古诗词

白居易

题灵岩寺

白居易

娃宫屧廊寻已倾,砚池香径又欲平。wá gōng xiè láng xún yǐ qīng,yàn chí xiāng jìng yòu yù píng。
二三月时何草绿,几百年来空月明。èr sān yuè shí hé cǎo lǜ,jǐ bǎi nián lái kōng yuè míng。
使君虽老颇多思,携觞领妓处处行。shǐ jūn suī lǎo pǒ duō sī,xié shāng lǐng jì chù chù xíng。
今愁古恨入丝竹,一曲凉州无限情。jīn chóu gǔ hèn rù sī zhú,yī qū liáng zhōu wú xiàn qíng。
直自当时到今日,中间歌吹更无声。zhí zì dāng shí dào jīn rì,zhōng jiān gē chuī gèng wú shēng。

双石

白居易

苍然两片石,厥状怪且丑。cāng rán liǎng piàn shí,jué zhuàng guài qiě chǒu。
俗用无所堪,时人嫌不取。sú yòng wú suǒ kān,shí rén xián bù qǔ。
结从胚浑始,得自洞庭口。jié cóng pēi hún shǐ,dé zì dòng tíng kǒu。
万古遗水滨,一朝入吾手。wàn gǔ yí shuǐ bīn,yī cháo rù wú shǒu。
担舁来郡内,洗刷去泥垢。dān yú lái jùn nèi,xǐ shuā qù ní gòu。
孔黑烟痕深,罅青苔色厚。kǒng hēi yān hén shēn,xià qīng tái sè hòu。
老蛟蟠作足,古剑插为首。lǎo jiāo pán zuò zú,gǔ jiàn chā wèi shǒu。
忽疑天上落,不似人间有。hū yí tiān shàng luò,bù shì rén jiān yǒu。
一可支吾琴,一可贮吾酒。yī kě zhī wú qín,yī kě zhù wú jiǔ。
峭绝高数尺,坳泓容一斗。qiào jué gāo shù chǐ,ào hóng róng yī dòu。
五弦倚其左,一杯置其右。wǔ xián yǐ qí zuǒ,yī bēi zhì qí yòu。
洼樽酌未空,玉山颓已久。wā zūn zhuó wèi kōng,yù shān tuí yǐ jiǔ。
人皆有所好,物各求其偶。rén jiē yǒu suǒ hǎo,wù gè qiú qí ǒu。
渐恐少年场,不容垂白叟。jiàn kǒng shǎo nián chǎng,bù róng chuí bái sǒu。
回头问双石,能伴老夫否。huí tóu wèn shuāng shí,néng bàn lǎo fū fǒu。
石虽不能言,许我为三友。shí suī bù néng yán,xǔ wǒ wèi sān yǒu。

宿东亭晓兴

白居易

温温土炉火,耿耿纱笼烛。wēn wēn tǔ lú huǒ,gěng gěng shā lóng zhú。
独抱一张琴,夜入东斋宿。dú bào yī zhāng qín,yè rù dōng zhāi sù。
窗声度残漏,帘影浮初旭。chuāng shēng dù cán lòu,lián yǐng fú chū xù。
头痒晓梳多,眼昏春睡足。tóu yǎng xiǎo shū duō,yǎn hūn chūn shuì zú。
负暄檐宇下,散步池塘曲。fù xuān yán yǔ xià,sàn bù chí táng qū。
南雁去未回,东风来何速。nán yàn qù wèi huí,dōng fēng lái hé sù。
雪依瓦沟白,草绕墙根绿。xuě yī wǎ gōu bái,cǎo rào qiáng gēn lǜ。
何言万户州,太守常幽独。hé yán wàn hù zhōu,tài shǒu cháng yōu dú。

日渐长赠周殷二判官

白居易

日渐长,春尚早。rì jiàn zhǎng,chūn shàng zǎo。
墙头半露红萼枝,池岸新铺绿芽草。qiáng tóu bàn lù hóng è zhī,chí àn xīn pù lǜ yá cǎo。
蹋草攀枝仰头叹,何人知此春怀抱。tà cǎo pān zhī yǎng tóu tàn,hé rén zhī cǐ chūn huái bào。
年颜盛壮名未成,官职欲高身已老。nián yán shèng zhuàng míng wèi chéng,guān zhí yù gāo shēn yǐ lǎo。
万茎白发真堪恨,一片绯衫何足道。wàn jīng bái fā zhēn kān hèn,yī piàn fēi shān hé zú dào。
赖得君来劝一杯,愁开闷破心头好。lài dé jūn lái quàn yī bēi,chóu kāi mèn pò xīn tóu hǎo。

花前叹

白居易

前岁花前五十二,今年花前五十五。qián suì huā qián wǔ shí èr,jīn nián huā qián wǔ shí wǔ。
岁课年功头发知,从霜成雪君看取。suì kè nián gōng tóu fā zhī,cóng shuāng chéng xuě jūn kàn qǔ。
几人得老莫自嫌,樊李吴韦尽成土。jǐ rén dé lǎo mò zì xián,fán lǐ wú wéi jǐn chéng tǔ。
南州桃李北州梅,且喜年年作花主。nán zhōu táo lǐ běi zhōu méi,qiě xǐ nián nián zuò huā zhǔ。
花前置酒谁相劝,容坐唱歌满起舞。huā qián zhì jiǔ shuí xiāng quàn,róng zuò chàng gē mǎn qǐ wǔ。
欲散重拈花细看,争知明日无风雨。yù sàn zhòng niān huā xì kàn,zhēng zhī míng rì wú fēng yǔ。

自咏五首

白居易

朝亦随群动,暮亦随群动。cháo yì suí qún dòng,mù yì suí qún dòng。
荣华瞬息间,求得将何用。róng huá shùn xī jiān,qiú dé jiāng hé yòng。
形骸与冠盖,假合相戏弄。xíng hái yǔ guān gài,jiǎ hé xiāng xì nòng。
但异睡著人,不知梦是梦。dàn yì shuì zhù rén,bù zhī mèng shì mèng。

自咏五首

白居易

一家五十口,一郡十万户。yī jiā wǔ shí kǒu,yī jùn shí wàn hù。
出为差科头,入为衣食主。chū wèi chà kē tóu,rù wèi yī shí zhǔ。
水旱合心忧,饥寒须手抚。shuǐ hàn hé xīn yōu,jī hán xū shǒu fǔ。
何异食蓼虫,不知苦是苦。hé yì shí liǎo chóng,bù zhī kǔ shì kǔ。

自咏五首

白居易

公私颇多事,衰惫殊少欢。gōng sī pǒ duō shì,shuāi bèi shū shǎo huān。
迎送宾客懒,鞭笞黎庶难。yíng sòng bīn kè lǎn,biān chī lí shù nán。
老耳倦声乐,病口厌杯盘。lǎo ěr juàn shēng lè,bìng kǒu yàn bēi pán。
既无可恋者,何以不休官。jì wú kě liàn zhě,hé yǐ bù xiū guān。

自咏五首

白居易

一日复一日,自问何留滞。yī rì fù yī rì,zì wèn hé liú zhì。
为贪逐日俸,拟作归田计。wèi tān zhú rì fèng,nǐ zuò guī tián jì。
亦须随丰约,可得无限剂。yì xū suí fēng yuē,kě dé wú xiàn jì。
若待足始休,休官在何岁。ruò dài zú shǐ xiū,xiū guān zài hé suì。

自咏五首

白居易

官舍非我庐,官园非我树。guān shě fēi wǒ lú,guān yuán fēi wǒ shù。
洛中有小宅,渭上有别墅。luò zhōng yǒu xiǎo zhái,wèi shàng yǒu bié shù。
既无婚嫁累,幸有归休处。jì wú hūn jià lèi,xìng yǒu guī xiū chù。
归去诚已迟,犹胜不归去。guī qù chéng yǐ chí,yóu shèng bù guī qù。

和微之听妻弹别鹤操因为解释其义依韵加四句

白居易

义重莫若妻,生离不如死。yì zhòng mò ruò qī,shēng lí bù rú sǐ。
誓将死同穴,其奈生无子。shì jiāng sǐ tóng xué,qí nài shēng wú zi。
商陵追礼教,妇出不能止。shāng líng zhuī lǐ jiào,fù chū bù néng zhǐ。
舅姑明旦辞,夫妻中夜起。jiù gū míng dàn cí,fū qī zhōng yè qǐ。
起闻双鹤别,若与人相似。qǐ wén shuāng hè bié,ruò yǔ rén xiāng shì。
听其悲唳声,亦如不得已。tīng qí bēi lì shēng,yì rú bù dé yǐ。
青田八九月,辽城一万里。qīng tián bā jiǔ yuè,liáo chéng yī wàn lǐ。
裴回去住云,呜咽东西水。péi huí qù zhù yún,wū yàn dōng xī shuǐ。
写之在琴曲,听者酸心髓。xiě zhī zài qín qū,tīng zhě suān xīn suǐ。
况当秋月弹,先入忧人耳。kuàng dāng qiū yuè dàn,xiān rù yōu rén ěr。
怨抑掩朱弦,沉吟停玉指。yuàn yì yǎn zhū xián,chén yín tíng yù zhǐ。
一闻无儿叹,相念两如此。yī wén wú ér tàn,xiāng niàn liǎng rú cǐ。
无儿虽薄命,有妻偕老矣。wú ér suī báo mìng,yǒu qī xié lǎo yǐ。
幸免生别离,犹胜商陵氏。xìng miǎn shēng bié lí,yóu shèng shāng líng shì。

题故元少尹集后二首

白居易

黄壤讵知我,白头徒忆君。huáng rǎng jù zhī wǒ,bái tóu tú yì jūn。
唯将老年泪,一洒故人文。wéi jiāng lǎo nián lèi,yī sǎ gù rén wén。

题故元少尹集后二首

白居易

遗文三十轴,轴轴金玉声。yí wén sān shí zhóu,zhóu zhóu jīn yù shēng。
龙门原上土,埋骨不埋名。lóng mén yuán shàng tǔ,mái gǔ bù mái míng。

和微之四月一日作

白居易

四月一日天,花稀叶阴薄。sì yuè yī rì tiān,huā xī yè yīn báo。
泥新燕影忙,蜜熟蜂声乐。ní xīn yàn yǐng máng,mì shú fēng shēng lè。
麦风低冉冉,稻水平漠漠。mài fēng dī rǎn rǎn,dào shuǐ píng mò mò。
芳节或蹉跎,游心稍牢落。fāng jié huò cuō tuó,yóu xīn shāo láo luò。
春华信为美,夏景亦未恶。chūn huá xìn wèi měi,xià jǐng yì wèi è。
飐浪嫩青荷,重栏晚红药。zhǎn làng nèn qīng hé,zhòng lán wǎn hóng yào。
吴宫好风月,越郡多楼阁。wú gōng hǎo fēng yuè,yuè jùn duō lóu gé。
两地诚可怜,其奈久离索。liǎng dì chéng kě lián,qí nài jiǔ lí suǒ。

答刘禹锡白太守行

白居易

吏满六百石,昔贤辄去之。lì mǎn liù bǎi shí,xī xián zhé qù zhī。
秩登二千石,今我方罢归。zhì dēng èr qiān shí,jīn wǒ fāng bà guī。
我秩讶已多,我归惭已迟。wǒ zhì yà yǐ duō,wǒ guī cán yǐ chí。
犹胜尘土下,终老无休期。yóu shèng chén tǔ xià,zhōng lǎo wú xiū qī。
卧乞百日告,起吟五篇诗。wò qǐ bǎi rì gào,qǐ yín wǔ piān shī。
朝与府吏别,暮与州民辞。cháo yǔ fǔ lì bié,mù yǔ zhōu mín cí。
去年到郡时,麦穗黄离离。qù nián dào jùn shí,mài suì huáng lí lí。
今年去郡日,稻花白霏霏。jīn nián qù jùn rì,dào huā bái fēi fēi。
为郡已周岁,半岁罹旱饥。wèi jùn yǐ zhōu suì,bàn suì lí hàn jī。
襦裤无一片,甘棠无一枝。rú kù wú yī piàn,gān táng wú yī zhī。
何乃老与幼,泣别尽沾衣。hé nǎi lǎo yǔ yòu,qì bié jǐn zhān yī。
下惭苏人泪,上愧刘君辞。xià cán sū rén lèi,shàng kuì liú jūn cí。

别苏州

白居易

浩浩姑苏民,郁郁长洲城。hào hào gū sū mín,yù yù zhǎng zhōu chéng。
来惭荷宠命,去愧无能名。lái cán hé chǒng mìng,qù kuì wú néng míng。
青紫行将吏,班白列黎氓。qīng zǐ xíng jiāng lì,bān bái liè lí máng。
一时临水拜,十里随舟行。yī shí lín shuǐ bài,shí lǐ suí zhōu xíng。
饯筵犹未收,征棹不可停。jiàn yán yóu wèi shōu,zhēng zhào bù kě tíng。
稍隔烟树色,尚闻丝竹声。shāo gé yān shù sè,shàng wén sī zhú shēng。
怅望武丘路,沉吟浒水亭。chàng wàng wǔ qiū lù,chén yín hǔ shuǐ tíng。
还乡信有兴,去郡能无情。hái xiāng xìn yǒu xīng,qù jùn néng wú qíng。

卯时酒

白居易

佛法赞醍醐,仙方夸沆瀣。fú fǎ zàn tí hú,xiān fāng kuā hàng xiè。
未如卯时酒,神速功力倍。wèi rú mǎo shí jiǔ,shén sù gōng lì bèi。
一杯置掌上,三咽入腹内。yī bēi zhì zhǎng shàng,sān yàn rù fù nèi。
煦若春贯肠,暄如日炙背。xù ruò chūn guàn cháng,xuān rú rì zhì bèi。
岂独肢体畅,仍加志气大。qǐ dú zhī tǐ chàng,réng jiā zhì qì dà。
当时遗形骸,竟日忘冠带。dāng shí yí xíng hái,jìng rì wàng guān dài。
似游华胥国,疑反混元代。shì yóu huá xū guó,yí fǎn hùn yuán dài。
一性既完全,万机皆破碎。yī xìng jì wán quán,wàn jī jiē pò suì。
半醒思往来,往来吁可怪。bàn xǐng sī wǎng lái,wǎng lái xū kě guài。
宠辱忧喜间,惶惶二十载。chǒng rǔ yōu xǐ jiān,huáng huáng èr shí zài。
前年辞紫闼,今岁抛皂盖。qián nián cí zǐ tà,jīn suì pāo zào gài。
去矣鱼返泉,超然蝉离蜕。qù yǐ yú fǎn quán,chāo rán chán lí tuì。
是非莫分别,行止无疑碍。shì fēi mò fēn bié,xíng zhǐ wú yí ài。
浩气贮胸中,青云委身外。hào qì zhù xiōng zhōng,qīng yún wěi shēn wài。
扪心私自语,自语谁能会。mén xīn sī zì yǔ,zì yǔ shuí néng huì。
五十年来心,未如今日泰。wǔ shí nián lái xīn,wèi rú jīn rì tài。
况兹杯中物,行坐长相对。kuàng zī bēi zhōng wù,xíng zuò zhǎng xiāng duì。

自问行何迟

白居易

前月发京口,今辰次淮涯。qián yuè fā jīng kǒu,jīn chén cì huái yá。
二旬四百里,自问行何迟。èr xún sì bǎi lǐ,zì wèn xíng hé chí。
还乡无他计,罢郡有馀资。hái xiāng wú tā jì,bà jùn yǒu yú zī。
进不慕富贵,退未忧寒饥。jìn bù mù fù guì,tuì wèi yōu hán jī。
以此易过日,腾腾何所为。yǐ cǐ yì guò rì,téng téng hé suǒ wèi。
逢山辄倚棹,遇寺多题诗。féng shān zhé yǐ zhào,yù sì duō tí shī。
酒醒夜深后,睡足日高时。jiǔ xǐng yè shēn hòu,shuì zú rì gāo shí。
眼底一无事,心中百不知。yǎn dǐ yī wú shì,xīn zhōng bǎi bù zhī。
想到京国日,懒放亦如斯。xiǎng dào jīng guó rì,lǎn fàng yì rú sī。
何必冒风水,促促赴程归。hé bì mào fēng shuǐ,cù cù fù chéng guī。

问杨琼

白居易

古人唱歌兼唱情,今人唱歌唯唱声。gǔ rén chàng gē jiān chàng qíng,jīn rén chàng gē wéi chàng shēng。
欲说向君君不会,试将此语问杨琼。yù shuō xiàng jūn jūn bù huì,shì jiāng cǐ yǔ wèn yáng qióng。

有感三首

白居易

鬓发已斑白,衣绶方朱紫。bìn fā yǐ bān bái,yī shòu fāng zhū zǐ。
穷贱当壮年,富荣临暮齿。qióng jiàn dāng zhuàng nián,fù róng lín mù chǐ。
车舆红尘合,第宅青烟起。chē yú hóng chén hé,dì zhái qīng yān qǐ。
彼来此须去,品物之常理。bǐ lái cǐ xū qù,pǐn wù zhī cháng lǐ。
第宅非吾庐,逆旅暂留止。dì zhái fēi wú lú,nì lǚ zàn liú zhǐ。
子孙非我有,委蜕而已矣。zi sūn fēi wǒ yǒu,wěi tuì ér yǐ yǐ。
有如蚕造茧,又似花生子。yǒu rú cán zào jiǎn,yòu shì huā shēng zi。
子结花暗凋,茧成蚕老死。zi jié huā àn diāo,jiǎn chéng cán lǎo sǐ。
悲哉可奈何,举世皆如此。bēi zāi kě nài hé,jǔ shì jiē rú cǐ。