古诗词

大河上天章公顾子敦

徐积

万物皆有性,顺其性为大。wàn wù jiē yǒu xìng,shùn qí xìng wèi dà。
顺之则无变,反之则有害。shùn zhī zé wú biàn,fǎn zhī zé yǒu hài。
禹之治河也,浚川而掘地。yǔ zhī zhì hé yě,jùn chuān ér jué dì。
水行乎地中,其性安而遂。shuǐ xíng hū dì zhōng,qí xìng ān ér suì。
因地为之防,犹恐不足制。yīn dì wèi zhī fáng,yóu kǒng bù zú zhì。
故附之山足,使循山而行。gù fù zhī shān zú,shǐ xún shān ér xíng。
山不可必得,或原阜丘陵。shān bù kě bì dé,huò yuán fù qiū líng。
水行乎两间,既固而既宁。shuǐ xíng hū liǎng jiān,jì gù ér jì níng。
及将近下流,山远而地平。jí jiāng jìn xià liú,shān yuǎn ér dì píng。
渠裂为二道,河分为九形。qú liè wèi èr dào,hé fēn wèi jiǔ xíng。
虽暴不得怒,虽盛不得盈。suī bào bù dé nù,suī shèng bù dé yíng。
所以顺而制,归之于沧溟。suǒ yǐ shùn ér zhì,guī zhī yú cāng míng。
后代蒙其业,历世六七十。hòu dài méng qí yè,lì shì liù qī shí。
凡千有馀年,而无所决溢。fán qiān yǒu yú nián,ér wú suǒ jué yì。
国君与世主,岂皆尽有德。guó jūn yǔ shì zhǔ,qǐ jiē jǐn yǒu dé。
盖繇河未徙,一皆循禹迹。gài yáo hé wèi xǐ,yī jiē xún yǔ jì。
河道既一徙,下涉乎战国。hé dào jì yī xǐ,xià shè hū zhàn guó。
水行平地上,乃堤防堙塞。shuǐ xíng píng dì shàng,nǎi dī fáng yīn sāi。
其时两堤间,实容五十里。qí shí liǎng dī jiān,shí róng wǔ shí lǐ。
水既有游息,堤无所啮毁。shuǐ jì yǒu yóu xī,dī wú suǒ niè huǐ。
后世迫而坏,河役始烦促。hòu shì pò ér huài,hé yì shǐ fán cù。
伐尽魏国薪,下尽淇园竹。fá jǐn wèi guó xīn,xià jǐn qí yuán zhú。
群官皆负薪,天子自临督。qún guān jiē fù xīn,tiān zi zì lín dū。
其牲用白马,其璧用白玉。qí shēng yòng bái mǎ,qí bì yòng bái yù。
歌辞剧辛酸,姑不至号哭。gē cí jù xīn suān,gū bù zhì hào kū。
瓠子口虽塞,宣房宫虽筑。hù zi kǒu suī sāi,xuān fáng gōng suī zhù。
其后复北决,分为屯氏河。qí hòu fù běi jué,fēn wèi tún shì hé。
遂不复堤塞,塞亦无如何。suì bù fù dī sāi,sāi yì wú rú hé。
两河既分流,害少而利多。liǎng hé jì fēn liú,hài shǎo ér lì duō。
久之屯氏绝,遂独任一渠。jiǔ zhī tún shì jué,suì dú rèn yī qú。
凡再决再塞,用延世之徒。fán zài jué zài sāi,yòng yán shì zhī tú。
有天时人事,可图不可图。yǒu tiān shí rén shì,kě tú bù kě tú。
有幸与不幸,数说不可诬。yǒu xìng yǔ bù xìng,shù shuō bù kě wū。
其后复大决,大坏其田庐。qí hòu fù dà jué,dà huài qí tián lú。
灌三十一县,言事者纷如。guàn sān shí yī xiàn,yán shì zhě fēn rú。
将欲塞之耶,凡役百万夫。jiāng yù sāi zhī yé,fán yì bǎi wàn fū。
费累百巨万,亦未知何如。fèi lèi bǎi jù wàn,yì wèi zhī hé rú。
如此是重困,是重民叹吁。rú cǐ shì zhòng kùn,shì zhòng mín tàn xū。
言事者不已,亦不复塞诸。yán shì zhě bù yǐ,yì bù fù sāi zhū。
李寻解光辈,其言不至迂。lǐ xún jiě guāng bèi,qí yán bù zhì yū。
遂任水所之,渠道自割除。suì rèn shuǐ suǒ zhī,qú dào zì gē chú。
当时募水工,无一人应书。dāng shí mù shuǐ gōng,wú yī rén yīng shū。
学虽有专攻,术亦有穷欤。xué suī yǒu zhuān gōng,shù yì yǒu qióng yú。
诸所说河者,桓谭实主之。zhū suǒ shuō hé zhě,huán tán shí zhǔ zhī。
但聚而为书,实无以处之。dàn jù ér wèi shū,shí wú yǐ chù zhī。
班孟坚作志,亦无所出取。bān mèng jiān zuò zhì,yì wú suǒ chū qǔ。
事有甚难者,虽知无所补。shì yǒu shén nán zhě,suī zhī wú suǒ bǔ。
今之为河堤,与汉无甚殊。jīn zhī wèi hé dī,yǔ hàn wú shén shū。
远者无数里,近无百步馀。yuǎn zhě wú shù lǐ,jìn wú bǎi bù yú。
两堤束其势,如缚吞舟鱼。liǎng dī shù qí shì,rú fù tūn zhōu yú。
适足激其怒,使之逃囚拘。shì zú jī qí nù,shǐ zhī táo qiú jū。
又水性隐伏,有容而必居。yòu shuǐ xìng yǐn fú,yǒu róng ér bì jū。
浸淫而灌注,日往而月徂。jìn yín ér guàn zhù,rì wǎng ér yuè cú。
扫材有腐败,土壤有浮虚。sǎo cái yǒu fǔ bài,tǔ rǎng yǒu fú xū。
水进而不止,正如人病躯。shuǐ jìn ér bù zhǐ,zhèng rú rén bìng qū。
病已在骨髓,医方治皮肤。bìng yǐ zài gǔ suǐ,yī fāng zhì pí fū。
下不漏足胫,上突为背疽。xià bù lòu zú jìng,shàng tū wèi bèi jū。
或水如雷声,或扫如人喘。huò shuǐ rú léi shēng,huò sǎo rú rén chuǎn。
或决如山倾,或去如席卷。huò jué rú shān qīng,huò qù rú xí juǎn。
如蛟龙引阵,如虎豹逃圈。rú jiāo lóng yǐn zhèn,rú hǔ bào táo quān。
如地户开辟,如谁何生变。rú dì hù kāi pì,rú shuí hé shēng biàn。
如神物主之,不可得而辨。rú shén wù zhǔ zhī,bù kě dé ér biàn。
嗟乎有如此,堤防岂能禁。jiē hū yǒu rú cǐ,dī fáng qǐ néng jìn。
盖缘平地上,失水之本性。gài yuán píng dì shàng,shī shuǐ zhī běn xìng。
而又无二渠,分九河所任。ér yòu wú èr qú,fēn jiǔ hé suǒ rèn。
以九合为一,所以如此甚。yǐ jiǔ hé wèi yī,suǒ yǐ rú cǐ shén。
今之为邑居,多在古堤内。jīn zhī wèi yì jū,duō zài gǔ dī nèi。
以诸扫准之,高于屋数倍。yǐ zhū sǎo zhǔn zhī,gāo yú wū shù bèi。
以水面准之,亦高数尺外。yǐ shuǐ miàn zhǔn zhī,yì gāo shù chǐ wài。
诸扫正如城,而土有轻脆。zhū sǎo zhèng rú chéng,ér tǔ yǒu qīng cuì。
民正如鱼鳖,处破湟畎浍。mín zhèng rú yú biē,chù pò huáng quǎn huì。
被溺者常事,不溺者幸大。bèi nì zhě cháng shì,bù nì zhě xìng dà。
又河水重浊,淀淤日以积。yòu hé shuǐ zhòng zhuó,diàn yū rì yǐ jī。
又夏秋霖雨,诸水凑以入。yòu xià qiū lín yǔ,zhū shuǐ còu yǐ rù。
故有必决势,不决者盖鲜。gù yǒu bì jué shì,bù jué zhě gài xiān。
或决彼决此,或决近决远。huò jué bǐ jué cǐ,huò jué jìn jué yuǎn。
或决不可塞,或塞而复决。huò jué bù kě sāi,huò sāi ér fù jué。
或决于旦暮,或决于岁月。huò jué yú dàn mù,huò jué yú suì yuè。
或新扫苟完,或旧扫溃裂。huò xīn sǎo gǒu wán,huò jiù sǎo kuì liè。
譬如千万钧,用一绳持挈。pì rú qiān wàn jūn,yòng yī shéng chí qiè。
必有时而败,必有处而绝。bì yǒu shí ér bài,bì yǒu chù ér jué。
而自决大吴,凡害几郡县。ér zì jué dà wú,fán hài jǐ jùn xiàn。
河既北浸边,诸塘皆受患。hé jì běi jìn biān,zhū táng jiē shòu huàn。
亡胡与逸马,熟为之隔限。wáng hú yǔ yì mǎ,shú wèi zhī gé xiàn。
今虽甚盛时,亦防不虞变。jīn suī shén shèng shí,yì fáng bù yú biàn。
所以议论者,复故道为便。suǒ yǐ yì lùn zhě,fù gù dào wèi biàn。
故道虽已高,可复亦可为。gù dào suī yǐ gāo,kě fù yì kě wèi。
但恐既复后,其变不可知。dàn kǒng jì fù hòu,qí biàn bù kě zhī。
我兵学虽陋,公兵学虽奇。wǒ bīng xué suī lòu,gōng bīng xué suī qí。
我说兵之难,公亦莫我违。wǒ shuō bīng zhī nán,gōng yì mò wǒ wéi。
河事异于兵,其难堪嘘欷。hé shì yì yú bīng,qí nán kān xū xī。
智有不可及,力有不可施。zhì yǒu bù kě jí,lì yǒu bù kě shī。
汲黯非不伟,所塞辄复隳。jí àn fēi bù wěi,suǒ sāi zhé fù huī。
王遵无奈何,誓死而执圭。wáng zūn wú nài hé,shì sǐ ér zhí guī。
若与唐衢说,号哭垂涕洟。ruò yǔ táng qú shuō,hào kū chuí tì tì。
未说穿故道,未说治故堤。wèi shuō chuān gù dào,wèi shuō zhì gù dī。
且说塞河口,所费不可推。qiě shuō sāi hé kǒu,suǒ fèi bù kě tuī。
诸所调发者,委积与山齐。zhū suǒ diào fā zhě,wěi jī yǔ shān qí。
卷扫者如云,进扫者如飞。juǎn sǎo zhě rú yún,jìn sǎo zhě rú fēi。
下扫名入川,其势忧流移。xià sǎo míng rù chuān,qí shì yōu liú yí。
上扫名争高,少动即势危。shàng sǎo míng zhēng gāo,shǎo dòng jí shì wēi。
万人梯急赴,两大鼓急椎。wàn rén tī jí fù,liǎng dà gǔ jí chuí。
作号声号令,用转光指麾。zuò hào shēng hào lìng,yòng zhuǎn guāng zhǐ huī。
其救护危急,争须臾毫厘。qí jiù hù wēi jí,zhēng xū yú háo lí。
又闻被灾郡,数路方荐饥。yòu wén bèi zāi jùn,shù lù fāng jiàn jī。
官私无畜聚,民力俱困疲。guān sī wú chù jù,mín lì jù kùn pí。
朝廷谋已劳,两宫食不怡。cháo tíng móu yǐ láo,liǎng gōng shí bù yí。
生民仰首望,使者忘寝饥。shēng mín yǎng shǒu wàng,shǐ zhě wàng qǐn jī。
为之柰何乎,勿计速与迟。wèi zhī nài hé hū,wù jì sù yǔ chí。
事虽有坚定,议论在所持。shì suī yǒu jiān dìng,yì lùn zài suǒ chí。
如一身数疾,必以先后医。rú yī shēn shù jí,bì yǐ xiān hòu yī。
假如移所费,用以业贫民。jiǎ rú yí suǒ fèi,yòng yǐ yè pín mín。
偿其所亡失,救其所苦辛。cháng qí suǒ wáng shī,jiù qí suǒ kǔ xīn。
或贷其田租,或享其终身。huò dài qí tián zū,huò xiǎng qí zhōng shēn。
独孤有常饩,使同室相亲。dú gū yǒu cháng xì,shǐ tóng shì xiāng qīn。
露尸与暴骸,收敛归诸坟。lù shī yǔ bào hái,shōu liǎn guī zhū fén。
精选强明吏,处之使平均。jīng xuǎn qiáng míng lì,chù zhī shǐ píng jūn。
乡官与胥徒,欺者以重论。xiāng guān yǔ xū tú,qī zhě yǐ zhòng lùn。
如此庶几乎,可无愁怨人。rú cǐ shù jǐ hū,kě wú chóu yuàn rén。
下酬更生望,上慰再造仁。xià chóu gèng shēng wàng,shàng wèi zài zào rén。
然而论议者,至今犹纷纷。rán ér lùn yì zhě,zhì jīn yóu fēn fēn。
或复其故道,或因其自然。huò fù qí gù dào,huò yīn qí zì rán。
公如决于一,勿使众议牵。gōng rú jué yú yī,wù shǐ zhòng yì qiān。
在己者有义,在命者以天。zài jǐ zhě yǒu yì,zài mìng zhě yǐ tiān。
而况行职分,而况本诚忱。ér kuàng xíng zhí fēn,ér kuàng běn chéng chén。
圣朝无不察,知子之赤心。shèng cháo wú bù chá,zhī zi zhī chì xīn。
嗟余何为者,草莽且贱微。jiē yú hé wèi zhě,cǎo mǎng qiě jiàn wēi。
与公本无素,一见即弗遗。yǔ gōng běn wú sù,yī jiàn jí fú yí。
以伯兄处我,以古人相期。yǐ bó xiōng chù wǒ,yǐ gǔ rén xiāng qī。
小设犹致说,大事宁无辞。xiǎo shè yóu zhì shuō,dà shì níng wú cí。
年且六十一,未作沟中尸。nián qiě liù shí yī,wèi zuò gōu zhōng shī。
常恐公礼义,如投诸污泥。cháng kǒng gōng lǐ yì,rú tóu zhū wū ní。
岂欲为迂阔,不得已为诗。qǐ yù wèi yū kuò,bù dé yǐ wèi shī。
沥吾之肝胆,但恐同儿嬉。lì wú zhī gān dǎn,dàn kǒng tóng ér xī。
又恐误公事,公千万慎思。yòu kǒng wù gōng shì,gōng qiān wàn shèn sī。
如将从近功,即深图便宜。rú jiāng cóng jìn gōng,jí shēn tú biàn yí。
如必谋久利,唯古人是希。rú bì móu jiǔ lì,wéi gǔ rén shì xī。
是询而是度,是访而是咨。shì xún ér shì dù,shì fǎng ér shì zī。
或博物君子,或宿儒老师。huò bó wù jūn zi,huò sù rú lǎo shī。
或滨河野叟,或市井年耆。huò bīn hé yě sǒu,huò shì jǐng nián qí。
或愚直夫妇,所言无蔽欺。huò yú zhí fū fù,suǒ yán wú bì qī。
或老胥退兵,耳闻而目窥。huò lǎo xū tuì bīng,ěr wén ér mù kuī。
或世为水学,可与讲是非。huò shì wèi shuǐ xué,kě yǔ jiǎng shì fēi。
或博募水工,按地形高卑。huò bó mù shuǐ gōng,àn dì xíng gāo bēi。
从便道穿渠,稍引河势披。cóng biàn dào chuān qú,shāo yǐn hé shì pī。
海既为大壑,汴既分一支。hǎi jì wèi dà hè,biàn jì fēn yī zhī。
如关窍疏通,脏腑病可治。rú guān qiào shū tōng,zàng fǔ bìng kě zhì。
此说如何哉,但恐出于狂。cǐ shuō rú hé zāi,dàn kǒng chū yú kuáng。
如何完障塞,如何复诸塘。rú hé wán zhàng sāi,rú hé fù zhū táng。
观变而待时,亦恐谋不臧。guān biàn ér dài shí,yì kǒng móu bù zāng。
为复有说者,且须严边防。wèi fù yǒu shuō zhě,qiě xū yán biān fáng。
如魏尚守边,见称于冯唐。rú wèi shàng shǒu biān,jiàn chēng yú féng táng。
如祭彤久任,使匈奴伏藏。rú jì tóng jiǔ rèn,shǐ xiōng nú fú cáng。
以车制冲突,如卫青武刚。yǐ chē zhì chōng tū,rú wèi qīng wǔ gāng。
多置强弩手,如李广大黄。duō zhì qiáng nǔ shǒu,rú lǐ guǎng dà huáng。
选募如马隆,练卒如高王。xuǎn mù rú mǎ lóng,liàn zú rú gāo wáng。
如汉置奔命,使我军势张。rú hàn zhì bēn mìng,shǐ wǒ jūn shì zhāng。
短兵斫马胫,冲车乱其行。duǎn bīng zhuó mǎ jìng,chōng chē luàn qí xíng。
赏不以首级,所以严部分。shǎng bù yǐ shǒu jí,suǒ yǐ yán bù fēn。
大陷刀如墙,可以坚吾阵。dà xiàn dāo rú qiáng,kě yǐ jiān wú zhèn。
羊叔子以德,郭子仪以信。yáng shū zi yǐ dé,guō zi yí yǐ xìn。
光弼战河阳,挥旗令直进。guāng bì zhàn hé yáng,huī qí lìng zhí jìn。
其时诸军势,如决水千仞。qí shí zhū jūn shì,rú jué shuǐ qiān rèn。
杨素不用车,可汗下马拜。yáng sù bù yòng chē,kě hàn xià mǎ bài。
仅以其身免,号哭而大败。jǐn yǐ qí shēn miǎn,hào kū ér dà bài。
将帅在方略,胜却百万兵。jiāng shuài zài fāng lüè,shèng què bǎi wàn bīng。
安边在良将,胜却筑长城。ān biān zài liáng jiāng,shèng què zhù zhǎng chéng。
愿子治水功,有以酬明时。yuàn zi zhì shuǐ gōng,yǒu yǐ chóu míng shí。
便领铁林兵,尽衣犀牛皮。biàn lǐng tiě lín bīng,jǐn yī xī niú pí。
连营环绣帽,大纛随牙旗。lián yíng huán xiù mào,dà dào suí yá qí。
分金赐勇敢,藏书付偏裨。fēn jīn cì yǒng gǎn,cáng shū fù piān bì。
先声义信远,下令霜风驰。xiān shēng yì xìn yuǎn,xià lìng shuāng fēng chí。
出塞有丰草,近关无马蹄。chū sāi yǒu fēng cǎo,jìn guān wú mǎ tí。
穹庐大漠外,别部黑山西。qióng lú dà mò wài,bié bù hēi shān xī。
伐谋为上策,何用长缨羁。fá móu wèi shàng cè,hé yòng zhǎng yīng jī。
本朝正明盛,以德服外夷。běn cháo zhèng míng shèng,yǐ dé fú wài yí。
使来不受献,南越回山梯。shǐ lái bù shòu xiàn,nán yuè huí shān tī。
西闭玉门关,东却高句丽。xī bì yù mén guān,dōng què gāo jù lì。
四夷无一事,各安巢穴栖。sì yí wú yī shì,gè ān cháo xué qī。
名将更无功,优诏勒鼎彝。míng jiāng gèng wú gōng,yōu zhào lēi dǐng yí。
师旋作鼓吹,军容除虎貔。shī xuán zuò gǔ chuī,jūn róng chú hǔ pí。
银珰致郊劳,翰林严锁扉。yín dāng zhì jiāo láo,hàn lín yán suǒ fēi。
除书纸用麻,省吏身著绯。chú shū zhǐ yòng má,shěng lì shēn zhù fēi。
公方有所念,山足江之湄。gōng fāng yǒu suǒ niàn,shān zú jiāng zhī méi。
无心入黄阁,有表辞赤墀。wú xīn rù huáng gé,yǒu biǎo cí chì chí。
乞得老来身,浩歌还会稽。qǐ dé lǎo lái shēn,hào gē hái huì jī。
白云与绿波,无所不可之。bái yún yǔ lǜ bō,wú suǒ bù kě zhī。
春风桃花坞,秋色黄菊篱。chūn fēng táo huā wù,qiū sè huáng jú lí。
茶篮与酒榼,壶矢兼琴棋。chá lán yǔ jiǔ kē,hú shǐ jiān qín qí。
烹鸡炊黍饭,可倩庞公妻。pēng jī chuī shǔ fàn,kě qiàn páng gōng qī。
岂无会稽老,雪夜同泛溪。qǐ wú huì jī lǎo,xuě yè tóng fàn xī。
亦有二三子,棹歌相追随。yì yǒu èr sān zi,zhào gē xiāng zhuī suí。
散尽橐中金,留得身上衣。sàn jǐn tuó zhōng jīn,liú dé shēn shàng yī。
有宅是官借,无田可扶犁。yǒu zhái shì guān jiè,wú tián kě fú lí。
闲吟题寺观,长啸入云霓。xián yín tí sì guān,zhǎng xiào rù yún ní。
公得我诗后,一梦须先归。gōng dé wǒ shī hòu,yī mèng xū xiān guī。
徐积

徐积

徐积(1028—1103)北宋聋人教官。字仲车,楚州山阳(今江苏淮安)人。因晚年居楚州南门外,故自号南郭翁。生于宋仁宗天圣六年,卒于徽宗崇宁二年,年七十六岁。政和六年(1116),赐谥节孝处士。家乡人为其建 “徐节孝祠”,明清两代均有修缮,毁于解放初期。《宋史》卷四五九有传。 徐积的作品>>

猜您喜欢

大河上蒋宝文

徐积

大河者大事,我辈安足明。dà hé zhě dà shì,wǒ bèi ān zú míng。
野人好狂言,夫子知本情。yě rén hǎo kuáng yán,fū zi zhī běn qíng。
念此有官守,不可从公行。niàn cǐ yǒu guān shǒu,bù kě cóng gōng xíng。
心方愧古人,渤海之王生。xīn fāng kuì gǔ rén,bó hǎi zhī wáng shēng。

寄王十七丈

徐积

舒州怀宁尉,是我丈人行。shū zhōu huái níng wèi,shì wǒ zhàng rén xíng。
两遗小书去,其礼若非抗。liǎng yí xiǎo shū qù,qí lǐ ruò fēi kàng。
何德称殊礼,胡颜拜首贶。hé dé chēng shū lǐ,hú yán bài shǒu kuàng。
更致附吟哦,以问公无恙。gèng zhì fù yín ó,yǐ wèn gōng wú yàng。

寄张芸叟

徐积

豳有张芸叟,言行俱无邪。bīn yǒu zhāng yún sǒu,yán xíng jù wú xié。
摄官为别驾,虢州仍近家。shè guān wèi bié jià,guó zhōu réng jìn jiā。
寄书来报我,便可取其兄。jì shū lái bào wǒ,biàn kě qǔ qí xiōng。
两缣为一被,同卧复同行。liǎng jiān wèi yī bèi,tóng wò fù tóng xíng。

赠魏教谕

徐积

酒官幸得风流掾,任贵须沽不须贱。jiǔ guān xìng dé fēng liú yuàn,rèn guì xū gū bù xū jiàn。
共君吟笑醉春风,诗似阳春共黄绢。gòng jūn yín xiào zuì chūn fēng,shī shì yáng chūn gòng huáng juàn。
祝君长作白头吟,台背肌肤冻黧面。zhù jūn zhǎng zuò bái tóu yín,tái bèi jī fū dòng lí miàn。

赠陈诚父

徐积

东海陈诚父,回身过山阳。dōng hǎi chén chéng fù,huí shēn guò shān yáng。
登时来见我,言恕而行方。dēng shí lái jiàn wǒ,yán shù ér xíng fāng。
主人太山野,薄意似酒浆。zhǔ rén tài shān yě,báo yì shì jiǔ jiāng。
仍劝客莫饮,恐酒有所伤。réng quàn kè mò yǐn,kǒng jiǔ yǒu suǒ shāng。

赠张才父

徐积

自笑陶潜辈,相逢却论兵。zì xiào táo qián bèi,xiāng féng què lùn bīng。
谁知阵上客,时访郭西生。shuí zhī zhèn shàng kè,shí fǎng guō xī shēng。
喜公抱忠义,顾我非纵横。xǐ gōng bào zhōng yì,gù wǒ fēi zòng héng。
今来求笃论,古事聊一评。jīn lái qiú dǔ lùn,gǔ shì liáo yī píng。
奇正要两存,众寡不可轻。qí zhèng yào liǎng cún,zhòng guǎ bù kě qīng。
兵间有万变,所惭思弗精。bīng jiān yǒu wàn biàn,suǒ cán sī fú jīng。

赠陈纠

徐积

子来别我时,送子到巷口。zi lái bié wǒ shí,sòng zi dào xiàng kǒu。
约去百步地,出巷更引首。yuē qù bǎi bù dì,chū xiàng gèng yǐn shǒu。
乃与二三子,回所舍依依。nǎi yǔ èr sān zi,huí suǒ shě yī yī。
故人情可见,何用送行诗。gù rén qíng kě jiàn,hé yòng sòng xíng shī。

和蒋龙图

徐积

公之所设施,道德之馀事。gōng zhī suǒ shè shī,dào dé zhī yú shì。
有性给其才,无物蔽其意。yǒu xìng gěi qí cái,wú wù bì qí yì。
大车积以载,牛刀迎者解。dà chē jī yǐ zài,niú dāo yíng zhě jiě。
以要操其纲,以妙观其会。yǐ yào cāo qí gāng,yǐ miào guān qí huì。
善誉不尽知,善毁没可讥。shàn yù bù jǐn zhī,shàn huǐ méi kě jī。
校之古人辈,彼若有所为。xiào zhī gǔ rén bèi,bǐ ruò yǒu suǒ wèi。
公之所然者,以智不以凿。gōng zhī suǒ rán zhě,yǐ zhì bù yǐ záo。
其力日以裕,其济日以博。qí lì rì yǐ yù,qí jì rì yǐ bó。
至于我曹者,使相望相闻。zhì yú wǒ cáo zhě,shǐ xiāng wàng xiāng wén。
犹能领官属,携诗叩吾门。yóu néng lǐng guān shǔ,xié shī kòu wú mén。
先看陶家柳,次看陶家菊。xiān kàn táo jiā liǔ,cì kàn táo jiā jú。
茶中许投花,坐上呼燃烛。chá zhōng xǔ tóu huā,zuò shàng hū rán zhú。
顾我为乐叟,勉我以不倦。gù wǒ wèi lè sǒu,miǎn wǒ yǐ bù juàn。
我是孟东野,终附郑公传。wǒ shì mèng dōng yě,zhōng fù zhèng gōng chuán。

和蒋龙图

徐积

鹢口衔波船过猛,樯幔排云北风紧。yì kǒu xián bō chuán guò měng,qiáng màn pái yún běi fēng jǐn。
耽吟俊老绣衣寒,传诗急使筠筒冷。dān yín jùn lǎo xiù yī hán,chuán shī jí shǐ yún tǒng lěng。
诗同使者从何来,谢安枕上吟哦回。shī tóng shǐ zhě cóng hé lái,xiè ān zhěn shàng yín ó huí。
吟哦去望江南雪,雪中往往梅花开。yín ó qù wàng jiāng nán xuě,xuě zhōng wǎng wǎng méi huā kāi。

和李自明

徐积

自明多奇辞,更为奇怪歌。zì míng duō qí cí,gèng wèi qí guài gē。
好共卢仝骑绿耳,吟哦直上昆仑坡。hǎo gòng lú tóng qí lǜ ěr,yín ó zhí shàng kūn lún pō。
更令张旭辈,醉中挥笔书嵯峨。gèng lìng zhāng xù bèi,zuì zhōng huī bǐ shū cuó é。
安用呼老子,两脚跨橐驼。ān yòng hū lǎo zi,liǎng jiǎo kuà tuó tuó。
有命得坚疾,无术除沉疴。yǒu mìng dé jiān jí,wú shù chú chén kē。
一从水木迭用事,肺为废物囚网罗。yī cóng shuǐ mù dié yòng shì,fèi wèi fèi wù qiú wǎng luó。
而况小暑之后有初伏与大暑,更添热厉兼昏魔。ér kuàng xiǎo shǔ zhī hòu yǒu chū fú yǔ dà shǔ,gèng tiān rè lì jiān hūn mó。
骨闲赫赤炭丸走,皮上烘炙铁手摩。gǔ xián hè chì tàn wán zǒu,pí shàng hōng zhì tiě shǒu mó。
有时一屋之内但觉汤火近,不辨镬与锅。yǒu shí yī wū zhī nèi dàn jué tāng huǒ jìn,bù biàn huò yǔ guō。
手持匕箸腹先胀,酒到喉咙颜已酡。shǒu chí bǐ zhù fù xiān zhàng,jiǔ dào hóu lóng yán yǐ tuó。
青黏漆叶无所用,鸟伸熊顾其奈何。qīng nián qī yè wú suǒ yòng,niǎo shēn xióng gù qí nài hé。
五脏孰云可湔洗,百骸终恐生虫窠。wǔ zàng shú yún kě jiān xǐ,bǎi hái zhōng kǒng shēng chóng kē。
脱身难上赤霄路,梦魂忽泛沧溟波。tuō shēn nán shàng chì xiāo lù,mèng hún hū fàn cāng míng bō。
沧溟尽处是星汉,有人常弄机与梭。cāng míng jǐn chù shì xīng hàn,yǒu rén cháng nòng jī yǔ suō。
枯槎去后更无客,历历赤桂来经过。kū chá qù hòu gèng wú kè,lì lì chì guì lái jīng guò。
取得良书挂牛角,持将斗柄吞明河。qǔ dé liáng shū guà niú jiǎo,chí jiāng dòu bǐng tūn míng hé。
但把明河吞满腹,不去龙田拾瑶玉。dàn bǎ míng hé tūn mǎn fù,bù qù lóng tián shí yáo yù。
便控鳌头出海来,霞点云痕在眉目。biàn kòng áo tóu chū hǎi lái,xiá diǎn yún hén zài méi mù。
起穿两柳行青莎,怪歌使我须吟哦。qǐ chuān liǎng liǔ xíng qīng shā,guài gē shǐ wǒ xū yín ó。
吟哦作文非小事,要为法度后世无讥诃。yín ó zuò wén fēi xiǎo shì,yào wèi fǎ dù hòu shì wú jī hē。
大抵文章本诸内,归之无憾斯平和。dà dǐ wén zhāng běn zhū nèi,guī zhī wú hàn sī píng hé。
拟之于经辅之友,精讲明辩相切磋。nǐ zhī yú jīng fǔ zhī yǒu,jīng jiǎng míng biàn xiāng qiè cuō。
君虽病肝,其心可用教。jūn suī bìng gān,qí xīn kě yòng jiào。
我虽病肺,心亦不自阿。wǒ suī bìng fèi,xīn yì bù zì ā。
日夜思索,已矣老矣,所学亡失多。rì yè sī suǒ,yǐ yǐ lǎo yǐ,suǒ xué wáng shī duō。

和倪敦复

徐积

一别北轩君,参商与胡越。yī bié běi xuān jūn,cān shāng yǔ hú yuè。
先声从西来,尘榻为君拂。xiān shēng cóng xī lái,chén tà wèi jūn fú。
吟行时引头,吟坐即摇笔。yín xíng shí yǐn tóu,yín zuò jí yáo bǐ。
未见问行人,既见惜短日。wèi jiàn wèn xíng rén,jì jiàn xī duǎn rì。
缓颊相问劳,剧谈尽忠切。huǎn jiá xiāng wèn láo,jù tán jǐn zhōng qiè。
耳窍虽塞豆,口角自流沫。ěr qiào suī sāi dòu,kǒu jiǎo zì liú mò。
崔子祥而论,祝令闵且说。cuī zi xiáng ér lùn,zhù lìng mǐn qiě shuō。
篱闲菊参差,樽中酒澄澈。lí xián jú cān chà,zūn zhōng jiǔ chéng chè。
把酒互相劝,投菊两不绝。bǎ jiǔ hù xiāng quàn,tóu jú liǎng bù jué。
客主莫分辨,僮仆亦娱悦。kè zhǔ mò fēn biàn,tóng pū yì yú yuè。
若比庞公家,妻子不罗列。ruò bǐ páng gōng jiā,qī zi bù luó liè。
悔令唱骊歌,惜不醉寒月。huǐ lìng chàng lí gē,xī bù zuì hán yuè。
念子为令尹,行义高突兀。niàn zi wèi lìng yǐn,xíng yì gāo tū wù。
当官志不回,敛版腰可折。dāng guān zhì bù huí,liǎn bǎn yāo kě zhé。
与俗皆背驰,而慕古遗烈。yǔ sú jiē bèi chí,ér mù gǔ yí liè。
竹节生便坚,剑气久已发。zhú jié shēng biàn jiān,jiàn qì jiǔ yǐ fā。
其时东野外,频烦大夫谒。qí shí dōng yě wài,pín fán dà fū yè。
篇章日相寻,气势谁可遏。piān zhāng rì xiāng xún,qì shì shuí kě è。
仍携大轴来,使我两目阅。réng xié dà zhóu lái,shǐ wǒ liǎng mù yuè。
人事有合离,岁月成恍惚。rén shì yǒu hé lí,suì yuè chéng huǎng hū。
逸翮腾方高,骏马足不蹶。yì hé téng fāng gāo,jùn mǎ zú bù jué。
子实不我忘,我亦不子忽。zi shí bù wǒ wàng,wǒ yì bù zi hū。
与之气类同,见之心欲豁。yǔ zhī qì lèi tóng,jiàn zhī xīn yù huō。
金城不可破,铁槊不可夺。jīn chéng bù kě pò,tiě shuò bù kě duó。
择交盖已定,言志亦已合。zé jiāo gài yǐ dìng,yán zhì yì yǐ hé。
布阵诗甚详,挥洒手不歇。bù zhèn shī shén xiáng,huī sǎ shǒu bù xiē。
更约临行时,斯言可赠别。gèng yuē lín xíng shí,sī yán kě zèng bié。

和倪敦复

徐积

县令醉时花满睫,县令卧时云满榻。xiàn lìng zuì shí huā mǎn jié,xiàn lìng wò shí yún mǎn tà。
其时北面竹轩凉,雨声霎罢风飒飒。qí shí běi miàn zhú xuān liáng,yǔ shēng shà bà fēng sà sà。
美人争唱醒酒歌,湿透红绡声未匝。měi rén zhēng chàng xǐng jiǔ gē,shī tòu hóng xiāo shēng wèi zā。
玉容沃以沉香水,瑶盘冻屑珠玑杂。yù róng wò yǐ chén xiāng shuǐ,yáo pán dòng xiè zhū jī zá。
魂梦适从何处来,帐中犹把浮云踏。hún mèng shì cóng hé chù lái,zhàng zhōng yóu bǎ fú yún tà。
自说骑鸾向阆风,到时玉洞诸仙合。zì shuō qí luán xiàng láng fēng,dào shí yù dòng zhū xiān hé。
只被桃花迷杀人,行顾瑶关忽双阖。zhǐ bèi táo huā mí shā rén,xíng gù yáo guān hū shuāng hé。
枕上犹能走笔吟,累累吐出珠千蛤。zhěn shàng yóu néng zǒu bǐ yín,lèi lèi tǔ chū zhū qiān há。
压倒唐时白与元,两翁相顾如何答。yā dào táng shí bái yǔ yuán,liǎng wēng xiāng gù rú hé dá。

答范君锡

徐积

醉中吟问风流掾,酒价太高何日贱。zuì zhōng yín wèn fēng liú yuàn,jiǔ jià tài gāo hé rì jiàn。
如何使我典衣沽,诗人未有春衫绢。rú hé shǐ wǒ diǎn yī gū,shī rén wèi yǒu chūn shān juàn。
诗人有酒不须歌,自有春风四面多。shī rén yǒu jiǔ bù xū gē,zì yǒu chūn fēng sì miàn duō。
山阳才吏倪大夫,烦君为我特致书。shān yáng cái lì ní dà fū,fán jūn wèi wǒ tè zhì shū。
正月腊寒犹未去,诸君吟坐待围炉。zhèng yuè là hán yóu wèi qù,zhū jūn yín zuò dài wéi lú。

答范君锡

徐积

报漫翁,无钱可沽酒。bào màn wēng,wú qián kě gū jiǔ。
青衫典不得,黄卷卖不售。qīng shān diǎn bù dé,huáng juǎn mài bù shòu。
借问公田中,秫米种几斗。jiè wèn gōng tián zhōng,shú mǐ zhǒng jǐ dòu。
休管将来旱与水,莫为妻儿种粳米。xiū guǎn jiāng lái hàn yǔ shuǐ,mò wèi qī ér zhǒng jīng mǐ。
兄来留下二万钱,送与酒家主人未。xiōng lái liú xià èr wàn qián,sòng yǔ jiǔ jiā zhǔ rén wèi。
不然何计见春风,空将花插白头翁。bù rán hé jì jiàn chūn fēng,kōng jiāng huā chā bái tóu wēng。
簿书营营几时了,何如载酒访扬雄。bù shū yíng yíng jǐ shí le,hé rú zài jiǔ fǎng yáng xióng。

答范君锡

徐积

漫翁俊逸几无偶,安得吟诗类中酒。màn wēng jùn yì jǐ wú ǒu,ān dé yín shī lèi zhōng jiǔ。
却是蓬头枕上吟,不知还有人嗔否。què shì péng tóu zhěn shàng yín,bù zhī hái yǒu rén chēn fǒu。
漫翁春思今如何,但觉新诗老更多。màn wēng chūn sī jīn rú hé,dàn jué xīn shī lǎo gèng duō。
却应笑我粗豪甚,颇似将军出塞歌。què yīng xiào wǒ cū háo shén,pǒ shì jiāng jūn chū sāi gē。