古诗词

陆游

游镜湖

陆游

禹祠柳未黄,剡曲水已白。yǔ cí liǔ wèi huáng,shàn qū shuǐ yǐ bái。
鲂鱮来洋洋,凫雁去拍拍。fáng xù lái yáng yáng,fú yàn qù pāi pāi。
皇天亦大度,能容此狂客。huáng tiān yì dà dù,néng róng cǐ kuáng kè。
挂席乘长风,未觉湖海迮。guà xí chéng zhǎng fēng,wèi jué hú hǎi zé。
读书五十年,自笑安所获。dú shū wǔ shí nián,zì xiào ān suǒ huò。
昔人精微意,岂独在简册。xī rén jīng wēi yì,qǐ dú zài jiǎn cè。
骥空万马群,裘非一狐腋。jì kōng wàn mǎ qún,qiú fēi yī hú yè。
超然登玉笥,及此烟月夕。chāo rán dēng yù sì,jí cǐ yān yuè xī。

置酒梅花下作短歌

陆游

岁月不贷人,绿发成华颠。suì yuè bù dài rén,lǜ fā chéng huá diān。
此生几两屐,念之每悽然。cǐ shēng jǐ liǎng jī,niàn zhī měi qī rán。
我本尘外客,已绝区中缘。wǒ běn chén wài kè,yǐ jué qū zhōng yuán。
惟当及未死,勤醉梅花前。wéi dāng jí wèi sǐ,qín zuì méi huā qián。
瘦影写微月,疏枝横夕烟。shòu yǐng xiě wēi yuè,shū zhī héng xī yān。
偃蹇岩壑间,欲与松忘年。yǎn jiǎn yán hè jiān,yù yǔ sōng wàng nián。
岂亦薄世俗,忽逐天风翩。qǐ yì báo shì sú,hū zhú tiān fēng piān。
吾诗不徒歌,持配湘娥弦。wú shī bù tú gē,chí pèi xiāng é xián。

夜泛西湖示桑甥世昌

陆游

嗟我客上都,忽已见暮春。jiē wǒ kè shàng dōu,hū yǐ jiàn mù chūn。
骑马出闇门,眯眼吹红尘。qí mǎ chū àn mén,mī yǎn chuī hóng chén。
西湖商贾区,山僧多市人。xī hú shāng jiǎ qū,shān sēng duō shì rén。
谁令污泉石,只合加冠巾。shuí lìng wū quán shí,zhǐ hé jiā guān jīn。
黄冠更可憎,状与屠沽邻。huáng guān gèng kě zēng,zhuàng yǔ tú gū lín。
齁齁酒肉气,吾辈何由亲。hōu hōu jiǔ ròu qì,wú bèi hé yóu qīn。
少须一鬨散,境寂鸥自驯。shǎo xū yī hòng sàn,jìng jì ōu zì xùn。
举手邀素月,移舟采青蘋。jǔ shǒu yāo sù yuè,yí zhōu cǎi qīng píng。
钟从南山来,殷殷浮烟津。zhōng cóng nán shān lái,yīn yīn fú yān jīn。
鹤发隐者欤,长歌收钓缗。hè fā yǐn zhě yú,zhǎng gē shōu diào mín。
畏冷不竟夕,恨此老病身。wèi lěng bù jìng xī,hèn cǐ lǎo bìng shēn。
明发复扰扰,吾诗其绝麟。míng fā fù rǎo rǎo,wú shī qí jué lín。

春游至樊江戏示坐客

陆游

江头萧萧春色暮,柳阴游鱼饱飞絮。jiāng tóu xiāo xiāo chūn sè mù,liǔ yīn yóu yú bǎo fēi xù。
芼羹箭笋美如玉,点豉丝莼滑萦箸。mào gēng jiàn sǔn měi rú yù,diǎn shì sī chún huá yíng zhù。
银鞍乌帽寻春客,朱户青旗沽酒处。yín ān wū mào xún chūn kè,zhū hù qīng qí gū jiǔ chù。
浮生细看才几时,一笑自应忘百虑。fú shēng xì kàn cái jǐ shí,yī xiào zì yīng wàng bǎi lǜ。
绿杯到手不肯尽,宝带照地身何与。lǜ bēi dào shǒu bù kěn jǐn,bǎo dài zhào dì shēn hé yǔ。
酴醾烂漫我欲狂,茗艼还家君勿遽。tú mí làn màn wǒ yù kuáng,míng tīng hái jiā jūn wù jù。

雨晴游香山

陆游

雨打酴醾夜未拆,一晴柳岸先飘雪。yǔ dǎ tú mí yè wèi chāi,yī qíng liǔ àn xiān piāo xuě。
我摇画楫镜湖中,碧水青天两奇绝。wǒ yáo huà jí jìng hú zhōng,bì shuǐ qīng tiān liǎng qí jué。
长歌缥缈云不动,横笛清悲竹将裂。zhǎng gē piāo miǎo yún bù dòng,héng dí qīng bēi zhú jiāng liè。
悠然起舞影零乱,卓尔四顾心激烈。yōu rán qǐ wǔ yǐng líng luàn,zhuó ěr sì gù xīn jī liè。
好山可隐轻舍去,故人已贵长乖隔。hǎo shān kě yǐn qīng shě qù,gù rén yǐ guì zhǎng guāi gé。
肺渴生尘防酒兴,眼晕成花作书厄。fèi kě shēng chén fáng jiǔ xīng,yǎn yūn chéng huā zuò shū è。
平生所期无一遂,独有旷快相除折。píng shēng suǒ qī wú yī suì,dú yǒu kuàng kuài xiāng chú zhé。
夜归灯火闹湖边,淡淡西南一钩月。yè guī dēng huǒ nào hú biān,dàn dàn xī nán yī gōu yuè。

咸齑十韵

陆游

九月十月屋瓦霜,家人共畏畦蔬黄。jiǔ yuè shí yuè wū wǎ shuāng,jiā rén gòng wèi qí shū huáng。
小罂大瓮盛涤濯,青菘绿韭谨蓄藏。xiǎo yīng dà wèng shèng dí zhuó,qīng sōng lǜ jiǔ jǐn xù cáng。
天气初寒手诀妙,吴盐正白山泉香。tiān qì chū hán shǒu jué miào,wú yán zhèng bái shān quán xiāng。
挟书旁观稚子喜,洗刀竭作厨人忙。xié shū páng guān zhì zi xǐ,xǐ dāo jié zuò chú rén máng。
园丁无事卧曝日,弃叶狼籍堆空廊。yuán dīng wú shì wò pù rì,qì yè láng jí duī kōng láng。
泥为缄封糠作火,守护不敢非时尝。ní wèi jiān fēng kāng zuò huǒ,shǒu hù bù gǎn fēi shí cháng。
人生各自有贵贱,百花开时促高宴。rén shēng gè zì yǒu guì jiàn,bǎi huā kāi shí cù gāo yàn。
刘伶病酲相如渴,长鱼大肉何由荐。liú líng bìng chéng xiāng rú kě,zhǎng yú dà ròu hé yóu jiàn。
冻齑此际价千金,不数狐泉槐叶面。dòng jī cǐ jì jià qiān jīn,bù shù hú quán huái yè miàn。
摩挲便腹一欣然,作歌聊续冰壶传。mó sā biàn fù yī xīn rán,zuò gē liáo xù bīng hú chuán。

云门过何山

陆游

漠漠稻满陂,蒙蒙雨沾衣。mò mò dào mǎn bēi,méng méng yǔ zhān yī。
林花落更新,溪鸟止复飞。lín huā luò gèng xīn,xī niǎo zhǐ fù fēi。
我作山中行,十日未拟归。wǒ zuò shān zhōng xíng,shí rì wèi nǐ guī。
思酒过野店,念茶叩僧扉。sī jiǔ guò yě diàn,niàn chá kòu sēng fēi。
眠枕松下石,适意无诃讥。mián zhěn sōng xià shí,shì yì wú hē jī。
心广体自舒,泰然不肉肥。xīn guǎng tǐ zì shū,tài rán bù ròu féi。
念昔在官涂,万事与愿违。niàn xī zài guān tú,wàn shì yǔ yuàn wéi。
逢人无一欣,对食或累欷。féng rén wú yī xīn,duì shí huò lèi xī。
低回三十年,竟不饱蕨薇。dī huí sān shí nián,jìng bù bǎo jué wēi。
空将书五车,自诳腹十围。kōng jiāng shū wǔ chē,zì kuáng fù shí wéi。
馀日犹几何,可复贪尘鞿。yú rì yóu jǐ hé,kě fù tān chén jī。
剩拾柏子香,闭门观昨非。shèng shí bǎi zi xiāng,bì mén guān zuó fēi。

夜汲

陆游

酒渴起夜汲,月白天正青。jiǔ kě qǐ yè jí,yuè bái tiān zhèng qīng。
铜瓶响寒泉,闻之心自醒。tóng píng xiǎng hán quán,wén zhī xīn zì xǐng。
井边双梧桐,映月影离离。jǐng biān shuāng wú tóng,yìng yuè yǐng lí lí。
上有独栖鹊,细爪握高枝。shàng yǒu dú qī què,xì zhǎo wò gāo zhī。
我欲画团扇,良工不可求。wǒ yù huà tuán shàn,liáng gōng bù kě qiú。
三叹拊庭楯,浩然风露秋。sān tàn fǔ tíng dùn,hào rán fēng lù qiū。

丙午五月大雨五日不止镜湖渺然想见湖未废时有感而赋

陆游

朝雨暮雨梅正黄,城南积潦入车箱。cháo yǔ mù yǔ méi zhèng huáng,chéng nán jī lǎo rù chē xiāng。
镜湖无复针青秧,直浸山脚白茫茫。jìng hú wú fù zhēn qīng yāng,zhí jìn shān jiǎo bái máng máng。
湖三百里汉讫唐,千载未尝废陂防。hú sān bǎi lǐ hàn qì táng,qiān zài wèi cháng fèi bēi fáng。
屹如长城限胡羌,啬夫有秩走且僵。yì rú zhǎng chéng xiàn hú qiāng,sè fū yǒu zhì zǒu qiě jiāng。
旱有灌注水何伤,越民岁岁常丰穰。hàn yǒu guàn zhù shuǐ hé shāng,yuè mín suì suì cháng fēng ráng。
泆湖谁始谋不臧,使我妇子餍糟糠。yì hú shuí shǐ móu bù zāng,shǐ wǒ fù zi yàn zāo kāng。
陵迁谷变亦何常,会有妙手开湖光。líng qiān gǔ biàn yì hé cháng,huì yǒu miào shǒu kāi hú guāng。
蒲鱼自足被四方,烟艇满目菱歌长。pú yú zì zú bèi sì fāng,yān tǐng mǎn mù líng gē zhǎng。

水亭独酌十二韵

陆游

清风扫郁蒸,爽气生户牖。qīng fēng sǎo yù zhēng,shuǎng qì shēng hù yǒu。
客中淡无事,翛然一杯酒。kè zhōng dàn wú shì,xiāo rán yī bēi jiǔ。
书生拙自料,事业期不朽。shū shēng zhuō zì liào,shì yè qī bù xiǔ。
少年忝朝迹,蹭蹬今白首。shǎo nián tiǎn cháo jì,cèng dēng jīn bái shǒu。
历观千载事,和戎固尝有。lì guān qiān zài shì,hé róng gù cháng yǒu。
定襄伍原间,乃可画地守。dìng xiāng wǔ yuán jiān,nǎi kě huà dì shǒu。
神州在何许,东巡已去久。shén zhōu zài hé xǔ,dōng xún yǐ qù jiǔ。
煌煌一统业,谟训其可负。huáng huáng yī tǒng yè,mó xùn qí kě fù。
荆楚多剑客,宣润富弩手。jīng chǔ duō jiàn kè,xuān rùn fù nǔ shǒu。
孰能用其长,坐使老农亩。shú néng yòng qí zhǎng,zuò shǐ lǎo nóng mǔ。
讲武幸长杨,劳军临细柳。jiǎng wǔ xìng zhǎng yáng,láo jūn lín xì liǔ。
中兴望圣时,未死得见否。zhōng xīng wàng shèng shí,wèi sǐ dé jiàn fǒu。

坐客有谈狄鱼眼眶之美者感叹而作

陆游

黄雀头颅羞五鼎,狄鱼眼眶参隽永。huáng què tóu lú xiū wǔ dǐng,dí yú yǎn kuàng cān juàn yǒng。
两螯何罪蟹丧躯,一脔可怜牛断领。liǎng áo hé zuì xiè sàng qū,yī luán kě lián niú duàn lǐng。
霜刀斫脍几许痛,公子方夸醉魂醒。shuāng dāo zhuó kuài jǐ xǔ tòng,gōng zi fāng kuā zuì hún xǐng。
物生怖死与我均,砧几流丹只俄顷。wù shēng bù sǐ yǔ wǒ jūn,zhēn jǐ liú dān zhǐ é qǐng。
哀哉堂堂七尺身,正坐舌端成业境。āi zāi táng táng qī chǐ shēn,zhèng zuò shé duān chéng yè jìng。
豪华只可夸仆妾,报应那知类形影。háo huá zhǐ kě kuā pū qiè,bào yīng nà zhī lèi xíng yǐng。
世间扰扰何时了,一念超然差若颖。shì jiān rǎo rǎo hé shí le,yī niàn chāo rán chà ruò yǐng。
不妨瓦钵饱晚菘,更汲山泉试春茗。bù fáng wǎ bō bǎo wǎn sōng,gèng jí shān quán shì chūn míng。

衰病不复能剧饮而多不见察戏作此诗

陆游

平生不持面看人,宁作五湖云水身。píng shēng bù chí miàn kàn rén,níng zuò wǔ hú yún shuǐ shēn。
忍穷闭门岂自苦,是中有味敌八珍。rěn qióng bì mén qǐ zì kǔ,shì zhōng yǒu wèi dí bā zhēn。
酒杯潋滟鼓吹作,我自悲咤人自乐。jiǔ bēi liàn yàn gǔ chuī zuò,wǒ zì bēi zhà rén zì lè。
更阑坐睡不得去,如鹰在鞲虎遭缚。gèng lán zuò shuì bù dé qù,rú yīng zài gōu hǔ zāo fù。
丈夫欢乐自有时,遇酒先怯非予衰。zhàng fū huān lè zì yǒu shí,yù jiǔ xiān qiè fēi yǔ shuāi。
万骑击胡青海岸,此时意气令君看。wàn qí jī hú qīng hǎi àn,cǐ shí yì qì lìng jūn kàn。

或以予辞酒为过复作长句

陆游

陆生酒户如蠡迮,痛酒岂能堪大白。lù shēng jiǔ hù rú lí zé,tòng jiǔ qǐ néng kān dà bái。
正缘一快败万事,往往吐茵仍堕帻。zhèng yuán yī kuài bài wàn shì,wǎng wǎng tǔ yīn réng duò zé。
尔来人情甚不美,似欲杀我以曲蘖。ěr lái rén qíng shén bù měi,shì yù shā wǒ yǐ qū niè。
满倾不许计性命,傍睨更复腾颊舌。mǎn qīng bù xǔ jì xìng mìng,bàng nì gèng fù téng jiá shé。
醉时狂呼不复觉,醒后追思空自责。zuì shí kuáng hū bù fù jué,xǐng hòu zhuī sī kōng zì zé。
即今愿与交旧约,三爵甫过当亟彻。jí jīn yuàn yǔ jiāo jiù yuē,sān jué fǔ guò dāng jí chè。
解衣摩腹午窗明,茶硙无声看霏雪。jiě yī mó fù wǔ chuāng míng,chá wéi wú shēng kàn fēi xuě。

上丁

陆游

燎火明中庭,老槐泣残雨。liáo huǒ míng zhōng tíng,lǎo huái qì cán yǔ。
白头奉祀事,恐惧剧仰俯。bái tóu fèng sì shì,kǒng jù jù yǎng fǔ。
三终乐在悬,再拜肉升俎。sān zhōng lè zài xuán,zài bài ròu shēng zǔ。
谁言千载后,恍若到邹鲁。shuí yán qiān zài hòu,huǎng ruò dào zōu lǔ。
吾国虽褊小,大社胙茆土。wú guó suī biǎn xiǎo,dà shè zuò máo tǔ。
如何俨章绶,日夜临棰楚。rú hé yǎn zhāng shòu,rì yè lín chuí chǔ。
藏书如丘山,及物无一羽。cáng shū rú qiū shān,jí wù wú yī yǔ。
吾其可怜哉,去去老农圃。wú qí kě lián zāi,qù qù lǎo nóng pǔ。

秋怀

陆游

少时本愿守坟墓,读书射猎毕此生。shǎo shí běn yuàn shǒu fén mù,dú shū shè liè bì cǐ shēng。
断蓬遇风不自觉,偶入戎幕从西征。duàn péng yù fēng bù zì jué,ǒu rù róng mù cóng xī zhēng。
朝看十万阅武罢,暮驰三百巡边行。cháo kàn shí wàn yuè wǔ bà,mù chí sān bǎi xún biān xíng。
马蹄度陇雹声急,士甲照日波光明。mǎ tí dù lǒng báo shēng jí,shì jiǎ zhào rì bō guāng míng。
兴怀徒寄广武叹,薄福不挂云台名。xīng huái tú jì guǎng wǔ tàn,báo fú bù guà yún tái míng。
颔须白尽愈落莫,始读法律亲笞榜。hàn xū bái jǐn yù luò mò,shǐ dú fǎ lǜ qīn chī bǎng。
讼氓满庭闹如市,吏牍围坐高于城。sòng máng mǎn tíng nào rú shì,lì dú wéi zuò gāo yú chéng。
未嫌樵唱作野哭,最怕甜酒倾稀饧。wèi xián qiáo chàng zuò yě kū,zuì pà tián jiǔ qīng xī táng。
平生养气颇自许,虽老尚可吞司并。píng shēng yǎng qì pǒ zì xǔ,suī lǎo shàng kě tūn sī bìng。
何时拥马横戈去,聊为君王护北平。hé shí yōng mǎ héng gē qù,liáo wèi jūn wáng hù běi píng。

夜雨枕上

陆游

秋雨不肯晴,秋夜不肯明。qiū yǔ bù kěn qíng,qiū yè bù kěn míng。
寸心集百忧,厌此点滴声。cùn xīn jí bǎi yōu,yàn cǐ diǎn dī shēng。
岁月不贷人,老病忽至此。suì yuè bù dài rén,lǎo bìng hū zhì cǐ。
丈夫本忧世,儿女乃畏死。zhàng fū běn yōu shì,ér nǚ nǎi wèi sǐ。

雨夜

陆游

苍云昼埋山,白雨夜溢渠。cāng yún zhòu mái shān,bái yǔ yè yì qú。
虚堂闪风灯,独处谁与娱。xū táng shǎn fēng dēng,dú chù shuí yǔ yú。
吾生过六十,鬓发日夜疏。wú shēng guò liù shí,bìn fā rì yè shū。
出当饮美酒,归当读奇书。chū dāng yǐn měi jiǔ,guī dāng dú qí shū。
可怜两不遂,兀兀如枯株。kě lián liǎng bù suì,wù wù rú kū zhū。
明复对胥吏,孤愤何由摅。míng fù duì xū lì,gū fèn hé yóu shū。

秋兴二首

陆游

楸槐雨霋霋,凫雁水拍拍。qiū huái yǔ qī qī,fú yàn shuǐ pāi pāi。
晓行城南路,落叶满阡陌。xiǎo xíng chéng nán lù,luò yè mǎn qiān mò。
新霜上衰鬓,吾死亦已迫。xīn shuāng shàng shuāi bìn,wú sǐ yì yǐ pò。
那将有限身,常作未归客。nà jiāng yǒu xiàn shēn,cháng zuò wèi guī kè。
长吟侧纱帽,万里一秋色。zhǎng yín cè shā mào,wàn lǐ yī qiū sè。
世俗不足论,天岂无皂白。shì sú bù zú lùn,tiān qǐ wú zào bái。

秋兴二首

陆游

朝先鸣鸡兴,夕殿栖鸦还。cháo xiān míng jī xīng,xī diàn qī yā hái。
符檄积几案,寝饭于其间。fú xí jī jǐ àn,qǐn fàn yú qí jiān。
榜笞督租赋,涉笔骍我颜。bǎng chī dū zū fù,shè bǐ xīng wǒ yán。
忽忽过白日,胡能慰茕鳏。hū hū guò bái rì,hú néng wèi qióng guān。
叶脱横林疏,䰀鬌溪南山。yè tuō héng lín shū,wǒ tuǒ xī nán shān。
岂无一杯酒,吾事何时闲。qǐ wú yī bēi jiǔ,wú shì hé shí xián。

燕堂独坐意象殊愦愦起登子城作此诗

陆游

睡魔困衰翁,白日坐兀兀。shuì mó kùn shuāi wēng,bái rì zuò wù wù。
忽然振衣起,目瞭尚如鹘。hū rán zhèn yī qǐ,mù liǎo shàng rú gǔ。
凭高望中原,佳气未消歇。píng gāo wàng zhōng yuán,jiā qì wèi xiāo xiē。
逆贼稽大刑,痛愤深至骨。nì zéi jī dà xíng,tòng fèn shēn zhì gǔ。
新霜下昌陵,草有胡马龁。xīn shuāng xià chāng líng,cǎo yǒu hú mǎ hé。
羽林百万士,何日闻北伐。yǔ lín bǎi wàn shì,hé rì wén běi fá。
贱臣官有守,不敢叫行阙。jiàn chén guān yǒu shǒu,bù gǎn jiào xíng quē。
梦中涉黄河,太行高硉矹。mèng zhōng shè huáng hé,tài xíng gāo lù wù。
天河未洗兵,封豕食上国。tiān hé wèi xǐ bīng,fēng shǐ shí shàng guó。
坐令河洛间,百郡暗荆棘。zuò lìng hé luò jiān,bǎi jùn àn jīng jí。
夷吾非王佐,尚足救左衽。yí wú fēi wáng zuǒ,shàng zú jiù zuǒ rèn。
中原消息断,吾辈何安寝。zhōng yuán xiāo xī duàn,wú bèi hé ān qǐn。
世俗苦龌龊,谁与共此功。shì sú kǔ wò chuò,shuí yǔ gòng cǐ gōng。
安知无奇士,悲歌燕市中。ān zhī wú qí shì,bēi gē yàn shì zhōng。