古诗词

七月二十二日攻克集集,斩首百馀

陈肇兴

昨朝攻浊水,此日入蛮乡。zuó cháo gōng zhuó shuǐ,cǐ rì rù mán xiāng。
俗自分番汉,山犹踞虎狼。sú zì fēn fān hàn,shān yóu jù hǔ láng。
惊呼千户乱,杀戮一时忙。jīng hū qiān hù luàn,shā lù yī shí máng。
语及苍生际,前溪鬼泣疮。yǔ jí cāng shēng jì,qián xī guǐ qì chuāng。

陈肇兴

陈肇兴,字伯康,号陶村。台湾府彰化县治(今彰化市)人。咸丰三年(1853)入庠邑,补廪膳生。从鹿港拔贡廖春波读书于彰化白沙书院,学习四始六义及唐宋明清诗,表现极为突出。和蔡德芳、曾惟精、廖景瀛合称「白沙书院四杰」。咸丰九年(1859)中举,曾建古香楼作为书房及居处,以读书歌咏自娱。同治元年(1862)戴潮春起事,陈肇兴拒绝戴氏之拉拢,遂遁入武西堡(今南投县集集)之牛牯岭山中。是年七月谋刺戴氏不成,几度濒于险境。闰八月避入集集山中,虽身在军旅,夜晚得閒时,往往秉烛赋诗,追悼阵亡战士,详录戴案经过,题为《咄咄吟》,乃台湾重要的历史文献。同治三年(1864)事平,陈肇兴返回乡里,设帐授学,门生有杨馨兰、杨春华、吴德功、许尚贤等,多为俊才之士。著有《陶村诗稿》六卷,并《咄咄吟》二卷合刊。  陈肇兴的《陶村诗稿》写至戴案结束止,由此作可见清代中叶崛起的台湾士子,思想取向与价值判断。不仅有个人心灵世界及理想抱负的抒写,诗作的关怀重心亦往往与生民百姓密切相关。在形式上,陈氏习惯以长篇歌行来抒怀、言志,诗作风格雄健豪迈。门人吴德功在《陶村诗稿》序文中谓,肇兴之诗胎息于杜甫,可视为清中叶台湾文坛之「诗史」。《陶村诗稿》最早由门人林宗衡等校刊,光绪四年(1878)夏季初刻,乙未之役,版毁于兵燹。后彰化人杨珠浦在大正元年(1912)得抄本于书肆,遂于昭和二年(1937)重刊。民国五十一年(1962)台湾文献丛刊本据杨抄本排印;1971年郑喜夫以连横所藏原刊本为底本〖编者按:据连横《台湾诗荟》创刊号〈遗集待刊预告〉云:「彰化陈伯康孝廉著有《陶村诗稿》八卷,版久毁失,印本亦亡。全台仅存二部,一在余处,一为云林黄君丕承所藏。」〗,另以杨氏本、文丛本合校,是为郑校本。1992年龙文出版社据杨珠浦本重印,而将郑氏校本标注于眉批以供参考,编为「台湾先贤诗文集汇刊」第一集第四册。以下作品以杨珠浦版本(以下简称「杨本」)为底本,郑校本(以下简称「郑本」、「郑注」)为辅,进行编校。(施懿琳撰) 陈肇兴的作品>>

猜您喜欢

连日风雨,戏用三讲全韵调沧洲

陈肇兴

狂风吹馆徒,骤雨罢朝讲。kuáng fēng chuī guǎn tú,zhòu yǔ bà cháo jiǎng。
先生不出门,兀坐思鹿港。xiān shēng bù chū mén,wù zuò sī lù gǎng。
纵论至于诗,势若倾钱銗。zòng lùn zhì yú shī,shì ruò qīng qián xiàng。
唐、宋三百家,剖析如挥䎧。táng sòng sān bǎi jiā,pōu xī rú huī bàng。
令我失所闻,当头甘受棒。lìng wǒ shī suǒ wén,dāng tóu gān shòu bàng。
移镫与之谈,忍冻缩头项。yí dèng yǔ zhī tán,rěn dòng suō tóu xiàng。
果然心花开,明珠生老蚌。guǒ rán xīn huā kāi,míng zhū shēng lǎo bàng。
朝看田水高,老农不敢耩。cháo kàn tián shuǐ gāo,lǎo nóng bù gǎn jiǎng。
飘零及林木,天心何其?。piāo líng jí lín mù,tiān xīn hé qí。
无乃雾致愆,斯人实儱傋。wú nǎi wù zhì qiān,sī rén shí lǒng jiǎng。
语罢各分散,腰佩响珠玤。yǔ bà gè fēn sàn,yāo pèi xiǎng zhū bàng。

捒中大风雨歌

陈肇兴

昨夜狂台振林木,千声万声动岩谷。zuó yè kuáng tái zhèn lín mù,qiān shēng wàn shēng dòng yán gǔ。
横吹黑雨卷山来,飞洒如麻乱相扑。héng chuī hēi yǔ juǎn shān lái,fēi sǎ rú má luàn xiāng pū。
鞭策百怪驱蛟龙,雷公雷母纷相逐。biān cè bǎi guài qū jiāo lóng,léi gōng léi mǔ fēn xiāng zhú。
半空纯是金甲声,时有赤虬飞贴肉。bàn kōng chún shì jīn jiǎ shēng,shí yǒu chì qiú fēi tiē ròu。
使风挟雨雨倒吹,驾雨助风风更速。shǐ fēng xié yǔ yǔ dào chuī,jià yǔ zhù fēng fēng gèng sù。
朝南暮北一旋转,有若天轮回地轴。cháo nán mù běi yī xuán zhuǎn,yǒu ruò tiān lún huí dì zhóu。
十围杉楠摧作薪,万丛梨柿散如雹。shí wéi shān nán cuī zuò xīn,wàn cóng lí shì sàn rú báo。
汹汹波浪天外来,顷刻平地为川渎。xiōng xiōng bō làng tiān wài lái,qǐng kè píng dì wèi chuān dú。
东邻才报流麦田,西舍还闻破茅屋。dōng lín cái bào liú mài tián,xī shě hái wén pò máo wū。
野水平添七尺高,涨痕遥没千畦绿。yě shuǐ píng tiān qī chǐ gāo,zhǎng hén yáo méi qiān qí lǜ。
黄云满地抽针芽,馀粒但供乌雀啄。huáng yún mǎn dì chōu zhēn yá,yú lì dàn gōng wū què zhuó。
诘朝雨止风亦停,乡村十家九家哭。jí cháo yǔ zhǐ fēng yì tíng,xiāng cūn shí jiā jiǔ jiā kū。
一春无雨苗不滋,今兹雨多反杀谷。yī chūn wú yǔ miáo bù zī,jīn zī yǔ duō fǎn shā gǔ。
田头轧轧连耞鸣,但有滞穗无圆粟。tián tóu yà yà lián jiā míng,dàn yǒu zhì suì wú yuán sù。
老农垂泪前致辞,乞减半租救饘粥。lǎo nóng chuí lèi qián zhì cí,qǐ jiǎn bàn zū jiù zhān zhōu。
里胥下状来催租,悉赋输将苦不足。lǐ xū xià zhuàng lái cuī zū,xī fù shū jiāng kǔ bù zú。
输官不足还卖田,稻田虽废砚田赎。shū guān bù zú hái mài tián,dào tián suī fèi yàn tián shú。
舌耕笔耒几多年,岁岁阴阳无愆伏。shé gēng bǐ lěi jǐ duō nián,suì suì yīn yáng wú qiān fú。
满城风雨供啸歌,有田不如无田乐。mǎn chéng fēng yǔ gōng xiào gē,yǒu tián bù rú wú tián lè。

在捒连日淫潦,欲归不得,忽逢晴霁,喜而有作

陈肇兴

风定树还号,雨霁云犹湿。fēng dìng shù hái hào,yǔ jì yún yóu shī。
朝阳有畏心,徘徊上原隰。cháo yáng yǒu wèi xīn,pái huái shàng yuán xí。
水鸟带波飞,啄禽晒衣立。shuǐ niǎo dài bō fēi,zhuó qín shài yī lì。
叉鱼渔荷蓑,割稻农戴笠。chā yú yú hé suō,gē dào nóng dài lì。
日暮各还家,蛙在水中泣。rì mù gè hái jiā,wā zài shuǐ zhōng qì。
欹枕一以听,阁阁鸣何急。yī zhěn yī yǐ tīng,gé gé míng hé jí。
纤月细于钩,流光剧可挹。xiān yuè xì yú gōu,liú guāng jù kě yì。
飞萤不避人,夜静穿窗入。fēi yíng bù bì rén,yè jìng chuān chuāng rù。

在捒连日淫潦,欲归不得,忽逢晴霁,喜而有作

陈肇兴

朝曦红上檐,瓦雀双双喜。cháo xī hóng shàng yán,wǎ què shuāng shuāng xǐ。
咿嘤语窗前,似唤幽人起。yī yīng yǔ chuāng qián,shì huàn yōu rén qǐ。
孤客正思家,对此欣不已。gū kè zhèng sī jiā,duì cǐ xīn bù yǐ。
仰视浮云飞,馀霞散成绮。yǎng shì fú yún fēi,yú xiá sàn chéng qǐ。
路逢相识人,为问前溪水。lù féng xiāng shí rén,wèi wèn qián xī shuǐ。
一苇如可航,余亦将归里。yī wěi rú kě háng,yú yì jiāng guī lǐ。

林先生祠

陈肇兴

先生不知何许人,人言逋仙之子孙。xiān shēng bù zhī hé xǔ rén,rén yán bū xiān zhī zi sūn。
我道先生隐者徒,名且不计况利乎!wǒ dào xiān shēng yǐn zhě tú,míng qiě bù jì kuàng lì hū!
名利于公两不有,手牵浊流地上走。míng lì yú gōng liǎng bù yǒu,shǒu qiān zhuó liú dì shàng zǒu。
白石齿齿水粼粼,灌溉良田万千亩。bái shí chǐ chǐ shuǐ lín lín,guàn gài liáng tián wàn qiān mǔ。
功成长揖辞东家,黄金白璧如泥沙。gōng chéng zhǎng yī cí dōng jiā,huáng jīn bái bì rú ní shā。
掉头一笑渺然去,溪上还种千桃花。diào tóu yī xiào miǎo rán qù,xī shàng hái zhǒng qiān táo huā。
花开花落自今古,先生一去花无主。huā kāi huā luò zì jīn gǔ,xiān shēng yī qù huā wú zhǔ。
唯有荒祠对白云,悠悠千载长行雨。wéi yǒu huāng cí duì bái yún,yōu yōu qiān zài zhǎng xíng yǔ。

番社过年歌

陈肇兴

摐金伐鼓声渊渊,社番十月即过年。chuāng jīn fá gǔ shēng yuān yuān,shè fān shí yuè jí guò nián。
烹羊宰牛祭先祖,餈糗罗列无几筵。pēng yáng zǎi niú jì xiān zǔ,cí qiǔ luó liè wú jǐ yán。
缠头插羽盛衣饰,红绒鬖鬖垂两肩。chán tóu chā yǔ shèng yī shì,hóng róng sān sān chuí liǎng jiān。
或提藤笼或霞篮,膏蚌鲑杂鱼腥膻。huò tí téng lóng huò xiá lán,gāo bàng guī zá yú xīng shān。
持瓢圈坐恣酣饮,有如长鲸吸百川。chí piáo quān zuò zì hān yǐn,yǒu rú zhǎng jīng xī bǎi chuān。
醉起攘臂蹋地走,歌呼跳踯何喧阗。zuì qǐ rǎng bì tà dì zǒu,gē hū tiào zhí hé xuān tián。
鼻上箫吹无孔笛,嘴中琴奏不调弦。bí shàng xiāo chuī wú kǒng dí,zuǐ zhōng qín zòu bù diào xián。
马邻猫踏矜猱捷,蝥弧一拔争登先。mǎ lín māo tà jīn náo jié,máo hú yī bá zhēng dēng xiān。
腰间铮铮萨豉宜,千声沸出腾青天。yāo jiān zhēng zhēng sà shì yí,qiān shēng fèi chū téng qīng tiān。
都卢{阝国}辘学膜拜,咮?似祝多良田。dōu lú fù guó lù xué mó bài,zhòu lí shì zhù duō liáng tián。
物畜蕃滋风草死,乃箱万万仓千千。wù chù fān zī fēng cǎo sǐ,nǎi xiāng wàn wàn cāng qiān qiān。
土官通事持羊酒,独坐公廨行赏钱。tǔ guān tōng shì chí yáng jiǔ,dú zuò gōng xiè xíng shǎng qián。
男嬉女笑出真乐,此风直在羲皇前。nán xī nǚ xiào chū zhēn lè,cǐ fēng zhí zài xī huáng qián。
迩来熟番变唐化,每岁歌舞犹相沿。ěr lái shú fān biàn táng huà,měi suì gē wǔ yóu xiāng yán。
穫稻筑场农事毕,家家舂磨修洁鲜。huò dào zhù chǎng nóng shì bì,jiā jiā chōng mó xiū jié xiān。
可怜众社渐贫困,有室徒悲如磬悬。kě lián zhòng shè jiàn pín kùn,yǒu shì tú bēi rú qìng xuán。
昔日千豚今一脔,百年人事随风烟。xī rì qiān tún jīn yī luán,bǎi nián rén shì suí fēng yān。
君不见,生番化熟熟化氓,耕耘转在高峰巅。jūn bù jiàn,shēng fān huà shú shú huà máng,gēng yún zhuǎn zài gāo fēng diān。
南北十社九社废,裸人丛笑何有焉。nán běi shí shè jiǔ shè fèi,luǒ rén cóng xiào hé yǒu yān。

雨后溪上望月

陈肇兴

骤雨洗山容,清风送林樾。zhòu yǔ xǐ shān róng,qīng fēng sòng lín yuè。
忽随流水声,溪上望明月。hū suí liú shuǐ shēng,xī shàng wàng míng yuè。
四顾寂无人,长歌采薇蕨。sì gù jì wú rén,zhǎng gē cǎi wēi jué。

土牛

陈肇兴

土番畏人如畏贼,自筑土牛封其域。tǔ fān wèi rén rú wèi zéi,zì zhù tǔ niú fēng qí yù。
星罗棋布廿四头,尺寸不差绳与墨。xīng luó qí bù niàn sì tóu,chǐ cùn bù chà shéng yǔ mò。
砌以荦确塑以泥,崭然头角状奇特。qì yǐ luò què sù yǐ ní,zhǎn rán tóu jiǎo zhuàng qí tè。
我闻在昔此地生番巢,出没杀人以为食。wǒ wén zài xī cǐ dì shēng fān cháo,chū méi shā rén yǐ wèi shí。
圣人有作妖魑消,剺面文身咸戴德。shèng rén yǒu zuò yāo chī xiāo,lí miàn wén shēn xián dài dé。
一丝红线下尧封,万顷绿塍遵禹则。yī sī hóng xiàn xià yáo fēng,wàn qǐng lǜ chéng zūn yǔ zé。
分疆立界严提防,不许斯民处实逼。fēn jiāng lì jiè yán tí fáng,bù xǔ sī mín chù shí bī。
牛皮已变红毛风,土壤还同金马式。niú pí yǐ biàn hóng máo fēng,tǔ rǎng hái tóng jīn mǎ shì。
是时番奴富田畴,烹羊炮豕乐无极。shì shí fān nú fù tián chóu,pēng yáng pào shǐ lè wú jí。
醉后归来两眼昏,忽讶寝讹遗路侧。zuì hòu guī lái liǎng yǎn hūn,hū yà qǐn é yí lù cè。
短笛携将信口吹,歌呼踏破夕阳色。duǎn dí xié jiāng xìn kǒu chuī,gē hū tà pò xī yáng sè。
迩来十社九社空,锄犁转在内山北。ěr lái shí shè jiǔ shè kōng,chú lí zhuǎn zài nèi shān běi。
岿然数篑留岩阿,犹似千钧任地力。kuī rán shù kuì liú yán ā,yóu shì qiān jūn rèn dì lì。
豪强子弟恣侵陵,拔毛削皮禁不得。háo qiáng zi dì zì qīn líng,bá máo xuē pí jìn bù dé。
朝廷兼并有明刑,嗟尔无告独可恻。cháo tíng jiān bìng yǒu míng xíng,jiē ěr wú gào dú kě cè。
牛牯岭外烽火明,千村万落长荆棘。niú gǔ lǐng wài fēng huǒ míng,qiān cūn wàn luò zhǎng jīng jí。
安得遍筑千万头,尽教卖剑归稼穑。ān dé biàn zhù qiān wàn tóu,jǐn jiào mài jiàn guī jià sè。
牛乎牛乎尔勿哀,铜驼与尔俱草莱。niú hū niú hū ěr wù āi,tóng tuó yǔ ěr jù cǎo lái。

卜居

陈肇兴

经年避贼寇,迁徙无定宿。jīng nián bì zéi kòu,qiān xǐ wú dìng sù。
有客晨过门,言善君平卜。yǒu kè chén guò mén,yán shàn jūn píng bo。
长揖前致辞,再拜发龟椟。zhǎng yī qián zhì cí,zài bài fā guī dú。
自从丧乱来,八口滞空谷。zì cóng sàng luàn lái,bā kǒu zhì kōng gǔ。
供亿无故人,反噬有僮仆。gōng yì wú gù rén,fǎn shì yǒu tóng pū。
亲朋多白眼,群奸遥侧目。qīn péng duō bái yǎn,qún jiān yáo cè mù。
入海愁蛟龙,登山畏虺蝮。rù hǎi chóu jiāo lóng,dēng shān wèi huī fù。
吾宁居九夷,负矢射麋鹿;wú níng jū jiǔ yí,fù shǐ shè mí lù;
将委心任运,雕零依草木。jiāng wěi xīn rèn yùn,diāo líng yī cǎo mù。
吾宁请长缨,中原竞驰逐;wú níng qǐng zhǎng yīng,zhōng yuán jìng chí zhú;
将浮沉观变,憔悴匿林麓。jiāng fú chén guān biàn,qiáo cuì nì lín lù。
吾宁依刘表,附会救饘粥;wú níng yī liú biǎo,fù huì jiù zhān zhōu;
抑将说隗嚣,辨论穷反覆。yì jiāng shuō kuí xiāo,biàn lùn qióng fǎn fù。
吾宁学杜甫,悲歌以当哭;wú níng xué dù fǔ,bēi gē yǐ dāng kū;
抑将效扬雄,清静自投阁。yì jiāng xiào yáng xióng,qīng jìng zì tóu gé。
宁百折不回,守身如守玉;níng bǎi zhé bù huí,shǒu shēn rú shǒu yù;
将模棱两可,与世同龌龊。jiāng mó léng liǎng kě,yǔ shì tóng wò chuò。
绝温峤裾,将戏老莱服。jué wēn jiào jū,jiāng xì lǎo lái fú。
摇顾荣扇,将采陶潜菊。yáo gù róng shàn,jiāng cǎi táo qián jú。
宁为辕下驹,将作云中鹄。níng wèi yuán xià jū,jiāng zuò yún zhōng gǔ。
宁朝秦暮楚,将夜行昼伏。níng cháo qín mù chǔ,jiāng yè xíng zhòu fú。
宁去依他人,抑来为宗族。níng qù yī tā rén,yì lái wèi zōng zú。
宁四海为家,抑一枝自足。níng sì hǎi wèi jiā,yì yī zhī zì zú。
吁嗟天下乱,举世方皆浊。xū jiē tiān xià luàn,jǔ shì fāng jiē zhuó。
瓦釜竞雷鸣,干镆埋地狱。wǎ fǔ jìng léi míng,gàn mò mái dì yù。
豺虎横咆哮,麒麟遭鞭朴。chái hǔ héng páo xiāo,qí lín zāo biān pǔ。
衣绣原非荣,披褐讵云辱。yī xiù yuán fēi róng,pī hè jù yún rǔ。
世无平不陂,道无往不复。shì wú píng bù bēi,dào wú wǎng bù fù。
詹尹将拂龟,贾生或赋鵩。zhān yǐn jiāng fú guī,jiǎ shēng huò fù fú。
何者为吉凶,何者为祸福?hé zhě wèi jí xiōng,hé zhě wèi huò fú?
知几有神明,尚其再三告。zhī jǐ yǒu shén míng,shàng qí zài sān gào。
客闻呀然笑,释策止弗渎。kè wén ya rán xiào,shì cè zhǐ fú dú。
王绩醉为乡,志和船作屋。wáng jì zuì wèi xiāng,zhì hé chuán zuò wū。
在我求其是,到处皆安乐。zài wǒ qiú qí shì,dào chù jiē ān lè。
七子沉湎同,三闾清醒独。qī zi chén miǎn tóng,sān lǘ qīng xǐng dú。
用行君之意,何必问龟壳!yòng xíng jūn zhī yì,hé bì wèn guī ké!

自许厝寮避贼至集集内山,次少陵「北征」韵

陈肇兴

皇帝元年秋,闰八月初吉。huáng dì yuán nián qiū,rùn bā yuè chū jí。
我遁于内山,潜伏野番室。wǒ dùn yú nèi shān,qián fú yě fān shì。
深林暗无光,白昼不见日。shēn lín àn wú guāng,bái zhòu bù jiàn rì。
破屋两三间,茅茨杂蓬荜。pò wū liǎng sān jiān,máo cí zá péng bì。
闭户深藏匿,逢人未敢出。bì hù shēn cáng nì,féng rén wèi gǎn chū。
涕泣望烽烟,皇皇如有失。tì qì wàng fēng yān,huáng huáng rú yǒu shī。
自顾流离中,有生不如勿。zì gù liú lí zhōng,yǒu shēng bù rú wù。
破产购一锥,报国心空切。pò chǎn gòu yī zhuī,bào guó xīn kōng qiè。
至今一回首,精神犹恍惚。zhì jīn yī huí shǒu,jīng shén yóu huǎng hū。
不知历险艰,奔走何时毕。bù zhī lì xiǎn jiān,bēn zǒu hé shí bì。
侧身万峰巅,秋风吹瑟瑟。cè shēn wàn fēng diān,qiū fēng chuī sè sè。
但见阵云飞,川原日流血。dàn jiàn zhèn yún fēi,chuān yuán rì liú xuè。
人烟半萧条,鬼火互明灭。rén yān bàn xiāo tiáo,guǐ huǒ hù míng miè。
行行集集山,夙称生番窟。xíng xíng jí jí shān,sù chēng shēng fān kū。
浊水喷其中,日夜浪瀎潏。zhuó shuǐ pēn qí zhōng,rì yè làng mò yù。
路盘苍穹高,石迸厚地裂。lù pán cāng qióng gāo,shí bèng hòu dì liè。
一夫可当关,驷马不容辙。yī fū kě dāng guān,sì mǎ bù róng zhé。
生平耽烟霞,到此暂心悦。shēng píng dān yān xiá,dào cǐ zàn xīn yuè。
徒步随狙公,自拾枣与栗。tú bù suí jū gōng,zì shí zǎo yǔ lì。
哭类阮籍穷,狂等费贻漆。kū lèi ruǎn jí qióng,kuáng děng fèi yí qī。
一身坠蚕丛,传闻百无实。yī shēn zhuì cán cóng,chuán wén bǎi wú shí。
因思世人巧,益叹我躬拙。yīn sī shì rén qiǎo,yì tàn wǒ gōng zhuō。
徘徊望乡山,目极飞鸟没。pái huái wàng xiāng shān,mù jí fēi niǎo méi。
凉飔从东来,飒飒动木末。liáng sī cóng dōng lái,sà sà dòng mù mò。
遥想故城里,狐鼠共巢穴。yáo xiǎng gù chéng lǐ,hú shǔ gòng cháo xué。
杀人如乱麻,街衢堆白骨。shā rén rú luàn má,jiē qú duī bái gǔ。
往者擒贼王,陈兵太仓卒。wǎng zhě qín zéi wáng,chén bīng tài cāng zú。
未抽靴里刀,已失囊中物。wèi chōu xuē lǐ dāo,yǐ shī náng zhōng wù。
遂令劫运开,鬇鬡变蓬发。suì lìng jié yùn kāi,zhēng níng biàn péng fā。
使我撄不测,志气长轸结。shǐ wǒ yīng bù cè,zhì qì zhǎng zhěn jié。
同谋袖手观,含涕独呜咽。tóng móu xiù shǒu guān,hán tì dú wū yàn。
未识此时恨,何日得伸雪。wèi shí cǐ shí hèn,hé rì dé shēn xuě。
经旬宿荒崖,两脚垢不袜。jīng xún sù huāng yá,liǎng jiǎo gòu bù wà。
枯木架绳床,逼窄仅容膝。kū mù jià shéng chuáng,bī zhǎi jǐn róng xī。
有时抱书眠,肱曲腰又折。yǒu shí bào shū mián,gōng qū yāo yòu zhé。
有时泽畔行,青衫换短褐。yǒu shí zé pàn xíng,qīng shān huàn duǎn hè。
父老两三人,坐谈辄终日。fù lǎo liǎng sān rén,zuò tán zhé zhōng rì。
道及当时事,满座皆战慄。dào jí dāng shí shì,mǎn zuò jiē zhàn lì。
延我至其家,鸡黍竞罗列。yán wǒ zhì qí jiā,jī shǔ jìng luó liè。
一饭等千金,大义高巾栉。yī fàn děng qiān jīn,dà yì gāo jīn zhì。
回顾狮子峰,蛾眉才一抹。huí gù shī zi fēng,é méi cái yī mǒ。
有弟滞牛山,多时悲契阔。yǒu dì zhì niú shān,duō shí bēi qì kuò。
老母缺晨昏,思之如饥渴。lǎo mǔ quē chén hūn,sī zhī rú jī kě。
路逢负戈侣,撞胸不敢喝。lù féng fù gē lǚ,zhuàng xiōng bù gǎn hē。
所闻多异辞,两耳乱喧聒。suǒ wén duō yì cí,liǎng ěr luàn xuān guā。
彼众而我寡,有口向谁说。bǐ zhòng ér wǒ guǎ,yǒu kǒu xiàng shuí shuō。
桓桓林总戎,昨日方简卒。huán huán lín zǒng róng,zuó rì fāng jiǎn zú。
万骑出罗城,军容甚开豁。wàn qí chū luó chéng,jūn róng shén kāi huō。
猛如出柙虎,捷若搏云鹘。měng rú chū xiá hǔ,jié ruò bó yún gǔ。
行见扫妖氛,贼徒争豕突。xíng jiàn sǎo yāo fēn,zéi tú zhēng shǐ tū。
况有斗六门,天堑险无匹。kuàng yǒu dòu liù mén,tiān qiàn xiǎn wú pǐ。
背城鼓而东,一战胜可决。bèi chéng gǔ ér dōng,yī zhàn shèng kě jué。
威过摧枯芒,势成破竹疾。wēi guò cuī kū máng,shì chéng pò zhú jí。
屈指旬日内,匹夫可以夺。qū zhǐ xún rì nèi,pǐ fū kě yǐ duó。
又闻募乡兵,朝暮尤斯拔。yòu wén mù xiāng bīng,cháo mù yóu sī bá。
横海戮长鲸,万弩伺俱发。héng hǎi lù zhǎng jīng,wàn nǔ cì jù fā。
此谋如得就,大功可书碣。cǐ móu rú dé jiù,dà gōng kě shū jié。
指日见升平,乾坤收肃杀。zhǐ rì jiàn shēng píng,qián kūn shōu sù shā。
嗟予走空山,于今已五月。jiē yǔ zǒu kōng shān,yú jīn yǐ wǔ yuè。
一息气尚存,此念未容绝。yī xī qì shàng cún,cǐ niàn wèi róng jué。
如何蝼蚁辈,偏觉肝肠别。rú hé lóu yǐ bèi,piān jué gān cháng bié。
甘心为异类,不复忧荡析。gān xīn wèi yì lèi,bù fù yōu dàng xī。
攘攘著黄巾,为厉及妪{女目}。rǎng rǎng zhù huáng jīn,wèi lì jí yù nǚ mù。
四顾遍豺狼,保身慎明哲。sì gù biàn chái láng,bǎo shēn shèn míng zhé。
岂不思请缨,空手难为烈。qǐ bù sī qǐng yīng,kōng shǒu nán wèi liè。
抚景自酸辛,吟诗聊度活。fǔ jǐng zì suān xīn,yín shī liáo dù huó。
寂寂红叶山,遥遥紫薇闼。jì jì hóng yè shān,yáo yáo zǐ wēi tà。
此身虽在野,此心唯向阙。cǐ shēn suī zài yě,cǐ xīn wéi xiàng quē。
安危大臣在,金瓯岂患缺。ān wēi dà chén zài,jīn ōu qǐ huàn quē。
只忧道路长,献策终不达。zhǐ yōu dào lù zhǎng,xiàn cè zhōng bù dá。

罗山两男子行

陈肇兴

黑云压阵鼓声死,军中跃出两男子。hēi yún yā zhèn gǔ shēng sǐ,jūn zhōng yuè chū liǎng nán zi。
誓扫黄巾不顾身,锥牛大飨千义民。shì sǎo huáng jīn bù gù shēn,zhuī niú dà xiǎng qiān yì mín。
靴中尖刀腰间箭,裂眦决战飞黄尘。xuē zhōng jiān dāo yāo jiān jiàn,liè zì jué zhàn fēi huáng chén。
可怜粮竭援复断,裹疮一呼死伤半。kě lián liáng jié yuán fù duàn,guǒ chuāng yī hū sǐ shāng bàn。
力尽关山未解围,军无儋石多思叛。lì jǐn guān shān wèi jiě wéi,jūn wú dān shí duō sī pàn。
贼骑长驱斗六门,万人散尽两男存;zéi qí zhǎng qū dòu liù mén,wàn rén sàn jǐn liǎng nán cún;
反手被缚见贼主,胁之使跪仍双蹲。fǎn shǒu bèi fù jiàn zéi zhǔ,xié zhī shǐ guì réng shuāng dūn。
一男戟手与贼语,生不灭贼死杀汝;yī nán jǐ shǒu yǔ zéi yǔ,shēng bù miè zéi sǐ shā rǔ;
双眉倒竖目如炬。shuāng méi dào shù mù rú jù。
一男掀髯与贼言,男儿七尺报君恩,今日之死泰山尊。yī nán xiān rán yǔ zéi yán,nán ér qī chǐ bào jūn ēn,jīn rì zhī sǐ tài shān zūn。
观者人人都赞美,贼亦因公颂不已,谓此死方无愧耻;guān zhě rén rén dōu zàn měi,zéi yì yīn gōng sòng bù yǐ,wèi cǐ sǐ fāng wú kuì chǐ;
不然,斗六将帅多如云,纷纷屈膝谁非死。bù rán,dòu liù jiāng shuài duō rú yún,fēn fēn qū xī shuí fēi sǐ。
一样沙场白骨枯,似此从容就义无伦比。yī yàng shā chǎng bái gǔ kū,shì cǐ cóng róng jiù yì wú lún bǐ。
呜呼!从容就义无伦比,一节自堪千古矣。wū hū!cóng róng jiù yì wú lún bǐ,yī jié zì kān qiān gǔ yǐ。

相逢行,赠曾汝泉

陈肇兴

一年相逢不相识,幕府风高森列戟。yī nián xiāng féng bù xiāng shí,mù fǔ fēng gāo sēn liè jǐ。
虎皮坐对虎牙开,咫尺军门千里隔。hǔ pí zuò duì hǔ yá kāi,zhǐ chǐ jūn mén qiān lǐ gé。
一年相识不相逢,水中犬吠桃花浓。yī nián xiāng shí bù xiāng féng,shuǐ zhōng quǎn fèi táo huā nóng。
手叠彩笺入城去,白云望断山千重。shǒu dié cǎi jiān rù chéng qù,bái yún wàng duàn shān qiān zhòng。
今年逢公公不见,匆匆行李将移砚。jīn nián féng gōng gōng bù jiàn,cōng cōng xíng lǐ jiāng yí yàn。
空怜李、杜旧知名,谁道尹、邢还避面。kōng lián lǐ dù jiù zhī míng,shuí dào yǐn xíng hái bì miàn。
从此世乱各东西,我走空山君鳌西;四围烽火音书渺,万叠峰峦狨鬼啼。cóng cǐ shì luàn gè dōng xī,wǒ zǒu kōng shān jūn áo xī;sì wéi fēng huǒ yīn shū miǎo,wàn dié fēng luán róng guǐ tí。
狨啼鬼啸人踪断,杜老悲歌空自叹。róng tí guǐ xiào rén zōng duàn,dù lǎo bēi gē kōng zì tàn。
底事因缘二字真,识君偏迟在多难。dǐ shì yīn yuán èr zì zhēn,shí jūn piān chí zài duō nán。
幽斋九月黄花开,君携襆被入山来;半生饥渴一朝慰,话长不觉鸡声催。yōu zhāi jiǔ yuè huáng huā kāi,jūn xié fú bèi rù shān lái;bàn shēng jī kě yī cháo wèi,huà zhǎng bù jué jī shēng cuī。
明朝赠我诗四章,字字真珠带异香;昨日投我诗一册,语语缠绵兼悱恻。míng cháo zèng wǒ shī sì zhāng,zì zì zhēn zhū dài yì xiāng;zuó rì tóu wǒ shī yī cè,yǔ yǔ chán mián jiān fěi cè。
由来情至诗即工,芙蓉出水天然红;四年浪迹鹏海上,高歌往往来天风。yóu lái qíng zhì shī jí gōng,fú róng chū shuǐ tiān rán hóng;sì nián làng jì péng hǎi shàng,gāo gē wǎng wǎng lái tiān fēng。
而今干戈满平地,沧海横流何处避?与君同是沦落人,得君且拚十日醉。ér jīn gàn gē mǎn píng dì,cāng hǎi héng liú hé chù bì?yǔ jūn tóng shì lún luò rén,dé jūn qiě pàn shí rì zuì。
左手招徐福、右手揖仲连,狂呼黄鹤飞上天;摘列星,当酒钱。zuǒ shǒu zhāo xú fú yòu shǒu yī zhòng lián,kuáng hū huáng hè fēi shàng tiān;zhāi liè xīng,dāng jiǔ qián。
如何相逢遽相别,别时月圆今月缺;留君不住我心悲,望君不来我心结。rú hé xiāng féng jù xiāng bié,bié shí yuè yuán jīn yuè quē;liú jūn bù zhù wǒ xīn bēi,wàng jūn bù lái wǒ xīn jié。
心结心悲那可言,寄书聊复询寒暄。xīn jié xīn bēi nà kě yán,jì shū liáo fù xún hán xuān。
天涯别有相思处,月白风清两断魂。tiān yá bié yǒu xiāng sī chù,yuè bái fēng qīng liǎng duàn hún。

杂诗

陈肇兴

乱世无宗族,敢死即为雄。luàn shì wú zōng zú,gǎn sǐ jí wèi xióng。
我看楚昭屈,子弟盛江东。wǒ kàn chǔ zhāo qū,zi dì shèng jiāng dōng。
结发从项羽,八千归沙虫;jié fā cóng xiàng yǔ,bā qiān guī shā chóng;
诸田称崛强,亦受楚人封。zhū tián chēng jué qiáng,yì shòu chǔ rén fēng。
唯有鲁二生,大义高苍穹;wéi yǒu lǔ èr shēng,dà yì gāo cāng qióng;
既不拜隆隼,亦不识重瞳。jì bù bài lóng sǔn,yì bù shí zhòng tóng。
高飞避世网,天际翔冥鸿。gāo fēi bì shì wǎng,tiān jì xiáng míng hóng。

杂诗

陈肇兴

冥鸿游八荒,回翔俯寥廓;míng hóng yóu bā huāng,huí xiáng fǔ liáo kuò;
下视大嘴乌,飞鸣一何恶。xià shì dà zuǐ wū,fēi míng yī hé è。
夺我树下巢,白昼喙雏鹊;duó wǒ shù xià cháo,bái zhòu huì chú què;
盘回未忍飞,欲救嗟力薄。pán huí wèi rěn fēi,yù jiù jiē lì báo。
山梁多杀机,磐达少良木;shān liáng duō shā jī,pán dá shǎo liáng mù;
岂不图南行,所恨羽毛弱。qǐ bù tú nán xíng,suǒ hèn yǔ máo ruò。
且辞篱下鴳,远伴云中鹤;qiě cí lí xià yàn,yuǎn bàn yún zhōng hè;
置身冥漠间,矰缴何所著。zhì shēn míng mò jiān,zēng jiǎo hé suǒ zhù。
回首谢老鸦,慎勿恣贪攫;huí shǒu xiè lǎo yā,shèn wù zì tān jué;
与为百鸷鸟,何如一秋鹗!yǔ wèi bǎi zhì niǎo,hé rú yī qiū è!

杂诗

陈肇兴

秋鹗翔千仞,不肯随众鸟;杰士贵独立,落落出人表。qiū è xiáng qiān rèn,bù kěn suí zhòng niǎo;jié shì guì dú lì,luò luò chū rén biǎo。
与其失之随,毋宁蹈其矫;龙、比伏斧刀,夷、齐甘饿?。yǔ qí shī zhī suí,wú níng dǎo qí jiǎo;lóng bǐ fú fǔ dāo,yí qí gān è bǎo。
万古立人极,只以一矫了;才非矫不生,节非矫不成。wàn gǔ lì rén jí,zhǐ yǐ yī jiǎo le;cái fēi jiǎo bù shēng,jié fēi jiǎo bù chéng。
管宁渡辽海,以矫全其清;虞集卧东山,以矫全其名。guǎn níng dù liáo hǎi,yǐ jiǎo quán qí qīng;yú jí wò dōng shān,yǐ jiǎo quán qí míng。