古诗词

为子铸作诗三十韵

耶律楚材

皇祖辽太祖,奕世功德积。huáng zǔ liáo tài zǔ,yì shì gōng dé jī。
弯弓三百钧,天威威万国。wān gōng sān bǎi jūn,tiān wēi wēi wàn guó。
一旦义旗举,中原如卷席。yī dàn yì qí jǔ,zhōng yuán rú juǎn xí。
东鄙收句丽,西南穷九译。dōng bǐ shōu jù lì,xī nán qióng jiǔ yì。
古器获轩鼎,神宝得和璧。gǔ qì huò xuān dǐng,shén bǎo dé hé bì。
南陬称子孙,皇业几三百。nán zōu chēng zi sūn,huáng yè jǐ sān bǎi。
赫赫东丹王,让位如夷伯。hè hè dōng dān wáng,ràng wèi rú yí bó。
藏书万卷堂,丹青成画癖。cáng shū wàn juǎn táng,dān qīng chéng huà pǐ。
四世皆太师,名德超今昔。sì shì jiē tài shī,míng dé chāo jīn xī。
我祖建四节,功勋冠黄閤。wǒ zǔ jiàn sì jié,gōng xūn guān huáng gé。
先考文献公,弱冠已卓立。xiān kǎo wén xiàn gōng,ruò guān yǐ zhuó lì。
学业饱典坟,创作乙未历。xué yè bǎo diǎn fén,chuàng zuò yǐ wèi lì。
入仕三十年,庙堂为柱石。rù shì sān shí nián,miào táng wèi zhù shí。
重义而疏财,后世遗清白。zhòng yì ér shū cái,hòu shì yí qīng bái。
我受先人体,兢兢常业业。wǒ shòu xiān rén tǐ,jīng jīng cháng yè yè。
十三学诗书,二十应制策。shí sān xué shī shū,èr shí yīng zhì cè。
禅理穷毕竟,方年二十七。chán lǐ qióng bì jìng,fāng nián èr shí qī。
万里渡流沙,十霜泊西域。wàn lǐ dù liú shā,shí shuāng pō xī yù。
自愧无才术,忝位人臣极。zì kuì wú cái shù,tiǎn wèi rén chén jí。
未能扶颠危,虚名徒伴食。wèi néng fú diān wēi,xū míng tú bàn shí。
汝方志学年,寸阴真可惜。rǔ fāng zhì xué nián,cùn yīn zhēn kě xī。
孜孜进仁义,不可为无益。zī zī jìn rén yì,bù kě wèi wú yì。
经史宜勉旃,慎毋耽博弈。jīng shǐ yí miǎn zhān,shèn wú dān bó yì。
深思识言行,每戒迷声色。shēn sī shí yán xíng,měi jiè mí shēng sè。
德业时乾乾,自强当不息。dé yè shí qián qián,zì qiáng dāng bù xī。
幼岁侍皇储,且作春宫客。yòu suì shì huáng chǔ,qiě zuò chūn gōng kè。
一旦冲青天,翱翔腾六翮。yī dàn chōng qīng tiān,áo xiáng téng liù hé。
儒术勿疏废,祖道宜薰炙。rú shù wù shū fèi,zǔ dào yí xūn zhì。
汝父不足学,汝祖真宜式。rǔ fù bù zú xué,rǔ zǔ zhēn yí shì。
酌酒寿汝年,五福自天锡。zhuó jiǔ shòu rǔ nián,wǔ fú zì tiān xī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

蜡梅二首

耶律楚材

冰姿梦里慕姚黄,滴蜡凝酥别样妆。bīng zī mèng lǐ mù yáo huáng,dī là níng sū bié yàng zhuāng。
生妒白红太浓淡,懒施朱粉自芬芳。shēng dù bái hóng tài nóng dàn,lǎn shī zhū fěn zì fēn fāng。
寒英深染蔷薇露,冷艳微熏笃耨香。hán yīng shēn rǎn qiáng wēi lù,lěng yàn wēi xūn dǔ nòu xiāng。
受用清绝恣吟绕,惜花一念未全忘。shòu yòng qīng jué zì yín rào,xī huā yī niàn wèi quán wàng。

寄沙井刘子春

耶律楚材

寄语沙城老故人,别来嬴得鬓边尘。jì yǔ shā chéng lǎo gù rén,bié lái yíng dé bìn biān chén。
马蹄踏破关中月,新句吟空河表春。mǎ tí tà pò guān zhōng yuè,xīn jù yín kōng hé biǎo chūn。
名利相萦余有歉,琴书自乐子非贫。míng lì xiāng yíng yú yǒu qiàn,qín shū zì lè zi fēi pín。
何时策杖君家去,再试渊明漉酒巾。hé shí cè zhàng jūn jiā qù,zài shì yuān míng lù jiǔ jīn。

和琴士苗兰韵

耶律楚材

徒步南来爱陆机,公馀邂逅似相期。tú bù nán lái ài lù jī,gōng yú xiè hòu shì xiāng qī。
高山韵吼千岩木,流水声号半夜陂。gāo shān yùn hǒu qiān yán mù,liú shuǐ shēng hào bàn yè bēi。
圣德宛如歌治化,南风犹似抚疮痍。shèng dé wǎn rú gē zhì huà,nán fēng yóu shì fǔ chuāng yí。
曲终声散无人会,撩我高吟一首诗。qū zhōng shēng sàn wú rén huì,liāo wǒ gāo yín yī shǒu shī。

己丑过鸡鸣山

耶律楚材

三年四度过鸡鸣,我仆徘徊马倦登。sān nián sì dù guò jī míng,wǒ pū pái huái mǎ juàn dēng。
寂寞柴门空有舍,萧条山寺静无僧。jì mò chái mén kōng yǒu shě,xiāo tiáo shān sì jìng wú sēng。
残花溅泪千程别,啼鸟伤心百感生。cán huā jiàn lèi qiān chéng bié,tí niǎo shāng xīn bǎi gǎn shēng。
今古兴亡都莫问,穹庐高卧醉腾腾。jīn gǔ xīng wáng dōu mò wèn,qióng lú gāo wò zuì téng téng。

和人韵二首

耶律楚材

西域诸蕃古未知,来生远过禹封畿。xī yù zhū fān gǔ wèi zhī,lái shēng yuǎn guò yǔ fēng jī。
名山准拟金泥检,古塞无劳羽檄飞。míng shān zhǔn nǐ jīn ní jiǎn,gǔ sāi wú láo yǔ xí fēi。
世乐讵能敌静乐,蓑衣到底胜朝衣。shì lè jù néng dí jìng lè,suō yī dào dǐ shèng cháo yī。
年来痛忆闾山景,月照茅亭水一围。nián lái tòng yì lǘ shān jǐng,yuè zhào máo tíng shuǐ yī wéi。

和人韵二首

耶律楚材

干戈未敛我伤神,自恨虚名误此身。gàn gē wèi liǎn wǒ shāng shén,zì hèn xū míng wù cǐ shēn。
否德讵能师百辟,微才安可步三辰。fǒu dé jù néng shī bǎi pì,wēi cái ān kě bù sān chén。
箕裘谩叹青毡旧,勋业空惊白发新。jī qiú mán tàn qīng zhān jiù,xūn yè kōng jīng bái fā xīn。
安得夔龙立廊庙,扶持尧舜济斯民。ān dé kuí lóng lì láng miào,fú chí yáo shùn jì sī mín。

寄天山周敬之

耶律楚材

当年倾盖识君初,烂饮天山驻使车。dāng nián qīng gài shí jūn chū,làn yǐn tiān shān zhù shǐ chē。
秋去安仁空有赋,雁来公瑾又无书。qiū qù ān rén kōng yǒu fù,yàn lái gōng jǐn yòu wú shū。
林峦红叶知人老,篱落黄花亦我疏。lín luán hóng yè zhī rén lǎo,lí luò huáng huā yì wǒ shū。
为向天涯道岑寂,强吟新句附双鱼。wèi xiàng tiān yá dào cén jì,qiáng yín xīn jù fù shuāng yú。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

当年西域未知名,四海无人识晋卿。dāng nián xī yù wèi zhī míng,sì hǎi wú rén shí jìn qīng。
扈从銮舆三万里,谟谋凤阙九重城。hù cóng luán yú sān wàn lǐ,mó móu fèng quē jiǔ zhòng chéng。
衣冠异域真余志,礼乐中原乃我荣。yī guān yì yù zhēn yú zhì,lǐ lè zhōng yuán nǎi wǒ róng。
何日功成归旧隐,五湖烟浪乐馀生。hé rì gōng chéng guī jiù yǐn,wǔ hú yān làng lè yú shēng。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

亚之平水久驰名,壮岁题桥慕长卿。yà zhī píng shuǐ jiǔ chí míng,zhuàng suì tí qiáo mù zhǎng qīng。
厌世德风如偃草,惊人诗价比连城。yàn shì dé fēng rú yǎn cǎo,jīng rén shī jià bǐ lián chéng。
功名未立不为慊,仁义能行亦足荣。gōng míng wèi lì bù wèi qiàn,rén yì néng xíng yì zú róng。
此理幽微人不识,莫言儒道拙谋生。cǐ lǐ yōu wēi rén bù shí,mò yán rú dào zhuō móu shēng。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

今年又得亚之诗,每叹风云会遇迟。jīn nián yòu dé yà zhī shī,měi tàn fēng yún huì yù chí。
拙运且淹童子役,雄才宜作帝王师。zhuō yùn qiě yān tóng zi yì,xióng cái yí zuò dì wáng shī。
羡君笔下挥千字,知子胸中蕴六奇。xiàn jūn bǐ xià huī qiān zì,zhī zi xiōng zhōng yùn liù qí。
静对西风和新句,凄然南望动深思。jìng duì xī fēng hé xīn jù,qī rán nán wàng dòng shēn sī。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

误忝纶恩斗印悬,乏才羞到玉墀前。wù tiǎn lún ēn dòu yìn xuán,fá cái xiū dào yù chí qián。
劾奸封事梦犹诤,许国忠诚老益坚。hé jiān fēng shì mèng yóu zhèng,xǔ guó zhōng chéng lǎo yì jiān。
仁政发从天北畔,捷音来自海西边。rén zhèng fā cóng tiān běi pàn,jié yīn lái zì hǎi xī biān。
从今率土沾王化,礼乐车书共一天。cóng jīn lǜ tǔ zhān wáng huà,lǐ lè chē shū gòng yī tiān。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

寥落龙沙寄此生,情钟我辈岂无情。liáo luò lóng shā jì cǐ shēng,qíng zhōng wǒ bèi qǐ wú qíng。
参商管鲍贤朋友,南北机云好弟兄。cān shāng guǎn bào xián péng yǒu,nán běi jī yún hǎo dì xiōng。
莲叶飘香思晚浦,梅花飞雪梦春城。lián yè piāo xiāng sī wǎn pǔ,méi huā fēi xuě mèng chūn chéng。
故园日夜归心切,未济斯民不敢行。gù yuán rì yè guī xīn qiè,wèi jì sī mín bù gǎn xíng。

邦瑞乞访亲因用其韵

耶律楚材

干戈扰扰战交侵,一纸安书值万金。gàn gē rǎo rǎo zhàn jiāo qīn,yī zhǐ ān shū zhí wàn jīn。
凡子生还愁未解,萱堂仙去恨尤深。fán zi shēng hái chóu wèi jiě,xuān táng xiān qù hèn yóu shēn。
涕零倚木西风怨,肠断闻铃夜雨淋。tì líng yǐ mù xī fēng yuàn,cháng duàn wén líng yè yǔ lín。
养老送终真有憾,号天如割望云心。yǎng lǎo sòng zhōng zhēn yǒu hàn,hào tiān rú gē wàng yún xīn。

和李邦瑞韵

耶律楚材

赵老名言本两忘,庭前空有柏苍苍。zhào lǎo míng yán běn liǎng wàng,tíng qián kōng yǒu bǎi cāng cāng。
西江吸尽慵开口,北载添来亦括囊。xī jiāng xī jǐn yōng kāi kǒu,běi zài tiān lái yì kuò náng。
明月清风何所碍,落花流水不相妨。míng yuè qīng fēng hé suǒ ài,luò huā liú shuǐ bù xiāng fáng。
须知居士元无病,底用千年旧药方。xū zhī jū shì yuán wú bìng,dǐ yòng qiān nián jiù yào fāng。

过清源赠法云禅师

耶律楚材

汾水禅师个里人,杖藜寻我过清源。fén shuǐ chán shī gè lǐ rén,zhàng lí xún wǒ guò qīng yuán。
半盂红果情何厚,一盏青灯话细论。bàn yú hóng guǒ qíng hé hòu,yī zhǎn qīng dēng huà xì lùn。
山水景中君适意,兵戈堆里我消魂。shān shuǐ jǐng zhōng jūn shì yì,bīng gē duī lǐ wǒ xiāo hún。
他年相约云深处,松竹萧萧静掩门。tā nián xiāng yuē yún shēn chù,sōng zhú xiāo xiāo jìng yǎn mén。