古诗词

陈宝琛

六月十四日同林行陀方策六李子新钟惺西郭芸屏李石芝王彦和陈易园逭暑小雄山斋

陈宝琛

夏暵不可当,避炎乃亲冷。xià hàn bù kě dāng,bì yán nǎi qīn lěng。
吾斋寄人外,语笑忽破静。wú zhāi jì rén wài,yǔ xiào hū pò jìng。
美竹山所同,天与苍璧靓。měi zhú shān suǒ tóng,tiān yǔ cāng bì jìng。
泉声视春弱,溜溜镇悬绠。quán shēng shì chūn ruò,liū liū zhèn xuán gěng。
回风无定吹,飘雪著襟领。huí fēng wú dìng chuī,piāo xuě zhù jīn lǐng。
盥漱或就掬,篙筏亦试骋。guàn shù huò jiù jū,gāo fá yì shì chěng。
嬉娱随所欣,特地觉昼永。xī yú suí suǒ xīn,tè dì jué zhòu yǒng。
少焉斜曛入,水气泛虹影。shǎo yān xié xūn rù,shuǐ qì fàn hóng yǐng。
稍嫌见月晚,东际限修岭。shāo xián jiàn yuè wǎn,dōng jì xiàn xiū lǐng。
欲睡处处宜,蚊蝇自退屏。yù shuì chù chù yí,wén yíng zì tuì píng。

六月十四日同林行陀方策六李子新钟惺西郭芸屏李石芝王彦和陈易园逭暑小雄山斋

陈宝琛

匪吾爱听水,山好恒在溪。fěi wú ài tīng shuǐ,shān hǎo héng zài xī。
载月昨来处,披丛入幽蹊。zài yuè zuó lái chù,pī cóng rù yōu qī。
滩石故迤坦,滑致无纤泥。tān shí gù yí tǎn,huá zhì wú xiān ní。
回湍渟成渊,鉴人若玻瓈。huí tuān tíng chéng yuān,jiàn rén ruò bō lí。
转转益清驶,坐卧闻微澌。zhuǎn zhuǎn yì qīng shǐ,zuò wò wén wēi sī。
林生识远祖,摩挲石上题。lín shēng shí yuǎn zǔ,mó sā shí shàng tí。
维时徐谢流,文酒日相携。wéi shí xú xiè liú,wén jiǔ rì xiāng xié。
庸知四百载,我辈糜蔬赍。yōng zhī sì bǎi zài,wǒ bèi mí shū jī。
荦确行且尽,寻源幸不迷。luò què xíng qiě jǐn,xún yuán xìng bù mí。
从来考槃宽,安用穷攀跻?cóng lái kǎo pán kuān,ān yòng qióng pān jī?

送仲勉之官云南

陈宝琛

郎潜垂卅年,一麾乃万里。láng qián chuí sà nián,yī huī nǎi wàn lǐ。
过家屡逾假,临发却复止。guò jiā lǚ yú jiǎ,lín fā què fù zhǐ。
汝老顾自忘,怜我劳未已。rǔ lǎo gù zì wàng,lián wǒ láo wèi yǐ。
我劳不离乡,远宦汝方始。wǒ láo bù lí xiāng,yuǎn huàn rǔ fāng shǐ。
平生积一试,志岂在膴仕?píng shēng jī yī shì,zhì qǐ zài hū shì?
所忧疏戆素,于世故殊轨。suǒ yōu shū gàng sù,yú shì gù shū guǐ。
海程虽稍近,出入炎瘴里。hǎi chéng suī shāo jìn,chū rù yán zhàng lǐ。
早晚滇池秋,掣电报我喜。zǎo wǎn diān chí qiū,chè diàn bào wǒ xǐ。

送仲勉之官云南

陈宝琛

交阯铜柱折,缅亡亦随之。jiāo zhǐ tóng zhù zhé,miǎn wáng yì suí zhī。
夙疑国大患,或在西南陲。sù yí guó dà huàn,huò zài xī nán chuí。
徙薪策不售,两纪空赍咨。xǐ xīn cè bù shòu,liǎng jì kōng jī zī。
坐自地宝弃,眼看飙轮驰。zuò zì dì bǎo qì,yǎn kàn biāo lún chí。
颇闻此邦贤,惩螫谋自治。pǒ wén cǐ bāng xián,chéng shì móu zì zhì。
同民在欲恶,守令皇所毗。tóng mín zài yù è,shǒu lìng huáng suǒ pí。
昔我曾大父,承平实抚斯。xī wǒ céng dà fù,chéng píng shí fǔ sī。
百年遂陵谷,神格倘尔贻。bǎi nián suì líng gǔ,shén gé tǎng ěr yí。

送仲勉之官云南

陈宝琛

襁褓为兄弟,廿载相扶将。qiǎng bǎo wèi xiōng dì,niàn zài xiāng fú jiāng。
自为仕宦驱,乃各天一方。zì wèi shì huàn qū,nǎi gè tiān yī fāng。
吾归汝却出,欢短悲日长。wú guī rǔ què chū,huān duǎn bēi rì zhǎng。
无由奉车杖,梨枣况母傍。wú yóu fèng chē zhàng,lí zǎo kuàng mǔ bàng。
六人近存半,叔兮髭亦霜。liù rén jìn cún bàn,shū xī zī yì shuāng。
暂同镜中影,断雁犹成行。zàn tóng jìng zhōng yǐng,duàn yàn yóu chéng xíng。
期汝以五年,听泉还对床。qī rǔ yǐ wǔ nián,tīng quán hái duì chuáng。
吾衰总汝待,毋倚身健强。wú shuāi zǒng rǔ dài,wú yǐ shēn jiàn qiáng。

海天阁成属有北行留别山中诸子

陈宝琛

东坡六十一,始规白鹤峰。dōng pō liù shí yī,shǐ guī bái hè fēng。
明春乃落成,我龄适与同。míng chūn nǎi luò chéng,wǒ líng shì yǔ tóng。
屏居越两纪,一壑甘长终。píng jū yuè liǎng jì,yī hè gān zhǎng zhōng。
谁知无心云,去住随天风。shuí zhī wú xīn yún,qù zhù suí tiān fēng。
兹山匪广峻,横舍环玲珑。zī shān fěi guǎng jùn,héng shě huán líng lóng。
脉络系全闽,却居闾井中。mài luò xì quán mǐn,què jū lǘ jǐng zhōng。
引泉溉新竹,对月哦古松。yǐn quán gài xīn zhú,duì yuè ó gǔ sōng。
固虑佚老办,不为山灵容。gù lǜ yì lǎo bàn,bù wèi shān líng róng。
欲别谢知爱,所期信无穷。yù bié xiè zhī ài,suǒ qī xìn wú qióng。
行藏吾自审,不用哀龙钟。xíng cáng wú zì shěn,bù yòng āi lóng zhōng。

入都拜别先冢

陈宝琛

孤儿昔作宦,十载一过家。gū ér xī zuò huàn,shí zài yī guò jiā。
大父犹老健,二亲鬓始华。dà fù yóu lǎo jiàn,èr qīn bìn shǐ huá。
五年失吾祖,母兮亦弃儿。wǔ nián shī wú zǔ,mǔ xī yì qì ér。
父幸儿得归,汝才讵适时?fù xìng ér dé guī,rǔ cái jù shì shí?
长跽聆爷言,誓侍爷以老。zhǎng jì líng yé yán,shì shì yé yǐ lǎo。
冉冉一星终,欲报恨不早。rǎn rǎn yī xīng zhōng,yù bào hèn bù zǎo。
遗羹既无所,椎牛亦谁知?yí gēng jì wú suǒ,chuí niú yì shuí zhī?
剩持年年泪,来洒青松枝。shèng chí nián nián lèi,lái sǎ qīng sōng zhī。
此行岂儿心,除绖已周纪。cǐ xíng qǐ ér xīn,chú dié yǐ zhōu jì。
壮盛付等闲,衰迟复何恃?zhuàng shèng fù děng xián,shuāi chí fù hé shì?
得归儿会归,不为祖考忝。dé guī ér huì guī,bù wèi zǔ kǎo tiǎn。
成亏盖天事,晚节敢自贬?chéng kuī gài tiān shì,wǎn jié gǎn zì biǎn?
下山且十里,犹闻叹息声。xià shān qiě shí lǐ,yóu wén tàn xī shēng。
雨止慎泥潦,微阳傥向晴。yǔ zhǐ shèn ní lǎo,wēi yáng tǎng xiàng qíng。

题章价人直州寿麟铜官感旧图曾文正靖港之败自沈以殉章掖出之

陈宝琛

天人交胜一于定,成败何常死生命。tiān rén jiāo shèng yī yú dìng,chéng bài hé cháng sǐ shēng mìng。
湘乡宏毅圣者徒,勋业所存要非性。xiāng xiāng hóng yì shèng zhě tú,xūn yè suǒ cún yào fēi xìng。
入屯出险恃原往,得丧区区总退听。rù tún chū xiǎn shì yuán wǎng,dé sàng qū qū zǒng tuì tīng。
当时设竟从彭咸,知命岂非顺受正?dāng shí shè jìng cóng péng xián,zhī mìng qǐ fēi shùn shòu zhèng?
多君手援在天下,假以护持傥天令。duō jūn shǒu yuán zài tiān xià,jiǎ yǐ hù chí tǎng tiān lìng。
拯危恻怛宁前知,重为中兴生李晟。zhěng wēi cè dá níng qián zhī,zhòng wèi zhōng xīng shēng lǐ chéng。
山川再过战声在,箕尾已归哀感迸。shān chuān zài guò zhàn shēng zài,jī wěi yǐ guī āi gǎn bèng。
舍生自是儒门真,忍济留资兵事镜。shě shēng zì shì rú mén zhēn,rěn jì liú zī bīng shì jìng。
左记王诗各有激,目击诸艰足旁证。zuǒ jì wáng shī gè yǒu jī,mù jī zhū jiān zú páng zhèng。
津津施报妇儿言,莫滓太清心未净。jīn jīn shī bào fù ér yán,mò zǐ tài qīng xīn wèi jìng。

访旧七首慈仁寺松

陈宝琛

慈仁寺燔行十稘,突见丹碧成崇祠。cí rén sì fán xíng shí jī,tū jiàn dān bì chéng chóng cí。
虬松两三犹旧姿,自我不见常汝危。qiú sōng liǎng sān yóu jiù zī,zì wǒ bù jiàn cháng rǔ wēi。
身历浩劫兀不知,却对霜鬓怜吾衰。shēn lì hào jié wù bù zhī,què duì shuāng bìn lián wú shuāi。
吾衰乃有看汝时,昔日同游存者谁?wú shuāi nǎi yǒu kàn rǔ shí,xī rì tóng yóu cún zhě shuí?
张叟先来闻有诗,可能雪中持一瓻?zhāng sǒu xiān lái wén yǒu shī,kě néng xuě zhōng chí yī chī?
亭林龛前斟酌之,仰读乾隆御笔碑。tíng lín kān qián zhēn zhuó zhī,yǎng dú qián lóng yù bǐ bēi。

访旧七首慈仁寺松

陈宝琛

悯忠寺古紧独完,春闰及来看牡丹。mǐn zhōng sì gǔ jǐn dú wán,chūn rùn jí lái kàn mǔ dān。
纷纷黄紫类新植,所爱双栝根深盘。fēn fēn huáng zǐ lèi xīn zhí,suǒ ài shuāng guā gēn shēn pán。
旧围注视似稍长,疏荫交翠禅庭宽。jiù wéi zhù shì shì shāo zhǎng,shū yīn jiāo cuì chán tíng kuān。
尔时抚柯辄搔抑,霜肤郁烈逾椒兰。ěr shí fǔ kē zhé sāo yì,shuāng fū yù liè yú jiāo lán。
柏身松叶足本性,已外荣落何炎寒?bǎi shēn sōng yè zú běn xìng,yǐ wài róng luò hé yán hán?
花时易过更相就,对此永日容忘餐。huā shí yì guò gèng xiāng jiù,duì cǐ yǒng rì róng wàng cān。

访旧七首慈仁寺松

陈宝琛

朴公图卷失不收,再来犹见前朝楸。pǔ gōng tú juǎn shī bù shōu,zài lái yóu jiàn qián cháo qiū。
着花老干未觉丑,根节磥坷阴繁稠。zhe huā lǎo gàn wèi jué chǒu,gēn jié lěi kě yīn fán chóu。
当时树下展图读,沘笔赓续王朱游。dāng shí shù xià zhǎn tú dú,bǐ bǐ gēng xù wáng zhū yóu。
虞山帝傅常独至,自写伊郁酬清幽。yú shān dì fù cháng dú zhì,zì xiě yī yù chóu qīng yōu。
天回地转讵所料,痛定思痛当谁尤?tiān huí dì zhuǎn jù suǒ liào,tòng dìng sī tòng dāng shuí yóu?
僧贫换米及故纸,此树能免终薪槱。sēng pín huàn mǐ jí gù zhǐ,cǐ shù néng miǎn zhōng xīn yǒu。
巡廊坐阶默相向,急雨打叶风飕飕。xún láng zuò jiē mò xiāng xiàng,jí yǔ dǎ yè fēng sōu sōu。

访旧七首慈仁寺松

陈宝琛

城南老槐多阅人,未料世事日日新。chéng nán lǎo huái duō yuè rén,wèi liào shì shì rì rì xīn。
精庐幸免兵火烬,其奈时尚憎陈因。jīng lú xìng miǎn bīng huǒ jìn,qí nài shí shàng zēng chén yīn。
佛移僧逐换青垩,榜书楹句摧为薪。fú yí sēng zhú huàn qīng è,bǎng shū yíng jù cuī wèi xīn。
昨闻代者又殊好,趣撤墙屋重经纶。zuó wén dài zhě yòu shū hǎo,qù chè qiáng wū zhòng jīng lún。
我来避嚣值喧哄,匝地瓦砾天灰尘。wǒ lái bì xiāo zhí xuān hǒng,zā dì wǎ lì tiān huī chén。
落成突兀定何许?不惜一掷千万缗。luò chéng tū wù dìng hé xǔ?bù xī yī zhì qiān wàn mín。
为槐装点失槐养,何爱争此荒寒滨?半聋诗人昔居此,楼外方沼饶游鳞。wèi huái zhuāng diǎn shī huái yǎng,hé ài zhēng cǐ huāng hán bīn?bàn lóng shī rén xī jū cǐ,lóu wài fāng zhǎo ráo yóu lín。
魂归绕槐或三叹,古意灭没从谁陈?hún guī rào huái huò sān tàn,gǔ yì miè méi cóng shuí chén?

访旧七首慈仁寺松

陈宝琛

国花堂下花如锦,展禊年年就花饮。guó huā táng xià huā rú jǐn,zhǎn xì nián nián jiù huā yǐn。
不知花萎自何年,别梦绕花垂卅稔。bù zhī huā wēi zì hé nián,bié mèng rào huā chuí sà rěn。
数丛无乃孙子辈,稚干柔条讵尤品?shù cóng wú nǎi sūn zi bèi,zhì gàn róu tiáo jù yóu pǐn?
乾嘉以来盛觞咏,忍使流风到今寝?qián jiā yǐ lái shèng shāng yǒng,rěn shǐ liú fēng dào jīn qǐn?
或云辇致贵家园,朱邸潭潭谁与谂?huò yún niǎn zhì guì jiā yuán,zhū dǐ tán tán shuí yǔ shěn?
榜题未改堂庑尽,万事黄粱同一枕。bǎng tí wèi gǎi táng wǔ jǐn,wàn shì huáng liáng tóng yī zhěn。
郑虔若在定词成,立对斜阳作寒噤。zhèng qián ruò zài dìng cí chéng,lì duì xié yáng zuò hán jìn。

访旧七首慈仁寺松

陈宝琛

卅年蓄泪来观荷,南泊渐淤花不多。sà nián xù lèi lái guān hé,nán pō jiàn yū huā bù duō。
单车犯雨就北泊,但见葭菼风挼搓。dān chē fàn yǔ jiù běi pō,dàn jiàn jiā tǎn fēng ruá cuō。
柳翁圭翁携手处,破船偃岸虚清涡。liǔ wēng guī wēng xié shǒu chù,pò chuán yǎn àn xū qīng wō。
吾曹冠佩死未悔,花又何罪天荐瘥?wú cáo guān pèi sǐ wèi huǐ,huā yòu hé zuì tiān jiàn chài?
游尘填涨十刹海,谁念郊野遗姝娥?yóu chén tián zhǎng shí shā hǎi,shuí niàn jiāo yě yí shū é?
旱摧潦败及今尽,不树胡刈宁由他?hàn cuī lǎo bài jí jīn jǐn,bù shù hú yì níng yóu tā?
张王醉魄不可起,诗记默诵重滂沱。zhāng wáng zuì pò bù kě qǐ,shī jì mò sòng zhòng pāng tuó。
欲行不忍数回顾,老柳空腹吾苍皤。yù xíng bù rěn shù huí gù,lǎo liǔ kōng fù wú cāng pó。

访旧七首慈仁寺松

陈宝琛

向日冷官爱冷花,秋近城西常驻车。xiàng rì lěng guān ài lěng huā,qiū jìn chéng xī cháng zhù chē。
住僧养菊待客选,载归重九犹含葩。zhù sēng yǎng jú dài kè xuǎn,zài guī zhòng jiǔ yóu hán pā。
菜畦豆架纷无数,老我重来选花处。cài qí dòu jià fēn wú shù,lǎo wǒ zhòng lái xuǎn huā chù。
禅房客断僧亦稀,塔上数铃自相语。chán fáng kè duàn sēng yì xī,tǎ shàng shù líng zì xiāng yǔ。
送行旧是长短亭,今歌骊驹不出城。sòng xíng jiù shì zhǎng duǎn tíng,jīn gē lí jū bù chū chéng。
买花况贵日本种,三贝子园最有名。mǎi huā kuàng guì rì běn zhǒng,sān bèi zi yuán zuì yǒu míng。
光林宏业迭生灭,隋唐金元去如瞥。guāng lín hóng yè dié shēng miè,suí táng jīn yuán qù rú piē。
于花何有寺一尘,佛告塔铃不可说。yú huā hé yǒu sì yī chén,fú gào tǎ líng bù kě shuō。

寓斋杂述

陈宝琛

危时群患贫,僦宅乃竞贵。wēi shí qún huàn pín,jiù zhái nǎi jìng guì。
到京三月近,始得数间庇。dào jīng sān yuè jìn,shǐ dé shù jiān bì。
地偏便闲放,屋老称朽迈。dì piān biàn xián fàng,wū lǎo chēng xiǔ mài。
故家道咸遗,馀韵但槐桧。gù jiā dào xián yí,yú yùn dàn huái guì。
承平一俯仰,顾我况亦寄。chéng píng yī fǔ yǎng,gù wǒ kuàng yì jì。
轩窗取透凉,未为墐户计。xuān chuāng qǔ tòu liáng,wèi wèi jìn hù jì。
忍冻能及春,庭花可一醉。rěn dòng néng jí chūn,tíng huā kě yī zuì。

寓斋杂述

陈宝琛

墙东锄为园,筑榭坐风月。qiáng dōng chú wèi yuán,zhù xiè zuò fēng yuè。
贪凉眠复迟,病肺例秋发。tān liáng mián fù chí,bìng fèi lì qiū fā。
所欣新种竹,足雨竿竿活。suǒ xīn xīn zhǒng zhú,zú yǔ gān gān huó。
稚树与杂花,因依各萌达。zhì shù yǔ zá huā,yīn yī gè méng dá。
天功讵可恃,灌溉要无阙。tiān gōng jù kě shì,guàn gài yào wú quē。
经月凿井成,畦蔬亦成列。jīng yuè záo jǐng chéng,qí shū yì chéng liè。
身劳儿女喜,随地恣采掇。shēn láo ér nǚ xǐ,suí dì zì cǎi duō。
优游蠲吾疴,谁谓役于物?yōu yóu juān wú kē,shuí wèi yì yú wù?

寓斋杂述

陈宝琛

弱冠始昏宦,常依甥馆居。ruò guān shǐ hūn huàn,cháng yī shēng guǎn jū。
老窃冰清誉,亦挈女婿俱。lǎo qiè bīng qīng yù,yì qiè nǚ xù jù。
衰壮每相笑,不必定异趋。shuāi zhuàng měi xiāng xiào,bù bì dìng yì qū。
王翁述过庭,倭曾皆可模。wáng wēng shù guò tíng,wō céng jiē kě mó。
今我奚汝益,世论方贱儒。jīn wǒ xī rǔ yì,shì lùn fāng jiàn rú。
殖落卜周乱,承羞匪一夫。zhí luò bo zhōu luàn,chéng xiū fěi yī fū。
颓龄复何觊?经训聊自娱。tuí líng fù hé jì?jīng xùn liáo zì yú。
秋灯渐可亲,示子以故吾。qiū dēng jiàn kě qīn,shì zi yǐ gù wú。

寓斋杂述

陈宝琛

海荷开且阑,张叟病未已。hǎi hé kāi qiě lán,zhāng sǒu bìng wèi yǐ。
一樽岂或尼,坐见凉风起。yī zūn qǐ huò ní,zuò jiàn liáng fēng qǐ。
颇闻休假中,诗卷自料理。pǒ wén xiū jiǎ zhōng,shī juǎn zì liào lǐ。
思旧蒐遗文,无人会微旨。sī jiù sōu yí wén,wú rén huì wēi zhǐ。
宣南盛气类,往者逝如水。xuān nán shèng qì lèi,wǎng zhě shì rú shuǐ。
卅载终合并,与公俱老矣。sà zài zhōng hé bìng,yǔ gōng jù lǎo yǐ。
楼台故无地,错拟集贤里。lóu tái gù wú dì,cuò nǐ jí xián lǐ。
但愿长赓酬,香山窃自比。dàn yuàn zhǎng gēng chóu,xiāng shān qiè zì bǐ。

寓斋杂述

陈宝琛

隘巷车辚辚,知是沈十二。ài xiàng chē lín lín,zhī shì shěn shí èr。
入门便说诗,晷尽炳烛继。rù mén biàn shuō shī,guǐ jǐn bǐng zhú jì。
坐月绿净亭,此景犹梦寐。zuò yuè lǜ jìng tíng,cǐ jǐng yóu mèng mèi。
因话百步廊,却忆信州试。yīn huà bǎi bù láng,què yì xìn zhōu shì。
半生较仕隐,一笑总儿戏。bàn shēng jiào shì yǐn,yī xiào zǒng ér xì。
离合虽偶然,心情逐年异。lí hé suī ǒu rán,xīn qíng zhú nián yì。
莫辞会面数,得暇正不易。mò cí huì miàn shù,dé xiá zhèng bù yì。
净拂竹间床,少须严羽至。jìng fú zhú jiān chuáng,shǎo xū yán yǔ zhì。