古诗词

陆游

焉耆行二首

陆游

焉耆山头暮烟紫,牛羊声断行人止。yān qí shān tóu mù yān zǐ,niú yáng shēng duàn xíng rén zhǐ。
平沙风急卷寒蓬,天似穹庐月如水。píng shā fēng jí juǎn hán péng,tiān shì qióng lú yuè rú shuǐ。
大胡太息小胡悲,投鞍欲眠且复起。dà hú tài xī xiǎo hú bēi,tóu ān yù mián qiě fù qǐ。
汉家诏用李轻车,万丈战云来压垒。hàn jiā zhào yòng lǐ qīng chē,wàn zhàng zhàn yún lái yā lěi。

焉耆行二首

陆游

焉耆山下春雪晴,莽莽惟有蒺藜生。yān qí shān xià chūn xuě qíng,mǎng mǎng wéi yǒu jí lí shēng。
射麋食肉饮其血,五谷自古惟闻名。shè mí shí ròu yǐn qí xuè,wǔ gǔ zì gǔ wéi wén míng。
樵苏切莫近亭障,将军卧护真长城。qiáo sū qiè mò jìn tíng zhàng,jiāng jūn wò hù zhēn zhǎng chéng。
十年牛马向南睡,知是中原今太平。shí nián niú mǎ xiàng nán shuì,zhī shì zhōng yuán jīn tài píng。

丙午初冬得心腹痛疾大下而愈羸耗不支方在告卧燕堂东偏闻民间前一夕被盗者慨然有感

陆游

愔愔四壁空,宛宛一室奥。yīn yīn sì bì kōng,wǎn wǎn yī shì ào。
雨声静更闻,雨气深不到。yǔ shēng jìng gèng wén,yǔ qì shēn bù dào。
下帘设纸屏,篝火支药灶。xià lián shè zhǐ píng,gōu huǒ zhī yào zào。
勿言此幽陋,足以养衰眊。wù yán cǐ yōu lòu,zú yǐ yǎng shuāi mào。
颇闻闾里间,比夕多狗盗。pǒ wén lǘ lǐ jiān,bǐ xī duō gǒu dào。
游徼无乃阙,鳏寡将孰告。yóu jiǎo wú nǎi quē,guān guǎ jiāng shú gào。
家贫未决去,禄食当念报。jiā pín wèi jué qù,lù shí dāng niàn bào。
卧疴畴敢安,起立掷吾帽。wò kē chóu gǎn ān,qǐ lì zhì wú mào。

病告中遇风雪作长歌排闷

陆游

风雪横街不能出,闭户垂帷养衰疾。fēng xuě héng jiē bù néng chū,bì hù chuí wéi yǎng shuāi jí。
黄昏卧听打窗声,聊挽清寒入诗律。huáng hūn wò tīng dǎ chuāng shēng,liáo wǎn qīng hán rù shī lǜ。
公孙布被久有味,子敬青毡暖无匹。gōng sūn bù bèi jiǔ yǒu wèi,zi jìng qīng zhān nuǎn wú pǐ。
石鼎闲烹似爪茶,霜皱旋破如拳栗。shí dǐng xián pēng shì zhǎo chá,shuāng zhòu xuán pò rú quán lì。
蹲鸱足火微点盐,罂粟熬汤旋添蜜。dūn chī zú huǒ wēi diǎn yán,yīng sù áo tāng xuán tiān mì。
龙蛇??寒笋束,子母累累丹柿实。lóng shé jí jí hán sǔn shù,zi mǔ lèi lèi dān shì shí。
玉狸试说涎已堕,石芥才尝酒如失。yù lí shì shuō xián yǐ duò,shí jiè cái cháng jiǔ rú shī。
天公付汝亦已厚,饱食长谣抱双膝。tiān gōng fù rǔ yì yǐ hòu,bǎo shí zhǎng yáo bào shuāng xī。
丈夫岂为口腹计,壮志常恐无时毕。zhàng fū qǐ wèi kǒu fù jì,zhuàng zhì cháng kǒng wú shí bì。
伐胡疏奏端许前,腰领敢辞膏斧锧。fá hú shū zòu duān xǔ qián,yāo lǐng gǎn cí gāo fǔ zhì。

冬夜戏作

陆游

贱贫百年愁,老大万事倦。jiàn pín bǎi nián chóu,lǎo dà wàn shì juàn。
起家来牧民,窃语笑丞掾。qǐ jiā lái mù mín,qiè yǔ xiào chéng yuàn。
拘挛拙徵科,俭陋省游宴。jū luán zhuō zhēng kē,jiǎn lòu shěng yóu yàn。
不思返江湖,乃尔辱畿甸。bù sī fǎn jiāng hú,nǎi ěr rǔ jī diān。
斯言中吾病,有腼在其面。sī yán zhōng wú bìng,yǒu miǎn zài qí miàn。
行当自劾去,暂寓等邮传。xíng dāng zì hé qù,zàn yù děng yóu chuán。
十月夜正长,岁事到冰霰。shí yuè yè zhèng zhǎng,suì shì dào bīng xiàn。
膏油幸可具,更尽书一卷。gāo yóu xìng kě jù,gèng jǐn shū yī juǎn。

丙午十月十三夜梦过一大冢傍人为余言此荆轲墓也按地志荆轲墓盖在关中感叹赋诗

陆游

采药游名山,物外富真赏。cǎi yào yóu míng shān,wù wài fù zhēn shǎng。
秋关策蹇驴,雪峡荡孤桨。qiū guān cè jiǎn lǘ,xuě xiá dàng gū jiǎng。
还乡忽十载,高兴寄遐想。hái xiāng hū shí zài,gāo xīng jì xiá xiǎng。
梦行河潼间,初日照仙掌。mèng xíng hé tóng jiān,chū rì zhào xiān zhǎng。
坡陀荆棘冢,狐兔伏蓁莽。pō tuó jīng jí zhǒng,hú tù fú zhēn mǎng。
悲歌易水寒,千古见精爽。bēi gē yì shuǐ hán,qiān gǔ jiàn jīng shuǎng。
国雠久不复,惊觉泚吾颡。guó chóu jiǔ bù fù,jīng jué cǐ wú sǎng。
何时真过兹,薄酹神所飨。hé shí zhēn guò zī,báo lèi shén suǒ xiǎng。

夜坐观小儿作拟毛诗欣然有赋

陆游

北风城头鼓紞紞,徂岁峥嵘正多感。běi fēng chéng tóu gǔ dǎn dǎn,cú suì zhēng róng zhèng duō gǎn。
老夫假寐角巾低,稚子高吟两髦髧。lǎo fū jiǎ mèi jiǎo jīn dī,zhì zi gāo yín liǎng máo dàn。
衰迟笑我藏袖手,狂率怜渠满躯胆。shuāi chí xiào wǒ cáng xiù shǒu,kuáng lǜ lián qú mǎn qū dǎn。
旋炊粉饐裹青箬,新煠饧枝缀红糁。xuán chuī fěn yì guǒ qīng ruò,xīn zhá táng zhī zhuì hóng sǎn。
未言问事渐澜翻,且赏挥毫能果敢。wèi yán wèn shì jiàn lán fān,qiě shǎng huī háo néng guǒ gǎn。
嗟予畴昔如汝年,万卷纵横恣窥览。jiē yǔ chóu xī rú rǔ nián,wàn juǎn zòng héng zì kuī lǎn。
即今见汝尚欢欣,此癖真同嗜昌歜。jí jīn jiàn rǔ shàng huān xīn,cǐ pǐ zhēn tóng shì chāng chù。
夜阑我困儿亦归,独与狸奴分坐毯。yè lán wǒ kùn ér yì guī,dú yǔ lí nú fēn zuò tǎn。

过放生池追怀江公民表谏议池盖公所创也

陆游

钓台先生谏大夫,建中初元起江湖。diào tái xiān shēng jiàn dà fū,jiàn zhōng chū yuán qǐ jiāng hú。
是是非非玉座侧,身可死徙志不渝。shì shì fēi fēi yù zuò cè,shēn kě sǐ xǐ zhì bù yú。
烟汀月岛二十载,白发短䑧藏菰蒲。yān tīng yuè dǎo èr shí zài,bái fā duǎn fú cáng gū pú。
晚蒙湔洗得一障,上奏犹自称粗疏。wǎn méng jiān xǐ dé yī zhàng,shàng zòu yóu zì chēng cū shū。
此公造处直奇特,竺乾先生分半席。cǐ gōng zào chù zhí qí tè,zhú qián xiān shēng fēn bàn xí。
九州看如掌中果,天不遣为吁可惜。jiǔ zhōu kàn rú zhǎng zhōng guǒ,tiān bù qiǎn wèi xū kě xī。
径归敛手筑陂池,也活龟鱼论万亿。jìng guī liǎn shǒu zhù bēi chí,yě huó guī yú lùn wàn yì。
骨冷桐山唤不闻,停车怅望春波碧。gǔ lěng tóng shān huàn bù wén,tíng chē chàng wàng chūn bō bì。

戏作

陆游

归卧元知作饿夫,官游依旧是癯儒。guī wò yuán zhī zuò è fū,guān yóu yī jiù shì qú rú。
免教妻子争粳秫,秋稼连云一棱无。miǎn jiào qī zi zhēng jīng shú,qiū jià lián yún yī léng wú。

晨读道书

陆游

家贫悔嗜酒,年迈思学道。jiā pín huǐ shì jiǔ,nián mài sī xué dào。
虽云善补过,见事恨不早。suī yún shàn bǔ guò,jiàn shì hèn bù zǎo。
儒生守章句,忽忽遂将老。rú shēng shǒu zhāng jù,hū hū suì jiāng lǎo。
岩间得奇书,足以慰华皓。yán jiān dé qí shū,zú yǐ wèi huá hào。
丹液下注脐,黄云上通脑。dān yè xià zhù qí,huáng yún shàng tōng nǎo。
海山行当归,白发何足扫。hǎi shān xíng dāng guī,bái fā hé zú sǎo。

冬夜

陆游

翩翩残历不满纸,坎坎叠鼓无停挝。piān piān cán lì bù mǎn zhǐ,kǎn kǎn dié gǔ wú tíng wō。
香残未消古鼎火,灯暗尚结寒缸花。xiāng cán wèi xiāo gǔ dǐng huǒ,dēng àn shàng jié hán gāng huā。
长安故人日已远,锦江小筑天之涯。zhǎng ān gù rén rì yǐ yuǎn,jǐn jiāng xiǎo zhù tiān zhī yá。
拘挛动觉吏有责,幽独更似僧无家。jū luán dòng jué lì yǒu zé,yōu dú gèng shì sēng wú jiā。
卧闻沙雁叫空阔,想见雪谷森谽谺。wò wén shā yàn jiào kōng kuò,xiǎng jiàn xuě gǔ sēn hān xiā。
起提一笔扫疋纸,入卷飒飒奔龙蛇。qǐ tí yī bǐ sǎo pǐ zhǐ,rù juǎn sà sà bēn lóng shé。

比得朋旧书多索近诗戏作长句

陆游

庭下讼诉如堵墙,案上文书海茫茫。tíng xià sòng sù rú dǔ qiáng,àn shàng wén shū hǎi máng máng。
酒酸䏑冷不得尝,椎床大叫欲发狂。jiǔ suān dì lěng bù dé cháng,chuí chuáng dà jiào yù fā kuáng。
故人书来索文章,岂知吏责终岁忙。gù rén shū lái suǒ wén zhāng,qǐ zhī lì zé zhōng suì máng。
寒龟但欲事缩藏,病骥敢望重腾骧。hán guī dàn yù shì suō cáng,bìng jì gǎn wàng zhòng téng xiāng。
日曛稍退凫鹜行,小山丛竹堂东厢。rì xūn shāo tuì fú wù xíng,xiǎo shān cóng zhú táng dōng xiāng。
呼儿深炷铜炉香,楚骚为我祓不祥。hū ér shēn zhù tóng lú xiāng,chǔ sāo wèi wǒ fú bù xiáng。

雪中独酌

陆游

金尊玉瀣有何好,不堪生世匆匆老。jīn zūn yù xiè yǒu hé hǎo,bù kān shēng shì cōng cōng lǎo。
朱颜忽已谢晨镜,白骨行看闭秋草。zhū yán hū yǐ xiè chén jìng,bái gǔ xíng kàn bì qiū cǎo。
骇浪嵯峨风作之,蛟龙血人以为嬉。hài làng cuó é fēng zuò zhī,jiāo lóng xuè rén yǐ wèi xī。
畏涂寄命三十载,赖有痛饮纾吾悲。wèi tú jì mìng sān shí zài,lài yǒu tòng yǐn shū wú bēi。
莫惊醉眼炯如电,假钺犹堪行督战。mò jīng zuì yǎn jiǒng rú diàn,jiǎ yuè yóu kān xíng dū zhàn。
指麾突骑取辽阳,雪洒辕门夜传箭。zhǐ huī tū qí qǔ liáo yáng,xuě sǎ yuán mén yè chuán jiàn。

丁未正月春色已粲然露坐高风堂北观种花

陆游

苦寒不解岁峥嵘,病守兀坐忧疲氓。kǔ hán bù jiě suì zhēng róng,bìng shǒu wù zuò yōu pí máng。
天风谁遣撼斗柄,便觉春色来江城。tiān fēng shuí qiǎn hàn dòu bǐng,biàn jué chūn sè lái jiāng chéng。
北山赛庙见残雪,东津送客闻新莺。běi shān sài miào jiàn cán xuě,dōng jīn sòng kè wén xīn yīng。
衣裘渐减体殊健,帘幕乍卷眼为明。yī qiú jiàn jiǎn tǐ shū jiàn,lián mù zhà juǎn yǎn wèi míng。
今朝天气更佳绝,淡日微漏云徐行。jīn cháo tiān qì gèng jiā jué,dàn rì wēi lòu yún xú xíng。
我移胡床坐庭下,幅巾半脱筇枝横。wǒ yí hú chuáng zuò tíng xià,fú jīn bàn tuō qióng zhī héng。
散关旌旗扫昨梦,少城丝竹真前生。sàn guān jīng qí sǎo zuó mèng,shǎo chéng sī zhú zhēn qián shēng。
数株桃杏亦漫种,未去与汝聊逢迎。shù zhū táo xìng yì màn zhǒng,wèi qù yǔ rǔ liáo féng yíng。

感兴

陆游

文章天所秘,赋予均功名。wén zhāng tiān suǒ mì,fù yǔ jūn gōng míng。
吾尝考在昔,颇见造物情。wú cháng kǎo zài xī,pǒ jiàn zào wù qíng。
离堆太史公,青莲老先生。lí duī tài shǐ gōng,qīng lián lǎo xiān shēng。
悲鸣伏枥骥,蹭蹬失水鲸。bēi míng fú lì jì,cèng dēng shī shuǐ jīng。
饱以五车读,劳以万里行。bǎo yǐ wǔ chē dú,láo yǐ wàn lǐ xíng。
险艰外备尝,愤郁中不平。xiǎn jiān wài bèi cháng,fèn yù zhōng bù píng。
山川与风俗,杂错而交并。shān chuān yǔ fēng sú,zá cuò ér jiāo bìng。
邦家志忠孝,人鬼参幽明。bāng jiā zhì zhōng xiào,rén guǐ cān yōu míng。
感概发奇节,涵养出正声。gǎn gài fā qí jié,hán yǎng chū zhèng shēng。
故其所述作,浩浩河流倾。gù qí suǒ shù zuò,hào hào hé liú qīng。
岂惟配诗书,自足齐韶韺。qǐ wéi pèi shī shū,zì zú qí sháo yīng。
我衰敢议此,长歌涕纵横。wǒ shuāi gǎn yì cǐ,zhǎng gē tì zòng héng。

杏花

陆游

江城开岁风雨频,闭閤不出俄经旬。jiāng chéng kāi suì fēng yǔ pín,bì gé bù chū é jīng xún。
忽逢国艳带卯酒,坐觉天地无馀春。hū féng guó yàn dài mǎo jiǔ,zuò jué tiān dì wú yú chūn。
芳敷正当晨露重,盛丽欲擅年华新。fāng fū zhèng dāng chén lù zhòng,shèng lì yù shàn nián huá xīn。
数株攲斜傍山驿,一簇深浅临烟津。shù zhū qī xié bàng shān yì,yī cù shēn qiǎn lín yān jīn。
徘徊跋马不忍去,只恐飘堕随车尘。pái huái bá mǎ bù rěn qù,zhǐ kǒng piāo duò suí chē chén。
念当载酒醉花下,破晓啼莺先唤人。niàn dāng zài jiǔ zuì huā xià,pò xiǎo tí yīng xiān huàn rén。

闻鼓角感怀

陆游

鼓坎坎,角呜呜,四鼓欲尽五鼓初。gǔ kǎn kǎn,jiǎo wū wū,sì gǔ yù jǐn wǔ gǔ chū。
老眼不寐如鳏鱼,抚枕起坐涕泗濡。lǎo yǎn bù mèi rú guān yú,fǔ zhěn qǐ zuò tì sì rú。
平生空读万卷书,白首不识承明庐。píng shēng kōng dú wàn juǎn shū,bái shǒu bù shí chéng míng lú。
时多通材臣腐儒,妄怀孤忠策则疏。shí duō tōng cái chén fǔ rú,wàng huái gū zhōng cè zé shū。
欲剖丹心奏公车,论罪万死尚有馀。yù pōu dān xīn zòu gōng chē,lùn zuì wàn sǐ shàng yǒu yú。
雷霆愿复宽须臾,许臣指陈舆地图。léi tíng yuàn fù kuān xū yú,xǔ chén zhǐ chén yú dì tú。
亿万遗民望来苏,艺祖有命行天诛。yì wàn yí mín wàng lái sū,yì zǔ yǒu mìng xíng tiān zhū。
皇明如日讵敢诬,拜手乞赐丈二殳。huáng míng rú rì jù gǎn wū,bài shǒu qǐ cì zhàng èr shū。
中原烟尘一扫除,龙舟溯汴还东都。zhōng yuán yān chén yī sǎo chú,lóng zhōu sù biàn hái dōng dōu。

春晓东郊送客

陆游

雨馀气清润,迨我送客时。yǔ yú qì qīng rùn,dài wǒ sòng kè shí。
翻翻车盖风,五里城东陂。fān fān chē gài fēng,wǔ lǐ chéng dōng bēi。
初旭敛花房,晨露流桐枝。chū xù liǎn huā fáng,chén lù liú tóng zhī。
南山卷湿翠,更觉光景奇。nán shān juǎn shī cuì,gèng jué guāng jǐng qí。
澄潭集鱼艇,村路亚酒旗。chéng tán jí yú tǐng,cūn lù yà jiǔ qí。
欲归且复留,造物成吾诗。yù guī qiě fù liú,zào wù chéng wú shī。

暮春叹

陆游

春深桃李争时节,千团红云万堆雪。chūn shēn táo lǐ zhēng shí jié,qiān tuán hóng yún wàn duī xuě。
东风一夜吹欲空,曲径平池烂如缬。dōng fēng yī yè chuī yù kōng,qū jìng píng chí làn rú xié。
城门猎猎双青旗,羲和促辔西南驰。chéng mén liè liè shuāng qīng qí,xī hé cù pèi xī nán chí。
中原未有澄清日,志士虚捐少壮时。zhōng yuán wèi yǒu chéng qīng rì,zhì shì xū juān shǎo zhuàng shí。

晚春园中作

陆游

少逢春归未解悲,千篇曾赋伤春诗。shǎo féng chūn guī wèi jiě bēi,qiān piān céng fù shāng chūn shī。
可堪霜点鬓须后,更值绿暗园林时。kě kān shuāng diǎn bìn xū hòu,gèng zhí lǜ àn yuán lín shí。
杨花轻堕檐外影,杏子重压阑边枝。yáng huā qīng duò yán wài yǐng,xìng zi zhòng yā lán biān zhī。
毬场立马漏声静,绮窗语燕檐阴移。qiú chǎng lì mǎ lòu shēng jìng,qǐ chuāng yǔ yàn yán yīn yí。
向来春事渺何许,长空鸟迹何由追。xiàng lái chūn shì miǎo hé xǔ,zhǎng kōng niǎo jì hé yóu zhuī。
秋千未拆已寥寞,日暮东风吹彩旗。qiū qiān wèi chāi yǐ liáo mò,rì mù dōng fēng chuī cǎi qí。