古诗词

赠周宗道六十四韵

刘基

天弓拨其弦,平地跃虎狼。tiān gōng bō qí xián,píng dì yuè hǔ láng。
腥风扇九泽,浊雾干太阳。xīng fēng shàn jiǔ zé,zhuó wù gàn tài yáng。
琐琐蚊与虻,亦沸如蜩螗。suǒ suǒ wén yǔ méng,yì fèi rú tiáo táng。
帝阍隔蓬莱,弱水不可航。dì hūn gé péng lái,ruò shuǐ bù kě háng。
蝼蚁有微忱,抑塞无由扬。lóu yǐ yǒu wēi chén,yì sāi wú yóu yáng。
遥遥草茅臣,怒切忠愤肠。yáo yáo cǎo máo chén,nù qiè zhōng fèn cháng。
披衣款军门,披腹陈否臧。pī yī kuǎn jūn mén,pī fù chén fǒu zāng。
曰走居海隅,诗书传世芳。yuē zǒu jū hǎi yú,shī shū chuán shì fāng。
感荷帝王恩,禄食厕朝行。gǎn hé dì wáng ēn,lù shí cè cháo xíng。
走身非己躯,安得缄其肮。zǒu shēn fēi jǐ qū,ān dé jiān qí āng。
走有目击事,敢布之庙堂。zǒu yǒu mù jī shì,gǎn bù zhī miào táng。
永嘉浙名郡,有州曰平阳。yǒng jiā zhè míng jùn,yǒu zhōu yuē píng yáng。
面海负山林,实维瓯闽彊。miàn hǎi fù shān lín,shí wéi ōu mǐn jiàng。
闽寇不到瓯,倚兹为保障。mǐn kòu bù dào ōu,yǐ zī wèi bǎo zhàng。
官司职防虞,当念怀善良。guān sī zhí fáng yú,dāng niàn huái shàn liáng。
用民作手足,爱抚勿害伤。yòng mín zuò shǒu zú,ài fǔ wù hài shāng。
所以获众心,即此是仞墙。suǒ yǐ huò zhòng xīn,jí cǐ shì rèn qiáng。
柰何纵毒淫,反肆其贪攘。nài hé zòng dú yín,fǎn sì qí tān rǎng。
破廪取菽粟,夷垣劫牛羊。pò lǐn qǔ shū sù,yí yuán jié niú yáng。
朝出系空橐,暮归荷丰囊。cháo chū xì kōng tuó,mù guī hé fēng náng。
丁男跳上山,妻女不得将。dīng nán tiào shàng shān,qī nǚ bù dé jiāng。
稍或违所求,便以贼见戕。shāo huò wéi suǒ qiú,biàn yǐ zéi jiàn qiāng。
负屈无处诉,哀号动穹苍。fù qū wú chù sù,āi hào dòng qióng cāng。
斩木为戈矛,染红作巾裳。zhǎn mù wèi gē máo,rǎn hóng zuò jīn shang。
鸣锣撼岩谷,聚众守村乡。míng luó hàn yán gǔ,jù zhòng shǒu cūn xiāng。
官司大惊怕,弃鼓撇旗鎗。guān sī dà jīng pà,qì gǔ piē qí qiāng。
窜伏草莽间,股慄面玄黄。cuàn fú cǎo mǎng jiān,gǔ lì miàn xuán huáng。
窥伺不见人,喘汗走伥伥。kuī cì bù jiàn rén,chuǎn hàn zǒu chāng chāng。
可中得火伴,约束归营场。kě zhōng dé huǒ bàn,yuē shù guī yíng chǎng。
顺途劫寡弱,又各夸身彊。shùn tú jié guǎ ruò,yòu gè kuā shēn jiàng。
将吏悉有献,欢喜赐酒觞。jiāng lì xī yǒu xiàn,huān xǐ cì jiǔ shāng。
杀贼不计数,从横书荐章。shā zéi bù jì shù,cóng héng shū jiàn zhāng。
民情大不甘,怨气结肾肠。mín qíng dà bù gān,yuàn qì jié shèn cháng。
遂令父子恩,化作虿与蝗。suì lìng fù zi ēn,huà zuò chài yǔ huáng。
恨不斩官头,剔骨取肉尝。hèn bù zhǎn guān tóu,tī gǔ qǔ ròu cháng。
累累野田中,拜泣祷天皇。lèi lèi yě tián zhōng,bài qì dǎo tiān huáng。
愿得贤宰相,飞笺奏岩廊。yuàn dé xián zǎi xiāng,fēi jiān zòu yán láng。
先封尚方剑,按法诛奸赃。xiān fēng shàng fāng jiàn,àn fǎ zhū jiān zāng。
择用忠荩臣,俾之提纪纲。zé yòng zhōng jìn chén,bǐ zhī tí jì gāng。
弯弧落鸱枭,薙棘出凤凰。wān hú luò chī xiāo,tì jí chū fèng huáng。
尚可存孑遗,耕稼纳官仓。shàng kě cún jié yí,gēng jià nà guān cāng。
失今不早计,如水决堤防。shī jīn bù zǎo jì,rú shuǐ jué dī fáng。
而后事堙筑,劳费何可当。ér hòu shì yīn zhù,láo fèi hé kě dāng。
走闻疽初生,灼艾最为良。zǒu wén jū chū shēng,zhuó ài zuì wèi liáng。
焮成施剜割,所忧动膏肓。xìn chéng shī wān gē,suǒ yōu dòng gāo huāng。
边戎大重寄,得人则金汤。biān róng dà zhòng jì,dé rén zé jīn tāng。
龚遂到渤海,盗贼还农桑。gōng suì dào bó hǎi,dào zéi hái nóng sāng。
张纲入广陵,健儿跪如羊。zhāng gāng rù guǎng líng,jiàn ér guì rú yáng。
苟能任仁智,勿使憸邪妨。gǒu néng rèn rén zhì,wù shǐ xiān xié fáng。
孟门虽崄艰,可使成康庄。mèng mén suī xiǎn jiān,kě shǐ chéng kāng zhuāng。
走非慕爵赏,自鬻求荐扬。zǒu fēi mù jué shǎng,zì yù qiú jiàn yáng。
痛惜休明时,消患无其方。tòng xī xiū míng shí,xiāo huàn wú qí fāng。
又不忍乡里,鞠为狐兔场。yòu bù rěn xiāng lǐ,jū wèi hú tù chǎng。
陈词未及终,涕泣下滂滂。chén cí wèi jí zhōng,tì qì xià pāng pāng。
旁观发上指,侧听心中伤。páng guān fā shàng zhǐ,cè tīng xīn zhōng shāng。
天路阻且修,不得羽翼翔。tiān lù zǔ qiě xiū,bù dé yǔ yì xiáng。
可怜涸辙鱼,待汲西江长。kě lián hé zhé yú,dài jí xī jiāng zhǎng。
况有蛟与虬,磨牙塞川梁。kuàng yǒu jiāo yǔ qiú,mó yá sāi chuān liáng。
旄丘靡与同,载驰徒慨慷。máo qiū mí yǔ tóng,zài chí tú kǎi kāng。
严冬积玄阴,天色惨以凉。yán dōng jī xuán yīn,tiān sè cǎn yǐ liáng。
众鸟各自飞,孤鸾独彷徨。zhòng niǎo gè zì fēi,gū luán dú páng huáng。
冥冥丽山云,木叶殷清霜。míng míng lì shān yún,mù yè yīn qīng shuāng。
子去慎所过,我亦行归藏。zi qù shèn suǒ guò,wǒ yì xíng guī cáng。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

杂诗

刘基

白露出草根,颗颗如明珠。bái lù chū cǎo gēn,kē kē rú míng zhū。
黄华炫金钱,亦复盈阶除。huáng huá xuàn jīn qián,yì fù yíng jiē chú。
闲居无尤物,玩之聊可娱。xián jū wú yóu wù,wán zhī liáo kě yú。
衡门不必扃,此非众所须。héng mén bù bì jiōng,cǐ fēi zhòng suǒ xū。
但恐成薏苡,千载令人吁。dàn kǒng chéng yì yǐ,qiān zài lìng rén xū。

杂诗

刘基

服力徇穑事,矻矻望有秋。fú lì xùn sè shì,kū kū wàng yǒu qiū。
凌晨荷锄出,日入且未休。líng chén hé chú chū,rì rù qiě wèi xiū。
中夜看星辰,旱潦切所忧。zhōng yè kàn xīng chén,hàn lǎo qiè suǒ yōu。
西成告丰岁,珠玑满田畴。xī chéng gào fēng suì,zhū jī mǎn tián chóu。
饱食幸可期,喜色欲盈眸。bǎo shí xìng kě qī,xǐ sè yù yíng móu。
宁知霜雪早,零落不得收。níng zhī shuāng xuě zǎo,líng luò bù dé shōu。
荒畦委滞穗,槿篱挂空篝。huāng qí wěi zhì suì,jǐn lí guà kōng gōu。
斜阳照白发,短褐还饭牛。xié yáng zhào bái fā,duǎn hè hái fàn niú。
天命固如此,汲汲复何求。tiān mìng gù rú cǐ,jí jí fù hé qiú。

杂诗

刘基

季世罕上寿,百岁为长年。jì shì hǎn shàng shòu,bǎi suì wèi zhǎng nián。
轩皇不可见,颜冉复谁怜。xuān huáng bù kě jiàn,yán rǎn fù shuí lián。
安期乘彩虹,羡门驾紫烟。ān qī chéng cǎi hóng,xiàn mén jià zǐ yān。
朝游蓬莱岛,夕宿曾城巅。cháo yóu péng lái dǎo,xī sù céng chéng diān。
常恐声风枝,摧折沧海田。cháng kǒng shēng fēng zhī,cuī zhé cāng hǎi tián。
徒令骊山客,想望称神仙。tú lìng lí shān kè,xiǎng wàng chēng shén xiān。

杂诗

刘基

月明栖鸟动,月暗栖鸟定。yuè míng qī niǎo dòng,yuè àn qī niǎo dìng。
茅鸱潜枳枸,大眼挂宵镜。máo chī qián zhǐ gǒu,dà yǎn guà xiāo jìng。
皇天生万物,一物畀一性。huáng tiān shēng wàn wù,yī wù bì yī xìng。
遂令盖壤间,扰扰事争竞。suì lìng gài rǎng jiān,rǎo rǎo shì zhēng jìng。
喧呶穷日夕,岂不慁天听。xuān náo qióng rì xī,qǐ bù hùn tiān tīng。
化工虽云巧,为法只自病。huà gōng suī yún qiǎo,wèi fǎ zhǐ zì bìng。
沉思令人嗟,欲问谁与应。chén sī lìng rén jiē,yù wèn shuí yǔ yīng。

杂诗

刘基

苍苍山上松,濯濯庭前柳。cāng cāng shān shàng sōng,zhuó zhuó tíng qián liǔ。
亭亭拂云起,矫矫含风久。tíng tíng fú yún qǐ,jiǎo jiǎo hán fēng jiǔ。
佳人皎如玉,旷世难为偶。jiā rén jiǎo rú yù,kuàng shì nán wèi ǒu。
长歌继以叹,去鸟尽回首。zhǎng gē jì yǐ tàn,qù niǎo jǐn huí shǒu。
昔为瑶草华,今为蠹馀杻。xī wèi yáo cǎo huá,jīn wèi dù yú chǒu。
弃置勿复道,华容不如丑。qì zhì wù fù dào,huá róng bù rú chǒu。

杂诗

刘基

速成非良器,骤得难久好。sù chéng fēi liáng qì,zhòu dé nán jiǔ hǎo。
桃李望春舒,亦复迎秋槁。táo lǐ wàng chūn shū,yì fù yíng qiū gǎo。
蕣英耀朝日,未夕委蔓草。shùn yīng yào cháo rì,wèi xī wěi màn cǎo。
饥农种植禾,自庆得食早。jī nóng zhǒng zhí hé,zì qìng dé shí zǎo。
岁暮寒凛冽,衡门净如扫。suì mù hán lǐn liè,héng mén jìng rú sǎo。
瀛洲对方壶,弱水为池沼。yíng zhōu duì fāng hú,ruò shuǐ wèi chí zhǎo。
不有千年花,安得如瓜枣。bù yǒu qiān nián huā,ān dé rú guā zǎo。
徐市驾楼船,轻帆迅如鸟。xú shì jià lóu chuán,qīng fān xùn rú niǎo。
仙人倘可见,常恐三光老。xiān rén tǎng kě jiàn,cháng kǒng sān guāng lǎo。
寄书附文鳐,碧云空缥缈。jì shū fù wén yáo,bì yún kōng piāo miǎo。

送叶景龙之通州同知任分韵得勋字

刘基

泛泛水上沤,飘飘空中云。fàn fàn shuǐ shàng ōu,piāo piāo kōng zhōng yún。
俱为无根蒂,摇漾随絪缊。jù wèi wú gēn dì,yáo yàng suí yīn yūn。
北风厉玄冥,霜雪下纷纷。běi fēng lì xuán míng,shuāng xuě xià fēn fēn。
送子陟长道,雁声不可闻。sòng zi zhì zhǎng dào,yàn shēng bù kě wén。
盛年复几何,逝川去沄沄。shèng nián fù jǐ hé,shì chuān qù yún yún。
朔方沙漠地,杂沓驼马群。shuò fāng shā mò dì,zá dá tuó mǎ qún。
居庸接太行,华貊所由分。jū yōng jiē tài xíng,huá mò suǒ yóu fēn。
阴山茹毛国,未尝识耕耘。yīn shān rú máo guó,wèi cháng shí gēng yún。
自古所攘斥,比之鹿与麇。zì gǔ suǒ rǎng chì,bǐ zhī lù yǔ jūn。
汴京失其驭,冠裳倒玄纁。biàn jīng shī qí yù,guān shang dào xuán xūn。
否极泰则来,天生圣明君。fǒu jí tài zé lái,tiān shēng shèng míng jūn。
扬旗指大荒,旄头落胡氛。yáng qí zhǐ dà huāng,máo tóu luò hú fēn。
玉帐万貔虎,爪牙天将军。yù zhàng wàn pí hǔ,zhǎo yá tiān jiāng jūn。
子行勿叹劳,袭芳衣必薰。zi xíng wù tàn láo,xí fāng yī bì xūn。
君恩重山岳,矧敢负以蚊。jūn ēn zhòng shān yuè,shěn gǎn fù yǐ wén。
丈夫有壮志,曷间武与文。zhàng fū yǒu zhuàng zhì,hé jiān wǔ yǔ wén。
不见传介子,盛烈光典坟。bù jiàn chuán jiè zi,shèng liè guāng diǎn fén。
奉子一杯酒,别离安足云。fèng zi yī bēi jiǔ,bié lí ān zú yún。
时哉谅有会,勉旃树功勋。shí zāi liàng yǒu huì,miǎn zhān shù gōng xūn。

旅夜

刘基

月光天上来,入户清如水。yuè guāng tiān shàng lái,rù hù qīng rú shuǐ。
游子忽思家,披衣中夜起。yóu zi hū sī jiā,pī yī zhōng yè qǐ。
徙倚步回廊,乌啼夜未央。xǐ yǐ bù huí láng,wū tí yè wèi yāng。
欲飞无羽翼,零泪湿衣裳。yù fēi wú yǔ yì,líng lèi shī yī shang。

旅夜

刘基

昨夜起观星,月在杨板上。zuó yè qǐ guān xīng,yuè zài yáng bǎn shàng。
今宵不见月,星影空摇漾。jīn xiāo bù jiàn yuè,xīng yǐng kōng yáo yàng。
羽虫飞拂户,灯吐孤火壮。yǔ chóng fēi fú hù,dēng tǔ gū huǒ zhuàng。
伫立掩衡门,愁来独惆怅。zhù lì yǎn héng mén,chóu lái dú chóu chàng。

旅夜

刘基

客愁常突兀,今夜灯花生。kè chóu cháng tū wù,jīn yè dēng huā shēng。
虽知无喜报,愁亦暂时平。suī zhī wú xǐ bào,chóu yì zàn shí píng。
解襟成独寝,留灯待天明。jiě jīn chéng dú qǐn,liú dēng dài tiān míng。
喜固不可求,客心恒畏愁。xǐ gù bù kě qiú,kè xīn héng wèi chóu。

旅夜

刘基

六街马憧憧,钟响声暂歇。liù jiē mǎ chōng chōng,zhōng xiǎng shēng zàn xiē。
两星光灼烁,中有如眉月。liǎng xīng guāng zhuó shuò,zhōng yǒu rú méi yuè。
既见月如眉,还看月如镜。jì jiàn yuè rú méi,hái kàn yuè rú jìng。
月光自有恒,人心长不定。yuè guāng zì yǒu héng,rén xīn zhǎng bù dìng。

送张孟兼之山西按察司佥事任

刘基

平明集冠盖,祖帐清江濆。píng míng jí guān gài,zǔ zhàng qīng jiāng fén。
天县赫曦日,山涌崔嵬云。tiān xiàn hè xī rì,shān yǒng cuī wéi yún。
大舶发中流,碧水龙鳞纹。dà bó fā zhōng liú,bì shuǐ lóng lín wén。
宿雨霁初伏,川原无垢氛。sù yǔ jì chū fú,chuān yuán wú gòu fēn。
修杨蓊深绿,禾黍气如饙。xiū yáng wěng shēn lǜ,hé shǔ qì rú fēn。
芦荻响微风,鹳鹤鸣相闻。lú dí xiǎng wēi fēng,guàn hè míng xiāng wén。
市酒虽云薄,情至心自醺。shì jiǔ suī yún báo,qíng zhì xīn zì xūn。
赠诗虽不多,芳意同兰薰。zèng shī suī bù duō,fāng yì tóng lán xūn。
丈夫树远业,儿女徒纷纷。zhàng fū shù yuǎn yè,ér nǚ tú fēn fēn。
农夫务去草,稊稗职所耘。nóng fū wù qù cǎo,tí bài zhí suǒ yún。
苍鹰司鸷击,枭鸾慎其分。cāng yīng sī zhì jī,xiāo luán shèn qí fēn。
利剑断犀兕,不数雀与鼢。lì jiàn duàn xī sì,bù shù què yǔ fén。
筹边有庙算,樽俎茂奇勋。chóu biān yǒu miào suàn,zūn zǔ mào qí xūn。
巍巍太行山,苍翠浮絪缊。wēi wēi tài xíng shān,cāng cuì fú yīn yūn。
万古戒华戎,峻极通天文。wàn gǔ jiè huá róng,jùn jí tōng tiān wén。
老罴当道卧,气詟狼虎群。lǎo pí dāng dào wò,qì zhé láng hǔ qún。
引领望征旆,迢迢隔河汾。yǐn lǐng wàng zhēng pèi,tiáo tiáo gé hé fén。
营平跃前烈,定远扬后芬。yíng píng yuè qián liè,dìng yuǎn yáng hòu fēn。
制胜在两楹,岂必疲三军。zhì shèng zài liǎng yíng,qǐ bì pí sān jūn。
功成早归来,华衮昭玄纁。gōng chéng zǎo guī lái,huá gǔn zhāo xuán xūn。

送骆起原之新城知县任

刘基

忆在越王城,与子共翱翔。yì zài yuè wáng chéng,yǔ zi gòng áo xiáng。
子实才俊一,举止安且详。zi shí cái jùn yī,jǔ zhǐ ān qiě xiáng。
温如春雪消,日照璆琳琅。wēn rú chūn xuě xiāo,rì zhào qiú lín láng。
一别二十年,尘沙翳玄黄。yī bié èr shí nián,chén shā yì xuán huáng。
凄风拉梧桐,霜露摧筼筜。qī fēng lā wú tóng,shuāng lù cuī yún dāng。
浮云变白黑,各在天一方。fú yún biàn bái hēi,gè zài tiān yī fāng。
邂逅忽相逢,悲喜交肺肠。xiè hòu hū xiāng féng,bēi xǐ jiāo fèi cháng。
故情岂不怀,王事不敢遑。gù qíng qǐ bù huái,wáng shì bù gǎn huáng。
倏歘复为别,安得不慨慷。shū chuā fù wèi bié,ān dé bù kǎi kāng。
西江富文彦,其俗淳以良。xī jiāng fù wén yàn,qí sú chún yǐ liáng。
念我别来久,怆悢增感伤。niàn wǒ bié lái jiǔ,chuàng liàng zēng gǎn shāng。
英英江梅花,皎皎晞晴旸。yīng yīng jiāng méi huā,jiǎo jiǎo xī qíng yáng。
折以赠子行,侑之以短章。zhé yǐ zèng zi xíng,yòu zhī yǐ duǎn zhāng。
萱草亦巳生,鹤发在高堂。xuān cǎo yì sì shēng,hè fā zài gāo táng。
征鸿渐于逵,擢翮陵八荒。zhēng hóng jiàn yú kuí,zhuó hé líng bā huāng。
行将仪大廷,鹓凤参颉颃。xíng jiāng yí dà tíng,yuān fèng cān jié háng。
陟遐必自迩,永矣莫相忘。zhì xiá bì zì ěr,yǒng yǐ mò xiāng wàng。

送胡生之定远教谕任

刘基

青阳献嘉岁,万物生华姿。qīng yáng xiàn jiā suì,wàn wù shēng huá zī。
柔桑荑绿英,新柳杨黄蕤。róu sāng tí lǜ yīng,xīn liǔ yáng huáng ruí。
祖帐送行人,大舶舣江湄。zǔ zhàng sòng xíng rén,dà bó yǐ jiāng méi。
管弦发清音,甘醴溢琼卮。guǎn xián fā qīng yīn,gān lǐ yì qióng zhī。
欢情既巳畅,缱绻申以诗。huān qíng jì sì chàng,qiǎn quǎn shēn yǐ shī。
丈夫生世间,出身事明时。zhàng fū shēng shì jiān,chū shēn shì míng shí。
有材必有用,譬彼桐与椅。yǒu cái bì yǒu yòng,pì bǐ tóng yǔ yǐ。
縆之朱丝弦,弹以格神祇。gēng zhī zhū sī xián,dàn yǐ gé shén qí。
一奏兽率舞,再奏凤来仪。yī zòu shòu lǜ wǔ,zài zòu fèng lái yí。
校官职敷教,位小任匪卑。xiào guān zhí fū jiào,wèi xiǎo rèn fěi bēi。
栋梁自勾芒,翀霄起陂池。dòng liáng zì gōu máng,chōng xiāo qǐ bēi chí。
仕学犹两趐,对举不可遗。shì xué yóu liǎng xuè,duì jǔ bù kě yí。
努力慎保爱,勋名以为期。nǔ lì shèn bǎo ài,xūn míng yǐ wèi qī。

题李太白观瀑图

刘基

忆昔李谪仙,泛舟彭湖东。yì xī lǐ zhé xiān,fàn zhōu péng hú dōng。
遂登庐山顶,直上香炉峰。suì dēng lú shān dǐng,zhí shàng xiāng lú fēng。
遥望瀑布水,自天垂白虹。yáo wàng pù bù shuǐ,zì tiān chuí bái hóng。
大声回九地,浮光散虚空。dà shēng huí jiǔ dì,fú guāng sàn xū kōng。
万木震辟易,千崖殷钟镛。wàn mù zhèn pì yì,qiān yá yīn zhōng yōng。
清凉入肌骨,如归广寒宫。qīng liáng rù jī gǔ,rú guī guǎng hán gōng。
赋诗留人间,至今响沨沨。fù shī liú rén jiān,zhì jīn xiǎng fēng fēng。
丹青极摹写,欲代玄造功。dān qīng jí mó xiě,yù dài xuán zào gōng。
逸驾不可追,举头睇飞鸿。yì jià bù kě zhuī,jǔ tóu dì fēi hóng。
倚歌无人和,引袖乘长风。yǐ gē wú rén hé,yǐn xiù chéng zhǎng fēng。