古诗词

怀古一百韵寄张敏之

耶律楚材

兴亡千古事,胜负一枰棋。xīng wáng qiān gǔ shì,shèng fù yī píng qí。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。gǎn hèn kōng xīng tàn,bēi yín nǎi fù shī。
三皇崇道德,五帝重仁慈。sān huáng chóng dào dé,wǔ dì zhòng rén cí。
礼废三王谢,权兴五伯漓。lǐ fèi sān wáng xiè,quán xīng wǔ bó lí。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。fén shū xián kǒng mèng,jùn fǎ yòng gāo sī。
政出人思乱,身亡国亦随。zhèng chū rén sī luàn,shēn wáng guó yì suí。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。ā fáng xiū xiàng wèi,xú fú mì líng zhī。
偶语真虚禁,长城信谩为。ǒu yǔ zhēn xū jìn,zhǎng chéng xìn mán wèi。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。zhǐ zhī qín shī lù,bù jué chǔ wáng zhuī。
约法三章日,恩垂四百基。yuē fǎ sān zhāng rì,ēn chuí sì bǎi jī。
汉兴学校启,文作典章施。hàn xīng xué xiào qǐ,wén zuò diǎn zhāng shī。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。dú wǔ pí zhōng xià,qióng bīng rǎng sì yí。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。sì jūn ēn shāo shī,liú shì dé nán shuāi。
新室虽兴难,真人已御期。xīn shì suī xīng nán,zhēn rén yǐ yù qī。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。wèi wú jiāng fèn qǐ,líng xiàn zì huāng xī。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。zéi zi quán yí hàn,jiān chén wù zhù méi。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。sān cháo rú zhì dǐng,sì hǎi ruò fén sī。
才奉山阳主,已生司马师。cái fèng shān yáng zhǔ,yǐ shēng sī mǎ shī。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。zhòng móu fú mèng dé,gé liàng bèi cáo pī。
惟晋成独统,平吴混八维。wéi jìn chéng dú tǒng,píng wú hùn bā wéi。
有初终鲜克,居治乱谁思。yǒu chū zhōng xiān kè,jū zhì luàn shuí sī。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。chán bìn chōng lán yē,yáng chē rào zhú qí。
孙谋无远虑,神器委痴儿。sūn móu wú yuǎn lǜ,shén qì wěi chī ér。
国事归椒室,民饥询肉糜。guó shì guī jiāo shì,mín jī xún ròu mí。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。wèi rén mèi shū mài,wén má wèn guān sī。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。wèi guàn cháng jǐ jiàn,hé céng yǐ yù zhī。
五胡云扰攘,六代电奔驰。wǔ hú yún rǎo rǎng,liù dài diàn bēn chí。
川谷流腥血,郊原厌积尸。chuān gǔ liú xīng xuè,jiāo yuán yàn jī shī。
天光分耀日,地里裂瓜时。tiān guāng fēn yào rì,dì lǐ liè guā shí。
历数当归李,驱除暂假隋。lì shù dāng guī lǐ,qū chú zàn jiǎ suí。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。xī chuí kāi shàn shàn,dōng bǐ tǎo gāo lì。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。luán jià rú jiāng guó,lóng zhōu fàn biàn yī。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。jǐn fān zhē shuǐ miàn,fěn làng wū hé méi。
府藏金帛积,生灵气力疲。fǔ cáng jīn bó jī,shēng líng qì lì pí。
盗贼天下起,章奏禁中欺。dào zéi tiān xià qǐ,zhāng zòu jìn zhōng qī。
海内空龙战,河东有凤姿。hǎi nèi kōng lóng zhàn,hé dōng yǒu fèng zī。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。yuán róng zhǎn yīng quǎn,jié lì zhù xióng pí。
奉表遵朝命,尊王建义旗。fèng biǎo zūn cháo mìng,zūn wáng jiàn yì qí。
经营于盗手,禅让托君辞。jīng yíng yú dào shǒu,chán ràng tuō jūn cí。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。háo zhé guī wú gòu,yào huāng rù wǒ jī。
太宗真令主,贞观有皇规。tài zōng zhēn lìng zhǔ,zhēn guān yǒu huáng guī。
正美开元治,俄成天宝悲。zhèng měi kāi yuán zhì,é chéng tiān bǎo bēi。
曲江还故里,林甫领台司。qū jiāng hái gù lǐ,lín fǔ lǐng tái sī。
裂土封三国,缠头爱八姨。liè tǔ fēng sān guó,chán tóu ài bā yí。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。ní shang yóu wèi bà,pí gǔ hèn lái chí。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。nì kòu líng dān quē,jūn wáng shě cuì méi。
两京贼党灭,方镇重权移。liǎng jīng zéi dǎng miè,fāng zhèn zhòng quán yí。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。zhū lǐ yuán kān tàn,shí liú yì kě chī。
九州重搆乱,五代荐荒饥。jiǔ zhōu zhòng gòu luàn,wǔ dài jiàn huāng jī。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。liáo sòng fēn nán běi,wēng sūn jiǎng lǐ yí。
宣和风侈靡,教主德庸卑。xuān hé fēng chǐ mí,jiào zhǔ dé yōng bēi。
背约绝邻好,兴师借寇资。bèi yuē jué lín hǎo,xīng shī jiè kòu zī。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。xuán zhī sàng chún chǐ,hé shì chè fān lí。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。shī dì rén jiē yuàn,méng chén huǐ kě zhuī。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。liáo jiā zūn hàn zhì,kǒng jiào zǔ xuān ní。
焕若文章备,康哉政事熙。huàn ruò wén zhāng bèi,kāng zāi zhèng shì xī。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。cháo tíng yán gǔn miǎn,jiāo miào zòu xūn chí。
校猎温驰射,行营习正奇。xiào liè wēn chí shè,xíng yíng xí zhèng qí。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。nán zhōu zǒu yù bó,zhū guó wèi biān chī。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。tiān zuò jiāo rén shàng,cháo xiān pàn hǎi yá。
未终三百祀,不免一朝危。wèi zhōng sān bǎi sì,bù miǎn yī cháo wēi。
鸭绿金朝起,桑干玉玺遗。yā lǜ jīn cháo qǐ,sāng gàn yù xǐ yí。
后辽兴大石,西域统龟兹。hòu liáo xīng dà shí,xī yù tǒng guī zī。
万里威声震,百年名教垂。wàn lǐ wēi shēng zhèn,bǎi nián míng jiào chuí。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。wǔ yuán píng sòng dì,yīn lǐ zá zōng jī。
治国崇文事,拔贤尚赋词。zhì guó chóng wén shì,bá xián shàng fù cí。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。bāng chāng jūn luò ruì,liú yù lì qīng zī。
大定民兴咏,明昌物适宜。dà dìng mín xīng yǒng,míng chāng wù shì yí。
日中须景昃,月满必光亏。rì zhōng xū jǐng zè,yuè mǎn bì guāng kuī。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。zhǒu yè dú fū nán,qiū xū qī miào huī。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。běi cháo tiān fǔ yòu,nán guó sú chuāng yí。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。tiān zi qián xún shòu,zōng chén yán shǒu pí。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。shān xī jǐn jīng zhǐ,hé shuò bàn chái lí。
食尽谋安出,兵羸力不支。shí jǐn móu ān chū,bīng léi lì bù zhī。
长围重数匝,久困再周期。zhǎng wéi zhòng shù zā,jiǔ kùn zài zhōu qī。
太液生秋草,姑苏游野麋。tài yè shēng qiū cǎo,gū sū yóu yě mí。
忠臣全节死,馀众入降麾。zhōng chén quán jié sǐ,yú zhòng rù jiàng huī。
文献生三子,东丹第八枝。wén xiàn shēng sān zi,dōng dān dì bā zhī。
虚名如画饼,遗业学为箕。xū míng rú huà bǐng,yí yè xué wèi jī。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。zì xiào péng chuí bìn,shuí lián xuě mǎn zī。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。fǔ yīng zhǎng gǎn kǎi,sāo shǒu jǐ jiē zī。
车盖知何处,衣冠问阿谁。chē gài zhī hé chù,yī guān wèn ā shuí。
自天明下诏,知我素通蓍。zì tiān míng xià zhào,zhī wǒ sù tōng shī。
发轫装琴剑,登车执策绥。fā rèn zhuāng qín jiàn,dēng chē zhí cè suí。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。qióng lú huò bái hēi,yì qí bàn huáng pī。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。féi luán bái rú hù,qióng jiāng gān shì yí。
天山连北府,瀚海过西伊。tiān shān lián běi fǔ,hàn hǎi guò xī yī。
天马穷渤澥,神兵过月氏。tiān mǎ qióng bó xiè,shén bīng guò yuè shì。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。gǎn ēn chéng shèng chì,jì zhù dào xún sī。
春色多红树,秋波总绿陂。chūn sè duō hóng shù,qiū bō zǒng lǜ bēi。
不须赊酒饮,随分有驴骑。bù xū shē jiǔ yǐn,suí fēn yǒu lǘ qí。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。quǎn mǔ qī hé sù,yuán lín zú guǒ lí。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。chōng jīng guāng càn yù,zhǔ fàn huá liú shi。
圣祖方轻举,明君应乐推。shèng zǔ fāng qīng jǔ,míng jūn yīng lè tuī。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。lóng tíng chén dà lǐ,yuán miào xiàn míng zī。
万国朝金陛,千官列玉墀。wàn guó cháo jīn bì,qiān guān liè yù chí。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。qiú xián wèi fǔ bì,jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
才德真为慊,颠危不解持。cái dé zhēn wèi qiàn,diān wēi bù jiě chí。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。yuàn cóng mí lù xìng,qǐ liàn fèng huáng chí。
投老谁为伴,黄山有敏之。tóu lǎo shuí wèi bàn,huáng shān yǒu mǐn zhī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

送德润南行

耶律楚材

燕然民庶久疮痍,摩抚疮痍正此时。yàn rán mín shù jiǔ chuāng yí,mó fǔ chuāng yí zhèng cǐ shí。
暴吏猾胥谄君日,开缄三复味予诗。bào lì huá xū chǎn jūn rì,kāi jiān sān fù wèi yǔ shī。

景贤召予饮以事不果翌日予访景贤值出予开樽尽醉而归留诗戏之

耶律楚材

昨朝命我初无兴,今日寻君不在家。zuó cháo mìng wǒ chū wú xīng,jīn rì xún jūn bù zài jiā。
不问主人都饮尽,醉吟倒载黑毡车。bù wèn zhǔ rén dōu yǐn jǐn,zuì yín dào zài hēi zhān chē。

和景贤召饮韵

耶律楚材

书满穹庐酒满樽,龙冈召我谢殷勤。shū mǎn qióng lú jiǔ mǎn zūn,lóng gāng zhào wǒ xiè yīn qín。
琴中别有无弦曲,醉里开怀举似君。qín zhōng bié yǒu wú xián qū,zuì lǐ kāi huái jǔ shì jūn。

丙申上元夜梦中有得

耶律楚材

超佛越祖透真空,也与沩山说梦同。chāo fú yuè zǔ tòu zhēn kōng,yě yǔ wéi shān shuō mèng tóng。
面貌眼睛鼻孔里,大千沙界一沤中。miàn mào yǎn jīng bí kǒng lǐ,dà qiān shā jiè yī ōu zhōng。

赵州柏树颂

耶律楚材

古佛犹存旧道场,庭前依旧柏苍苍。gǔ fú yóu cún jiù dào chǎng,tíng qián yī jiù bǎi cāng cāng。
莫谤诸州无此语,禅林奔走错商量。mò bàng zhū zhōu wú cǐ yǔ,chán lín bēn zǒu cuò shāng liàng。

喜和林新居落成

耶律楚材

登车凭轼我怡颜,饱看和林一带山。dēng chē píng shì wǒ yí yán,bǎo kàn hé lín yī dài shān。
新构幽斋堪偃息,不闲闲处得闲闲。xīn gòu yōu zhāi kān yǎn xī,bù xián xián chù dé xián xián。

黄龙三关颂我手何似佛手

耶律楚材

称头斤两须端的,短少毫厘不可欺。chēng tóu jīn liǎng xū duān de,duǎn shǎo háo lí bù kě qī。
函关辨认合同券,未肯轻轻放过伊。hán guān biàn rèn hé tóng quàn,wèi kěn qīng qīng fàng guò yī。

黄龙三关颂我手何似佛手

耶律楚材

行令如同车脚圆,你三文后我三钱。xíng lìng rú tóng chē jiǎo yuán,nǐ sān wén hòu wǒ sān qián。
直饶道底分明是,也是当年鹦鹉禅。zhí ráo dào dǐ fēn míng shì,yě shì dāng nián yīng wǔ chán。

黄龙三关颂我手何似佛手

耶律楚材

只打野盘无寺宿,不供糊口趁村斋。zhǐ dǎ yě pán wú sì sù,bù gōng hú kǒu chèn cūn zhāi。
上户莫桩虚物力,僧司无得错推排。shàng hù mò zhuāng xū wù lì,sēng sī wú dé cuò tuī pái。

题新居壁

耶律楚材

旧隐西山五亩宫,和林新院典刑同。jiù yǐn xī shān wǔ mǔ gōng,hé lín xīn yuàn diǎn xíng tóng。
此斋唤醒当年梦,白昼谁知是梦中。cǐ zhāi huàn xǐng dāng nián mèng,bái zhòu shuí zhī shì mèng zhōng。

太原修夫子庙疏

耶律楚材

并门连岁不年丰,证父攘羊礼义空。bìng mén lián suì bù nián fēng,zhèng fù rǎng yáng lǐ yì kōng。
既倒狂澜扶不起,直须急手建庠宫。jì dào kuáng lán fú bù qǐ,zhí xū jí shǒu jiàn xiáng gōng。

和林建佛寺疏

耶律楚材

龙沙玄教未全行,故筑精蓝近帝城。lóng shā xuán jiào wèi quán xíng,gù zhù jīng lán jìn dì chéng。
须仗檀那垂手力,一轮佛日焕然明。xū zhàng tán nà chuí shǒu lì,yī lún fú rì huàn rán míng。

怀亲二首其一

耶律楚材

黄犬不来愁耿耿,白云望断思依依。huáng quǎn bù lái chóu gěng gěng,bái yún wàng duàn sī yī yī。
欲凭鳞羽传音信,海水西流雁北飞。yù píng lín yǔ chuán yīn xìn,hǎi shuǐ xī liú yàn běi fēi。

和李世荣韵

耶律楚材

圣主题华旦,熊罴百万强。shèng zhǔ tí huá dàn,xióng pí bǎi wàn qiáng。
兵行从纪律,敌溃自奔忙。bīng xíng cóng jì lǜ,dí kuì zì bēn máng。
百谷朝沧海,群阴畏太阳。bǎi gǔ cháo cāng hǎi,qún yīn wèi tài yáng。
黎民欢仰德,万国喜观光。lí mín huān yǎng dé,wàn guó xǐ guān guāng。
尧舜规模远,萧曹筹策长。yáo shùn guī mó yuǎn,xiāo cáo chóu cè zhǎng。
巍然周礼乐,盛矣汉文章。wēi rán zhōu lǐ lè,shèng yǐ hàn wén zhāng。
神武威兼德,徽猷柔济刚。shén wǔ wēi jiān dé,huī yóu róu jì gāng。
自甘头戴白,误受诏批黄。zì gān tóu dài bái,wù shòu zhào pī huáng。
我道将兴启,吾侪有激昂。wǒ dào jiāng xīng qǐ,wú chái yǒu jī áng。
厚颜悬相印,否德忝朝纲。hòu yán xuán xiāng yìn,fǒu dé tiǎn cháo gāng。
佐主难及圣,为臣每愿良。zuǒ zhǔ nán jí shèng,wèi chén měi yuàn liáng。
翠华来北阙,黄钺讨南疆。cuì huá lái běi quē,huáng yuè tǎo nán jiāng。
明德传双叶,宽仁洽万方。míng dé chuán shuāng yè,kuān rén qià wàn fāng。
九服无不轨,四海愿来王。jiǔ fú wú bù guǐ,sì hǎi yuàn lái wáng。
兵革虽开创,诗书何可忘。bīng gé suī kāi chuàng,shī shū hé kě wàng。
洪恩浮晓露,严令肃秋霜。hóng ēn fú xiǎo lù,yán lìng sù qiū shuāng。
符应千龄运,功垂万世昌。fú yīng qiān líng yùn,gōng chuí wàn shì chāng。
绵绵延国祚,烨烨受天祥。mián mián yán guó zuò,yè yè shòu tiān xiáng。
多士咸登用,群生无败戕。duō shì xián dēng yòng,qún shēng wú bài qiāng。
此行将告老,松菊未全荒。cǐ xíng jiāng gào lǎo,sōng jú wèi quán huāng。

和冀先生韵

耶律楚材

运出三爻兑,龙飞九五乾。yùn chū sān yáo duì,lóng fēi jiǔ wǔ qián。
要荒归化育,豪哲入陶甄。yào huāng guī huà yù,háo zhé rù táo zhēn。
有幸恩涵海,无私德应天。yǒu xìng ēn hán hǎi,wú sī dé yīng tiān。
偏师收百越,一鼓下三川。piān shī shōu bǎi yuè,yī gǔ xià sān chuān。
天子能身正,元戎不自贤。tiān zi néng shēn zhèng,yuán róng bù zì xián。
重光道同轨,累圣德相联。zhòng guāng dào tóng guǐ,lèi shèng dé xiāng lián。
策决九重内,功归万乘权。cè jué jiǔ zhòng nèi,gōng guī wàn chéng quán。
群雄哀稽颡,多士喜摩肩。qún xióng āi jī sǎng,duō shì xǐ mó jiān。
辅弼规左右,丞疑赞后前。fǔ bì guī zuǒ yòu,chéng yí zàn hòu qián。
开夷逾汉武,平叛跨周宣。kāi yí yú hàn wǔ,píng pàn kuà zhōu xuān。
冠盖通穷域,车书过古埏。guān gài tōng qióng yù,chē shū guò gǔ shān。
览机云母障,受谏翠华軿。lǎn jī yún mǔ zhàng,shòu jiàn cuì huá píng。
款塞诸蛮洞,来朝百济船。kuǎn sāi zhū mán dòng,lái cháo bǎi jì chuán。
降王趋陛阙,强虏列氓编。jiàng wáng qū bì quē,qiáng lǔ liè máng biān。
净扫妖氛变,潜消烽火烟。jìng sǎo yāo fēn biàn,qián xiāo fēng huǒ yān。
词臣游馆阁,幽隐起林泉。cí chén yóu guǎn gé,yōu yǐn qǐ lín quán。
尧舜文明盛,商姬礼乐全。yáo shùn wén míng shèng,shāng jī lǐ lè quán。
九成合古奏,二雅咏新篇。jiǔ chéng hé gǔ zòu,èr yǎ yǒng xīn piān。
世卜千百世,年斯亿万年。shì bo qiān bǎi shì,nián sī yì wàn nián。
宗亲成蒂固,国祚等瓜绵。zōng qīn chéng dì gù,guó zuò děng guā mián。
圣政舆人颂,天威万古传。shèng zhèng yú rén sòng,tiān wēi wàn gǔ chuán。
勉旃封禅事,不用策安边。miǎn zhān fēng chán shì,bù yòng cè ān biān。