古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

和鲜于子骏益昌官舍八咏桐轩

苏辙

平地厌喧嚣,虚斋上山足。píng dì yàn xuān xiāo,xū zhāi shàng shān zú。
萧条远城市,坡陀富林麓。xiāo tiáo yuǎn chéng shì,pō tuó fù lín lù。
简书日填委,杖屦每幽独。jiǎn shū rì tián wěi,zhàng jù měi yōu dú。
岂无山中士,高卧白茅屋。qǐ wú shān zhōng shì,gāo wò bái máo wū。
逢人默无语,长啸响岩谷。féng rén mò wú yǔ,zhǎng xiào xiǎng yán gǔ。
此室庶可招,夜月相从宿。cǐ shì shù kě zhāo,yè yuè xiāng cóng sù。

和鲜于子骏益昌官舍八咏桐轩

苏辙

登山稍已高,旷望良亦远。dēng shān shāo yǐ gāo,kuàng wàng liáng yì yuǎn。
危亭在山腹,物景行自变。wēi tíng zài shān fù,wù jǐng xíng zì biàn。
诸峰宿露收,草木朝阳绚。zhū fēng sù lù shōu,cǎo mù cháo yáng xuàn。
盎盎云出山,溜溜泉垂坂。àng àng yún chū shān,liū liū quán chuí bǎn。
徐行得佳处,永日遂忘返。xú xíng dé jiā chù,yǒng rì suì wàng fǎn。
此乐只自知,傍人任嫌懒。cǐ lè zhǐ zì zhī,bàng rén rèn xián lǎn。

和鲜于子骏益昌官舍八咏桐轩

苏辙

亭高众山下,胜势不自收。tíng gāo zhòng shān xià,shèng shì bù zì shōu。
冈峦向眼尽,风籁与耳谋。gāng luán xiàng yǎn jǐn,fēng lài yǔ ěr móu。
鸢飞半岭息,云起当空游。yuān fēi bàn lǐng xī,yún qǐ dāng kōng yóu。
视身如乘风,超然忘百忧。shì shēn rú chéng fēng,chāo rán wàng bǎi yōu。
暮归室中居,唯见窗户幽。mù guī shì zhōng jū,wéi jiàn chuāng hù yōu。
视听随物变,恍谁识其由。shì tīng suí wù biàn,huǎng shuí shí qí yóu。

和鲜于子骏益昌官舍八咏桐轩

苏辙

昔过益昌城,莫登君子堂。xī guò yì chāng chéng,mò dēng jūn zi táng。
驾言念长道,未暇升崇冈。jià yán niàn zhǎng dào,wèi xiá shēng chóng gāng。
今闻宝峰上,缥缈陵朝阳。jīn wén bǎo fēng shàng,piāo miǎo líng cháo yáng。
三休引萝蔓,一览穷苍茫。sān xiū yǐn luó màn,yī lǎn qióng cāng máng。
微云霭双剑,落日明故乡。wēi yún ǎi shuāng jiàn,luò rì míng gù xiāng。
奔驰迹未安,山薮意自长。bēn chí jì wèi ān,shān sǒu yì zì zhǎng。
漂摇万里外,手把新诗章。piāo yáo wàn lǐ wài,shǒu bǎ xīn shī zhāng。
宦游不忘归,何异鸟欲翔。huàn yóu bù wàng guī,hé yì niǎo yù xiáng。
尘土污颜面,年华侵鬓霜。chén tǔ wū yán miàn,nián huá qīn bìn shuāng。
何时首归路,所至聊彷徨。hé shí shǒu guī lù,suǒ zhì liáo páng huáng。
樽俎逢故人,亭榭凝清光。zūn zǔ féng gù rén,tíng xiè níng qīng guāng。
为我具斗酒,宿恨犹可偿。wèi wǒ jù dòu jiǔ,sù hèn yóu kě cháng。

送施历城辩归常州

苏辙

高人不受尘土侵,三年浙江藏何深。gāo rén bù shòu chén tǔ qīn,sān nián zhè jiāng cáng hé shēn。
久闲物理有相复,历城官事森成林。jiǔ xián wù lǐ yǒu xiāng fù,lì chéng guān shì sēn chéng lín。
乘时敛散逐十二,鞭挞逋负徒哀矜。chéng shí liǎn sàn zhú shí èr,biān tà bū fù tú āi jīn。
一杯相属未尝得,百亩归去将安能。yī bēi xiāng shǔ wèi cháng dé,bǎi mǔ guī qù jiāng ān néng。
潜逃虽出知者后,黾勉尚见仁人心。qián táo suī chū zhī zhě hòu,mǐn miǎn shàng jiàn rén rén xīn。
归期忽告三月尾,强留不顾千黄金。guī qī hū gào sān yuè wěi,qiáng liú bù gù qiān huáng jīn。
河豚虽过鲈鳜在,粳稻正插风雨淫。hé tún suī guò lú guì zài,jīng dào zhèng chā fēng yǔ yín。
酒肴劳苦罄邻里,期会迫隘思僚朋。jiǔ yáo láo kǔ qìng lín lǐ,qī huì pò ài sī liáo péng。
山川吴越我所爱,扁舟佗日要追寻。shān chuān wú yuè wǒ suǒ ài,biǎn zhōu tuó rì yào zhuī xún。
滞留未用便相诧,半年岁月行骎骎。zhì liú wèi yòng biàn xiāng chà,bàn nián suì yuè xíng qīn qīn。

赠马正卿秀才

苏辙

男儿生可怜,赤手空腹无一钱。nán ér shēng kě lián,chì shǒu kōng fù wú yī qián。
死丧三世委平地,骨肉不得归黄泉。sǐ sàng sān shì wěi píng dì,gǔ ròu bù dé guī huáng quán。
徒行乞丐买坟墓,冠帻破败衣履穿。tú xíng qǐ gài mǎi fén mù,guān zé pò bài yī lǚ chuān。
矫然未肯妄求取,耻以不义藏其先。jiǎo rán wèi kěn wàng qiú qǔ,chǐ yǐ bù yì cáng qí xiān。
辛勤直使行路泣,六亲不信相尤愆。xīn qín zhí shǐ xíng lù qì,liù qīn bù xìn xiāng yóu qiān。
问人何罪穷至此,人不敢尤其怨天。wèn rén hé zuì qióng zhì cǐ,rén bù gǎn yóu qí yuàn tiān。
孝慈未省鬼神恶,兄弟宁有木石顽。xiào cí wèi shěng guǐ shén è,xiōng dì níng yǒu mù shí wán。
善人自古有不遇,力行不废良谓贤。shàn rén zì gǔ yǒu bù yù,lì xíng bù fèi liáng wèi xián。

喜雪呈李公择

苏辙

秋来旱已久,雪至亦不薄。qiū lái hàn yǐ jiǔ,xuě zhì yì bù báo。
沉沉夜未眠,蔌蔌声初落。chén chén yè wèi mián,sù sù shēng chū luò。
霏微入疏户,眩晃先朱阁。fēi wēi rù shū hù,xuàn huǎng xiān zhū gé。
披衣视群动,照屋始惊愕。pī yī shì qún dòng,zhào wū shǐ jīng è。
晨起犯清寒,繁阴看溟漠。chén qǐ fàn qīng hán,fán yīn kàn míng mò。
乔林冻相倚,隙瓦乾犹烁。qiáo lín dòng xiāng yǐ,xì wǎ qián yóu shuò。
孤村掩圭窦,深径没芒屩。gū cūn yǎn guī dòu,shēn jìng méi máng juē。
平野恣汗漫,四山增荦埆。píng yě zì hàn màn,sì shān zēng luò què。
晚色漏斜阳,林光粲相错。wǎn sè lòu xié yáng,lín guāng càn xiāng cuò。
氛埃一清荡,疫疠解缠缚。fēn āi yī qīng dàng,yì lì jiě chán fù。
寒蔬养春芽,宿麦布冬脚。hán shū yǎng chūn yá,sù mài bù dōng jiǎo。
官居亦何赖,岁事信所托。guān jū yì hé lài,suì shì xìn suǒ tuō。
逋逃幸一饱,剽盗止群恶。bū táo xìng yī bǎo,piāo dào zhǐ qún è。
无事乐自多,有酒庶可酌。wú shì lè zì duō,yǒu jiǔ shù kě zhuó。
我行今不久,公到时方昨。wǒ xíng jīn bù jiǔ,gōng dào shí fāng zuó。
丰穰识天意,暇豫可前约。fēng ráng shí tiān yì,xiá yù kě qián yuē。
斋厨虽无馀,宾客甚易诺。zhāi chú suī wú yú,bīn kè shén yì nuò。
行须酒壶倒,莫待阴云剥。xíng xū jiǔ hú dào,mò dài yīn yún bō。

次韵蒋夔寒夜见过

苏辙

都城广大漫如天,旅人骚屑谁与欢。dōu chéng guǎng dà màn rú tiān,lǚ rén sāo xiè shuí yǔ huān。
北风号怒屋无瓦,夜气凝冽冰生盘。běi fēng hào nù wū wú wǎ,yè qì níng liè bīng shēng pán。
雪声旋下白玉片,灯花暗结丹砂丸。xuě shēng xuán xià bái yù piàn,dēng huā àn jié dān shā wán。
叩门剥啄惊客至,吹火仓卒怜君寒。kòu mén bō zhuó jīng kè zhì,chuī huǒ cāng zú lián jūn hán。
明时未省有遗弃,高论自笑终汗漫。míng shí wèi shěng yǒu yí qì,gāo lùn zì xiào zhōng hàn màn。
识君太学嗟岁久,至今客舍犹泥蟠。shí jūn tài xué jiē suì jiǔ,zhì jīn kè shě yóu ní pán。
正如憔悴入笼鹤,坐见摧落凌风翰。zhèng rú qiáo cuì rù lóng hè,zuò jiàn cuī luò líng fēng hàn。
明朝尚肯过吾饮,有酒不尽行将酸。míng cháo shàng kěn guò wú yǐn,yǒu jiǔ bù jǐn xíng jiāng suān。

雪中呈范景仁侍郎

苏辙

羁游亦何乐,幸此贤主人。jī yóu yì hé lè,xìng cǐ xián zhǔ rén。
东斋暖且深,高眠不知晨。dōng zhāi nuǎn qiě shēn,gāo mián bù zhī chén。
开门惊照曜,舞雪方缤纷。kāi mén jīng zhào yào,wǔ xuě fāng bīn fēn。
繁云覆庭庑,落势一何匀。fán yún fù tíng wǔ,luò shì yī hé yún。
霏微本无着,积叠巧相因。fēi wēi běn wú zhe,jī dié qiǎo xiāng yīn。
万类忽同色,九衢净无尘。wàn lèi hū tóng sè,jiǔ qú jìng wú chén。
园林开组练,观阙堆琼珉。yuán lín kāi zǔ liàn,guān quē duī qióng mín。
虫书散鸟足,缟带翻车轮。chóng shū sàn niǎo zú,gǎo dài fān chē lún。
远游浩千里,欲出迷四邻。yuǎn yóu hào qiān lǐ,yù chū mí sì lín。
谁言助春农,亦善欺客贫。shuí yán zhù chūn nóng,yì shàn qī kè pín。
赖我古君子,高谈吐阳春。lài wǒ gǔ jūn zi,gāo tán tǔ yáng chūn。
方当庇华屋,岂忧无束薪。fāng dāng bì huá wū,qǐ yōu wú shù xīn。

次韵景仁丙辰除夜

苏辙

数举除夜酒,稍消少年豪。shù jǔ chú yè jiǔ,shāo xiāo shǎo nián háo。
浮光寄流水,妙理付浊醪。fú guāng jì liú shuǐ,miào lǐ fù zhuó láo。
微阳未出土,大雪飞鹅毛。wēi yáng wèi chū tǔ,dà xuě fēi é máo。
试问冰霜劲,春来能久牢。shì wèn bīng shuāng jìn,chūn lái néng jiǔ láo。

赠净因臻长老

苏辙

十方老僧十年旧,燕坐绳床看奔走。shí fāng lǎo sēng shí nián jiù,yàn zuò shéng chuáng kàn bēn zǒu。
远游新自济南来,满身自觉多尘垢。yuǎn yóu xīn zì jì nán lái,mǎn shēn zì jué duō chén gòu。
暖汤百斛劝我浴,骊山衮衮泉倾窦。nuǎn tāng bǎi hú quàn wǒ yù,lí shān gǔn gǔn quán qīng dòu。
明窗困卧百缘绝,此身莹净初何有。míng chuāng kùn wò bǎi yuán jué,cǐ shēn yíng jìng chū hé yǒu。
清泉自清身自洁,尘垢无生亦无灭。qīng quán zì qīng shēn zì jié,chén gòu wú shēng yì wú miè。
振衣却起就华堂,老僧相对无言说。zhèn yī què qǐ jiù huá táng,lǎo sēng xiāng duì wú yán shuō。
南山采菌软未干,西园撷菜寒方茁。nán shān cǎi jūn ruǎn wèi gàn,xī yuán xié cài hán fāng zhuó。
与君饱食更何求,一杯茗粥倾铜叶。yǔ jūn bǎo shí gèng hé qiú,yī bēi míng zhōu qīng tóng yè。

次前韵答景仁

苏辙

儒林谈道亦云旧,远自太史牛马走。rú lín tán dào yì yún jiù,yuǎn zì tài shǐ niú mǎ zǒu。
区区分别竟何为,扰扰祇添心上垢。qū qū fēn bié jìng hé wèi,rǎo rǎo qí tiān xīn shàng gòu。
道大如天不可测,异出同归各穿窦。dào dà rú tiān bù kě cè,yì chū tóng guī gè chuān dòu。
浩然一水散千沤,却观彼我曾无有。hào rán yī shuǐ sàn qiān ōu,què guān bǐ wǒ céng wú yǒu。
我丈中心冰玉洁,世上浮荣尽灰灭。wǒ zhàng zhōng xīn bīng yù jié,shì shàng fú róng jǐn huī miè。
终年行道自不知,笑指空门名异说。zhōng nián xíng dào zì bù zhī,xiào zhǐ kōng mén míng yì shuō。
此心未信道不生,石上下种何由茁。cǐ xīn wèi xìn dào bù shēng,shí shàng xià zhǒng hé yóu zhuó。
道在起居饮食中,安问胡僧分五叶。dào zài qǐ jū yǐn shí zhōng,ān wèn hú sēng fēn wǔ yè。

游城西集庆园

苏辙

送客城西客已远,归路北池接南苑。sòng kè chéng xī kè yǐ yuǎn,guī lù běi chí jiē nán yuàn。
冰澌片断水光浮,柳线和柔风力软。bīng sī piàn duàn shuǐ guāng fú,liǔ xiàn hé róu fēng lì ruǎn。
缭墙朱户谁家园,流水平畦春日浅。liáo qiáng zhū hù shuí jiā yuán,liú shuǐ píng qí chūn rì qiǎn。
禁河分溜一池足,洛圃移花百金贱。jìn hé fēn liū yī chí zú,luò pǔ yí huā bǎi jīn jiàn。
飞甍斤斧声未绝,翠柏栽培影初遍。fēi méng jīn fǔ shēng wèi jué,cuì bǎi zāi péi yǐng chū biàn。
傍人笑指高台处,前年适见荒榛满。bàng rén xiào zhǐ gāo tái chù,qián nián shì jiàn huāng zhēn mǎn。
金钱力夺天地功,岁月未多风物换。jīn qián lì duó tiān dì gōng,suì yuè wèi duō fēng wù huàn。
人生富贵无不成,都门坐置山林观。rén shēng fù guì wú bù chéng,dōu mén zuò zhì shān lín guān。
暖风迟日时一到,早出莫归应未晚。nuǎn fēng chí rì shí yī dào,zǎo chū mò guī yīng wèi wǎn。
主人最贵稀出城,长使憧憧路人看。zhǔ rén zuì guì xī chū chéng,zhǎng shǐ chōng chōng lù rén kàn。

游景仁东园

苏辙

新春甫惊蛰,草木犹未知。xīn chūn fǔ jīng zhé,cǎo mù yóu wèi zhī。
高人静无事,颇怪春来迟。gāo rén jìng wú shì,pǒ guài chūn lái chí。
肩舆出东郊,轻裘试朝曦。jiān yú chū dōng jiāo,qīng qiú shì cháo xī。
百草招生意,乔松解寒姿。bǎi cǎo zhāo shēng yì,qiáo sōng jiě hán zī。
尺书招友生,冠盖溢通逵。chǐ shū zhāo yǒu shēng,guān gài yì tōng kuí。
人生瞬息间,幸此休暇时。rén shēng shùn xī jiān,xìng cǐ xiū xiá shí。
浊酒瀹浮蚁,嘉蔬荐柔荑。zhuó jiǔ yuè fú yǐ,jiā shū jiàn róu tí。
春来莫嫌早,春去恐莫追。chūn lái mò xián zǎo,chūn qù kǒng mò zhuī。
公卿多王事,田野遂我私。gōng qīng duō wáng shì,tián yě suì wǒ sī。
松筠自拥蔽,里巷得游嬉。sōng yún zì yōng bì,lǐ xiàng dé yóu xī。
邻家并侯伯,朱门掩芳菲。lín jiā bìng hóu bó,zhū mén yǎn fāng fēi。
畦花被锦绣,庭桧森旌旗。qí huā bèi jǐn xiù,tíng guì sēn jīng qí。
华堂绚金碧,叠观凝烟霏。huá táng xuàn jīn bì,dié guān níng yān fēi。
仿佛象宫禁,萧条远喧卑。fǎng fú xiàng gōng jìn,xiāo tiáo yuǎn xuān bēi。
徐行日一至,何异己有之。xú xíng rì yī zhì,hé yì jǐ yǒu zhī。
都城闭门早,众客纷将归。dōu chéng bì mén zǎo,zhòng kè fēn jiāng guī。
垂杨返照下,归骑红尘飞。chuí yáng fǎn zhào xià,guī qí hóng chén fēi。
但卜永日欢,未与清夜期。dàn bo yǒng rì huān,wèi yǔ qīng yè qī。
人散众嚣绝,庭光星斗垂。rén sàn zhòng xiāo jué,tíng guāng xīng dòu chuí。
安眠万物外,高世良在兹。ān mián wàn wù wài,gāo shì liáng zài zī。

徐州送江少卿

苏辙

夜雨泗河深,晓日轻舟发。yè yǔ sì hé shēn,xiǎo rì qīng zhōu fā。
帆开送客远,城转高台没。fān kāi sòng kè yuǎn,chéng zhuǎn gāo tái méi。
居人永瞻望,归意何仓卒。jū rén yǒng zhān wàng,guī yì hé cāng zú。
公来初无事,丰岁多牟麦。gōng lái chū wú shì,fēng suì duō móu mài。
铃阁渡清风,芳樽对佳客。líng gé dù qīng fēng,fāng zūn duì jiā kè。
登临未云压,谈笑方自适。dēng lín wèi yún yā,tán xiào fāng zì shì。
朝廷念黧老,府寺虚清剧。cháo tíng niàn lí lǎo,fǔ sì xū qīng jù。
何以寄风流,江山绕官宅。hé yǐ jì fēng liú,jiāng shān rào guān zhái。