古诗词

章学诚

丁巳岁暮书怀投赠宾谷转运因以志别

章学诚

蛰苓兔丝杓,吴石鱼桐扣。zhé líng tù sī biāo,wú shí yú tóng kòu。
青霜丰钟铿,紫气匣剑剖。qīng shuāng fēng zhōng kēng,zǐ qì xiá jiàn pōu。
龙虎变化风云从,天涯何处无遭逢。lóng hǔ biàn huà fēng yún cóng,tiān yá hé chù wú zāo féng。
淄渑泾渭各自媚,大壑无我皆朝宗。zī miǎn jīng wèi gè zì mèi,dà hè wú wǒ jiē cháo zōng。
东海鲰生最萧索,哀骀天选良非恶。dōng hǎi zōu shēng zuì xiāo suǒ,āi dài tiān xuǎn liáng fēi è。
孤情僻性真穷奇,乾坤莽莽悬瓠落。gū qíng pì xìng zhēn qióng qí,qián kūn mǎng mǎng xuán hù luò。
少年随众逐辞场,十战九北何郎当。shǎo nián suí zhòng zhú cí chǎng,shí zhàn jiǔ běi hé láng dāng。
秋风黄叶长安道,夜雨青镫村学堂。qiū fēng huáng yè zhǎng ān dào,yè yǔ qīng dèng cūn xué táng。
长安米贵居不易,奉母将家困侨寄。zhǎng ān mǐ guì jū bù yì,fèng mǔ jiāng jiā kùn qiáo jì。
摩拟潜消笔墨灵,蹉跎暗折江河气。mó nǐ qián xiāo bǐ mò líng,cuō tuó àn zhé jiāng hé qì。
掉头十载京华春,蠖屈自诧亦有伸。diào tóu shí zài jīng huá chūn,huò qū zì chà yì yǒu shēn。
先茅连拔自丁戊,文章遇合如通神。xiān máo lián bá zì dīng wù,wén zhāng yù hé rú tōng shén。
前后司衡矜荐剡,叠蒙圣主春风颔。qián hòu sī héng jīn jiàn shàn,dié méng shèng zhǔ chūn fēng hàn。
佳话流传播缙绅,风尘耳目争旸睒。jiā huà liú chuán bō jìn shēn,fēng chén ěr mù zhēng yáng shǎn。
谁知管城骨相屯,境迁事往终沈沦。shuí zhī guǎn chéng gǔ xiāng tún,jìng qiān shì wǎng zhōng shěn lún。
北堂萱谢南路绝,衣食奔走嗟艰辛。běi táng xuān xiè nán lù jué,yī shí bēn zǒu jiē jiān xīn。
辛丑中州寻旧雨,失比遂遭群小侮。xīn chǒu zhōng zhōu xún jiù yǔ,shī bǐ suì zāo qún xiǎo wǔ。
苏秦游困既丧资,蔡泽途穷更夺釜。sū qín yóu kùn jì sàng zī,cài zé tú qióng gèng duó fǔ。
故人作宰肥子乡,为我休荫停踉跄。gù rén zuò zǎi féi zi xiāng,wèi wǒ xiū yīn tíng liáng qiāng。
笙簧文酒剧欢会,岁暮风雨忘凄凉。shēng huáng wén jiǔ jù huān huì,suì mù fēng yǔ wàng qī liáng。
壬寅癸卯勤讲课,北平试拥皋比座。rén yín guǐ mǎo qín jiǎng kè,běi píng shì yōng gāo bǐ zuò。
地交山海少耕粮,庙近夷齐尝苦饿。dì jiāo shān hǎi shǎo gēng liáng,miào jìn yí qí cháng kǔ è。
甲乙丙主莲花池,相国殷勤推项斯。jiǎ yǐ bǐng zhǔ lián huā chí,xiāng guó yīn qín tuī xiàng sī。
琳宫提举比祠禄,所惭患好为人师。lín gōng tí jǔ bǐ cí lù,suǒ cán huàn hǎo wèi rén shī。
相府荒凉韩愈罢,承蜩伎捷斯文亳。xiāng fǔ huāng liáng hán yù bà,chéng tiáo jì jié sī wén bó。
朱文曾动天子颜,白字竟遭县尉骂。zhū wén céng dòng tiān zi yán,bái zì jìng zāo xiàn wèi mà。
丁未又困京洛尘,选部有官不敢徇。dīng wèi yòu kùn jīng luò chén,xuǎn bù yǒu guān bù gǎn xùn。
晏岁仓皇走梁宋,才拙岂可辞贱贫。yàn suì cāng huáng zǒu liáng sòng,cái zhuō qǐ kě cí jiàn pín。
镇洋太保人伦望,寒士闻名气先壮。zhèn yáng tài bǎo rén lún wàng,hán shì wén míng qì xiān zhuàng。
戟门长揖不知惭,奋书自荐无谦让。jǐ mén zhǎng yī bù zhī cán,fèn shū zì jiàn wú qiān ràng。
公方养疴典谒辞,延见卧榻犹嫌迟。gōng fāng yǎng kē diǎn yè cí,yán jiàn wò tà yóu xián chí。
解推遽释目前困,迎家千里非逶迤。jiě tuī jù shì mù qián kùn,yíng jiā qiān lǐ fēi wēi yí。
宋州主讲缘疑夙,文正祠堂权庙祝。sòng zhōu zhǔ jiǎng yuán yí sù,wén zhèng cí táng quán miào zhù。
漳潭深院花木饶,侨家忽享名山福。zhāng tán shēn yuàn huā mù ráo,qiáo jiā hū xiǎng míng shān fú。
戊秋洪水割荆州,大府移镇苏虔刘。wù qiū hóng shuǐ gē jīng zhōu,dà fǔ yí zhèn sū qián liú。
坐席未暖又偈偈,故人官毫聊相投。zuò xí wèi nuǎn yòu jì jì,gù rén guān háo liáo xiāng tóu。
己酉春夏江南北,驰驱水陆无休息。jǐ yǒu chūn xià jiāng nán běi,chí qū shuǐ lù wú xiū xī。
秋冬往还江汉间,灾平岁稔旌门闲。qiū dōng wǎng hái jiāng hàn jiān,zāi píng suì rěn jīng mén xián。
庚戌重来启书局,编摩万卷书撑屋。gēng xū zhòng lái qǐ shū jú,biān mó wàn juǎn shū chēng wū。
四年转辗五迁家,疾病殇亡又相属。sì nián zhuǎn niǎn wǔ qiān jiā,jí bìng shāng wáng yòu xiāng shǔ。
鸡犬图书行李间,更堪旅榇波尘逐。jī quǎn tú shū xíng lǐ jiān,gèng kān lǚ chèn bō chén zhú。
人言官畏屡迁贫,何况区区恃馆谷。rén yán guān wèi lǚ qiān pín,hé kuàng qū qū shì guǎn gǔ。
自庚徂甲五春秋,饱看山青江汉流。zì gēng cú jiǎ wǔ chūn qiū,bǎo kàn shān qīng jiāng hàn liú。
春风草绿晴川阁,霁雪梅开黄鹤楼。chūn fēng cǎo lǜ qíng chuān gé,jì xuě méi kāi huáng hè lóu。
三苗背化唐虞禅,军府劳心厉征缮。sān miáo bèi huà táng yú chán,jūn fǔ láo xīn lì zhēng shàn。
残篇自为运筹停,终报前军殒大星。cán piān zì wèi yùn chóu tíng,zhōng bào qián jūn yǔn dà xīng。
三年落魄还依旧,买山空羡林泉茂。sān nián luò pò hái yī jiù,mǎi shān kōng xiàn lín quán mào。
只合驰驱毕此生,辞官翻似羁官守。zhǐ hé chí qū bì cǐ shēng,cí guān fān shì jī guān shǒu。
南丰先生当代奇,家学世业儒林师。nán fēng xiān shēng dāng dài qí,jiā xué shì yè rú lín shī。
瀛台星署抗高步,淮南秉节平度支。yíng tái xīng shǔ kàng gāo bù,huái nán bǐng jié píng dù zhī。
欧苏旧治即家法,大雅扶轮声气洽。ōu sū jiù zhì jí jiā fǎ,dà yǎ fú lún shēng qì qià。
冠盖辐辏东南都,八公四子惭孤狭。guān gài fú còu dōng nán dōu,bā gōng sì zi cán gū xiá。
浔阳使相东浦公,乃与公阅为先容。xún yáng shǐ xiāng dōng pǔ gōng,nǎi yǔ gōng yuè wèi xiān róng。
仲夏偈来秋始见,白日无檄医头风。zhòng xià jì lái qiū shǐ jiàn,bái rì wú xí yī tóu fēng。
先生高谊云霄上,全人肩肩视瓮盎。xiān shēng gāo yì yún xiāo shàng,quán rén jiān jiān shì wèng àng。
问医馈药使频仍,自惭何以答嘉贶。wèn yī kuì yào shǐ pín réng,zì cán hé yǐ dá jiā kuàng。
臣之少也不如人,况今垂老忧患频。chén zhī shǎo yě bù rú rén,kuàng jīn chuí lǎo yōu huàn pín。
侧闻方志许参校,抵掌伸眉欲图效。cè wén fāng zhì xǔ cān xiào,dǐ zhǎng shēn méi yù tú xiào。
眇视跛行别有优,此事略解陈前筹。miǎo shì bǒ xíng bié yǒu yōu,cǐ shì lüè jiě chén qián chóu。
周官外史领方志,成周一道同风治。zhōu guān wài shǐ lǐng fāng zhì,chéng zhōu yī dào tóng fēng zhì。
《乘杌》《春秋》各擅名,侯国改制非西京。chéng wù chūn qiū gè shàn míng,hóu guó gǎi zhì fēi xī jīng。
志为国史举全体,陋儒误认为图经。zhì wèi guó shǐ jǔ quán tǐ,lòu rú wù rèn wèi tú jīng。
司书版图有专职,如何方志混白黑。sī shū bǎn tú yǒu zhuān zhí,rú hé fāng zhì hùn bái hēi。
封建郡县今古殊,民彝物则无隆污。fēng jiàn jùn xiàn jīn gǔ shū,mín yí wù zé wú lóng wū。
行人五物献当宁,风《诗》采贡国史序。xíng rén wǔ wù xiàn dāng níng,fēng shī cǎi gòng guó shǐ xù。
古人经纬自分明,后人不复辨牛鼠,获麟绝笔直至今,历史得失可窥寻。gǔ rén jīng wěi zì fēn míng,hòu rén bù fù biàn niú shǔ,huò lín jué bǐ zhí zhì jīn,lì shǐ dé shī kě kuī xún。
史迁义本风《诗》出,比兴偏长弦外音。shǐ qiān yì běn fēng shī chū,bǐ xīng piān zhǎng xián wài yīn。
班《书》典肃原经礼,官仪左《国》融其体。bān shū diǎn sù yuán jīng lǐ,guān yí zuǒ guó róng qí tǐ。
蔚宗习染近文人,别裁间出犹鲜新。wèi zōng xí rǎn jìn wén rén,bié cái jiān chū yóu xiān xīn。
陈氏三书有微意,阳魏阴刘褒贬异。chén shì sān shū yǒu wēi yì,yáng wèi yīn liú bāo biǎn yì。
造奇蹈秽心术殊,尚存家法非全诬。zào qí dǎo huì xīn shù shū,shàng cún jiā fǎ fēi quán wū。
子显《齐书》真破碎,史作雕虫大道晦。zi xiǎn qí shū zhēn pò suì,shǐ zuò diāo chóng dà dào huì。
《梁》《齐》《陈》《周》有完缺,自郐无讥一扫秽。liáng qí chén zhōu yǒu wán quē,zì kuài wú jī yī sǎo huì。
《南》《北》二史夸剪裁,断纻败絮如纷埃。nán běi èr shǐ kuā jiǎn cái,duàn zhù bài xù rú fēn āi。
唐初《晋》《隋》出众手,《晋》杂《隋》纯非例推。táng chū jìn suí chū zhòng shǒu,jìn zá suí chún fēi lì tuī。
刘煦《旧唐》号芜滓,欧宋《新书》矜后起。liú xù jiù táng hào wú zǐ,ōu sòng xīn shū jīn hòu qǐ。
虽云文省事能增,未免适屦还削趾。suī yún wén shěng shì néng zēng,wèi miǎn shì jù hái xuē zhǐ。
欧阳《五代》世称奇,学究《春秋》《文选》史。ōu yáng wǔ dài shì chēng qí,xué jiū chūn qiū wén xuǎn shǐ。
元修三史明修《元》,大车冥冥尘未已。yuán xiū sān shǐ míng xiū yuán,dà chē míng míng chén wèi yǐ。
圣人制作是为经,笔削前朝万世型。shèng rén zhì zuò shì wèi jīng,bǐ xuē qián cháo wàn shì xíng。
《八旗志》仿全史例,方志当知奉法程。bā qí zhì fǎng quán shǐ lì,fāng zhì dāng zhī fèng fǎ chéng。
乃知偏主图经类,夏虫朝菌空纷争。nǎi zhī piān zhǔ tú jīng lèi,xià chóng cháo jūn kōng fēn zhēng。
迂谈屡为时俗笑,山水曲待钟期评。yū tán lǚ wèi shí sú xiào,shān shuǐ qū dài zhōng qī píng。
文定诗才本清穆,山僧夜话非论笃。wén dìng shī cái běn qīng mù,shān sēng yè huà fēi lùn dǔ。
瓣香偏似遇追摩,步窘吟诗若局促。bàn xiāng piān shì yù zhuī mó,bù jiǒng yín shī ruò jú cù。
南丰贤裔八面才,余事为诗如探怀。nán fēng xián yì bā miàn cái,yú shì wèi shī rú tàn huái。
春蚕作茧金铸鼎,化工赋物无安排。chūn cán zuò jiǎn jīn zhù dǐng,huà gōng fù wù wú ān pái。
瑶章惠我见欲咥,措语无多神相出。yáo zhāng huì wǒ jiàn yù xì,cuò yǔ wú duō shén xiāng chū。
缠绵厚意渥春温,但恐医门遂多疾。chán mián hòu yì wò chūn wēn,dàn kǒng yī mén suì duō jí。
欲和佳篇屡辍题,小巫气折大巫低。yù hé jiā piān lǚ chuò tí,xiǎo wū qì zhé dà wū dī。
晏岁行归志留别,长歌强效鹧鸪啼。yàn suì xíng guī zhì liú bié,zhǎng gē qiáng xiào zhè gū tí。

咏史其二

章学诚

大鹏一嘘而回溟渤之盈涸,黄鹄再举而知天地之方圆。dà péng yī xū ér huí míng bó zhī yíng hé,huáng gǔ zài jǔ ér zhī tiān dì zhī fāng yuán。
世人碌碌争界于触蛮之内,大人独立乃能持变化之权。shì rén lù lù zhēng jiè yú chù mán zhī nèi,dà rén dú lì nǎi néng chí biàn huà zhī quán。
文弊道散,庄生狂言。wén bì dào sàn,zhuāng shēng kuáng yán。
飞腾缥缈,宇宙无痕。fēi téng piāo miǎo,yǔ zhòu wú hén。
天之滨,江之濆。tiān zhī bīn,jiāng zhī fén。
有怪物,不可驯。yǒu guài wù,bù kě xùn。
北极羁翎南沈鳞,风雷变化成一身。běi jí jī líng nán shěn lín,fēng léi biàn huà chéng yī shēn。
已矣哉,陋儒日啮章句训诂何足询。yǐ yǐ zāi,lòu rú rì niè zhāng jù xùn gǔ hé zú xún。

咏史其二

章学诚

大道如天,不著言诠。dà dào rú tiān,bù zhù yán quán。
摩扃揣钥不可问,使我拔剑四顾心茫然。mó jiōng chuāi yào bù kě wèn,shǐ wǒ bá jiàn sì gù xīn máng rán。
欲附高飞鹄,大风吹南而反北。yù fù gāo fēi gǔ,dà fēng chuī nán ér fǎn běi。
欲骑长鲸鱼,惊浪骇汗如流珠。yù qí zhǎng jīng yú,jīng làng hài hàn rú liú zhū。
金门青琐佩玉琚,山斋茅屋闻读书。jīn mén qīng suǒ pèi yù jū,shān zhāi máo wū wén dú shū。
鹏图鴳笑各有志,昂然七尺将何如。péng tú yàn xiào gè yǒu zhì,áng rán qī chǐ jiāng hé rú。
登高山而望远海,乃见百川清浊纡疾之不同。dēng gāo shān ér wàng yuǎn hǎi,nǎi jiàn bǎi chuān qīng zhuó yū jí zhī bù tóng。
八方殊风雨,安能顿使贤愚臭味之交通。bā fāng shū fēng yǔ,ān néng dùn shǐ xián yú chòu wèi zhī jiāo tōng。
或山而樵,或水而渔,独抱千古意,不可以杂居。huò shān ér qiáo,huò shuǐ ér yú,dú bào qiān gǔ yì,bù kě yǐ zá jū。
春风东来入千家,桃李参差齐作花。chūn fēng dōng lái rù qiān jiā,táo lǐ cān chà qí zuò huā。
一垄万木殊根荄,山高岩岩水无涯。yī lǒng wàn mù shū gēn gāi,shān gāo yán yán shuǐ wú yá。

咏史其二

章学诚

仰看鸟高飞,再翱复再翔。yǎng kàn niǎo gāo fēi,zài áo fù zài xiáng。
养雏三十年,羽翼成文章。yǎng chú sān shí nián,yǔ yì chéng wén zhāng。
羽翼成文章,壮士胡为嗟嗟戚戚徒心伤。yǔ yì chéng wén zhāng,zhuàng shì hú wèi jiē jiē qī qī tú xīn shāng。
珍食盈案,咽不暇尝。zhēn shí yíng àn,yàn bù xiá cháng。
拔剑出门,我马玄黄。bá jiàn chū mén,wǒ mǎ xuán huáng。
壮心崛强,不肯伤悲。zhuàng xīn jué qiáng,bù kěn shāng bēi。
风吹棠梨,春日迟迟。fēng chuī táng lí,chūn rì chí chí。
上览高山松柏之苍苍,下俯黄河流水之滂滂。shàng lǎn gāo shān sōng bǎi zhī cāng cāng,xià fǔ huáng hé liú shuǐ zhī pāng pāng。
中有孤客彷徨而踯局,不觉潸焉泣涕之沾裳。zhōng yǒu gū kè páng huáng ér zhí jú,bù jué shān yān qì tì zhī zhān shang。

咏史

章学诚

浩浩今古,茫茫长途。hào hào jīn gǔ,máng máng zhǎng tú。
俯仰上下,局蹐微躯。fǔ yǎng shàng xià,jú jí wēi qū。
学书学剑,卓荦为儒,横览百家,高挹典谟。xué shū xué jiàn,zhuó luò wèi rú,héng lǎn bǎi jiā,gāo yì diǎn mó。
腾踔奇伟,斯称吾徒。téng chuō qí wěi,sī chēng wú tú。
思通八极,目想九区。sī tōng bā jí,mù xiǎng jiǔ qū。

咏史

章学诚

伐木丁丁,鸟鸣嘤嘤。fá mù dīng dīng,niǎo míng yīng yīng。
出自幽谷,迁于乔木。chū zì yōu gǔ,qiān yú qiáo mù。
乔木无枝,鸟集无时。qiáo mù wú zhī,niǎo jí wú shí。
徘徊磅礴,穷无所之。pái huái bàng bó,qióng wú suǒ zhī。
深山有壑,大泽有舟。shēn shān yǒu hè,dà zé yǒu zhōu。
吁嗟转蓬,随风飘游。xū jiē zhuǎn péng,suí fēng piāo yóu。
青青子衿,悠悠我心。qīng qīng zi jīn,yōu yōu wǒ xīn。
鼓瑟鼓琴,笙磬同音,停云在空,霭其欲雨。gǔ sè gǔ qín,shēng qìng tóng yīn,tíng yún zài kōng,ǎi qí yù yǔ。
旋风忽起,飞扬跋扈。xuán fēng hū qǐ,fēi yáng bá hù。
事变不常,中心惨怆。shì biàn bù cháng,zhōng xīn cǎn chuàng。
客行虽乐,不如还乡。kè xíng suī lè,bù rú hái xiāng。