古诗词

刘敞

汉武帝二首

刘敞

武帝固英雄,总揽皆轶材。wǔ dì gù yīng xióng,zǒng lǎn jiē yì cái。
南并桂林地,北守单于台。nán bìng guì lín dì,běi shǒu dān yú tái。
军费累万金,马迹穷九垓。jūn fèi lèi wàn jīn,mǎ jì qióng jiǔ gāi。
时独卜大夫,规规输其财。shí dú bo dà fū,guī guī shū qí cái。
忠义岂不然,告缗自此开。zhōng yì qǐ bù rán,gào mín zì cǐ kāi。
茫茫文景后,田野卒污莱。máng máng wén jǐng hòu,tián yě zú wū lái。
孰谓将相谋,竟贻黔首哀。shú wèi jiāng xiāng móu,jìng yí qián shǒu āi。
晚悟富民侯,后时信悠哉。wǎn wù fù mín hóu,hòu shí xìn yōu zāi。

汉武帝二首

刘敞

洪波漏金堤,河伯独不仁。hóng bō lòu jīn dī,hé bó dú bù rén。
不有封禅行,安知愁吾民。bù yǒu fēng chán xíng,ān zhī chóu wú mín。
翩翩海滨子,自以通鬼神。piān piān hǎi bīn zi,zì yǐ tōng guǐ shén。
黄金成虚言,鸿飞邈无因。huáng jīn chéng xū yán,hóng fēi miǎo wú yīn。
武安玩天时,独秉万国钧。wǔ ān wán tiān shí,dú bǐng wàn guó jūn。
怆似宣房诗,郎吏终负薪。chuàng shì xuān fáng shī,láng lì zhōng fù xīn。
寂寞千载间,真伪共沉沦。jì mò qiān zài jiān,zhēn wěi gòng chén lún。
何乃忘谤书,世固无直言。hé nǎi wàng bàng shū,shì gù wú zhí yán。

楚风四首

刘敞

三楚多秀士,从古谓之然。sān chǔ duō xiù shì,cóng gǔ wèi zhī rán。
接舆既髡首,三闾复沉渊。jiē yú jì kūn shǒu,sān lǘ fù chén yuān。
大屈备时玩,白珩为世传。dà qū bèi shí wán,bái háng wèi shì chuán。
秕糠凤鸟歌,瓦砾离骚篇。bǐ kāng fèng niǎo gē,wǎ lì lí sāo piān。
已矣德既隐,孔车为回旋。yǐ yǐ dé jì yǐn,kǒng chē wèi huí xuán。

楚风四首

刘敞

严严章华宫,灼灼高唐观。yán yán zhāng huá gōng,zhuó zhuó gāo táng guān。
庆吊随俯仰,离合异昏旦。qìng diào suí fǔ yǎng,lí hé yì hūn dàn。
人生讵能几,物化每交乱。rén shēng jù néng jǐ,wù huà měi jiāo luàn。
千秋万岁后,寂寞江与汉。qiān qiū wàn suì hòu,jì mò jiāng yǔ hàn。

楚风四首

刘敞

宜僚乐市肆,叔敖荣寝丘。yí liáo lè shì sì,shū áo róng qǐn qiū。
不恶渔钓卑,吾闻公阅休。bù è yú diào bēi,wú wén gōng yuè xiū。
颠冥天地间,世与我悠悠。diān míng tiān dì jiān,shì yǔ wǒ yōu yōu。
岂悟多种橘,可齐千户侯。qǐ wù duō zhǒng jú,kě qí qiān hù hóu。

楚风四首

刘敞

唐侯两骕骦,夙昔困多难。táng hóu liǎng sù shuāng,sù xī kùn duō nán。
蔡国双狐白,岂知反为患。cài guó shuāng hú bái,qǐ zhī fǎn wèi huàn。
世衰道为遹,服美自取间。shì shuāi dào wèi yù,fú měi zì qǔ jiān。
敝缊可终身,鸿飞谅何篡。bì yūn kě zhōng shēn,hóng fēi liàng hé cuàn。

杂咏

刘敞

今年四十一,发白牙齿脱。jīn nián sì shí yī,fā bái yá chǐ tuō。
未能游逍遥,意每不自豁。wèi néng yóu xiāo yáo,yì měi bù zì huō。
偶寻乐天诗,往在江州日。ǒu xún lè tiān shī,wǎng zài jiāng zhōu rì。
年几与我同,哀疾与我埒。nián jǐ yǔ wǒ tóng,āi jí yǔ wǒ liè。
伊人了无生,外物均寂灭。yī rén le wú shēng,wài wù jūn jì miè。
而且于形骸,变化难自适。ér qiě yú xíng hái,biàn huà nán zì shì。
况我狭中者,万缘日相伐。kuàng wǒ xiá zhōng zhě,wàn yuán rì xiāng fá。
力小觉任重,忧多使内热。lì xiǎo jué rèn zhòng,yōu duō shǐ nèi rè。
安能保平和,但有就衰竭。ān néng bǎo píng hé,dàn yǒu jiù shuāi jié。
贤哉香山翁,精诚妙前哲。xián zāi xiāng shān wēng,jīng chéng miào qián zhé。
悬车未六十,鼓缶终大耋。xuán chē wèi liù shí,gǔ fǒu zhōng dà dié。
以兹揆损益,亦似有与夺。yǐ zī kuí sǔn yì,yì shì yǒu yǔ duó。
至理何心得,吾其守兹说。zhì lǐ hé xīn dé,wú qí shǒu zī shuō。

二十六日大风寄贡甫

刘敞

雨止天大风,草木皆怒号。yǔ zhǐ tiān dà fēng,cǎo mù jiē nù hào。
居人不得寐,起见星月高。jū rén bù dé mèi,qǐ jiàn xīng yuè gāo。
鸟兽群悲鸣,空虚如波涛。niǎo shòu qún bēi míng,kōng xū rú bō tāo。
行子今安至,怆怆我心劳。xíng zi jīn ān zhì,chuàng chuàng wǒ xīn láo。
山川幸非远,岁月亦未滔。shān chuān xìng fēi yuǎn,suì yuè yì wèi tāo。
自伤下泽车,不及乡里豪。zì shāng xià zé chē,bù jí xiāng lǐ háo。
衮衮随飞蓬,悲歌击长刀。gǔn gǔn suí fēi péng,bēi gē jī zhǎng dāo。
丈夫寒如此,何愧儿女曹。zhàng fū hán rú cǐ,hé kuì ér nǚ cáo。
无由托飞云,更寄身上袍。wú yóu tuō fēi yún,gèng jì shēn shàng páo。

墨河馆连日大风

刘敞

空桐倚不周,近戴北斗魁。kōng tóng yǐ bù zhōu,jìn dài běi dòu kuí。
上天限夷夏,自古常风霾。shàng tiān xiàn yí xià,zì gǔ cháng fēng mái。
我行迫隆冬,周览穷荒回。wǒ xíng pò lóng dōng,zhōu lǎn qióng huāng huí。
魑魅丑正直,共工负其材。chī mèi chǒu zhèng zhí,gòng gōng fù qí cái。
初如百万兵,鸣鼓天上来。chū rú bǎi wàn bīng,míng gǔ tiān shàng lái。
日月惨不光,星辰为之颓。rì yuè cǎn bù guāng,xīng chén wèi zhī tuí。
又如海水翻,洪洞奔天台。yòu rú hǎi shuǐ fān,hóng dòng bēn tiān tái。
四顾无复人,但听万壑雷。sì gù wú fù rén,dàn tīng wàn hè léi。
摇山堕危石,略野荒纤荄。yáo shān duò wēi shí,lüè yě huāng xiān gāi。
鸟雀失食悲,虎豹忘群哀。niǎo què shī shí bēi,hǔ bào wàng qún āi。
大叫不自闻,却行尚欲摧。dà jiào bù zì wén,què xíng shàng yù cuī。
而我仗汉节,何由脱氛埃。ér wǒ zhàng hàn jié,hé yóu tuō fēn āi。
先王外荒服,赤子弃草莱。xiān wáng wài huāng fú,chì zi qì cǎo lái。
阴奸窃号令,天网殊恢恢。yīn jiān qiè hào lìng,tiān wǎng shū huī huī。
我车伤崔嵬,我马劳虺隤。wǒ chē shāng cuī wéi,wǒ mǎ láo huī tuí。
感彼鸡鸣诗,聊以慰永怀。gǎn bǐ jī míng shī,liáo yǐ wèi yǒng huái。

奉和永叔夜闻风声有感用其韵

刘敞

往为名山客,浩荡多奇观。wǎng wèi míng shān kè,hào dàng duō qí guān。
六月湖海卧,飘飘生羽翰。liù yuè hú hǎi wò,piāo piāo shēng yǔ hàn。
误升紫垣籍,草野非所安。wù shēng zǐ yuán jí,cǎo yě fēi suǒ ān。
金火三伏交,束带愁衣冠。jīn huǒ sān fú jiāo,shù dài chóu yī guān。
飞尘变形骸,内热焦肺肝。fēi chén biàn xíng hái,nèi rè jiāo fèi gān。
岂惟天有时,人事亦可叹。qǐ wéi tiān yǒu shí,rén shì yì kě tàn。
适有凉风来,萧骚庭叶乾。shì yǒu liáng fēng lái,xiāo sāo tíng yè qián。
感之意飞动,忽若骖龙鸾。gǎn zhī yì fēi dòng,hū ruò cān lóng luán。
银汉水可涉,枯槎去无难。yín hàn shuǐ kě shè,kū chá qù wú nán。
洞庭鱼正肥,游子行足欢。dòng tíng yú zhèng féi,yóu zi xíng zú huān。
饮酒读离骚,睥睨天壤宽。yǐn jiǔ dú lí sāo,pì nì tiān rǎng kuān。
要当以乐死,日月谁控抟。yào dāng yǐ lè sǐ,rì yuè shuí kòng tuán。
夫子文章伯,已在青云端。fū zi wén zhāng bó,yǐ zài qīng yún duān。
且方济一世,讵肯哀盘桓。qiě fāng jì yī shì,jù kěn āi pán huán。
作诗破冥烦,磊落冰雪颜。zuò shī pò míng fán,lěi luò bīng xuě yán。
懔懔屈宋词,千秋剧椒兰。lǐn lǐn qū sòng cí,qiān qiū jù jiāo lán。

春旱天多风赠深甫

刘敞

春旱天多风,十步不见人。chūn hàn tiān duō fēng,shí bù bù jiàn rén。
自非势利役,谁肯轻出门。zì fēi shì lì yì,shuí kěn qīng chū mén。
我亦闭户居,寂寞卧晏温。wǒ yì bì hù jū,jì mò wò yàn wēn。
叹息中庭花,散随扶摇翻。tàn xī zhōng tíng huā,sàn suí fú yáo fān。
百芳半摧折,白日或翳昏。bǎi fāng bàn cuī zhé,bái rì huò yì hūn。
安得超尘埃,高乘云雷奔。ān dé chāo chén āi,gāo chéng yún léi bēn。
壮心更激烈,中热生肺肝。zhuàng xīn gèng jī liè,zhōng rè shēng fèi gān。
愧君忧陋巷,眷眷迂轻轩。kuì jūn yōu lòu xiàng,juàn juàn yū qīng xuān。
高论清我怀,忽然失冥烦。gāo lùn qīng wǒ huái,hū rán shī míng fán。

吕梁

刘敞

吕梁信天险,鱼鳖不可游。lǚ liáng xìn tiān xiǎn,yú biē bù kě yóu。
引棹出丛石,一縆用百牛。yǐn zhào chū cóng shí,yī gēng yòng bǎi niú。
汹涌含风电,蜿蜒喷蛟虬。xiōng yǒng hán fēng diàn,wān yán pēn jiāo qiú。
世自有畏涂,吾仍耻随流。shì zì yǒu wèi tú,wú réng chǐ suí liú。
侧见百仞奔,俯窥千丈幽。cè jiàn bǎi rèn bēn,fǔ kuī qiān zhàng yōu。
自非跂达观,未易宽百忧。zì fēi qí dá guān,wèi yì kuān bǎi yōu。
夙昔涉老庄,纵心会虚舟。sù xī shè lǎo zhuāng,zòng xīn huì xū zhōu。
忠信犹足恃,放言礼门由。zhōng xìn yóu zú shì,fàng yán lǐ mén yóu。

蜀冈南麓

刘敞

山深行易迷,南麓偶清旷。shān shēn xíng yì mí,nán lù ǒu qīng kuàng。
鸡犬鸣谷中,樵童戏岩上。jī quǎn míng gǔ zhōng,qiáo tóng xì yán shàng。
茅茨肖浮居,牖户相背向。máo cí xiào fú jū,yǒu hù xiāng bèi xiàng。
竹径通往来,清阴亦弥望。zhú jìng tōng wǎng lái,qīng yīn yì mí wàng。
白头三四老,相见语欢畅。bái tóu sān sì lǎo,xiāng jiàn yǔ huān chàng。
心疑避世子,形迹一何放。xīn yí bì shì zi,xíng jì yī hé fàng。
行将从之游,自恨苦羁鞅。xíng jiāng cóng zhī yóu,zì hèn kǔ jī yāng。
不能问姓名,聊作招隐唱。bù néng wèn xìng míng,liáo zuò zhāo yǐn chàng。

种竹偶书

刘敞

少有王子癖,长怜此君雅。shǎo yǒu wáng zi pǐ,zhǎng lián cǐ jūn yǎ。
常嫌地喧窄,不敢谋潇洒。cháng xián dì xuān zhǎi,bù gǎn móu xiāo sǎ。
昨日山客来,劝我栽砌下。zuó rì shān kè lái,quàn wǒ zāi qì xià。
感荷知我心,遂得移绕舍。gǎn hé zhī wǒ xīn,suì dé yí rào shě。
其中置磐石,可以措尊斝。qí zhōng zhì pán shí,kě yǐ cuò zūn jiǎ。
于此更一座,以待违名者。yú cǐ gèng yī zuò,yǐ dài wéi míng zhě。
山禽时复来,清啭如郊野。shān qín shí fù lái,qīng zhuàn rú jiāo yě。
其馀即无见,不辨春与夏。qí yú jí wú jiàn,bù biàn chūn yǔ xià。
吾惟厌时俗,人亦来者寡。wú wéi yàn shí sú,rén yì lái zhě guǎ。
顺然两无议,外誉焉足假。shùn rán liǎng wú yì,wài yù yān zú jiǎ。
新笋渐盈尺,新枝已铺瓦。xīn sǔn jiàn yíng chǐ,xīn zhī yǐ pù wǎ。
燕雀勿相惊,深沈似隆夏。yàn què wù xiāng jīng,shēn shěn shì lóng xià。

劝思弟于

刘敞

世皆笑幽独,何不少自贬。shì jiē xiào yōu dú,hé bù shǎo zì biǎn。
种竹南轩间,亦足以相检。zhǒng zhú nán xuān jiān,yì zú yǐ xiāng jiǎn。
况兹岁华晚,众卉日凋敛。kuàng zī suì huá wǎn,zhòng huì rì diāo liǎn。
清节良自如,栽培匪为谄。qīng jié liáng zì rú,zāi péi fěi wèi chǎn。
岂知窗户侧,秀色窥荏苒。qǐ zhī chuāng hù cè,xiù sè kuī rěn rǎn。
会兹东南美,相对情不慊。huì zī dōng nán měi,xiāng duì qíng bù qiàn。
楚人昔颂橘,行比伯夷忝。chǔ rén xī sòng jú,xíng bǐ bó yí tiǎn。
此君最孤高,坚直难外掩。cǐ jūn zuì gū gāo,jiān zhí nán wài yǎn。
凛气有精粹,筠光射圭琰。lǐn qì yǒu jīng cuì,yún guāng shè guī yǎn。
他时雪中客,往往疑清剡。tā shí xuě zhōng kè,wǎng wǎng yí qīng shàn。

古侠客行

刘敞

壮年志慷慨,结交慕英雄。zhuàng nián zhì kāng kǎi,jié jiāo mù yīng xióng。
大梁多长者,燕赵有古风。dà liáng duō zhǎng zhě,yàn zhào yǒu gǔ fēng。
千金起为寿,一诺不顾躬。qiān jīn qǐ wèi shòu,yī nuò bù gù gōng。
自谓松与柏,忽为萍与蓬。zì wèi sōng yǔ bǎi,hū wèi píng yǔ péng。
市道今乃知,利穷非义穷。shì dào jīn nǎi zhī,lì qióng fēi yì qióng。

深甫过留宿并示近诗

刘敞

别长会时稀,乐少忧日多。bié zhǎng huì shí xī,lè shǎo yōu rì duō。
邂逅非素期,悲欢奈君何。xiè hòu fēi sù qī,bēi huān nài jūn hé。
明灯照空窗,风雪满天地。míng dēng zhào kōng chuāng,fēng xuě mǎn tiān dì。
此时坐相对,达旦终不寐。cǐ shí zuò xiāng duì,dá dàn zhōng bù mèi。
少年慕结交,徒以此方寸。shǎo nián mù jié jiāo,tú yǐ cǐ fāng cùn。
危生始自感,来日安可问。wēi shēng shǐ zì gǎn,lái rì ān kě wèn。
意气久已夺,形发亦已衰。yì qì jiǔ yǐ duó,xíng fā yì yǐ shuāi。
如何切磋意,不废平生时。rú hé qiè cuō yì,bù fèi píng shēng shí。
惊禽坠虚弦,病叶陨轻露。jīng qín zhuì xū xián,bìng yè yǔn qīng lù。
一闻伤心奏,涕下已如注。yī wén shāng xīn zòu,tì xià yǐ rú zhù。

和邻几八月十五日夜对月

刘敞

外事已波涛,回首已陈迹。wài shì yǐ bō tāo,huí shǒu yǐ chén jì。
独有云间月,相见不改色。dú yǒu yún jiān yuè,xiāng jiàn bù gǎi sè。
慰我平生怀,故在中秋夕。wèi wǒ píng shēng huái,gù zài zhōng qiū xī。
我发见二毛,羁旅多所历。wǒ fā jiàn èr máo,jī lǚ duō suǒ lì。
每逢桂花秋,兴发劝更剧。měi féng guì huā qiū,xīng fā quàn gèng jù。
江湖与山林,所至得真适。jiāng hú yǔ shān lín,suǒ zhì dé zhēn shì。
今年都城游,日与贱事逼。jīn nián dōu chéng yóu,rì yǔ jiàn shì bī。
得闲辄昏醉,向晦专寝默。dé xián zhé hūn zuì,xiàng huì zhuān qǐn mò。
觉醒忽天明,不见千里白。jué xǐng hū tiān míng,bù jiàn qiān lǐ bái。
谁令心赏违,坐使岁华隔。shuí lìng xīn shǎng wéi,zuò shǐ suì huá gé。
徘徊不自惬,怅望空叹息。pái huái bù zì qiè,chàng wàng kōng tàn xī。
见君新诗章,暂若对寒魄。jiàn jūn xīn shī zhāng,zàn ruò duì hán pò。
清光动人目,讽咏当自释。qīng guāng dòng rén mù,fěng yǒng dāng zì shì。

脚冷

刘敞

践霜脚如脱,知我血气衰。jiàn shuāng jiǎo rú tuō,zhī wǒ xuè qì shuāi。
况复齿牙落,鬓边亦有丝。kuàng fù chǐ yá luò,bìn biān yì yǒu sī。
人生会当老,何计迟速为。rén shēng huì dāng lǎo,hé jì chí sù wèi。
但愿多美酒,忧来忽如遗。dàn yuàn duō měi jiǔ,yōu lái hū rú yí。

和江十饮范景仁家晚宿秘阁睹伯镇题壁记番直日月感之作五古

刘敞

阮公有大度,于世无所营。ruǎn gōng yǒu dà dù,yú shì wú suǒ yíng。
顾独好饮酒,而欣为步兵。gù dú hǎo yǐn jiǔ,ér xīn wèi bù bīng。
未尝语是非,举俗骇且惊。wèi cháng yǔ shì fēi,jǔ sú hài qiě jīng。
夫岂知胸中,磥磈独不平。fū qǐ zhī xiōng zhōng,lěi wěi dú bù píng。
西登广武原,咄嗟竖子明。xī dēng guǎng wǔ yuán,duō jiē shù zi míng。
朅来蓬池上,咏怀激哀声。qiè lái péng chí shàng,yǒng huái jī āi shēng。
此风久不闻,寥落成千龄。cǐ fēng jiǔ bù wén,liáo luò chéng qiān líng。
邻几颇其流,贫贱能忘形。lín jǐ pǒ qí liú,pín jiàn néng wàng xíng。
校书天禄阁,不忍游公卿。xiào shū tiān lù gé,bù rěn yóu gōng qīng。
时从好事饮,傲兀人间情。shí cóng hǎo shì yǐn,ào wù rén jiān qíng。
发白不自疑,归来卧前楹。fā bái bù zì yí,guī lái wò qián yíng。
顾是壁上书,始知岁月倾。gù shì bì shàng shū,shǐ zhī suì yuè qīng。
喟然感旧交,因欲东南行。kuì rán gǎn jiù jiāo,yīn yù dōng nán xíng。
黄鹄真去矣,白云远冥冥。huáng gǔ zhēn qù yǐ,bái yún yuǎn míng míng。
吾闻至人语,大块劳我生。wú wén zhì rén yǔ,dà kuài láo wǒ shēng。
天地一毫间,出处何重轻。tiān dì yī háo jiān,chū chù hé zhòng qīng。
但使樽有酒,长醉不用醒。dàn shǐ zūn yǒu jiǔ,zhǎng zuì bù yòng xǐng。
君当解此意,独往何必清。jūn dāng jiě cǐ yì,dú wǎng hé bì qīng。