古诗词

陆游

记梦

陆游

夜梦有客短褐袍,示我文章杂诗骚。yè mèng yǒu kè duǎn hè páo,shì wǒ wén zhāng zá shī sāo。
措辞磊落格力高,浩如怒风驾秋涛。cuò cí lěi luò gé lì gāo,hào rú nù fēng jià qiū tāo。
起伏奔蹴何其豪,势尽东注浮千艘。qǐ fú bēn cù hé qí háo,shì jǐn dōng zhù fú qiān sōu。
李白杜甫生不遭,英气死岂埋蓬蒿。lǐ bái dù fǔ shēng bù zāo,yīng qì sǐ qǐ mái péng hāo。
晚唐诸人战虽鏖,眼暗头白真徒劳。wǎn táng zhū rén zhàn suī áo,yǎn àn tóu bái zhēn tú láo。
何许老将拥弓刀,遇敌可使空壁逃。hé xǔ lǎo jiāng yōng gōng dāo,yù dí kě shǐ kōng bì táo。
肃然起敬竖发毛,伏读百过声嘈嘈。sù rán qǐ jìng shù fā máo,fú dú bǎi guò shēng cáo cáo。
惜未终卷鸡已号,追写尚足惊儿曹。xī wèi zhōng juǎn jī yǐ hào,zhuī xiě shàng zú jīng ér cáo。

冬夜读书

陆游

平生喜藏书,拱璧未为宝。píng shēng xǐ cáng shū,gǒng bì wèi wèi bǎo。
归来稽山下,烂漫恣探讨。guī lái jī shān xià,làn màn zì tàn tǎo。
六经万世眼,守此可以老。liù jīng wàn shì yǎn,shǒu cǐ kě yǐ lǎo。
多闻竟何用,绮语期一扫。duō wén jìng hé yòng,qǐ yǔ qī yī sǎo。
幽居出户稀,衰病拥炉早。yōu jū chū hù xī,shuāi bìng yōng lú zǎo。
青灯照黄卷,作意勿草草。qīng dēng zhào huáng juǎn,zuò yì wù cǎo cǎo。

岁暮

陆游

离离井上桐,郁郁墙下桑。lí lí jǐng shàng tóng,yù yù qiáng xià sāng。
零落岂不悲,无奈中夜霜。líng luò qǐ bù bēi,wú nài zhōng yè shuāng。
蟋蟀更可念,岁暮依客床。xī shuài gèng kě niàn,suì mù yī kè chuáng。
客亦自孤寂,衣篝歇残香。kè yì zì gū jì,yī gōu xiē cán xiāng。
一灯挂西壁,耿耿青无光。yī dēng guà xī bì,gěng gěng qīng wú guāng。
援笔欲写愁,三喟不成章。yuán bǐ yù xiě chóu,sān kuì bù chéng zhāng。

山中夜归戏作短歌

陆游

骏马不用换美妾,名酒不用博凉州。jùn mǎ bù yòng huàn měi qiè,míng jiǔ bù yòng bó liáng zhōu。
霜天饮酒骑马出,驰猎蹴蹋川原秋。shuāng tiān yǐn jiǔ qí mǎ chū,chí liè cù tà chuān yuán qiū。
少年意薄万户侯,白首乃作穷山囚。shǎo nián yì báo wàn hù hóu,bái shǒu nǎi zuò qióng shān qiú。
箭锋岂必尽狐兔,胸次聊欲平山丘。jiàn fēng qǐ bì jǐn hú tù,xiōng cì liáo yù píng shān qiū。
夜归湖上酒初醒,庄舍萧条灯火冷。yè guī hú shàng jiǔ chū xǐng,zhuāng shě xiāo tiáo dēng huǒ lěng。
解刀自笑太粗生,却染松煤飞兔颖。jiě dāo zì xiào tài cū shēng,què rǎn sōng méi fēi tù yǐng。

狂歌

陆游

少年虽狂犹有限,遇酒时能傲忧患。shǎo nián suī kuáng yóu yǒu xiàn,yù jiǔ shí néng ào yōu huàn。
即今狂处不待酒,混混长歌老岩涧。jí jīn kuáng chù bù dài jiǔ,hùn hùn zhǎng gē lǎo yán jiàn。
拂衣即与世俗辞,掉头不受朋友谏。fú yī jí yǔ shì sú cí,diào tóu bù shòu péng yǒu jiàn。
挂帆直欲截烟海,策马犹堪度云栈。guà fān zhí yù jié yān hǎi,cè mǎ yóu kān dù yún zhàn。
枵然痴腹肯贮愁,天遣作盎盛藜苋。xiāo rán chī fù kěn zhù chóu,tiān qiǎn zuò àng shèng lí xiàn。
发垂不栉性所便,衣垢忘濯心已惯。fā chuí bù zhì xìng suǒ biàn,yī gòu wàng zhuó xīn yǐ guàn。
眼前故人死欲无,此生行矣风雨散。yǎn qián gù rén sǐ yù wú,cǐ shēng xíng yǐ fēng yǔ sàn。
羞为尘土伏辕驹,宁作江湖断行雁。xiū wèi chén tǔ fú yuán jū,níng zuò jiāng hú duàn xíng yàn。

迟暮

陆游

迟暮固多感,况此岁峥嵘。chí mù gù duō gǎn,kuàng cǐ suì zhēng róng。
霜霰忽已集,夜闻络纬鸣。shuāng xiàn hū yǐ jí,yè wén luò wěi míng。
青灯不解语,依依有馀情。qīng dēng bù jiě yǔ,yī yī yǒu yú qíng。
铜瓶煮寒泉,中作笙箫声。tóng píng zhǔ hán quán,zhōng zuò shēng xiāo shēng。
沈忧能伤人,一夕白发生。shěn yōu néng shāng rén,yī xī bái fā shēng。
蓬莱渺云海,金丹几时成。péng lái miǎo yún hǎi,jīn dān jǐ shí chéng。

冬夜吟

陆游

昨夜凝霜皎如月,碧瓦鳞鳞冻将裂。zuó yè níng shuāng jiǎo rú yuè,bì wǎ lín lín dòng jiāng liè。
今夜明月却如霜,竹影横窗更清绝。jīn yè míng yuè què rú shuāng,zhú yǐng héng chuāng gèng qīng jué。
造物有意娱诗人,供与诗材次第新。zào wù yǒu yì yú shī rén,gōng yǔ shī cái cì dì xīn。
饥鸿病鹤自无寐,山穷水绝谁为邻。jī hóng bìng hè zì wú mèi,shān qióng shuǐ jué shuí wèi lín。
西村梅花消息动,唧唧寒醅渐鸣瓮。xī cūn méi huā xiāo xī dòng,jī jī hán pēi jiàn míng wèng。
尽将醉帽插幽香,此生莫作长安梦。jǐn jiāng zuì mào chā yōu xiāng,cǐ shēng mò zuò zhǎng ān mèng。

书生叹

陆游

君不见城中小儿计不疏,卖浆卖饼活有馀。jūn bù jiàn chéng zhōng xiǎo ér jì bù shū,mài jiāng mài bǐng huó yǒu yú。
夜归无事唤俦侣,醉倒往往眠街衢。yè guī wú shì huàn chóu lǚ,zuì dào wǎng wǎng mián jiē qú。
又不见垄头男子手把锄,丁字不识称农夫。yòu bù jiàn lǒng tóu nán zi shǒu bǎ chú,dīng zì bù shí chēng nóng fū。
筋力虽劳忧患少,春秋社饮常欢娱。jīn lì suī láo yōu huàn shǎo,chūn qiū shè yǐn cháng huān yú。
可怜秀才最误计,一生衣食囊中书。kě lián xiù cái zuì wù jì,yī shēng yī shí náng zhōng shū。
声名才出众毁集,中道不复能他图。shēng míng cái chū zhòng huǐ jí,zhōng dào bù fù néng tā tú。
抱书饿死在空谷,人虽可罪汝亦愚。bào shū è sǐ zài kōng gǔ,rén suī kě zuì rǔ yì yú。
呜呼人虽可罪汝亦愚,曼倩岂即贤侏儒。wū hū rén suī kě zuì rǔ yì yú,màn qiàn qǐ jí xián zhū rú。

冬夜醉解残灯荧然起读书至明赋诗十韵

陆游

冬夜厌久坐,颇幸一醉眠。dōng yè yàn jiǔ zuò,pǒ xìng yī zuì mián。
满酌文举尊,径卧子敬毡。mǎn zhuó wén jǔ zūn,jìng wò zi jìng zhān。
鼻雷未及作,眼电遽瞭然。bí léi wèi jí zuò,yǎn diàn jù liǎo rán。
孤灯如秋萤,唤我开陈编。gū dēng rú qiū yíng,huàn wǒ kāi chén biān。
初欲限一卷,随手纷联翩。chū yù xiàn yī juǎn,suí shǒu fēn lián piān。
欢然不知疲,忽已晨乌迁。huān rán bù zhī pí,hū yǐ chén wū qiān。
嗟我行六十,衰病迫残年。jiē wǒ xíng liù shí,shuāi bìng pò cán nián。
仕进今永塞,文章后谁传。shì jìn jīn yǒng sāi,wén zhāng hòu shuí chuán。
饱食而安寝,此计定自贤。bǎo shí ér ān qǐn,cǐ jì dìng zì xián。
勿学草玄翁,死为人所怜。wù xué cǎo xuán wēng,sǐ wèi rén suǒ lián。

六十吟

陆游

人生久矣无百年,六十七十已为寿。rén shēng jiǔ yǐ wú bǎi nián,liù shí qī shí yǐ wèi shòu。
嗟予忽忽蹈此境,衰发如蓬面枯瘦。jiē yǔ hū hū dǎo cǐ jìng,shuāi fā rú péng miàn kū shòu。
孤松摧折老涧壑,病马凄凉依栈豆。gū sōng cuī zhé lǎo jiàn hè,bìng mǎ qī liáng yī zhàn dòu。
尚无筹策活目前,岂有功名付身后。shàng wú chóu cè huó mù qián,qǐ yǒu gōng míng fù shēn hòu。
壁疏风入灯焰摇,地炉火尽寒萧萧。bì shū fēng rù dēng yàn yáo,dì lú huǒ jǐn hán xiāo xiāo。
胸中白虹吐千丈,庭树叶空衣未纩。xiōng zhōng bái hóng tǔ qiān zhàng,tíng shù yè kōng yī wèi kuàng。

舒悲

陆游

嗜酒苦猖狂,畏人还龌龊。shì jiǔ kǔ chāng kuáng,wèi rén hái wò chuò。
老病始悔叹,天下无此错。lǎo bìng shǐ huǐ tàn,tiān xià wú cǐ cuò。
管葛逝已久,千古困俗学。guǎn gé shì yǐ jiǔ,qiān gǔ kùn sú xué。
扪虱论大计,使我思景略。mén shī lùn dà jì,shǐ wǒ sī jǐng lüè。
中原失枝梧,胡尘暗河洛。zhōng yuán shī zhī wú,hú chén àn hé luò。
天道远莫测,士气伏不作。tiān dào yuǎn mò cè,shì qì fú bù zuò。
煌煌东观书,无乃太寂寞。huáng huáng dōng guān shū,wú nǎi tài jì mò。
丈夫不徒死,可作一丘貉。zhàng fū bù tú sǐ,kě zuò yī qiū háo。
岁晚计愈疏,抚事泪零落。suì wǎn jì yù shū,fǔ shì lèi líng luò。

夜梦与数客观画有八幅龙湫图特奇客请予作诗其上书数十字而觉不复能记明旦乃追补之亦仿佛梦中意也

陆游

高堂阅画娱嘉宾,巨幅小卷纵横陈。gāo táng yuè huà yú jiā bīn,jù fú xiǎo juǎn zòng héng chén。
其间一图最杰作,命意落笔惊倒人。qí jiān yī tú zuì jié zuò,mìng yì luò bǐ jīng dào rén。
奇峰峭立插地轴,飞瀑崩泻垂天绅。qí fēng qiào lì chā dì zhóu,fēi pù bēng xiè chuí tiān shēn。
寿藤老木幻荒怪,深潭危栈愁鬼神。shòu téng lǎo mù huàn huāng guài,shēn tán wēi zhàn chóu guǐ shén。
忽然白昼起雷电,始觉异物蟠奫沦。hū rán bái zhòu qǐ léi diàn,shǐ jué yì wù pán yūn lún。
阴云四兴诛老魃,甘澍连夕苏疲民。yīn yún sì xīng zhū lǎo bá,gān shù lián xī sū pí mín。
岂惟陂泽苗尽立,已活亿万介与鳞。qǐ wéi bēi zé miáo jǐn lì,yǐ huó yì wàn jiè yǔ lín。
文章与画共一法,腕力要可回千钧。wén zhāng yǔ huà gòng yī fǎ,wàn lì yào kě huí qiān jūn。
锱铢不到便悬隔,用意虽尽终苦辛。zī zhū bù dào biàn xuán gé,yòng yì suī jǐn zhōng kǔ xīn。
君看此图凡几笔,一一圜劲如秋莼。jūn kàn cǐ tú fán jǐ bǐ,yī yī huán jìn rú qiū chún。
乃知世间有绝艺,天造草昧参经纶。nǎi zhī shì jiān yǒu jué yì,tiān zào cǎo mèi cān jīng lún。
吾言未竟且复止,剩发幽奥天公嗔。wú yán wèi jìng qiě fù zhǐ,shèng fā yōu ào tiān gōng chēn。

冬夜读书甚乐偶作短歌

陆游

衰病作书祟,常恨无新功。shuāi bìng zuò shū suì,cháng hèn wú xīn gōng。
兔瓯供茗粥,睡思一洗空。tù ōu gōng míng zhōu,shuì sī yī xǐ kōng。
郊居近城闉,漏鼓传鼕鼕。jiāo jū jìn chéng yīn,lòu gǔ chuán dōng dōng。
缃帙开烂漫,牙签纷叠重。xiāng zhì kāi làn màn,yá qiān fēn dié zhòng。
朱黄参笔墨,照映灯花红。zhū huáng cān bǐ mò,zhào yìng dēng huā hóng。
鲁壁汲冢秘,天遣慰困穷。lǔ bì jí zhǒng mì,tiān qiǎn wèi kùn qióng。
衮衣窥藻火,宗庙听笙镛。gǔn yī kuī zǎo huǒ,zōng miào tīng shēng yōng。
端居得至乐,生世岂不逢。duān jū dé zhì lè,shēng shì qǐ bù féng。
藜羹冷未啜,短褐忘严冬。lí gēng lěng wèi chuài,duǎn hè wàng yán dōng。
拜手谢造物,不须黑头公。bài shǒu xiè zào wù,bù xū hēi tóu gōng。

行后园

陆游

霜风吹枯桑,落叶乾有声。shuāng fēng chuī kū sāng,luò yè qián yǒu shēng。
陂池日已涸,沙水见底清。bēi chí rì yǐ hé,shā shuǐ jiàn dǐ qīng。
人生非金石,岁暮难为情。rén shēng fēi jīn shí,suì mù nán wèi qíng。
安得天边鹄,驾之以遐征。ān dé tiān biān gǔ,jià zhī yǐ xiá zhēng。

作雪未成自湖中归寒甚饮酒作短歌

陆游

黑云垂到地,飞霰如细砾。hēi yún chuí dào dì,fēi xiàn rú xì lì。
我从湖上归,散发醉吹笛。wǒ cóng hú shàng guī,sàn fā zuì chuī dí。
少年志功名,目视无坚敌。shǎo nián zhì gōng míng,mù shì wú jiān dí。
惨淡古战场,往往身所历。cǎn dàn gǔ zhàn chǎng,wǎng wǎng shēn suǒ lì。
宁知事大缪,白首犹寂寂。níng zhī shì dà móu,bái shǒu yóu jì jì。
凄凉武侯表,零落陈琳檄。qī liáng wǔ hóu biǎo,líng luò chén lín xí。
报主知何时,誓死空愤激。bào zhǔ zhī hé shí,shì sǐ kōng fèn jī。
天高白日远,有泪无处滴。tiān gāo bái rì yuǎn,yǒu lèi wú chù dī。

薏苡

陆游

初游唐安饭薏米,炊成不减雕胡美。chū yóu táng ān fàn yì mǐ,chuī chéng bù jiǎn diāo hú měi。
大如芡实白如玉,滑欲流匙香满屋。dà rú qiàn shí bái rú yù,huá yù liú shi xiāng mǎn wū。
腹腴项脔不入盘,况复飧酪夸甘酸。fù yú xiàng luán bù rù pán,kuàng fù sūn lào kuā gān suān。
东归思之未易得,每以问人人不识。dōng guī sī zhī wèi yì dé,měi yǐ wèn rén rén bù shí。
呜呼奇材从古弃草菅,君试求之篱落间。wū hū qí cái cóng gǔ qì cǎo jiān,jūn shì qiú zhī lí luò jiān。

答郑虞任检法见赠

陆游

卧龙山前秋雨晴,郑子过我如夙昔。wò lóng shān qián qiū yǔ qíng,zhèng zi guò wǒ rú sù xī。
照人眉宇寒巉巉,悬知笔有千钧力。zhào rén méi yǔ hán chán chán,xuán zhī bǐ yǒu qiān jūn lì。
镜湖岁暮霜叶空,乃闻载酒同诸公。jìng hú suì mù shuāng yè kōng,nǎi wén zài jiǔ tóng zhū gōng。
归来湖山皆动色,新诗一纸吹清风。guī lái hú shān jiē dòng sè,xīn shī yī zhǐ chuī qīng fēng。
文章要须到屈宋,万仞青霄下鸾凤。wén zhāng yào xū dào qū sòng,wàn rèn qīng xiāo xià luán fèng。
区区圆美非绝伦,弹丸之评方误人。qū qū yuán měi fēi jué lún,dàn wán zhī píng fāng wù rén。

月夜有感

陆游

炯炯冰轮升,澹澹玉宇碧。jiǒng jiǒng bīng lún shēng,dàn dàn yù yǔ bì。
高楼倾美酒,一醉不容失。gāo lóu qīng měi jiǔ,yī zuì bù róng shī。
陆生独何事,闭户饱岑寂。lù shēng dú hé shì,bì hù bǎo cén jì。
年来负风月,岂止此一夕。nián lái fù fēng yuè,qǐ zhǐ cǐ yī xī。
平生酒边身,欲老每自惜。píng shēng jiǔ biān shēn,yù lǎo měi zì xī。
夜阑耿不寐,浩歌出金石。yè lán gěng bù mèi,hào gē chū jīn shí。

舟过会稽山下因系舟游近村迨暮乃归

陆游

六十齿发衰,岁月如逝波。liù shí chǐ fā shuāi,suì yuè rú shì bō。
秦王酒瓮边,知复几经过。qín wáng jiǔ wèng biān,zhī fù jǐ jīng guò。
欣然舍画楫,仄步扪青萝。xīn rán shě huà jí,zè bù mén qīng luó。
一径入幽谷,四面闻樵歌。yī jìng rù yōu gǔ,sì miàn wén qiáo gē。
白云忽破碎,翠木相荡摩。bái yún hū pò suì,cuì mù xiāng dàng mó。
潋潋春塘满,柳阴戏双鹅。liàn liàn chūn táng mǎn,liǔ yīn xì shuāng é。
浮生百忧中,此乐顾岂多。fú shēng bǎi yōu zhōng,cǐ lè gù qǐ duō。
日暮吾其归,已恐烂斧柯。rì mù wú qí guī,yǐ kǒng làn fǔ kē。

上元日昼卧

陆游

积雨连上元,孤愁卧空馆。jī yǔ lián shàng yuán,gū chóu wò kōng guǎn。
宿酲殊未解,欲起意复懒。sù chéng shū wèi jiě,yù qǐ yì fù lǎn。
床敷蛮毡稳,被拥吴绫暖。chuáng fū mán zhān wěn,bèi yōng wú líng nuǎn。
残香碧缕细,软火红焰短。cán xiāng bì lǚ xì,ruǎn huǒ hóng yàn duǎn。
虽云少睡眠,聊喜屡展转。suī yún shǎo shuì mián,liáo xǐ lǚ zhǎn zhuǎn。
昏昏忽已暮,一笑呼茗碗。hūn hūn hū yǐ mù,yī xiào hū míng wǎn。