古诗词

陈与义

均阳舟中夜赋

陈与义

游子不能寐,船头语轻波。yóu zi bù néng mèi,chuán tóu yǔ qīng bō。
开窗望两津,烟树何其多。kāi chuāng wàng liǎng jīn,yān shù hé qí duō。
晴江涵万象,夜半光荡摩。qíng jiāng hán wàn xiàng,yè bàn guāng dàng mó。
客愁弥世路,秋气入天河。kè chóu mí shì lù,qiū qì rù tiān hé。
汝洛尘未销,几人不负戈。rǔ luò chén wèi xiāo,jǐ rén bù fù gē。
长吟宇宙内,激烈悲蹉跎。zhǎng yín yǔ zhòu nèi,jī liè bēi cuō tuó。

石城夜赋

陈与义

初月光满江,断处知急流。chū yuè guāng mǎn jiāng,duàn chù zhī jí liú。
沉沉石城夜,漠漠西汉秋。chén chén shí chéng yè,mò mò xī hàn qiū。
为客寐常晚,临风意难收。wèi kè mèi cháng wǎn,lín fēng yì nán shōu。
三更柁楼底,身世入搔头。sān gèng duò lóu dǐ,shēn shì rù sāo tóu。

晚步湖边

陈与义

客间无胜日,世故可暂逃。kè jiān wú shèng rì,shì gù kě zàn táo。
杖藜迎落照,寒彩遍平皋。zhàng lí yíng luò zhào,hán cǎi biàn píng gāo。
夕湖光景丽,晴鹳声音豪。xī hú guāng jǐng lì,qíng guàn shēng yīn háo。
天长蒹葭响,水落城堞高。tiān zhǎng jiān jiā xiǎng,shuǐ luò chéng dié gāo。
万象各摇动,慰此老不遭。wàn xiàng gè yáo dòng,wèi cǐ lǎo bù zāo。
楚累经行地,处处馀离骚。chǔ lèi jīng xíng dì,chù chù yú lí sāo。
幸无大夫责,得伴诸子遨。xìng wú dà fū zé,dé bàn zhū zi áo。
终然动怀抱,白发风中搔。zhōng rán dòng huái bào,bái fā fēng zhōng sāo。

里翁行

陈与义

里翁无人支缓急,天雨墙坏百忧集。lǐ wēng wú rén zhī huǎn jí,tiān yǔ qiáng huài bǎi yōu jí。
卖衣雇人筑得墙,不虑偷儿披户入。mài yī gù rén zhù dé qiáng,bù lǜ tōu ér pī hù rù。
夜寒干陬不经过,偷儿若来知奈何。yè hán gàn zōu bù jīng guò,tōu ér ruò lái zhī nài hé。
君不见巴丘古城如培塿,鲁肃当年万人守。jūn bù jiàn bā qiū gǔ chéng rú péi lǒu,lǔ sù dāng nián wàn rén shǒu。

居夷行

陈与义

遭乱始知承平乐,居夷更觉中原好。zāo luàn shǐ zhī chéng píng lè,jū yí gèng jué zhōng yuán hǎo。
巴陵十月江不平,万里北风吹客倒。bā líng shí yuè jiāng bù píng,wàn lǐ běi fēng chuī kè dào。
洞庭叶稀秋声歇,黄帝乐罢川杲杲。dòng tíng yè xī qiū shēng xiē,huáng dì lè bà chuān gǎo gǎo。
君山偃蹇横岁暮,天映湖南白如扫。jūn shān yǎn jiǎn héng suì mù,tiān yìng hú nán bái rú sǎo。
人世多违壮士悲,干戈未定书生老。rén shì duō wéi zhuàng shì bēi,gàn gē wèi dìng shū shēng lǎo。
扬州云气郁不动,白首频回费私祷。yáng zhōu yún qì yù bù dòng,bái shǒu pín huí fèi sī dǎo。
后胜误齐已莫追,范蠡图越当若为。hòu shèng wù qí yǐ mò zhuī,fàn lí tú yuè dāng ruò wèi。
皇天岂无悔祸意,君子慎惜经纶时。huáng tiān qǐ wú huǐ huò yì,jūn zi shèn xī jīng lún shí。
愿闻群公张王室,臣也安眠送馀日。yuàn wén qún gōng zhāng wáng shì,chén yě ān mián sòng yú rì。

陈与义

栏干纳清晓,拄杖追黄鹄。lán gàn nà qīng xiǎo,zhǔ zhàng zhuī huáng gǔ。
燕公不相待,使我立于独。yàn gōng bù xiāng dài,shǐ wǒ lì yú dú。
雾收天落川,日动春浮木。wù shōu tiān luò chuān,rì dòng chūn fú mù。
举手谢时人,微风吹野服。jǔ shǒu xiè shí rén,wēi fēng chuī yě fú。

咏水仙花五韵

陈与义

仙人缃色裘,缟衣以裼之。xiān rén xiāng sè qiú,gǎo yī yǐ tì zhī。
青帨纷委地,独立东风时。qīng shuì fēn wěi dì,dú lì dōng fēng shí。
吹香洞庭暖,弄影清昼迟。chuī xiāng dòng tíng nuǎn,nòng yǐng qīng zhòu chí。
寂寂篱落阴,亭亭与予期。jì jì lí luò yīn,tíng tíng yǔ yǔ qī。
谁知园中客,能赋会真诗。shuí zhī yuán zhōng kè,néng fù huì zhēn shī。

阴风

陈与义

阴风三日吹南极,二月巴陵寒裂石。yīn fēng sān rì chuī nán jí,èr yuè bā líng hán liè shí。
长林巨木受轩轾,洞庭倒流潇湘黑。zhǎng lín jù mù shòu xuān zhì,dòng tíng dào liú xiāo xiāng hēi。
君不见古庐竹扉声策策,中有竛竮落南客。jūn bù jiàn gǔ lú zhú fēi shēng cè cè,zhōng yǒu líng pīng luò nán kè。
曾经破胆向炎官,敢不修容待风伯。céng jīng pò dǎn xiàng yán guān,gǎn bù xiū róng dài fēng bó。

寒食日游百花亭

陈与义

晴气已复浊,虚馆可淹留。qíng qì yǐ fù zhuó,xū guǎn kě yān liú。
微花耿寒食,始觉在他州。wēi huā gěng hán shí,shǐ jué zài tā zhōu。
自闻鼙鼓聒,不恨岁月流。zì wén pí gǔ guā,bù hèn suì yuè liú。
乱代有今夕,兹园况堪游。luàn dài yǒu jīn xī,zī yuán kuàng kān yóu。
云移树阴失,风定川华收。yún yí shù yīn shī,fēng dìng chuān huá shōu。
曳杖新城下,日暮禽语幽。yè zhàng xīn chéng xià,rì mù qín yǔ yōu。
群行意易分,独赏兴难周。qún xíng yì yì fēn,dú shǎng xīng nán zhōu。
永啸以自畅,片月生城头。yǒng xiào yǐ zì chàng,piàn yuè shēng chéng tóu。

王应仲欲附张恭甫舟过湖南久不决今日忽闻遂登舟作诗送之并简恭甫

陈与义

我身如孤云,随风堕湖边。wǒ shēn rú gū yún,suí fēng duò hú biān。
墙东木阴好,初识避世贤。qiáng dōng mù yīn hǎo,chū shí bì shì xián。
从来有名士,不用无名钱。cóng lái yǒu míng shì,bù yòng wú míng qián。
披君三径草,分我一味禅。pī jūn sān jìng cǎo,fēn wǒ yī wèi chán。
胡为黄鹄举,忽上湖南船。hú wèi huáng gǔ jǔ,hū shàng hú nán chuán。
竟随文若去,聊伴元礼仙。jìng suí wén ruò qù,liáo bàn yuán lǐ xiān。
洞庭烟发渚,潇湘雨鸣川。dòng tíng yān fā zhǔ,xiāo xiāng yǔ míng chuān。
三老好看客,天高柁楼前。sān lǎo hǎo kàn kè,tiān gāo duò lóu qián。
子鱼独留滞,坐送管邴迁。zi yú dú liú zhì,zuò sòng guǎn bǐng qiān。
作诗相棹讴,寄恨馀酸然。zuò shī xiāng zhào ōu,jì hèn yú suān rán。

过君山不获登览

陈与义

我梦君山好,万里来南州。wǒ mèng jūn shān hǎo,wàn lǐ lái nán zhōu。
青眉横玉镜,色照城中楼。qīng méi héng yù jìng,sè zhào chéng zhōng lóu。
胜日空倚眺,经年未成游。shèng rì kōng yǐ tiào,jīng nián wèi chéng yóu。
今朝过山下,贼急不敢留。jīn cháo guò shān xià,zéi jí bù gǎn liú。
嵌空浪吞吐,荟蔚风飕飗。qiàn kōng làng tūn tǔ,huì wèi fēng sōu liú。
龙吟杂虎啸,九夏含三秋。lóng yín zá hǔ xiào,jiǔ xià hán sān qiū。
了与遥赏异,况乃行岩幽。le yǔ yáo shǎng yì,kuàng nǎi xíng yán yōu。
蚍蜉何当扫,延伫回我舟。pí fú hé dāng sǎo,yán zhù huí wǒ zhōu。
掷去九节筇,褰裳走林丘。zhì qù jiǔ jié qióng,qiān shang zǒu lín qiū。
会逢湘君降,翠气衣上浮。huì féng xiāng jūn jiàng,cuì qì yī shàng fú。
山椒望苍梧,寄恨舒冥搜。shān jiāo wàng cāng wú,jì hèn shū míng sōu。

泊宋田遇厉风作

陈与义

逐队避狂寇,湖中可盘嬉。zhú duì bì kuáng kòu,hú zhōng kě pán xī。
泊舟宋田港,俯仰看云移。pō zhōu sòng tián gǎng,fǔ yǎng kàn yún yí。
造物犹不借,颠风忽横吹。zào wù yóu bù jiè,diān fēng hū héng chuī。
洞庭何其大,浪挟雷车驰。dòng tíng hé qí dà,làng xié léi chē chí。
可怜岸上竹,翻倒不自持。kě lián àn shàng zhú,fān dào bù zì chí。
老夫元耐事,淹速本无期。lǎo fū yuán nài shì,yān sù běn wú qī。
会有天风定,见汝亭亭时。huì yǒu tiān fēng dìng,jiàn rǔ tíng tíng shí。
五月念貂裘,竟生薄暮悲。wǔ yuè niàn diāo qiú,jìng shēng báo mù bēi。
萧萧不自畅,耿耿独题诗。xiāo xiāo bù zì chàng,gěng gěng dú tí shī。

二十二日自北沙移舟作是日闻贼革面

陈与义

宛宛转湖滩,遥遥隔城邑。wǎn wǎn zhuǎn hú tān,yáo yáo gé chéng yì。
是时雨初霁,众绿带馀湿。shì shí yǔ chū jì,zhòng lǜ dài yú shī。
晓泽澹不波,菰浦觉风入。xiǎo zé dàn bù bō,gū pǔ jué fēng rù。
我生莽未定,世故纷相袭。wǒ shēng mǎng wèi dìng,shì gù fēn xiāng xí。
腼然贺兰面,安视一坐泣。miǎn rán hè lán miàn,ān shì yī zuò qì。
岂知虎与狼,义感功反集。qǐ zhī hǔ yǔ láng,yì gǎn gōng fǎn jí。
尧俗可尽封,呜呼吾何及。yáo sú kě jǐn fēng,wū hū wú hé jí。
气苏巨浸内,未恨乏供给。qì sū jù jìn nèi,wèi hèn fá gōng gěi。
日历会有穷,吾行岂须急。rì lì huì yǒu qióng,wú xíng qǐ xū jí。
近树背人去,远树久凝立。jìn shù bèi rén qù,yuǎn shù jiǔ níng lì。
聊以忧世心,寄兹忘怏悒。liáo yǐ yōu shì xīn,jì zī wàng yàng yì。

舟抵华容县

陈与义

篙舟入华容,白水绕城堞。gāo zhōu rù huá róng,bái shuǐ rào chéng dié。
夹津列茂树,倒影青相接。jiā jīn liè mào shù,dào yǐng qīng xiāng jiē。
远色分村坞,微凉动芦叶。yuǎn sè fēn cūn wù,wēi liáng dòng lú yè。
天地困腐儒,江湖托孤楫。tiān dì kùn fǔ rú,jiāng hú tuō gū jí。

夜赋

陈与义

泊舟华容县,湖水终夜明。pō zhōu huá róng xiàn,hú shuǐ zhōng yè míng。
凄然不能寐,左右菰蒲声。qī rán bù néng mèi,zuǒ yòu gū pú shēng。
穷途事多违,胜处亦心惊。qióng tú shì duō wéi,shèng chù yì xīn jīng。
三更萤火闹,万里天河横。sān gèng yíng huǒ nào,wàn lǐ tiān hé héng。
阿瞒狼狈地,山泽空峥嵘。ā mán láng bèi dì,shān zé kōng zhēng róng。
强弱与兴衰,今古莽难评。qiáng ruò yǔ xīng shuāi,jīn gǔ mǎng nán píng。
腐儒忧平世,况复值甲兵。fǔ rú yōu píng shì,kuàng fù zhí jiǎ bīng。
终然无寸策,白发满头生。zhōng rán wú cùn cè,bái fā mǎn tóu shēng。

月夜

陈与义

独立夜轇轕,芦声泛遥津。dú lì yè jiāo gé,lú shēng fàn yáo jīn。
月下风起波,莽莽白龙鳞。yuè xià fēng qǐ bō,mǎng mǎng bái lóng lín。
阴彩凝草木,暑气森星辰。yīn cǎi níng cǎo mù,shǔ qì sēn xīng chén。
天地尘未消,江湖气聊伸。tiān dì chén wèi xiāo,jiāng hú qì liáo shēn。
人生几今夕,乱代偶此身。rén shēng jǐ jīn xī,luàn dài ǒu cǐ shēn。
胡为不少乐,况乃迹易陈。hú wèi bù shǎo lè,kuàng nǎi jì yì chén。
三更大鱼舞,悄怆惊心神。sān gèng dà yú wǔ,qiāo chuàng jīng xīn shén。
永怀骑鲸士,发兴烟中新。yǒng huái qí jīng shì,fā xīng yān zhōng xīn。

晚晴

陈与义

幽卧不知晴,樯梢见斜日。yōu wò bù zhī qíng,qiáng shāo jiàn xié rì。
披衣起四望,天际山争出。pī yī qǐ sì wàng,tiān jì shān zhēng chū。
光辉渚蒲净,意气沙鸥逸。guāng huī zhǔ pú jìng,yì qì shā ōu yì。
避盗半九围,两脚不遗力。bì dào bàn jiǔ wéi,liǎng jiǎo bù yí lì。
川陵各异态,艰险常一律。chuān líng gè yì tài,jiān xiǎn cháng yī lǜ。
胡为作弧矢,前圣意莫诘。hú wèi zuò hú shǐ,qián shèng yì mò jí。
岂知百代后,反使奸宄密。qǐ zhī bǎi dài hòu,fǎn shǐ jiān guǐ mì。
腐儒徒叹嗟,救弊知无术。fǔ rú tú tàn jiē,jiù bì zhī wú shù。
人生如归云,空行杂徐疾。rén shēng rú guī yún,kōng xíng zá xú jí。
薄暮俱到山,各不见踪迹。báo mù jù dào shān,gè bù jiàn zōng jì。
念此百年内,可复受忧戚。niàn cǐ bǎi nián nèi,kě fù shòu yōu qī。
林木方翳然,放怀陶兹夕。lín mù fāng yì rán,fàng huái táo zī xī。

九月八日登高作重九奇父赋三十韵与义拾馀意亦赋十二韵

陈与义

九月风景好,节意满天涯。jiǔ yuè fēng jǐng hǎo,jié yì mǎn tiān yá。
书生尊所闻,登高乱城鸦。shū shēng zūn suǒ wén,dēng gāo luàn chéng yā。
虽无后乘丽,前驱载黄花。suī wú hòu chéng lì,qián qū zài huáng huā。
两楼压波壮,众泽分夭斜。liǎng lóu yā bō zhuàng,zhòng zé fēn yāo xié。
居夷惊有苗,访古悲章华。jū yí jīng yǒu miáo,fǎng gǔ bēi zhāng huá。
萧条湖海事,胜日一笑哗。xiāo tiáo hú hǎi shì,shèng rì yī xiào huā。
兴移三里亭,木影杂蛟蛇。xīng yí sān lǐ tíng,mù yǐng zá jiāo shé。

九月八日登高作重九奇父赋三十韵与义拾馀意亦赋十二韵

陈与义

二士醉藜杖,两禅风袈裟。èr shì zuì lí zhàng,liǎng chán fēng jiā shā。
奇哉古无有,未觉欠孟嘉。qí zāi gǔ wú yǒu,wèi jué qiàn mèng jiā。
天公亦喜我,催诗出微霞。tiān gōng yì xǐ wǒ,cuī shī chū wēi xiá。
赋罢迹已陈,忧乐如转车。fù bà jì yǐ chén,yōu lè rú zhuǎn chē。
却后五百岁,远俗增雄夸。què hòu wǔ bǎi suì,yuǎn sú zēng xióng kuā。

粹翁用奇父韵赋九日与义同赋兼呈奇父

陈与义

安隐轻节序,艰难惜欢娱。ān yǐn qīng jié xù,jiān nán xī huān yú。
先生守苜蓿,朝士夸茱萸。xiān shēng shǒu mù xu,cháo shì kuā zhū yú。
前年邓州城,风雨倾客居。qián nián dèng zhōu chéng,fēng yǔ qīng kè jū。
何尝疏曲生,曲生自我疏。hé cháng shū qū shēng,qū shēng zì wǒ shū。
岂无登高地,送目与云俱。qǐ wú dēng gāo dì,sòng mù yǔ yún jù。
门生及儿子,劝我升篮舆。mén shēng jí ér zi,quàn wǒ shēng lán yú。
出门复入门,戈旆填街衢。chū mén fù rù mén,gē pèi tián jiē qú。
去年郢州岸,孤楫对坏郛。qù nián yǐng zhōu àn,gū jí duì huài fú。
莫招大夫魂,谁揽使君须。mò zhāo dà fū hún,shuí lǎn shǐ jūn xū。
独题怀古句,枯砚生明珠。dú tí huái gǔ jù,kū yàn shēng míng zhū。
亦复跻荒戍,日暮野踟蹰。yì fù jī huāng shù,rì mù yě chí chú。
白衣终不至,眇眇空愁予。bái yī zhōng bù zhì,miǎo miǎo kōng chóu yǔ。
今年洞庭上,九折馀崎岖。jīn nián dòng tíng shàng,jiǔ zhé yú qí qū。
时凭岳阳楼,山川看萦纡。shí píng yuè yáng lóu,shān chuān kàn yíng yū。
孙兄语蝉连,王丈色敷腴。sūn xiōng yǔ chán lián,wáng zhàng sè fū yú。
不用踏筵舞,秋风摇菊株。bù yòng tà yán wǔ,qiū fēng yáo jú zhū。
乐哉未曾有,是梦其非欤。lè zāi wèi céng yǒu,shì mèng qí fēi yú。
丈夫各堂堂,坐受世故驱。zhàng fū gè táng táng,zuò shòu shì gù qū。
会须明年节,醉倒还相扶。huì xū míng nián jié,zuì dào hái xiāng fú。
此花期复对,勿令堕空虚。cǐ huā qī fù duì,wù lìng duò kōng xū。
明日风景佳,南翔先一凫。míng rì fēng jǐng jiā,nán xiáng xiān yī fú。
可言知机早,政尔因鲈鱼。kě yán zhī jī zǎo,zhèng ěr yīn lú yú。
分襟肺肝热,抚事岁月迂。fēn jīn fèi gān rè,fǔ shì suì yuè yū。
归家问瓶锡,生理何必馀。guī jiā wèn píng xī,shēng lǐ hé bì yú。
相期衡山南,追步凌忽区。xiāng qī héng shān nán,zhuī bù líng hū qū。
回首望尧云,中原莽榛芜。huí shǒu wàng yáo yún,zhōng yuán mǎng zhēn wú。
臣岂专爱死,有怀竟不舒。chén qǐ zhuān ài sǐ,yǒu huái jìng bù shū。
老谋与壮事,二者惭俱无。lǎo móu yǔ zhuàng shì,èr zhě cán jù wú。