古诗词

苏辙

遗老斋绝句十二首

苏辙

兹心净无垢,尚爱南斋竹。zī xīn jìng wú gòu,shàng ài nán zhāi zhú。
当暑得清风,冷然若新沐。dāng shǔ dé qīng fēng,lěng rán ruò xīn mù。

遗老斋绝句十二首

苏辙

老桧真百尺,疏竹疑千亩。lǎo guì zhēn bǎi chǐ,shū zhú yí qiān mǔ。
纷纷霰雪中,见此岁寒友。fēn fēn xiàn xuě zhōng,jiàn cǐ suì hán yǒu。

遗老斋绝句十二首

苏辙

栽竹种松桧,十年未成阴。zāi zhú zhǒng sōng guì,shí nián wèi chéng yīn。
昔人定知我,为我养南林。xī rén dìng zhī wǒ,wèi wǒ yǎng nán lín。

遗老斋绝句十二首

苏辙

久无叩门声,剥啄问何故。jiǔ wú kòu mén shēng,bō zhuó wèn hé gù。
田中有人至,昨夜盈尺雨。tián zhōng yǒu rén zhì,zuó yè yíng chǐ yǔ。

遗老斋绝句十二首

苏辙

我居近西城,城枕湖一曲。wǒ jū jìn xī chéng,chéng zhěn hú yī qū。
不到平湖上,何物禁吾足。bù dào píng hú shàng,hé wù jìn wú zú。

遗老斋绝句十二首

苏辙

北临凤凰台,凤去台亦圮。běi lín fèng huáng tái,fèng qù tái yì pǐ。
萋萋修竹林,喈喈何日至。qī qī xiū zhú lín,jiē jiē hé rì zhì。

遗老斋绝句十二首

苏辙

昔我过嵩麓,云移见诸峰。xī wǒ guò sōng lù,yún yí jiàn zhū fēng。
重游未有日,想像曀霾中。zhòng yóu wèi yǒu rì,xiǎng xiàng yì mái zhōng。

遗老斋绝句十二首

苏辙

避事已谢客,养性不看书。bì shì yǐ xiè kè,yǎng xìng bù kàn shū。
书中多感遇,掩卷辄长吁。shū zhōng duō gǎn yù,yǎn juǎn zhé zhǎng xū。

遗老斋绝句十二首

苏辙

人言里中旧,独有陈太丘。rén yán lǐ zhōng jiù,dú yǒu chén tài qiū。
文若命世人,惜哉忧人忧。wén ruò mìng shì rén,xī zāi yōu rén yōu。

遗老斋绝句十二首

苏辙

巢由老箕山,遁世聊可耳。cháo yóu lǎo jī shān,dùn shì liáo kě ěr。
临流愧尧舜,又甚陈仲子。lín liú kuì yáo shùn,yòu shén chén zhòng zi。

移花

苏辙

种花南堂南,堂毁花亦瘁。zhǒng huā nán táng nán,táng huǐ huā yì cuì。
理畦西轩西,花好未忍弃。lǐ qí xī xuān xī,huā hǎo wèi rěn qì。
殷勤拔陈草,秋雨流入地。yīn qín bá chén cǎo,qiū yǔ liú rù dì。
移根傅生土,指日春风至。yí gēn fù shēng tǔ,zhǐ rì chūn fēng zhì。
花来本陈洛,盈尺不为异。huā lái běn chén luò,yíng chǐ bù wèi yì。
力求千叶枝,更与一溉水。lì qiú qiān yè zhī,gèng yǔ yī gài shuǐ。
人功诚已尽,天巧行可致。rén gōng chéng yǐ jǐn,tiān qiǎo xíng kě zhì。
我老百不为,爱此养花智。wǒ lǎo bǎi bù wèi,ài cǐ yǎng huā zhì。

九日家酿未熟

苏辙

平生不喜饮,九日犹一酌。píng shēng bù xǐ yǐn,jiǔ rì yóu yī zhuó。
今年失家酿,节到真寂寞。jīn nián shī jiā niàng,jié dào zhēn jì mò。
床头泻馀樽,畦菊吐微萼。chuáng tóu xiè yú zūn,qí jú tǔ wēi è。
洗盏对妻孥,肴蔬随厚薄。xǐ zhǎn duì qī nú,yáo shū suí hòu báo。
兴来欲径醉,量尽还自却。xīng lái yù jìng zuì,liàng jǐn hái zì què。
傍人叹身健,省己知脾弱。bàng rén tàn shēn jiàn,shěng jǐ zhī pí ruò。
尚有姑射人,自守常绰约。shàng yǒu gū shè rén,zì shǒu cháng chuò yuē。
养生要慈俭,已老惭矍铄。yǎng shēng yào cí jiǎn,yǐ lǎo cán jué shuò。
燕居渐忘我,杜门奚不乐。yàn jū jiàn wàng wǒ,dù mén xī bù lè。
风曲日已干,浊醪可徐作。fēng qū rì yǐ gàn,zhuó láo kě xú zuò。

伐双谷

苏辙

芳兰非不嘉,当门自宜锄。fāng lán fēi bù jiā,dāng mén zì yí chú。
矧此恶木阴,久妨长者车。shěn cǐ è mù yīn,jiǔ fáng zhǎng zhě chē。
仆夫砺寻斧,告我日方除。pū fū lì xún fǔ,gào wǒ rì fāng chú。
久持不忍意,柯条益扶疏。jiǔ chí bù rěn yì,kē tiáo yì fú shū。
植根虽云固,伐去曾须臾。zhí gēn suī yún gù,fá qù céng xū yú。
我涂虽不宽,出入自有馀。wǒ tú suī bù kuān,chū rù zì yǒu yú。
开门听还往,并纳贤与愚。kāi mén tīng hái wǎng,bìng nà xián yǔ yú。
荒秽一朝尽,来者皆虚徐。huāng huì yī cháo jǐn,lái zhě jiē xū xú。

程八信孺表弟剖符单父相遇颍川归乡待阙作长句赠别

苏辙

我生犹及见大门,弟兄中外十七人。wǒ shēng yóu jí jiàn dà mén,dì xiōng zhōng wài shí qī rén。
两家门户甲乡党,正如颍川数孙陈。liǎng jiā mén hù jiǎ xiāng dǎng,zhèng rú yǐng chuān shù sūn chén。
嗈嗈鸣雁略云汉,风吹散落天一垠。yōng yōng míng yàn lüè yún hàn,fēng chuī sàn luò tiān yī yín。
归来勉强整毛羽,饮水啄粒伤离群。guī lái miǎn qiáng zhěng máo yǔ,yǐn shuǐ zhuó lì shāng lí qún。
东西隔绝不敢恨,死生相失长悲辛。dōng xī gé jué bù gǎn hèn,sǐ shēng xiāng shī zhǎng bēi xīn。
萧萧华发对妻子,往往老泪流衣巾。xiāo xiāo huá fā duì qī zi,wǎng wǎng lǎo lèi liú yī jīn。
仲叔已尽季亦老,双星孤月耿独存。zhòng shū yǐ jǐn jì yì lǎo,shuāng xīng gū yuè gěng dú cún。
老夫闭门不敢出,喜君三度乘朱轮。lǎo fū bì mén bù gǎn chū,xǐ jūn sān dù chéng zhū lún。
今春剖符地尤胜,不齐自古留芳尘。jīn chūn pōu fú dì yóu shèng,bù qí zì gǔ liú fāng chén。
回车访我念衰老,挽衣把臂才逡巡。huí chē fǎng wǒ niàn shuāi lǎo,wǎn yī bǎ bì cái qūn xún。
君行到官我未死,杖藜便是不速宾。jūn xíng dào guān wǒ wèi sǐ,zhàng lí biàn shì bù sù bīn。
一尊酌我当有问,此国岂有贤于君。yī zūn zhuó wǒ dāng yǒu wèn,cǐ guó qǐ yǒu xián yú jūn。

种松

苏辙

城郭人家岁寒木,桧柏森森映华屋。chéng guō rén jiā suì hán mù,guì bǎi sēn sēn yìng huá wū。
青松介僻不入城,野性特嫌尘土辱。qīng sōng jiè pì bù rù chéng,yě xìng tè xián chén tǔ rǔ。
中庭冉冉盈尺苗,条干虽短风霜足。zhōng tíng rǎn rǎn yíng chǐ miáo,tiáo gàn suī duǎn fēng shuāng zú。
培根不用粪壤厚,插竹预防鸡犬触。péi gēn bù yòng fèn rǎng hòu,chā zhú yù fáng jī quǎn chù。
他年期汝三丈高,独立仙翁毛发绿。tā nián qī rǔ sān zhàng gāo,dú lì xiān wēng máo fā lǜ。
老翁自分不及见,子孙见汝知遗直。lǎo wēng zì fēn bù jí jiàn,zi sūn jiàn rǔ zhī yí zhí。

读旧诗

苏辙

老人诗思如枯泉,辘轳不下瓮盎乾。lǎo rén shī sī rú kū quán,lù lú bù xià wèng àng qián。
旧诗展卷惊三年,粲然佳句疑昔贤。jiù shī zhǎn juǎn jīng sān nián,càn rán jiā jù yí xī xián。
老来百事不如前,藜羹稻饭嗟独便。lǎo lái bǎi shì bù rú qián,lí gēng dào fàn jiē dú biàn。
饱食馀暇尽日眠,安用琢句愁心肝。bǎo shí yú xiá jǐn rì mián,ān yòng zuó jù chóu xīn gān。

庭中种花

苏辙

空庭一无有,初种六株花。kōng tíng yī wú yǒu,chū zhǒng liù zhū huā。
青桐绿杨柳,相映成田家。qīng tóng lǜ yáng liǔ,xiāng yìng chéng tián jiā。
春雨散膏油,朝暾发萌牙。chūn yǔ sàn gāo yóu,cháo tūn fā méng yá。
造物知我心,初来尽枯槎。zào wù zhī wǒ xīn,chū lái jǐn kū chá。
开花已可贵,结子成益佳。kāi huā yǐ kě guì,jié zi chéng yì jiā。
百事尽如此,一生复何嗟。bǎi shì jǐn rú cǐ,yī shēng fù hé jiē。
我生本穷陋,中年旅朝衙。wǒ shēng běn qióng lòu,zhōng nián lǚ cháo yá。
失脚堕南海,生还梦荒遐。shī jiǎo duò nán hǎi,shēng hái mèng huāng xiá。
筑室虽不多,于我则已奢。zhù shì suī bù duō,yú wǒ zé yǐ shē。
松筠伴衰老,已矣无复加。sōng yún bàn shuāi lǎo,yǐ yǐ wú fù jiā。

闭门

苏辙

闭门颍昌市,不识颍昌人。bì mén yǐng chāng shì,bù shí yǐng chāng rén。
身闲未易过,闲久生暗尘。shēn xián wèi yì guò,xián jiǔ shēng àn chén。
我念作闲计,欲与黄卷亲。wǒ niàn zuò xián jì,yù yǔ huáng juǎn qīn。
少年病书史,未老目先昏。shǎo nián bìng shū shǐ,wèi lǎo mù xiān hūn。
掩卷默无言,闭目中自存。yǎn juǎn mò wú yán,bì mù zhōng zì cún。
心光定中发,廓然四无邻。xīn guāng dìng zhōng fā,kuò rán sì wú lín。
不知心已空,不见外物纷。bù zhī xīn yǐ kōng,bù jiàn wài wù fēn。
瞿昙昔尝云,咄哉不肯信。qú tán xī cháng yún,duō zāi bù kěn xìn。
一见勿复失,愈久当愈真。yī jiàn wù fù shī,yù jiǔ dāng yù zhēn。

林笋复生

苏辙

春寒侵竹竹憔悴,父老皆云未尝记。chūn hán qīn zhú zhú qiáo cuì,fù lǎo jiē yún wèi cháng jì。
偶然雷雨一尺深,知为南园众君子。ǒu rán léi yǔ yī chǐ shēn,zhī wèi nán yuán zhòng jūn zi。
从地涌出长如人,一一便有凌云气。cóng dì yǒng chū zhǎng rú rén,yī yī biàn yǒu líng yún qì。
吾家老圃倦栽接,但以岁寒相妩媚。wú jiā lǎo pǔ juàn zāi jiē,dàn yǐ suì hán xiāng wǔ mèi。
一朝纷纷看黄落,嵇阮相过无醉地。yī cháo fēn fēn kàn huáng luò,jī ruǎn xiāng guò wú zuì dì。
阴阳往复知有数,已病还瘳非即死。yīn yáng wǎng fù zhī yǒu shù,yǐ bìng hái chōu fēi jí sǐ。
呼童径语邻舍翁,种竹未改当年意。hū tóng jìng yǔ lín shě wēng,zhǒng zhú wèi gǎi dāng nián yì。
姚黄左紫终误人,千叶重台定何事。yáo huáng zuǒ zǐ zhōng wù rén,qiān yè zhòng tái dìng hé shì。

老柏

苏辙

柏根可合抱,柏身长百尺。bǎi gēn kě hé bào,bǎi shēn zhǎng bǎi chǐ。
我年类汝老,我心同汝直。wǒ nián lèi rǔ lǎo,wǒ xīn tóng rǔ zhí。
我贫初无居,爱汝买此宅。wǒ pín chū wú jū,ài rǔ mǎi cǐ zhái。
索居怀旧友,开轩得三益。suǒ jū huái jiù yǒu,kāi xuān dé sān yì。
风中有馀劲,雪后不改色。fēng zhōng yǒu yú jìn,xuě hòu bù gǎi sè。
我贫不栽花,绕屋多种竹。wǒ pín bù zāi huā,rào wū duō zhǒng zhú。
全家谬闻道,举目无他物。quán jiā miù wén dào,jǔ mù wú tā wù。
晨兴辄相对,知我有惭德。chén xīng zhé xiāng duì,zhī wǒ yǒu cán dé。