古诗词

大河上天章公顾子敦

徐积

万物皆有性,顺其性为大。wàn wù jiē yǒu xìng,shùn qí xìng wèi dà。
顺之则无变,反之则有害。shùn zhī zé wú biàn,fǎn zhī zé yǒu hài。
禹之治河也,浚川而掘地。yǔ zhī zhì hé yě,jùn chuān ér jué dì。
水行乎地中,其性安而遂。shuǐ xíng hū dì zhōng,qí xìng ān ér suì。
因地为之防,犹恐不足制。yīn dì wèi zhī fáng,yóu kǒng bù zú zhì。
故附之山足,使循山而行。gù fù zhī shān zú,shǐ xún shān ér xíng。
山不可必得,或原阜丘陵。shān bù kě bì dé,huò yuán fù qiū líng。
水行乎两间,既固而既宁。shuǐ xíng hū liǎng jiān,jì gù ér jì níng。
及将近下流,山远而地平。jí jiāng jìn xià liú,shān yuǎn ér dì píng。
渠裂为二道,河分为九形。qú liè wèi èr dào,hé fēn wèi jiǔ xíng。
虽暴不得怒,虽盛不得盈。suī bào bù dé nù,suī shèng bù dé yíng。
所以顺而制,归之于沧溟。suǒ yǐ shùn ér zhì,guī zhī yú cāng míng。
后代蒙其业,历世六七十。hòu dài méng qí yè,lì shì liù qī shí。
凡千有馀年,而无所决溢。fán qiān yǒu yú nián,ér wú suǒ jué yì。
国君与世主,岂皆尽有德。guó jūn yǔ shì zhǔ,qǐ jiē jǐn yǒu dé。
盖繇河未徙,一皆循禹迹。gài yáo hé wèi xǐ,yī jiē xún yǔ jì。
河道既一徙,下涉乎战国。hé dào jì yī xǐ,xià shè hū zhàn guó。
水行平地上,乃堤防堙塞。shuǐ xíng píng dì shàng,nǎi dī fáng yīn sāi。
其时两堤间,实容五十里。qí shí liǎng dī jiān,shí róng wǔ shí lǐ。
水既有游息,堤无所啮毁。shuǐ jì yǒu yóu xī,dī wú suǒ niè huǐ。
后世迫而坏,河役始烦促。hòu shì pò ér huài,hé yì shǐ fán cù。
伐尽魏国薪,下尽淇园竹。fá jǐn wèi guó xīn,xià jǐn qí yuán zhú。
群官皆负薪,天子自临督。qún guān jiē fù xīn,tiān zi zì lín dū。
其牲用白马,其璧用白玉。qí shēng yòng bái mǎ,qí bì yòng bái yù。
歌辞剧辛酸,姑不至号哭。gē cí jù xīn suān,gū bù zhì hào kū。
瓠子口虽塞,宣房宫虽筑。hù zi kǒu suī sāi,xuān fáng gōng suī zhù。
其后复北决,分为屯氏河。qí hòu fù běi jué,fēn wèi tún shì hé。
遂不复堤塞,塞亦无如何。suì bù fù dī sāi,sāi yì wú rú hé。
两河既分流,害少而利多。liǎng hé jì fēn liú,hài shǎo ér lì duō。
久之屯氏绝,遂独任一渠。jiǔ zhī tún shì jué,suì dú rèn yī qú。
凡再决再塞,用延世之徒。fán zài jué zài sāi,yòng yán shì zhī tú。
有天时人事,可图不可图。yǒu tiān shí rén shì,kě tú bù kě tú。
有幸与不幸,数说不可诬。yǒu xìng yǔ bù xìng,shù shuō bù kě wū。
其后复大决,大坏其田庐。qí hòu fù dà jué,dà huài qí tián lú。
灌三十一县,言事者纷如。guàn sān shí yī xiàn,yán shì zhě fēn rú。
将欲塞之耶,凡役百万夫。jiāng yù sāi zhī yé,fán yì bǎi wàn fū。
费累百巨万,亦未知何如。fèi lèi bǎi jù wàn,yì wèi zhī hé rú。
如此是重困,是重民叹吁。rú cǐ shì zhòng kùn,shì zhòng mín tàn xū。
言事者不已,亦不复塞诸。yán shì zhě bù yǐ,yì bù fù sāi zhū。
李寻解光辈,其言不至迂。lǐ xún jiě guāng bèi,qí yán bù zhì yū。
遂任水所之,渠道自割除。suì rèn shuǐ suǒ zhī,qú dào zì gē chú。
当时募水工,无一人应书。dāng shí mù shuǐ gōng,wú yī rén yīng shū。
学虽有专攻,术亦有穷欤。xué suī yǒu zhuān gōng,shù yì yǒu qióng yú。
诸所说河者,桓谭实主之。zhū suǒ shuō hé zhě,huán tán shí zhǔ zhī。
但聚而为书,实无以处之。dàn jù ér wèi shū,shí wú yǐ chù zhī。
班孟坚作志,亦无所出取。bān mèng jiān zuò zhì,yì wú suǒ chū qǔ。
事有甚难者,虽知无所补。shì yǒu shén nán zhě,suī zhī wú suǒ bǔ。
今之为河堤,与汉无甚殊。jīn zhī wèi hé dī,yǔ hàn wú shén shū。
远者无数里,近无百步馀。yuǎn zhě wú shù lǐ,jìn wú bǎi bù yú。
两堤束其势,如缚吞舟鱼。liǎng dī shù qí shì,rú fù tūn zhōu yú。
适足激其怒,使之逃囚拘。shì zú jī qí nù,shǐ zhī táo qiú jū。
又水性隐伏,有容而必居。yòu shuǐ xìng yǐn fú,yǒu róng ér bì jū。
浸淫而灌注,日往而月徂。jìn yín ér guàn zhù,rì wǎng ér yuè cú。
扫材有腐败,土壤有浮虚。sǎo cái yǒu fǔ bài,tǔ rǎng yǒu fú xū。
水进而不止,正如人病躯。shuǐ jìn ér bù zhǐ,zhèng rú rén bìng qū。
病已在骨髓,医方治皮肤。bìng yǐ zài gǔ suǐ,yī fāng zhì pí fū。
下不漏足胫,上突为背疽。xià bù lòu zú jìng,shàng tū wèi bèi jū。
或水如雷声,或扫如人喘。huò shuǐ rú léi shēng,huò sǎo rú rén chuǎn。
或决如山倾,或去如席卷。huò jué rú shān qīng,huò qù rú xí juǎn。
如蛟龙引阵,如虎豹逃圈。rú jiāo lóng yǐn zhèn,rú hǔ bào táo quān。
如地户开辟,如谁何生变。rú dì hù kāi pì,rú shuí hé shēng biàn。
如神物主之,不可得而辨。rú shén wù zhǔ zhī,bù kě dé ér biàn。
嗟乎有如此,堤防岂能禁。jiē hū yǒu rú cǐ,dī fáng qǐ néng jìn。
盖缘平地上,失水之本性。gài yuán píng dì shàng,shī shuǐ zhī běn xìng。
而又无二渠,分九河所任。ér yòu wú èr qú,fēn jiǔ hé suǒ rèn。
以九合为一,所以如此甚。yǐ jiǔ hé wèi yī,suǒ yǐ rú cǐ shén。
今之为邑居,多在古堤内。jīn zhī wèi yì jū,duō zài gǔ dī nèi。
以诸扫准之,高于屋数倍。yǐ zhū sǎo zhǔn zhī,gāo yú wū shù bèi。
以水面准之,亦高数尺外。yǐ shuǐ miàn zhǔn zhī,yì gāo shù chǐ wài。
诸扫正如城,而土有轻脆。zhū sǎo zhèng rú chéng,ér tǔ yǒu qīng cuì。
民正如鱼鳖,处破湟畎浍。mín zhèng rú yú biē,chù pò huáng quǎn huì。
被溺者常事,不溺者幸大。bèi nì zhě cháng shì,bù nì zhě xìng dà。
又河水重浊,淀淤日以积。yòu hé shuǐ zhòng zhuó,diàn yū rì yǐ jī。
又夏秋霖雨,诸水凑以入。yòu xià qiū lín yǔ,zhū shuǐ còu yǐ rù。
故有必决势,不决者盖鲜。gù yǒu bì jué shì,bù jué zhě gài xiān。
或决彼决此,或决近决远。huò jué bǐ jué cǐ,huò jué jìn jué yuǎn。
或决不可塞,或塞而复决。huò jué bù kě sāi,huò sāi ér fù jué。
或决于旦暮,或决于岁月。huò jué yú dàn mù,huò jué yú suì yuè。
或新扫苟完,或旧扫溃裂。huò xīn sǎo gǒu wán,huò jiù sǎo kuì liè。
譬如千万钧,用一绳持挈。pì rú qiān wàn jūn,yòng yī shéng chí qiè。
必有时而败,必有处而绝。bì yǒu shí ér bài,bì yǒu chù ér jué。
而自决大吴,凡害几郡县。ér zì jué dà wú,fán hài jǐ jùn xiàn。
河既北浸边,诸塘皆受患。hé jì běi jìn biān,zhū táng jiē shòu huàn。
亡胡与逸马,熟为之隔限。wáng hú yǔ yì mǎ,shú wèi zhī gé xiàn。
今虽甚盛时,亦防不虞变。jīn suī shén shèng shí,yì fáng bù yú biàn。
所以议论者,复故道为便。suǒ yǐ yì lùn zhě,fù gù dào wèi biàn。
故道虽已高,可复亦可为。gù dào suī yǐ gāo,kě fù yì kě wèi。
但恐既复后,其变不可知。dàn kǒng jì fù hòu,qí biàn bù kě zhī。
我兵学虽陋,公兵学虽奇。wǒ bīng xué suī lòu,gōng bīng xué suī qí。
我说兵之难,公亦莫我违。wǒ shuō bīng zhī nán,gōng yì mò wǒ wéi。
河事异于兵,其难堪嘘欷。hé shì yì yú bīng,qí nán kān xū xī。
智有不可及,力有不可施。zhì yǒu bù kě jí,lì yǒu bù kě shī。
汲黯非不伟,所塞辄复隳。jí àn fēi bù wěi,suǒ sāi zhé fù huī。
王遵无奈何,誓死而执圭。wáng zūn wú nài hé,shì sǐ ér zhí guī。
若与唐衢说,号哭垂涕洟。ruò yǔ táng qú shuō,hào kū chuí tì tì。
未说穿故道,未说治故堤。wèi shuō chuān gù dào,wèi shuō zhì gù dī。
且说塞河口,所费不可推。qiě shuō sāi hé kǒu,suǒ fèi bù kě tuī。
诸所调发者,委积与山齐。zhū suǒ diào fā zhě,wěi jī yǔ shān qí。
卷扫者如云,进扫者如飞。juǎn sǎo zhě rú yún,jìn sǎo zhě rú fēi。
下扫名入川,其势忧流移。xià sǎo míng rù chuān,qí shì yōu liú yí。
上扫名争高,少动即势危。shàng sǎo míng zhēng gāo,shǎo dòng jí shì wēi。
万人梯急赴,两大鼓急椎。wàn rén tī jí fù,liǎng dà gǔ jí chuí。
作号声号令,用转光指麾。zuò hào shēng hào lìng,yòng zhuǎn guāng zhǐ huī。
其救护危急,争须臾毫厘。qí jiù hù wēi jí,zhēng xū yú háo lí。
又闻被灾郡,数路方荐饥。yòu wén bèi zāi jùn,shù lù fāng jiàn jī。
官私无畜聚,民力俱困疲。guān sī wú chù jù,mín lì jù kùn pí。
朝廷谋已劳,两宫食不怡。cháo tíng móu yǐ láo,liǎng gōng shí bù yí。
生民仰首望,使者忘寝饥。shēng mín yǎng shǒu wàng,shǐ zhě wàng qǐn jī。
为之柰何乎,勿计速与迟。wèi zhī nài hé hū,wù jì sù yǔ chí。
事虽有坚定,议论在所持。shì suī yǒu jiān dìng,yì lùn zài suǒ chí。
如一身数疾,必以先后医。rú yī shēn shù jí,bì yǐ xiān hòu yī。
假如移所费,用以业贫民。jiǎ rú yí suǒ fèi,yòng yǐ yè pín mín。
偿其所亡失,救其所苦辛。cháng qí suǒ wáng shī,jiù qí suǒ kǔ xīn。
或贷其田租,或享其终身。huò dài qí tián zū,huò xiǎng qí zhōng shēn。
独孤有常饩,使同室相亲。dú gū yǒu cháng xì,shǐ tóng shì xiāng qīn。
露尸与暴骸,收敛归诸坟。lù shī yǔ bào hái,shōu liǎn guī zhū fén。
精选强明吏,处之使平均。jīng xuǎn qiáng míng lì,chù zhī shǐ píng jūn。
乡官与胥徒,欺者以重论。xiāng guān yǔ xū tú,qī zhě yǐ zhòng lùn。
如此庶几乎,可无愁怨人。rú cǐ shù jǐ hū,kě wú chóu yuàn rén。
下酬更生望,上慰再造仁。xià chóu gèng shēng wàng,shàng wèi zài zào rén。
然而论议者,至今犹纷纷。rán ér lùn yì zhě,zhì jīn yóu fēn fēn。
或复其故道,或因其自然。huò fù qí gù dào,huò yīn qí zì rán。
公如决于一,勿使众议牵。gōng rú jué yú yī,wù shǐ zhòng yì qiān。
在己者有义,在命者以天。zài jǐ zhě yǒu yì,zài mìng zhě yǐ tiān。
而况行职分,而况本诚忱。ér kuàng xíng zhí fēn,ér kuàng běn chéng chén。
圣朝无不察,知子之赤心。shèng cháo wú bù chá,zhī zi zhī chì xīn。
嗟余何为者,草莽且贱微。jiē yú hé wèi zhě,cǎo mǎng qiě jiàn wēi。
与公本无素,一见即弗遗。yǔ gōng běn wú sù,yī jiàn jí fú yí。
以伯兄处我,以古人相期。yǐ bó xiōng chù wǒ,yǐ gǔ rén xiāng qī。
小设犹致说,大事宁无辞。xiǎo shè yóu zhì shuō,dà shì níng wú cí。
年且六十一,未作沟中尸。nián qiě liù shí yī,wèi zuò gōu zhōng shī。
常恐公礼义,如投诸污泥。cháng kǒng gōng lǐ yì,rú tóu zhū wū ní。
岂欲为迂阔,不得已为诗。qǐ yù wèi yū kuò,bù dé yǐ wèi shī。
沥吾之肝胆,但恐同儿嬉。lì wú zhī gān dǎn,dàn kǒng tóng ér xī。
又恐误公事,公千万慎思。yòu kǒng wù gōng shì,gōng qiān wàn shèn sī。
如将从近功,即深图便宜。rú jiāng cóng jìn gōng,jí shēn tú biàn yí。
如必谋久利,唯古人是希。rú bì móu jiǔ lì,wéi gǔ rén shì xī。
是询而是度,是访而是咨。shì xún ér shì dù,shì fǎng ér shì zī。
或博物君子,或宿儒老师。huò bó wù jūn zi,huò sù rú lǎo shī。
或滨河野叟,或市井年耆。huò bīn hé yě sǒu,huò shì jǐng nián qí。
或愚直夫妇,所言无蔽欺。huò yú zhí fū fù,suǒ yán wú bì qī。
或老胥退兵,耳闻而目窥。huò lǎo xū tuì bīng,ěr wén ér mù kuī。
或世为水学,可与讲是非。huò shì wèi shuǐ xué,kě yǔ jiǎng shì fēi。
或博募水工,按地形高卑。huò bó mù shuǐ gōng,àn dì xíng gāo bēi。
从便道穿渠,稍引河势披。cóng biàn dào chuān qú,shāo yǐn hé shì pī。
海既为大壑,汴既分一支。hǎi jì wèi dà hè,biàn jì fēn yī zhī。
如关窍疏通,脏腑病可治。rú guān qiào shū tōng,zàng fǔ bìng kě zhì。
此说如何哉,但恐出于狂。cǐ shuō rú hé zāi,dàn kǒng chū yú kuáng。
如何完障塞,如何复诸塘。rú hé wán zhàng sāi,rú hé fù zhū táng。
观变而待时,亦恐谋不臧。guān biàn ér dài shí,yì kǒng móu bù zāng。
为复有说者,且须严边防。wèi fù yǒu shuō zhě,qiě xū yán biān fáng。
如魏尚守边,见称于冯唐。rú wèi shàng shǒu biān,jiàn chēng yú féng táng。
如祭彤久任,使匈奴伏藏。rú jì tóng jiǔ rèn,shǐ xiōng nú fú cáng。
以车制冲突,如卫青武刚。yǐ chē zhì chōng tū,rú wèi qīng wǔ gāng。
多置强弩手,如李广大黄。duō zhì qiáng nǔ shǒu,rú lǐ guǎng dà huáng。
选募如马隆,练卒如高王。xuǎn mù rú mǎ lóng,liàn zú rú gāo wáng。
如汉置奔命,使我军势张。rú hàn zhì bēn mìng,shǐ wǒ jūn shì zhāng。
短兵斫马胫,冲车乱其行。duǎn bīng zhuó mǎ jìng,chōng chē luàn qí xíng。
赏不以首级,所以严部分。shǎng bù yǐ shǒu jí,suǒ yǐ yán bù fēn。
大陷刀如墙,可以坚吾阵。dà xiàn dāo rú qiáng,kě yǐ jiān wú zhèn。
羊叔子以德,郭子仪以信。yáng shū zi yǐ dé,guō zi yí yǐ xìn。
光弼战河阳,挥旗令直进。guāng bì zhàn hé yáng,huī qí lìng zhí jìn。
其时诸军势,如决水千仞。qí shí zhū jūn shì,rú jué shuǐ qiān rèn。
杨素不用车,可汗下马拜。yáng sù bù yòng chē,kě hàn xià mǎ bài。
仅以其身免,号哭而大败。jǐn yǐ qí shēn miǎn,hào kū ér dà bài。
将帅在方略,胜却百万兵。jiāng shuài zài fāng lüè,shèng què bǎi wàn bīng。
安边在良将,胜却筑长城。ān biān zài liáng jiāng,shèng què zhù zhǎng chéng。
愿子治水功,有以酬明时。yuàn zi zhì shuǐ gōng,yǒu yǐ chóu míng shí。
便领铁林兵,尽衣犀牛皮。biàn lǐng tiě lín bīng,jǐn yī xī niú pí。
连营环绣帽,大纛随牙旗。lián yíng huán xiù mào,dà dào suí yá qí。
分金赐勇敢,藏书付偏裨。fēn jīn cì yǒng gǎn,cáng shū fù piān bì。
先声义信远,下令霜风驰。xiān shēng yì xìn yuǎn,xià lìng shuāng fēng chí。
出塞有丰草,近关无马蹄。chū sāi yǒu fēng cǎo,jìn guān wú mǎ tí。
穹庐大漠外,别部黑山西。qióng lú dà mò wài,bié bù hēi shān xī。
伐谋为上策,何用长缨羁。fá móu wèi shàng cè,hé yòng zhǎng yīng jī。
本朝正明盛,以德服外夷。běn cháo zhèng míng shèng,yǐ dé fú wài yí。
使来不受献,南越回山梯。shǐ lái bù shòu xiàn,nán yuè huí shān tī。
西闭玉门关,东却高句丽。xī bì yù mén guān,dōng què gāo jù lì。
四夷无一事,各安巢穴栖。sì yí wú yī shì,gè ān cháo xué qī。
名将更无功,优诏勒鼎彝。míng jiāng gèng wú gōng,yōu zhào lēi dǐng yí。
师旋作鼓吹,军容除虎貔。shī xuán zuò gǔ chuī,jūn róng chú hǔ pí。
银珰致郊劳,翰林严锁扉。yín dāng zhì jiāo láo,hàn lín yán suǒ fēi。
除书纸用麻,省吏身著绯。chú shū zhǐ yòng má,shěng lì shēn zhù fēi。
公方有所念,山足江之湄。gōng fāng yǒu suǒ niàn,shān zú jiāng zhī méi。
无心入黄阁,有表辞赤墀。wú xīn rù huáng gé,yǒu biǎo cí chì chí。
乞得老来身,浩歌还会稽。qǐ dé lǎo lái shēn,hào gē hái huì jī。
白云与绿波,无所不可之。bái yún yǔ lǜ bō,wú suǒ bù kě zhī。
春风桃花坞,秋色黄菊篱。chūn fēng táo huā wù,qiū sè huáng jú lí。
茶篮与酒榼,壶矢兼琴棋。chá lán yǔ jiǔ kē,hú shǐ jiān qín qí。
烹鸡炊黍饭,可倩庞公妻。pēng jī chuī shǔ fàn,kě qiàn páng gōng qī。
岂无会稽老,雪夜同泛溪。qǐ wú huì jī lǎo,xuě yè tóng fàn xī。
亦有二三子,棹歌相追随。yì yǒu èr sān zi,zhào gē xiāng zhuī suí。
散尽橐中金,留得身上衣。sàn jǐn tuó zhōng jīn,liú dé shēn shàng yī。
有宅是官借,无田可扶犁。yǒu zhái shì guān jiè,wú tián kě fú lí。
闲吟题寺观,长啸入云霓。xián yín tí sì guān,zhǎng xiào rù yún ní。
公得我诗后,一梦须先归。gōng dé wǒ shī hòu,yī mèng xū xiān guī。
徐积

徐积

徐积(1028—1103)北宋聋人教官。字仲车,楚州山阳(今江苏淮安)人。因晚年居楚州南门外,故自号南郭翁。生于宋仁宗天圣六年,卒于徽宗崇宁二年,年七十六岁。政和六年(1116),赐谥节孝处士。家乡人为其建 “徐节孝祠”,明清两代均有修缮,毁于解放初期。《宋史》卷四五九有传。 徐积的作品>>

猜您喜欢

暴雨

徐积

玉女投壶天大笑,千寻火炬当空照。yù nǚ tóu hú tiān dà xiào,qiān xún huǒ jù dāng kōng zhào。
老龙行迟天忽怒,雷车壮士?连鼓。lǎo lóng xíng chí tiān hū nù,léi chē zhuàng shì hōng lián gǔ。
黑鳞铁甲十万许,急把银河倾作雨。hēi lín tiě jiǎ shí wàn xǔ,jí bǎ yín hé qīng zuò yǔ。

逃席

徐积

主人虽好事,其来不知几。zhǔ rén suī hǎo shì,qí lái bù zhī jǐ。
胡不筑高垣,胡不关重扉。hú bù zhù gāo yuán,hú bù guān zhòng fēi。
不敢直道退,遂由邪径归。bù gǎn zhí dào tuì,suì yóu xié jìng guī。
饮过即有疾,何以慰亲闱。yǐn guò jí yǒu jí,hé yǐ wèi qīn wéi。

有客何为者

徐积

有客何为者,不穿亦不凿。yǒu kè hé wèi zhě,bù chuān yì bù záo。
匣中是何物,尘埃渍锋锷。xiá zhōng shì hé wù,chén āi zì fēng è。
登山守直道,荆榛与沟壑。dēng shān shǒu zhí dào,jīng zhēn yǔ gōu hè。
安得百亩田,以就斑衣乐。ān dé bǎi mǔ tián,yǐ jiù bān yī lè。

周长官出二子诗相示

徐积

丹山一凤双雏生,十分羽翼三分成。dān shān yī fèng shuāng chú shēng,shí fēn yǔ yì sān fēn chéng。
未能飞奋先能鸣,才鸣不作凡鸟声。wèi néng fēi fèn xiān néng míng,cái míng bù zuò fán niǎo shēng。
羽毛安得相混并,鹏霄九万当冥冥。yǔ máo ān dé xiāng hùn bìng,péng xiāo jiǔ wàn dāng míng míng。
箫韶九奏仪王庭,光华舜旦魁群经。xiāo sháo jiǔ zòu yí wáng tíng,guāng huá shùn dàn kuí qún jīng。

又赠二子

徐积

周氏二子千人英,余观其诗余辄惊。zhōu shì èr zi qiān rén yīng,yú guān qí shī yú zhé jīng。
浑然骨格已老成,凛乎辞句冰霜清。hún rán gǔ gé yǐ lǎo chéng,lǐn hū cí jù bīng shuāng qīng。
不然何以知君名,余知必作诗之精。bù rán hé yǐ zhī jūn míng,yú zhī bì zuò shī zhī jīng。
今观君诗眉且低,文章老大无人知。jīn guān jūn shī méi qiě dī,wén zhāng lǎo dà wú rén zhī。
少年便莫相轻欺,丈夫壮气如虹蜺。shǎo nián biàn mò xiāng qīng qī,zhàng fū zhuàng qì rú hóng ní。
古之庸者犹雄飞,青云自有相逢时。gǔ zhī yōng zhě yóu xióng fēi,qīng yún zì yǒu xiāng féng shí。

爱爱歌

徐积

吴越佳人古云好,破家亡国可胜道。wú yuè jiā rén gǔ yún hǎo,pò jiā wáng guó kě shèng dào。
昨夜闲观爱爱歌,坐中叹息无如何。zuó yè xián guān ài ài gē,zuò zhōng tàn xī wú rú hé。
爱爱乃是娼家女,浑金璞玉埋尘土。ài ài nǎi shì chāng jiā nǚ,hún jīn pú yù mái chén tǔ。
歌舞吴中第一人,绿发双鬟才十五。gē wǔ wú zhōng dì yī rén,lǜ fā shuāng huán cái shí wǔ。
耳闻眼见是何事,不谓其人乃如许。ěr wén yǎn jiàn shì hé shì,bù wèi qí rén nǎi rú xǔ。
操心危兮虑患深,半夜灯前泪如雨。cāo xīn wēi xī lǜ huàn shēn,bàn yè dēng qián lèi rú yǔ。
假如一笑得千金,不如嫁作良人妇。jiǎ rú yī xiào dé qiān jīn,bù rú jià zuò liáng rén fù。
桃李不为当路花,芙蓉开向秋风渚。táo lǐ bù wèi dāng lù huā,fú róng kāi xiàng qiū fēng zhǔ。
忽然一日逢张氏,便约终身不相弃。hū rán yī rì féng zhāng shì,biàn yuē zhōng shēn bù xiāng qì。
山可磨兮海可枯,生唯一兮死无二。shān kě mó xī hǎi kě kū,shēng wéi yī xī sǐ wú èr。
有如樗栎丛中木,忽然化作潇湘竹。yǒu rú chū lì cóng zhōng mù,hū rán huà zuò xiāo xiāng zhú。
又如黄鸟春风时,迁乔木兮出幽谷。yòu rú huáng niǎo chūn fēng shí,qiān qiáo mù xī chū yōu gǔ。
文君走马来成都,弄玉吹箫才几曲。wén jūn zǒu mǎ lái chéng dōu,nòng yù chuī xiāo cái jǐ qū。
不闻马上琵琶声,却在山头望夫哭。bù wén mǎ shàng pí pá shēng,què zài shān tóu wàng fū kū。
去年春风还满房,昨夜月明还满床。qù nián chūn fēng hái mǎn fáng,zuó yè yuè míng hái mǎn chuáng。
行人一去不复返,不是江山歧路长。xíng rén yī qù bù fù fǎn,bù shì jiāng shān qí lù zhǎng。
前年犹惜金缕衣,去年不画深燕脂。qián nián yóu xī jīn lǚ yī,qù nián bù huà shēn yàn zhī。
今年今日万事已,鲛绡翡翠看如泥。jīn nián jīn rì wàn shì yǐ,jiāo xiāo fěi cuì kàn rú ní。
一女二夫兮妾之所羞,不忠于所事兮其将何求。yī nǚ èr fū xī qiè zhī suǒ xiū,bù zhōng yú suǒ shì xī qí jiāng hé qiú。
蛾眉皓齿兮乃妾之雠,不如无生兮庶几无尤。é méi hào chǐ xī nǎi qiè zhī chóu,bù rú wú shēng xī shù jǐ wú yóu。
喓喓草虫兮趯趯阜螽,靡不有初兮鲜克有终。yāo yāo cǎo chóng xī tì tì fù zhōng,mí bù yǒu chū xī xiān kè yǒu zhōng。
鸳鸯于飞兮毕之罗之,人闲此恨兮消何时。yuān yāng yú fēi xī bì zhī luó zhī,rén xián cǐ hèn xī xiāo hé shí。
深山人迹不到处,病鸾敛翅巢空枝。shēn shān rén jì bù dào chù,bìng luán liǎn chì cháo kōng zhī。

题寄亭

徐积

大抵人闲同一寓,外物之来寓中寓。dà dǐ rén xián tóng yī yù,wài wù zhī lái yù zhōng yù。
主人于尔本无心,谁使之来谁使去。zhǔ rén yú ěr běn wú xīn,shuí shǐ zhī lái shuí shǐ qù。
来时无所增吾悦,去时谈笑亦不辍。lái shí wú suǒ zēng wú yuè,qù shí tán xiào yì bù chuò。
惟有山叟与溪翁,屋里闲云船上月。wéi yǒu shān sǒu yǔ xī wēng,wū lǐ xián yún chuán shàng yuè。
一从古往成蹉跎,失之则憾得之歌。yī cóng gǔ wǎng chéng cuō tuó,shī zhī zé hàn dé zhī gē。
不从平路从风波,或遭陷阱或网罗。bù cóng píng lù cóng fēng bō,huò zāo xiàn jǐng huò wǎng luó。
有人啮臂遗其亲,有人之楚复之秦。yǒu rén niè bì yí qí qīn,yǒu rén zhī chǔ fù zhī qín。
侯门洒扫宁苦辛,牛衣涕泣伤贱贫。hóu mén sǎ sǎo níng kǔ xīn,niú yī tì qì shāng jiàn pín。
谁人炫鬻来上书,谁人乞贷留公车。shuí rén xuàn yù lái shàng shū,shuí rén qǐ dài liú gōng chē。
谁人入关便弃繻,谁思躣马疾其驱。shuí rén rù guān biàn qì xū,shuí sī qú mǎ jí qí qū。
更有隋时二隐夫,欲将林壑谋金朱。gèng yǒu suí shí èr yǐn fū,yù jiāng lín hè móu jīn zhū。
倒行之辈尤可吁,当时自欲烹其躯。dào xíng zhī bèi yóu kě xū,dāng shí zì yù pēng qí qū。
却是扬雄所性恬,谁须名字学韦贤。què shì yáng xióng suǒ xìng tián,shuí xū míng zì xué wéi xián。
积薪可恨汲生言,不道真风任自然。jī xīn kě hèn jí shēng yán,bù dào zhēn fēng rèn zì rán。
自然处者其为谁,以寄名亭如此奇。zì rán chù zhě qí wèi shuí,yǐ jì míng tíng rú cǐ qí。
俗人所患在失之,安知达者静者心平夷。sú rén suǒ huàn zài shī zhī,ān zhī dá zhě jìng zhě xīn píng yí。
达者洞然无所蔽,静者泊然无所累。dá zhě dòng rán wú suǒ bì,jìng zhě pō rán wú suǒ lèi。
无蔽无累无所营,其中主者性与诚。wú bì wú lèi wú suǒ yíng,qí zhōng zhǔ zhě xìng yǔ chéng。
登斯亭兮观斯名,人闲万事皆可平。dēng sī tíng xī guān sī míng,rén xián wàn shì jiē kě píng。

有客不为赋

徐积

有客不为赋,而乃求荣阶。yǒu kè bù wèi fù,ér nǎi qiú róng jiē。
是犹适吴楚,却背东西来。shì yóu shì wú chǔ,què bèi dōng xī lái。
孟郊从进士,闻者徒相咍。mèng jiāo cóng jìn shì,wén zhě tú xiāng hāi。
退之发已秃,知己其谁哉。tuì zhī fā yǐ tū,zhī jǐ qí shuí zāi。
余独谓不然,此事何足哀。yú dú wèi bù rán,cǐ shì hé zú āi。
但恐子之道,未足为奇侅。dàn kǒng zi zhī dào,wèi zú wèi qí gāi。
子歌坚诚好,不为利所回。zi gē jiān chéng hǎo,bù wèi lì suǒ huí。
得则为颜氏,失则为隤懒。dé zé wèi yán shì,shī zé wèi tuí lǎn。
为子歌一阕,为子酌一杯。wèi zi gē yī què,wèi zi zhuó yī bēi。
余歌为尔宜何歌,余闻日月如飞梭。yú gē wèi ěr yí hé gē,yú wén rì yuè rú fēi suō。
但忧其道不到古,穷通之事余如何。dàn yōu qí dào bù dào gǔ,qióng tōng zhī shì yú rú hé。

八月十四夜

徐积

有人望月吟太虚,半夜秋风生碧芦。yǒu rén wàng yuè yín tài xū,bàn yè qiū fēng shēng bì lú。
碧芦风起吹老桂,吟声入月惊蟾蜍。bì lú fēng qǐ chuī lǎo guì,yín shēng rù yuè jīng chán chú。
明夜中秋更好吟,兔肥蟾大桂成林。míng yè zhōng qiū gèng hǎo yín,tù féi chán dà guì chéng lín。
桂兔之外有何物,玉池水到中秋溢,秋风刮水如霜滴。guì tù zhī wài yǒu hé wù,yù chí shuǐ dào zhōng qiū yì,qiū fēng guā shuǐ rú shuāng dī。

中秋月下作赠吕秘校

徐积

去年中秋月,与子共吟诗。qù nián zhōng qiū yuè,yǔ zi gòng yín shī。
今年中秋月,与子嗟别离。jīn nián zhōng qiū yuè,yǔ zi jiē bié lí。
前书约相见,颇说中秋期。qián shū yuē xiāng jiàn,pǒ shuō zhōng qiū qī。
夜久风霜寒,对月空相思。yè jiǔ fēng shuāng hán,duì yuè kōng xiāng sī。

寄汝弼

徐积

山阳如许大,不与我同住。shān yáng rú xǔ dà,bù yǔ wǒ tóng zhù。
翩翩雁与鸿,可惜分飞去。piān piān yàn yǔ hóng,kě xī fēn fēi qù。
淮中极清泚,亦有洲与沚。huái zhōng jí qīng cǐ,yì yǒu zhōu yǔ zhǐ。
一雁自安栖,一鸿望江水。yī yàn zì ān qī,yī hóng wàng jiāng shuǐ。

寄张宜伯

徐积

空中气候何苍苍,风力不劲云不黄。kōng zhōng qì hòu hé cāng cāng,fēng lì bù jìn yún bù huáng。
一冬无雪农家忙,为忧麰麦不丰穰。yī dōng wú xuě nóng jiā máng,wèi yōu móu mài bù fēng ráng。
若有雪时满引觞,仍将诗去报庾郎。ruò yǒu xuě shí mǎn yǐn shāng,réng jiāng shī qù bào yǔ láng。
牢收浙帅厨中羊,恐有剑客过城隍。láo shōu zhè shuài chú zhōng yáng,kǒng yǒu jiàn kè guò chéng huáng。

渔者

徐积

缚竹编茅杂乱蓬,四篱俱是野花丛。fù zhú biān máo zá luàn péng,sì lí jù shì yě huā cóng。
莫道江湖山色好,篱落不禁秋后风。mò dào jiāng hú shān sè hǎo,lí luò bù jìn qiū hòu fēng。
秋后风从西北起,身上蓑衣冷如水。qiū hòu fēng cóng xī běi qǐ,shēn shàng suō yī lěng rú shuǐ。
夫妻却在钓船中,儿孙走入芦花里。fū qī què zài diào chuán zhōng,ér sūn zǒu rù lú huā lǐ。
夫妻不会作活计,辛苦卖鱼沽酒费。fū qī bù huì zuò huó jì,xīn kǔ mài yú gū jiǔ fèi。
儿孙身上更贫穷,白日无衣夜无被。ér sūn shēn shàng gèng pín qióng,bái rì wú yī yè wú bèi。
昨日前村酤酒处,今朝忽见无人住。zuó rì qián cūn gū jiǔ chù,jīn cháo hū jiàn wú rén zhù。
闻道江南地更暖,移舟急望江南去。wén dào jiāng nán dì gèng nuǎn,yí zhōu jí wàng jiāng nán qù。

濉阳

徐积

尝闻唐李氏,世号为贤妻。cháng wén táng lǐ shì,shì hào wèi xián qī。
以力营七丧,或谓难庶几。yǐ lì yíng qī sàng,huò wèi nán shù jǐ。
孰知蔡家妇,其事乃同之。shú zhī cài jiā fù,qí shì nǎi tóng zhī。
岂特在中馈,无往而无仪。qǐ tè zài zhōng kuì,wú wǎng ér wú yí。
孝于其所尊,慈于其所卑。xiào yú qí suǒ zūn,cí yú qí suǒ bēi。
即知义所在,能终义所为。jí zhī yì suǒ zài,néng zhōng yì suǒ wèi。
我生至此极,我嫁逢百罹。wǒ shēng zhì cǐ jí,wǒ jià féng bǎi lí。
其属死略尽,其骨俱无归。qí shǔ sǐ lüè jǐn,qí gǔ jù wú guī。
身为未亡人,心乃真男儿。shēn wèi wèi wáng rén,xīn nǎi zhēn nán ér。
以己任其责,无忘须臾时。yǐ jǐ rèn qí zé,wú wàng xū yú shí。
但恐事不济,安知恤寒饥。dàn kǒng shì bù jì,ān zhī xù hán jī。
乃捐奉生具,而为送亡资。nǎi juān fèng shēng jù,ér wèi sòng wáng zī。
面不御膏沐,首不加冠笄。miàn bù yù gāo mù,shǒu bù jiā guān jī。
金珠鬻于市,文绣容何施。jīn zhū yù yú shì,wén xiù róng hé shī。
更无囊中装,唯有身上衣。gèng wú náng zhōng zhuāng,wéi yǒu shēn shàng yī。
殆将截其发,幸苟完其肌。dài jiāng jié qí fā,xìng gǒu wán qí jī。
所得盖良苦,所积从细微。suǒ dé gài liáng kǔ,suǒ jī cóng xì wēi。
如此十年久,犹以为支离。rú cǐ shí nián jiǔ,yóu yǐ wèi zhī lí。
日下卜诸良,宅兆相厥宜。rì xià bo zhū liáng,zhái zhào xiāng jué yí。
一举十八丧,一旦得所依。yī jǔ shí bā sàng,yī dàn dé suǒ yī。
手自植松楸,身亦沾涂泥。shǒu zì zhí sōng qiū,shēn yì zhān tú ní。
何暇裹两足,但知勤四肢。hé xiá guǒ liǎng zú,dàn zhī qín sì zhī。
居者叹于室,行者泣于歧。jū zhě tàn yú shì,xíng zhě qì yú qí。
鸟亦助叫号,人思操蔂梩。niǎo yì zhù jiào hào,rén sī cāo léi lí。
冥冥长夜魂,所获喜可知。míng míng zhǎng yè hún,suǒ huò xǐ kě zhī。
郁郁佳城中,不为中道尸。yù yù jiā chéng zhōng,bù wèi zhōng dào shī。
卒办其家事,少慰而心悲。zú bàn qí jiā shì,shǎo wèi ér xīn bēi。
义深海可涸,行坚山可摧。yì shēn hǎi kě hé,xíng jiān shān kě cuī。
孤诚贯白日,幽光淩虹霓。gū chéng guàn bái rì,yōu guāng líng hóng ní。
吾闻古烈女,荦荦非无奇。wú wén gǔ liè nǚ,luò luò fēi wú qí。
一死盖易处,一节亦易持。yī sǐ gài yì chù,yī jié yì yì chí。
至如张氏者,使人尤歔欷。zhì rú zhāng shì zhě,shǐ rén yóu xū xī。
谁为孝妇传,谁为黄绢碑。shuí wèi xiào fù chuán,shuí wèi huáng juàn bēi。
亦有淮上翁,为述濉阳诗。yì yǒu huái shàng wēng,wèi shù suī yáng shī。
移书太史氏,无令兹逸遗。yí shū tài shǐ shì,wú lìng zī yì yí。

哀哀词

徐积

哀哀复哀哀,哀哀至此极。āi āi fù āi āi,āi āi zhì cǐ jí。
孤儿与慈母,中路忽相失。gū ér yǔ cí mǔ,zhōng lù hū xiāng shī。
恍惚须臾闲,终日不复得。huǎng hū xū yú xián,zhōng rì bù fù dé。
谁复坐我堂,谁复入我室。shuí fù zuò wǒ táng,shuí fù rù wǒ shì。
谁复饮儿酒,谁复哺儿食。shuí fù yǐn ér jiǔ,shuí fù bǔ ér shí。
儿饥复谁念,儿寒复谁恤。ér jī fù shuí niàn,ér hán fù shuí xù。
耳不闻慈语,目不见慈色。ěr bù wén cí yǔ,mù bù jiàn cí sè。
譬如行路人,日远如一日。pì rú xíng lù rén,rì yuǎn rú yī rì。
行人犹可期,远道犹可追。xíng rén yóu kě qī,yuǎn dào yóu kě zhuī。
天穷地尽处,一日犹可归。tiān qióng dì jǐn chù,yī rì yóu kě guī。
哀哀复哀哀,此去无尽时。āi āi fù āi āi,cǐ qù wú jǐn shí。
谁言生离别,不知死别离。shuí yán shēng lí bié,bù zhī sǐ bié lí。
君不见人已闭门鸟已栖,黄昏冢畔孤儿啼。jūn bù jiàn rén yǐ bì mén niǎo yǐ qī,huáng hūn zhǒng pàn gū ér tí。