古诗词

孔平仲

夏旱

孔平仲

元丰四年夏六月,旱风扬尘日流血。yuán fēng sì nián xià liù yuè,hàn fēng yáng chén rì liú xuè。
高田已白低田乾,陂池行车井泉竭。gāo tián yǐ bái dī tián qián,bēi chí xíng chē jǐng quán jié。
多稼如云欲成就,天胡不仁忍断绝。duō jià rú yún yù chéng jiù,tiān hú bù rén rěn duàn jué。
雷声隆隆电摇帜,雨竟无成空混热。léi shēng lóng lóng diàn yáo zhì,yǔ jìng wú chéng kōng hùn rè。
如闻大河决北方,目极千里波涛黄。rú wén dà hé jué běi fāng,mù jí qiān lǐ bō tāo huáng。
我愿蛟龙卷此水,洒落东南救焦死。wǒ yuàn jiāo lóng juǎn cǐ shuǐ,sǎ luò dōng nán jiù jiāo sǐ。
又闻戎泸方用兵,战车甲马穿云行。yòu wén róng lú fāng yòng bīng,zhàn chē jiǎ mǎ chuān yún xíng。
安得疏江拥三峡,馀波末流灌百城。ān dé shū jiāng yōng sān xiá,yú bō mò liú guàn bǎi chéng。
分支引派入南亩,尽使枯槁得复生。fēn zhī yǐn pài rù nán mǔ,jǐn shǐ kū gǎo dé fù shēng。
志大心劳竟何补,仰视云汉高溟溟。zhì dà xīn láo jìng hé bǔ,yǎng shì yún hàn gāo míng míng。
吾徒禄食固可饱,更愿眼前无饿莩。wú tú lù shí gù kě bǎo,gèng yuàn yǎn qián wú è fú。

浇瑞香

孔平仲

泼泼瑞香花,载水朝复暮。pō pō ruì xiāng huā,zài shuǐ cháo fù mù。
瑞香得膏滋,枝叶乃如故。ruì xiāng dé gāo zī,zhī yè nǎi rú gù。
明春花必好,喜此夏秋度。míng chūn huā bì hǎo,xǐ cǐ xià qiū dù。
大田尘土深,嘉谷可织屦。dà tián chén tǔ shēn,jiā gǔ kě zhī jù。
泉源不供饮,何力更灌注。quán yuán bù gōng yǐn,hé lì gèng guàn zhù。
嗟吾惠已屯,扃向东庭户。jiē wú huì yǐ tún,jiōng xiàng dōng tíng hù。

西堂

孔平仲

我置一榻在西堂,南风北风俱得凉。wǒ zhì yī tà zài xī táng,nán fēng běi fēng jù dé liáng。
轩窗开辟无壅塞,枕簟照映生辉光。xuān chuāng kāi pì wú yōng sāi,zhěn diàn zhào yìng shēng huī guāng。
前有秋花闹如锦,乘时吐秀争煌煌。qián yǒu qiū huā nào rú jǐn,chéng shí tǔ xiù zhēng huáng huáng。
堂前堂后种植满,坦腹转侧各相望。táng qián táng hòu zhǒng zhí mǎn,tǎn fù zhuǎn cè gè xiāng wàng。
初开半落皆有意,牵动幽兴何其长。chū kāi bàn luò jiē yǒu yì,qiān dòng yōu xīng hé qí zhǎng。
弥天好梦谁唤觉,林间鸟舌弄丝簧。mí tiān hǎo mèng shuí huàn jué,lín jiān niǎo shé nòng sī huáng。
贱官固冗亦偷暇,一室甚卑堪退藏。jiàn guān gù rǒng yì tōu xiá,yī shì shén bēi kān tuì cáng。
吾心与世久契阔,万事本无非故忘。wú xīn yǔ shì jiǔ qì kuò,wàn shì běn wú fēi gù wàng。

闻砧作

孔平仲

见蚕成茧能几日,缯帛输官千万疋。jiàn cán chéng jiǎn néng jǐ rì,zēng bó shū guān qiān wàn pǐ。
丁丁砧杵相和鸣,半夜霜风入秋律。dīng dīng zhēn chǔ xiāng hé míng,bàn yè shuāng fēng rù qiū lǜ。
一年寒事从今始,四序流光如羽疾。yī nián hán shì cóng jīn shǐ,sì xù liú guāng rú yǔ jí。
昨朝尚喜迎凉坐,闭户幂窗嫌不密。zuó cháo shàng xǐ yíng liáng zuò,bì hù mì chuāng xián bù mì。
人生天地随气转,此身犹复非吾物。rén shēng tiān dì suí qì zhuǎn,cǐ shēn yóu fù fēi wú wù。
痴儿干世孰自量,欲与造化争飘忽。chī ér gàn shì shú zì liàng,yù yǔ zào huà zhēng piāo hū。
功名富贵固有时,进退屈信何可必。gōng míng fù guì gù yǒu shí,jìn tuì qū xìn hé kě bì。
匏羹菽饭幸粗饱,何用操瓢向人乞。páo gēng shū fàn xìng cū bǎo,hé yòng cāo piáo xiàng rén qǐ。

登齐云楼

孔平仲

登彼齐云楼,下视江州城。dēng bǐ qí yún lóu,xià shì jiāng zhōu chéng。
城前俯大江,流水与天平。chéng qián fǔ dà jiāng,liú shuǐ yǔ tiān píng。
人烟疏复密,渔舟纵复横。rén yān shū fù mì,yú zhōu zòng fù héng。
其下各有人,人各有所营。qí xià gè yǒu rén,rén gè yǒu suǒ yíng。
意气充宇宙,机巧斗生狞。yì qì chōng yǔ zhòu,jī qiǎo dòu shēng níng。
蠢然大块中,何异蚁虱蝇。chǔn rán dà kuài zhōng,hé yì yǐ shī yíng。
天地一何广,人物一何微。tiān dì yī hé guǎng,rén wù yī hé wēi。
蛮氏与触氏,纷争谁是非。mán shì yǔ chù shì,fēn zhēng shuí shì fēi。
就令有所得,究竟欲何为。jiù lìng yǒu suǒ dé,jiū jìng yù hé wèi。
所以达观人,事事弃置之。suǒ yǐ dá guān rén,shì shì qì zhì zhī。
登彼齐云楼,览世良可悲。dēng bǐ qí yún lóu,lǎn shì liáng kě bēi。
不如饮美酒,浩歌醉言归。bù rú yǐn měi jiǔ,hào gē zuì yán guī。

待月

孔平仲

初宵待月先扫门,虽未出海光照垣。chū xiāo dài yuè xiān sǎo mén,suī wèi chū hǎi guāng zhào yuán。
皎然辉采更无壅,比之常夕尤清妍。jiǎo rán huī cǎi gèng wú yōng,bǐ zhī cháng xī yóu qīng yán。
星辰不复争芒角,河汉自合收波澜。xīng chén bù fù zhēng máng jiǎo,hé hàn zì hé shōu bō lán。
久之黮黪若蒙垢,坌起四隅阴气繁。jiǔ zhī dǎn cǎn ruò méng gòu,bèn qǐ sì yú yīn qì fán。
人心赏玩欲竟夕,嗟哉顷刻已自昏。rén xīn shǎng wán yù jìng xī,jiē zāi qǐng kè yǐ zì hūn。
如何更使魑魅畏,岂非已被虾蟆吞。rú hé gèng shǐ chī mèi wèi,qǐ fēi yǐ bèi xiā má tūn。
纷纷庭华堕如雨,训狐骑屋貌甚尊。fēn fēn tíng huá duò rú yǔ,xùn hú qí wū mào shén zūn。
乘幽挟晦彼固喜,使之如此亦有缘。chéng yōu xié huì bǐ gù xǐ,shǐ zhī rú cǐ yì yǒu yuán。
岂无蛇虺出当道,不如青灯坐前轩。qǐ wú shé huī chū dāng dào,bù rú qīng dēng zuò qián xuān。
以书自围恣所取,黄卷圣贤聊可言。yǐ shū zì wéi zì suǒ qǔ,huáng juǎn shèng xián liáo kě yán。

咏橘

孔平仲

古人咏橘夸甘香,独我爱此千树黄。gǔ rén yǒng jú kuā gān xiāng,dú wǒ ài cǐ qiān shù huáng。
烛龙衔珠出扶桑,圆苞簇簇浮朝霜。zhú lóng xián zhū chū fú sāng,yuán bāo cù cù fú cháo shuāng。
谁家金饼篱内挂,一夜火围林际光。shuí jiā jīn bǐng lí nèi guà,yī yè huǒ wéi lín jì guāng。
折来便好命佳客,玉壶况有榴花浆。zhé lái biàn hǎo mìng jiā kè,yù hú kuàng yǒu liú huā jiāng。

别友人

孔平仲

江城春风落梅花,我适南州君在家。jiāng chéng chūn fēng luò méi huā,wǒ shì nán zhōu jūn zài jiā。
离筵劝我一杯酒,送我万里天之涯。lí yán quàn wǒ yī bēi jiǔ,sòng wǒ wàn lǐ tiān zhī yá。
少年曾同竹马戏,渐长聚散良可嗟。shǎo nián céng tóng zhú mǎ xì,jiàn zhǎng jù sàn liáng kě jiē。
后时迎笑复何地,寂寞无言双泪斜。hòu shí yíng xiào fù hé dì,jì mò wú yán shuāng lèi xié。

遗介之蔗

孔平仲

长不过三尺,坚如太古铁。zhǎng bù guò sān chǐ,jiān rú tài gǔ tiě。
身虽粪土贱,名在佳果列。shēn suī fèn tǔ jiàn,míng zài jiā guǒ liè。
中心唯养恬,外貌颇多节。zhōng xīn wéi yǎng tián,wài mào pǒ duō jié。
凭君暂收采,彼此无摧折。píng jūn zàn shōu cǎi,bǐ cǐ wú cuī zhé。

疾中偶成呈介之

孔平仲

吾生十五犹童孩,胸中胆气摩天开。wú shēng shí wǔ yóu tóng hái,xiōng zhōng dǎn qì mó tiān kāi。
自怜少年辄有老夫志,恐是天仙犯帝怒,谪在下世驰驱乎尘埃。zì lián shǎo nián zhé yǒu lǎo fū zhì,kǒng shì tiān xiān fàn dì nù,zhé zài xià shì chí qū hū chén āi。
壮志若铁石,顽直未易摧。zhuàng zhì ruò tiě shí,wán zhí wèi yì cuī。
奈何诸侯不荐贤,天子不闻才。nài hé zhū hóu bù jiàn xián,tiān zi bù wén cái。
空使丈夫儿,藏头缩角埋蒿莱。kōng shǐ zhàng fū ér,cáng tóu suō jiǎo mái hāo lái。
天不管,地不顾,此理得不呜呼哉。tiān bù guǎn,dì bù gù,cǐ lǐ dé bù wū hū zāi。
今朝大饮致沉疾,朋友戢迹绝往来。jīn cháo dà yǐn zhì chén jí,péng yǒu jí jì jué wǎng lái。
使人孤眠北窗下,风雨萧萧良可哀。shǐ rén gū mián běi chuāng xià,fēng yǔ xiāo xiāo liáng kě āi。
冷笑今之世人少信义,旦暮之间辄变喜爱成嫌猜。lěng xiào jīn zhī shì rén shǎo xìn yì,dàn mù zhī jiān zhé biàn xǐ ài chéng xián cāi。
介之不恤我,扶力吟咏摅幽怀。jiè zhī bù xù wǒ,fú lì yín yǒng shū yōu huái。

自警

孔平仲

大材耻炫耀,深智甘蒙晦。dà cái chǐ xuàn yào,shēn zhì gān méng huì。
所以德业新,闇然日光大。suǒ yǐ dé yè xīn,àn rán rì guāng dà。
一时师教谊,百世仰风裁。yī shí shī jiào yì,bǎi shì yǎng fēng cái。
岂比迷识人,恃能多自怀。qǐ bǐ mí shí rén,shì néng duō zì huái。

辩言

孔平仲

两叶可掩目,两豆可塞耳。liǎng yè kě yǎn mù,liǎng dòu kě sāi ěr。
小人多奸邪,君子防近蔽。xiǎo rén duō jiān xié,jūn zi fáng jìn bì。
周公未免谤,孔子亦遭毁。zhōu gōng wèi miǎn bàng,kǒng zi yì zāo huǐ。
人言不足信,自古均如此。rén yán bù zú xìn,zì gǔ jūn rú cǐ。

自重

孔平仲

千金人所重,一物人所轻。qiān jīn rén suǒ zhòng,yī wù rén suǒ qīng。
君子欲自尊,接物以至诚。jūn zi yù zì zūn,jiē wù yǐ zhì chéng。
行谊金石固,笑语箫韵声。xíng yì jīn shí gù,xiào yǔ xiāo yùn shēng。
群居自耸畏,暴慢何由形。qún jū zì sǒng wèi,bào màn hé yóu xíng。

述鸥

孔平仲

水滨老父忘机关,醉眠古石红蕖间。shuǐ bīn lǎo fù wàng jī guān,zuì mián gǔ shí hóng qú jiān。
绿波荡漾意不动,白云往来心与闲。lǜ bō dàng yàng yì bù dòng,bái yún wǎng lái xīn yǔ xián。
有鸥素熟翁如此,命侣呼俦就翁喜。yǒu ōu sù shú wēng rú cǐ,mìng lǚ hū chóu jiù wēng xǐ。
相亲饮啄少畏避,自浮自沉不惊起。xiāng qīn yǐn zhuó shǎo wèi bì,zì fú zì chén bù jīng qǐ。
渔人窥之即谋取,手携罗罔来翁所。yú rén kuī zhī jí móu qǔ,shǒu xié luó wǎng lái wēng suǒ。
群鸥瞥见皆远逝,千里翩翩一回顾。qún ōu piē jiàn jiē yuǎn shì,qiān lǐ piān piān yī huí gù。
鸥不薄翁翁勿疑,避祸未萌真见机。ōu bù báo wēng wēng wù yí,bì huò wèi méng zhēn jiàn jī。
渔人罗罔不在侧,敢辞旦夕从翁嬉。yú rén luó wǎng bù zài cè,gǎn cí dàn xī cóng wēng xī。

戏书劝人饮酒

孔平仲

金乌翩翩玉兔驰,流光上下矢发机。jīn wū piān piān yù tù chí,liú guāng shàng xià shǐ fā jī。
人生于其间,都无百岁期。rén shēng yú qí jiān,dōu wú bǎi suì qī。
乐府旧传金缕衣,劝言须惜少年时。lè fǔ jiù chuán jīn lǚ yī,quàn yán xū xī shǎo nián shí。
我今为君一歌之,酒行到君君莫辞。wǒ jīn wèi jūn yī gē zhī,jiǔ xíng dào jūn jūn mò cí。
朱颜绿鬓不行乐,白头面皱将何为。zhū yán lǜ bìn bù xíng lè,bái tóu miàn zhòu jiāng hé wèi。
晋时八达唐李白,以饮驰名君所知。jìn shí bā dá táng lǐ bái,yǐ yǐn chí míng jūn suǒ zhī。
何须自苦惫,方得为英奇。hé xū zì kǔ bèi,fāng dé wèi yīng qí。
荣华有分难力取,可笑苏秦空引锥。róng huá yǒu fēn nán lì qǔ,kě xiào sū qín kōng yǐn zhuī。

李太白

孔平仲

卓哉太白诗家徒,天然俊逸不可拘。zhuó zāi tài bái shī jiā tú,tiān rán jùn yì bù kě jū。
豪文脱去刻削巧,远意得自浑沌初。háo wén tuō qù kè xuē qiǎo,yuǎn yì dé zì hún dùn chū。
酒醒落笔洒风雨,当时所就皆须臾。jiǔ xǐng luò bǐ sǎ fēng yǔ,dāng shí suǒ jiù jiē xū yú。
骅骝驰骤日千里,鸿鹄轩腾凌九虚。huá liú chí zhòu rì qiān lǐ,hóng gǔ xuān téng líng jiǔ xū。
蹇驴尺鴳不足道,徐步低翥何区区。jiǎn lǘ chǐ yàn bù zú dào,xú bù dī zhù hé qū qū。
后人吟咏多自蔽,锼句鍊字为良图。hòu rén yín yǒng duō zì bì,sōu jù liàn zì wèi liáng tú。
撞金拊石皆可听,未若霹灵轰天衢。zhuàng jīn fǔ shí jiē kě tīng,wèi ruò pī líng hōng tiān qú。
公之大材不小到,俗议何者相加诬。gōng zhī dà cái bù xiǎo dào,sú yì hé zhě xiāng jiā wū。
贱生仰公风格美,未能仿佛空踌躇。jiàn shēng yǎng gōng fēng gé měi,wèi néng fǎng fú kōng chóu chú。

凡马示同学

孔平仲

凡马慕骐骥,努力思远行。fán mǎ mù qí jì,nǔ lì sī yuǎn xíng。
置之跛驴中,咫尺遂自矜。zhì zhī bǒ lǘ zhōng,zhǐ chǐ suì zì jīn。
学者所虑远,欲并扬鸾鸣。xué zhě suǒ lǜ yuǎn,yù bìng yáng luán míng。
岂以胜时俗,骤尔意气盈。qǐ yǐ shèng shí sú,zhòu ěr yì qì yíng。
聋瞽固易欺,奈有聪与明。lóng gǔ gù yì qī,nài yǒu cōng yǔ míng。
作诗戒群居,吾言非汝轻。zuò shī jiè qún jū,wú yán fēi rǔ qīng。

海南碧琉璃瓶

孔平仲

手持苍翠玉,终日看无足。shǒu chí cāng cuì yù,zhōng rì kàn wú zú。
秋天长在眼,春水忽盈掬。qiū tiān zhǎng zài yǎn,chūn shuǐ hū yíng jū。
莹然无埃尘,可以清心曲。yíng rán wú āi chén,kě yǐ qīng xīn qū。
有酒自此倾,金樽莫相渎。yǒu jiǔ zì cǐ qīng,jīn zūn mò xiāng dú。

谕志

孔平仲

匣中有神剑,夜夜鸣不休。xiá zhōng yǒu shén jiàn,yè yè míng bù xiū。
欲污单于血,思僇佞臣头。yù wū dān yú xuè,sī lù nìng chén tóu。
不愿就斩马,贱用良自羞。bù yuàn jiù zhǎn mǎ,jiàn yòng liáng zì xiū。
深韬度岁月,怨气射斗牛。shēn tāo dù suì yuè,yuàn qì shè dòu niú。
仗君远提携,可以安九州。zhàng jūn yuǎn tí xié,kě yǐ ān jiǔ zhōu。
莫作铅刀顾,此非绕指柔。mò zuò qiān dāo gù,cǐ fēi rào zhǐ róu。

乞巧

孔平仲

众人喜乞巧,我以巧为忧。zhòng rén xǐ qǐ qiǎo,wǒ yǐ qiǎo wèi yōu。
言巧多欺佞,行巧为邪柔。yán qiǎo duō qī nìng,xíng qiǎo wèi xié róu。
学巧竞穿穴,文巧多雕锼。xué qiǎo jìng chuān xué,wén qiǎo duō diāo sōu。
巧不令如此,宜吾之耻求。qiǎo bù lìng rú cǐ,yí wú zhī chǐ qiú。
我欲守拙性,浩然镇轻浮。wǒ yù shǒu zhuō xìng,hào rán zhèn qīng fú。
尽窒众巧门,化以孔与周。jǐn zhì zhòng qiǎo mén,huà yǐ kǒng yǔ zhōu。
此志尚未遂,感激在初秋。cǐ zhì shàng wèi suì,gǎn jī zài chū qiū。
南顾问牛女,女实能巧不。nán gù wèn niú nǚ,nǚ shí néng qiǎo bù。