古诗词

文同

富春山人为予道其所获石于江中者状甚怪伟欲予作诗言若可得持归刻其上当相与传无穷余夜坐平云阁是时山月清凛啼虫正苦余因此景物索笔砚为山人赋之

文同

奇礓巑岏倚秋江,俗眼过几多所忽。qí jiāng cuán wán yǐ qiū jiāng,sú yǎn guò jǐ duō suǒ hū。
风霜锻鍊愈坚重,怒浪喷激不可没。fēng shuāng duàn liàn yù jiān zhòng,nù làng pēn jī bù kě méi。
富春山人好尚古,见此便以作吾物。fù chūn shān rén hǎo shàng gǔ,jiàn cǐ biàn yǐ zuò wú wù。
镌镵牵挽置庭下,犀角鲸牙蛟蜃骨。juān chán qiān wǎn zhì tíng xià,xī jiǎo jīng yá jiāo shèn gǔ。
精金凝滑露筋膂,老玉磥砢开窍窟。jīng jīn níng huá lù jīn lǚ,lǎo yù lěi kē kāi qiào kū。
狂螭奔拿势夭矫,猛兕抟生气蓬勃。kuáng chī bēn ná shì yāo jiǎo,měng sì tuán shēng qì péng bó。
山人夸我谓如此,欲我诗之惭拙讷。shān rén kuā wǒ wèi rú cǐ,yù wǒ shī zhī cán zhuō nè。
何当走到山人家,抚月摩烟观突兀。hé dāng zǒu dào shān rén jiā,fǔ yuè mó yān guān tū wù。

厌虫

文同

月出松坞明,露下莲塘清。yuè chū sōng wù míng,lù xià lián táng qīng。
今宵好风色,独绕林下行。jīn xiāo hǎo fēng sè,dú rào lín xià xíng。
百虫尔胡为,啧啧饶秋声。bǎi chóng ěr hú wèi,zé zé ráo qiū shēng。
求静不能得,我诗何由成。qiú jìng bù néng dé,wǒ shī hé yóu chéng。

送知府吴龙图

文同

国初已来治蜀者,处置尽自乖崖公。guó chū yǐ lái zhì shǔ zhě,chù zhì jǐn zì guāi yá gōng。
当时奏使便宜敕,不与天下州府同。dāng shí zòu shǐ biàn yí chì,bù yǔ tiān xià zhōu fǔ tóng。
行之已及八十载,奸宄消伏谁之功。xíng zhī yǐ jí bā shí zài,jiān guǐ xiāo fú shuí zhī gōng。
因循至此渐抏敝,有未晓者时相攻。yīn xún zhì cǐ jiàn wán bì,yǒu wèi xiǎo zhě shí xiāng gōng。
鞭笞小罪亦检察,不许略出常科中。biān chī xiǎo zuì yì jiǎn chá,bù xǔ lüè chū cháng kē zhōng。
下民知之颇不惧,州县往往藏群凶。xià mín zhī zhī pǒ bù jù,zhōu xiàn wǎng wǎng cáng qún xiōng。
侧身敛足未动者,实以累朝恩泽隆。cè shēn liǎn zú wèi dòng zhě,shí yǐ lèi cháo ēn zé lóng。
公之初来蜀人喜,慈爱旧熟民情通。gōng zhī chū lái shǔ rén xǐ,cí ài jiù shú mín qíng tōng。
众心欢然耻犯法,救药浮薄归醇醲。zhòng xīn huān rán chǐ fàn fǎ,jiù yào fú báo guī chún nóng。
尽将约束付僚吏,兴起学校还文翁。jǐn jiāng yuē shù fù liáo lì,xīng qǐ xué xiào hái wén wēng。
二年美化极沾洽,远近循服如偃风。èr nián měi huà jí zhān qià,yuǎn jìn xún fú rú yǎn fēng。
上将归公问谁代,当使间作如笙镛。shàng jiāng guī gōng wèn shuí dài,dāng shǐ jiān zuò rú shēng yōng。
遂求元老得青社,其人廊庙之宗工。suì qiú yuán lǎo dé qīng shè,qí rén láng miào zhī zōng gōng。
往年镇抚有异绩,大旆再遣来于东。wǎng nián zhèn fǔ yǒu yì jì,dà pèi zài qiǎn lái yú dōng。
公今与之合符去,到必奉诏参夔龙。gōng jīn yǔ zhī hé fú qù,dào bì fèng zhào cān kuí lóng。
大资旧德固无虑,剖判自出其心胸。dà zī jiù dé gù wú lǜ,pōu pàn zì chū qí xīn xiōng。
所忧厥后嗣之者,忠定良法还如空。suǒ yōu jué hòu sì zhī zhě,zhōng dìng liáng fǎ hái rú kōng。
养顽活狡作渊薮,不免剪殄烦兴戎。yǎng wán huó jiǎo zuò yuān sǒu,bù miǎn jiǎn tiǎn fán xīng róng。
同之愤懑久填臆,言贱不得通九重。tóng zhī fèn mèn jiǔ tián yì,yán jiàn bù dé tōng jiǔ zhòng。
愿公上殿起居罢,第一用此闻宸聪。yuàn gōng shàng diàn qǐ jū bà,dì yī yòng cǐ wén chén cōng。

送通判喻郎中

文同

前年为郡得陵时,不谓其州陋如此。qián nián wèi jùn dé líng shí,bù wèi qí zhōu lòu rú cǐ。
萧条官宇岩岭上,零落民家坑谷里。xiāo tiáo guān yǔ yán lǐng shàng,líng luò mín jiā kēng gǔ lǐ。
西城初入已可厌,窃谓岂堪余所止。xī chéng chū rù yǐ kě yàn,qiè wèi qǐ kān yú suǒ zhǐ。
幸逢之彦倅郡事,日月渐深殊可喜。xìng féng zhī yàn cuì jùn shì,rì yuè jiàn shēn shū kě xǐ。
予之所禀至迂谬,君亦恬然尤自委。yǔ zhī suǒ bǐng zhì yū miù,jūn yì tián rán yóu zì wěi。
每来聚议一朝罢,各去掩门归隐几。měi lái jù yì yī cháo bà,gè qù yǎn mén guī yǐn jǐ。
虽然有时亦为会,此事可知谁得已。suī rán yǒu shí yì wèi huì,cǐ shì kě zhī shuí dé yǐ。
酒肴粗粝妓乐可,况复譊譊满公使。jiǔ yáo cū lì jì lè kě,kuàng fù náo náo mǎn gōng shǐ。
惟于试茶并看画,以此过从不知几。wéi yú shì chá bìng kàn huà,yǐ cǐ guò cóng bù zhī jǐ。
幕中有客乃佳士,爱遣高谈听亹亹。mù zhōng yǒu kè nǎi jiā shì,ài qiǎn gāo tán tīng wěi wěi。
如斯共处五百日,索寞情怀未尝起。rú sī gòng chù wǔ bǎi rì,suǒ mò qíng huái wèi cháng qǐ。
君今官满忽先去,撩动予愁安可柅。jūn jīn guān mǎn hū xiān qù,liāo dòng yǔ chóu ān kě nǐ。
英溪长亭一挥手,自此吴蜀五千里。yīng xī zhǎng tíng yī huī shǒu,zì cǐ wú shǔ wǔ qiān lǐ。
谓言川江会北固,中亦有船多上水。wèi yán chuān jiāng huì běi gù,zhōng yì yǒu chuán duō shàng shuǐ。
愿君因出到金山,遇此莫忘批纸尾。yuàn jūn yīn chū dào jīn shān,yù cǐ mò wàng pī zhǐ wěi。

送通判喻郎中

文同

晴霞照西城,漠漠卷宿雾。qíng xiá zhào xī chéng,mò mò juǎn sù wù。
高空缭危磴,此乃君去路。gāo kōng liáo wēi dèng,cǐ nǎi jūn qù lù。
吴蜀向万里,上马初一步。wú shǔ xiàng wàn lǐ,shàng mǎ chū yī bù。
莫言道途远,况已嗟久寓。mò yán dào tú yuǎn,kuàng yǐ jiē jiǔ yù。
今兹有行色,便可到北固。jīn zī yǒu xíng sè,biàn kě dào běi gù。
长亭聊把手,几日更逢遇。zhǎng tíng liáo bǎ shǒu,jǐ rì gèng féng yù。
不敢醉君酒,君意实急遽。bù gǎn zuì jūn jiǔ,jūn yì shí jí jù。
惟是送君心,相随亦东骛。wéi shì sòng jūn xīn,xiāng suí yì dōng wù。

送通判喻郎中

文同

群居五百日,日日如初见。qún jū wǔ bǎi rì,rì rì rú chū jiàn。
一日忽远别,能不成怆恋。yī rì hū yuǎn bié,néng bù chéng chuàng liàn。
人生三万日,光景若激箭。rén shēng sān wàn rì,guāng jǐng ruò jī jiàn。
何苦于其间,喜愠费颜面。hé kǔ yú qí jiān,xǐ yùn fèi yán miàn。
兹缘胜心在,胸内每交战。zī yuán shèng xīn zài,xiōng nèi měi jiāo zhàn。
既欲多上人,计校须自炫。jì yù duō shàng rén,jì xiào xū zì xuàn。
于事固无补,在己亦非便。yú shì gù wú bǔ,zài jǐ yì fēi biàn。
仕路繁此徒,可谓丈夫贱。shì lù fán cǐ tú,kě wèi zhàng fū jiàn。
爱君性浑厚,殊不与时变。ài jūn xìng hún hòu,shū bù yǔ shí biàn。
相共为此州,敢说皆尽善。xiāng gòng wèi cǐ zhōu,gǎn shuō jiē jǐn shàn。
何尝分彼此,惟务乃职办。hé cháng fēn bǐ cǐ,wéi wù nǎi zhí bàn。
所以将二年,无有长短辨。suǒ yǐ jiāng èr nián,wú yǒu zhǎng duǎn biàn。
为人倘如此,所至复何患。wèi rén tǎng rú cǐ,suǒ zhì fù hé huàn。
官满去还台,岂能忘眷眷。guān mǎn qù hái tái,qǐ néng wàng juàn juàn。
阳关调虽苦,且尽西城宴。yáng guān diào suī kǔ,qiě jǐn xī chéng yàn。
问君到京国,几月方下汴。wèn jūn dào jīng guó,jǐ yuè fāng xià biàn。
予亦想是时,移守至梁甸。yǔ yì xiǎng shì shí,yí shǒu zhì liáng diān。
佳音幸见及,西南足邮传。jiā yīn xìng jiàn jí,xī nán zú yóu chuán。

东丘老人

文同

东丘老人眉有毫,皮肉光润牙齿牢。dōng qiū lǎo rén méi yǒu háo,pí ròu guāng rùn yá chǐ láo。
自云新年九十九,须发白者无一毛。zì yún xīn nián jiǔ shí jiǔ,xū fā bái zhě wú yī máo。
问之吾术本无有,咽津纳息徒嘈嘈。wèn zhī wú shù běn wú yǒu,yàn jīn nà xī tú cáo cáo。
莫将元气佐喜怒,自然所得春秋高。mò jiāng yuán qì zuǒ xǐ nù,zì rán suǒ dé chūn qiū gāo。
吾尝行之五十载,此事至易曾不劳。wú cháng xíng zhī wǔ shí zài,cǐ shì zhì yì céng bù láo。
饮之以酒谢使去,手足轻利如猿猱。yǐn zhī yǐ jiǔ xiè shǐ qù,shǒu zú qīng lì rú yuán náo。
尝闻唐人柳公度,八十许岁精力豪。cháng wén táng rén liǔ gōng dù,bā shí xǔ suì jīng lì háo。
其言与人亦如此,老人无乃斯人曹。qí yán yǔ rén yì rú cǐ,lǎo rén wú nǎi sī rén cáo。

送坚甫同年其一

文同

坚甫神太清,不谓久流落。jiān fǔ shén tài qīng,bù wèi jiǔ liú luò。
别来二十载,论议转深博。bié lái èr shí zài,lùn yì zhuǎn shēn bó。
其中富所有,种道以文穫。qí zhōng fù suǒ yǒu,zhǒng dào yǐ wén huò。
铺张讲治乱,破若劲弩彍。pù zhāng jiǎng zhì luàn,pò ruò jìn nǔ guō。
众人诮青衫,可笑俗眼薄。zhòng rén qiào qīng shān,kě xiào sú yǎn báo。
兰筋隐瘦骨,垂耳受羁络。lán jīn yǐn shòu gǔ,chuí ěr shòu jī luò。
拳挛喙拄地,过者无伯乐。quán luán huì zhǔ dì,guò zhě wú bó lè。
去蜀持底归,雄稿满坏橐。qù shǔ chí dǐ guī,xióng gǎo mǎn huài tuó。
朝辞玉垒关,暮上石匮阁。cháo cí yù lěi guān,mù shàng shí kuì gé。
知子者云谁,独我怀抱恶。zhī zi zhě yún shuí,dú wǒ huái bào è。

送李道士归

文同

先生状貌古,瘦健若老鹤。xiān shēng zhuàng mào gǔ,shòu jiàn ruò lǎo hè。
秋风唳清霄,寒响满寥廓。qiū fēng lì qīng xiāo,hán xiǎng mǎn liáo kuò。
一腹冰雪词,勿为俗人作。yī fù bīng xuě cí,wù wèi sú rén zuò。
便可住鹅池,乾死守岩壑。biàn kě zhù é chí,qián sǐ shǒu yán hè。

师厚还朝

文同

闻公之名三十年,常恨与公不相值。wén gōng zhī míng sān shí nián,cháng hèn yǔ gōng bù xiāng zhí。
岂期今乃出门下,每一见公心自醉。qǐ qī jīn nǎi chū mén xià,měi yī jiàn gōng xīn zì zuì。
词章豪荡已难敌,辨论注射尤可畏。cí zhāng háo dàng yǐ nán dí,biàn lùn zhù shè yóu kě wèi。
咨询故事要蒋乂,讲正大体须贾谊。zī xún gù shì yào jiǎng yì,jiǎng zhèng dà tǐ xū jiǎ yì。
荆山拾玉抵乾鹊,虞坂装盐压良骥。jīng shān shí yù dǐ qián què,yú bǎn zhuāng yán yā liáng jì。
用人最忌非所宜,愿莫使公嗟俗吏。yòng rén zuì jì fēi suǒ yí,yuàn mò shǐ gōng jiē sú lì。

牵牛织女

文同

桂阳有仙人,姓成名武丁。guì yáng yǒu xiān rén,xìng chéng míng wǔ dīng。
胡为堕人世,人惟识其形。hú wèi duò rén shì,rén wéi shí qí xíng。
一日语其弟,吾将返青冥。yī rì yǔ qí dì,wú jiāng fǎn qīng míng。
乃曰此七夕,上天呼群灵。nǎi yuē cǐ qī xī,shàng tiān hū qún líng。
织女欲渡河,暂诣牵牛星。zhī nǚ yù dù hé,zàn yì qiān niú xīng。
诸仙尽还宫,天路罗云軿。zhū xiān jǐn hái gōng,tiān lù luó yún píng。
吾亦向祈召,当往不得停。wú yì xiàng qí zhào,dāng wǎng bù dé tíng。
弟问何时还,答云三千龄。dì wèn hé shí hái,dá yún sān qiān líng。
明日失丁在,恍惚迷所经。míng rì shī dīng zài,huǎng hū mí suǒ jīng。
后世凡此节,儿女喧家庭。hòu shì fán cǐ jié,ér nǚ xuān jiā tíng。
纵横具针缕,花果排甘馨。zòng héng jù zhēn lǚ,huā guǒ pái gān xīn。
贪巧但云得,欲寐曾莫宁。tān qiǎo dàn yún dé,yù mèi céng mò níng。
俗尚每怪妄,吾言谁见听。sú shàng měi guài wàng,wú yán shuí jiàn tīng。

金凤花

文同

花有金凤为小丛,秋色已深方盛发。huā yǒu jīn fèng wèi xiǎo cóng,qiū sè yǐ shēn fāng shèng fā。
英英秀质实具体,文采烂然无少缺。yīng yīng xiù zhì shí jù tǐ,wén cǎi làn rán wú shǎo quē。
纤茎翩翩翠影动,红白纷乱如点缬。xiān jīng piān piān cuì yǐng dòng,hóng bái fēn luàn rú diǎn xié。
谁云脆弱易飘堕,自卵至翼亦数月。shuí yún cuì ruò yì piāo duò,zì luǎn zhì yì yì shù yuè。
美人形相欲摹画,巧不得施暂自拙。měi rén xíng xiāng yù mó huà,qiǎo bù dé shī zàn zì zhuō。
铺茸剪彩转难似,只把长条恣穿结。pù rōng jiǎn cǎi zhuǎn nán shì,zhǐ bǎ zhǎng tiáo zì chuān jié。
眼前草木尽零落,怜尔开于此时节。yǎn qián cǎo mù jǐn líng luò,lián ěr kāi yú cǐ shí jié。
常疑一如小儿花,性命所系不忍折。cháng yí yī rú xiǎo ér huā,xìng mìng suǒ xì bù rěn zhé。
君不见昨夜雨,今朝风,一队惊飞返丹穴。jūn bù jiàn zuó yè yǔ,jīn cháo fēng,yī duì jīng fēi fǎn dān xué。

亭前高柏

文同

石田硗硗地力燥,谁种双柏已高大。shí tián qiāo qiāo dì lì zào,shuí zhǒng shuāng bǎi yǐ gāo dà。
长材夭矫堪巨栋,老顶萦纡若层盖。zhǎng cái yāo jiǎo kān jù dòng,lǎo dǐng yíng yū ruò céng gài。
雪下孔翠寒不起,风中笙簧清可爱。xuě xià kǒng cuì hán bù qǐ,fēng zhōng shēng huáng qīng kě ài。
菟丝幸好求女萝,莫倚纤柔欲无赖。tú sī xìng hǎo qiú nǚ luó,mò yǐ xiān róu yù wú lài。

东斋闷书

文同

读书已无效,何用转劳苦。dú shū yǐ wú xiào,hé yòng zhuǎn láo kǔ。
闲斋幸无事,日共古人语。xián zhāi xìng wú shì,rì gòng gǔ rén yǔ。
古人议论好,善恶皆有补。gǔ rén yì lùn hǎo,shàn è jiē yǒu bǔ。
舍此欲奚为,惟应睡满午。shě cǐ yù xī wèi,wéi yīng shuì mǎn wǔ。

寒食感事呈同官

文同

三月八日值寒食,阴霾蔽空不肯收。sān yuè bā rì zhí hán shí,yīn mái bì kōng bù kěn shōu。
北园花木殊未动,到处哭雨惟鸣鸠。běi yuán huā mù shū wèi dòng,dào chù kū yǔ wéi míng jiū。
吾曹可怜爱薄宦,甘此寂寞来山州。wú cáo kě lián ài báo huàn,gān cǐ jì mò lái shān zhōu。
酒肴有无更莫问,逢遇相与清谈休。jiǔ yáo yǒu wú gèng mò wèn,féng yù xiāng yǔ qīng tán xiū。

惜杏

文同

北园山杏皆高株,新枝放花如点酥。běi yuán shān xìng jiē gāo zhū,xīn zhī fàng huā rú diǎn sū。
早来其间有啼鸟,儿女尽识名提壶。zǎo lái qí jiān yǒu tí niǎo,ér nǚ jǐn shí míng tí hú。
急教取酒对之饮,满头乱插红模糊。jí jiào qǔ jiǔ duì zhī yǐn,mǎn tóu luàn chā hóng mó hú。
可怜后日再来此,定见随风如锦铺。kě lián hòu rì zài lái cǐ,dìng jiàn suí fēng rú jǐn pù。

朝阳亭

文同

峨峨乎守居,已与前峰对。é é hū shǒu jū,yǐ yǔ qián fēng duì。
朝阳乃危榭,更在守居外。cháo yáng nǎi wēi xiè,gèng zài shǒu jū wài。
烟云一川满,林麓三山会。yān yún yī chuān mǎn,lín lù sān shān huì。
近槛有胡床,无忘傲公退。jìn kǎn yǒu hú chuáng,wú wàng ào gōng tuì。

观风阁

文同

危阁覆高林,晚步聊徙倚。wēi gé fù gāo lín,wǎn bù liáo xǐ yǐ。
东南两峰断,空阔见万里。dōng nán liǎng fēng duàn,kōng kuò jiàn wàn lǐ。
茫茫落霞外,苒苒孤烟里。máng máng luò xiá wài,rǎn rǎn gū yān lǐ。
忽暗识归云,乍明知积水。hū àn shí guī yún,zhà míng zhī jī shuǐ。
风从半天下,月向平地起。fēng cóng bàn tiān xià,yuè xiàng píng dì qǐ。
夜久殊未还,峨冠露盈几。yè jiǔ shū wèi hái,é guān lù yíng jǐ。

平云阁观雨

文同

黑云漆天雷破地,风卷雷射雨倾泻。hēi yún qī tiān léi pò dì,fēng juǎn léi shè yǔ qīng xiè。
喷崖倒壑恣颓荡,咫尺不可辨牛马。pēn yá dào hè zì tuí dàng,zhǐ chǐ bù kě biàn niú mǎ。
鸡豚已见逐高浪,禾稻应须没平野。jī tún yǐ jiàn zhú gāo làng,hé dào yīng xū méi píng yě。
莫言鱼鳖走堂厨,且看泥沙漫屋瓦。mò yán yú biē zǒu táng chú,qiě kàn ní shā màn wū wǎ。

不雨

文同

陵阳官居遇久旱,发喘浑如起新病。líng yáng guān jū yù jiǔ hàn,fā chuǎn hún rú qǐ xīn bìng。
已惊赤日晨可畏,更恨炎风午尤盛。yǐ jīng chì rì chén kě wèi,gèng hèn yán fēng wǔ yóu shèng。
徒嗟禾黍尽焦落,无奈蝇虻转豪横。tú jiē hé shǔ jǐn jiāo luò,wú nài yíng méng zhuǎn háo héng。
安得神龙驾九霄,大霔满倾如倒井。ān dé shén lóng jià jiǔ xiāo,dà zhù mǎn qīng rú dào jǐng。