiān xióng hé wèi zhě,wǎng wǎng wèi shì xián。
倘复有真宰,无用预其间。tǎng fù yǒu zhēn zǎi,wú yòng yù qí jiān。

遣怀三首

刘敞

有形每共生,达士独无惑。yǒu xíng měi gòng shēng,dá shì dú wú huò。
昔有蒙袂子,耻从嗟来食。xī yǒu méng mèi zi,chǐ cóng jiē lái shí。
物生会当尽,寿非金与石。wù shēng huì dāng jǐn,shòu fēi jīn yǔ shí。
但恨居世俗,不能尽胸臆。dàn hèn jū shì sú,bù néng jǐn xiōng yì。
壮士志沟壑,斯言著前识。zhuàng shì zhì gōu hè,sī yán zhù qián shí。

遣怀三首

刘敞

初岁志虑浅,所慕在轻肥。chū suì zhì lǜ qiǎn,suǒ mù zài qīng féi。
自恨闻道晚,不虞失性非。zì hèn wén dào wǎn,bù yú shī xìng fēi。
迷途将未远,回驾有庶几。mí tú jiāng wèi yuǎn,huí jià yǒu shù jǐ。
古贤多事业,出处何不知。gǔ xián duō shì yè,chū chù hé bù zhī。
宁受刍豢辱,倘为鸿鹄飞。níng shòu chú huàn rǔ,tǎng wèi hóng gǔ fēi。

归牧相访示所作诗赋篇予与其兄子纬还往颇熟

刘敞

曰予谢宾客,久与时世疏。yuē yǔ xiè bīn kè,jiǔ yǔ shí shì shū。
何忽衡门下,见枉使君车。hé hū héng mén xià,jiàn wǎng shǐ jūn chē。
彤旆映落日,腰间有悬鱼。tóng pèi yìng luò rì,yāo jiān yǒu xuán yú。
抵掌若平生,论文及空虚。dǐ zhǎng ruò píng shēng,lùn wén jí kōng xū。
昔与君犹子,结交幸通书。xī yǔ jūn yóu zi,jié jiāo xìng tōng shū。
往还苦不早,相见情有馀。wǎng hái kǔ bù zǎo,xiāng jiàn qíng yǒu yú。
置我二阮间,远惭德不如。zhì wǒ èr ruǎn jiān,yuǎn cán dé bù rú。
强来束带起,投谒寻君庐。qiáng lái shù dài qǐ,tóu yè xún jūn lú。

大雨中入局寄彦猷时以疾卧家

刘敞

歊蒸变繁阴,快雨如破谷。xiāo zhēng biàn fán yīn,kuài yǔ rú pò gǔ。
明趋阊阖路,深水入马腹。míng qū chāng hé lù,shēn shuǐ rù mǎ fù。
此地常结辙,江海忽在目。cǐ dì cháng jié zhé,jiāng hǎi hū zài mù。
冥行畏坎井,蹑迹戒颠覆。míng xíng wèi kǎn jǐng,niè jì jiè diān fù。
惭问高眠翁,不知泥涂辱。cán wèn gāo mián wēng,bù zhī ní tú rǔ。

贺范龙图兼知延安

刘敞

大兵昔摧伤,两将折旗鼓。dà bīng xī cuī shāng,liǎng jiāng zhé qí gǔ。
哀哉中国士,化作城下土。āi zāi zhōng guó shì,huà zuò chéng xià tǔ。
冤魂不得返,杀气凌彼苍。yuān hún bù dé fǎn,shā qì líng bǐ cāng。
天亦为之悲,白昼日无光。tiān yì wèi zhī bēi,bái zhòu rì wú guāng。
人言此城下,往往鬼神哭。rén yán cǐ chéng xià,wǎng wǎng guǐ shén kū。
此事天子忧,此心大夫辱。cǐ shì tiān zi yōu,cǐ xīn dà fū rǔ。
昔公守东越,人怨公不用。xī gōng shǒu dōng yuè,rén yuàn gōng bù yòng。
今日公在西,知公德持重。jīn rì gōng zài xī,zhī gōng dé chí zhòng。
筑城不必坚,解甲不可攻。zhù chéng bù bì jiān,jiě jiǎ bù kě gōng。
何况保金城,弛张皆系公。hé kuàng bǎo jīn chéng,chí zhāng jiē xì gōng。
汲黯辅炎汉,淮南内竦惧。jí àn fǔ yán hàn,huái nán nèi sǒng jù。
郅都守穷边,匈奴为之去。zhì dōu shǒu qióng biān,xiōng nú wèi zhī qù。
此事昔所闻,今日见所亲。cǐ shì xī suǒ wén,jīn rì jiàn suǒ qīn。
折冲樽俎间,震动旃裘民。zhé chōng zūn zǔ jiān,zhèn dòng zhān qiú mín。
国耻行且刷,寇雠不可保。guó chǐ xíng qiě shuā,kòu chóu bù kě bǎo。
斯人叹微管,愿及太平老。sī rén tàn wēi guǎn,yuàn jí tài píng lǎo。

奉和宋次道游嵩十五韵

刘敞

嵩峰三十六,皆在青云端。sōng fēng sān shí liù,jiē zài qīng yún duān。
宿昔望见之,恨不生羽翰。sù xī wàng jiàn zhī,hèn bù shēng yǔ hàn。
卷脔尘土中,日月如波澜。juǎn luán chén tǔ zhōng,rì yuè rú bō lán。
迩来老将至,更觉行路难。ěr lái lǎo jiāng zhì,gèng jué xíng lù nán。
闻君谢车徒,选胜群峰峦。wén jūn xiè chē tú,xuǎn shèng qún fēng luán。
幽深每独往,神异多所观。yōu shēn měi dú wǎng,shén yì duō suǒ guān。
若有真仙子,羽衣白玉颜。ruò yǒu zhēn xiān zi,yǔ yī bái yù yán。
吹笙烟雾中,举手留盘桓。chuī shēng yān wù zhōng,jǔ shǒu liú pán huán。
信非人间境,邈与时俗悬。xìn fēi rén jiān jìng,miǎo yǔ shí sú xuán。
顾怀平生旧,慰以逍遥篇。gù huái píng shēng jiù,wèi yǐ xiāo yáo piān。
三复想在目,令人愧衣冠。sān fù xiǎng zài mù,lìng rén kuì yī guān。
处世阔且疏,幼舆亦有言。chù shì kuò qiě shū,yòu yú yì yǒu yán。
一丘与一壑,自谓无间然。yī qiū yǔ yī hè,zì wèi wú jiān rán。
安得从君游,解缨弄云泉。ān dé cóng jūn yóu,jiě yīng nòng yún quán。
昏昏岁复晏,相望空长叹。hūn hūn suì fù yàn,xiāng wàng kōng zhǎng tàn。

和圣俞逢羊

刘敞

道旁逢群羊,问羊将何之。dào páng féng qún yáng,wèn yáng jiāng hé zhī。
朝供大官膳,踯躅未自知。cháo gōng dà guān shàn,zhí zhú wèi zì zhī。
觳觫此何罪,无乃刍豢为。hú sù cǐ hé zuì,wú nǎi chú huàn wèi。
肥躯一报德,鼎俎安可辞。féi qū yī bào dé,dǐng zǔ ān kě cí。
宁辱泥涂中,故人所以悲。níng rǔ ní tú zhōng,gù rén suǒ yǐ bēi。

怀归

刘敞

图养始干禄,执官复辞亲。tú yǎng shǐ gàn lù,zhí guān fù cí qīn。
外物与我违,幽怀安得仲。wài wù yǔ wǒ wéi,yōu huái ān dé zhòng。
低徊畏简书,苟且谋贱贫。dī huái wèi jiǎn shū,gǒu qiě móu jiàn pín。
碌碌已无期,规规徒自珍。lù lù yǐ wú qī,guī guī tú zì zhēn。
秋风卷层云,鸿雁知所宾。qiū fēng juǎn céng yún,hóng yàn zhī suǒ bīn。
我独无羽翰,不能绝飙尘。wǒ dú wú yǔ hàn,bù néng jué biāo chén。

送吕光禄

刘敞

泛滥诚易挹,俊贤噬肯留。fàn làn chéng yì yì,jùn xián shì kěn liú。
愧君殊邂逅,卒岁能优游。kuì jūn shū xiè hòu,zú suì néng yōu yóu。
会心到稽吕,访古穷嬴刘。huì xīn dào jī lǚ,fǎng gǔ qióng yíng liú。
谁令春风来,翩翩动归舟。shuí lìng chūn fēng lái,piān piān dòng guī zhōu。
千里在明发,一樽成献酬。qiān lǐ zài míng fā,yī zūn chéng xiàn chóu。
江湖望魏阙,离思空悠悠。jiāng hú wàng wèi quē,lí sī kōng yōu yōu。

题改芷亭作水鉴亭

刘敞

昔人种白芷,既以名此亭。xī rén zhǒng bái zhǐ,jì yǐ míng cǐ tíng。
今我开蠪渊,复以水鉴名。jīn wǒ kāi lóng yuān,fù yǐ shuǐ jiàn míng。
吾岂异昔人,而徒易其称。wú qǐ yì xī rén,ér tú yì qí chēng。
所乐于水乎,内明而外清。suǒ lè yú shuǐ hū,nèi míng ér wài qīng。
内明可比心,外清可照形。nèi míng kě bǐ xīn,wài qīng kě zhào xíng。
照形不吾欺,比心不吾倾。zhào xíng bù wú qī,bǐ xīn bù wú qīng。
虚静吾自居,逍遥以无营。xū jìng wú zì jū,xiāo yáo yǐ wú yíng。
会有水鉴贤,吾能与同登。huì yǒu shuǐ jiàn xián,wú néng yǔ tóng dēng。

闭门二首

刘敞

闭门无所事,岁月忽已极。bì mén wú suǒ shì,suì yuè hū yǐ jí。
岂敢空绝交,出门谅安适。qǐ gǎn kōng jué jiāo,chū mén liàng ān shì。
是非敛外虑,文字堆四壁。shì fēi liǎn wài lǜ,wén zì duī sì bì。
尧舜参在前,孔孟凛居侧。yáo shùn cān zài qián,kǒng mèng lǐn jū cè。
昆仑默泛览,万里在瞬息。kūn lún mò fàn lǎn,wàn lǐ zài shùn xī。
夐古时幽寻,千年仅顷刻。xiòng gǔ shí yōu xún,qiān nián jǐn qǐng kè。
悠悠富贵士,此趣犹未得。yōu yōu fù guì shì,cǐ qù yóu wèi dé。
胡为逐车马,辛苦牵事役。hú wèi zhú chē mǎ,xīn kǔ qiān shì yì。

闭门二首

刘敞

傅岩由帝赉,圯桥自神授。fù yán yóu dì lài,yí qiáo zì shén shòu。
商道粲复兴,汉基翕然构。shāng dào càn fù xīng,hàn jī xī rán gòu。
穷通苟有命,贫贱岂足疚。qióng tōng gǒu yǒu mìng,pín jiàn qǐ zú jiù。
斯道谁得闻,人方薄圭窦。sī dào shuí dé wén,rén fāng báo guī dòu。

小孤山

刘敞

惊波触南崖,反怒射北壁。jīng bō chù nán yá,fǎn nù shè běi bì。
苍山相与排,所谓小孤石。cāng shān xiāng yǔ pái,suǒ wèi xiǎo gū shí。
蟠根万仞渊,耸角百丈碧。pán gēn wàn rèn yuān,sǒng jiǎo bǎi zhàng bì。
祠堂豁精严,行旅进粉泽。cí táng huō jīng yán,xíng lǚ jìn fěn zé。
或云妇女神,肸蚃颇有迹。huò yún fù nǚ shén,xī xiǎng pǒ yǒu jì。
吾知定名意,似欲旌介特。wú zhī dìng míng yì,shì yù jīng jiè tè。
流俗失其真,传闻莫开释。liú sú shī qí zhēn,chuán wén mò kāi shì。
居人私其利,祸福妄损益。jū rén sī qí lì,huò fú wàng sǔn yì。
竞为媢妒说,以诬聪明德。jìng wèi mào dù shuō,yǐ wū cōng míng dé。
先王秩山川,礼典有庙食。xiān wáng zhì shān chuān,lǐ diǎn yǒu miào shí。
奈何媚于灶,屈己忘正直。nài hé mèi yú zào,qū jǐ wàng zhèng zhí。
吾欲为小孤,作书解行客。wú yù wèi xiǎo gū,zuò shū jiě xíng kè。
复恐不见从,嗟哉世多惑。fù kǒng bù jiàn cóng,jiē zāi shì duō huò。

新种杂花树

刘敞

天地大逆旅,浮生远行客。tiān dì dà nì lǚ,fú shēng yuǎn xíng kè。
大无万里异,远不百年役。dà wú wàn lǐ yì,yuǎn bù bǎi nián yì。
乘流惟其遇,得性从所适。chéng liú wéi qí yù,dé xìng cóng suǒ shì。
何必思旧乡,而复名一宅。hé bì sī jiù xiāng,ér fù míng yī zhái。
此邦非吾土,此庐非我迹。cǐ bāng fēi wú tǔ,cǐ lú fēi wǒ jì。
彼我苟巳齐,宾主不足择。bǐ wǒ gǒu sì qí,bīn zhǔ bù zú zé。
终树宿所好,及闲易为力。zhōng shù sù suǒ hǎo,jí xián yì wèi lì。
芳草十馀品,往往手自植。fāng cǎo shí yú pǐn,wǎng wǎng shǒu zì zhí。
春风二月交,重叠庭下碧。chūn fēng èr yuè jiāo,zhòng dié tíng xià bì。
欣欣生意好,一一见颜色。xīn xīn shēng yì hǎo,yī yī jiàn yán sè。
对之默终日,澹若无情极。duì zhī mò zhōng rì,dàn ruò wú qíng jí。
四时背人驰,壮士每叹息。sì shí bèi rén chí,zhuàng shì měi tàn xī。
忧来忽无方,外物不可释。yōu lái hū wú fāng,wài wù bù kě shì。
中和一相伐,头发先为白。zhōng hé yī xiāng fá,tóu fā xiān wèi bái。
萱乎尔能忘,于我独有德。xuān hū ěr néng wàng,yú wǒ dú yǒu dé。