古诗词

吕陶

和陈长茜休致二首

吕陶

进取虽系时,退藏亦在道。jìn qǔ suī xì shí,tuì cáng yì zài dào。
傥与志不会,须惜流年老。tǎng yǔ zhì bù huì,xū xī liú nián lǎo。
不知笑君拙,知者羡君早。bù zhī xiào jūn zhuō,zhī zhě xiàn jūn zǎo。
知与不知间,恶在惬予抱。zhī yǔ bù zhī jiān,è zài qiè yǔ bào。
得无钧石重,失乃锱铢少。dé wú jūn shí zhòng,shī nǎi zī zhū shǎo。
明镜洗无心,向谁论丑好。míng jìng xǐ wú xīn,xiàng shuí lùn chǒu hǎo。

送刘希道龙图赴秦亭

吕陶

君子异众人,所系惟大节。jūn zi yì zhòng rén,suǒ xì wéi dà jié。
著见在功业,何尝一毫缺。zhù jiàn zài gōng yè,hé cháng yī háo quē。
幽能动金石,明可贯日月。yōu néng dòng jīn shí,míng kě guàn rì yuè。
其间有用舍,舒卷不同辙。qí jiān yǒu yòng shě,shū juǎn bù tóng zhé。
言之尺与寻,轻重自区别。yán zhī chǐ yǔ xún,qīng zhòng zì qū bié。
公以道德进,义操非孑孑。gōng yǐ dào dé jìn,yì cāo fēi jié jié。
早岁在言路,屡补衮衣阙。zǎo suì zài yán lù,lǚ bǔ gǔn yī quē。
一语定大计,永祚庆绵瓞。yī yǔ dìng dà jì,yǒng zuò qìng mián dié。
西来委重镇,远业粗施施。xī lái wěi zhòng zhèn,yuǎn yè cū shī shī。
岷峨固不动,江汉亦澄澈。mín é gù bù dòng,jiāng hàn yì chéng chè。
譬如公输木,巨细归檃括。pì rú gōng shū mù,jù xì guī yǐn kuò。
又如后夔音,合止付椌楬。yòu rú hòu kuí yīn,hé zhǐ fù qiāng jié。
尔其遂生成,吾岂任呴沬。ěr qí suì shēng chéng,wú qǐ rèn xǔ mèi。
愚者多竞利,破产营酒蘖。yú zhě duō jìng lì,pò chǎn yíng jiǔ niè。
官缗逋数万,私计鲜毫发。guān mín bū shù wàn,sī jì xiān háo fā。
虽云鬻儿女,未免就缧绁。suī yún yù ér nǚ,wèi miǎn jiù léi xiè。
巨械压羸颈,重棰困流血。jù xiè yā léi jǐng,zhòng chuí kùn liú xuè。
亦有冻馁毙,枯骸不藏穴。yì yǒu dòng něi bì,kū hái bù cáng xué。
兹事关进退,闻之宜结舌。zī shì guān jìn tuì,wén zhī yí jié shé。
壮哉仁者勇,拜疏为论列。zhuàng zāi rén zhě yǒng,bài shū wèi lùn liè。
诏书即日下,蠲除允公说。zhào shū jí rì xià,juān chú yǔn gōng shuō。
皇慈极滂沾,治体非眇末。huáng cí jí pāng zhān,zhì tǐ fēi miǎo mò。
推此不忍心,疲瘵庶全活。tuī cǐ bù rěn xīn,pí zhài shù quán huó。
方将秦川命,又仗元师钺。fāng jiāng qín chuān mìng,yòu zhàng yuán shī yuè。
何时归廊庙,民望甚饥渴。hé shí guī láng miào,mín wàng shén jī kě。
天网举无外,海势包有截。tiān wǎng jǔ wú wài,hǎi shì bāo yǒu jié。
威德广所被,神武专不杀。wēi dé guǎng suǒ bèi,shén wǔ zhuān bù shā。
两阶虞舜舞,六月宣王伐。liǎng jiē yú shùn wǔ,liù yuè xuān wáng fá。
梯航走琛赆,早夜畏鞭挞。tī háng zǒu chēn jìn,zǎo yè wèi biān tà。
相因太仓粟,红腐以时发。xiāng yīn tài cāng sù,hóng fǔ yǐ shí fā。
已朽外府贯,浩荡流不竭。yǐ xiǔ wài fǔ guàn,hào dàng liú bù jié。
乘此全盛力,万事易裁割。chéng cǐ quán shèng lì,wàn shì yì cái gē。
泰山可转徙,巨浸可壅遏。tài shān kě zhuǎn xǐ,jù jìn kě yōng è。
深惟汉唐治,丞辅次皋卨。shēn wéi hàn táng zhì,chéng fǔ cì gāo xiè。
弱翁知故事,论议颇谆切。ruò wēng zhī gù shì,lùn yì pǒ zhūn qiè。
开府善守文,规模亦宏阔。kāi fǔ shàn shǒu wén,guī mó yì hóng kuò。
敢告天子圣,邦基系明哲。gǎn gào tiān zi shèng,bāng jī xì míng zhé。
斯言得之公,非以为容悦。sī yán dé zhī gōng,fēi yǐ wèi róng yuè。

送范希声归洛

吕陶

策马太行道,西风动微凉。cè mǎ tài xíng dào,xī fēng dòng wēi liáng。
之子去意远,南望嵩洛乡。zhī zi qù yì yuǎn,nán wàng sōng luò xiāng。
日驰百里足,急归拜高堂。rì chí bǎi lǐ zú,jí guī bài gāo táng。
天伦喜会合,亲侍生辉光。tiān lún xǐ huì hé,qīn shì shēng huī guāng。
惜此暂阔别,送君乏词章。xī cǐ zàn kuò bié,sòng jūn fá cí zhāng。
早晚揖回驭,秋深篱菊黄。zǎo wǎn yī huí yù,qiū shēn lí jú huáng。

云顶山

吕陶

崎岖上层山,十里到巍顶。qí qū shàng céng shān,shí lǐ dào wēi dǐng。
天形露空阔,物态蓄深静。tiān xíng lù kōng kuò,wù tài xù shēn jìng。
群峰峙其旁,俨若挈裘领。qún fēng zhì qí páng,yǎn ruò qiè qiú lǐng。
广野辟于下,谁为画庐井。guǎng yě pì yú xià,shuí wèi huà lú jǐng。
殿阁耸盛观,松桧富清景。diàn gé sǒng shèng guān,sōng guì fù qīng jǐng。
萧然古佛界,邈矣真仙境。xiāo rán gǔ fú jiè,miǎo yǐ zhēn xiān jìng。
枯株吐芽蘖,晴云发祥庆。kū zhū tǔ yá niè,qíng yún fā xiáng qìng。
尽手矜妙逸,诗毫事奔骋。jǐn shǒu jīn miào yì,shī háo shì bēn chěng。
乘高纵闲目,幽意适遐迥。chéng gāo zòng xián mù,yōu yì shì xiá jiǒng。
班班见仿佛,历历可穷省。bān bān jiàn fǎng fú,lì lì kě qióng shěng。
兹山介两蜀,镇压犹巨屏。zī shān jiè liǎng shǔ,zhèn yā yóu jù píng。
南连三峨巅,北距双剑岭。nán lián sān é diān,běi jù shuāng jiàn lǐng。
东西数万里,高下几千顷。dōng xī shù wàn lǐ,gāo xià jǐ qiān qǐng。
地产号充盈,天时与康靖。dì chǎn hào chōng yíng,tiān shí yǔ kāng jìng。
民间丰岁乐,事外化日永。mín jiān fēng suì lè,shì wài huà rì yǒng。
揽辔一登临,兹焉聊赋咏。lǎn pèi yī dēng lín,zī yān liáo fù yǒng。

见云顶山

吕陶

朝见云顶明,暮见云顶暗。cháo jiàn yún dǐng míng,mù jiàn yún dǐng àn。
阴见云顶浓,晴见云顶淡。yīn jiàn yún dǐng nóng,qíng jiàn yún dǐng dàn。
云顶乃一物,百态异舒惨。yún dǐng nǎi yī wù,bǎi tài yì shū cǎn。
朝暮不相失,阴晴可先探。cháo mù bù xiāng shī,yīn qíng kě xiān tàn。
于吾如有缘,静景供远瞰。yú wú rú yǒu yuán,jìng jǐng gōng yuǎn kàn。
搜求入风骚,刻琢费铅椠。sōu qiú rù fēng sāo,kè zuó fèi qiān qiàn。
一语小如意,读之惟自颔。yī yǔ xiǎo rú yì,dú zhī wéi zì hàn。
深惟出处途,两得亦谁敢。shēn wéi chū chù tú,liǎng dé yì shuí gǎn。
云霄有达士,丰禄侈饮啖。yún xiāo yǒu dá shì,fēng lù chǐ yǐn dàn。
终身落世网,尘垢渍衡紞。zhōng shēn luò shì wǎng,chén gòu zì héng dǎn。
虽逢物境胜,何暇纵游览。suī féng wù jìng shèng,hé xiá zòng yóu lǎn。
丘壑有幽人,俗绳不可缆。qiū hè yǒu yōu rén,sú shéng bù kě lǎn。
茂林适情性,清泉涤肝胆。mào lín shì qíng xìng,qīng quán dí gān dǎn。
野饭止一盂,往往乏藜糁。yě fàn zhǐ yī yú,wǎng wǎng fá lí sǎn。
予生安拙计,万事耻浮滥。yǔ shēng ān zhuō jì,wàn shì chǐ fú làn。
宦游若不乐,进退殊壈坎。huàn yóu ruò bù lè,jìn tuì shū lǎn kǎn。
廪俸才数斛,忧责如舍担。lǐn fèng cái shù hú,yōu zé rú shě dān。
饱食坐看山,闲心复何憾。bǎo shí zuò kàn shān,xián xīn fù hé hàn。

三亭诗

吕陶

三亭何为者,吾友所缮营。sān tíng hé wèi zhě,wú yǒu suǒ shàn yíng。
亭前有标榜,雅意异俗生。tíng qián yǒu biāo bǎng,yǎ yì yì sú shēng。
治己己孰治,清虑虑孰清。zhì jǐ jǐ shú zhì,qīng lǜ lǜ shú qīng。
吾道固可味,未易贯至诚。wú dào gù kě wèi,wèi yì guàn zhì chéng。
惟天于斯人,一概授五行。wéi tiān yú sī rén,yī gài shòu wǔ xíng。
生质本淳静,外诱徒纵横。shēng zhì běn chún jìng,wài yòu tú zòng héng。
心术傥茅塞,耳目将聋肓。xīn shù tǎng máo sāi,ěr mù jiāng lóng huāng。
上圣贵复本,大贤犹性情。shàng shèng guì fù běn,dà xián yóu xìng qíng。
况其可上下,安得不励精。kuàng qí kě shàng xià,ān dé bù lì jīng。
四端匪外铄,语默无自轻。sì duān fěi wài shuò,yǔ mò wú zì qīng。
百行皆吾分,积渐日有成。bǎi xíng jiē wú fēn,jī jiàn rì yǒu chéng。
稂莠荒我怀,去之如锄萌。láng yǒu huāng wǒ huái,qù zhī rú chú méng。
波澜扰我源,止之如澄泓。bō lán rǎo wǒ yuán,zhǐ zhī rú chéng hóng。
浩然涤万虑,粹矣读六经。hào rán dí wàn lǜ,cuì yǐ dú liù jīng。
不趋杨墨涂,将造周孔庭。bù qū yáng mò tú,jiāng zào zhōu kǒng tíng。
出井见仁义,仰天瞻日星。chū jǐng jiàn rén yì,yǎng tiān zhān rì xīng。
甘若饮醇酎,珍若享太羹。gān ruò yǐn chún zhòu,zhēn ruò xiǎng tài gēng。
清若饵芝术,和若闻咸茎。qīng ruò ěr zhī shù,hé ruò wén xián jīng。
积中而恬愉,发外而光亨。jī zhōng ér tián yú,fā wài ér guāng hēng。
穷不失素守,达不孤群氓。qióng bù shī sù shǒu,dá bù gū qún máng。
生不陷非义,死不忘英声。shēng bù xiàn fēi yì,sǐ bù wàng yīng shēng。
道味固如此,身规从可明。dào wèi gù rú cǐ,shēn guī cóng kě míng。
本原何所来,虑之深以闳。běn yuán hé suǒ lái,lǜ zhī shēn yǐ hóng。
欲知君子心,吾请观亭名。yù zhī jūn zi xīn,wú qǐng guān tíng míng。

赠蔡山王潜

吕陶

王生性高闲,了不挂尘网。wáng shēng xìng gāo xián,le bù guà chén wǎng。
家居蔡山下,景物尽幽爽。jiā jū cài shān xià,jǐng wù jǐn yōu shuǎng。
山松何年植,老干已增长。shān sōng hé nián zhí,lǎo gàn yǐ zēng zhǎng。
山云终日飞,秀气自飘荡。shān yún zhōng rì fēi,xiù qì zì piāo dàng。
山泉涓涓流,落涧有馀响。shān quán juān juān liú,luò jiàn yǒu yú xiǎng。
山月隐隐出,澄辉透林莽。shān yuè yǐn yǐn chū,chéng huī tòu lín mǎng。
生尝坐岩石,寂尔遗万想。shēng cháng zuò yán shí,jì ěr yí wàn xiǎng。
横琴试一弄,意外忽忘象。héng qín shì yī nòng,yì wài hū wàng xiàng。
千年几兴亡,六合一俯仰。qiān nián jǐ xīng wáng,liù hé yī fǔ yǎng。
惟传太古声,犹在五弦上。wéi chuán tài gǔ shēng,yóu zài wǔ xián shàng。
纯皇与圣帝,作乐理和畅。chún huáng yǔ shèng dì,zuò lè lǐ hé chàng。
志士及幽人,寄情多感怆。zhì shì jí yōu rén,jì qíng duō gǎn chuàng。
于焉得深趣,不返而遂往。yú yān dé shēn qù,bù fǎn ér suì wǎng。
铢石莫重轻,尺寻奚直枉。zhū shí mò zhòng qīng,chǐ xún xī zhí wǎng。
清哉此标节,抑可劝乡党。qīng zāi cǐ biāo jié,yì kě quàn xiāng dǎng。
予生本静默,意味欲恬养。yǔ shēng běn jìng mò,yì wèi yù tián yǎng。
偶然从宦游,百态殊鞅掌。ǒu rán cóng huàn yóu,bǎi tài shū yāng zhǎng。
既无移时术,力软不能强。jì wú yí shí shù,lì ruǎn bù néng qiáng。
亦有超世心,倦足欲焉往。yì yǒu chāo shì xīn,juàn zú yù yān wǎng。
作诗持赠生,厚颜尤惘惝。zuò shī chí zèng shēng,hòu yán yóu wǎng chǎng。

送吴龙图归阙

吕陶

蜀山千寻立,奇势凌穹苍。shǔ shān qiān xún lì,qí shì líng qióng cāng。
岷水万里走,怒流吞沧浪。mín shuǐ wàn lǐ zǒu,nù liú tūn cāng làng。
南连楚越腹,北际秦陇吭。nán lián chǔ yuè fù,běi jì qín lǒng kēng。
乾坤所造作,险固天下彊。qián kūn suǒ zào zuò,xiǎn gù tiān xià jiàng。
四境高与深,沃野蟠中央。sì jìng gāo yǔ shēn,wò yě pán zhōng yāng。
天时少凶旱,地力宜耕桑。tiān shí shǎo xiōng hàn,dì lì yí gēng sāng。
生齿万亿计,赀货丰且穰。shēng chǐ wàn yì jì,zī huò fēng qiě ráng。
运载实内府,重车不停箱。yùn zài shí nèi fǔ,zhòng chē bù tíng xiāng。
公廪己腐粟,私家始馀粮。gōng lǐn jǐ fǔ sù,sī jiā shǐ yú liáng。
恬然礼义俗,杳在无何乡。tián rán lǐ yì sú,yǎo zài wú hé xiāng。
王泽或壅闭,土风亦悲凉。wáng zé huò yōng bì,tǔ fēng yì bēi liáng。
所以二僭伪,草木罹凋伤。suǒ yǐ èr jiàn wěi,cǎo mù lí diāo shāng。
继有三盗起,氛埃屡飞扬。jì yǒu sān dào qǐ,fēn āi lǚ fēi yáng。
耳目殊未远,本末犹可详。ěr mù shū wèi yuǎn,běn mò yóu kě xiáng。
朝廷任连帅,指顾宁一方。cháo tíng rèn lián shuài,zhǐ gù níng yī fāng。
圣造尔莫测,恩波但流长。shèng zào ěr mò cè,ēn bō dàn liú zhǎng。
我公来息蕃,琴瑟更而张。wǒ gōng lái xī fān,qín sè gèng ér zhāng。
至诚极恺悌,大事费忖量。zhì chéng jí kǎi tì,dà shì fèi cǔn liàng。
澄挠孰清浊,中和匪柔刚。chéng náo shú qīng zhuó,zhōng hé fěi róu gāng。
蜀人自荷戴,颂口殊锵洋。shǔ rén zì hé dài,sòng kǒu shū qiāng yáng。
仰公若梁栋,爱公比琳琅。yǎng gōng ruò liáng dòng,ài gōng bǐ lín láng。
谓宜立大厦,岂特为圭璋。wèi yí lì dà shà,qǐ tè wèi guī zhāng。
愿公保遐福,坚厚如陵冈。yuàn gōng bǎo xiá fú,jiān hòu rú líng gāng。
期公享眉寿,岁月过绮黄。qī gōng xiǎng méi shòu,suì yuè guò qǐ huáng。
或吐药石论,百脉除膏肓。huò tǔ yào shí lùn,bǎi mài chú gāo huāng。
或执陶冶柄,四序时雨旸。huò zhí táo yě bǐng,sì xù shí yǔ yáng。
歌德动金石,书勋满旗常。gē dé dòng jīn shí,shū xūn mǎn qí cháng。
舆意信如此,惟公协行藏。yú yì xìn rú cǐ,wéi gōng xié xíng cáng。
清风耸朝野,阔步由康庄。qīng fēng sǒng cháo yě,kuò bù yóu kāng zhuāng。
昔为御史时,率先问豺狼。xī wèi yù shǐ shí,lǜ xiān wèn chái láng。
及其按河患,巨奸缩锋铓。jí qí àn hé huàn,jù jiān suō fēng máng。
边兵好掎角,公令无出疆。biān bīng hǎo jǐ jiǎo,gōng lìng wú chū jiāng。
狱奏或反汗,公嗟为飞章。yù zòu huò fǎn hàn,gōng jiē wèi fēi zhāng。
斯事最卓荦,辉耀日月旁。sī shì zuì zhuó luò,huī yào rì yuè páng。
平生宝大节,安肯差毫芒。píng shēng bǎo dà jié,ān kěn chà háo máng。
都俞既会合,事业尤辉光。dōu yú jì huì hé,shì yè yóu huī guāng。
盖以大臣道,施之辅虞唐。gài yǐ dà chén dào,shī zhī fǔ yú táng。
雅意有馀裕,玩占得黄裳。yǎ yì yǒu yú yù,wán zhàn dé huáng shang。
此语知者重,不惟谈否臧。cǐ yǔ zhī zhě zhòng,bù wéi tán fǒu zāng。
稽首告天子,高贤民所望。jī shǒu gào tiān zi,gāo xián mín suǒ wàng。

三黜诗

吕陶

下惠为士师,子文乃令尹。xià huì wèi shì shī,zi wén nǎi lìng yǐn。
仕也固不喜,黜之何尝愠。shì yě gù bù xǐ,chù zhī hé cháng yùn。
直道宜少合,高风谅难泯。zhí dào yí shǎo hé,gāo fēng liàng nán mǐn。
大抵君子心,惟义素藏韫。dà dǐ jūn zi xīn,wéi yì sù cáng yùn。
进非为私谋,退亦为道隐。jìn fēi wèi sī móu,tuì yì wèi dào yǐn。
顾彼荣与辱,于吾不加损。gù bǐ róng yǔ rǔ,yú wú bù jiā sǔn。
我公天下贤,许国以诚悃。wǒ gōng tiān xià xián,xǔ guó yǐ chéng kǔn。
危言屡启纳,大事费量忖。wēi yán lǚ qǐ nà,dà shì fèi liàng cǔn。
审如秦和医,良剂起疾疢。shěn rú qín hé yī,liáng jì qǐ jí chèn。
工如鲁匠斫,钜木赴绳准。gōng rú lǔ jiàng zhuó,jù mù fù shéng zhǔn。
昔尝迁九江,谁谓去途窘。xī cháng qiān jiǔ jiāng,shuí wèi qù tú jiǒng。
又尝谪蕲水,恬然泛惊濆。yòu cháng zhé qí shuǐ,tián rán fàn jīng fén。
于今已三黜,去就决不混。yú jīn yǐ sān chù,qù jiù jué bù hùn。
远视前世贤,并驱而齐轸。yuǎn shì qián shì xián,bìng qū ér qí zhěn。
大敌众所畏,未战势自殒。dà dí zhòng suǒ wèi,wèi zhàn shì zì yǔn。
惟公鼓而前,万旅悚兵楯。wéi gōng gǔ ér qián,wàn lǚ sǒng bīng dùn。
晚节人所重,半道或凋陨。wǎn jié rén suǒ zhòng,bàn dào huò diāo yǔn。
惟公久益壮,千古激忠愤。wéi gōng jiǔ yì zhuàng,qiān gǔ jī zhōng fèn。
大明方乘离,元老反遇遁。dà míng fāng chéng lí,yuán lǎo fǎn yù dùn。
得丧未易言,所系在邦本。dé sàng wèi yì yán,suǒ xì zài bāng běn。

和毅甫惠梅竹茶曲

吕陶

春前识寒梅,雨里见修竹。chūn qián shí hán méi,yǔ lǐ jiàn xiū zhú。
一水自浮花,六神休捣曲。yī shuǐ zì fú huā,liù shén xiū dǎo qū。
清惠非尘埃,佳章亦金玉。qīng huì fēi chén āi,jiā zhāng yì jīn yù。
毫发无重轻,此意可励俗。háo fā wú zhòng qīng,cǐ yì kě lì sú。

即席送尧天

吕陶

行行重行行,千里秦蜀道。xíng xíng zhòng xíng xíng,qiān lǐ qín shǔ dào。
落日飞孤云,秋风荡衰草。luò rì fēi gū yún,qiū fēng dàng shuāi cǎo。
极望快归目,深思感幽抱。jí wàng kuài guī mù,shēn sī gǎn yōu bào。
吾俗有谣言,公还一何早。wú sú yǒu yáo yán,gōng hái yī hé zǎo。

说学送句辅元赴普慈

吕陶

六经圣人心,言以寓微意。liù jīng shèng rén xīn,yán yǐ yù wēi yì。
著示万世教,大略归简易。zhù shì wàn shì jiào,dà lüè guī jiǎn yì。
先儒事研覃,传注发奥秘。xiān rú shì yán tán,chuán zhù fā ào mì。
其间岂无失,十数才一二。qí jiān qǐ wú shī,shí shù cái yī èr。
沿波而讨源,自可见极致。yán bō ér tǎo yuán,zì kě jiàn jí zhì。
学者不务此,纷纷竞非是。xué zhě bù wù cǐ,fēn fēn jìng fēi shì。
所得方一毫,已谓尽千里。suǒ dé fāng yī háo,yǐ wèi jǐn qiān lǐ。
譬如就寸管,窥觇九清位。pì rú jiù cùn guǎn,kuī chān jiǔ qīng wèi。
又如持小蠡,测度巨浸水。yòu rú chí xiǎo lí,cè dù jù jìn shuǐ。
近年经术兴,众说尤鼎沸。jìn nián jīng shù xīng,zhòng shuō yóu dǐng fèi。
或沿老佛解,或取鬼神议。huò yán lǎo fú jiě,huò qǔ guǐ shén yì。
或以对偶求,或用点画治。huò yǐ duì ǒu qiú,huò yòng diǎn huà zhì。
往往勤万言,区区释数字。wǎng wǎng qín wàn yán,qū qū shì shù zì。
茫昧超洪荒,高阔等天地。máng mèi chāo hóng huāng,gāo kuò děng tiān dì。
幽欲根死生,明欲混愚智。yōu yù gēn sǐ shēng,míng yù hùn yú zhì。
五常孰为常,百氏孰为氏。wǔ cháng shú wèi cháng,bǎi shì shú wèi shì。
古今名家学,一旦尽委弃。gǔ jīn míng jiā xué,yī dàn jǐn wěi qì。
老生分退缩,钳口深有畏。lǎo shēng fēn tuì suō,qián kǒu shēn yǒu wèi。
晚辈互驰骋,锐力不少避。wǎn bèi hù chí chěng,ruì lì bù shǎo bì。
兹事系风化,贤者慎措置。zī shì xì fēng huà,xián zhě shèn cuò zhì。
吾乡句夫子,天禀最纯粹。wú xiāng jù fū zi,tiān bǐng zuì chún cuì。
事亲存至行,执卷考精理。shì qīn cún zhì xíng,zhí juǎn kǎo jīng lǐ。
平生耽道腴,大嚼得鼎味。píng shēng dān dào yú,dà jué dé dǐng wèi。
使之典胄席,琢玉成贵器。shǐ zhī diǎn zhòu xí,zuó yù chéng guì qì。
不尔坐泮宫,好音变恶类。bù ěr zuò pàn gōng,hǎo yīn biàn è lèi。
头白颜已苍,犹从一麾寄。tóu bái yán yǐ cāng,yóu cóng yī huī jì。
普慈实名郡,良俗先礼义。pǔ cí shí míng jùn,liáng sú xiān lǐ yì。
斯文久磨淬,浮笔耻诵记。sī wén jiǔ mó cuì,fú bǐ chǐ sòng jì。
有心欲闻韶,作乐虑惉懘。yǒu xīn yù wén sháo,zuò lè lǜ zhān chì。
有道欲适远,驱车患轩轾。yǒu dào yù shì yuǎn,qū chē huàn xuān zhì。
兹焉遇儒师,于学有统帅。zī yān yù rú shī,yú xué yǒu tǒng shuài。
公若舜权举,明若轩鉴视。gōng ruò shùn quán jǔ,míng ruò xuān jiàn shì。
珍若太羹饱,快若醇酎醉。zhēn ruò tài gēng bǎo,kuài ruò chún zhòu zuì。
诗书文翁治,教育孟轲志。shī shū wén wēng zhì,jiào yù mèng kē zhì。
虽则憩甘棠,清风似槐市。suī zé qì gān táng,qīng fēng shì huái shì。

答宇文公南

吕陶

少年从君游,于今已头白。shǎo nián cóng jūn yóu,yú jīn yǐ tóu bái。
逡巡三十载,光景如昨日。qūn xún sān shí zài,guāng jǐng rú zuó rì。
追怀当时事,感慨横胸臆。zhuī huái dāng shí shì,gǎn kǎi héng xiōng yì。
贤侯在泮水,多士凡数百。xián hóu zài pàn shuǐ,duō shì fán shù bǎi。
探道先渊源,学文重气格。tàn dào xiān yuān yuán,xué wén zhòng qì gé。
君常露华采,流品推第一。jūn cháng lù huá cǎi,liú pǐn tuī dì yī。
西南有豪俊,自此贵名出。xī nán yǒu háo jùn,zì cǐ guì míng chū。
天池可直上,中减扶摇力。tiān chí kě zhí shàng,zhōng jiǎn fú yáo lì。
不免逐鹪鹩,抢榆暂栖息。bù miǎn zhú jiāo liáo,qiǎng yú zàn qī xī。
北窗换五斗,轻重固不敌。běi chuāng huàn wǔ dòu,qīng zhòng gù bù dí。
况当念赤子,安忍负愧色。kuàng dāng niàn chì zi,ān rěn fù kuì sè。
归来林下泉,屡把尘衣涤。guī lái lín xià quán,lǚ bǎ chén yī dí。
南溟徒尔慕,腐鼠莫我吓。nán míng tú ěr mù,fǔ shǔ mò wǒ xià。
清樽及黄卷,两与圣贤觌。qīng zūn jí huáng juǎn,liǎng yǔ shèng xián dí。
伊予最不肖,厚幸蒙贲饰。yī yǔ zuì bù xiào,hòu xìng méng bēn shì。
归田尚无计,苟禄惟自责。guī tián shàng wú jì,gǒu lù wéi zì zé。
因循得喑病,放荡成笑疾。yīn xún dé yīn bìng,fàng dàng chéng xiào jí。
持此答长谣,惭无双白璧。chí cǐ dá zhǎng yáo,cán wú shuāng bái bì。

苦寒

吕陶

朔风屡起声驱雷,浓霜不许晨晖开。shuò fēng lǚ qǐ shēng qū léi,nóng shuāng bù xǔ chén huī kāi。
天高地远橐籥动,凝然一气从中来。tiān gāo dì yuǎn tuó yuè dòng,níng rán yī qì cóng zhōng lái。
坤灵至静体坚厚,大罅忽裂如剪裁。kūn líng zhì jìng tǐ jiān hòu,dà xià hū liè rú jiǎn cái。
河流迅疾猛如箭,一朝水合铺琼瑰。hé liú xùn jí měng rú jiàn,yī cháo shuǐ hé pù qióng guī。
山川色势尚惨沮,安恨草木遭衰摧。shān chuān sè shì shàng cǎn jǔ,ān hèn cǎo mù zāo shuāi cuī。
群阴交盛固如此,均被和煦何时哉。qún yīn jiāo shèng gù rú cǐ,jūn bèi hé xù hé shí zāi。
传闻西徼有积雪,平地数尺光皑皑。chuán wén xī jiǎo yǒu jī xuě,píng dì shù chǐ guāng ái ái。
贼兵夜冻多死者,万众已望穹庐回。zéi bīng yè dòng duō sǐ zhě,wàn zhòng yǐ wàng qióng lú huí。

有感

吕陶

春秋二百四十年,彗星三见书简编。chūn qiū èr bǎi sì shí nián,huì xīng sān jiàn shū jiǎn biān。
当时灾异岂止此,无乃旧史失其传。dāng shí zāi yì qǐ zhǐ cǐ,wú nǎi jiù shǐ shī qí chuán。
咸平距今十八载,数出妖象垂经躔。xián píng jù jīn shí bā zài,shù chū yāo xiàng chuí jīng chán。
圣君忧劳畏天戒,责躬下诏殊恻然。shèng jūn yōu láo wèi tiān jiè,zé gōng xià zhào shū cè rán。
吏之不良民失职,思得谠谕绳诸愆。lì zhī bù liáng mín shī zhí,sī dé dǎng yù shéng zhū qiān。
太平日久德泽厚,济济多士追昔贤。tài píng rì jiǔ dé zé hòu,jì jì duō shì zhuī xī xián。
穷幽极远尽闻命,爱君虑国谁敢先。qióng yōu jí yuǎn jǐn wén mìng,ài jūn lǜ guó shuí gǎn xiān。
闻陈药石宜有补,勿谓纶綍为虚言。wén chén yào shí yí yǒu bǔ,wù wèi lún fú wèi xū yán。

焦夫子画

吕陶

予不见夫子之身,不知夫子何如人。yǔ bù jiàn fū zi zhī shēn,bù zhī fū zi hé rú rén。
但见蕴之为之赞,与可笔其神。dàn jiàn yùn zhī wèi zhī zàn,yǔ kě bǐ qí shén。
二公规鉴少许与,独于夫子何勤勤。èr gōng guī jiàn shǎo xǔ yǔ,dú yú fū zi hé qín qín。
意是抱道者,有志不得伸。yì shì bào dào zhě,yǒu zhì bù dé shēn。
洁操蜀江泉,栖心岷岭云。jié cāo shǔ jiāng quán,qī xīn mín lǐng yún。
野饭有藜糁,浊杯无醨醇。yě fàn yǒu lí sǎn,zhuó bēi wú lí chún。
平居不荷蓧,来者莫问津。píng jū bù hé diào,lái zhě mò wèn jīn。
笑歌千古已白日,睥睨六合皆红尘。xiào gē qiān gǔ yǐ bái rì,pì nì liù hé jiē hóng chén。
气貌特怪陋,意味尤酸辛。qì mào tè guài lòu,yì wèi yóu suān xīn。
破褐聊被体,如敝履之安贫。pò hè liáo bèi tǐ,rú bì lǚ zhī ān pín。
爬痒颇适兴,如扪虱之自珍。pá yǎng pǒ shì xīng,rú mén shī zhī zì zhēn。
五六十载一邑间,安宁寇乱昏复晨。wǔ liù shí zài yī yì jiān,ān níng kòu luàn hūn fù chén。
世累不我及,浩然保天真。shì lèi bù wǒ jí,hào rán bǎo tiān zhēn。
尝闻西南维,是古多隐沦。cháng wén xī nán wéi,shì gǔ duō yǐn lún。
令伯纯好任公贤,风范皆足师吾民。lìng bó chún hǎo rèn gōng xián,fēng fàn jiē zú shī wú mín。
仲元高明君平晦,声迹长共日月新。zhòng yuán gāo míng jūn píng huì,shēng jì zhǎng gòng rì yuè xīn。
当时传公议,后世仰嘉闻。dāng shí chuán gōng yì,hòu shì yǎng jiā wén。
夫子虽不达,见于绘像诗与文。fū zi suī bù dá,jiàn yú huì xiàng shī yǔ wén。
清标可想味,素节难等伦。qīng biāo kě xiǎng wèi,sù jié nán děng lún。
从此千万年,焜耀寂寞滨。cóng cǐ qiān wàn nián,kūn yào jì mò bīn。

贻草莱章察

吕陶

汉焰中熄哀平微,子云有道不有时。hàn yàn zhōng xī āi píng wēi,zi yún yǒu dào bù yǒu shí。
立言尽括二仪数,八十一首渊而微。lì yán jǐn kuò èr yí shù,bā shí yī shǒu yuān ér wēi。
至神不形复不见,玄道固非人易知。zhì shén bù xíng fù bù jiàn,xuán dào gù fēi rén yì zhī。
刘歆尝恐覆酱瓿,切愤学者斯言垂。liú xīn cháng kǒng fù jiàng bù,qiè fèn xué zhě sī yán chuí。
桓谭亦谓传必久,贱近贵远可逆推。huán tán yì wèi chuán bì jiǔ,jiàn jìn guì yuǎn kě nì tuī。
史臣俗笔拟僭号,数字岂免万世讥。shǐ chén sú bǐ nǐ jiàn hào,shù zì qǐ miǎn wàn shì jī。
侯芭英骨久没地,千均难用一发维。hóu bā yīng gǔ jiǔ méi dì,qiān jūn nán yòng yī fā wéi。
幸且绵绵未歇绝,果与后代扬雄期。xìng qiě mián mián wèi xiē jué,guǒ yǔ hòu dài yáng xióng qī。
环中先生悟达者,力举雄道潜其思。huán zhōng xiān shēng wù dá zhě,lì jǔ xióng dào qián qí sī。
著图课见历象运,发隐扣达乾坤机。zhù tú kè jiàn lì xiàng yùn,fā yǐn kòu dá qián kūn jī。
深嗟范望用心苦,意与测异将奚归。shēn jiē fàn wàng yòng xīn kǔ,yì yǔ cè yì jiāng xī guī。
乃覃精义述讲疏,直论雄心非诡随。nǎi tán jīng yì shù jiǎng shū,zhí lùn xióng xīn fēi guǐ suí。
愚闻是书百日就,沥恳再拜求观之。yú wén shì shū bǎi rì jiù,lì kěn zài bài qiú guān zhī。
先生训我有大略,笔端粗可言亳釐。xiān shēng xùn wǒ yǒu dà lüè,bǐ duān cū kě yán bó lí。
在玄曰首易曰卦,玄准易数不准词。zài xuán yuē shǒu yì yuē guà,xuán zhǔn yì shù bù zhǔn cí。
方州部家虽列位,非类六爻高与卑。fāng zhōu bù jiā suī liè wèi,fēi lèi liù yáo gāo yǔ bēi。
第当纵横以算计,岂可连缺如象为。dì dāng zòng héng yǐ suàn jì,qǐ kě lián quē rú xiàng wèi。
夜词多凶昼多吉,阳家贵偶阴家奇。yè cí duō xiōng zhòu duō jí,yáng jiā guì ǒu yīn jiā qí。
谨持此理读九赞,人事粗可详其宜。jǐn chí cǐ lǐ dú jiǔ zàn,rén shì cū kě xiáng qí yí。
馀地三极蕴奥妙,一朝未许以意窥。yú dì sān jí yùn ào miào,yī cháo wèi xǔ yǐ yì kuī。
我从诲言日勉勉,始若得济终无涯。wǒ cóng huì yán rì miǎn miǎn,shǐ ruò dé jì zhōng wú yá。
性庸才下道悠远,策发未进吁可悲。xìng yōng cái xià dào yōu yuǎn,cè fā wèi jìn xū kě bēi。
愿从诸生北面请,庶几一释终身疑。yuàn cóng zhū shēng běi miàn qǐng,shù jǐ yī shì zhōng shēn yí。

以茶寄宋君仪有诗见答和之

吕陶

九峰之民多种茶,山村栉比千万家。jiǔ fēng zhī mín duō zhǒng chá,shān cūn zhì bǐ qiān wàn jiā。
朝脯伏腊皆仰此,累岁凭恃为生涯。cháo pú fú là jiē yǎng cǐ,lèi suì píng shì wèi shēng yá。
一朝使者忽禁榷,振举法令摇三巴。yī cháo shǐ zhě hū jìn què,zhèn jǔ fǎ lìng yáo sān bā。
锥刀尽毫发,鞭朴过网罝。zhuī dāo jǐn háo fā,biān pǔ guò wǎng jū。
悲哉西南人,生长逢勋华。bēi zāi xī nán rén,shēng zhǎng féng xūn huá。
垂髫以来至白首,未识此事徒忧嗟。chuí tiáo yǐ lái zhì bái shǒu,wèi shí cǐ shì tú yōu jiē。
议欲伐茗荈,不如植禾麻。yì yù fá míng chuǎn,bù rú zhí hé má。
一花五出最为早,焙户常于火前造。yī huā wǔ chū zuì wèi zǎo,bèi hù cháng yú huǒ qián zào。
春来畏罪不敢言,芽甲任随黄叶老。chūn lái wèi zuì bù gǎn yán,yá jiǎ rèn suí huáng yè lǎo。
安得仙崖凝露膏,寄与交朋叙勤好。ān dé xiān yá níng lù gāo,jì yǔ jiāo péng xù qín hǎo。
广平先生风格清,坐听万事心无营。guǎng píng xiān shēng fēng gé qīng,zuò tīng wàn shì xīn wú yíng。
日高睡觉懒慵起,不欲世态昏瞳睛。rì gāo shuì jué lǎn yōng qǐ,bù yù shì tài hūn tóng jīng。
诚宜玉筒摘佳品,或向武夷搜早英。chéng yí yù tǒng zhāi jiā pǐn,huò xiàng wǔ yí sōu zǎo yīng。
汲将楚谷水,就取石鼎烹。jí jiāng chǔ gǔ shuǐ,jiù qǔ shí dǐng pēng。
可以助君淳深幽寂之道味,高古平淡之诗情。kě yǐ zhù jūn chún shēn yōu jì zhī dào wèi,gāo gǔ píng dàn zhī shī qíng。
小方片甲洎觜翼,凡下不足论芳馨。xiǎo fāng piàn jiǎ jì zī yì,fán xià bù zú lùn fāng xīn。
西湖所采者,抑亦传虚名。xī hú suǒ cǎi zhě,yì yì chuán xū míng。
不执符移往,不由关市征。bù zhí fú yí wǎng,bù yóu guān shì zhēng。
而乃辄赠遗,岂非干典刑。ér nǎi zhé zèng yí,qǐ fēi gàn diǎn xíng。
高贤接物自无间,野夫得以芹为诚。gāo xián jiē wù zì wú jiān,yě fū dé yǐ qín wèi chéng。
长谣三百言,重报不称轻。zhǎng yáo sān bǎi yán,zhòng bào bù chēng qīng。
文锦方能致珠琲,木瓜安敢邀瑰琼。wén jǐn fāng néng zhì zhū bèi,mù guā ān gǎn yāo guī qióng。
再拜捧嘉贶,读之如宠惊。zài bài pěng jiā kuàng,dú zhī rú chǒng jīng。
感君裁诗误题品,劝君避患宜详审。gǎn jūn cái shī wù tí pǐn,quàn jūn bì huàn yí xiáng shěn。
平日视世途,孤心已寒凛。píng rì shì shì tú,gū xīn yǐ hán lǐn。
坐逢俗客不须尝,亦恐持之为冒禁。zuò féng sú kè bù xū cháng,yì kǒng chí zhī wèi mào jìn。

和蒙轩

吕陶

蒙轩高占山之垭,其上五顶皆生茶。méng xuān gāo zhàn shān zhī yā,qí shàng wǔ dǐng jiē shēng chá。
仙崖云雾不复见,上峰紫笋今为嘉。xiān yá yún wù bù fù jiàn,shàng fēng zǐ sǔn jīn wèi jiā。
地宜物产种植广,疲民所恃如禾麻。dì yí wù chǎn zhǒng zhí guǎng,pí mín suǒ shì rú hé má。
朝晡衣食足生计,赋税力役供王家。cháo bū yī shí zú shēng jì,fù shuì lì yì gōng wáng jiā。
顷者憸人献榷议,百弊滋长多檗芽。qǐng zhě xiān rén xiàn què yì,bǎi bì zī zhǎng duō bò yá。
川驰陆走穷岁月,泣血无告天之涯。chuān chí lù zǒu qióng suì yuè,qì xuè wú gào tiān zhī yá。
近从吾蜀远秦陜,生意凋落成咨嗟。jìn cóng wú shǔ yuǎn qín xiá,shēng yì diāo luò chéng zī jiē。
天高听卑诏令下,欲使德泽沾荒遐。tiān gāo tīng bēi zhào lìng xià,yù shǐ dé zé zhān huāng xiá。
使节西来善询度,刬削弊蠹除网罝。shǐ jié xī lái shàn xún dù,chǎn xuē bì dù chú wǎng jū。
山翁野老尽欣悦,市井歌舞尤諠哗。shān wēng yě lǎo jǐn xīn yuè,shì jǐng gē wǔ yóu xuān huā。
凭轩一望快远目,满山和气凝丹霞。píng xuān yī wàng kuài yuǎn mù,mǎn shān hé qì níng dān xiá。
圣君仁政贤臣布,信矣原隰生光华。shèng jūn rén zhèng xián chén bù,xìn yǐ yuán xí shēng guāng huá。

游文水寿宁院

吕陶

重岩一水源何长,下浸十顷同江乡。zhòng yán yī shuǐ yuán hé zhǎng,xià jìn shí qǐng tóng jiāng xiāng。
环堤数里植垂柳,缘阴交盖西风凉。huán dī shù lǐ zhí chuí liǔ,yuán yīn jiāo gài xī fēng liáng。
危桥迤逦渡前岸,古寺直枕山之冈。wēi qiáo yí lǐ dù qián àn,gǔ sì zhí zhěn shān zhī gāng。
门阑閟邃户庭阔,金碧间斗皆煌煌。mén lán bì suì hù tíng kuò,jīn bì jiān dòu jiē huáng huáng。
并人事佛素已谨,挟以富力尤辉光。bìng rén shì fú sù yǐ jǐn,xié yǐ fù lì yóu huī guāng。
三朝宸札旧所赐,奎文宝迹人间藏。sān cháo chén zhá jiù suǒ cì,kuí wén bǎo jì rén jiān cáng。
有如方岳处厚地,镇压万众传无疆。yǒu rú fāng yuè chù hòu dì,zhèn yā wàn zhòng chuán wú jiāng。
西园嘉卉不知数,春晖尽许开琳琅。xī yuán jiā huì bù zhī shù,chūn huī jǐn xǔ kāi lín láng。
东偏小池亦足爱,秋色未老芙蕖香。dōng piān xiǎo chí yì zú ài,qiū sè wèi lǎo fú qú xiāng。
寺旁有曰武陵者,高碑大字言其详。sì páng yǒu yuē wǔ líng zhě,gāo bēi dà zì yán qí xiáng。
武周一旦改唐祚,天倾地转无乾纲。wǔ zhōu yī dàn gǎi táng zuò,tiān qīng dì zhuǎn wú qián gāng。
睿皇书碑李峤记,常时气燄安可量。ruì huáng shū bēi lǐ jiào jì,cháng shí qì yàn ān kě liàng。
神功距此四百载,孤坟虽在郊原荒。shén gōng jù cǐ sì bǎi zài,gū fén suī zài jiāo yuán huāng。
年年秋潦过坟侧,枯尽白草空斜阳。nián nián qiū lǎo guò fén cè,kū jǐn bái cǎo kōng xié yáng。
且怜景物为一饮,谁暇对酒论兴亡。qiě lián jǐng wù wèi yī yǐn,shuí xiá duì jiǔ lùn xīng wáng。