古诗词

书皇极经世后

邵雍

朴散人道立,法始乎羲皇。pǔ sàn rén dào lì,fǎ shǐ hū xī huáng。
岁月易迁革,书传难考详。suì yuè yì qiān gé,shū chuán nán kǎo xiáng。
二帝启禅让,三王正纪纲。èr dì qǐ chán ràng,sān wáng zhèng jì gāng。
五伯仗形胜,七国争强梁。wǔ bó zhàng xíng shèng,qī guó zhēng qiáng liáng。
两汉骧龙凤,三分走虎狼。liǎng hàn xiāng lóng fèng,sān fēn zǒu hǔ láng。
西晋擅风流,群凶来北荒。xī jìn shàn fēng liú,qún xiōng lái běi huāng。
东晋事清芬,传馨宋齐梁。dōng jìn shì qīng fēn,chuán xīn sòng qí liáng。
逮陈不足算,江表成悲伤。dǎi chén bù zú suàn,jiāng biǎo chéng bēi shāng。
后魏乘晋弊,扫除几小康。hòu wèi chéng jìn bì,sǎo chú jǐ xiǎo kāng。
迁洛未甚久,旋闻东西将。qiān luò wèi shén jiǔ,xuán wén dōng xī jiāng。
北齐举爝火,后周驰星光。běi qí jǔ jué huǒ,hòu zhōu chí xīng guāng。
隋能一统之,驾福于巨唐。suí néng yī tǒng zhī,jià fú yú jù táng。
五代如传舍,天下徒扰攘。wǔ dài rú chuán shě,tiān xià tú rǎo rǎng。
不有真主出,何由奠中央。bù yǒu zhēn zhǔ chū,hé yóu diàn zhōng yāng。
一万里区宇,四千年兴亡。yī wàn lǐ qū yǔ,sì qiān nián xīng wáng。
五百主肇位,七十国开疆。wǔ bǎi zhǔ zhào wèi,qī shí guó kāi jiāng。
或混同六合,或控制一方。huò hùn tóng liù hé,huò kòng zhì yī fāng。
或创业先后,或垂祚短长。huò chuàng yè xiān hòu,huò chuí zuò duǎn zhǎng。
或奋于将坠,或夺于巳昌。huò fèn yú jiāng zhuì,huò duó yú sì chāng。
或灾兴无妄,或福会不祥。huò zāi xīng wú wàng,huò fú huì bù xiáng。
或患生藩屏,或难起萧墙。huò huàn shēng fān píng,huò nán qǐ xiāo qiáng。
或病由唇齿,或疾亟膏肓。huò bìng yóu chún chǐ,huò jí jí gāo huāng。
谈笑萌事端,酒食开战场。tán xiào méng shì duān,jiǔ shí kāi zhàn chǎng。
情欲之一发,利害之相戕。qíng yù zhī yī fā,lì hài zhī xiāng qiāng。
剧力恣吞噬,无涯罹祸殃。jù lì zì tūn shì,wú yá lí huò yāng。
山川才表里,丘垄又荒凉。shān chuān cái biǎo lǐ,qiū lǒng yòu huāng liáng。
荆棘除难尽,芝兰种未芳。jīng jí chú nán jǐn,zhī lán zhǒng wèi fāng。
龙蛇走平地,玉石碎昆岗。lóng shé zǒu píng dì,yù shí suì kūn gǎng。
善设称周孔,能齐是老庄。shàn shè chēng zhōu kǒng,néng qí shì lǎo zhuāng。
奈何言已病,安得意都忘。nài hé yán yǐ bìng,ān dé yì dōu wàng。
邵雍

邵雍

邵雍(1011年—1077年),字尧夫,生于范阳(今河北涿州大邵村),幼年随父邵古迁往衡漳(今河南林县康节村),天圣四年(1026年),邵雍16岁,随其父到共城苏门山,卜居于此地。后师从李之才学《河图》、《洛书》与伏羲八卦,学有大成,并著有《皇极经世》、《观物内外篇》、《先天图》、《渔樵问对》、《伊川击壤集》、《梅花诗》等。嘉祐七年(1062年),移居洛阳天宫寺西天津桥南,自号安乐先生。出游时必坐一小车,由一人牵拉。宋仁宗嘉祐与宋神宗熙宁初,两度被举,均称疾不赴。熙宁十年(1077年)病卒,终年六十七岁。宋哲宗元祐中赐谥康节。 邵雍的作品>>

猜您喜欢

见义吟

邵雍

见善必为,不见则已。jiàn shàn bì wèi,bù jiàn zé yǐ。
量力而动,力尽而止。liàng lì ér dòng,lì jǐn ér zhǐ。

观物吟

邵雍

如鸾如凤,意思安详。rú luán rú fèng,yì sī ān xiáng。
所生之人,非忠则良。suǒ shēng zhī rén,fēi zhōng zé liáng。
如鼠如雀,意思惊躩;rú shǔ rú què,yì sī jīng jué;
所生之人,不凶则恶。suǒ shēng zhī rén,bù xiōng zé è。

王公吟

邵雍

王公大人,天下具瞻;wáng gōng dà rén,tiān xià jù zhān;
轻流薄习,重损威严。qīng liú báo xí,zhòng sǔn wēi yán。
此尚未了,彼安能兼。cǐ shàng wèi le,bǐ ān néng jiān。
非唯失道,又复起贪。fēi wéi shī dào,yòu fù qǐ tān。
顶戴儒冠,心存象教。dǐng dài rú guān,xīn cún xiàng jiào。
本图心宁,复使心闹。běn tú xīn níng,fù shǐ xīn nào。
譬如生子,当求克肖。pì rú shēng zi,dāng qiú kè xiào。
不教义方,教之窃盗。bù jiào yì fāng,jiào zhī qiè dào。

观物吟

邵雍

画工状物,经月经年。huà gōng zhuàng wù,jīng yuè jīng nián。
轩鉴照物,立写于前。xuān jiàn zhào wù,lì xiě yú qián。
鉴之为明,犹或未精。jiàn zhī wèi míng,yóu huò wèi jīng。
工出人手,平与不平。gōng chū rén shǒu,píng yǔ bù píng。
天下之平,莫若于水。tiān xià zhī píng,mò ruò yú shuǐ。
止能照表,不能照里。zhǐ néng zhào biǎo,bù néng zhào lǐ。
表里洞照,其唯圣人。biǎo lǐ dòng zhào,qí wéi shèng rén。
察言观行,罔或不真。chá yán guān xíng,wǎng huò bù zhēn。
尽物之性,去己之情。jǐn wù zhī xìng,qù jǐ zhī qíng。
有德之人,而必有言。yǒu dé zhī rén,ér bì yǒu yán。
能言之人,未必能行。néng yán zhī rén,wèi bì néng xíng。

能寐吟

邵雍

大惊不寐,大忧不寐,大伤不寐,大病不寐,大喜不寐,大安能寐。dà jīng bù mèi,dà yōu bù mèi,dà shāng bù mèi,dà bìng bù mèi,dà xǐ bù mèi,dà ān néng mèi。
何故不寐,湛于有累。hé gù bù mèi,zhàn yú yǒu lèi。
何故能寐,行于无事。hé gù néng mèi,xíng yú wú shì。

民情吟

邵雍

民情既乐,和气为祥。mín qíng jì lè,hé qì wèi xiáng。
民情既忧,戾气为殃。mín qíng jì yōu,lì qì wèi yāng。
祥为雨露,天下丰穰。xiáng wèi yǔ lù,tiān xià fēng ráng。
殃为水旱,天下凶荒。yāng wèi shuǐ hàn,tiān xià xiōng huāng。

不肖吟

邵雍

不肖之人,志在游荡。bù xiào zhī rén,zhì zài yóu dàng。
身在屋下,心在屋上。shēn zài wū xià,xīn zài wū shàng。
不肖之子,志在浮夸。bù xiào zhī zi,zhì zài fú kuā。
身尚不保,焉能保家。shēn shàng bù bǎo,yān néng bǎo jiā。

君子吟

邵雍

君子之去,亦如其来。jūn zi zhī qù,yì rú qí lái。
小人之来,亦如其去。xiǎo rén zhī lái,yì rú qí qù。
既有恩情,且无怨怒。jì yǒu ēn qíng,qiě wú yuàn nù。
既有憎嫌,且无思慕。jì yǒu zēng xián,qiě wú sī mù。

小人吟

邵雍

小人无节,弃本逐末。xiǎo rén wú jié,qì běn zhú mò。
喜思其与,怒思其夺。xǐ sī qí yǔ,nù sī qí duó。

把手吟

邵雍

富贵把手,贫贱掣肘。fù guì bǎ shǒu,pín jiàn chè zhǒu。
贫贱把手,富贵掣肘。pín jiàn bǎ shǒu,fù guì chè zhǒu。
金石之交,死且不朽。jīn shí zhī jiāo,sǐ qiě bù xiǔ。
市井之交,自难长久。shì jǐng zhī jiāo,zì nán zhǎng jiǔ。

大易吟

邵雍

天地定位,否泰反类。tiān dì dìng wèi,fǒu tài fǎn lèi。
山泽通气,损咸见义。shān zé tōng qì,sǔn xián jiàn yì。
雷风相薄,恒益起意。léi fēng xiāng báo,héng yì qǐ yì。
水火相射,既济未济。shuǐ huǒ xiāng shè,jì jì wèi jì。
四象相交,成十六事。sì xiàng xiāng jiāo,chéng shí liù shì。
八卦相荡,为六十四。bā guà xiāng dàng,wèi liù shí sì。

经世吟

邵雍

羲轩尧舜,汤武桓文;xī xuān yáo shùn,tāng wǔ huán wén;
皇王帝伯,父子君臣。huáng wáng dì bó,fù zi jūn chén。
四者之道,理限于秦。sì zhě zhī dào,lǐ xiàn yú qín。
降及两汉,又历三分。jiàng jí liǎng hàn,yòu lì sān fēn。
东西俶扰,南北纷纭。dōng xī chù rǎo,nán běi fēn yún。
五胡十姓,天纪几焚。wǔ hú shí xìng,tiān jì jǐ fén。
非唐不济,非宋不存。fēi táng bù jì,fēi sòng bù cún。
千世万世,中原有人。qiān shì wàn shì,zhōng yuán yǒu rén。

善人吟

邵雍

良如金玉,重如丘山。liáng rú jīn yù,zhòng rú qiū shān。
仪如鸾凤,气如芝兰。yí rú luán fèng,qì rú zhī lán。

意外吟

邵雍

事出意外,人难智求。shì chū yì wài,rén nán zhì qiú。
自非妄动,恶用多愁。zì fēi wàng dòng,è yòng duō chóu。
既有误中,宁无暗投。jì yǒu wù zhōng,níng wú àn tóu。
能知此说,天下何忧。néng zhī cǐ shuō,tiān xià hé yōu。

当断吟

邵雍

断以决疑,疑不可缓。duàn yǐ jué yí,yí bù kě huǎn。
当断不断,反受其乱。dāng duàn bù duàn,fǎn shòu qí luàn。