古诗词

黄庭坚

题伯时马

黄庭坚

我观李侯作胡马,置我敕勒阴山下。wǒ guān lǐ hóu zuò hú mǎ,zhì wǒ chì lēi yīn shān xià。
惊沙随马欲暗天,千里绝足略眼跨。jīng shā suí mǎ yù àn tiān,qiān lǐ jué zú lüè yǎn kuà。
自当初驾沙苑丞,岂复更数将军霸。zì dāng chū jià shā yuàn chéng,qǐ fù gèng shù jiāng jūn bà。
李侯今病发右臂,此图笔妙今无价。lǐ hóu jīn bìng fā yòu bì,cǐ tú bǐ miào jīn wú jià。

观刘永年团练画角鹰

黄庭坚

刘侯才勇世无敌,爱画工夫亦成癖。liú hóu cái yǒng shì wú dí,ài huà gōng fū yì chéng pǐ。
弄笔扫成苍角鹰,杀气棱棱动秋色。nòng bǐ sǎo chéng cāng jiǎo yīng,shā qì léng léng dòng qiū sè。
爪拳金钩觜屈铁,万里风云藏劲翮。zhǎo quán jīn gōu zī qū tiě,wàn lǐ fēng yún cáng jìn hé。
兀立槎枒不畏人,眼看青冥有馀力。wù lì chá yā bù wèi rén,yǎn kàn qīng míng yǒu yú lì。
霜飞晴空塞草白,云垂四野阴山黑。shuāng fēi qíng kōng sāi cǎo bái,yún chuí sì yě yīn shān hēi。
此时轩然盍飞去,何乃巑屼立西壁。cǐ shí xuān rán hé fēi qù,hé nǎi cuán wù lì xī bì。
只应真骨下人世,不谓雄姿留粉墨。zhǐ yīng zhēn gǔ xià rén shì,bù wèi xióng zī liú fěn mò。
造次更无高鸟喧,等闲亦恐狐狸吓。zào cì gèng wú gāo niǎo xuān,děng xián yì kǒng hú lí xià。
旁观未必穷神妙,乃是天机贯胸臆。páng guān wèi bì qióng shén miào,nǎi shì tiān jī guàn xiōng yì。
瞻相突兀摩空材,想见其人英武格。zhān xiāng tū wù mó kōng cái,xiǎng jiàn qí rén yīng wǔ gé。
传闻挥毫颇容易,持以与人无甚惜。chuán wén huī háo pǒ róng yì,chí yǐ yǔ rén wú shén xī。
物逢真赏世所珍,此画他年恐难得。wù féng zhēn shǎng shì suǒ zhēn,cǐ huà tā nián kǒng nán dé。

癸酉八月同百丈肃禅师温汤作小诗呈九仙舜公长老

黄庭坚

九仙沤和汤,浴此二水牯。jiǔ xiān ōu hé tāng,yù cǐ èr shuǐ gǔ。
主人无施心,冷暖各得所。zhǔ rén wú shī xīn,lěng nuǎn gè dé suǒ。
道途开十方,瓢杓汲万古。dào tú kāi shí fāng,piáo biāo jí wàn gǔ。
欲问源从来,大雄山有虎。yù wèn yuán cóng lái,dà xióng shān yǒu hǔ。

次韵斌老冬至书怀示子舟篇末见及之作因以赠子舟归

黄庭坚

二宗性清真,俱抱岁寒节。èr zōng xìng qīng zhēn,jù bào suì hán jié。
常思风云会,为国奋忠烈。cháng sī fēng yún huì,wèi guó fèn zhōng liè。
道方沧波颓,位有豺虎窃。dào fāng cāng bō tuí,wèi yǒu chái hǔ qiè。
夫妇相鱼肉,关中一丈雪。fū fù xiāng yú ròu,guān zhōng yī zhàng xuě。
北风夜涔涔,竹枯松柏折。běi fēng yè cén cén,zhú kū sōng bǎi zhé。
泰来拔茅连,井收寒泉冽。tài lái bá máo lián,jǐng shōu hán quán liè。
天地复其所,我辈皆慰惬。tiān dì fù qí suǒ,wǒ bèi jiē wèi qiè。
何为对樽壶,似见小敌怯。hé wèi duì zūn hú,shì jiàn xiǎo dí qiè。
大宗垂紫髯,贵气已森列。dà zōng chuí zǐ rán,guì qì yǐ sēn liè。
小宗新换骨,健啖颇腴悦。xiǎo zōng xīn huàn gǔ,jiàn dàn pǒ yú yuè。
昨宵连环梦,秣马待明发。zuó xiāo lián huán mèng,mò mǎ dài míng fā。
寒日一线长,把酒相喻说。hán rì yī xiàn zhǎng,bǎ jiǔ xiāng yù shuō。
人生但安乐,逢世无巧拙。rén shēng dàn ān lè,féng shì wú qiǎo zhuō。
斑衣戏亲庭,不作经年别。bān yī xì qīn tíng,bù zuò jīng nián bié。
犹有未归心,远寄丁香结。yóu yǒu wèi guī xīn,yuǎn jì dīng xiāng jié。

奉次斌老送瘿木棋局八韵

黄庭坚

竘工运斤斧,蟠木破权奇。qǔ gōng yùn jīn fǔ,pán mù pò quán qí。
离离稻田畦,日静波文稀。lí lí dào tián qí,rì jìng bō wén xī。
居然有心作,个是偶尔为。jū rán yǒu xīn zuò,gè shì ǒu ěr wèi。
正当合战地,仍有曳尾龟。zhèng dāng hé zhàn dì,réng yǒu yè wěi guī。
胶漆与颜色,金铜利关机。jiāo qī yǔ yán sè,jīn tóng lì guān jī。
抱器心自许,成功世乃知。bào qì xīn zì xǔ,chéng gōng shì nǎi zhī。
吾宗为湔祓,枯木更生辉。wú zōng wèi jiān fú,kū mù gèng shēng huī。
背城傥借一,观我凯旋归。bèi chéng tǎng jiè yī,guān wǒ kǎi xuán guī。

写真自赞五首其五

黄庭坚

似僧有发,似俗无尘。shì sēng yǒu fā,shì sú wú chén。
作梦中梦,见身外身。zuò mèng zhōng mèng,jiàn shēn wài shēn。

史应之赞

黄庭坚

眉山史应之,爱酒而滑稽。méi shān shǐ yīng zhī,ài jiǔ ér huá jī。
对鄙不肖,醉眼一笑。duì bǐ bù xiào,zuì yǎn yī xiào。
司马德操,万事但好。sī mǎ dé cāo,wàn shì dàn hǎo。
东方戏嘲,惊动汉朝。dōng fāng xì cháo,jīng dòng hàn cháo。
穷则德操,达则方朔。qióng zé dé cāo,dá zé fāng shuò。
天地一壶,不胶者卓。tiān dì yī hú,bù jiāo zhě zhuó。
应之老矣,似愚不愚。yīng zhī lǎo yǐ,shì yú bù yú。
江安食不足,江阳酒有馀。jiāng ān shí bù zú,jiāng yáng jiǔ yǒu yú。

麟趾赞

黄庭坚

麟有趾而不踶,仁哉麟哉。lín yǒu zhǐ ér bù dì,rén zāi lín zāi。
有定而不抵,仁哉麟哉。yǒu dìng ér bù dǐ,rén zāi lín zāi。
有角而不触,仁哉麟哉。yǒu jiǎo ér bù chù,rén zāi lín zāi。
今之人,一朝之忿以触人,灭身辱亲。jīn zhī rén,yī cháo zhī fèn yǐ chù rén,miè shēn rǔ qīn。
呜呼,人中有兽,兽中有人。wū hū,rén zhōng yǒu shòu,shòu zhōng yǒu rén。

筇竹杖赞

黄庭坚

厉廉隅而不刿,故窃比于彭耽之寿。lì lián yú ér bù guì,gù qiè bǐ yú péng dān zhī shòu。
屈曲而有直体,能独立于雪霜之后。qū qū ér yǒu zhí tǐ,néng dú lì yú xuě shuāng zhī hòu。
伯夷食薇而清,陈仲咽李而瘦。bó yí shí wēi ér qīng,chén zhòng yàn lǐ ér shòu。
涪翁昼寝,苍龙挂壁。fú wēng zhòu qǐn,cāng lóng guà bì。
涪翁履危,心如铁石。fú wēng lǚ wēi,xīn rú tiě shí。
穷山独行,解两虎争。qióng shān dú xíng,jiě liǎng hǔ zhēng。
终不使卞庄乘间,而孺子成名。zhōng bù shǐ biàn zhuāng chéng jiān,ér rú zi chéng míng。

义松赞

黄庭坚

西山之松,有岁寒之质。xī shān zhī sōng,yǒu suì hán zhī zhì。
怀其同气耶,既分矣复合而为一。huái qí tóng qì yé,jì fēn yǐ fù hé ér wèi yī。
涔露云雨,老大霜雪。cén lù yún yǔ,lǎo dà shuāng xuě。
匠石辍斤,樵夫叹息。jiàng shí chuò jīn,qiáo fū tàn xī。
人之同气,去本未远。rén zhī tóng qì,qù běn wèi yuǎn。
宰上之杞,蔽芾成阴。zǎi shàng zhī qǐ,bì fèi chéng yīn。
有其干戈日寻,余不知其何心。yǒu qí gàn gē rì xún,yú bù zhī qí hé xīn。

易生画獐猿猴獾赞

黄庭坚

穴居木处,相安以饮食生。xué jū mù chù,xiāng ān yǐ yǐn shí shēng。
渴饥爱憎,无师而自能。kě jī ài zēng,wú shī ér zì néng。
其皮之美也,自立辟。qí pí zhī měi yě,zì lì pì。
其肉之肴也,故多兵。qí ròu zhī yáo yě,gù duō bīng。
风林露壑,伐木丁丁。fēng lín lù hè,fá mù dīng dīng。
雄雌同声,去之远而犹鸣。xióng cí tóng shēng,qù zhī yuǎn ér yóu míng。
彼其不同臭味,故眴目而相惊。bǐ qí bù tóng chòu wèi,gù xuàn mù ér xiāng jīng。
惟虫能虫,惟虫能天。wéi chóng néng chóng,wéi chóng néng tiān。
余是以观万物之情。yú shì yǐ guān wàn wù zhī qíng。

画牧牛赞

黄庭坚

鼻之柔也,以绳牧之。bí zhī róu yě,yǐ shéng mù zhī。
心之柔也,以道牧之。xīn zhī róu yě,yǐ dào mù zhī。
纵而不蹊人之田,其谁早服之。zòng ér bù qī rén zhī tián,qí shuí zǎo fú zhī。

画马赞

黄庭坚

御与马相得,维予止作,万里不日而复。yù yǔ mǎ xiāng dé,wéi yǔ zhǐ zuò,wàn lǐ bù rì ér fù。
士志于学,则亦无息。shì zhì yú xué,zé yì wú xī。
以师友为辔策,及其至焉维尔力。yǐ shī yǒu wèi pèi cè,jí qí zhì yān wéi ěr lì。

观世音赞六首

黄庭坚

海岸孤绝补陀岩,有一众生圆正觉。hǎi àn gū jué bǔ tuó yán,yǒu yī zhòng shēng yuán zhèng jué。
八万四千清净眼,见尘劳中华藏海。bā wàn sì qiān qīng jìng yǎn,jiàn chén láo zhōng huá cáng hǎi。
八万四千母陀臂,接引有情到彼岸。bā wàn sì qiān mǔ tuó bì,jiē yǐn yǒu qíng dào bǐ àn。
涅槃生死不二见,是则名为施无畏。niè pán shēng sǐ bù èr jiàn,shì zé míng wèi shī wú wèi。
八风吹播老病死,无一众生得安稳。bā fēng chuī bō lǎo bìng sǐ,wú yī zhòng shēng dé ān wěn。
心华照了十方空,即见观世音慈眼。xīn huá zhào le shí fāng kōng,jí jiàn guān shì yīn cí yǎn。
设欲真见观世音,金沙滩头马郎妇。shè yù zhēn jiàn guān shì yīn,jīn shā tān tóu mǎ láng fù。

观世音赞六首

黄庭坚

自心海岸孤绝处,戒定慧香补陀伽。zì xīn hǎi àn gū jué chù,jiè dìng huì xiāng bǔ tuó gā。
观身实相净圣果,自度众生大悲愿。guān shēn shí xiāng jìng shèng guǒ,zì dù zhòng shēng dà bēi yuàn。
一一浮沤镜本空,八万四千垂手处。yī yī fú ōu jìng běn kōng,bā wàn sì qiān chuí shǒu chù。
梦时捉得水中月,亲与猕猴观古镜。mèng shí zhuō dé shuǐ zhōng yuè,qīn yǔ mí hóu guān gǔ jìng。

观世音赞六首

黄庭坚

圣慈悲愿观自在,海岸孤绝补陀岩。shèng cí bēi yuàn guān zì zài,hǎi àn gū jué bǔ tuó yán。
贯花缨络普庄严,度生如幻现微笑。guàn huā yīng luò pǔ zhuāng yán,dù shēng rú huàn xiàn wēi xiào。
有一众生起圆觉,即现三十二应身。yǒu yī zhòng shēng qǐ yuán jué,jí xiàn sān shí èr yīng shēn。
壁立千仞无依倚,住空还以自念力。bì lì qiān rèn wú yī yǐ,zhù kōng hái yǐ zì niàn lì。

观世音赞六首

黄庭坚

以法界印,印诸善根。yǐ fǎ jiè yìn,yìn zhū shàn gēn。
以平等印,普印诸业。yǐ píng děng yìn,pǔ yìn zhū yè。
八万四千母陀臂,诸佛承我称提力。bā wàn sì qiān mǔ tuó bì,zhū fú chéng wǒ chēng tí lì。
八万四千清净眼,众生依我成正觉。bā wàn sì qiān qīng jìng yǎn,zhòng shēng yī wǒ chéng zhèng jué。
补陀岩下白花风,月照海漩三昧底。bǔ tuó yán xià bái huā fēng,yuè zhào hǎi xuán sān mèi dǐ。

观世音赞六首

黄庭坚

敬礼补陀,岩下水边。jìng lǐ bǔ tuó,yán xià shuǐ biān。
十方三世,无不现前。shí fāng sān shì,wú bù xiàn qián。
愿我亦证,空觉极圆。yuàn wǒ yì zhèng,kōng jué jí yuán。
处处悲救,火中生莲。chù chù bēi jiù,huǒ zhōng shēng lián。

见翰林苏公马祖庞翁赞戏书

黄庭坚

一口吸尽西江水,磨却马师三尺觜。yī kǒu xī jǐn xī jiāng shuǐ,mó què mǎ shī sān chǐ zī。
马驹蹋杀天下人,惊雷破浪非凡鳞。mǎ jū tà shā tiān xià rén,jīng léi pò làng fēi fán lín。
马祖庞公,水泄不通。mǎ zǔ páng gōng,shuǐ xiè bù tōng。
游鯈方乐,科斗生角。yóu tiáo fāng lè,kē dòu shēng jiǎo。

具茨颂

黄庭坚

帝省具茨,在国南屏。dì shěng jù cí,zài guó nán píng。
笃生韩公,补天子圣。dǔ shēng hán gōng,bǔ tiān zi shèng。
文武韩公,其德庭方。wén wǔ hán gōng,qí dé tíng fāng。
靡职不宜,乃宣力四方。mí zhí bù yí,nǎi xuān lì sì fāng。
四方维则,归补我衮职。sì fāng wéi zé,guī bǔ wǒ gǔn zhí。
西羌不庭,王师濯濯。xī qiāng bù tíng,wáng shī zhuó zhuó。
奏功不时,公请命行。zòu gōng bù shí,gōng qǐng mìng xíng。
公出抚师,王师矫矫。gōng chū fǔ shī,wáng shī jiǎo jiǎo。
羌戎震惊,其薮泽是狩。qiāng róng zhèn jīng,qí sǒu zé shì shòu。
复我王土,将筑于河之浒。fù wǒ wáng tǔ,jiāng zhù yú hé zhī hǔ。
人亦有言,功不在初,其溃于成。rén yì yǒu yán,gōng bù zài chū,qí kuì yú chéng。
阴有齿牙,以猾覆城。yīn yǒu chǐ yá,yǐ huá fù chéng。
天子圣神,知我公孔武。tiān zi shèng shén,zhī wǒ gōng kǒng wǔ。
公虽归止,四方以无侮。gōng suī guī zhǐ,sì fāng yǐ wú wǔ。
京师之屏,公曰维许乐土。jīng shī zhī píng,gōng yuē wéi xǔ lè tǔ。
赫赫王命,北门是处。hè hè wáng mìng,běi mén shì chù。
公治北门,有条有叶。gōng zhì běi mén,yǒu tiáo yǒu yè。
夷根披节,蟊贼是伐。yí gēn pī jié,máo zéi shì fá。
惠及鳏寡,日用饮酒。huì jí guān guǎ,rì yòng yǐn jiǔ。
万有千载,乐公寿考。wàn yǒu qiān zài,lè gōng shòu kǎo。
公御宴喜,乐酒温克。gōng yù yàn xǐ,lè jiǔ wēn kè。
宾秩醉饱,柔嘉维则。bīn zhì zuì bǎo,róu jiā wéi zé。
维公之德,万有千岁。wéi gōng zhī dé,wàn yǒu qiān suì。
畀公遐福。bì gōng xiá fú。
陟彼具茨,松柏孔硕。zhì bǐ jù cí,sōng bǎi kǒng shuò。
若济巨川,维舟楫是度。ruò jì jù chuān,wéi zhōu jí shì dù。
瞻彼具茨,有渰其阴。zhān bǐ jù cí,yǒu yǎn qí yīn。
如彼岁旱,视公作霖。rú bǐ suì hàn,shì gōng zuò lín。
公至北门,河润九里。gōng zhì běi mén,hé rùn jiǔ lǐ。
公归本朝,万物露雨。gōng guī běn cháo,wàn wù lù yǔ。
帝顾具茨,公归庙堂。dì gù jù cí,gōng guī miào táng。
为天下师傅,于大隗有光。wèi tiān xià shī fù,yú dà kuí yǒu guāng。
于大隗有光,公寿考无疆。yú dà kuí yǒu guāng,gōng shòu kǎo wú jiāng。