古诗词

北上感怀

刘基

倦鸟思一枝,枥马志千里。juàn niǎo sī yī zhī,lì mǎ zhì qiān lǐ。
营营劳生心,出入靡定止。yíng yíng láo shēng xīn,chū rù mí dìng zhǐ。
伊余朽钝材,懒拙更无比。yī yú xiǔ dùn cái,lǎn zhuō gèng wú bǐ。
才疏乏世用,嗜僻惟书史。cái shū fá shì yòng,shì pì wéi shū shǐ。
虽非济时具,颇识素餐耻。suī fēi jì shí jù,pǒ shí sù cān chǐ。
既怀黎民忧,妄意古人企。jì huái lí mín yōu,wàng yì gǔ rén qǐ。
宁知乖圆方,举足辄伤趾。níng zhī guāi yuán fāng,jǔ zú zhé shāng zhǐ。
尘埃百病侵,贫窭万感累。chén āi bǎi bìng qīn,pín jù wàn gǎn lèi。
艰难幸息肩,迟莫窃所喜。jiān nán xìng xī jiān,chí mò qiè suǒ xǐ。
明时登骥騄,驽马但垂耳。míng shí dēng jì lù,nú mǎ dàn chuí ěr。
自非冀北姿,莫羡追风驶。zì fēi jì běi zī,mò xiàn zhuī fēng shǐ。
便欲解衣冠,躬耕向桑梓。biàn yù jiě yī guān,gōng gēng xiàng sāng zǐ。
终怀葵藿恋,不慕沮溺诡。zhōng huái kuí huò liàn,bù mù jǔ nì guǐ。
潜阳动原隰,白日暧兰芷。qián yáng dòng yuán xí,bái rì ài lán zhǐ。
埘鸡戒晨鸣,客子驾行李。shí jī jiè chén míng,kè zi jià xíng lǐ。
萦纡越巘崿,浩荡涉风水。yíng yū yuè yǎn è,hào dàng shè fēng shuǐ。
淹留具区北,信宿沧江圯。yān liú jù qū běi,xìn sù cāng jiāng yí。
维时连年歉,道路多流徙。wéi shí lián nián qiàn,dào lù duō liú xǐ。
官司职抚字,黔首皆赤子。guān sī zhí fǔ zì,qián shǒu jiē chì zi。
陈红太仓米,丰年所储偫。chén hóng tài cāng mǐ,fēng nián suǒ chǔ zhì。
为民备乏困,朝廷岂私此。wèi mín bèi fá kùn,cháo tíng qǐ sī cǐ。
推馀补不足,兹实王政始。tuī yú bǔ bù zú,zī shí wáng zhèng shǐ。
臣子宜奉承,天威不违咫。chén zi yí fèng chéng,tiān wēi bù wéi zhǐ。
柰何簿书曹,暴慢蔑至理。nài hé bù shū cáo,bào màn miè zhì lǐ。
苟云出纳吝,当闵觳觫死。gǒu yún chū nà lìn,dāng mǐn hú sù sǐ。
呜呼草莽露,惨恻沟渎委。wū hū cǎo mǎng lù,cǎn cè gōu dú wěi。
闻之犹鼻酸,见者宜颡泚。wén zhī yóu bí suān,jiàn zhě yí sǎng cǐ。
逾淮入大河,凄凉更难视。yú huái rù dà hé,qī liáng gèng nán shì。
黄沙渺茫茫,白骨积荒藟。huáng shā miǎo máng máng,bái gǔ jī huāng lěi。
哀哉耕食场,尽作狐兔垒。āi zāi gēng shí chǎng,jǐn zuò hú tù lěi。
太平戢干戈,景物未应尔。tài píng jí gàn gē,jǐng wù wèi yīng ěr。
意者斯人徒,纵欲扰天纪。yì zhě sī rén tú,zòng yù rǎo tiān jì。
鬼神赫震怒,咎戾良有以。guǐ shén hè zhèn nù,jiù lì liáng yǒu yǐ。
去年人食人,不识弟与姊。qù nián rén shí rén,bù shí dì yǔ zǐ。
至今盗贼辈,啸聚如蜂蚁。zhì jīn dào zéi bèi,xiào jù rú fēng yǐ。
长戈耀白雪,健马突封豕。zhǎng gē yào bái xuě,jiàn mǎ tū fēng shǐ。
岂惟横山泽,巳敢剽城市。qǐ wéi héng shān zé,sì gǎn piāo chéng shì。
途行绝稀少,空车但墙倚。tú xíng jué xī shǎo,kōng chē dàn qiáng yǐ。
身行须结集,一寐四五起。shēn xíng xū jié jí,yī mèi sì wǔ qǐ。
牧民岂无人,司寇亦有氏。mù mín qǐ wú rén,sī kòu yì yǒu shì。
阵车不驱驰,大田无耒耜。zhèn chē bù qū chí,dà tián wú lěi sì。
邦家禄食恩,岂为臣奉己。bāng jiā lù shí ēn,qǐ wèi chén fèng jǐ。
山东古要地,燕赵犹唇齿。shān dōng gǔ yào dì,yàn zhào yóu chún chǐ。
况兹南北冲,津梁通远迩。kuàng zī nán běi chōng,jīn liáng tōng yuǎn ěr。
属当全盛时,四海同一轨。shǔ dāng quán shèng shí,sì hǎi tóng yī guǐ。
庙堂多稷契,振举无遗弛。miào táng duō jì qì,zhèn jǔ wú yí chí。
勿云疥癣微,不足成疮痏。wù yún jiè xuǎn wēi,bù zú chéng chuāng wěi。
滔天起滥觞,炎冈发星炬。tāo tiān qǐ làn shāng,yán gāng fā xīng jù。
虞朝有分北,汉庭烦直指。yú cháo yǒu fēn běi,hàn tíng fán zhí zhǐ。
农夫植嘉谷,所务诛稂秕。nóng fū zhí jiā gǔ,suǒ wù zhū láng bǐ。
耕耘苟失时,雨露空沾洒。gēng yún gǒu shī shí,yǔ lù kōng zhān sǎ。
威怀岂异任,守令职非痹。wēi huái qǐ yì rèn,shǒu lìng zhí fēi bì。
端能慎黜陟,此辈何足弭。duān néng shèn chù zhì,cǐ bèi hé zú mǐ。
故乡隔山川,前途塞荆枳。gù xiāng gé shān chuān,qián tú sāi jīng zhǐ。
青徐气萧索,河济俱泥滓。qīng xú qì xiāo suǒ,hé jì jù ní zǐ。
痛哭贾生狂,长叹漆室悝。tòng kū jiǎ shēng kuáng,zhǎng tàn qī shì kuī。
何当天门开,清问逮下俚。hé dāng tiān mén kāi,qīng wèn dǎi xià lǐ。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

御街行·秋夕

刘基

梧桐滴露鸣金井,夜耿耿、如年永。wú tóng dī lù míng jīn jǐng,yè gěng gěng rú nián yǒng。
月明栖鸟数移柯,有似佳期不定。yuè míng qī niǎo shù yí kē,yǒu shì jiā qī bù dìng。
华年迅速,碧霄迢递,别恨空心领。huá nián xùn sù,bì xiāo tiáo dì,bié hèn kōng xīn lǐng。
青鸾怕见单栖影,任网遍,盘龙镜。qīng luán pà jiàn dān qī yǐng,rèn wǎng biàn,pán lóng jìng。
盈盈一水隔双星,肠断羽迷鳞暝。yíng yíng yī shuǐ gé shuāng xīng,cháng duàn yǔ mí lín míng。
消愁凭酒,惟应无柰,酒与愁同醒。xiāo chóu píng jiǔ,wéi yīng wú nài,jiǔ yǔ chóu tóng xǐng。

浣溪沙·槿花

刘基

可怪西园木槿花,强将孤艳斗轻霞。kě guài xī yuán mù jǐn huā,qiáng jiāng gū yàn dòu qīng xiá。
不知门外夕阳斜。bù zhī mén wài xī yáng xié。
应有断魂随蛱蝶,岂无悠恨寄寒鸦。yīng yǒu duàn hún suí jiá dié,qǐ wú yōu hèn jì hán yā。
那堪横被绿苔遮。nà kān héng bèi lǜ tái zhē。

玉漏迟·咏雁

刘基

渺长空万里,西风动地,雁来无数。miǎo zhǎng kōng wàn lǐ,xī fēng dòng dì,yàn lái wú shù。
早发榆关,暮入楚江烟雨。zǎo fā yú guān,mù rù chǔ jiāng yān yǔ。
逝水浮花去远,但满眼黄芦飞絮。shì shuǐ fú huā qù yuǎn,dàn mǎn yǎn huáng lú fēi xù。
肠断处,云深梦泽,月寒湘浦。cháng duàn chù,yún shēn mèng zé,yuè hán xiāng pǔ。
楼上有个佳人,闷倚遍阑干,翠眉双聚。lóu shàng yǒu gè jiā rén,mèn yǐ biàn lán gàn,cuì méi shuāng jù。
泪湿鸦鬟,化成素丝千缕。lèi shī yā huán,huà chéng sù sī qiān lǚ。
一望一回惆怅,又灯暗、网虫垂户。yī wàng yī huí chóu chàng,yòu dēng àn wǎng chóng chuí hù。
天路阻,谁知此情愁苦。tiān lù zǔ,shuí zhī cǐ qíng chóu kǔ。

满庭芳·重九

刘基

雨歇凉生,天高气爽,又是一岁重阳。yǔ xiē liáng shēng,tiān gāo qì shuǎng,yòu shì yī suì zhòng yáng。
雁声来处,云白草茫茫?黄菊知人无酒,也不惜、椷死幽芳。yàn shēng lái chù,yún bái cǎo máng máng?huáng jú zhī rén wú jiǔ,yě bù xī jiān sǐ yōu fāng。
龙山上,西风暝霭,落日下牛羊。lóng shān shàng,xī fēng míng ǎi,luò rì xià niú yáng。
登楼,何限兴,一齐分付,络纬寒螀。dēng lóu,hé xiàn xīng,yī qí fēn fù,luò wěi hán jiāng。
把古今闲事,莫更思量。bǎ gǔ jīn xián shì,mò gèng sī liàng。
坐到银河案户,城角尽、月转空墙。zuò dào yín hé àn hù,chéng jiǎo jǐn yuè zhuǎn kōng qiáng。
凝眸久,惊乌蜚起,零露湿衣裳。níng móu jiǔ,jīng wū fēi qǐ,líng lù shī yī shang。

花心动

刘基

墙下红葵,向斜阳、犹开那时颜色。qiáng xià hóng kuí,xiàng xié yáng yóu kāi nà shí yán sè。
半卷绣帘,独倚雕阑,泪眼为谁长滴。bàn juǎn xiù lián,dú yǐ diāo lán,lèi yǎn wèi shuí zhǎng dī。
九疑烟雾连蓬岛,蜚鱼去、浑无踪迹。jiǔ yí yān wù lián péng dǎo,fēi yú qù hún wú zōng jì。
旧游处、空馀满地,绿苔堆积。jiù yóu chù kōng yú mǎn dì,lǜ tái duī jī。
百岁真如过客,待落蕊重荣,不知何夕。bǎi suì zhēn rú guò kè,dài luò ruǐ zhòng róng,bù zhī hé xī。
镜掩素尘,香歇罗衣,此恨怎生消得。jìng yǎn sù chén,xiāng xiē luó yī,cǐ hèn zěn shēng xiāo dé。
夜凉月转梧桐影,青灯共、疏萤寥寂。yè liáng yuè zhuǎn wú tóng yǐng,qīng dēng gòng shū yíng liáo jì。
正憔悴、饥虫又啼暗壁。zhèng qiáo cuì jī chóng yòu tí àn bì。

小重山·咏月

刘基

始映西轩似玉钩,想应容不得、一些愁。shǐ yìng xī xuān shì yù gōu,xiǎng yīng róng bù dé yī xiē chóu。
娟娟斜倚凤凰楼,窥朱户,应自半含羞。juān juān xié yǐ fèng huáng lóu,kuī zhū hù,yīng zì bàn hán xiū。
今夜正悠悠,玉□□□□、是□□。jīn yè zhèng yōu yōu,yù shì。
人间天上一般秋。rén jiān tiān shàng yī bān qiū。
银潢水,何事独西流。yín huáng shuǐ,hé shì dú xī liú。

一剪梅

刘基

机杼无声络纬多,天净云收,月在银河。jī zhù wú shēng luò wěi duō,tiān jìng yún shōu,yuè zài yín hé。
相思迢递隔关山,雁短人遥可柰何。xiāng sī tiáo dì gé guān shān,yàn duǎn rén yáo kě nài hé。
身世悠悠似逝波,梦里嗟咨,镜里婆娑。shēn shì yōu yōu shì shì bō,mèng lǐ jiē zī,jìng lǐ pó suō。
欲回西日挂扶桑,惆怅阳公,不解挥戈。yù huí xī rì guà fú sāng,chóu chàng yáng gōng,bù jiě huī gē。

南柯子·咏蓼花

刘基

汀荇青丝尽,江莲白羽空。tīng xìng qīng sī jǐn,jiāng lián bái yǔ kōng。
翠蕤丹粟炫芳丛,总把秋光管领属西风。cuì ruí dān sù xuàn fāng cóng,zǒng bǎ qiū guāng guǎn lǐng shǔ xī fēng。
艳敌秦川锦,鲜欺楚岸枫。yàn dí qín chuān jǐn,xiān qī chǔ àn fēng。
鲤鱼却下水仙宫,肯放斜阳更向若华东。lǐ yú què xià shuǐ xiān gōng,kěn fàng xié yáng gèng xiàng ruò huá dōng。

如梦令

刘基

昨夜五更风雨,吹尽一汀红树。zuó yè wǔ gèng fēng yǔ,chuī jǐn yī tīng hóng shù。
旷野寂无人,漠漠淡烟荒楚。kuàng yě jì wú rén,mò mò dàn yān huāng chǔ。
日暮,日暮,谁与暝鸦为主。rì mù,rì mù,shuí yǔ míng yā wèi zhǔ。

六幺令·□□

刘基

淡云收尽,月在苍龙角。dàn yún shōu jǐn,yuè zài cāng lóng jiǎo。
霏霏似烟非雾,空里无声落。fēi fēi shì yān fēi wù,kōng lǐ wú shēng luò。
汉殿仙人掌冷,桂影筛高阁。hàn diàn xiān rén zhǎng lěng,guì yǐng shāi gāo gé。
玄蝉皓鹤,相呼相唤,嗽咽华滋笑丹药。xuán chán hào hè,xiāng hū xiāng huàn,sòu yàn huá zī xiào dān yào。
□寒螀□分命□,永夜惊离索。hán jiāng fēn mìng,yǒng yè jīng lí suǒ。
络纬也共莎鸡,吟尽伤心曲。luò wěi yě gòng shā jī,yín jǐn shāng xīn qū。
只恐韶年易晚,辜负蓬莱约。zhǐ kǒng sháo nián yì wǎn,gū fù péng lái yuē。
秋容寂寞,凭君若意,染取枫林赛红萼。qiū róng jì mò,píng jūn ruò yì,rǎn qǔ fēng lín sài hóng è。

忆旧游·咏灯花

刘基

正良宵过雨,玉漏传声,罗幌无风。zhèng liáng xiāo guò yǔ,yù lòu chuán shēng,luó huǎng wú fēng。
梦觉青釭里,有金葩璀璨,琼蕊珑?。mèng jué qīng gāng lǐ,yǒu jīn pā cuǐ càn,qióng ruǐ lóng cōng。
翠翘隐映丹凤,摇曳碧云中。cuì qiào yǐn yìng dān fèng,yáo yè bì yún zhōng。
似瑞霭含星,轻霞晕月,霁景摛虹。shì ruì ǎi hán xīng,qīng xiá yūn yuè,jì jǐng chī hóng。
离人最多感,况四壁萧条,惟有吟虫。lí rén zuì duō gǎn,kuàng sì bì xiāo tiáo,wéi yǒu yín chóng。
想像长门殿,怨佳期冰泮,芳意烟空。xiǎng xiàng zhǎng mén diàn,yuàn jiā qī bīng pàn,fāng yì yān kōng。
强将片影相对,清泪湿铅红。qiáng jiāng piàn yǐng xiāng duì,qīng lèi shī qiān hóng。
但暗自灰心,朱颜判却成老翁。dàn àn zì huī xīn,zhū yán pàn què chéng lǎo wēng。

声声慢·咏愁

刘基

无踪无迹,难语难言,依依只在心曲。wú zōng wú jì,nán yǔ nán yán,yī yī zhǐ zài xīn qū。
雨冷云昏日暮,海涯天角。yǔ lěng yún hūn rì mù,hǎi yá tiān jiǎo。
轻衾梦回酒醒,夜悠悠、虫响灯绿。qīng qīn mèng huí jiǔ xǐng,yè yōu yōu chóng xiǎng dēng lǜ。
事去也,纵相怜、不是那时金屋。shì qù yě,zòng xiāng lián bù shì nà shí jīn wū。
镜里清扬婉婉,凭朱槛、知他为谁颦蹙。jìng lǐ qīng yáng wǎn wǎn,píng zhū kǎn zhī tā wèi shuí pín cù。
凤老桐枯,惨淡九峰青矗。fèng lǎo tóng kū,cǎn dàn jiǔ fēng qīng chù。
湘江泪痕未尽,有哀猿、相伴幽独。xiāng jiāng lèi hén wèi jǐn,yǒu āi yuán xiāng bàn yōu dú。
向此际,更那堪怀古送目。xiàng cǐ jì,gèng nà kān huái gǔ sòng mù。

念奴娇·红树

刘基

霜风弄巧,把秋林一夜,吹成春苑。shuāng fēng nòng qiǎo,bǎ qiū lín yī yè,chuī chéng chūn yuàn。
炎帝骑龙来绛阙,紫凤三千乘辇。yán dì qí lóng lái jiàng quē,zǐ fèng sān qiān chéng niǎn。
电帜挥云,火旗热雨,霞佩随琼幰。diàn zhì huī yún,huǒ qí rè yǔ,xiá pèi suí qióng xiǎn。
碧山流水,窅然迷却刘阮。bì shān liú shuǐ,yǎo rán mí què liú ruǎn。
堪笑旧日隋园,绮罗虚剪,蝶与蜂俱怨。kān xiào jiù rì suí yuán,qǐ luó xū jiǎn,dié yǔ fēng jù yuàn。
对此令人心耿耿,如在郁华宫殿。duì cǐ lìng rén xīn gěng gěng,rú zài yù huá gōng diàn。
若木重晖,靡蓱四照,日漾骊珠暖。ruò mù zhòng huī,mí píng sì zhào,rì yàng lí zhū nuǎn。
凭高凝睇,赤城相去不远。píng gāo níng dì,chì chéng xiāng qù bù yuǎn。

采桑子

刘基

雁来不带天边信,莫上高楼。yàn lái bù dài tiān biān xìn,mò shàng gāo lóu。
新月如钩。xīn yuè rú gōu。
一度看来一度愁。yī dù kàn lái yī dù chóu。
人间无限伤心事,覆水难收。rén jiān wú xiàn shāng xīn shì,fù shuǐ nán shōu。
风叶飕飕。fēng yè sōu sōu。
只是商量断送秋。zhǐ shì shāng liàng duàn sòng qiū。

夜飞鹊

刘基

中天旧时月,还照元宵。zhōng tiān jiù shí yuè,hái zhào yuán xiāo。
山叠叠,水遥遥。shān dié dié,shuǐ yáo yáo。
碧云日暮去无际,玉人何处吹箫。bì yún rì mù qù wú jì,yù rén hé chù chuī xiāo。
东风尚怜故苑,尽莺含脆管,柳舞纤腰。dōng fēng shàng lián gù yuàn,jǐn yīng hán cuì guǎn,liǔ wǔ xiān yāo。
凭高望断,旋添清泪作春潮。píng gāo wàng duàn,xuán tiān qīng lèi zuò chūn cháo。
欲问广寒音信,鲸浪涌鱼蜚,不到层霄。yù wèn guǎng hán yīn xìn,jīng làng yǒng yú fēi,bù dào céng xiāo。
芳径苍苔渐满,琼轩珠缀,空掩蟏蛸。fāng jìng cāng tái jiàn mǎn,qióng xuān zhū zhuì,kōng yǎn xiāo shāo。
几时再得,海棠花底候鸣镳。jǐ shí zài dé,hǎi táng huā dǐ hòu míng biāo。
但长烟绿树,青芜暝霭,相对魂消。dàn zhǎng yān lǜ shù,qīng wú míng ǎi,xiāng duì hún xiāo。