古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

和李邦直学士沂山祈雨有应

苏辙

宿雪虽盈尺,不救春夏旱。sù xuě suī yíng chǐ,bù jiù chūn xià hàn。
吁嗟遍野天不闻,歌舞通宵龙一战。xū jiē biàn yě tiān bù wén,gē wǔ tōng xiāo lóng yī zhàn。
旋开云雾布旌旗,复遣雷霆助舒卷。xuán kāi yún wù bù jīng qí,fù qiǎn léi tíng zhù shū juǎn。
雨声一夜洗尘埃,流入沟河朝不见。yǔ shēng yī yè xǐ chén āi,liú rù gōu hé cháo bù jiàn。
但见青青黍与禾,老农起舞行人歌。dàn jiàn qīng qīng shǔ yǔ hé,lǎo nóng qǐ wǔ xíng rén gē。
污邪满车尚可许,供输到骨期无它。wū xié mǎn chē shàng kě xǔ,gōng shū dào gǔ qī wú tā。
水行天地有常数,岁岁出入均无颇。shuǐ xíng tiān dì yǒu cháng shù,suì suì chū rù jūn wú pǒ。
半年分已厌枯槁,及秋更恐忧滂沱。bàn nián fēn yǐ yàn kū gǎo,jí qiū gèng kǒng yōu pāng tuó。
谁能且共蛟龙语,时布甘泽无庸多。shuí néng qiě gòng jiāo lóng yǔ,shí bù gān zé wú yōng duō。

陪子瞻游百步洪

苏辙

城东泗水平如席,城头远山涵落日。chéng dōng sì shuǐ píng rú xí,chéng tóu yuǎn shān hán luò rì。
轻舟鸣橹自生风,渺渺江湖动颜色。qīng zhōu míng lǔ zì shēng fēng,miǎo miǎo jiāng hú dòng yán sè。
中洲过尽石纵横,南去清波头尽白。zhōng zhōu guò jǐn shí zòng héng,nán qù qīng bō tóu jǐn bái。
岸边怪石如牛马,衔尾舳舻谁敢下。àn biān guài shí rú niú mǎ,xián wěi zhú lú shuí gǎn xià。
没人出没须臾间,却立沙头手足乾。méi rén chū méi xū yú jiān,què lì shā tóu shǒu zú qián。
客舟一叶久未上,吴牛回首良间关。kè zhōu yī yè jiǔ wèi shàng,wú niú huí shǒu liáng jiān guān。
风波荡潏未可触,归来何事尝艰难。fēng bō dàng yù wèi kě chù,guī lái hé shì cháng jiān nán。
楼中吹角莫烟起,出城骑火催君还。lóu zhōng chuī jiǎo mò yān qǐ,chū chéng qí huǒ cuī jūn hái。

雨中陪子瞻同颜复长官送梁焘学士舟行归汶上

苏辙

客从南方来,信宿北方去。kè cóng nán fāng lái,xìn sù běi fāng qù。
手棹木兰舟,不顾长江雨。shǒu zhào mù lán zhōu,bù gù zhǎng jiāng yǔ。
江昏气阴黑,雨落无朝暮。jiāng hūn qì yīn hēi,yǔ luò wú cháo mù。
肃肃赴波涛,蒙蒙暗洲渚。sù sù fù bō tāo,méng méng àn zhōu zhǔ。
微凉入窗阖,斜吹湿蕉苎。wēi liáng rù chuāng hé,xié chuī shī jiāo zhù。
漂洒正纷纭,谈笑方容与。piāo sǎ zhèng fēn yún,tán xiào fāng róng yǔ。
不知江路长,但觉青山鹜。bù zhī jiāng lù zhǎng,dàn jué qīng shān wù。
客去浩难追,落日平西浦。kè qù hào nán zhuī,luò rì píng xī pǔ。
东游本无事,爱此山河古。dōng yóu běn wú shì,ài cǐ shān hé gǔ。
周旋樽俎欢,邂逅英豪聚。zhōu xuán zūn zǔ huān,xiè hòu yīng háo jù。
兹游有遗趣,此乐恐宜屡。zī yóu yǒu yí qù,cǐ lè kǒng yí lǚ。
贱仕迫程期,迁延防谴怒。jiàn shì pò chéng qī,qiān yán fáng qiǎn nù。
秋风日已至,轻舸行当具。qiū fēng rì yǐ zhì,qīng gě xíng dāng jù。
阴森古城曲,苍莽交流处。yīn sēn gǔ chéng qū,cāng mǎng jiāo liú chù。
悬知别时念,将行重回顾。xuán zhī bié shí niàn,jiāng xíng zhòng huí gù。
非缘一寸禄,应作三年住。fēi yuán yī cùn lù,yīng zuò sān nián zhù。

同子瞻泛汴泗得渔酒二咏其二

苏辙

懒思久废诗,病肠不堪酒。lǎn sī jiǔ fèi shī,bìng cháng bù kān jiǔ。
强颜水石间,滥迹宾主后。qiáng yán shuǐ shí jiān,làn jì bīn zhǔ hòu。
不知白浪翻,但怪青山走。bù zhī bái làng fān,dàn guài qīng shān zǒu。
莫随使车尘,岂畏严城斗。mò suí shǐ chē chén,qǐ wèi yán chéng dòu。

明日复赋

苏辙

放舟城西南,却向东南泊。fàng zhōu chéng xī nán,què xiàng dōng nán pō。
朝来雨新霁,白水浸城脚。cháo lái yǔ xīn jì,bái shuǐ jìn chéng jiǎo。
古汴多流苴,清泗亦浮沫。gǔ biàn duō liú jū,qīng sì yì fú mò。
平吞百涧暴,灭尽三洪恶。píng tūn bǎi jiàn bào,miè jǐn sān hóng è。
游人不胜喜,水族知当乐。yóu rén bù shèng xǐ,shuǐ zú zhī dāng lè。
舟行野凫乱,网尽修鳞跃。zhōu xíng yě fú luàn,wǎng jǐn xiū lín yuè。
香醪溜白蚁,鲙缕填花萼。xiāng láo liū bái yǐ,kuài lǚ tián huā è。
人生适意少,一醉皆应诺。rén shēng shì yì shǎo,yī zuì jiē yīng nuò。
同游非偶然,后会未前约。tóng yóu fēi ǒu rán,hòu huì wèi qián yuē。
简书尚见宽,行日为公却。jiǎn shū shàng jiàn kuān,xíng rì wèi gōng què。

赠吴子野道人

苏辙

食无酒肉腹亦饱,室无妻妾身自好。shí wú jiǔ ròu fù yì bǎo,shì wú qī qiè shēn zì hǎo。
世间深重未肯回,达士清虚辄先了。shì jiān shēn zhòng wèi kěn huí,dá shì qīng xū zhé xiān le。
眼看鸿鹄薄云汉,长笑驽骀安栈皂。yǎn kàn hóng gǔ báo yún hàn,zhǎng xiào nú dài ān zhàn zào。
腹中夜气何郁郁,海底朝阳常杲杲。fù zhōng yè qì hé yù yù,hǎi dǐ cháo yáng cháng gǎo gǎo。
一廛不顾旧山深,万里来看故人老。yī chán bù gù jiù shān shēn,wàn lǐ lái kàn gù rén lǎo。
空车独载王阳橐,远游屡食安期枣。kōng chē dú zài wáng yáng tuó,yuǎn yóu lǚ shí ān qī zǎo。
东州相逢真邂逅,南国思归又惊矫。dōng zhōu xiāng féng zhēn xiè hòu,nán guó sī guī yòu jīng jiǎo。
道成若见王方平,背痒莫念麻姑爪。dào chéng ruò jiàn wáng fāng píng,bèi yǎng mò niàn má gū zhǎo。

司马君实端明独乐园

苏辙

子嗟丘中亲艺麻,邵平东陵亲种瓜。zi jiē qiū zhōng qīn yì má,shào píng dōng líng qīn zhǒng guā。
公今归去事农圃,亦种洛阳千本花。gōng jīn guī qù shì nóng pǔ,yì zhǒng luò yáng qiān běn huā。
修篁绕屋韵寒玉,平泉入畦纡卧蛇。xiū huáng rào wū yùn hán yù,píng quán rù qí yū wò shé。
锦屏奇种斸岩窦,嵩高灵药移萌芽。jǐn píng qí zhǒng zhǔ yán dòu,sōng gāo líng yào yí méng yá。
城中三月花事起,肩舆遍入公侯家。chéng zhōng sān yuè huā shì qǐ,jiān yú biàn rù gōng hóu jiā。
浅红深紫相媚好,重楼多叶争矜夸。qiǎn hóng shēn zǐ xiāng mèi hǎo,zhòng lóu duō yè zhēng jīn kuā。
一枝盈尺不论价,十千斗酒那容赊。yī zhī yíng chǐ bù lùn jià,shí qiān dòu jiǔ nà róng shē。
归来曳履苔径滑,醉倒闭门春日斜。guī lái yè lǚ tái jìng huá,zuì dào bì mén chūn rì xié。
车轮班班走金毂,印绶若若趋朝衙。chē lún bān bān zǒu jīn gǔ,yìn shòu ruò ruò qū cháo yá。
世人不顾病杨绾,弟子独有穷侯芭。shì rén bù gù bìng yáng wǎn,dì zi dú yǒu qióng hóu bā。
终年著书未曾厌,一身独乐谁复加。zhōng nián zhù shū wèi céng yàn,yī shēn dú lè shuí fù jiā。
宦游嗟我久尘土,流转海角如浮槎。huàn yóu jiē wǒ jiǔ chén tǔ,liú zhuǎn hǎi jiǎo rú fú chá。
归心每欲自投劾,孺子渐长能扶车。guī xīn měi yù zì tóu hé,rú zi jiàn zhǎng néng fú chē。
过门有意奉谈笑,幅巾怀刺无袍靴。guò mén yǒu yì fèng tán xiào,fú jīn huái cì wú páo xuē。

王诜都尉宝绘堂词

苏辙

侯家玉食绣罗裳,弹丝吹竹喧洞房。hóu jiā yù shí xiù luó shang,dàn sī chuī zhú xuān dòng fáng。
哀歌妙舞奉清觞,白日一醉万事忘。āi gē miào wǔ fèng qīng shāng,bái rì yī zuì wàn shì wàng。
百年将种存慨慷,西取庸蜀践戎羌。bǎi nián jiāng zhǒng cún kǎi kāng,xī qǔ yōng shǔ jiàn róng qiāng。
战袍赐锦盘雕章,宝刀玉玦馀风霜。zhàn páo cì jǐn pán diāo zhāng,bǎo dāo yù jué yú fēng shuāng。
天孙渡河夜未央,功臣子孙白且长。tiān sūn dù hé yè wèi yāng,gōng chén zi sūn bái qiě zhǎng。
朱门甲第临康庄,生长介胄羞膏粱。zhū mén jiǎ dì lín kāng zhuāng,shēng zhǎng jiè zhòu xiū gāo liáng。
四方宾客坐华堂,何用为乐非笙簧。sì fāng bīn kè zuò huá táng,hé yòng wèi lè fēi shēng huáng。
锦囊犀轴堆象床,竿叉连幅翻云光。jǐn náng xī zhóu duī xiàng chuáng,gān chā lián fú fān yún guāng。
手披横素风飞扬,长林巨石插雕梁。shǒu pī héng sù fēng fēi yáng,zhǎng lín jù shí chā diāo liáng。
清江白浪吹粉墙,异花没骨朝露香。qīng jiāng bái làng chuī fěn qiáng,yì huā méi gǔ cháo lù xiāng。
挚禽猛兽舌腭张,腾踏騕袅联骕骦。zhì qín měng shòu shé è zhāng,téng tà yǎo niǎo lián sù shuāng。
喷振风雨驰平冈,前数顾陆后吴王。pēn zhèn fēng yǔ chí píng gāng,qián shù gù lù hòu wú wáng。
老成虽丧存典常,坐客不识视茫洋。lǎo chéng suī sàng cún diǎn cháng,zuò kè bù shí shì máng yáng。
骐驎飞烟郁芬芳,卷舒终日未用忙。qí lín fēi yān yù fēn fāng,juǎn shū zhōng rì wèi yòng máng。
游意淡泊心清凉,属目俊丽神激昂。yóu yì dàn pō xīn qīng liáng,shǔ mù jùn lì shén jī áng。
君不见伯孙孟孙俱猖狂,干时与事神弗臧。jūn bù jiàn bó sūn mèng sūn jù chāng kuáng,gàn shí yǔ shì shén fú zāng。

过张天骥山人郊居

苏辙

南山莫将归,下访张夫子。nán shān mò jiāng guī,xià fǎng zhāng fū zi。
黍稷满秋风,蓬麻翳邻里。shǔ jì mǎn qiū fēng,péng má yì lín lǐ。
君年三十八,三十有归意。jūn nián sān shí bā,sān shí yǒu guī yì。
躬耕奉慈亲,未觉锄耰鄙。gōng gēng fèng cí qīn,wèi jué chú yōu bǐ。
读书北窗竹,酿酒南园水。dú shū běi chuāng zhú,niàng jiǔ nán yuán shuǐ。
松菊半成阴,日有幽居喜。sōng jú bàn chéng yīn,rì yǒu yōu jū xǐ。
客来时借问,问子何年起。kè lái shí jiè wèn,wèn zi hé nián qǐ。
新求西溪石,更筑茆堂址。xīn qiú xī xī shí,gèng zhù máo táng zhǐ。
但令三岁熟,此计行亦遂。dàn lìng sān suì shú,cǐ jì xíng yì suì。
堂成不出门,清名满朝市。táng chéng bù chū mén,qīng míng mǎn cháo shì。

魏佛狸歌

苏辙

魏佛狸,饮泗水,黄金甲身铁马棰。wèi fú lí,yǐn sì shuǐ,huáng jīn jiǎ shēn tiě mǎ chuí。
睥睨山川俯画地,画作西方佛名字。pì nì shān chuān fǔ huà dì,huà zuò xī fāng fú míng zì。
卷舒三军如使指,奔驰万夫凿山觜。juǎn shū sān jūn rú shǐ zhǐ,bēn chí wàn fū záo shān zī。
云中孤月妙无比,青莲湛然俯下视。yún zhōng gū yuè miào wú bǐ,qīng lián zhàn rán fǔ xià shì。
击钲卷旆抽行营,北徐府中军吏喜。jī zhēng juǎn pèi chōu xíng yíng,běi xú fǔ zhōng jūn lì xǐ。
度僧筑室依云烟,俯窥城郭众山底。dù sēng zhù shì yī yún yān,fǔ kuī chéng guō zhòng shān dǐ。
兴亡一瞬五百年,细草荒榛没孤垒。xīng wáng yī shùn wǔ bǎi nián,xì cǎo huāng zhēn méi gū lěi。

杂兴二首

苏辙

陋巷丈夫病且贫,悬鹑百结聊庇身。lòu xiàng zhàng fū bìng qiě pín,xuán chún bǎi jié liáo bì shēn。
蠕蠕大虱长孙子,败缯敝絮开阳春。rú rú dà shī zhǎng sūn zi,bài zēng bì xù kāi yáng chūn。
故襦宽博裹肩䏶,出没逡巡初莫畏。gù rú kuān bó guǒ jiān bì,chū méi qūn xún chū mò wèi。
一朝换酒入邻家,顾视腰间犹犊鼻。yī cháo huàn jiǔ rù lín jiā,gù shì yāo jiān yóu dú bí。
入缝循腰还自足,肌肤转近尤为福。rù fèng xún yāo hái zì zú,jī fū zhuǎn jìn yóu wèi fú。
咋皮吮血无已时,应待渠家具汤沐。zǎ pí shǔn xuè wú yǐ shí,yīng dài qú jiā jù tāng mù。

杂兴二首

苏辙

朱轮华盖事远游,厩无良马乘疲牛。zhū lún huá gài shì yuǎn yóu,jiù wú liáng mǎ chéng pí niú。
青丝玉勒金络头,任重道远旁人忧。qīng sī yù lēi jīn luò tóu,rèn zhòng dào yuǎn páng rén yōu。
奔驰往来历山丘,腾坑投淖摧辕辀。bēn chí wǎng lái lì shān qiū,téng kēng tóu nào cuī yuán zhōu。
已压复起行未休,青刍黄粱为君羞。yǐ yā fù qǐ xíng wèi xiū,qīng chú huáng liáng wèi jūn xiū。
长路漫漫经九州,场有白驹胡不收。zhǎng lù màn màn jīng jiǔ zhōu,chǎng yǒu bái jū hú bù shōu。
饥食玉山饮河流,朝秣幽冀莫炎陬。jī shí yù shān yǐn hé liú,cháo mò yōu jì mò yán zōu。
奔云掣电不少留,仆夫顾之心怀愁。bēn yún chè diàn bù shǎo liú,pū fū gù zhī xīn huái chóu。
王良不生谁与谋,哀哉骏骨千金酬。wáng liáng bù shēng shuí yǔ móu,āi zāi jùn gǔ qiān jīn chóu。

初发彭城有感寄子瞻

苏辙

秋晴卷流潦,古汴日向乾。qiū qíng juǎn liú lǎo,gǔ biàn rì xiàng qián。
扁舟久不解,畏此行路难。biǎn zhōu jiǔ bù jiě,wèi cǐ xíng lù nán。
此行亦不远,世故方如山。cǐ xíng yì bù yuǎn,shì gù fāng rú shān。
我持一寸刃,巉绝何由刊。wǒ chí yī cùn rèn,chán jué hé yóu kān。
念昔各年少,松筠閟南轩。niàn xī gè nián shǎo,sōng yún bì nán xuān。
闭门书史丛,开口治乱根。bì mén shū shǐ cóng,kāi kǒu zhì luàn gēn。
文章风云起,胸胆渤澥宽。wén zhāng fēng yún qǐ,xiōng dǎn bó xiè kuān。
不知身安危,俯仰道所存。bù zhī shēn ān wēi,fǔ yǎng dào suǒ cún。
横流一倾溃,万类争崩奔。héng liú yī qīng kuì,wàn lèi zhēng bēng bēn。
孔融汉儒者,本自轻曹瞒。kǒng róng hàn rú zhě,běn zì qīng cáo mán。
誓将贫贱身,一悟世俗昏。shì jiāng pín jiàn shēn,yī wù shì sú hūn。
岂意十年内,日夜增涛澜。qǐ yì shí nián nèi,rì yè zēng tāo lán。
生民竟憔悴,游宦岂复安。shēng mín jìng qiáo cuì,yóu huàn qǐ fù ān。
水深火益热,人知蹈忧患。shuǐ shēn huǒ yì rè,rén zhī dǎo yōu huàn。
甄丰且自叛,刘歆苟盘桓。zhēn fēng qiě zì pàn,liú xīn gǒu pán huán。
而况我与兄,饱食顾依然。ér kuàng wǒ yǔ xiōng,bǎo shí gù yī rán。
上愿天地仁,止此祸乱源。shàng yuàn tiān dì rén,zhǐ cǐ huò luàn yuán。
岁月一徂逝,尚能反丘园。suì yuè yī cú shì,shàng néng fǎn qiū yuán。

次韵子瞻见寄

苏辙

衮衮河渭浊,皎皎江汉清。gǔn gǔn hé wèi zhuó,jiǎo jiǎo jiāng hàn qīng。
源流既自异,美恶终未明。yuán liú jì zì yì,měi è zhōng wèi míng。
嗟我顽钝质,乃与公并生。jiē wǒ wán dùn zhì,nǎi yǔ gōng bìng shēng。
出处每自托,讴吟辄尝赓。chū chù měi zì tuō,ōu yín zhé cháng gēng。
譬如病足马,共此千里程。pì rú bìng zú mǎ,gòng cǐ qiān lǐ chéng。
胜负坐已决,岂待终一枰。shèng fù zuò yǐ jué,qǐ dài zhōng yī píng。
忆公年少时,濯濯吐新萌。yì gōng nián shǎo shí,zhuó zhuó tǔ xīn méng。
坚姿映松柏,直节凌榛荆。jiān zī yìng sōng bǎi,zhí jié líng zhēn jīng。
学成志益厉,秋霜落春荣。xué chéng zhì yì lì,qiū shuāng luò chūn róng。
澹然养浩气,脱屣遗齐卿。dàn rán yǎng hào qì,tuō xǐ yí qí qīng。
百鍊竟不变,三年终未鸣。bǎi liàn jìng bù biàn,sān nián zhōng wèi míng。
区区两郡守,籍籍四海声。qū qū liǎng jùn shǒu,jí jí sì hǎi shēng。
年来效溯默,世事慵讥评。nián lái xiào sù mò,shì shì yōng jī píng。
不见室家好,恍如揖重城。bù jiàn shì jiā hǎo,huǎng rú yī zhòng chéng。
别离长尘垢,岁月何峥嵘。bié lí zhǎng chén gòu,suì yuè hé zhēng róng。
彭门偶会合,白发互相惊。péng mén ǒu huì hé,bái fā hù xiāng jīng。
受教恐不足,吐论那复争。shòu jiào kǒng bù zú,tǔ lùn nà fù zhēng。
疾雷发聋聩,清月照昏盲。jí léi fā lóng kuì,qīng yuè zhào hūn máng。
笃爱未忍弃,浪云旧齐名。dǔ ài wèi rěn qì,làng yún jiù qí míng。
更请同郭许,题品要当精。gèng qǐng tóng guō xǔ,tí pǐn yào dāng jīng。

次韵王巩见赠

苏辙

南都逢故人,共此一樽渌。nán dōu féng gù rén,gòng cǐ yī zūn lù。
初来柳吹絮,再见风脱木。chū lái liǔ chuī xù,zài jiàn fēng tuō mù。
我老欢意微,头垂腰背曲。wǒ lǎo huān yì wēi,tóu chuí yāo bèi qū。
羡子方少年,健马走平陆。xiàn zi fāng shǎo nián,jiàn mǎ zǒu píng lù。
狂歌手自拊,醉倒头相触。kuáng gē shǒu zì fǔ,zuì dào tóu xiāng chù。
人生比一瞬,世网张万目。rén shēng bǐ yī shùn,shì wǎng zhāng wàn mù。
但取食场鸡,岂挂云飞鹄。dàn qǔ shí chǎng jī,qǐ guà yún fēi gǔ。
彭城久相迟,官舍虚东屋。péng chéng jiǔ xiāng chí,guān shě xū dōng wū。
重阳试新酿,谓子当不速。zhòng yáng shì xīn niàng,wèi zi dāng bù sù。
胡为听妇言,婉娈自相逐。hú wèi tīng fù yán,wǎn luán zì xiāng zhú。
我舟得愁霖,牵挽脱坑谷。wǒ zhōu dé chóu lín,qiān wǎn tuō kēng gǔ。
风霜作初寒,病体欲生粟。fēng shuāng zuò chū hán,bìng tǐ yù shēng sù。
解子腰下龟,换酒不须赎。jiě zi yāo xià guī,huàn jiǔ bù xū shú。
照碧凝清光,相将饮萸菊。zhào bì níng qīng guāng,xiāng jiāng yǐn yú jú。