古诗词

刘敞

出塞曲三首

刘敞

桓桓良家子,趫趫羽林儿。huán huán liáng jiā zi,qiáo qiáo yǔ lín ér。
恩雠久未报,感激气拂霓。ēn chóu jiǔ wèi bào,gǎn jī qì fú ní。
无用丈二组,不须一丸泥。wú yòng zhàng èr zǔ,bù xū yī wán ní。
独身斩胡颈,手揽封侯圭。dú shēn zhǎn hú jǐng,shǒu lǎn fēng hóu guī。

出塞曲三首

刘敞

丈夫不惧死,所惧潜阘茸。zhàng fū bù jù sǐ,suǒ jù qián dá rōng。
出身义许国,桀石贾馀勇。chū shēn yì xǔ guó,jié shí jiǎ yú yǒng。
岂无亲戚怜,决去甘登陇。qǐ wú qīn qī lián,jué qù gān dēng lǒng。
人生在奋发,将相宁有种。rén shēng zài fèn fā,jiāng xiāng níng yǒu zhǒng。

出塞曲三首

刘敞

茫茫郊塞远,木落原野空。máng máng jiāo sāi yuǎn,mù luò yuán yě kōng。
鼓鼙湿前雨,笳吹悲后风。gǔ pí shī qián yǔ,jiā chuī bēi hòu fēng。
山州行无极,敌窟未可穷。shān zhōu xíng wú jí,dí kū wèi kě qióng。
生当取荣名,死当为鬼雄。shēng dāng qǔ róng míng,sǐ dāng wèi guǐ xióng。

移苇

刘敞

萧萧江上苇,夏老丛已深。xiāo xiāo jiāng shàng wěi,xià lǎo cóng yǐ shēn。
悠悠文王死,常惧牛羊侵。yōu yōu wén wáng sǐ,cháng jù niú yáng qīn。
迁根横污池,慰我江湖心。qiān gēn héng wū chí,wèi wǒ jiāng hú xīn。
清风日夕过,白鹭时见临。qīng fēng rì xī guò,bái lù shí jiàn lín。
疏响拂琴瑟,绿华旷衣襟。shū xiǎng fú qín sè,lǜ huá kuàng yī jīn。
处卑节不改,习静情足钦。chù bēi jié bù gǎi,xí jìng qíng zú qīn。
炎晖已堪爱,秋景坐可寻。yán huī yǐ kān ài,qiū jǐng zuò kě xún。
愿及搆明堂,甘心辞故林。yuàn jí gòu míng táng,gān xīn cí gù lín。

欲于旧州石桥作偶浯台以备游览先为五言

刘敞

河决钜野溢,此时吾山平。hé jué jù yě yì,cǐ shí wú shān píng。
百川会两泽,千里围孤城。bǎi chuān huì liǎng zé,qiān lǐ wéi gū chéng。
桑野就芜漫,石桥尚峥嵘。sāng yě jiù wú màn,shí qiáo shàng zhēng róng。
往往有白鹤,飞来群悲鸣。wǎng wǎng yǒu bái hè,fēi lái qún bēi míng。
我欲览风土,因之省民耕。wǒ yù lǎn fēng tǔ,yīn zhī shěng mín gēng。
谁能同我乐,谁肯从我行。shuí néng tóng wǒ lè,shuí kěn cóng wǒ xíng。
楚人哀江南,倚沼而畦瀛。chǔ rén āi jiāng nán,yǐ zhǎo ér qí yíng。
临高诵斯语,正复伤人情。lín gāo sòng sī yǔ,zhèng fù shāng rén qíng。
当筑十丈台,偶浯为之名。dāng zhù shí zhàng tái,ǒu wú wèi zhī míng。
上可容宴豆,下堪列旆旌。shàng kě róng yàn dòu,xià kān liè pèi jīng。
棹歌出中流,箫鼓会前楹。zhào gē chū zhōng liú,xiāo gǔ huì qián yíng。
浮云来东山,落日隐北溟。fú yún lái dōng shān,luò rì yǐn běi míng。
此乐或难忘,请公为我评。cǐ lè huò nán wàng,qǐng gōng wèi wǒ píng。

章华台

刘敞

楚子志方盛,筑台临章华。chǔ zi zhì fāng shèng,zhù tái lín zhāng huá。
度高累百寻,计产逾万家。dù gāo lèi bǎi xún,jì chǎn yú wàn jiā。
参差蔽日月,焕烂生烟霞。cān chà bì rì yuè,huàn làn shēng yān xiá。
侍酒皆列侯,佐欢尽名娃。shì jiǔ jiē liè hóu,zuǒ huān jǐn míng wá。
嬉游未云乐,荆棘纷已芽。xī yóu wèi yún lè,jīng jí fēn yǐ yá。
奈何竭民力,用此为盗夸。nài hé jié mín lì,yòng cǐ wèi dào kuā。
蔓草匿颓基,长风卷飞沙。màn cǎo nì tuí jī,zhǎng fēng juǎn fēi shā。
废兴若纠缠,故老犹咨嗟。fèi xīng ruò jiū chán,gù lǎo yóu zī jiē。

暖景偶作

刘敞

垂杨欲吐花,芳草遍抽芽。chuí yáng yù tǔ huā,fāng cǎo biàn chōu yá。
低风动帘幕,细雨湿堤沙。dī fēng dòng lián mù,xì yǔ shī dī shā。
暖景荡愁思,一城千万家。nuǎn jǐng dàng chóu sī,yī chéng qiān wàn jiā。

冬雨偶作

刘敞

江上朝来雨,城中起寒色。jiāng shàng cháo lái yǔ,chéng zhōng qǐ hán sè。
凄凄湿尘土,漠漠蔽空碧。qī qī shī chén tǔ,mò mò bì kōng bì。
筑场看已晚,及物怅无益。zhù chǎng kàn yǐ wǎn,jí wù chàng wú yì。
苞蓍怨下泉,客子长太息。bāo shī yuàn xià quán,kè zi zhǎng tài xī。

豫章儒者

刘敞

豫章有儒者,读书三十年。yù zhāng yǒu rú zhě,dú shū sān shí nián。
但识上古风,不知时俗迁。dàn shí shàng gǔ fēng,bù zhī shí sú qiān。
一闻西戎叛,有意摧群顽。yī wén xī róng pàn,yǒu yì cuī qún wán。
诣阙上封章,臣知用兵权。yì quē shàng fēng zhāng,chén zhī yòng bīng quán。
不在劳士卒,不须役戈鋋。bù zài láo shì zú,bù xū yì gē chán。
要先正其本,本正末自安。yào xiān zhèng qí běn,běn zhèng mò zì ān。
臣观朝廷中,或有可废员。chén guān cháo tíng zhōng,huò yǒu kě fèi yuán。
臣观草泽中,或有可用贤。chén guān cǎo zé zhōng,huò yǒu kě yòng xián。
国家既失此,奸吏随矫虔。guó jiā jì shī cǐ,jiān lì suí jiǎo qián。
吏奸万事隳,外患随因缘。lì jiān wàn shì huī,wài huàn suí yīn yuán。
所以子玉存,文公积愁颜。suǒ yǐ zi yù cún,wén gōng jī chóu yán。
所以汲黯亡,淮南为无难。suǒ yǐ jí àn wáng,huái nán wèi wú nán。
天子览表叹,当朝常拳拳。tiān zi lǎn biǎo tàn,dāng cháo cháng quán quán。
回头谓群公,可付史馆编。huí tóu wèi qún gōng,kě fù shǐ guǎn biān。
可使靡好爵,以补风化源。kě shǐ mí hǎo jué,yǐ bǔ fēng huà yuán。
岂知贵臣忌,投尔南海壖。qǐ zhī guì chén jì,tóu ěr nán hǎi ruán。
不得面指陈,胸襟曷由宣。bù dé miàn zhǐ chén,xiōng jīn hé yóu xuān。
卒走驱使行,行行酌贪泉。zú zǒu qū shǐ xíng,xíng xíng zhuó tān quán。
名与囚隶俱,位乃胥校联。míng yǔ qiú lì jù,wèi nǎi xū xiào lián。
九重竟不知,犹谓列王官。jiǔ zhòng jìng bù zhī,yóu wèi liè wáng guān。
奈何乐尧舜,乃是取危颠。nài hé lè yáo shùn,nǎi shì qǔ wēi diān。
谁云遇明主,未免遭弃捐。shuí yún yù míng zhǔ,wèi miǎn zāo qì juān。
遂令天下士,齰舌戒勿言。suì lìng tiān xià shì,zé shé jiè wù yán。
宁有死壑中,安有议君前。níng yǒu sǐ hè zhōng,ān yǒu yì jūn qián。
浮云蔽白日,自古同所叹。fú yún bì bái rì,zì gǔ tóng suǒ tàn。
岂为此生悲,我歌愿胪传。qǐ wèi cǐ shēng bēi,wǒ gē yuàn lú chuán。

贺尹学士辟经略府

刘敞

年来方苦兵,蛮夷久滑夏。nián lái fāng kǔ bīng,mán yí jiǔ huá xià。
西陲亭障尽,人骨蔽荒野。xī chuí tíng zhàng jǐn,rén gǔ bì huāng yě。
汉家飞将多,程李相上下。hàn jiā fēi jiāng duō,chéng lǐ xiāng shàng xià。
试问谁董之,王朝大司马。shì wèn shuí dǒng zhī,wáng cháo dà sī mǎ。
分廷授斧钺,号令从此把。fēn tíng shòu fǔ yuè,hào lìng cóng cǐ bǎ。
主忧臣当辱,开府纳儒雅。zhǔ yōu chén dāng rǔ,kāi fǔ nà rú yǎ。
堂堂蒙山旧,乃是谪仙者。táng táng méng shān jiù,nǎi shì zhé xiān zhě。
谋画当代无,胸襟一朝写。móu huà dāng dài wú,xiōng jīn yī cháo xiě。
诚知铄铅矿,不合烦大冶。chéng zhī shuò qiān kuàng,bù hé fán dà yě。
要使借前筹,非公谅谁假。yào shǐ jiè qián chóu,fēi gōng liàng shuí jiǎ。
鹰饥肯择肉,骥逸始流赭。yīng jī kěn zé ròu,jì yì shǐ liú zhě。
由来抱轩昂,可得不脱洒。yóu lái bào xuān áng,kě dé bù tuō sǎ。
昨闻赋刍粟,中户困楚槚。zuó wén fù chú sù,zhōng hù kùn chǔ jiǎ。
此事已大急,哀哉动鳏寡。cǐ shì yǐ dà jí,āi zāi dòng guān guǎ。
兵家尚神速,世务忌苟且。bīng jiā shàng shén sù,shì wù jì gǒu qiě。
愿公更深谋,郤敌如破瓦。yuàn gōng gèng shēn móu,xì dí rú pò wǎ。
䲔鲵扫封境,疲瘵沐纯嘏。qíng ní sǎo fēng jìng,pí zhài mù chún gǔ。
岂令鲁仲尼,独赞王孙贾。qǐ lìng lǔ zhòng ní,dú zàn wáng sūn jiǎ。

鷾鸸巾

刘敞

远思意而子,因作鷾鸸中。yuǎn sī yì ér zi,yīn zuò yì ér zhōng。
虑世本遗物,全生翻近人。lǜ shì běn yí wù,quán shēng fān jìn rén。
轻凉便肌发,潇洒外埃尘。qīng liáng biàn jī fā,xiāo sǎ wài āi chén。
山林有独往,此亦陶唐民。shān lín yǒu dú wǎng,cǐ yì táo táng mín。

望洞庭

刘敞

洞庭七百里,浩荡敌溟渤。dòng tíng qī bǎi lǐ,hào dàng dí míng bó。
云梦开其胸,巴陵束喉舌。yún mèng kāi qí xiōng,bā líng shù hóu shé。
东流汇群川,盛涨五六月。dōng liú huì qún chuān,shèng zhǎng wǔ liù yuè。
飘飖浮乾坤,倚盖低兀臲。piāo yáo fú qián kūn,yǐ gài dī wù niè。
吾行寰海间,未见此水阔。wú xíng huán hǎi jiān,wèi jiàn cǐ shuǐ kuò。
峡流下衣带,岛屿尽毫末。xiá liú xià yī dài,dǎo yǔ jǐn háo mò。
高秋卷氛翳,两涯浴日月。gāo qiū juǎn fēn yì,liǎng yá yù rì yuè。
何得径寸珠,晦明互出没。hé dé jìng cùn zhū,huì míng hù chū méi。
苍茫蛟龙宅,溷杂鱼鳖窟。cāng máng jiāo lóng zhái,hùn zá yú biē kū。
太古到于今,沈潜孰分别。tài gǔ dào yú jīn,shěn qián shú fēn bié。
风帆引北极,波浪限百越。fēng fān yǐn běi jí,bō làng xiàn bǎi yuè。
国绝南顾忧,献琛各通达。guó jué nán gù yōu,xiàn chēn gè tōng dá。
山川非一险,此实辅明哲。shān chuān fēi yī xiǎn,cǐ shí fǔ míng zhé。
俯笑三苗愚,竟为独夫灭。fǔ xiào sān miáo yú,jìng wèi dú fū miè。
远游世俗隘,偶此耳目豁。yuǎn yóu shì sú ài,ǒu cǐ ěr mù huō。
淅沥临清风,滂沱濯炎热。xī lì lín qīng fēng,pāng tuó zhuó yán rè。
萧萧霜林暮,蔼蔼芳草歇。xiāo xiāo shuāng lín mù,ǎi ǎi fāng cǎo xiē。
壮观激我怀,当歌意复咽。zhuàng guān jī wǒ huái,dāng gē yì fù yàn。
寂寥轩辕乐,万古逸响绝。jì liáo xuān yuán lè,wàn gǔ yì xiǎng jué。
惨淡虞帝魂,九疑莽嵽嵲。cǎn dàn yú dì hún,jiǔ yí mǎng dié niè。
况闻屈贾辈,各赐楚汉玦。kuàng wén qū jiǎ bèi,gè cì chǔ hàn jué。
至德无复还,后王寝衰缺。zhì dé wú fù hái,hòu wáng qǐn shuāi quē。
滔滔更南征,郁郁抱忉怛。tāo tāo gèng nán zhēng,yù yù bào dāo dá。
太湖虽云深,未救怀古渴。tài hú suī yún shēn,wèi jiù huái gǔ kě。

同圣俞寄金山昙频次韵

刘敞

我虽游都城,心亦无所住。wǒ suī yóu dōu chéng,xīn yì wú suǒ zhù。
误得世俗偿,形骸寓冠屦。wù dé shì sú cháng,xíng hái yù guān jù。
少时侍吾亲,游览爱北顾。shǎo shí shì wú qīn,yóu lǎn ài běi gù。
至今颇思之,想见江上鹜。zhì jīn pǒ sī zhī,xiǎng jiàn jiāng shàng wù。
白头昙道人,夙昔竟未遇。bái tóu tán dào rén,sù xī jìng wèi yù。
闻其最安禅,无念无作故。wén qí zuì ān chán,wú niàn wú zuò gù。
劳生有喧寂,得意无早暮。láo shēng yǒu xuān jì,dé yì wú zǎo mù。
尘埃未易厌,皋壤固多趣。chén āi wèi yì yàn,gāo rǎng gù duō qù。
若复乘桴行,从君款幽素。ruò fù chéng fú xíng,cóng jūn kuǎn yōu sù。

送僧归君山

刘敞

羁旅头发白,寤寐君山青。jī lǚ tóu fā bái,wù mèi jūn shān qīng。
远游负雅志,举俗笑独醒。yuǎn yóu fù yǎ zhì,jǔ sú xiào dú xǐng。
西风吹新秋,幽兴浮洞庭。xī fēng chuī xīn qiū,yōu xīng fú dòng tíng。
忽见九疑峰,如列枕上屏。hū jiàn jiǔ yí fēng,rú liè zhěn shàng píng。
辽辽伯牙意,寂然谁为听。liáo liáo bó yá yì,jì rán shuí wèi tīng。
归客适我愿,欢然叩柴扃。guī kè shì wǒ yuàn,huān rán kòu chái jiōng。
振锡循东道,泛槎问南星。zhèn xī xún dōng dào,fàn chá wèn nán xīng。
潇湘落君手,去矣鸿冥冥。xiāo xiāng luò jūn shǒu,qù yǐ hóng míng míng。
橘柚雨初熟,杜兰晚更馨。jú yòu yǔ chū shú,dù lán wǎn gèng xīn。
上方试回顾,笑指江汉萍。shàng fāng shì huí gù,xiào zhǐ jiāng hàn píng。

入山

刘敞

连山何丛丛,相背复相向。lián shān hé cóng cóng,xiāng bèi fù xiāng xiàng。
盘溪殆千曲,险石弥万状。pán xī dài qiān qū,xiǎn shí mí wàn zhuàng。
或疑天地翻,斗起渤碣浪。huò yí tiān dì fān,dòu qǐ bó jié làng。
蹙沓更腾凌,变化倏奇壮。cù dá gèng téng líng,biàn huà shū qí zhuàng。
舟车未为用,夷夏永觖望。zhōu chē wèi wèi yòng,yí xià yǒng jué wàng。
凿空伊谁氏,重译肇霸王。záo kōng yī shuí shì,zhòng yì zhào bà wáng。
茫茫千万岁,冉冉道交丧。máng máng qiān wàn suì,rǎn rǎn dào jiāo sàng。
薄伐策已卑,割据事逾妄。báo fá cè yǐ bēi,gē jù shì yú wàng。
衣冠惨分裂,玉帛敝辞让。yī guān cǎn fēn liè,yù bó bì cí ràng。
至仁有柔服,远驭耻惩创。zhì rén yǒu róu fú,yuǎn yù chǐ chéng chuàng。
非无一丸泥,不乏万人将。fēi wú yī wán ní,bù fá wàn rén jiāng。
齐雠纾九世,鲁锦轻百两。qí chóu shū jiǔ shì,lǔ jǐn qīng bǎi liǎng。
羊肠劳跻攀,鱼齿困沿并。yáng cháng láo jī pān,yú chǐ kùn yán bìng。
彼岐亦云岨,易简德固旷。bǐ qí yì yún qū,yì jiǎn dé gù kuàng。
大哉天作诗,因见圣者量。dà zāi tiān zuò shī,yīn jiàn shèng zhě liàng。

治渠

刘敞

旱久沟畎废,忽雨浸我庐。hàn jiǔ gōu quǎn fèi,hū yǔ jìn wǒ lú。
晨兴不及屦,出门自手锄。chén xīng bù jí jù,chū mén zì shǒu chú。
一直复一曲,水流若江湖。yī zhí fù yī qū,shuǐ liú ruò jiāng hú。
蚯蚓为蛟龙,蚁封即丘墟。qiū yǐn wèi jiāo lóng,yǐ fēng jí qiū xū。
生理避燥湿,一室足有馀。shēng lǐ bì zào shī,yī shì zú yǒu yú。
人事戒偷安,未能轻须臾。rén shì jiè tōu ān,wèi néng qīng xū yú。
岂恨规摹小,所伤筋力劬。qǐ hèn guī mó xiǎo,suǒ shāng jīn lì qú。
衰疾实使然,不胜一匹雏。shuāi jí shí shǐ rán,bù shèng yī pǐ chú。
伊昔论五帝,每嫌尽信书。yī xī lùn wǔ dì,měi xián jǐn xìn shū。
及兹始欲叹,微禹吾其鱼。jí zī shǐ yù tàn,wēi yǔ wú qí yú。

东门行

刘敞

拂衣趋长道,抚剑独叹息。fú yī qū zhǎng dào,fǔ jiàn dú tàn xī。
并岁不易衣,期旦曾一食。bìng suì bù yì yī,qī dàn céng yī shí。
悠悠风俗薄,顾我若异域。yōu yōu fēng sú báo,gù wǒ ruò yì yù。
积金要能笑,弹铗轻下客。jī jīn yào néng xiào,dàn jiá qīng xià kè。
岂辞蓬蒿居,未与尘世隔。qǐ cí péng hāo jū,wèi yǔ chén shì gé。
黄鹄非池禽,东南举六翮。huáng gǔ fēi chí qín,dōng nán jǔ liù hé。
出门尚徘徊,悲鸣念旧国。chū mén shàng pái huái,bēi míng niàn jiù guó。
何日复来还,为君涕沾臆。hé rì fù lái hái,wèi jūn tì zhān yì。

步登南门呈府公

刘敞

秋至久独醒,今旦始一醉。qiū zhì jiǔ dú xǐng,jīn dàn shǐ yī zuì。
非公爱宾客,何以强兹意。fēi gōng ài bīn kè,hé yǐ qiáng zī yì。
清风与人期,萧瑟万里至。qīng fēng yǔ rén qī,xiāo sè wàn lǐ zhì。
落日高城西,参差数间地。luò rì gāo chéng xī,cān chà shù jiān dì。
顾兹景方夕,悟彼岁亦逝。gù zī jǐng fāng xī,wù bǐ suì yì shì。
造适常若希,开怀欲谁忌。zào shì cháng ruò xī,kāi huái yù shuí jì。
畅然就酩酊,更尽酒中味。chàng rán jiù mǐng dīng,gèng jǐn jiǔ zhōng wèi。

小雨

刘敞

春阳转为旱,惠泽积不泄。chūn yáng zhuǎn wèi hàn,huì zé jī bù xiè。
稼穑亦已晚,泉涌为之竭。jià sè yì yǐ wǎn,quán yǒng wèi zhī jié。
吁嗟叫苍天,阊阖不可越。xū jiē jiào cāng tiān,chāng hé bù kě yuè。
精诚凭土龙,神化空恍惚。jīng chéng píng tǔ lóng,shén huà kōng huǎng hū。
今旦微风来,朝阴度城阙。jīn dàn wēi fēng lái,cháo yīn dù chéng quē。
霏霏堕疏润,稍稍漏白日。fēi fēi duò shū rùn,shāo shāo lòu bái rì。
尘埃暂扫地,草树才沐发。chén āi zàn sǎo dì,cǎo shù cái mù fā。
终宜云汉枯,尚喜雷电发。zhōng yí yún hàn kū,shàng xǐ léi diàn fā。
帝方复威令,世莫患妖魃。dì fāng fù wēi lìng,shì mò huàn yāo bá。
宁作成汤时,弥年困饥渴。níng zuò chéng tāng shí,mí nián kùn jī kě。

淮上微雨寄天隐彦文

刘敞

海风吹微云,载雨淮上来。hǎi fēng chuī wēi yún,zài yǔ huái shàng lái。
洒扫区宇间,削然无尘埃。sǎ sǎo qū yǔ jiān,xuē rán wú chén āi。
四月虽徂暑,幽襟为之开。sì yuè suī cú shǔ,yōu jīn wèi zhī kāi。
思我同心人,閟兹千里怀。sī wǒ tóng xīn rén,bì zī qiān lǐ huái。
悠悠日巳远,勤勤首屡回。yōu yōu rì sì yuǎn,qín qín shǒu lǚ huí。
安得乘轻飙,相从孝王台。ān dé chéng qīng biāo,xiāng cóng xiào wáng tái。