古诗词

刘敞

送张四隐直游边

刘敞

吾昔读汉书,远嘉马文渊。wú xī dú hàn shū,yuǎn jiā mǎ wén yuān。
慷慨有大志,不辞走穷边。kāng kǎi yǒu dà zhì,bù cí zǒu qióng biān。
尝言功名期,当及少壮年。cháng yán gōng míng qī,dāng jí shǎo zhuàng nián。
生图万里勋,死裹马革还。shēng tú wàn lǐ xūn,sǐ guǒ mǎ gé hái。
此语颇豪荡,书之在青编。cǐ yǔ pǒ háo dàng,shū zhī zài qīng biān。
其人虽已亡,其意犹凛焉。qí rén suī yǐ wáng,qí yì yóu lǐn yān。
羌戎未伏诛,王旅多丧偏。qiāng róng wèi fú zhū,wáng lǚ duō sàng piān。
安得如此人,西行陇与汧。ān dé rú cǐ rén,xī xíng lǒng yǔ qiān。
借筹资方略,还为天子言。jiè chóu zī fāng lüè,hái wèi tiān zi yán。
海上惟叹息,今时岂无贤。hǎi shàng wéi tàn xī,jīn shí qǐ wú xián。
忽闻张公子,奋起殊欣然。hū wén zhāng gōng zi,fèn qǐ shū xīn rán。
历览泾渭旁,究观敌根源。lì lǎn jīng wèi páng,jiū guān dí gēn yuán。
宁复谢古人,正堪豁忧煎。níng fù xiè gǔ rén,zhèng kān huō yōu jiān。
卫青出行伍,去病幸有天。wèi qīng chū xíng wǔ,qù bìng xìng yǒu tiān。
相继取封侯,有若翻手间。xiāng jì qǔ fēng hóu,yǒu ruò fān shǒu jiān。
男儿谁不如,可得甘弃捐。nán ér shuí bù rú,kě dé gān qì juān。
读书反三黜,何用师孔宣。dú shū fǎn sān chù,hé yòng shī kǒng xuān。
我岂少游徒,规规守乡田。wǒ qǐ shǎo yóu tú,guī guī shǒu xiāng tián。
力弱非志弱,送君心长悬。lì ruò fēi zhì ruò,sòng jūn xīn zhǎng xuán。

送韩七寺丞知萧山

刘敞

君家颍川上,时论数八龙。jūn jiā yǐng chuān shàng,shí lùn shù bā lóng。
声华自照映,远与高阳同。shēng huá zì zhào yìng,yuǎn yǔ gāo yáng tóng。
季慈又青出,秀气凌秋空。jì cí yòu qīng chū,xiù qì líng qiū kōng。
安步可远到,何为菰芦中。ān bù kě yuǎn dào,hé wèi gū lú zhōng。
会稽自禹来,山水天下雄。huì jī zì yǔ lái,shān shuǐ tiān xià xióng。
古人每独往,胜事殊未穷。gǔ rén měi dú wǎng,shèng shì shū wèi qióng。
聊欲因弦歌,登临极江东。liáo yù yīn xián gē,dēng lín jí jiāng dōng。
超然语高迈,令人愧樊笼。chāo rán yǔ gāo mài,lìng rén kuì fán lóng。
我昔更此邑,稚年尚儿童。wǒ xī gèng cǐ yì,zhì nián shàng ér tóng。
迩来成梦寐,自笑成秃翁。ěr lái chéng mèng mèi,zì xiào chéng tū wēng。
安得方寸金,换君腰下铜。ān dé fāng cùn jīn,huàn jūn yāo xià tóng。
越吟不自然,极目南飞鸿。yuè yín bù zì rán,jí mù nán fēi hóng。

初夜

刘敞

汲汲书弥短,悠悠夜增长。jí jí shū mí duǎn,yōu yōu yè zēng zhǎng。
贫家不具烛,坐须明月光。pín jiā bù jù zhú,zuò xū míng yuè guāng。
隐几四寂默,阴虫鸣我傍。yǐn jǐ sì jì mò,yīn chóng míng wǒ bàng。
天时有推敚,物性随悲伤。tiān shí yǒu tuī duó,wù xìng suí bēi shāng。
感彼忽自惊,喟然发心狂。gǎn bǐ hū zì jīng,kuì rán fā xīn kuáng。
壮年何所成,忧患攒中肠。zhuàng nián hé suǒ chéng,yōu huàn zǎn zhōng cháng。
咄嗟牛衣叟,妇女知激昂。duō jiē niú yī sǒu,fù nǚ zhī jī áng。
国耻吾亦羞,如何扫封疆。guó chǐ wú yì xiū,rú hé sǎo fēng jiāng。
譬如笼中禽,左右不得翔。pì rú lóng zhōng qín,zuǒ yòu bù dé xiáng。
知音古亦稀,谁谓歌中商。zhī yīn gǔ yì xī,shuí wèi gē zhōng shāng。

静夜

刘敞

花影不可扫,纵横月明中。huā yǐng bù kě sǎo,zòng héng yuè míng zhōng。
光芒裛新露,香气生微风。guāng máng yì xīn lù,xiāng qì shēng wēi fēng。
夜永兴不浅,幽人与谁同。yè yǒng xīng bù qiǎn,yōu rén yǔ shuí tóng。

迎恩甫

刘敞

相别才一月,相忆如一年。xiāng bié cái yī yuè,xiāng yì rú yī nián。
岂无白首游,不及夫子贤。qǐ wú bái shǒu yóu,bù jí fū zi xián。
邂逅发寤寐,奋飞绝由缘。xiè hòu fā wù mèi,fèn fēi jué yóu yuán。
忽闻乘春浪,千里下归船。hū wén chéng chūn làng,qiān lǐ xià guī chuán。
鸡黍可以具,班荆畅幽悁。jī shǔ kě yǐ jù,bān jīng chàng yōu yuān。

雨中独居有怀江梅

刘敞

晨起风雨交,萧萧秋意寒。chén qǐ fēng yǔ jiāo,xiāo xiāo qiū yì hán。
出门无所诣,行道如此难。chū mén wú suǒ yì,xíng dào rú cǐ nán。
思我平生游,相得他日欢。sī wǒ píng shēng yóu,xiāng dé tā rì huān。
兴来未尝约,趣合不待言。xīng lái wèi cháng yuē,qù hé bù dài yán。
浊酒有与醉,孤琴能一弹。zhuó jiǔ yǒu yǔ zuì,gū qín néng yī dàn。
时时商声歌,磊落千琅玕。shí shí shāng shēng gē,lěi luò qiān láng gān。
浮云归无期,宿草秋向残。fú yún guī wú qī,sù cǎo qiū xiàng cán。
独咏鸡鸣诗,一唱三四叹。dú yǒng jī míng shī,yī chàng sān sì tàn。

过圣俞读其近文明日寄之

刘敞

昨日过君家,双瞳偶清刮。zuó rì guò jūn jiā,shuāng tóng ǒu qīng guā。
非无尘俗累,喜见秋阴豁。fēi wú chén sú lèi,xǐ jiàn qiū yīn huō。
注瑟请新声,瑶音邈超越。zhù sè qǐng xīn shēng,yáo yīn miǎo chāo yuè。
神惊自束躅,不为天寒发。shén jīng zì shù zhú,bù wèi tiān hán fā。

忆梅

刘敞

岂无栋梁材,为君构明堂。qǐ wú dòng liáng cái,wèi jūn gòu míng táng。
岂无调羹资,为君致烹鬺。qǐ wú diào gēng zī,wèi jūn zhì pēng shāng。
独使限荒鄙,委之道路旁。dú shǐ xiàn huāng bǐ,wěi zhī dào lù páng。
岁晏吐奇秀,芬芬有馀香。suì yàn tǔ qí xiù,fēn fēn yǒu yú xiāng。
疾风见松柏,众秽知蕙芳。jí fēng jiàn sōng bǎi,zhòng huì zhī huì fāng。
譬彼君子质,幽沈道逾彰。pì bǐ jūn zi zhì,yōu shěn dào yú zhāng。
安得假神术,徙根俪长杨。ān dé jiǎ shén shù,xǐ gēn lì zhǎng yáng。
辽哉计不果,我心不能忘。liáo zāi jì bù guǒ,wǒ xīn bù néng wàng。

伤胡二

刘敞

人生期百龄,子适四之一。rén shēng qī bǎi líng,zi shì sì zhī yī。
人仕期万石,子适升斗秩。rén shì qī wàn shí,zi shì shēng dòu zhì。
禀灵甚纯粹,守道复贞吉。bǐng líng shén chún cuì,shǒu dào fù zhēn jí。
无负于神明,如何有仓猝。wú fù yú shén míng,rú hé yǒu cāng cù。
虽登爵一命,亦治邑千室。suī dēng jué yī mìng,yì zhì yì qiān shì。
名竟未达君,泽亦不被物。míng jìng wèi dá jūn,zé yì bù bèi wù。
鬼神莽无状,天道眇难诘。guǐ shén mǎng wú zhuàng,tiān dào miǎo nán jí。
冥冥九原深,永与颜贾匹。míng míng jiǔ yuán shēn,yǒng yǔ yán jiǎ pǐ。

观永叔五代史

刘敞

大均运元和,万物分一气。dà jūn yùn yuán hé,wàn wù fēn yī qì。
相杂以成文,自然故为贵。xiāng zá yǐ chéng wén,zì rán gù wèi guì。
道衰三王末,议出百家沸。dào shuāi sān wáng mò,yì chū bǎi jiā fèi。
仲尼日月也,薄日为之既。zhòng ní rì yuè yě,báo rì wèi zhī jì。
春秋曰笔削,天地复经纬。chūn qiū yuē bǐ xuē,tiān dì fù jīng wěi。
大法初粲然,乱臣以为畏。dà fǎ chū càn rán,luàn chén yǐ wèi wèi。
微言迨秦汉,变雅从晋魏。wēi yán dài qín hàn,biàn yǎ cóng jìn wèi。
逐末竞锥刀,浇淳玩花卉。zhú mò jìng zhuī dāo,jiāo chún wán huā huì。
安知作述本,庸识文章意。ān zhī zuò shù běn,yōng shí wén zhāng yì。
中间马与班,二子称仿佛。zhōng jiān mǎ yǔ bān,èr zi chēng fǎng fú。
犹云崇货力,尚或排刚毅。yóu yún chóng huò lì,shàng huò pái gāng yì。
才难乃其然,可以长歔欷。cái nán nǎi qí rán,kě yǐ zhǎng xū xī。
退之不为史,于道其犹未。tuì zhī bù wèi shǐ,yú dào qí yóu wèi。
胡为体明哲,曾是回怨诽。hú wèi tǐ míng zhé,céng shì huí yuàn fěi。
国典竟芜杂,唐风亦隐厞。guó diǎn jìng wú zá,táng fēng yì yǐn fèi。
陵夷九易姓,祸乱森如猬。líng yí jiǔ yì xìng,huò luàn sēn rú wèi。
儒术骇中绝,斯民迟攸塈。rú shù hài zhōng jué,sī mín chí yōu jì。
纷纭混朱紫,清浊谁泾渭。fēn yún hùn zhū zǐ,qīng zhuó shuí jīng wèi。
龙飞真人出,虎变斯文蔚。lóng fēi zhēn rén chū,hǔ biàn sī wén wèi。
天意晚有属,先生拔乎汇。tiān yì wǎn yǒu shǔ,xiān shēng bá hū huì。
是非原正始,简古斥辞费。shì fēi yuán zhèng shǐ,jiǎn gǔ chì cí fèi。
哀善伤获麟,疾邪记有蜚。āi shàn shāng huò lín,jí xié jì yǒu fēi。
处心必至公,拨乱岂多讳。chù xīn bì zhì gōng,bō luàn qǐ duō huì。
何必藏名山,端如避罗罻。hé bì cáng míng shān,duān rú bì luó wèi。
曰余仰炉治,有意自勍剕。yuē yú yǎng lú zhì,yǒu yì zì qíng fèi。
踵门投耒耜,假荫亲蔽芾。zhǒng mén tóu lěi sì,jiǎ yīn qīn bì fèi。
所望窥册府,无宁辱赒饩。suǒ wàng kuī cè fǔ,wú níng rǔ zhōu xì。
狂者实进取,日中固必熭。kuáng zhě shí jìn qǔ,rì zhōng gù bì wèi。
饮河虽非量,满腹尚自慰。yǐn hé suī fēi liàng,mǎn fù shàng zì wèi。
演孔幸受经,居斋窃忘味。yǎn kǒng xìng shòu jīng,jū zhāi qiè wàng wèi。

寄张拱辰

刘敞

楚人少眉寿,此翁七十馀。chǔ rén shǎo méi shòu,cǐ wēng qī shí yú。
剕士多轻扬,此翁乃好书。fèi shì duō qīng yáng,cǐ wēng nǎi hǎo shū。
世医悦肤浅,此翁识古初。shì yī yuè fū qiǎn,cǐ wēng shí gǔ chū。
习俗争锥刀,此翁尚玄虚。xí sú zhēng zhuī dāo,cǐ wēng shàng xuán xū。
数欲见此翁,为其亦起予。shù yù jiàn cǐ wēng,wèi qí yì qǐ yǔ。
责人必求备,尧舜犹病诸。zé rén bì qiú bèi,yáo shùn yóu bìng zhū。
渔者公阅休,逸人狂接舆。yú zhě gōng yuè xiū,yì rén kuáng jiē yú。
有之幸见告,我且从彼居。yǒu zhī xìng jiàn gào,wǒ qiě cóng bǐ jū。

竹床

刘敞

栉栉裁修竹,荧荧粲寒光。zhì zhì cái xiū zhú,yíng yíng càn hán guāng。
浮筠凝烟雾,疏节留雪霜。fú yún níng yān wù,shū jié liú xuě shuāng。
甘寝百疾解,侧身夏日长。gān qǐn bǎi jí jiě,cè shēn xià rì zhǎng。
此时四海波,亦已如探汤。cǐ shí sì hǎi bō,yì yǐ rú tàn tāng。
嗟我智虑短,苟为安一床。jiē wǒ zhì lǜ duǎn,gǒu wèi ān yī chuáng。

哀三良诗

刘敞

士为知己死,女为悦己容。shì wèi zhī jǐ sǐ,nǚ wèi yuè jǐ róng。
咄嗟彼三良,杀身徇穆公。duō jiē bǐ sān liáng,shā shēn xùn mù gōng。
丹青怀信誓,夙昔哀乐同。dān qīng huái xìn shì,sù xī āi lè tóng。
人命要有讫,奈何爱厥躬。rén mìng yào yǒu qì,nài hé ài jué gōng。
国人悲且歌,黄鸟存古风。guó rén bēi qiě gē,huáng niǎo cún gǔ fēng。
死复不食言,生宁废其忠。sǐ fù bù shí yán,shēng níng fèi qí zhōng。
存为百夫防,逝为万鬼雄。cún wèi bǎi fū fáng,shì wèi wàn guǐ xióng。
岂与小丈夫,事君谬始终。qǐ yǔ xiǎo zhàng fū,shì jūn miù shǐ zhōng。

马生自汝南来求入太学不得请诗以归

刘敞

士贫谋国拙,安得辞泥涂。shì pín móu guó zhuō,ān dé cí ní tú。
马生负长剑,叹曰归来乎。mǎ shēng fù zhǎng jiàn,tàn yuē guī lái hū。
尺薪等芳桂,斗粟兼明珠。chǐ xīn děng fāng guì,dòu sù jiān míng zhū。
王门不见容,憔悴如枯鱼。wáng mén bù jiàn róng,qiáo cuì rú kū yú。
我无升斗水,慰子朝夕须。wǒ wú shēng dòu shuǐ,wèi zi cháo xī xū。
亦有西江涛,疏远不可图。yì yǒu xī jiāng tāo,shū yuǎn bù kě tú。
相劝早旋归,诗书自为娱。xiāng quàn zǎo xuán guī,shī shū zì wèi yú。
男儿患无术,馀事从卷舒。nán ér huàn wú shù,yú shì cóng juǎn shū。
时至当奋飞,翩如巢中雏。shí zhì dāng fèn fēi,piān rú cháo zhōng chú。
微物尚变化,况君七尺躯。wēi wù shàng biàn huà,kuàng jūn qī chǐ qū。

咏史

刘敞

主父希世者,画策妙纵横。zhǔ fù xī shì zhě,huà cè miào zòng héng。
指麾一言用,震动诸侯惊。zhǐ huī yī yán yòng,zhèn dòng zhū hóu jīng。
日暮临远涂,中道方倒行。rì mù lín yuǎn tú,zhōng dào fāng dào xíng。
不忍藜藿食,意从五鼎烹。bù rěn lí huò shí,yì cóng wǔ dǐng pēng。
宁知鹿门翁,白首长躬耕。níng zhī lù mén wēng,bái shǒu zhǎng gōng gēng。
天下非所保,功名安足营。tiān xià fēi suǒ bǎo,gōng míng ān zú yíng。

入荆江

刘敞

此江自岷山,浩瀚浮西极。cǐ jiāng zì mín shān,hào hàn fú xī jí。
中为三峡束,壅阏气愤激。zhōng wèi sān xiá shù,yōng è qì fèn jī。
崩腾得平地,千里怒未息。bēng téng dé píng dì,qiān lǐ nù wèi xī。
虽投洞庭阔,争道犹逼窄。suī tóu dòng tíng kuò,zhēng dào yóu bī zhǎi。
触岸皆倒流,势兼万牛力。chù àn jiē dào liú,shì jiān wàn niú lì。
浑黄不可鉴,咫尺瞢玄白。hún huáng bù kě jiàn,zhǐ chǐ méng xuán bái。
颇似昆仑流,泄源下积石。pǒ shì kūn lún liú,xiè yuán xià jī shí。
逶迤屡屈折,九曲乃大直。wēi yí lǚ qū zhé,jiǔ qū nǎi dà zhí。
始信枉渚歌,至今犹悽恻。shǐ xìn wǎng zhǔ gē,zhì jīn yóu qī cè。
中流忽沙沸,惨惨半江黑。zhōng liú hū shā fèi,cǎn cǎn bàn jiāng hēi。
俄顷成丘陵,方舟渡安得。é qǐng chéng qiū líng,fāng zhōu dù ān dé。
坤仪理专静,何故辄损益。kūn yí lǐ zhuān jìng,hé gù zhé sǔn yì。
多异真穷乡,所逢岂中国。duō yì zhēn qióng xiāng,suǒ féng qǐ zhōng guó。
墨生忍黔突,孔子不暖席。mò shēng rěn qián tū,kǒng zi bù nuǎn xí。
贤圣亦远游,吾宁倦行役。xián shèng yì yuǎn yóu,wú níng juàn xíng yì。

和邻几持国景德寺纳凉

刘敞

四时急相乘,五月大火中。sì shí jí xiāng chéng,wǔ yuè dà huǒ zhōng。
天地为炽炉,万物皆沸铜。tiān dì wèi chì lú,wàn wù jiē fèi tóng。
吁嗟望云汉,长啸怀清风。xū jiē wàng yún hàn,zhǎng xiào huái qīng fēng。
覆载虽高厚,局蹐似不容。fù zài suī gāo hòu,jú jí shì bù róng。
蚩蚩道旁子,奔走劳厥躬。chī chī dào páng zi,bēn zǒu láo jué gōng。
外以尘土伤,内为利害攻。wài yǐ chén tǔ shāng,nèi wèi lì hài gōng。
狂酲无由濯,势与群物终。kuáng chéng wú yóu zhuó,shì yǔ qún wù zhōng。
安知逍遥游,采真得所从。ān zhī xiāo yáo yóu,cǎi zhēn dé suǒ cóng。
宝宇豁高严,剧谈叩真空。bǎo yǔ huō gāo yán,jù tán kòu zhēn kōng。
虚白从中来,清凉脱樊笼。xū bái cóng zhōng lái,qīng liáng tuō fán lóng。
惜哉但独乐,不与斯人同。xī zāi dàn dú lè,bù yǔ sī rén tóng。
作诗寄妙赏,藐若凌青穹。zuò shī jì miào shǎng,miǎo ruò líng qīng qióng。
依隐或玩世,诡时在不逢。yī yǐn huò wán shì,guǐ shí zài bù féng。
三复金玉音,旷然已发蒙。sān fù jīn yù yīn,kuàng rán yǐ fā méng。

送刘初平谒会稽范吏部

刘敞

刘生大梁客,五十耻独醒。liú shēng dà liáng kè,wǔ shí chǐ dú xǐng。
观书泛为通,不肯明一经。guān shū fàn wèi tōng,bù kěn míng yī jīng。
壮岁怀慷慨,边游忍伶仃。zhuàng suì huái kāng kǎi,biān yóu rěn líng dīng。
担簦售白璧,垂蒯提青萍。dān dēng shòu bái bì,chuí kuǎi tí qīng píng。
归来面朝士,口写山川形。guī lái miàn cháo shì,kǒu xiě shān chuān xíng。
公侯尽高意,礼数争分庭。gōng hóu jǐn gāo yì,lǐ shù zhēng fēn tíng。
落魄破小节,浮游谢尘冥。luò pò pò xiǎo jié,fú yóu xiè chén míng。
诙谐若流輠,捷胜如建瓴。huī xié ruò liú guǒ,jié shèng rú jiàn líng。
荏苒混朝市,缤纷迈年龄。rěn rǎn hùn cháo shì,bīn fēn mài nián líng。
有云致官爵,百说无一听。yǒu yún zhì guān jué,bǎi shuō wú yī tīng。
二子才剑吷,众豪固螟蛉。èr zi cái jiàn xuè,zhòng háo gù míng líng。
以兹滞玉帛,亦不羞岩坰。yǐ zī zhì yù bó,yì bù xiū yán jiōng。
太尉辟开府,中丞请居廷。tài wèi pì kāi fǔ,zhōng chéng qǐng jū tíng。
拂衣东南走,高揖千岩青。fú yī dōng nán zǒu,gāo yī qiān yán qīng。
禹穴发穷宝,雷门叩惊霆。yǔ xué fā qióng bǎo,léi mén kòu jīng tíng。
邦侯万人杰,忧国心无宁。bāng hóu wàn rén jié,yōu guó xīn wú níng。
得善辄解榻,发奇肖开硎。dé shàn zhé jiě tà,fā qí xiào kāi xíng。
抽辞肯听莹,宴旧方淹停。chōu cí kěn tīng yíng,yàn jiù fāng yān tíng。
箬下进醇酎,鉴中结飞铃。ruò xià jìn chún zhòu,jiàn zhōng jié fēi líng。
高哉鸿鹄心,去矣穷沧溟。gāo zāi hóng gǔ xīn,qù yǐ qióng cāng míng。

谢主簿示杂文

刘敞

少不学为吏,黾勉亦非良。shǎo bù xué wèi lì,mǐn miǎn yì fēi liáng。
终日簿书间,忽疑鬓发苍。zhōng rì bù shū jiān,hū yí bìn fā cāng。
无闻畏后生,素习成兼忘。wú wén wèi hòu shēng,sù xí chéng jiān wàng。
吾子岂独迷,相从道文章。wú zi qǐ dú mí,xiāng cóng dào wén zhāng。
上论圣贤心,下救世俗荒。shàng lùn shèng xián xīn,xià jiù shì sú huāng。
磊落古人风,粲然在我旁。lěi luò gǔ rén fēng,càn rán zài wǒ páng。
精莩眩日月,爰居惑铿锵。jīng fú xuàn rì yuè,yuán jū huò kēng qiāng。
置此但为好,切磋非所望。zhì cǐ dàn wèi hǎo,qiè cuō fēi suǒ wàng。

开元寺

刘敞

自古皆有死,岂惟直如弦。zì gǔ jiē yǒu sǐ,qǐ wéi zhí rú xián。
鲁公既中夭,狂寇不独延。lǔ gōng jì zhōng yāo,kuáng kòu bù dú yán。
兹寺数经乱,丛林废为烟。zī sì shù jīng luàn,cóng lín fèi wèi yān。
若人昔所居,故老广其传。ruò rén xī suǒ jū,gù lǎo guǎng qí chuán。
直气触白日,沈忧凌青天。zhí qì chù bái rì,shěn yōu líng qīng tiān。
悠悠穹壤间,肯与蛛蚁捐。yōu yōu qióng rǎng jiān,kěn yǔ zhū yǐ juān。
事往理冥漠,悲来涕潺湲。shì wǎng lǐ míng mò,bēi lái tì chán yuán。
作诗识其处,尚想音容全。zuò shī shí qí chù,shàng xiǎng yīn róng quán。