古诗词

宋景卫

正俗歌为陈媛作

宋景卫

礼义廉耻四维立,纲常名教万古植。lǐ yì lián chǐ sì wéi lì,gāng cháng míng jiào wàn gǔ zhí。
无愧于口无愧身,无愧于身尤汲汲。wú kuì yú kǒu wú kuì shēn,wú kuì yú shēn yóu jí jí。
妇人再醮知身污,若乃未婚心每惑。fù rén zài jiào zhī shēn wū,ruò nǎi wèi hūn xīn měi huò。
一身那可容二心,心失谁云身不失。yī shēn nà kě róng èr xīn,xīn shī shuí yún shēn bù shī。
卓哉陈媛毓名闺,五经先生兰芽茁。zhuó zāi chén yuàn yù míng guī,wǔ jīng xiān shēng lán yá zhuó。
习礼明诗幼字林,桃夭未赋所天卒。xí lǐ míng shī yòu zì lín,táo yāo wèi fù suǒ tiān zú。
烈女不肯更二夫,相从地下寻灵匹。liè nǚ bù kěn gèng èr fū,xiāng cóng dì xià xún líng pǐ。
见者哀号闻者悲,大吏上言采访实。jiàn zhě āi hào wén zhě bēi,dà lì shàng yán cǎi fǎng shí。
旌门表墓伫恩荣,文人诗歌盛缃帙。jīng mén biǎo mù zhù ēn róng,wén rén shī gē shèng xiāng zhì。
嗟予抱璞称未亡,传闻益觉心凄恻。jiē yǔ bào pú chēng wèi wáng,chuán wén yì jué xīn qī cè。
闲尝读书考《五经》,管窥《易》象参彖翼。xián cháng dú shū kǎo wǔ jīng,guǎn kuī yì xiàng cān tuàn yì。
男女暌而其志通,已字未娶可推测。nán nǚ kuí ér qí zhì tōng,yǐ zì wèi qǔ kě tuī cè。
坤道含章利永贞,从一而终恒其德。kūn dào hán zhāng lì yǒng zhēn,cóng yī ér zhōng héng qí dé。
苦节悔亡不节嗟,安节之亨甘节吉。kǔ jié huǐ wáng bù jié jiē,ān jié zhī hēng gān jié jí。
人心道心辨《尚书》,精一微危中允执。rén xīn dào xīn biàn shàng shū,jīng yī wēi wēi zhōng yǔn zhí。
动罔不凶德二三,终始惟一臻厥极。dòng wǎng bù xiōng dé èr sān,zhōng shǐ wéi yī zhēn jué jí。
忠贞世笃缅家声,无忝尔祖躬自饬。zhōng zhēn shì dǔ miǎn jiā shēng,wú tiǎn ěr zǔ gōng zì chì。
《诗经》三复《柏舟》篇,髧彼两髦我仪特。shī jīng sān fù bǎi zhōu piān,dàn bǐ liǎng máo wǒ yí tè。
斯人去也矢靡它,勿匿初心矢靡慝。sī rén qù yě shǐ mí tā,wù nì chū xīn shǐ mí tè。
在室自誓首共姜,圣人取为后世则。zài shì zì shì shǒu gòng jiāng,shèng rén qǔ wèi hòu shì zé。
郝邹诸儒阐说殷,死同穴而谷异室。hǎo zōu zhū rú chǎn shuō yīn,sǐ tóng xué ér gǔ yì shì。
柏舟齐女中垒编,乍至城门卫赴急。bǎi zhōu qí nǚ zhōng lěi biān,zhà zhì chéng mén wèi fù jí。
保母请还置罔闻,竟入持丧帙卫国。bǎo mǔ qǐng hái zhì wǎng wén,jìng rù chí sàng zhì wèi guó。
凡未适人许嫁矣,《春秋》经传标特笔。fán wèi shì rén xǔ jià yǐ,chūn qiū jīng chuán biāo tè bǐ。
僖公九年书伯姬,何休《公羊》洞经术。xī gōng jiǔ nián shū bó jī,hé xiū gōng yáng dòng jīng shù。
字而笄之待成人,系属于人养贞一。zì ér jī zhī dài chéng rén,xì shǔ yú rén yǎng zhēn yī。
明与未字之女殊,《原贞》援引曝书集。míng yǔ wèi zì zhī nǚ shū,yuán zhēn yuán yǐn pù shū jí。
女而不妇贞为行,盲《左》、《谷梁》弗沿袭。nǚ ér bù fù zhēn wèi xíng,máng zuǒ gǔ liáng fú yán xí。
共姬比例圣所褒,尧峰南畇说堪忆。gòng jī bǐ lì shèng suǒ bāo,yáo fēng nán yún shuō kān yì。
许嫁缨为《礼记》文,名以行媒遂相识。xǔ jià yīng wèi lǐ jì wén,míng yǐ xíng méi suì xiāng shí。
两家斋戒告鬼神,台与终身不改革。liǎng jiā zhāi jiè gào guǐ shén,tái yǔ zhōng shēn bù gǎi gé。
娶有吉日未成婚,夫死亦如婿吊泣。qǔ yǒu jí rì wèi chéng hūn,fū sǐ yì rú xù diào qì。
女服斩衰往夫门,未嫁服同已娶式。nǚ fú zhǎn shuāi wǎng fū mén,wèi jià fú tóng yǐ qǔ shì。
妇人不二斩谓何,天不二耳《仪礼》悉。fù rén bù èr zhǎn wèi hé,tiān bù èr ěr yí lǐ xī。
可服可往明可从,爱人以德休姑息。kě fú kě wǎng míng kě cóng,ài rén yǐ dé xiū gū xī。
举世昧经谓过中,此旨不明道几熄。jǔ shì mèi jīng wèi guò zhōng,cǐ zhǐ bù míng dào jǐ xī。
人求尽伦安能过,五伦只恐常不及。rén qiú jǐn lún ān néng guò,wǔ lún zhǐ kǒng cháng bù jí。
由来夫妇比君臣,策名亦有未受职。yóu lái fū fù bǐ jūn chén,cè míng yì yǒu wèi shòu zhí。
清风孤竹师夷齐,商朝未禄周耻食。qīng fēng gū zhú shī yí qí,shāng cháo wèi lù zhōu chǐ shí。
推观子弟事父兄,岂必一一亲颜色。tuī guān zi dì shì fù xiōng,qǐ bì yī yī qīn yán sè。
父子继绝或背生,兄弟前后或南北。fù zi jì jué huò bèi shēng,xiōng dì qián hòu huò nán běi。
追思孝友自性成,非缘见面乃尽力。zhuī sī xiào yǒu zì xìng chéng,fēi yuán jiàn miàn nǎi jǐn lì。
朋从尚友及神交,宁须把臂投胶漆。péng cóng shàng yǒu jí shén jiāo,níng xū bǎ bì tóu jiāo qī。
揆此可知妇与夫,性真相感当循率。kuí cǐ kě zhī fù yǔ fū,xìng zhēn xiāng gǎn dāng xún lǜ。
殷情何必同衾帱,问名已定羞差忒。yīn qíng hé bì tóng qīn chóu,wèn míng yǐ dìng xiū chà tè。
当知勉义非溺情,身洁心安理亦得。dāng zhī miǎn yì fēi nì qíng,shēn jié xīn ān lǐ yì dé。
幼从父母最初言,初命是遵戒私昵。yòu cóng fù mǔ zuì chū yán,chū mìng shì zūn jiè sī nì。
不悖于理曰无违,许嫁之语由亲出。bù bèi yú lǐ yuē wú wéi,xǔ jià zhī yǔ yóu qīn chū。
弗亏其体弗辱亲,立志不渝贵在必。fú kuī qí tǐ fú rǔ qīn,lì zhì bù yú guì zài bì。
夺则随亡不夺存,志不可夺命则毕。duó zé suí wáng bù duó cún,zhì bù kě duó mìng zé bì。
愧存不若无愧亡,几希人禽谨出入。kuì cún bù ruò wú kuì wáng,jǐ xī rén qín jǐn chū rù。
守贞殉烈易地同,一心不二绝矫饰。shǒu zhēn xùn liè yì dì tóng,yī xīn bù èr jué jiǎo shì。
卓哉陈媛大节章,浩然正气两间塞。zhuó zāi chén yuàn dà jié zhāng,hào rán zhèng qì liǎng jiān sāi。
伤悲自署望门寡,门在望矣未许即。shāng bēi zì shǔ wàng mén guǎ,mén zài wàng yǐ wèi xǔ jí。
既云寡矣难再双,兹言至正非偏刻。jì yún guǎ yǐ nán zài shuāng,zī yán zhì zhèng fēi piān kè。
鹄甘独宿歌三年,鸩告双飞媒一逼。gǔ gān dú sù gē sān nián,zhèn gào shuāng fēi méi yī bī。
遂将性命付轻绡,仅留心事传遗墨。suì jiāng xìng mìng fù qīng xiāo,jǐn liú xīn shì chuán yí mò。
视死如归岂博名,舍生取义宁图逸。shì sǐ rú guī qǐ bó míng,shě shēng qǔ yì níng tú yì。
惟媛家学《五经》明,察于伦理昭作述。wéi yuàn jiā xué wǔ jīng míng,chá yú lún lǐ zhāo zuò shù。
天经地义古今垂,永永幽光争皎日。tiān jīng dì yì gǔ jīn chuí,yǒng yǒng yōu guāng zhēng jiǎo rì。

修身尽伦歌示诸娣侄

宋景卫

立天之道阴与阳,立地之道柔与刚。lì tiān zhī dào yīn yǔ yáng,lì dì zhī dào róu yǔ gāng。
立人之道仁与义,人参天地维纲常。lì rén zhī dào rén yǔ yì,rén cān tiān dì wéi gāng cháng。
曰人自是兼男女,女岂非人甘自阻。yuē rén zì shì jiān nán nǚ,nǚ qǐ fēi rén gān zì zǔ。
宁惟男子希圣贤,贤媛圣女有徒侣。níng wéi nán zi xī shèng xián,xián yuàn shèng nǚ yǒu tú lǚ。
五官同具官则思,五常同秉常独知。wǔ guān tóng jù guān zé sī,wǔ cháng tóng bǐng cháng dú zhī。
三从应亦惇三物,四德由来张四维。sān cóng yīng yì dūn sān wù,sì dé yóu lái zhāng sì wéi。
从父从夫及从子,谓从大道莫背此。cóng fù cóng fū jí cóng zi,wèi cóng dà dào mò bèi cǐ。
从兹不辱理无违,步趋德行艺而已。cóng zī bù rǔ lǐ wú wéi,bù qū dé xíng yì ér yǐ。
功在宜家德润身,言关名教谨笑颦。gōng zài yí jiā dé rùn shēn,yán guān míng jiào jǐn xiào pín。
容貌端庄非艳丽,礼义廉耻当遵循。róng mào duān zhuāng fēi yàn lì,lǐ yì lián chǐ dāng zūn xún。
正用其情是率性,善养其气是立命。zhèng yòng qí qíng shì lǜ xìng,shàn yǎng qí qì shì lì mìng。
恶欲更有甚死生,偷强只因殊肆敬。è yù gèng yǒu shén sǐ shēng,tōu qiáng zhǐ yīn shū sì jìng。
人心道心辨危微,克念罔念分是非。rén xīn dào xīn biàn wēi wēi,kè niàn wǎng niàn fēn shì fēi。
精思弗夺立其大,良知用致审其几。jīng sī fú duó lì qí dà,liáng zhī yòng zhì shěn qí jǐ。
守身慎独惟求是,彼君子女釐女士。shǒu shēn shèn dú wéi qiú shì,bǐ jūn zi nǚ lí nǚ shì。
无愧于影无愧衾,庶免小人同受誓。wú kuì yú yǐng wú kuì qīn,shù miǎn xiǎo rén tóng shòu shì。
太上立德次言功,不朽当共男子同。tài shàng lì dé cì yán gōng,bù xiǔ dāng gòng nán zi tóng。
莫云女子无所事,德功言在人伦中。mò yún nǚ zi wú suǒ shì,dé gōng yán zài rén lún zhōng。
夫主如君原不异,男忠女节曷有二。fū zhǔ rú jūn yuán bù yì,nán zhōng nǚ jié hé yǒu èr。
系缨结帨心齐坚,处变安常身等致。xì yīng jié shuì xīn qí jiān,chù biàn ān cháng shēn děng zhì。
爱媳爱女等爱儿,义方尤赖母兼师。ài xí ài nǚ děng ài ér,yì fāng yóu lài mǔ jiān shī。
前遗旁出并抱嗣,一视同仁方尽慈。qián yí páng chū bìng bào sì,yī shì tóng rén fāng jǐn cí。
母邪父邪孝姑舅,嫂妇诸姑信朋友。mǔ xié fù xié xiào gū jiù,sǎo fù zhū gū xìn péng yǒu。
同堂娣姒女弟兄,妾婢视臣如足手。tóng táng dì sì nǚ dì xiōng,qiè bì shì chén rú zú shǒu。
为女为媳为母妻,平生阅历涂毋迷。wèi nǚ wèi xí wèi mǔ qī,píng shēng yuè lì tú wú mí。
自欺自画皆暴弃,徽音在昔宜思齐。zì qī zì huà jiē bào qì,huī yīn zài xī yí sī qí。
穷通寿夭任彼遇,特立毋随流俗误。qióng tōng shòu yāo rèn bǐ yù,tè lì wú suí liú sú wù。
内则中馈事女红,不愿乎外行我素。nèi zé zhōng kuì shì nǚ hóng,bù yuàn hū wài xíng wǒ sù。
虽然苦乐由它人,乐可自寻苦勿瞋。suī rán kǔ lè yóu tā rén,lè kě zì xún kǔ wù chēn。
天爵良贵何曾贱,日新富有何忧贫。tiān jué liáng guì hé céng jiàn,rì xīn fù yǒu hé yōu pín。
人生百年那能久,外物奉身竟何有。rén shēng bǎi nián nà néng jiǔ,wài wù fèng shēn jìng hé yǒu。
自来列女至今存,德立名垂真不朽。zì lái liè nǚ zhì jīn cún,dé lì míng chuí zhēn bù xiǔ。
具备功言洵美才,才华根本德生来。jù bèi gōng yán xún měi cái,cái huá gēn běn dé shēng lái。
有节无才便是德,有才无德诚堪哀。yǒu jié wú cái biàn shì dé,yǒu cái wú dé chéng kān āi。
德为主也才为辅,允矣能文亦能武。dé wèi zhǔ yě cái wèi fǔ,yǔn yǐ néng wén yì néng wǔ。
貌非所重随赋形,崇德践形须法古。mào fēi suǒ zhòng suí fù xíng,chóng dé jiàn xíng xū fǎ gǔ。
以书相证克俭勤,何妨识字能诗文。yǐ shū xiāng zhèng kè jiǎn qín,hé fáng shí zì néng shī wén。
《国风》半属妇人作,传经续史章令闻。guó fēng bàn shǔ fù rén zuò,chuán jīng xù shǐ zhāng lìng wén。
诗文阐理鄙雕琢,作字甚敬即是学。shī wén chǎn lǐ bǐ diāo zuó,zuò zì shén jìng jí shì xué。
德发为才著德容,超出庸凡回卓荦。dé fā wèi cái zhù dé róng,chāo chū yōng fán huí zhuó luò。
世羡女佛与女仙,姑尼孰个知真诠。shì xiàn nǚ fú yǔ nǚ xiān,gū ní shú gè zhī zhēn quán。
空障净尘惟遏欲,入道岂必谈元禅。kōng zhàng jìng chén wéi è yù,rù dào qǐ bì tán yuán chán。
圣人不过人伦至,察于人伦大贤示。shèng rén bù guò rén lún zhì,chá yú rén lún dà xián shì。
五官尽职备五常,三才参赞体易始。wǔ guān jǐn zhí bèi wǔ cháng,sān cái cān zàn tǐ yì shǐ。
巽为风兮长女乎,兑为泽兮少女呼。xùn wèi fēng xī zhǎng nǚ hū,duì wèi zé xī shǎo nǚ hū。
离明中女乾坤照,女亦宜为君子儒。lí míng zhōng nǚ qián kūn zhào,nǚ yì yí wèi jūn zi rú。
是人岂肯居人后,出见纷华遂尔谬。shì rén qǐ kěn jū rén hòu,chū jiàn fēn huá suì ěr miù。
奉盈一覆水难收,尚其无愧于屋漏。fèng yíng yī fù shuǐ nán shōu,shàng qí wú kuì yú wū lòu。
无形之刑每在怀,斯人斯可谓之佳。wú xíng zhī xíng měi zài huái,sī rén sī kě wèi zhī jiā。
善信充实乃为美,西方美人庶得侪。shàn xìn chōng shí nǎi wèi měi,xī fāng měi rén shù dé chái。
慎终保始起迄止,制外养中表符里。shèn zhōng bǎo shǐ qǐ qì zhǐ,zhì wài yǎng zhōng biǎo fú lǐ。
防微处处铭盘盂,避嫌刻刻严瓜李。fáng wēi chù chù míng pán yú,bì xián kè kè yán guā lǐ。
嗟予未嫁称未亡,靡它靡慝师共姜。jiē yǔ wèi jià chēng wèi wáng,mí tā mí tè shī gòng jiāng。
节大饿小伊川训,广平铁石为心肠。jié dà è xiǎo yī chuān xùn,guǎng píng tiě shí wèi xīn cháng。
若夫所处无不幸,端宜中正而主静。ruò fū suǒ chù wú bù xìng,duān yí zhōng zhèng ér zhǔ jìng。
蒙以养之自幼婴,少成习惯时加省。méng yǐ yǎng zhī zì yòu yīng,shǎo chéng xí guàn shí jiā shěng。
女子须教本考亭,明白《论语》及《孝经》。nǚ zi xū jiào běn kǎo tíng,míng bái lùn yǔ jí xiào jīng。
推之《女戒》并《家范》,定性好学先人型。tuī zhī nǚ jiè bìng jiā fàn,dìng xìng hǎo xué xiān rén xíng。
夜气凛凛旦昼梏,几希人禽恒勉勖。yè qì lǐn lǐn dàn zhòu gù,jǐ xī rén qín héng miǎn xù。
诸艰历试久炼金,纤尘难染无瑕玉。zhū jiān lì shì jiǔ liàn jīn,xiān chén nán rǎn wú xiá yù。
贞以得一清宁侔,闲邪敬直女德修。zhēn yǐ dé yī qīng níng móu,xián xié jìng zhí nǚ dé xiū。
仁可成而义可守,天合刚而地合柔。rén kě chéng ér yì kě shǒu,tiān hé gāng ér dì hé róu。
主一无适圣贤志,天地之道物不贰。zhǔ yī wú shì shèng xián zhì,tiān dì zhī dào wù bù èr。
日月有光崇效天,山川有恒卑法地。rì yuè yǒu guāng chóng xiào tiān,shān chuān yǒu héng bēi fǎ dì。