古诗词

擢彼乔松一首

刘基

擢彼乔松,在彼丘阿。zhuó bǐ qiáo sōng,zài bǐ qiū ā。
岁莫凄风,飒为枯柯。suì mò qī fēng,sà wèi kū kē。
忧来伤心,云如之何。yōu lái shāng xīn,yún rú zhī hé。
瞻彼昊天,曷其有宜。zhān bǐ hào tiān,hé qí yǒu yí。
天降淫德,痡于下国。tiān jiàng yín dé,fū yú xià guó。
稻粱黍稷,暨于螟蜮。dào liáng shǔ jì,jì yú míng yù。
不稼不穑,寇攘以食。bù jià bù sè,kòu rǎng yǐ shí。
哀此下民,曷其有极。āi cǐ xià mín,hé qí yǒu jí。
心之忧矣,如烹如煎。xīn zhī yōu yǐ,rú pēng rú jiān。
丧乱靡底,如渊如泉。sàng luàn mí dǐ,rú yuān rú quán。
如彼奥草,孔蔓以延。rú bǐ ào cǎo,kǒng màn yǐ yán。
呜呼昊天,伊谁之愆。wū hū hào tiān,yī shuí zhī qiān。
有罻者罿,曷施于宇。yǒu wèi zhě chōng,hé shī yú yǔ。
胡罾于林,觊彼鲂鱮。hú zēng yú lín,jì bǐ fáng xù。
小人所怃,君子所与。xiǎo rén suǒ wǔ,jūn zi suǒ yǔ。
弗询弗犹,曷其有愈。fú xún fú yóu,hé qí yǒu yù。
君子不畏,乱日以炽。jūn zi bù wèi,luàn rì yǐ chì。
君子不忧,乱日以悠。jūn zi bù yōu,luàn rì yǐ yōu。
正言谔谔,謟言诺诺。zhèng yán è è,tāo yán nuò nuò。
欢言孔怡,丧乱所基。huān yán kǒng yí,sàng luàn suǒ jī。
邦家维车,庶民维舆。bāng jiā wéi chē,shù mín wéi yú。
庶僚维服,大臣维御。shù liáo wéi fú,dà chén wéi yù。
慎尔驱驰,俾险作夷。shèn ěr qū chí,bǐ xiǎn zuò yí。
无然汶汶,无俾车偾。wú rán wèn wèn,wú bǐ chē fèn。
无曰予知,民各有思。wú yuē yǔ zhī,mín gè yǒu sī。
无曰予圣,庶民孔竞。wú yuē yǔ shèng,shù mín kǒng jìng。
无竞维德,四方之则。wú jìng wéi dé,sì fāng zhī zé。
无为回遹,以纵枉慝。wú wèi huí yù,yǐ zòng wǎng tè。
瞻彼高原,翳翳其云。zhān bǐ gāo yuán,yì yì qí yún。
眄彼大水,浩矣无津。miǎn bǐ dà shuǐ,hào yǐ wú jīn。
嗷嗷飞雁,各念尔群。áo áo fēi yàn,gè niàn ěr qún。
哀我人斯,胡胥以沦。āi wǒ rén sī,hú xū yǐ lún。
莫高匪天,莫明匪日。mò gāo fěi tiān,mò míng fěi rì。
何纤勿冒,何昧勿晢。hé xiān wù mào,hé mèi wù zhé。
维此圣人,庶民是葵。wéi cǐ shèng rén,shù mín shì kuí。
维彼愚人,则各有谋。wéi bǐ yú rén,zé gè yǒu móu。
原隰之瘁,夫妇云之。yuán xí zhī cuì,fū fù yún zhī。
闾巷之呻,君子闻之。lǘ xiàng zhī shēn,jūn zi wén zhī。
弗闻弗惟,则各有思。fú wén fú wéi,zé gè yǒu sī。
式谤式詈,腑肠以离。shì bàng shì lì,fǔ cháng yǐ lí。
谷斯之秕,农以为殃。gǔ sī zhī bǐ,nóng yǐ wèi yāng。
匪鹰匪隼,曷云能翔。fěi yīng fěi sǔn,hé yún néng xiáng。
维天有船,不可以航。wéi tiān yǒu chuán,bù kě yǐ háng。
眷言顾之,心焉恻伤。juàn yán gù zhī,xīn yān cè shāng。
相彼茂草,飞鸟依之。xiāng bǐ mào cǎo,fēi niǎo yī zhī。
淠彼深渊,鲂鲤归之。pì bǐ shēn yuān,fáng lǐ guī zhī。
靡依靡归,胡能勿悲。mí yī mí guī,hú néng wù bēi。
我有隐忧,人莫之知。wǒ yǒu yǐn yōu,rén mò zhī zhī。
中途有棘,庶民伐之。zhōng tú yǒu jí,shù mín fá zhī。
执讯弗笃,君子堲之。zhí xùn fú dǔ,jūn zi cí zhī。
不瞆不聋,孰填尔聪。bù kuì bù lóng,shú tián ěr cōng。
靡瞻靡顾,自贻伊瞽。mí zhān mí gù,zì yí yī gǔ。
如彼沸鼎,无增尔薪。rú bǐ fèi dǐng,wú zēng ěr xīn。
无从尔言,以逖远人。wú cóng ěr yán,yǐ tì yuǎn rén。
迩人营营,远人兢兢。ěr rén yíng yíng,yuǎn rén jīng jīng。
弗讹尔心,曷其有惩。fú é ěr xīn,hé qí yǒu chéng。
嗟尔君子,戒慎尔止。jiē ěr jūn zi,jiè shèn ěr zhǐ。
靡谦不光,靡盈不毁。mí qiān bù guāng,mí yíng bù huǐ。
维山有杞,维泽有芷。wéi shān yǒu qǐ,wéi zé yǒu zhǐ。
庶民所履,维君子使。shù mín suǒ lǚ,wéi jūn zi shǐ。
陟彼高原,维风飗飗。zhì bǐ gāo yuán,wéi fēng liú liú。
靡草不凋,无木不刘。mí cǎo bù diāo,wú mù bù liú。
忧来伤心,如焚如抽。yōu lái shāng xīn,rú fén rú chōu。
瞻仰昊天,曷其有瘳。zhān yǎng hào tiān,hé qí yǒu chōu。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

花犯·秋夜

刘基

夜何其,星移漏转,凉蟾照无睡。yè hé qí,xīng yí lòu zhuǎn,liáng chán zhào wú shuì。
宝筝弦断,金雁与青釭,相对憔悴。bǎo zhēng xián duàn,jīn yàn yǔ qīng gāng,xiāng duì qiáo cuì。
塞鸿过尽人千里。sāi hóng guò jǐn rén qiān lǐ。
馀香怨绣被。yú xiāng yuàn xiù bèi。
但满眼、碧云红树,阑干空自倚。dàn mǎn yǎn bì yún hóng shù,lán gàn kōng zì yǐ。
阶前暗蛩最殷勤,悽悽似向我、说他情意。jiē qián àn qióng zuì yīn qín,qī qī shì xiàng wǒ shuō tā qíng yì。
莎露冷,相将到、晓霜开蕊。shā lù lěng,xiāng jiāng dào xiǎo shuāng kāi ruǐ。
惟应有、素娥未老,曾几见、桑田成海水。wéi yīng yǒu sù é wèi lǎo,céng jǐ jiàn sāng tián chéng hǎi shuǐ。
任浪语、愁来堪遣,君看明镜里。rèn làng yǔ chóu lái kān qiǎn,jūn kàn míng jìng lǐ。

西江月

刘基

红叶无风自落,黄花过雨犹香。hóng yè wú fēng zì luò,huáng huā guò yǔ yóu xiāng。
床头尘瓮耻空觞,添了愁城万丈。chuáng tóu chén wèng chǐ kōng shāng,tiān le chóu chéng wàn zhàng。
阅世身如萍梗,怀人梦绕潇湘。yuè shì shēn rú píng gěng,huái rén mèng rào xiāo xiāng。
应知此恨不寻常,岂在眉间目上。yīng zhī cǐ hèn bù xún cháng,qǐ zài méi jiān mù shàng。

卜算子·咏雨

刘基

搣搣度莲池,漠漠昏松陇。miè miè dù lián chí,mò mò hūn sōng lǒng。
却过西园拂紫尘,柳媚花矜宠。què guò xī yuán fú zǐ chén,liǔ mèi huā jīn chǒng。
泥润燕衣沾,粉腻蜂须重。ní rùn yàn yī zhān,fěn nì fēng xū zhòng。
极目沧江不见人,波浪兼天涌。jí mù cāng jiāng bù jiàn rén,bō làng jiān tiān yǒng。

蝶恋花

刘基

春梦岑岑呼不起,草绿庭空,日抱娇莺睡。chūn mèng cén cén hū bù qǐ,cǎo lǜ tíng kōng,rì bào jiāo yīng shuì。
暖吹飘香三万里,残丝骨断天沉水。nuǎn chuī piāo xiāng sān wàn lǐ,cán sī gǔ duàn tiān chén shuǐ。
宝瑟弦僵谁复理,梅子青青,苦在心儿里。bǎo sè xián jiāng shuí fù lǐ,méi zi qīng qīng,kǔ zài xīn ér lǐ。
满径苍苔花糁地,杜鹃口血闺中泪。mǎn jìng cāng tái huā sǎn dì,dù juān kǒu xuè guī zhōng lèi。

摸鱼儿·晚春

刘基

悄寒生、沉沉院宇,不知春在何处。qiāo hán shēng chén chén yuàn yǔ,bù zhī chūn zài hé chù。
逢春渐老能多少,惟有暗愁无数。féng chūn jiàn lǎo néng duō shǎo,wéi yǒu àn chóu wú shù。
春又暮,但碧草、和烟绿叶漫飞絮。chūn yòu mù,dàn bì cǎo hé yān lǜ yè màn fēi xù。
画梁燕语,还是旧音声,乌衣巷陌,转盼几今古。huà liáng yàn yǔ,hái shì jiù yīn shēng,wū yī xiàng mò,zhuǎn pàn jǐ jīn gǔ。
天涯路,流水青山如故。tiān yá lù,liú shuǐ qīng shān rú gù。
离魂长在郊树。lí hún zhǎng zài jiāo shù。
夜深月暗苍梧远,化作杜鹃归去。yè shēn yuè àn cāng wú yuǎn,huà zuò dù juān guī qù。
人不见、桃花自落空阶上。rén bù jiàn táo huā zì luò kōng jiē shàng。
东风未许,吹梦过蓝桥,关河满目,波浪渺南浦。dōng fēng wèi xǔ,chuī mèng guò lán qiáo,guān hé mǎn mù,bō làng miǎo nán pǔ。

玉楼春

刘基

春来触处花成绮,春去可怜花委地。chūn lái chù chù huā chéng qǐ,chūn qù kě lián huā wěi dì。
催耕布谷彊知时,去国杜鹃空有泪。cuī gēng bù gǔ jiàng zhī shí,qù guó dù juān kōng yǒu lèi。
双鱼不见人千里,落絮牵愁和梦起。shuāng yú bù jiàn rén qiān lǐ,luò xù qiān chóu hé mèng qǐ。
芭蕉多事惹东风,故作雨声惊客耳。bā jiāo duō shì rě dōng fēng,gù zuò yǔ shēng jīng kè ěr。

惜馀春慢咏子规

刘基

陇水沉沙,巴猿咽雨。lǒng shuǐ chén shā,bā yuán yàn yǔ。
泪尽潇湘竹死。lèi jǐn xiāo xiāng zhú sǐ。
多情怨魄,何处飞来,声在万重云里。duō qíng yuàn pò,hé chù fēi lái,shēng zài wàn zhòng yún lǐ。
肠断行吟放臣,去国佳人,地遥天迩。cháng duàn xíng yín fàng chén,qù guó jiā rén,dì yáo tiān ěr。
悄空山,月冷风清,惟见野棠如绮。qiāo kōng shān,yuè lěng fēng qīng,wéi jiàn yě táng rú qǐ。
记向日、琼户珠帘,樱唇簧舌,吹商呵徵。jì xiàng rì qióng hù zhū lián,yīng chún huáng shé,chuī shāng hē zhēng。
朱颜尚在,十二阑干,回首不堪重倚。zhū yán shàng zài,shí èr lán gàn,huí shǒu bù kān zhòng yǐ。
沧海桑田有时,海若未枯,愁应无巳。cāng hǎi sāng tián yǒu shí,hǎi ruò wèi kū,chóu yīng wú sì。
到明朝、赢得浮花满树,锦毇霞碎。dào míng cháo yíng dé fú huā mǎn shù,jǐn huǐ xiá suì。

金人捧露盘

刘基

水如蓝,山如黛,草如丝。shuǐ rú lán,shān rú dài,cǎo rú sī。
正去年、双燕来时。zhèng qù nián shuāng yàn lái shí。
衡门昼掩,日长惟有睡相宜。héng mén zhòu yǎn,rì zhǎng wéi yǒu shuì xiāng yí。
午风吹破,北窗梦、檐影参差。wǔ fēng chuī pò,běi chuāng mèng yán yǐng cān chà。
李花开,梅花谢,榴花放,杏花稀。lǐ huā kāi,méi huā xiè,liú huā fàng,xìng huā xī。
枉教人、两鬓霜垂。wǎng jiào rén liǎng bìn shuāng chuí。
凭阑伫立,空将愁眼盻斜晖。píng lán zhù lì,kōng jiāng chóu yǎn xì xié huī。
断云迢递,趁征雁、直到天涯。duàn yún tiáo dì,chèn zhēng yàn zhí dào tiān yá。

水调歌头

刘基

雨过百花尽,绿叶自成帷。yǔ guò bǎi huā jǐn,lǜ yè zì chéng wéi。
翛然惊破残梦,何许一黄鹂。xiāo rán jīng pò cán mèng,hé xǔ yī huáng lí。
独上高楼凝望,不见阳春去处,惟见草离离。dú shàng gāo lóu níng wàng,bù jiàn yáng chūn qù chù,wéi jiàn cǎo lí lí。
且喜画梁燕,还傍旧巢归。qiě xǐ huà liáng yàn,hái bàng jiù cháo guī。
理纨扇,清竹簟,试单衣。lǐ wán shàn,qīng zhú diàn,shì dān yī。
莫思身外闲事,有酒便须挥。mò sī shēn wài xián shì,yǒu jiǔ biàn xū huī。
蝼蚁王侯同尽,何用名标竹帛,留与后人疑。lóu yǐ wáng hóu tóng jǐn,hé yòng míng biāo zhú bó,liú yǔ hòu rén yí。
坐久暮天碧,月在绿杨枝。zuò jiǔ mù tiān bì,yuè zài lǜ yáng zhī。

玉楼春

刘基

江城雨熟黄梅后,楼阁清高处永昼。jiāng chéng yǔ shú huáng méi hòu,lóu gé qīng gāo chù yǒng zhòu。
阶前夕露宝珠呈,叶底夜蝉金石奏。jiē qián xī lù bǎo zhū chéng,yè dǐ yè chán jīn shí zòu。
苍苔不受残红覆,市径沿墙欺组绶。cāng tái bù shòu cán hóng fù,shì jìng yán qiáng qī zǔ shòu。
老来于物总忘情,漫为青山开北牗。lǎo lái yú wù zǒng wàng qíng,màn wèi qīng shān kāi běi yǒu。

归朝欢

刘基

紫燕成雏辞旧宇,红日满庭鸡唱午。zǐ yàn chéng chú cí jiù yǔ,hóng rì mǎn tíng jī chàng wǔ。
披襟起溯北窗风,绿杨叶底闻莺语。pī jīn qǐ sù běi chuāng fēng,lǜ yáng yè dǐ wén yīng yǔ。
故人音信阻,白蘋吹尽沧江雨。gù rén yīn xìn zǔ,bái píng chuī jǐn cāng jiāng yǔ。
倚阑干,悠然独笑,暝色下平楚。yǐ lán gàn,yōu rán dú xiào,míng sè xià píng chǔ。
浮生百岁真羁旅,富贵繁华萍梗聚。fú shēng bǎi suì zhēn jī lǚ,fù guì fán huá píng gěng jù。
重瞳隆准等丘墟,紫髯桑盖俱尘土。zhòng tóng lóng zhǔn děng qiū xū,zǐ rán sāng gài jù chén tǔ。
坐来天欲暮,乌鸦立遍城头树。zuò lái tiān yù mù,wū yā lì biàn chéng tóu shù。
看云头,金盘涌出,身在广寒府。kàn yún tóu,jīn pán yǒng chū,shēn zài guǎng hán fǔ。

传言玉女·咏蝶

刘基

为问韩凭,何事化为胡蝶。wèi wèn hán píng,hé shì huà wèi hú dié。
妒风羞雨,一身轻似叶,园苑昼永,丽日晴烟相接。dù fēng xiū yǔ,yī shēn qīng shì yè,yuán yuàn zhòu yǒng,lì rì qíng yān xiāng jiē。
舞回柳眼,拍翻花颊。wǔ huí liǔ yǎn,pāi fān huā jiá。
殢粉迷香,困酣犹自未惬。tì fěn mí xiāng,kùn hān yóu zì wèi qiè。
锦云深处,更愁浓露浥。jǐn yún shēn chù,gèng chóu nóng lù yì。
何况素秋,枝上晓霜披鬣。hé kuàng sù qiū,zhī shàng xiǎo shuāng pī liè。
只应无柰,翠销红厌。zhǐ yīng wú nài,cuì xiāo hóng yàn。

好事近

刘基

雨过却斜阳,虹外远山犹湿。yǔ guò què xié yáng,hóng wài yuǎn shān yóu shī。
独据槁梧高坐,符北窗风入。dú jù gǎo wú gāo zuò,fú běi chuāng fēng rù。
可人嘉树有清阴,蝉噪一何急。kě rén jiā shù yǒu qīng yīn,chán zào yī hé jí。
倦暑盼秋来,又恐芳时轻戢。juàn shǔ pàn qiū lái,yòu kǒng fāng shí qīng jí。

虞美人

刘基

东风过了南风起,节去如流水。dōng fēng guò le nán fēng qǐ,jié qù rú liú shuǐ。
日长门掩燕交加,可惜红葵落尽、雨中花。rì zhǎng mén yǎn yàn jiāo jiā,kě xī hóng kuí luò jǐn yǔ zhōng huā。
人闲只愿花长好,花谢人催老。rén xián zhǐ yuàn huā zhǎng hǎo,huā xiè rén cuī lǎo。
老来空有爱花心,无柰斜阳不为、驻光阴。lǎo lái kōng yǒu ài huā xīn,wú nài xié yáng bù wèi zhù guāng yīn。

诉衷情

刘基

相思日日上高楼,还是去年秋。xiāng sī rì rì shàng gāo lóu,hái shì qù nián qiū。
无情梁上双燕,弃我忽如雠。wú qíng liáng shàng shuāng yàn,qì wǒ hū rú chóu。
虫啧啧,叶飕飕,夜悠悠。chóng zé zé,yè sōu sōu,yè yōu yōu。
阑干谩倚,塞北江南,何地无愁。lán gàn mán yǐ,sāi běi jiāng nán,hé dì wú chóu。