古诗词

和张敏之诗七十韵三首

耶律楚材

壮年多轗轲,晚节叹行藏。zhuàng nián duō kǎn kē,wǎn jié tàn xíng cáng。
故国颓纲秽,新朝明德香。gù guó tuí gāng huì,xīn cháo míng dé xiāng。
雄材能预算,大略固难量。xióng cái néng yù suàn,dà lüè gù nán liàng。
迭出神兵速,无敌我武扬。dié chū shén bīng sù,wú dí wǒ wǔ yáng。
本图服叛逆,何止剪诪张。běn tú fú pàn nì,hé zhǐ jiǎn zhōu zhāng。
西讨穷于阗,东征过乐浪。xī tǎo qióng yú tián,dōng zhēng guò lè làng。
彗侵天垒壁,光动太白铓。huì qīn tiān lěi bì,guāng dòng tài bái máng。
整整车徒盛,鳞鳞旗鼓望。zhěng zhěng chē tú shèng,lín lín qí gǔ wàng。
天皇深责重,贤帅庙谟臧。tiān huáng shēn zé zhòng,xián shuài miào mó zāng。
江左将擒楚,河阳已灭商。jiāng zuǒ jiāng qín chǔ,hé yáng yǐ miè shāng。
英雄皆入彀,强御敢跳梁。yīng xióng jiē rù gòu,qiáng yù gǎn tiào liáng。
采访轩车闹,司农官吏忙。cǎi fǎng xuān chē nào,sī nóng guān lì máng。
轻徭常力足,薄赋不财伤。qīng yáo cháng lì zú,báo fù bù cái shāng。
勋业超秦汉,规模迈帝王。xūn yè chāo qín hàn,guī mó mài dì wáng。
流言无管蔡,奇计有平良。liú yán wú guǎn cài,qí jì yǒu píng liáng。
增葺新文物,耕耘古战场。zēng qì xīn wén wù,gēng yún gǔ zhàn chǎng。
蛟龙方奋迅,雕鹗得翱翔。jiāo lóng fāng fèn xùn,diāo è dé áo xiáng。
偶遇风云会,争依日月光。ǒu yù fēng yún huì,zhēng yī rì yuè guāng。
永酬千古耻,一怒四夷攘。yǒng chóu qiān gǔ chǐ,yī nù sì yí rǎng。
虎帐十年梦,龙庭几度霜。hǔ zhàng shí nián mèng,lóng tíng jǐ dù shuāng。
迎降初请命,出郭远相将。yíng jiàng chū qǐng mìng,chū guō yuǎn xiāng jiāng。
久敌真宜死,宽恩何敢当。jiǔ dí zhēn yí sǐ,kuān ēn hé gǎn dāng。
赦书民有幸,歌咏寿无疆。shè shū mín yǒu xìng,gē yǒng shòu wú jiāng。
扶杖听黄诏,称觞进白狼。fú zhàng tīng huáng zhào,chēng shāng jìn bái láng。
散财竭库藏,拔将出戎行。sàn cái jié kù cáng,bá jiāng chū róng xíng。
殷绝仁犹在,周倾道不亡。yīn jué rén yóu zài,zhōu qīng dào bù wáng。
来招燕郡内,入觐大食傍。lái zhāo yàn jùn nèi,rù jìn dà shí bàng。
戎服貂裘紫,星轺驳马苍。róng fú diāo qiú zǐ,xīng yáo bó mǎ cāng。
中春辞北望,初夏过西凉。zhōng chūn cí běi wàng,chū xià guò xī liáng。
瀚海汹而涌,阴山彷且徨。hàn hǎi xiōng ér yǒng,yīn shān páng qiě huáng。
闲云迷去路,疏雨润行装。xián yún mí qù lù,shū yǔ rùn xíng zhuāng。
出处空兴叹,风光自断肠。chū chù kōng xīng tàn,fēng guāng zì duàn cháng。
典刑陈故事,利病上封章。diǎn xíng chén gù shì,lì bìng shàng fēng zhāng。
天下援深溺,中州冀小康。tiān xià yuán shēn nì,zhōng zhōu jì xiǎo kāng。
风俗乘丧乱,筹策要优长。fēng sú chéng sàng luàn,chóu cè yào yōu zhǎng。
痼疾如神附,游魂笑鬼伥。gù jí rú shén fù,yóu hún xiào guǐ chāng。
仁术能骨肉,灵药起膏肓。rén shù néng gǔ ròu,líng yào qǐ gāo huāng。
避祸宜缄口,当言肯括囊。bì huò yí jiān kǒu,dāng yán kěn kuò náng。
遭谗心欲剖,涉苦胆先尝。zāo chán xīn yù pōu,shè kǔ dǎn xiān cháng。
北漠绝穷域,西隅抵大洋。běi mò jué qióng yù,xī yú dǐ dà yáng。
诗书犹不废,忠信未能忘。shī shū yóu bù fèi,zhōng xìn wèi néng wàng。
毡补连腮帐,绳穿朽脚床。zhān bǔ lián sāi zhàng,shéng chuān xiǔ jiǎo chuáng。
郊行长野兴,人静若禅房。jiāo xíng zhǎng yě xīng,rén jìng ruò chán fáng。
回鹘交游熟,昆仑事迹详。huí gǔ jiāo yóu shú,kūn lún shì jì xiáng。
风烟多黯黯,云水两茫茫。fēng yān duō àn àn,yún shuǐ liǎng máng máng。
灾变垂乾象,妖氛翳太阳。zāi biàn chuí qián xiàng,yāo fēn yì tài yáng。
髯龙三岛去,玉叶一枝芳。rán lóng sān dǎo qù,yù yè yī zhī fāng。
明主初登极,愚臣敢进狂。míng zhǔ chū dēng jí,yú chén gǎn jìn kuáng。
九畴从帝锡,五事合天常。jiǔ chóu cóng dì xī,wǔ shì hé tiān cháng。
大乐陈金石,朝服具冕裳。dà lè chén jīn shí,cháo fú jù miǎn shang。
降升分上下,进退有低昂。jiàng shēng fēn shàng xià,jìn tuì yǒu dī áng。
拓境时方急,郊天且未遑。tuò jìng shí fāng jí,jiāo tiān qiě wèi huáng。
应兵无血刃,降虏自壶浆。yīng bīng wú xuè rèn,jiàng lǔ zì hú jiāng。
按堵无更肆,因敌不馈粮。àn dǔ wú gèng sì,yīn dí bù kuì liáng。
宸心尊德义,圣政济柔刚。chén xīn zūn dé yì,shèng zhèng jì róu gāng。
恩泽涵诸夏,威棱震八荒。ēn zé hán zhū xià,wēi léng zhèn bā huāng。
势连西域重,天助北方强。shì lián xī yù zhòng,tiān zhù běi fāng qiáng。
举我陪三省,求贤守四方。jǔ wǒ péi sān shěng,qiú xián shǒu sì fāng。
锦衣捐毳褐,肉食弃糟糠。jǐn yī juān cuì hè,ròu shí qì zāo kāng。
隐逸求新仕,流亡集故乡。yǐn yì qiú xīn shì,liú wáng jí gù xiāng。
百官欣戴舜,万国愿归唐。bǎi guān xīn dài shùn,wàn guó yuàn guī táng。
耕钓咸生遂,工商乐未央。gēng diào xián shēng suì,gōng shāng lè wèi yāng。
会将封泰岳,行看建明堂。huì jiāng fēng tài yuè,xíng kàn jiàn míng táng。
自叹才雕篆,长惭学面墙。zì tàn cái diāo zhuàn,zhǎng cán xué miàn qiáng。
君恩予久负,贤路我深妨。jūn ēn yǔ jiǔ fù,xián lù wǒ shēn fáng。
覆餗恒忧惧,持盈实恐惶。fù sù héng yōu jù,chí yíng shí kǒng huáng。
故山松径碧,旧隐菊花黄。gù shān sōng jìng bì,jiù yǐn jú huā huáng。
太守方遗舄,初平政牧羊。tài shǒu fāng yí xì,chū píng zhèng mù yáng。
厚颜居此位,若已纳于隍。hòu yán jū cǐ wèi,ruò yǐ nà yú huáng。
吟啸须归去,香山老侍郎。yín xiào xū guī qù,xiāng shān lǎo shì láng。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

一扇儒风佛日明,舍生从此乐馀生。yī shàn rú fēng fú rì míng,shě shēng cóng cǐ lè yú shēng。
高人编简寻长味,衲子林泉称野情。gāo rén biān jiǎn xún zhǎng wèi,nà zi lín quán chēng yě qíng。
见道谷绵充廪藏,喜闻流散集京城。jiàn dào gǔ mián chōng lǐn cáng,xǐ wén liú sàn jí jīng chéng。
自惭无德毗明主,千里虚名浪播声。zì cán wú dé pí míng zhǔ,qiān lǐ xū míng làng bō shēng。

戊子继武川刘抟霄韵

耶律楚材

不得吾山卧翠霞,西行行遍海之涯。bù dé wú shān wò cuì xiá,xī xíng xíng biàn hǎi zhī yá。
火风地水虽非我,南北东西总是家。huǒ fēng dì shuǐ suī fēi wǒ,nán běi dōng xī zǒng shì jiā。
驿骑亲驰涉弱水,星轺躬驾过流沙。yì qí qīn chí shè ruò shuǐ,xīng yáo gōng jià guò liú shā。
惟期圣德渐遐迩,不惮龙庭万里赊。wéi qī shèng dé jiàn xiá ěr,bù dàn lóng tíng wàn lǐ shē。

和李汉臣韵四首其一

耶律楚材

梦中身世鬓垂斑,方士从夸药驻颜。mèng zhōng shēn shì bìn chuí bān,fāng shì cóng kuā yào zhù yán。
性海一波涵万象,威音双箭透重关。xìng hǎi yī bō hán wàn xiàng,wēi yīn shuāng jiàn tòu zhòng guān。
圆融活水非生灭,浩渺虚舟任往还。yuán róng huó shuǐ fēi shēng miè,hào miǎo xū zhōu rèn wǎng hái。
便好灰心养愚拙,须知大智本闲闲。biàn hǎo huī xīn yǎng yú zhuō,xū zhī dà zhì běn xián xián。

憩解州邵薛村洪福院

耶律楚材

天兵南出武阳东,暂解征鞍憩梵宫。tiān bīng nán chū wǔ yáng dōng,zàn jiě zhēng ān qì fàn gōng。
玉像巍巍红叶捧,金容奕奕碧纱笼。yù xiàng wēi wēi hóng yè pěng,jīn róng yì yì bì shā lóng。
三秦繁盛如席卷,两晋风流扫地空。sān qín fán shèng rú xí juǎn,liǎng jìn fēng liú sǎo dì kōng。
惟有真如元不坏,青山依旧白云中。wéi yǒu zhēn rú yuán bù huài,qīng shān yī jiù bái yún zhōng。

邵薛村道士陈公求诗

耶律楚材

玄言圣祖五千言,不说飞升不说仙。xuán yán shèng zǔ wǔ qiān yán,bù shuō fēi shēng bù shuō xiān。
烧药炼丹全是妄,吞霞服气苟延年。shāo yào liàn dān quán shì wàng,tūn xiá fú qì gǒu yán nián。
须知三教皆同道,可信重玄也似禅。xū zhī sān jiào jiē tóng dào,kě xìn zhòng xuán yě shì chán。
趋破异端何足慕,纷纷皆是野狐涎。qū pò yì duān hé zú mù,fēn fēn jiē shì yě hú xián。

又用韵和王巨川其二

耶律楚材

今年扈从入西秦,山色犹如昔日新。jīn nián hù cóng rù xī qín,shān sè yóu rú xī rì xīn。
诗思远随秦岭雁,征衣全染灞桥尘。shī sī yuǎn suí qín lǐng yàn,zhēng yī quán rǎn bà qiáo chén。
含元殿坏荆榛古,花萼楼空草木春。hán yuán diàn huài jīng zhēn gǔ,huā è lóu kōng cǎo mù chūn。
千古兴亡同一梦,梦中多少未归人。qiān gǔ xīng wáng tóng yī mèng,mèng zhōng duō shǎo wèi guī rén。

和武善夫韵二首

耶律楚材

佐主焦劳力已殚,微才安可济时难。zuǒ zhǔ jiāo láo lì yǐ dān,wēi cái ān kě jì shí nán。
开樽北海希文举,携妓东山笑谢安。kāi zūn běi hǎi xī wén jǔ,xié jì dōng shān xiào xiè ān。
雨露新恩君责重,桑榆老境我年残。yǔ lù xīn ēn jūn zé zhòng,sāng yú lǎo jìng wǒ nián cán。
何时致政闾山去,三径依然松菊寒。hé shí zhì zhèng lǘ shān qù,sān jìng yī rán sōng jú hán。

和武善夫韵二首

耶律楚材

秋霖初霁觉新凉,午夜东山月吐光。qiū lín chū jì jué xīn liáng,wǔ yè dōng shān yuè tǔ guāng。
翠竹无心甘晚节,黄花有意助年芳。cuì zhú wú xīn gān wǎn jié,huáng huā yǒu yì zhù nián fāng。
忠诚自许一心赤,老境谁怜两鬓霜。zhōng chéng zì xǔ yī xīn chì,lǎo jìng shuí lián liǎng bìn shuāng。
遥忆吾山归未得,故人书简怨东阳。yáo yì wú shān guī wèi dé,gù rén shū jiǎn yuàn dōng yáng。

寄云中东堂和尚

耶律楚材

云中种出火莲华,到底东堂是作家。yún zhōng zhǒng chū huǒ lián huá,dào dǐ dōng táng shì zuò jiā。
伏手骨挝腰下剑,笑人家具手中蛇。fú shǒu gǔ wō yāo xià jiàn,xiào rén jiā jù shǒu zhōng shé。
三玄戈甲徒心乱,五位君臣莫眼花。sān xuán gē jiǎ tú xīn luàn,wǔ wèi jūn chén mò yǎn huā。
只遮些儿难理会,草鞋包裹破袈裟。zhǐ zhē xiē ér nán lǐ huì,cǎo xié bāo guǒ pò jiā shā。

谢万寿润公和尚惠书

耶律楚材

多谢堂头远赐书,惊人才笔我难如。duō xiè táng tóu yuǎn cì shū,jīng rén cái bǐ wǒ nán rú。
承当禅髓心无愧,供奉佛牙力有馀。chéng dāng chán suǐ xīn wú kuì,gōng fèng fú yá lì yǒu yú。
幼子可袭先父业,游人却到旧时居。yòu zi kě xí xiān fù yè,yóu rén què dào jiù shí jū。
个中消息谁能悉,玉女乘风跨铁驴。gè zhōng xiāo xī shuí néng xī,yù nǚ chéng fēng kuà tiě lǘ。

燕京大觉禅寺奥公乞经藏记既成以诗戏之

耶律楚材

词源老去苦无多,强著闲文赞释迦。cí yuán lǎo qù kǔ wú duō,qiáng zhù xián wén zàn shì jiā。
遒健兔毫生月窟,光明茧纸出新罗。qiú jiàn tù háo shēng yuè kū,guāng míng jiǎn zhǐ chū xīn luó。
茶炉几瓣龙涎烬,玉板十分凤墨磨。chá lú jǐ bàn lóng xián jìn,yù bǎn shí fēn fèng mò mó。
此起科差真可笑,湛然陪酒更陪歌。cǐ qǐ kē chà zhēn kě xiào,zhàn rán péi jiǔ gèng péi gē。

寄龙溪老人乞西岩香

耶律楚材

寄语龙溪老古锥,西岩风韵我长思。jì yǔ lóng xī lǎo gǔ zhuī,xī yán fēng yùn wǒ zhǎng sī。
香钱缓发鸣琴后,瓦鼎浓薰入定时。xiāng qián huǎn fā míng qín hòu,wǎ dǐng nóng xūn rù dìng shí。
比拟梅魂只独步,品量龙脑可同驰。bǐ nǐ méi hún zhǐ dú bù,pǐn liàng lóng nǎo kě tóng chí。
湛然鼻孔撩天大,穿过多时不自知。zhàn rán bí kǒng liāo tiān dà,chuān guò duō shí bù zì zhī。

谢圣安澄公馈药

耶律楚材

一粒灵丹寄我尝,湛然回简谢西堂。yī lì líng dān jì wǒ cháng,zhàn rán huí jiǎn xiè xī táng。
杀活一草真难会,药病相治未易量。shā huó yī cǎo zhēn nán huì,yào bìng xiāng zhì wèi yì liàng。
子细嚼时元不碍,浑沦吞下也无妨。zi xì jué shí yuán bù ài,hún lún tūn xià yě wú fáng。
圣安骨董知多少,卖弄千年旧药方。shèng ān gǔ dǒng zhī duō shǎo,mài nòng qiān nián jiù yào fāng。

和王正夫韵

耶律楚材

壮年自笑鬓先霜,喜色眉间一点黄。zhuàng nián zì xiào bìn xiān shuāng,xǐ sè méi jiān yī diǎn huáng。
退食紫宸居凤阁,朝天丹阙列鸳行。tuì shí zǐ chén jū fèng gé,cháo tiān dān quē liè yuān xíng。
功名必要光前古,富贵何须归故乡。gōng míng bì yào guāng qián gǔ,fù guì hé xū guī gù xiāng。
济世元知有仁政,活人不假返魂香。jì shì yuán zhī yǒu rén zhèng,huó rén bù jiǎ fǎn hún xiāng。

继孟云卿韵

耶律楚材

归欤奚待鬓双皤,无恙闾山耸岌峨。guī yú xī dài bìn shuāng pó,wú yàng lǘ shān sǒng jí é。
万壑松风思仰峤,千岩烟雨忆平坡。wàn hè sōng fēng sī yǎng jiào,qiān yán yān yǔ yì píng pō。
开基气概鲸吞海,遁世生涯鼠饮河。kāi jī qì gài jīng tūn hǎi,dùn shì shēng yá shǔ yǐn hé。
好买扁舟从此逝,醉眠江国一渔蓑。hǎo mǎi biǎn zhōu cóng cǐ shì,zuì mián jiāng guó yī yú suō。