古诗词

梁启超

纪事二十四首

梁启超

猛忆中原事可哀,苍黄天地入蒿莱。měng yì zhōng yuán shì kě āi,cāng huáng tiān dì rù hāo lái。
何心更作喁喁语,起趁鸡声舞一回。hé xīn gèng zuò yóng yóng yǔ,qǐ chèn jī shēng wǔ yī huí。

二十世纪太平洋歌

梁启超

亚洲大陆有一士,自名任公其姓梁。yà zhōu dà lù yǒu yī shì,zì míng rèn gōng qí xìng liáng。
尽瘁国事不得志,断发胡服走扶桑。jǐn cuì guó shì bù dé zhì,duàn fā hú fú zǒu fú sāng。
扶桑之居读书尚友既一载,耳目神气颇发皇。fú sāng zhī jū dú shū shàng yǒu jì yī zài,ěr mù shén qì pǒ fā huáng。
少年悬弧四方志,未敢久恋蓬莱乡。shǎo nián xuán hú sì fāng zhì,wèi gǎn jiǔ liàn péng lái xiāng。
誓将适彼世界共和政体之祖国,问政求学观其光。shì jiāng shì bǐ shì jiè gòng hé zhèng tǐ zhī zǔ guó,wèn zhèng qiú xué guān qí guāng。
乃于西历一千八百九十九年腊月晦日之夜半,扁舟横渡太平洋。nǎi yú xī lì yī qiān bā bǎi jiǔ shí jiǔ nián là yuè huì rì zhī yè bàn,biǎn zhōu héng dù tài píng yáng。
其时人静月黑夜悄悄,怒波碎打寒星芒。qí shí rén jìng yuè hēi yè qiāo qiāo,nù bō suì dǎ hán xīng máng。
海底蛟龙睡初起,欲嘘未嘘欲舞未舞深潜藏。hǎi dǐ jiāo lóng shuì chū qǐ,yù xū wèi xū yù wǔ wèi wǔ shēn qián cáng。
其时彼士兀然坐,澄心摄虑游窅茫。qí shí bǐ shì wù rán zuò,chéng xīn shè lǜ yóu yǎo máng。
正住华严法界第三观,帝网深处无数镜影涵其旁。zhèng zhù huá yán fǎ jiè dì sān guān,dì wǎng shēn chù wú shù jìng yǐng hán qí páng。
蓦然忽想今夕何夕地何地,乃是新旧二世纪之界线,东西两半球之中央。mò rán hū xiǎng jīn xī hé xī dì hé dì,nǎi shì xīn jiù èr shì jì zhī jiè xiàn,dōng xī liǎng bàn qiú zhī zhōng yāng。
不自我先不我后,置身世界第一关键之津梁。bù zì wǒ xiān bù wǒ hòu,zhì shēn shì jiè dì yī guān jiàn zhī jīn liáng。
胸中万千块垒突兀起,斗酒倾尽荡气回中肠。xiōng zhōng wàn qiān kuài lěi tū wù qǐ,dòu jiǔ qīng jǐn dàng qì huí zhōng cháng。
独饮独语苦无赖,曼声浩歌歌我二十世纪太平洋。dú yǐn dú yǔ kǔ wú lài,màn shēng hào gē gē wǒ èr shí shì jì tài píng yáng。
巨灵擘地镵鸿荒,飞鼍碎影神螺僵。jù líng bāi dì chán hóng huāng,fēi tuó suì yǐng shén luó jiāng。
上有抟土顽苍苍,下有积水横泱泱。shàng yǒu tuán tǔ wán cāng cāng,xià yǒu jī shuǐ héng yāng yāng。
抟土为六积水五,位置落错如参商。tuán tǔ wèi liù jī shuǐ wǔ,wèi zhì luò cuò rú cān shāng。
尔来千劫千纪又千岁,裸虫缘虱为其乡。ěr lái qiān jié qiān jì yòu qiān suì,luǒ chóng yuán shī wèi qí xiāng。
此虫他虫相间天演界中复几劫,优胜劣败吾莫强。cǐ chóng tā chóng xiāng jiān tiān yǎn jiè zhōng fù jǐ jié,yōu shèng liè bài wú mò qiáng。
主宰造物役物物,庄严地土无尽藏。zhǔ zǎi zào wù yì wù wù,zhuāng yán dì tǔ wú jǐn cáng。
初为据乱次小康,四土先达爰滥觞。chū wèi jù luàn cì xiǎo kāng,sì tǔ xiān dá yuán làn shāng。
支那印度邈以隔,埃及安息侯官严氏考定小亚细亚即汉之安息,今从之。zhī nà yìn dù miǎo yǐ gé,āi jí ān xī hóu guān yán shì kǎo dìng xiǎo yà xì yà jí hàn zhī ān xī,jīn cóng zhī。
邻相望。lín xiāng wàng。
地球上古文明祖国有四:中国及印度、埃及、小亚西亚是也。dì qiú shàng gǔ wén míng zǔ guó yǒu sì zhōng guó jí yìn dù āi jí xiǎo yà xī yà shì yě。
厥名河流文明时代第一纪,始脱行国成建邦。jué míng hé liú wén míng shí dài dì yī jì,shǐ tuō xíng guó chéng jiàn bāng。
衣食衎衎郑白沃,贸迁仆仆浮茶梁。yī shí kàn kàn zhèng bái wò,mào qiān pū pū fú chá liáng。
恒河郁壮殑伽长,扬子水碧黄河黄。héng hé yù zhuàng qíng gā zhǎng,yáng zi shuǐ bì huáng hé huáng。
尼罗埃及河名。ní luó āi jí hé míng。
一岁一泛溉,姚台姚弗里士河、台格里士河皆安息大河名。yī suì yī fàn gài,yáo tái yáo fú lǐ shì hé tái gé lǐ shì hé jiē ān xī dà hé míng。
蜿蜿双龙翔。wān wān shuāng lóng xiáng。
水哉水哉厥利乃尔溥,浸濯暗黑扬晶光。shuǐ zāi shuǐ zāi jué lì nǎi ěr pǔ,jìn zhuó àn hēi yáng jīng guāng。
此后四千数百载,群族内力逾扩张。cǐ hòu sì qiān shù bǎi zài,qún zú nèi lì yú kuò zhāng。
乘风每驾一苇渡,搏浪乃持三岁粮。chéng fēng měi jià yī wěi dù,bó làng nǎi chí sān suì liáng。
汉书《西域传》言:“渡西海不得风,或三岁乃达。hàn shū xī yù chuán yán dù xī hǎi bù dé fēng,huò sān suì nǎi dá。
”西海即地中海也。xī hǎi jí dì zhōng hǎi yě。
就中北辰星拱地中海,葱葱郁郁腾光铓。jiù zhōng běi chén xīng gǒng dì zhōng hǎi,cōng cōng yù yù téng guāng máng。
岸环大小都会数百计,积气淼淼盘中央。àn huán dà xiǎo dōu huì shù bǎi jì,jī qì miǎo miǎo pán zhōng yāng。
自余各土亦尔尔,海若凯奏河伯降。zì yú gè tǔ yì ěr ěr,hǎi ruò kǎi zòu hé bó jiàng。
波罗的与亚剌伯,二海名。bō luó de yǔ yà lá bó,èr hǎi míng。
西域两极遥相望。xī yù liǎng jí yáo xiāng wàng。
亚东黄渤谓黄海、渤海。yà dōng huáng bó wèi huáng hǎi bó hǎi。
壮以阔,亚西尾闾身毒洋。zhuàng yǐ kuò,yà xī wěi lǘ shēn dú yáng。
谓印度洋。wèi yìn dù yáng。
斯名内海文明时代第二纪,五洲寥邈殊未央。sī míng nèi hǎi wén míng shí dài dì èr jì,wǔ zhōu liáo miǎo shū wèi yāng。
蛰雷一声百灵忙,翼轮降空神鸟翔。zhé léi yī shēng bǎi líng máng,yì lún jiàng kōng shén niǎo xiáng。
哥伦布初到美洲,土人以为天神,见其船之帆,谓为翼也。gē lún bù chū dào měi zhōu,tǔ rén yǐ wèi tiān shén,jiàn qí chuán zhī fān,wèi wèi yì yě。
咄哉世界之外复有新世界,造化乃尔神秘藏。duō zāi shì jiè zhī wài fù yǒu xīn shì jiè,zào huà nǎi ěr shén mì cáng。
阁龙日本译哥伦布以此二字。gé lóng rì běn yì gē lún bù yǐ cǐ èr zì。
归去举国狂,帝国挟帜民赢粮。guī qù jǔ guó kuáng,dì guó xié zhì mín yíng liáng。
谈瀛海客多于鲫,莽土倏变华严场。tán yíng hǎi kè duō yú jì,mǎng tǔ shū biàn huá yán chǎng。
朅来大洋文明时代始萌蘖,亘五世纪堂哉皇。qiè lái dà yáng wén míng shí dài shǐ méng niè,gèn wǔ shì jì táng zāi huáng。
其时西洋谓大西洋。qí shí xī yáng wèi dà xī yáng。
权力渐夺西海谓地中海,用汉名也。quán lì jiàn duó xī hǎi wèi dì zhōng hǎi,yòng hàn míng yě。
席,两岸新市星罗棋布气燄长虹长。xí,liǎng àn xīn shì xīng luó qí bù qì yàn zhǎng hóng zhǎng。
世界风潮至此忽大变,天地异色神鬼瞠。shì jiè fēng cháo zhì cǐ hū dà biàn,tiān dì yì sè shén guǐ chēng。
轮船铁路电线瞬千里,缩地疑有鸿秘方。lún chuán tiě lù diàn xiàn shùn qiān lǐ,suō dì yí yǒu hóng mì fāng。
四大自由谓思想自由、言论自由、行为自由、出版自由。sì dà zì yóu wèi sī xiǎng zì yóu yán lùn zì yóu xíng wèi zì yóu chū bǎn zì yóu。
塞宙合,奴性销为日月光。sāi zhòu hé,nú xìng xiāo wèi rì yuè guāng。
悬崖转石欲止不得止,愈竞愈剧愈接愈厉卒使五洲同一堂。xuán yá zhuǎn shí yù zhǐ bù dé zhǐ,yù jìng yù jù yù jiē yù lì zú shǐ wǔ zhōu tóng yī táng。
流血我敬伋顿曲,觅得檀香山、澳大利亚洲者,后为檀岛土民所杀。liú xuè wǒ jìng jí dùn qū,mì dé tán xiāng shān ào dà lì yà zhōu zhě,hòu wèi tán dǎo tǔ mín suǒ shā。
冲锋我爱麦寨郎。chōng fēng wǒ ài mài zhài láng。
以千五百十九年始绕地球一周者。yǐ qiān wǔ bǎi shí jiǔ nián shǐ rào dì qiú yī zhōu zhě。
鼎鼎数子只手挈大地,电光一掣剑气磅礴太平洋。dǐng dǐng shù zi zhǐ shǒu qiè dà dì,diàn guāng yī chè jiàn qì bàng bó tài píng yáng。
太平洋,太平洋,大风泱泱,大潮滂滂。tài píng yáng,tài píng yáng,dà fēng yāng yāng,dà cháo pāng pāng。
张肺歙地地出没,喷沫冲天天低昂。zhāng fèi shè dì dì chū méi,pēn mò chōng tiān tiān dī áng。
气吞欧墨者八九,况乃区区列国谁界疆。qì tūn ōu mò zhě bā jiǔ,kuàng nǎi qū qū liè guó shuí jiè jiāng。
异哉似此大物隐匿万千载,禹经亥步无能详。yì zāi shì cǐ dà wù yǐn nì wàn qiān zài,yǔ jīng hài bù wú néng xiáng。
毋乃吾曹躯壳太小君太大,弃我不屑齐较量。wú nǎi wú cáo qū ké tài xiǎo jūn tài dà,qì wǒ bù xiè qí jiào liàng。
君兮今落我族手,游刃当尽君所长。jūn xī jīn luò wǒ zú shǒu,yóu rèn dāng jǐn jūn suǒ zhǎng。
吁嗟乎,今日民族帝国主义正跋扈,俎肉者弱食者强。xū jiē hū,jīn rì mín zú dì guó zhǔ yì zhèng bá hù,zǔ ròu zhě ruò shí zhě qiáng。
英狮俄鹫东西帝,两虎不斗群兽殃。yīng shī é jiù dōng xī dì,liǎng hǔ bù dòu qún shòu yāng。
后起人种日耳曼,国有余口无余粮。hòu qǐ rén zhǒng rì ěr màn,guó yǒu yú kǒu wú yú liáng。
欲求尾闾今未得,拚命大索殊皇皇。yù qiú wěi lǘ jīn wèi dé,pàn mìng dà suǒ shū huáng huáng。
亦有门罗主义北美合众国,潜龙起蛰神采扬。yì yǒu mén luó zhǔ yì běi měi hé zhòng guó,qián lóng qǐ zhé shén cǎi yáng。
西县古巴东菲岛,中有夏威八点烟微茫。xī xiàn gǔ bā dōng fēi dǎo,zhōng yǒu xià wēi bā diǎn yān wēi máng。
太平洋变里湖水,遂取武库廉奚伤。tài píng yáng biàn lǐ hú shuǐ,suì qǔ wǔ kù lián xī shāng。
蕞尔日本亦出定,座容卿否费商量。zuì ěr rì běn yì chū dìng,zuò róng qīng fǒu fèi shāng liàng。
我寻风潮所自起,有主之者吾弗详。wǒ xún fēng cháo suǒ zì qǐ,yǒu zhǔ zhī zhě wú fú xiáng。
物竞天择势必至,不优则劣兮不兴则亡。wù jìng tiān zé shì bì zhì,bù yōu zé liè xī bù xīng zé wáng。
水银钻地孔乃入,物不自腐虫焉藏。shuǐ yín zuān dì kǒng nǎi rù,wù bù zì fǔ chóng yān cáng。
尔来环球九万里上一沙一草皆有主,旗鼓相匹强权强。ěr lái huán qiú jiǔ wàn lǐ shàng yī shā yī cǎo jiē yǒu zhǔ,qí gǔ xiāng pǐ qiáng quán qiáng。
惟余东亚老大帝国一块肉,可取不取毋乃殃。wéi yú dōng yà lǎo dà dì guó yī kuài ròu,kě qǔ bù qǔ wú nǎi yāng。
五更肃肃云雨霜,鼾声如雷卧榻傍。wǔ gèng sù sù yún yǔ shuāng,hān shēng rú léi wò tà bàng。
诗灵罢歌鬼罢哭,问天不语徒苍苍。shī líng bà gē guǐ bà kū,wèn tiān bù yǔ tú cāng cāng。
噫嚱吁,太平洋,太平洋,君之面兮锦绣壤,君之背兮修罗场。yī xì xū,tài píng yáng,tài píng yáng,jūn zhī miàn xī jǐn xiù rǎng,jūn zhī bèi xī xiū luó chǎng。
海电兮既没,舰队兮愈张。hǎi diàn xī jì méi,jiàn duì xī yù zhāng。
西伯利亚兮,铁路卒业,巴拿马峡兮,运河通航。xī bó lì yà xī,tiě lù zú yè,bā ná mǎ xiá xī,yùn hé tōng háng。
尔时太平洋中二十世纪之天地,悲剧喜剧壮剧惨剧齐鞈鞺。ěr shí tài píng yáng zhōng èr shí shì jì zhī tiān dì,bēi jù xǐ jù zhuàng jù cǎn jù qí gé tāng。
吾曹生此岂非福,饱看世界一度两度兮沧桑。wú cáo shēng cǐ qǐ fēi fú,bǎo kàn shì jiè yī dù liǎng dù xī cāng sāng。
沧桑兮沧桑,转绿兮回黄。cāng sāng xī cāng sāng,zhuǎn lǜ xī huí huáng。
我有同胞兮四万五千万,岂其束手兮待僵。wǒ yǒu tóng bāo xī sì wàn wǔ qiān wàn,qǐ qí shù shǒu xī dài jiāng。
招国魂兮何方,大风泱泱兮大潮滂滂。zhāo guó hún xī hé fāng,dà fēng yāng yāng xī dà cháo pāng pāng。
吾闻海国民族思想高尚以活泼,吾欲我同胞兮御风以翔。wú wén hǎi guó mín zú sī xiǎng gāo shàng yǐ huó pō,wú yù wǒ tóng bāo xī yù fēng yǐ xiáng。
吾欲我同胞兮破浪以扬。wú yù wǒ tóng bāo xī pò làng yǐ yáng。
海云极目何茫茫,涛声彻耳逾激昂。hǎi yún jí mù hé máng máng,tāo shēng chè ěr yú jī áng。
鼍腥龙血玄以黄,天黑水黑长夜长。tuó xīng lóng xuè xuán yǐ huáng,tiān hēi shuǐ hēi zhǎng yè zhǎng。
满船沉睡我彷徨,浊酒一斗神飞扬。mǎn chuán chén shuì wǒ páng huáng,zhuó jiǔ yī dòu shén fēi yáng。
渔阳三叠魂憯伤,欲语不语怀故乡。yú yáng sān dié hún cǎn shāng,yù yǔ bù yǔ huái gù xiāng。
纬度东指天尽处,一线微红出扶桑,酒罢诗罢但见寥天一鸟鸣朝阳。wěi dù dōng zhǐ tiān jǐn chù,yī xiàn wēi hóng chū fú sāng,jiǔ bà shī bà dàn jiàn liáo tiān yī niǎo míng cháo yáng。

去国行

梁启超

呜呼济艰乏才兮,儒冠容容。wū hū jì jiān fá cái xī,rú guān róng róng。
佞头不斩兮,侠剑无功。nìng tóu bù zhǎn xī,xiá jiàn wú gōng。
君恩友仇两未报,死于贼手毋乃非英雄。jūn ēn yǒu chóu liǎng wèi bào,sǐ yú zéi shǒu wú nǎi fēi yīng xióng。
割慈忍泪出国门,掉头不顾吾其东。gē cí rěn lèi chū guó mén,diào tóu bù gù wú qí dōng。
东方古称君子国,种族文教咸我同。dōng fāng gǔ chēng jūn zi guó,zhǒng zú wén jiào xián wǒ tóng。
尔来封狼逐逐磨齿瞰西北,唇齿患难尤相通。ěr lái fēng láng zhú zhú mó chǐ kàn xī běi,chún chǐ huàn nán yóu xiāng tōng。
大陆山河若破碎,巢覆完卵难为功。dà lù shān hé ruò pò suì,cháo fù wán luǎn nán wèi gōng。
我来欲作秦廷七日哭,大邦犹幸非宋聋。wǒ lái yù zuò qín tíng qī rì kū,dà bāng yóu xìng fēi sòng lóng。
却读东史说东故,卅年前事将毋同。què dú dōng shǐ shuō dōng gù,sà nián qián shì jiāng wú tóng。
城狐社鼠积威福,王室蠢蠢如赘痈。chéng hú shè shǔ jī wēi fú,wáng shì chǔn chǔn rú zhuì yōng。
浮云蔽日不可扫,坐令蝼蚁食应龙。fú yún bì rì bù kě sǎo,zuò lìng lóu yǐ shí yīng lóng。
可怜志士死社稷,前仆后起形影从。kě lián zhì shì sǐ shè jì,qián pū hòu qǐ xíng yǐng cóng。
一夫敢射百决拾,水户萨长之间流血成川红。yī fū gǎn shè bǎi jué shí,shuǐ hù sà zhǎng zhī jiān liú xuè chéng chuān hóng。
尔来明治新政耀大地,驾欧凌美气葱茏。ěr lái míng zhì xīn zhèng yào dà dì,jià ōu líng měi qì cōng lóng。
旁人闻歌岂闻哭,此乃百千志士头颅血泪回苍穹。páng rén wén gē qǐ wén kū,cǐ nǎi bǎi qiān zhì shì tóu lú xuè lèi huí cāng qióng。
吁嗟乎!男儿三十无奇功,誓把区区七尺还天公。xū jiē hū!nán ér sān shí wú qí gōng,shì bǎ qū qū qī chǐ hái tiān gōng。
不幸则为僧月照,幸则为南洲翁。bù xìng zé wèi sēng yuè zhào,xìng zé wèi nán zhōu wēng。
不然高山蒲生象山松荫之间占一席,守此松筠涉严冬,坐待春回终当有东风。bù rán gāo shān pú shēng xiàng shān sōng yīn zhī jiān zhàn yī xí,shǒu cǐ sōng yún shè yán dōng,zuò dài chūn huí zhōng dāng yǒu dōng fēng。
吁嗟乎!古人往矣不可见,山高水深闻古踪。xū jiē hū!gǔ rén wǎng yǐ bù kě jiàn,shān gāo shuǐ shēn wén gǔ zōng。
潇潇风雨满天地,飘然一身如转蓬,披发长啸览太空。xiāo xiāo fēng yǔ mǎn tiān dì,piāo rán yī shēn rú zhuǎn péng,pī fā zhǎng xiào lǎn tài kōng。
前路蓬山一万重,掉头不顾吾其东。qián lù péng shān yī wàn zhòng,diào tóu bù gù wú qí dōng。

广诗中八贤歌诸暨蒋智由观云

梁启超

诗界革命谁欤豪?因明钜子天所骄,驱役教典庖丁刀,何况欧学皮与毛。shī jiè gé mìng shuí yú háo?yīn míng jù zi tiān suǒ jiāo,qū yì jiào diǎn páo dīng dāo,hé kuàng ōu xué pí yǔ máo。

广诗中八贤歌诸暨蒋智由观云

梁启超

东瓯布衣识绝伦,黎洲以后一天民。dōng ōu bù yī shí jué lún,lí zhōu yǐ hòu yī tiān mín。
我非狂生生自云,诗成独泣问麒麟。wǒ fēi kuáng shēng shēng zì yún,shī chéng dú qì wèn qí lín。

广诗中八贤歌诸暨蒋智由观云

梁启超

枚叔理文涵九流,五言直逼汉魏遒。méi shū lǐ wén hán jiǔ liú,wǔ yán zhí bī hàn wèi qiú。
蹈海归来天地秋,西狩吾道其悠悠。dǎo hǎi guī lái tiān dì qiū,xī shòu wú dào qí yōu yōu。

广诗中八贤歌诸暨蒋智由观云

梁启超

义宁公子壮且醇,每翻陈语逾清新。yì níng gōng zi zhuàng qiě chún,měi fān chén yǔ yú qīng xīn。
啮墨咽泪常苦辛,竟作神州袖手人。niè mò yàn lèi cháng kǔ xīn,jìng zuò shén zhōu xiù shǒu rén。

广诗中八贤歌诸暨蒋智由观云

梁启超

哲学初祖天演严,远贩欧铅搀亚椠。zhé xué chū zǔ tiān yǎn yán,yuǎn fàn ōu qiān chān yà qiàn。
合与莎米为鲽鹣,夺我曹席太不廉。hé yǔ shā mǐ wèi dié jiān,duó wǒ cáo xí tài bù lián。

广诗中八贤歌诸暨蒋智由观云

梁启超

放言玩世曾伋庵,造物无计逃镌镵。fàng yán wán shì céng jí ān,zào wù wú jì táo juān chán。
曼歌花丛酒正醰,说经何时诗道南。màn gē huā cóng jiǔ zhèng tán,shuō jīng hé shí shī dào nán。

广诗中八贤歌诸暨蒋智由观云

梁启超

绝世少年丁令威,选字秾俊文深微。jué shì shǎo nián dīng lìng wēi,xuǎn zì nóng jùn wén shēn wēi。
佯狂海上胡不归,故山猿鹤故飞飞。yáng kuáng hǎi shàng hú bù guī,gù shān yuán hè gù fēi fēi。

广诗中八贤歌诸暨蒋智由观云

梁启超

君遂之节如其才,呼天不应归去来。jūn suì zhī jié rú qí cái,hū tiān bù yīng guī qù lái。
海枯石烂诗魂哀,吁嗟吾国其无雷。hǎi kū shí làn shī hún āi,xū jiē wú guó qí wú léi。

壮别

梁启超

丈夫有壮别,不作儿女颜。zhàng fū yǒu zhuàng bié,bù zuò ér nǚ yán。
风尘孤剑在,湖海一身单。fēng chén gū jiàn zài,hú hǎi yī shēn dān。
天下正多事,年华殊未阑。tiān xià zhèng duō shì,nián huá shū wèi lán。
高楼一挥手,来去我何难。gāo lóu yī huī shǒu,lái qù wǒ hé nán。

壮别

梁启超

孕育今世纪,论功谁萧何?yùn yù jīn shì jì,lùn gōng shuí xiāo hé?
华拿总馀子,卢孟实先河。huá ná zǒng yú zi,lú mèng shí xiān hé。
赤手铸新脑,雷音殄古魔。chì shǒu zhù xīn nǎo,léi yīn tiǎn gǔ mó。
吾侪不努力,负此国民多。wú chái bù nǔ lì,fù cǐ guó mín duō。

壮别

梁启超

极目鉴八荒,淋漓几战场。jí mù jiàn bā huāng,lín lí jǐ zhàn chǎng。
虎皮蒙鬼蜮,龙血混玄黄。hǔ pí méng guǐ yù,lóng xuè hùn xuán huáng。
世纪开新幕,风潮集远洋。shì jì kāi xīn mù,fēng cháo jí yuǎn yáng。
欲闲闲未,横槊数兴亡。yù xián xián wèi,héng shuò shù xīng wáng。

自题新中国未来记

梁启超

却横西海望中原,黄雾沈沈白日昏。què héng xī hǎi wàng zhōng yuán,huáng wù shěn shěn bái rì hūn。
万壑豕蛇谁是主?千山魑魅阒无人。wàn hè shǐ shé shuí shì zhǔ?qiān shān chī mèi qù wú rén。
青年心死秋梧悴,老国魂归蜀道难。qīng nián xīn sǐ qiū wú cuì,lǎo guó hún guī shǔ dào nán。
道是天亡天不管,朅来予亦欲无言。dào shì tiān wáng tiān bù guǎn,qiè lái yǔ yì yù wú yán。

志未酬

梁启超

志未酬,志未酬,问君之志几时酬?志亦无尽量,酬亦无尽时。zhì wèi chóu,zhì wèi chóu,wèn jūn zhī zhì jǐ shí chóu?zhì yì wú jǐn liàng,chóu yì wú jǐn shí。
世界进步靡有止期,吾之希望亦靡有止期。shì jiè jìn bù mí yǒu zhǐ qī,wú zhī xī wàng yì mí yǒu zhǐ qī。
众生苦恼不断如乱丝,吾之悲悯亦不断如乱丝。zhòng shēng kǔ nǎo bù duàn rú luàn sī,wú zhī bēi mǐn yì bù duàn rú luàn sī。
登高山复有高山,出瀛海复有瀛海。dēng gāo shān fù yǒu gāo shān,chū yíng hǎi fù yǒu yíng hǎi。
任龙腾虎跃以度此百年兮,所成就其能几许?rèn lóng téng hǔ yuè yǐ dù cǐ bǎi nián xī,suǒ chéng jiù qí néng jǐ xǔ?
虽成少许,不敢自轻,不有少许兮,多许奚自生。suī chéng shǎo xǔ,bù gǎn zì qīng,bù yǒu shǎo xǔ xī,duō xǔ xī zì shēng。
但望前途之宏廓而寥远兮,其孰能无感于余情。dàn wàng qián tú zhī hóng kuò ér liáo yuǎn xī,qí shú néng wú gǎn yú yú qíng。
吁嗟乎,男儿志兮天下事,但有进兮不有止,言志已酬便无志。xū jiē hū,nán ér zhì xī tiān xià shì,dàn yǒu jìn xī bù yǒu zhǐ,yán zhì yǐ chóu biàn wú zhì。

拆屋行

梁启超

麻衣病嫠血濡足,负携八雏路旁哭。má yī bìng lí xuè rú zú,fù xié bā chú lù páng kū。
穷腊惨栗天雨霜,身无完裙居无屋。qióng là cǎn lì tiān yǔ shuāng,shēn wú wán qún jū wú wū。
自言近市有数椽,太翁所搆垂百年,中停双木彗未满七,府贴疾下如奔弦。zì yán jìn shì yǒu shù chuán,tài wēng suǒ gòu chuí bǎi nián,zhōng tíng shuāng mù huì wèi mǎn qī,fǔ tiē jí xià rú bēn xián。
节度爱民修市政,要使比户成殷阗,袖出图样指且画,克期改作无迁延。jié dù ài mín xiū shì zhèng,yào shǐ bǐ hù chéng yīn tián,xiù chū tú yàng zhǐ qiě huà,kè qī gǎi zuò wú qiān yán。
悬丝十命但恃粥,力单弗任惟哀怜。xuán sī shí mìng dàn shì zhōu,lì dān fú rèn wéi āi lián。
吏言称贷岂无路,敢以巧语干大权。lì yán chēng dài qǐ wú lù,gǎn yǐ qiǎo yǔ gàn dà quán。
不然官家为汝办,率比旁舍还租钱。bù rán guān jiā wèi rǔ bàn,lǜ bǐ páng shě hái zū qián。
出门十步九回顾,月黑风凄何处路。chū mén shí bù jiǔ huí gù,yuè hēi fēng qī hé chù lù。
只愁又作流民看,明朝捉收官里去。zhǐ chóu yòu zuò liú mín kàn,míng cháo zhuō shōu guān lǐ qù。
彼中凡无业游民皆拘作苦工。bǐ zhōng fán wú yè yóu mín jiē jū zuò kǔ gōng。
市中华屋连如云,哀丝豪竹何纷纷。shì zhōng huá wū lián rú yún,āi sī háo zhú hé fēn fēn。
游人争说市政好,不见街头屋主人。yóu rén zhēng shuō shì zhèng hǎo,bù jiàn jiē tóu wū zhǔ rén。

爱国歌四章

梁启超

泱泱哉!吾中华。yāng yāng zāi!wú zhōng huá。
最大洲中最大国,廿二行省为一家。zuì dà zhōu zhōng zuì dà guó,niàn èr xíng shěng wèi yī jiā。
物产腴沃甲大地,天府雄国言非夸。wù chǎn yú wò jiǎ dà dì,tiān fǔ xióng guó yán fēi kuā。
君不见,英日区区三岛尚崛起,况乃堂矞吾中华。jūn bù jiàn,yīng rì qū qū sān dǎo shàng jué qǐ,kuàng nǎi táng yù wú zhōng huá。
结我团体,振我精神,二十世纪新世界,雄飞宇内畴与伦。jié wǒ tuán tǐ,zhèn wǒ jīng shén,èr shí shì jì xīn shì jiè,xióng fēi yǔ nèi chóu yǔ lún。
可爱哉!吾国民。kě ài zāi!wú guó mín。
可爱哉!吾国民。kě ài zāi!wú guó mín。
芸芸哉!吾种族。yún yún zāi!wú zhǒng zú。
黄帝之胄尽神明,浸昌浸炽遍大陆。huáng dì zhī zhòu jǐn shén míng,jìn chāng jìn chì biàn dà lù。
纵横万里皆兄弟,一脉同胞古相属。zòng héng wàn lǐ jiē xiōng dì,yī mài tóng bāo gǔ xiāng shǔ。
君不见,地球万国户口谁最多?jūn bù jiàn,dì qiú wàn guó hù kǒu shuí zuì duō?
四百兆众吾种族。sì bǎi zhào zhòng wú zhǒng zú。
结我团体,振我精神,二十世纪新世界,雄飞宇内畴与伦。jié wǒ tuán tǐ,zhèn wǒ jīng shén,èr shí shì jì xīn shì jiè,xióng fēi yǔ nèi chóu yǔ lún。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
彬彬哉!吾文明。bīn bīn zāi!wú wén míng。
五千余岁历史古,光焰相续何绳绳。wǔ qiān yú suì lì shǐ gǔ,guāng yàn xiāng xù hé shéng shéng。
圣作贤述代继起,浸濯沈黑扬光晶。shèng zuò xián shù dài jì qǐ,jìn zhuó shěn hēi yáng guāng jīng。
君不见,朅来欧北天骄骤进化,宁容久扃吾文明。jūn bù jiàn,qiè lái ōu běi tiān jiāo zhòu jìn huà,níng róng jiǔ jiōng wú wén míng。
结我团体,振我精神,二十世纪新世界,雄飞宇内畴与伦。jié wǒ tuán tǐ,zhèn wǒ jīng shén,èr shí shì jì xīn shì jiè,xióng fēi yǔ nèi chóu yǔ lún。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
轰轰哉!我英雄。hōng hōng zāi!wǒ yīng xióng。
汉唐凿孔县西域,欧亚抟陆地天通。hàn táng záo kǒng xiàn xī yù,ōu yà tuán lù dì tiān tōng。
每谈黄祸詟且栗,百年噩梦骇西戎。měi tán huáng huò zhé qiě lì,bǎi nián è mèng hài xī róng。
君不见,博望定远芳踪已千古,时哉后起我英雄。jūn bù jiàn,bó wàng dìng yuǎn fāng zōng yǐ qiān gǔ,shí zāi hòu qǐ wǒ yīng xióng。
结我团体,振我精神,二十世纪新世界,雄飞宇内畴与伦。jié wǒ tuán tǐ,zhèn wǒ jīng shén,èr shí shì jì xīn shì jiè,xióng fēi yǔ nèi chóu yǔ lún。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。

留别梁任南汉挪路卢

梁启超

沥血一杯酒,与君兄弟交。lì xuè yī bēi jiǔ,yǔ jūn xiōng dì jiāo。
君母即我母,君仇即吾仇。jūn mǔ jí wǒ mǔ,jūn chóu jí wú chóu。
况我实君累,君更不我尤。kuàng wǒ shí jūn lèi,jūn gèng bù wǒ yóu。
我若不报君,狗彘之不犹。wǒ ruò bù bào jūn,gǒu zhì zhī bù yóu。
劝君且勿哭,今哭何所求?磨刀复磨刀,去去不暂留。quàn jūn qiě wù kū,jīn kū hé suǒ qiú?mó dāo fù mó dāo,qù qù bù zàn liú。
上有天与日,鉴我即我谋。shàng yǒu tiān yǔ rì,jiàn wǒ jí wǒ móu。
我行为公义,亦复为私仇。wǒ xíng wèi gōng yì,yì fù wèi sī chóu。
脚蹴旧山河,手提贼人头。jiǎo cù jiù shān hé,shǒu tí zéi rén tóu。
与君拜墓下,一恸为君酬。yǔ jūn bài mù xià,yī tòng wèi jūn chóu。
万一事不成,国殇亦足豪。wàn yī shì bù chéng,guó shāng yì zú háo。
云霄六君子,来轸方且遒。yún xiāo liù jūn zi,lái zhěn fāng qiě qiú。
谁能久郁郁?长为儒冠羞。shuí néng jiǔ yù yù?zhǎng wèi rú guān xiū。

留别梁任南汉挪路卢

梁启超

冤霜六月零,愤泉万壑哀。yuān shuāng liù yuè líng,fèn quán wàn hè āi。
寥莪不可诵,游子肝肠摧。liáo é bù kě sòng,yóu zi gān cháng cuī。
魑魅白昼行,啮人如草莱。chī mèi bái zhòu xíng,niè rén rú cǎo lái。
劳劳生我恩,惨惨入泉台。láo láo shēng wǒ ēn,cǎn cǎn rù quán tái。
悠悠者苍天,哀哀者谁子。yōu yōu zhě cāng tiān,āi āi zhě shuí zi。
人孰无天性,人孰无毛里。rén shú wú tiān xìng,rén shú wú máo lǐ。
孰无泪与血,孰无肺与腑。shú wú lèi yǔ xuè,shú wú fèi yǔ fǔ。
海枯山可移,此恨安可补?hǎi kū shān kě yí,cǐ hèn ān kě bǔ?
沈沈复沈沈,怨毒乃如此。shěn shěn fù shěn shěn,yuàn dú nǎi rú cǐ。
105123456