古诗词

陈与义

送王因叔赴试

陈与义

枫落南纪明,秋高洞庭白。fēng luò nán jì míng,qiū gāo dòng tíng bái。
自是天涯人,更送湖上客。zì shì tiān yá rén,gèng sòng hú shàng kè。
人生险易乘除里,富贵功名从此始。rén shēng xiǎn yì chéng chú lǐ,fù guì gōng míng cóng cǐ shǐ。
不须惜别作酸然,满路新诗付吾子。bù xū xī bié zuò suān rán,mǎn lù xīn shī fù wú zi。

己酉九月

陈与义

离合不可常,去处两无策。lí hé bù kě cháng,qù chù liǎng wú cè。
眇眇孤飞雁,严霜欺羽翼。miǎo miǎo gū fēi yàn,yán shuāng qī yǔ yì。
使君南道主,终岁好看客。shǐ jūn nán dào zhǔ,zhōng suì hǎo kàn kè。
江湖尊前深,日月梦中疾。jiāng hú zūn qián shēn,rì yuè mèng zhōng jí。
世事不相贷,秋风撼瓶锡。shì shì bù xiāng dài,qiū fēng hàn píng xī。
南云本同征,变化知无极。nán yún běn tóng zhēng,biàn huà zhī wú jí。
四年孤臣泪,万里游子色。sì nián gū chén lèi,wàn lǐ yóu zi sè。
临别不得言,清愁涨胸臆。lín bié bù dé yán,qīng chóu zhǎng xiōng yì。

留别康元质教授

陈与义

腐儒身世已百忧,此去行年岂堪记。fǔ rú shēn shì yǐ bǎi yōu,cǐ qù xíng nián qǐ kān jì。
岳阳楼前一杯酒,与子同州复同味。yuè yáng lóu qián yī bēi jiǔ,yǔ zi tóng zhōu fù tóng wèi。
洞庭秋气连苍梧,天高地远鱼龙呼。dòng tíng qiū qì lián cāng wú,tiān gāo dì yuǎn yú lóng hū。
莫倚仲宣能作赋,不随文若事征途。mò yǐ zhòng xuān néng zuò fù,bù suí wén ruò shì zhēng tú。

留别天宁永庆乾明金銮四老

陈与义

我生能几何,两脚疲世故。wǒ shēng néng jǐ hé,liǎng jiǎo pí shì gù。
忽破巴丘梦,还寻邵阳路。hū pò bā qiū mèng,hái xún shào yáng lù。
穷乡得四老,足以慰迟暮。qióng xiāng dé sì lǎo,zú yǐ wèi chí mù。
胜事远公莲,深心懒残芋。shèng shì yuǎn gōng lián,shēn xīn lǎn cán yù。
本是群山云,暂聚当别去。běn shì qún shān yún,zàn jù dāng bié qù。
那知天风便,不得还相聚。nà zhī tiān fēng biàn,bù dé hái xiāng jù。
凡情我未免,临别吐幽句。fán qíng wǒ wèi miǎn,lín bié tǔ yōu jù。
慎勿过虎溪,晓霜侵杖屦。shèn wù guò hǔ xī,xiǎo shuāng qīn zhàng jù。

别岳州

陈与义

朝食三斗葱,暮饮三斗醋。cháo shí sān dòu cōng,mù yǐn sān dòu cù。
宁受此酸辛,莫行岁晚路。níng shòu cǐ suān xīn,mò xíng suì wǎn lù。
丈夫少壮日,忍穷不自恕。zhàng fū shǎo zhuàng rì,rěn qióng bù zì shù。
乘除冀晚泰,乃复逢变故。chéng chú jì wǎn tài,nǎi fù féng biàn gù。
经年岳阳楼,不见宫南树。jīng nián yuè yáng lóu,bù jiàn gōng nán shù。
辞巢已万里,两脚未遑住。cí cháo yǐ wàn lǐ,liǎng jiǎo wèi huáng zhù。
水落君山高,洞庭秋已素。shuǐ luò jūn shān gāo,dòng tíng qiū yǐ sù。
浮云易归岫,远客难回顾。fú yún yì guī xiù,yuǎn kè nán huí gù。
飘然一瓶锡,未知所挂处。piāo rán yī píng xī,wèi zhī suǒ guà chù。
寂寞短歌行,萧条远游赋。jì mò duǎn gē xíng,xiāo tiáo yuǎn yóu fù。
学道始恨晚,为儒孰非腐。xué dào shǐ hèn wǎn,wèi rú shú fēi fǔ。
乾坤杳茫茫,三叹出门去。qián kūn yǎo máng máng,sān tàn chū mén qù。

游道林岳麓

陈与义

耽耽衡山麓,翠气横古今。dān dān héng shān lù,cuì qì héng gǔ jīn。
济胜得短筇,未怕山行深。jì shèng dé duǎn qióng,wèi pà shān xíng shēn。
路盘天开阖,风动龙噫吟。lù pán tiān kāi hé,fēng dòng lóng yī yín。
峰恋惨澹处,照以布地金。fēng liàn cǎn dàn chù,zhào yǐ bù dì jīn。
世尊诸天上,燕坐朝千林。shì zūn zhū tiān shàng,yàn zuò cháo qiān lín。
向来修何行,不受安危侵。xiàng lái xiū hé xíng,bù shòu ān wēi qīn。
道人轻殊胜,来客费幽寻。dào rén qīng shū shèng,lái kè fèi yōu xún。
恍然结愿香,独会三生心。huǎng rán jié yuàn xiāng,dú huì sān shēng xīn。
山中日易晚,坐失群木阴。shān zhōng rì yì wǎn,zuò shī qún mù yīn。
勿唾此山地,后日重窥临。wù tuò cǐ shān dì,hòu rì zhòng kuī lín。

跋任才仲画两首

陈与义

远游吾不恨,扁舟载幅巾。yuǎn yóu wú bù hèn,biǎn zhōu zài fú jīn。
山色暮暮改,林气朝朝新。shān sè mù mù gǎi,lín qì cháo cháo xīn。
野客初逢句,薄暮欲生春。yě kè chū féng jù,báo mù yù shēng chūn。
因知子任子,胸怀非世人。yīn zhī zi rèn zi,xiōng huái fēi shì rén。

跋任才仲画两首

陈与义

前年与孙子,共作南山客。qián nián yǔ sūn zi,gòng zuò nán shān kè。
扶疏月下树,偃蹇涧边石。fú shū yuè xià shù,yǎn jiǎn jiàn biān shí。
赋诗题古藓,三叫风脱帻。fù shī tí gǔ xiǎn,sān jiào fēng tuō zé。
任子不同游,毫端有畴昔。rèn zi bù tóng yóu,háo duān yǒu chóu xī。

别大光

陈与义

堂堂一年长,渺渺三秋阔。táng táng yī nián zhǎng,miǎo miǎo sān qiū kuò。
恍然衡山前,相遇各白发。huǎng rán héng shān qián,xiāng yù gè bái fā。
岁穷窗欲霰,人老情难竭。suì qióng chuāng yù xiàn,rén lǎo qíng nán jié。
君有杯中物,我有肝肺热。jūn yǒu bēi zhōng wù,wǒ yǒu gān fèi rè。
饮尽不能起,交深忘事拙。yǐn jǐn bù néng qǐ,jiāo shēn wàng shì zhuō。
乾坤日多虞,游子屡惊骨。qián kūn rì duō yú,yóu zi lǚ jīng gǔ。
衡阳非不遥,雁意犹超忽。héng yáng fēi bù yáo,yàn yì yóu chāo hū。
一生能几回,百计易相夺。yī shēng néng jǐ huí,bǎi jì yì xiāng duó。
滔滔江受风,耿耿客孤发。tāo tāo jiāng shòu fēng,gěng gěng kè gū fā。
他夕怀君子,岩间望明月。tā xī huái jūn zi,yán jiān wàng míng yuè。

正月十二日至邵州十三日夜暴雨滂沱

陈与义

邵州正月风气殊,鹑尾之南更山坞。shào zhōu zhèng yuè fēng qì shū,chún wěi zhī nán gèng shān wù。
昨日已见三月花,今夜还闻五更雨。zuó rì yǐ jiàn sān yuè huā,jīn yè hái wén wǔ gèng yǔ。
笺与天公一破颜,走避北狄趋南蛮。jiān yǔ tiān gōng yī pò yán,zǒu bì běi dí qū nán mán。
梦到龙门听涧水,觉来檐溜正潺潺。mèng dào lóng mén tīng jiàn shuǐ,jué lái yán liū zhèng chán chán。

舟泛邵江

陈与义

老去作新梦,邵江非旧闻。lǎo qù zuò xīn mèng,shào jiāng fēi jiù wén。
滩前群鹭起,柁尾川华分。tān qián qún lù qǐ,duò wěi chuān huá fēn。
落花栖客鬓,孤舟溯归云。luò huā qī kè bìn,gū zhōu sù guī yún。
快然心自足,不独避嚣纷。kuài rán xīn zì zú,bù dú bì xiāo fēn。

今夕

陈与义

今夕定何夕,对此山苍然。jīn xī dìng hé xī,duì cǐ shān cāng rán。
偷生经五载,幽意独已坚。tōu shēng jīng wǔ zài,yōu yì dú yǐ jiān。
微阴拱众木,静夜闻孤泉。wēi yīn gǒng zhòng mù,jìng yè wén gū quán。
唯应寂寞事,可以送馀年。wéi yīng jì mò shì,kě yǐ sòng yú nián。

暝色

陈与义

残辉度平野,列岫围青春。cán huī dù píng yě,liè xiù wéi qīng chūn。
柴门一枝筇,日暮栖心神。chái mén yī zhī qióng,rì mù qī xīn shén。
暝色著川岭,高低郁轮囷。míng sè zhù chuān lǐng,gāo dī yù lún qūn。
水光忽倒树,山势欲傍人。shuǐ guāng hū dào shù,shān shì yù bàng rén。
万化元相寻,幽子意自新。wàn huà yuán xiāng xún,yōu zi yì zì xīn。
肃肃夜将久,空明动边垠。sù sù yè jiāng jiǔ,kōng míng dòng biān yín。
田鹤吟相应,我独无荒邻。tián hè yín xiāng yīng,wǒ dú wú huāng lín。
短篇不可就,所寄聊一伸。duǎn piān bù kě jiù,suǒ jì liáo yī shēn。

贞牟书事

陈与义

留侯辟谷年,汉鼎无馀功。liú hóu pì gǔ nián,hàn dǐng wú yú gōng。
子真策不售,脱迹市门中。zi zhēn cè bù shòu,tuō jì shì mén zhōng。
神仙非异人,由来本英雄。shén xiān fēi yì rén,yóu lái běn yīng xióng。
抚世独馀事,用舍何必同。fǔ shì dú yú shì,yòng shě hé bì tóng。
眷此贞牟野,息驾吾其终。juàn cǐ zhēn móu yě,xī jià wú qí zhōng。
苍山雨中高,缘草溪上丰。cāng shān yǔ zhōng gāo,yuán cǎo xī shàng fēng。
仲春水木丽,禽鸣清昼风。zhòng chūn shuǐ mù lì,qín míng qīng zhòu fēng。
祸福两合绳,既解一身空。huò fú liǎng hé shéng,jì jiě yī shēn kōng。
荣华信非贵,寂寞亦非穷。róng huá xìn fēi guì,jì mò yì fēi qióng。

入城

陈与义

舴艋溯溪来,款段踏山去。zé měng sù xī lái,kuǎn duàn tà shān qù。
入城缘底事,要识崎岖路。rù chéng yuán dǐ shì,yào shí qí qū lù。
稻塍白纵横,茅岭青盘互。dào chéng bái zòng héng,máo lǐng qīng pán hù。
牧儿歌不休,孤客自多惧。mù ér gē bù xiū,gū kè zì duō jù。
士行犹运甓,文公亦习步。shì xíng yóu yùn pì,wén gōng yì xí bù。
我敢忘艰难,冲烟问荒渡。wǒ gǎn wàng jiān nán,chōng yān wèn huāng dù。

谢主人

陈与义

春禽劝我归,主人留我住。chūn qín quàn wǒ guī,zhǔ rén liú wǒ zhù。
一笑谢主人,我自归无处。yī xiào xiè zhǔ rén,wǒ zì guī wú chù。
拟借溪边三亩春,结茅依树不依邻。nǐ jiè xī biān sān mǔ chūn,jié máo yī shù bù yī lín。
伐薪政可烦名士,分米何须待故人。fá xīn zhèng kě fán míng shì,fēn mǐ hé xū dài gù rén。

曳杖

陈与义

柳条一何长,我发一何短。liǔ tiáo yī hé zhǎng,wǒ fā yī hé duǎn。
馀日会有几,经春卧荒疃。yú rì huì yǒu jǐ,jīng chūn wò huāng tuǎn。
曳杖陂西去,悠然寄萧散。yè zhàng bēi xī qù,yōu rán jì xiāo sàn。
田垄粲高低,白水一时满。tián lǒng càn gāo dī,bái shuǐ yī shí mǎn。
农夫暮犹作,愧我读书懒。nóng fū mù yóu zuò,kuì wǒ dú shū lǎn。
且复弃今兹,前峰青蹇嵼。qiě fù qì jīn zī,qián fēng qīng jiǎn chǎn。

雷行雨

陈与义

忆昨炎正中不融,元帅仗钺临山东。yì zuó yán zhèng zhōng bù róng,yuán shuài zhàng yuè lín shān dōng。
万方嗷嗷叫上帝,黄屋已照睢阳宫。wàn fāng áo áo jiào shàng dì,huáng wū yǐ zhào suī yáng gōng。
呜呼吾君天所立,岂料四载犹服戎。wū hū wú jūn tiān suǒ lì,qǐ liào sì zài yóu fú róng。
禹巡会稽不到海,未省驾舶观民风。yǔ xún huì jī bù dào hǎi,wèi shěng jià bó guān mín fēng。
定知谏诤有张猛,不可危急无高共。dìng zhī jiàn zhèng yǒu zhāng měng,bù kě wēi jí wú gāo gòng。
自古美恶周必复,犬羊汝莫穷妖凶。zì gǔ měi è zhōu bì fù,quǎn yáng rǔ mò qióng yāo xiōng。
吉语四奏元气通,德音夜发春改容。jí yǔ sì zòu yuán qì tōng,dé yīn yè fā chūn gǎi róng。
雷雨一日遍天下,父老感泣沾其胸。léi yǔ yī rì biàn tiān xià,fù lǎo gǎn qì zhān qí xiōng。
臣少忧国今成翁,欲起荷戟伤疲癃。chén shǎo yōu guó jīn chéng wēng,yù qǐ hé jǐ shāng pí lóng。
小游太一未移次,大树将军莫振功。xiǎo yóu tài yī wèi yí cì,dà shù jiāng jūn mò zhèn gōng。
刘琨祖逖未足雄,晏球一战腥臊空。liú kūn zǔ tì wèi zú xióng,yàn qiú yī zhàn xīng sāo kōng。
诸君努力光竹素,天子可使尘常蒙。zhū jūn nǔ lì guāng zhú sù,tiān zi kě shǐ chén cháng méng。
君不见夷门山头虎复龙,向来佳气元葱葱。jūn bù jiàn yí mén shān tóu hǔ fù lóng,xiàng lái jiā qì yuán cōng cōng。

开壁置窗命曰远轩

陈与义

钟妖鸣吾旁,杨獠舞吾侧。zhōng yāo míng wú páng,yáng liáo wǔ wú cè。
东西俱有碍,群盗何时息。dōng xī jù yǒu ài,qún dào hé shí xī。
丈夫堂堂躯,坐受世褊迫。zhàng fū táng táng qū,zuò shòu shì biǎn pò。
仙人千仞岗,下视笑予厄。xiān rén qiān rèn gǎng,xià shì xiào yǔ è。
谁能久郁郁,持斧破南壁。shuí néng jiǔ yù yù,chí fǔ pò nán bì。
窗开三尺明,空纳万里碧。chuāng kāi sān chǐ míng,kōng nà wàn lǐ bì。
岩霏杂川霭,奇变供几席。yán fēi zá chuān ǎi,qí biàn gōng jǐ xí。
谁见老书生,轩中岸玄帻。shuí jiàn lǎo shū shēng,xuān zhōng àn xuán zé。
荡漾浮世里,超遥送兹夕。dàng yàng fú shì lǐ,chāo yáo sòng zī xī。
倚楹发孤啸,呼月出荒泽。yǐ yíng fā gū xiào,hū yuè chū huāng zé。
天公亦粲然,林壑受珠璧。tiān gōng yì càn rán,lín hè shòu zhū bì。
会有鹤驾宾,经过来见客。huì yǒu hè jià bīn,jīng guò lái jiàn kè。

开壁置窗命曰远轩

陈与义

清晓坐南轩,望山头屡侧。qīng xiǎo zuò nán xuān,wàng shān tóu lǚ cè。
居士亦岂痴,飞云方未息。jū shì yì qǐ chī,fēi yún fāng wèi xī。
乐哉此远俗,乱世免怵迫。lè zāi cǐ yuǎn sú,luàn shì miǎn chù pò。
那知百战祸,岂识三空厄。nà zhī bǎi zhàn huò,qǐ shí sān kōng è。
闭门美享睡,开门瞻翠壁。bì mén měi xiǎng shuì,kāi mén zhān cuì bì。
远客谢主人,分此一窗碧。yuǎn kè xiè zhǔ rén,fēn cǐ yī chuāng bì。
新晴鸟鸣檐,微暑风入席。xīn qíng niǎo míng yán,wēi shǔ fēng rù xí。
萧然此白首,岂更冒朝帻。xiāo rán cǐ bái shǒu,qǐ gèng mào cháo zé。
誓将老兹地,不复数晨夕。shì jiāng lǎo zī dì,bù fù shù chén xī。
但恨食无肉,臞仙出山泽。dàn hèn shí wú ròu,qú xiān chū shān zé。
蛰雷转空肠,吐句作圭璧。zhé léi zhuǎn kōng cháng,tǔ jù zuò guī bì。
一笑示邻家,向来无此客。yī xiào shì lín jiā,xiàng lái wú cǐ kè。