古诗词

上云乐

刘基

混沌结,玄黄开,人生其中,称为三才。hùn dùn jié,xuán huáng kāi,rén shēng qí zhōng,chēng wèi sān cái。
一人身有一天地,形质虽异众理该。yī rén shēn yǒu yī tiān dì,xíng zhì suī yì zhòng lǐ gāi。
欲淫物诱滋巧伪,遂使真淳耗斁玄风颓。yù yín wù yòu zī qiǎo wěi,suì shǐ zhēn chún hào yì xuán fēng tuí。
乃有朝生而暮死者,本根浅短无栽培。nǎi yǒu cháo shēng ér mù sǐ zhě,běn gēn qiǎn duǎn wú zāi péi。
惟有西天老胡名文康,自从盘古到今日,不老不少,气体充实如婴孩。wéi yǒu xī tiān lǎo hú míng wén kāng,zì cóng pán gǔ dào jīn rì,bù lǎo bù shǎo,qì tǐ chōng shí rú yīng hái。
性情和易颜色好,恰似初酿匐萄醅。xìng qíng hé yì yán sè hǎo,qià shì chū niàng fú táo pēi。
激之而不见其怒,挠之而不见其咍,甘之而不见其喜,苦之而不见其款。jī zhī ér bù jiàn qí nù,náo zhī ér bù jiàn qí hāi,gān zhī ér bù jiàn qí xǐ,kǔ zhī ér bù jiàn qí kuǎn。
所以于物无所忤,于人无所猜,于事无所碍,于艺无所能。suǒ yǐ yú wù wú suǒ wǔ,yú rén wú suǒ cāi,yú shì wú suǒ ài,yú yì wú suǒ néng。
不生不死在人世,借问老胡何修得此哉?老胡答言我亦不自解,请说伏羲神农皇帝在日一二事,不知得失汝自挨。bù shēng bù sǐ zài rén shì,jiè wèn lǎo hú hé xiū dé cǐ zāi?lǎo hú dá yán wǒ yì bù zì jiě,qǐng shuō fú xī shén nóng huáng dì zài rì yī èr shì,bù zhī dé shī rǔ zì āi。
伏羲始画八八六十有四卦,罗天网地括五材。fú xī shǐ huà bā bā liù shí yǒu sì guà,luó tiān wǎng dì kuò wǔ cái。
老胡不识单与耦,谓是乌曹重叠堆砖坯。lǎo hú bù shí dān yǔ ǒu,wèi shì wū cáo zhòng dié duī zhuān pī。
仓颉制文字,鬼母夜哭声哀哀。cāng jié zhì wén zì,guǐ mǔ yè kū shēng āi āi。
老胡不识点与画,谓是蜗牛之泪萦莓苔。lǎo hú bù shí diǎn yǔ huà,wèi shì wō niú zhī lèi yíng méi tái。
容成隶首造历数,上收坤灵之精爽,下掇乾象之根荄。róng chéng lì shǒu zào lì shù,shàng shōu kūn líng zhī jīng shuǎng,xià duō qián xiàng zhī gēn gāi。
大挠作甲子,编户星宿来当差。dà náo zuò jiǎ zi,biān hù xīng sù lái dāng chà。
老胡不识一二三四五,但见暖则出,寒则伏,一似虫豸听命霜与雷。lǎo hú bù shí yī èr sān sì wǔ,dàn jiàn nuǎn zé chū,hán zé fú,yī shì chóng zhì tīng mìng shuāng yǔ léi。
羲和常仪占日月,拘束乌飞兔走、翼足相排挼。xī hé cháng yí zhàn rì yuè,jū shù wū fēi tù zǒu yì zú xiāng pái ruá。
鬼臾区占星气,指斥王蓬絮,周伯老子、无所藏匿其祥灾。guǐ yú qū zhàn xīng qì,zhǐ chì wáng péng xù,zhōu bó lǎo zi wú suǒ cáng nì qí xiáng zāi。
老胡不识金木水火土,但见昊天森列众光怪,大者如缶小者如杯。lǎo hú bù shí jīn mù shuǐ huǒ tǔ,dàn jiàn hào tiān sēn liè zhòng guāng guài,dà zhě rú fǒu xiǎo zhě rú bēi。
伶伦截竹作律吕,中间实以葭莩灰。líng lún jié zhú zuò lǜ lǚ,zhōng jiān shí yǐ jiā fú huī。
玄问老鬼二十四,俯首受命同舆佁。xuán wèn lǎo guǐ èr shí sì,fǔ shǒu shòu mìng tóng yú yǐ。
又用子谷秬黍起度量,教得蠢动狡猾而不呆。yòu yòng zi gǔ jù shǔ qǐ dù liàng,jiào dé chǔn dòng jiǎo huá ér bù dāi。
老胡不识轻重长短多与寡,但觉饥则食,饱则止,明则起,暗则卧,有力即往倦即回。lǎo hú bù shí qīng zhòng zhǎng duǎn duō yǔ guǎ,dàn jué jī zé shí,bǎo zé zhǐ,míng zé qǐ,àn zé wò,yǒu lì jí wǎng juàn jí huí。
轩辕黄帝与岐伯,口尝毒药一日生死八九遍,皮肉黑瘦生烟煤。xuān yuán huáng dì yǔ qí bó,kǒu cháng dú yào yī rì shēng sǐ bā jiǔ biàn,pí ròu hēi shòu shēng yān méi。
老胡但见颜色差异即不吃,牙齿牢,硬无龇。lǎo hú dàn jiàn yán sè chà yì jí bù chī,yá chǐ láo,yìng wú zī。
九天玄女说兵法,风云鸟蛇掌上排。jiǔ tiān xuán nǚ shuō bīng fǎ,fēng yún niǎo shé zhǎng shàng pái。
教人斗阋逞雄杰,致使阪泉涿鹿之野,它它藉藉撑枯骸。jiào rén dòu xì chěng xióng jié,zhì shǐ bǎn quán zhuō lù zhī yě,tā tā jí jí chēng kū hái。
尔时众贤圣,尾尾相继轰轳濆。ěr shí zhòng xián shèng,wěi wěi xiāng jì hōng lú fén。
雕肝琢肾镂心肺,倾泻精髓通脊脢。diāo gān zuó shèn lòu xīn fèi,qīng xiè jīng suǐ tōng jí méi。
攘攘扰扰竞神知,虚名不朽身先隤。rǎng rǎng rǎo rǎo jìng shén zhī,xū míng bù xiǔ shēn xiān tuí。
惟有老胡混沌无孔窍,不与人世分仇侪。wéi yǒu lǎo hú hùn dùn wú kǒng qiào,bù yǔ rén shì fēn chóu chái。
尧舜相传授,四海玉烛无氛埃。yáo shùn xiāng chuán shòu,sì hǎi yù zhú wú fēn āi。
老胡随众歌击壤,帝力于我何有哉?lǎo hú suí zhòng gē jī rǎng,dì lì yú wǒ hé yǒu zāi?
汤武行放伐,鹰化为雀驹为裛。tāng wǔ xíng fàng fá,yīng huà wèi què jū wèi yì。
龙逢被杀夷叔饿,何如老胡终日瞑坐山之隈。lóng féng bèi shā yí shū è,hé rú lǎo hú zhōng rì míng zuò shān zhī wēi。
五伯与七国,角力争喧豗。wǔ bó yǔ qī guó,jiǎo lì zhēng xuān huī。
谋臣辨士神出而鬼没,口乾舌拔眉眼。móu chén biàn shì shén chū ér guǐ méi,kǒu qián shé bá méi yǎn。
到头毕竟成就者,土坟三尺埋蒿莱。dào tóu bì jìng chéng jiù zhě,tǔ fén sān chǐ mái hāo lái。
老胡万事皆不理,厓厓坐得四肢百骨如干柴。lǎo hú wàn shì jiē bù lǐ,yá yá zuò dé sì zhī bǎi gǔ rú gàn chái。
所以天地鬼神不怪怒,容得老胡永远在世上,时复一出歌笑呈诙谐。suǒ yǐ tiān dì guǐ shén bù guài nù,róng dé lǎo hú yǒng yuǎn zài shì shàng,shí fù yī chū gē xiào chéng huī xié。
况遇天子圣,德泽浃九垓。kuàng yù tiān zi shèng,dé zé jiā jiǔ gāi。
青云应吕风应律,遐方感化神民怀。qīng yún yīng lǚ fēng yīng lǜ,xiá fāng gǎn huà shén mín huái。
老胡再拜稽首、献天子寿,愿天子与天地相似,老胡岁岁舞蹈玉墀下,跪进玻璃杯。lǎo hú zài bài jī shǒu xiàn tiān zi shòu,yuàn tiān zi yǔ tiān dì xiāng shì,lǎo hú suì suì wǔ dǎo yù chí xià,guì jìn bō lí bēi。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

秋日惨淡

刘基

秋日惨淡兮秋风其飔。qiū rì cǎn dàn xī qiū fēng qí sī。
白露既下兮繁霜继之。bái lù jì xià xī fán shuāng jì zhī。
檗离其根兮叶脱其枝。bò lí qí gēn xī yè tuō qí zhī。
丰者黝颜兮柔者就萎,登高望远兮涕泗滂沱。fēng zhě yǒu yán xī róu zhě jiù wēi,dēng gāo wàng yuǎn xī tì sì pāng tuó。
松柏稀少兮蒲柳何多。sōng bǎi xī shǎo xī pú liǔ hé duō。
露不盈条兮霜晨以晞,岁晏玄冰兮知将奈何。lù bù yíng tiáo xī shuāng chén yǐ xī,suì yàn xuán bīng xī zhī jiāng nài hé。

思归引

刘基

山高高兮可以望四荒。shān gāo gāo xī kě yǐ wàng sì huāng。
胡跻尔颠兮而不见我故乡。hú jī ěr diān xī ér bù jiàn wǒ gù xiāng。
岁云莫兮无衣裳。suì yún mò xī wú yī shang。
车罢马羸兮仆夫顿僵。chē bà mǎ léi xī pū fū dùn jiāng。
水有蛟鳄兮陆有虎狼。shuǐ yǒu jiāo è xī lù yǒu hǔ láng。
于嗟柸何兮惟怀永伤。yú jiē pēi hé xī wéi huái yǒng shāng。

九叹九首

刘基

秋风起兮夕露漙。qiū fēng qǐ xī xī lù tuán。
浮云沉阴兮白日昼寒。fú yún chén yīn xī bái rì zhòu hán。
木叶落兮水泉乾。mù yè luò xī shuǐ quán qián。
孤雁鸣兮悽以酸。gū yàn míng xī qī yǐ suān。
揽余辔兮怅盘桓。lǎn yú pèi xī chàng pán huán。
野萧条兮行路难。yě xiāo tiáo xī xíng lù nán。
豺狼骄兮狐兔顽。chái láng jiāo xī hú tù wán。
兰蕙死兮荆棘蕃。lán huì sǐ xī jīng jí fān。
我欲奋飞兮无羽翰。wǒ yù fèn fēi xī wú yǔ hàn。
援雅琴兮发哀弹。yuán yǎ qín xī fā āi dàn。
弦断绝兮涕泛澜。xián duàn jué xī tì fàn lán。

九叹九首

刘基

我发种种兮飒如其稀。wǒ fā zhǒng zhǒng xī sà rú qí xī。
我心伥伥兮忽若有遗。wǒ xīn chāng chāng xī hū ruò yǒu yí。
过吾不能改兮德吾不能知。guò wú bù néng gǎi xī dé wú bù néng zhī。
往者不可悔兮来者不可期。wǎng zhě bù kě huǐ xī lái zhě bù kě qī。
进无益于世兮退将安归。jìn wú yì yú shì xī tuì jiāng ān guī。
呜呼巳矣兮吾宁不悲。wū hū sì yǐ xī wú níng bù bēi。

九叹九首

刘基

天有田兮不可以耕。tiān yǒu tián xī bù kě yǐ gēng。
山有龟兮不可以知咎徵。shān yǒu guī xī bù kě yǐ zhī jiù zhēng。
剡蒿以为梁兮削菌以居楹。shàn hāo yǐ wèi liáng xī xuē jūn yǐ jū yíng。
匠石却走兮工垂拊膺。jiàng shí què zǒu xī gōng chuí fǔ yīng。
登高望远兮观四瀛。dēng gāo wàng yuǎn xī guān sì yíng。
水东流兮日西倾。shuǐ dōng liú xī rì xī qīng。
般纷纷兮各有营。bān fēn fēn xī gè yǒu yíng。
我独展转兮从夜达明。wǒ dú zhǎn zhuǎn xī cóng yè dá míng。

九叹九首

刘基

风飘飘兮扬尘。fēng piāo piāo xī yáng chén。
野寂寞兮无人。yě jì mò xī wú rén。
舟何为兮山阿,车何为兮水滨。zhōu hé wèi xī shān ā,chē hé wèi xī shuǐ bīn。
北望楚兮东望秦。běi wàng chǔ xī dōng wàng qín。
倒江河兮乱星辰。dào jiāng hé xī luàn xīng chén。
天门窈窕兮重九闉。tiān mén yǎo tiǎo xī zhòng jiǔ yīn。
愿有言兮远莫陈。yuàn yǒu yán xī yuǎn mò chén。
虎豹颬颬兮为喜为瞋。hǔ bào xiā xiā xī wèi xǐ wèi chēn。
横流涕兮瞻苍旻。héng liú tì xī zhān cāng mín。
心冯噫兮不能伸。xīn féng yī xī bù néng shēn。
麋有角兮龙有鳞。mí yǒu jiǎo xī lóng yǒu lín。
空山寂寥兮吾谁与邻。kōng shān jì liáo xī wú shuí yǔ lín。

九叹九首

刘基

江无舟兮河无梁。jiāng wú zhōu xī hé wú liáng。
隰有荆棘兮而无稻粱。xí yǒu jīng jí xī ér wú dào liáng。
鹰化鸠兮雀变隼。yīng huà jiū xī què biàn sǔn。
狸为貙兮龙为蚓。lí wèi chū xī lóng wèi yǐn。
眷长顾兮情纡轸。juàn zhǎng gù xī qíng yū zhěn。
九疑高兮禹穴幽。jiǔ yí gāo xī yǔ xué yōu。
梧桐枯兮凤不留。wú tóng kū xī fèng bù liú。
山木惨惨兮叫鸺鹠。shān mù cǎn cǎn xī jiào xiū liú。
鸿鹄飞兮无所投。hóng gǔ fēi xī wú suǒ tóu。
云沓沓兮雨悠悠。yún dá dá xī yǔ yōu yōu。
孰怀情兮知此愁。shú huái qíng xī zhī cǐ chóu。

九叹九首

刘基

虎厌肉兮驺虞苦饥。hǔ yàn ròu xī zōu yú kǔ jī。
獭升堂兮麒麟受羁。tǎ shēng táng xī qí lín shòu jī。
黄彝荐滫兮章甫承綦。huáng yí jiàn xiǔ xī zhāng fǔ chéng qí。
箾韶屏弃兮弦筦兜离。shuò sháo píng qì xī xián guǎn dōu lí。
指玉以为石兮削方以为规。zhǐ yù yǐ wèi shí xī xuē fāng yǐ wèi guī。
天不可问兮神不可咨。tiān bù kě wèn xī shén bù kě zī。
繄彼之是兮而此之非。yī bǐ zhī shì xī ér cǐ zhī fēi。
有樗在林兮有栎在馗。yǒu chū zài lín xī yǒu lì zài kuí。
蓍龟孔昭兮勿远余思。shī guī kǒng zhāo xī wù yuǎn yú sī。

九叹九首

刘基

今夕何夕兮天宇清。jīn xī hé xī xī tiān yǔ qīng。
步逍遥兮仰观列星。bù xiāo yáo xī yǎng guān liè xīng。
河汉皎兮北斗横。hé hàn jiǎo xī běi dòu héng。
悲风发兮候虫鸣。bēi fēng fā xī hòu chóng míng。
林鸟起兮沙鸨惊。lín niǎo qǐ xī shā bǎo jīng。
长夜寥寥兮何人哭声。zhǎng yè liáo liáo xī hé rén kū shēng。
怆恍悢兮不忍听。chuàng huǎng liàng xī bù rěn tīng。
回身入房兮泪沾缨。huí shēn rù fáng xī lèi zhān yīng。
蛟虬偃蹇兮射虎狞。jiāo qiú yǎn jiǎn xī shè hǔ níng。
弧无弦兮车说其衡。hú wú xián xī chē shuō qí héng。
知不可虑兮谁女令。zhī bù kě lǜ xī shuí nǚ lìng。
謇淹留兮难为情。jiǎn yān liú xī nán wèi qíng。

九叹九首

刘基

履霜思裘兮燠则弃之,临河号舟兮济而置之。lǚ shuāng sī qiú xī yù zé qì zhī,lín hé hào zhōu xī jì ér zhì zhī。
不网胡鱼兮不弋胡鹄。bù wǎng hú yú xī bù yì hú gǔ。
剪薙杞梓兮索灌莽以取木。jiǎn tì qǐ zǐ xī suǒ guàn mǎng yǐ qǔ mù。
捕猫乳鼠兮佥以为仁。bǔ māo rǔ shǔ xī qiān yǐ wèi rén。
吠笱宵警兮行者怒瞋。fèi gǒu xiāo jǐng xī xíng zhě nù chēn。
弹鸾养枭兮莫知其咎。dàn luán yǎng xiāo xī mò zhī qí jiù。
斫冰以承宫兮曷云能又。zhuó bīng yǐ chéng gōng xī hé yún néng yòu。
长太息兮有所思。zhǎng tài xī xī yǒu suǒ sī。
林木动兮巢鸟悲。lín mù dòng xī cháo niǎo bēi。
山有藿兮园有葵。shān yǒu huò xī yuán yǒu kuí。
心怀君兮君不知。xīn huái jūn xī jūn bù zhī。

九叹九首

刘基

秋天泬漻兮百草黄。qiū tiān jué liáo xī bǎi cǎo huáng。
蟪蛄悲吟兮朝荣有芳。huì gū bēi yín xī cháo róng yǒu fāng。
屣履起兮独彷徨。xǐ lǚ qǐ xī dú páng huáng。
心悠悠兮怀故乡。xīn yōu yōu xī huái gù xiāng。
原有粟兮隰有禾。yuán yǒu sù xī xí yǒu hé。
桂花红兮兰紫芽。guì huā hóng xī lán zǐ yá。
凉风动兮松柏馨。liáng fēng dòng xī sōng bǎi xīn。
流潦落兮水泉清。liú lǎo luò xī shuǐ quán qīng。
蔬可茹兮秫可酒。shū kě rú xī shú kě jiǔ。
集乡里兮会亲友。jí xiāng lǐ xī huì qīn yǒu。
坐白石兮荫苍筠。zuò bái shí xī yīn cāng yún。
玩明月兮思古人。wán míng yuè xī sī gǔ rén。
鱼韪渊兮狐首丘。yú wěi yuān xī hú shǒu qiū。
终余生兮安所求。zhōng yú shēng xī ān suǒ qiú。

松筠轩歌

刘基

彼松之高兮,矫吾以其操兮。bǐ sōng zhī gāo xī,jiǎo wú yǐ qí cāo xī。
此竹之节兮,耿吾以其洁兮。cǐ zhú zhī jié xī,gěng wú yǐ qí jié xī。
露漙漙兮宵明,烟霏霏兮晓清。lù tuán tuán xī xiāo míng,yān fēi fēi xī xiǎo qīng。
风声我琴兮鸣鸐我笙。fēng shēng wǒ qín xī míng dí wǒ shēng。
淄胡为兮我衣,尘胡为兮我缨。zī hú wèi xī wǒ yī,chén hú wèi xī wǒ yīng。
飕兮飗兮窈以幽,骖青鸾兮服苍虬。sōu xī liú xī yǎo yǐ yōu,cān qīng luán xī fú cāng qiú。
吾与元气兮升降,与云霞兮绸缪。wú yǔ yuán qì xī shēng jiàng,yǔ yún xiá xī chóu móu。
逍遥兮相羊,终吾生兮乐以忘忧。xiāo yáo xī xiāng yáng,zhōng wú shēng xī lè yǐ wàng yōu。

渔父歌

刘基

江之水兮悠悠,深有鰋鲤兮浅有鲨与鯈。jiāng zhī shuǐ xī yōu yōu,shēn yǒu yǎn lǐ xī qiǎn yǒu shā yǔ tiáo。
桧为楫兮松为舟,其钓伊缗兮人谁女尤。guì wèi jí xī sōng wèi zhōu,qí diào yī mín xī rén shuí nǚ yóu。
江之水兮娟娟,并葭吟风柳含兮扬烟。jiāng zhī shuǐ xī juān juān,bìng jiā yín fēng liǔ hán xī yáng yān。
有鲔在穴兮有鲂在渊,其钓伊丝兮人谁女愆。yǒu wěi zài xué xī yǒu fáng zài yuān,qí diào yī sī xī rén shuí nǚ qiān。
江之水兮浪浪,泳之沄沄兮浮之洋洋。jiāng zhī shuǐ xī làng làng,yǒng zhī yún yún xī fú zhī yáng yáng。
有鱼与虾兮可钓以纲,无遐尔思兮人谁女伤。yǒu yú yǔ xiā xī kě diào yǐ gāng,wú xiá ěr sī xī rén shuí nǚ shāng。

麦舟图歌

刘基

我马饱粟兮彼食不詜秕糠。wǒ mǎ bǎo sù xī bǐ shí bù tāo bǐ kāng。
我麦满舟兮彼无以送其死亡。wǒ mài mǎn zhōu xī bǐ wú yǐ sòng qí sǐ wáng。
我忽见兮哀不能忘。wǒ hū jiàn xī āi bù néng wàng。
推以与之兮我心乃康。tuī yǐ yǔ zhī xī wǒ xīn nǎi kāng。
我闻在昔兮有虞夏商。wǒ wén zài xī xī yǒu yú xià shāng。
一夫百亩兮家有稻与梁。yī fū bǎi mǔ xī jiā yǒu dào yǔ liáng。
生不饿殍兮死有藏。shēng bù è piǎo xī sǐ yǒu cáng。
呜呼今不得见兮使我心伤。wū hū jīn bù dé jiàn xī shǐ wǒ xīn shāng。

山阴王景回友樵斋辞

刘基

稻粱离离兮稂莠骄骄。dào liáng lí lí xī láng yǒu jiāo jiāo。
麒不可以偶狼兮凤不可以侣枭。qí bù kě yǐ ǒu láng xī fèng bù kě yǐ lǚ xiāo。
求羊无人兮钟子寂寥。qiú yáng wú rén xī zhōng zi jì liáo。
哀风觱发兮原野萧条。āi fēng bì fā xī yuán yě xiāo tiáo。
四顾彷徨兮忧心且焦。sì gù páng huáng xī yōu xīn qiě jiāo。
若有人兮在山椒。ruò yǒu rén xī zài shān jiāo。
携粮负薪兮啸歌以遨。xié liáng fù xīn xī xiào gē yǐ áo。
黜陟无闻兮宠辱不摇。chù zhì wú wén xī chǒng rǔ bù yáo。
呜呼吾尔群兮去无待子招。wū hū wú ěr qún xī qù wú dài zi zhāo。
临流泉兮倚逍遥。lín liú quán xī yǐ xiāo yáo。
无斤我松兮无使柏也凋。wú jīn wǒ sōng xī wú shǐ bǎi yě diāo。