古诗词

二鬼

刘基

忆昔盘古初开天地时,以土为肉石为骨,水为血脉天为皮,昆仑为头颅,江海为胃肠,嵩岳为背膂,其外四岳为四肢。yì xī pán gǔ chū kāi tiān dì shí,yǐ tǔ wèi ròu shí wèi gǔ,shuǐ wèi xuè mài tiān wèi pí,kūn lún wèi tóu lú,jiāng hǎi wèi wèi cháng,sōng yuè wèi bèi lǚ,qí wài sì yuè wèi sì zhī。
四肢百体咸定位,乃以日月为两眼,循环照烛三百六十骨节,八万四千毛窍,勿使淫邪发泄生疮痍。sì zhī bǎi tǐ xián dìng wèi,nǎi yǐ rì yuè wèi liǎng yǎn,xún huán zhào zhú sān bǎi liù shí gǔ jié,bā wàn sì qiān máo qiào,wù shǐ yín xié fā xiè shēng chuāng yí。
两眼相逐走不歇,天帝悯其劳逸不调生病患,申命守以两鬼,名曰结璘与郁仪。liǎng yǎn xiāng zhú zǒu bù xiē,tiān dì mǐn qí láo yì bù diào shēng bìng huàn,shēn mìng shǒu yǐ liǎng guǐ,míng yuē jié lín yǔ yù yí。
郁仪手捉三足老鸦脚,脚踏火轮蟠九螭。yù yí shǒu zhuō sān zú lǎo yā jiǎo,jiǎo tà huǒ lún pán jiǔ chī。
咀嚼五色若木英,身上五色光陆离。jǔ jué wǔ sè ruò mù yīng,shēn shàng wǔ sè guāng lù lí。
朝发旸谷暮金枢,清晨还上扶桑枝。cháo fā yáng gǔ mù jīn shū,qīng chén hái shàng fú sāng zhī。
扬鞭驱龙扶海若,蒸霞沸浪煎鱼龟。yáng biān qū lóng fú hǎi ruò,zhēng xiá fèi làng jiān yú guī。
辉煌焜耀启幽暗,燠煦草木生芳蕤。huī huáng kūn yào qǐ yōu àn,yù xù cǎo mù shēng fāng ruí。
结璘坐在广寒桂树根,漱咽桂露芬柏菲。jié lín zuò zài guǎng hán guì shù gēn,shù yàn guì lù fēn bǎi fēi。
啖服白兔所捣之灵药,跳上蟾蜍背脊骑。dàn fú bái tù suǒ dǎo zhī líng yào,tiào shàng chán chú bèi jí qí。
播光弄影荡云汉,闪奎烁璧葩花摛。bō guāng nòng yǐng dàng yún hàn,shǎn kuí shuò bì pā huā chī。
手摘桂树子,撒入大海中,散与蚌蛤为珠玑。shǒu zhāi guì shù zi,sā rù dà hǎi zhōng,sàn yǔ bàng há wèi zhū jī。
或落岩谷间,化作珣玕琪。huò luò yán gǔ jiān,huà zuò xún gān qí。
人拾得吃者,胸臆生明翚。rén shí dé chī zhě,xiōng yì shēng míng huī。
内外星官各职职,惟有两鬼两眼昼夜长相追。nèi wài xīng guān gè zhí zhí,wéi yǒu liǎng guǐ liǎng yǎn zhòu yè zhǎng xiāng zhuī。
有物来掩犯,两鬼随即挥刀鉟。yǒu wù lái yǎn fàn,liǎng guǐ suí jí huī dāo pī。
禁制虾蟆与老鸦,低头屏气服役使,不敢起意为奸欺。jìn zhì xiā má yǔ lǎo yā,dī tóu píng qì fú yì shǐ,bù gǎn qǐ yì wèi jiān qī。
天帝怜两鬼,暂放两鬼人间娭。tiān dì lián liǎng guǐ,zàn fàng liǎng guǐ rén jiān āi。
一鬼乘白狗,走向织女黄姑矶。yī guǐ chéng bái gǒu,zǒu xiàng zhī nǚ huáng gū jī。
槌河鼓,褰两旗,跳下皇初平牧羊群,烹羊食肉口吻流膏脂。chuí hé gǔ,qiān liǎng qí,tiào xià huáng chū píng mù yáng qún,pēng yáng shí ròu kǒu wěn liú gāo zhī。
却入天台山,呼龙唤虎听指麾。què rù tiān tái shān,hū lóng huàn hǔ tīng zhǐ huī。
东岩凿石取金卯,西岩掘土求琼葳。dōng yán záo shí qǔ jīn mǎo,xī yán jué tǔ qiú qióng wēi。
岩訇洞砉石梁折,惊起五百罗汉半夜拨剌冲天飞。yán hōng dòng huò shí liáng zhé,jīng qǐ wǔ bǎi luó hàn bàn yè bō lá chōng tiān fēi。
一鬼乘白豕,从以青羊青兔赤鼠儿。yī guǐ chéng bái shǐ,cóng yǐ qīng yáng qīng tù chì shǔ ér。
便从阁道出西清,入少微,浴咸池。biàn cóng gé dào chū xī qīng,rù shǎo wēi,yù xián chí。
身骑青田鹤,去采青田芝。shēn qí qīng tián hè,qù cǎi qīng tián zhī。
仙都赤城三十六,洞主骑鸾翳凤来陪随。xiān dōu chì chéng sān shí liù,dòng zhǔ qí luán yì fèng lái péi suí。
神鬼清唱毛女和,长烟袅袅飘熊旗。shén guǐ qīng chàng máo nǚ hé,zhǎng yān niǎo niǎo piāo xióng qí。
蜚廉吹笙虎击筑,罔象出舞奔冯夷。fēi lián chuī shēng hǔ jī zhù,wǎng xiàng chū wǔ bēn féng yí。
两鬼自从天上别,别后道路阻隔,不得相闻知。liǎng guǐ zì cóng tiān shàng bié,bié hòu dào lù zǔ gé,bù dé xiāng wén zhī。
忽闻韩山子,往来说因依。hū wén hán shān zi,wǎng lái shuō yīn yī。
两鬼各借问,始知相去近不远,何得不一相见叙情词。liǎng guǐ gè jiè wèn,shǐ zhī xiāng qù jìn bù yuǎn,hé dé bù yī xiāng jiàn xù qíng cí。
情词不得叙,焉得不相思。qíng cí bù dé xù,yān dé bù xiāng sī。
相思人间五十年,未抵天上五十炊。xiāng sī rén jiān wǔ shí nián,wèi dǐ tiān shàng wǔ shí chuī。
忽然宇宙变差异,六月落雪冰天逵。hū rán yǔ zhòu biàn chà yì,liù yuè luò xuě bīng tiān kuí。
鼋鼍上山作窟穴,蛇头生角角有歧。yuán tuó shàng shān zuò kū xué,shé tóu shēng jiǎo jiǎo yǒu qí。
鳄鱼掉尾斫折巨鳌脚,蓬莱宫倒水没楣。è yú diào wěi zhuó zhé jù áo jiǎo,péng lái gōng dào shuǐ méi méi。
搀枪枉矢争出逞妖怪,或大如瓮盎,或长如蜲蛇。chān qiāng wǎng shǐ zhēng chū chěng yāo guài,huò dà rú wèng àng,huò zhǎng rú wēi shé。
光烁烁,形躨躨。guāng shuò shuò,xíng kuí kuí。
叫鹿豕,呼熊罴。jiào lù shǐ,hū xióng pí。
煽吴回,翔魌魑。shān wú huí,xiáng qī chī。
天帝左右无扶持,蚊虻蚤虱蝇蚋蜞,噆肤咂血图饱肥,扰扰不可挥筋节。tiān dì zuǒ yòu wú fú chí,wén méng zǎo shī yíng ruì qí,zǎn fū zā xuè tú bǎo féi,rǎo rǎo bù kě huī jīn jié。
解折两眼眵,不辨妍与媸。jiě zhé liǎng yǎn chī,bù biàn yán yǔ chī。
两鬼大惕伤,身如受榜笞,便欲相约讨药与天帝医。liǎng guǐ dà tì shāng,shēn rú shòu bǎng chī,biàn yù xiāng yuē tǎo yào yǔ tiān dì yī。
先去两眼翳,使识青黄红白黑。xiān qù liǎng yǎn yì,shǐ shí qīng huáng hóng bái hēi。
便下天潢天一水,洗涤盘古肠胃心肾肝肺脾。biàn xià tiān huáng tiān yī shuǐ,xǐ dí pán gǔ cháng wèi xīn shèn gān fèi pí。
却取女娲所抟黄土块,改换耳目口鼻牙舌眉。què qǔ nǚ wā suǒ tuán huáng tǔ kuài,gǎi huàn ěr mù kǒu bí yá shé méi。
然后请轩辕,邀伏羲、风后、力牧、老龙告泰山稽。rán hòu qǐng xuān yuán,yāo fú xī fēng hòu lì mù lǎo lóng gào tài shān jī。
命鲁般,诏工倕,使丰隆,役黔羸,砺斧凿,具炉锤,取金蓐,收伐材尾箕。mìng lǔ bān,zhào gōng chuí,shǐ fēng lóng,yì qián léi,lì fǔ záo,jù lú chuí,qǔ jīn rù,shōu fá cái wěi jī。
修理南极北极枢,斡运太阴太阳机。xiū lǐ nán jí běi jí shū,wò yùn tài yīn tài yáng jī。
檄召皇地示部署,岳渎神受约天皇墀。xí zhào huáng dì shì bù shǔ,yuè dú shén shòu yuē tiān huáng chí。
生鸟必凤凰,勿生枭与鸱。shēng niǎo bì fèng huáng,wù shēng xiāo yǔ chī。
生兽必麒麟,勿生豺与狸。shēng shòu bì qí lín,wù shēng chái yǔ lí。
生鳞必龙鲤,勿生蛇与?。shēng lín bì lóng lǐ,wù shēng shé yǔ wèi。
生甲必龟贝,勿生蝓与蜞。shēng jiǎ bì guī bèi,wù shēng yú yǔ qí。
生木必松楠,生草必荠葵,勿生钩吻含毒断人肠,勿生枳棘覃利伤人肌。shēng mù bì sōng nán,shēng cǎo bì jì kuí,wù shēng gōu wěn hán dú duàn rén cháng,wù shēng zhǐ jí tán lì shāng rén jī。
螟蝗害禾稼,必绝其蝝蚳。míng huáng hài hé jià,bì jué qí yuán chí。
虎狼妨畜牧,必遏其孕孽。hǔ láng fáng chù mù,bì è qí yùn niè。
启迪天下蠢蠢氓,悉蹈礼义尊父师。qǐ dí tiān xià chǔn chǔn máng,xī dǎo lǐ yì zūn fù shī。
奉事周文公、鲁仲尼、曾子舆、孔子思,启习书易礼乐春秋诗。fèng shì zhōu wén gōng lǔ zhòng ní céng zi yú kǒng zi sī,qǐ xí shū yì lǐ lè chūn qiū shī。
履正直,屏邪欹,引顽嚚,入规矩。lǚ zhèng zhí,píng xié yī,yǐn wán yín,rù guī jǔ。
雍雍熙熙,不冻不饥,避刑远罪趋祥祺。yōng yōng xī xī,bù dòng bù jī,bì xíng yuǎn zuì qū xiáng qí。
谋之不能行,不意天帝错怪恚,谓此是我所当为,眇眇末两鬼,何敢越分生思惟。móu zhī bù néng xíng,bù yì tiān dì cuò guài huì,wèi cǐ shì wǒ suǒ dāng wèi,miǎo miǎo mò liǎng guǐ,hé gǎn yuè fēn shēng sī wéi。
呶呶向喑盲,泄漏造化微。náo náo xiàng yīn máng,xiè lòu zào huà wēi。
急诏飞天神王与我捉此两鬼拘囚之,勿使在人寰做出妖怪奇。jí zhào fēi tiān shén wáng yǔ wǒ zhuō cǐ liǎng guǐ jū qiú zhī,wù shǐ zài rén huán zuò chū yāo guài qí。
飞天神王得天帝诏,立召五百夜叉带金绳将铁网,寻踪逐迹莫放两鬼走逸入崄巇。fēi tiān shén wáng dé tiān dì zhào,lì zhào wǔ bǎi yè chā dài jīn shéng jiāng tiě wǎng,xún zōng zhú jì mò fàng liǎng guǐ zǒu yì rù xiǎn xī。
五百夜叉个个口吐火,搜天刮地走不疲。wǔ bǎi yè chā gè gè kǒu tǔ huǒ,sōu tiān guā dì zǒu bù pí。
吹风放火烈山谷,不问杉柏樗栎兰艾蒿芷蘅茅茨,燔焱熨灼无馀遗。chuī fēng fàng huǒ liè shān gǔ,bù wèn shān bǎi chū lì lán ài hāo zhǐ héng máo cí,fán yàn yùn zhuó wú yú yí。
搜到九万九千九百九十九仞幽谷底,捉住两鬼,眼睛光活如琉璃。sōu dào jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi jiǔ shí jiǔ rèn yōu gǔ dǐ,zhuō zhù liǎng guǐ,yǎn jīng guāng huó rú liú lí。
养在剑丝铁栅内,衣以文采食以麋。yǎng zài jiàn sī tiě zhà nèi,yī yǐ wén cǎi shí yǐ mí。
莫教突出笼络外,踏折地轴倾天维。mò jiào tū chū lóng luò wài,tà zhé dì zhóu qīng tiān wéi。
两鬼亦自相顾笑,但得不寒不馁长乐无忧悲。liǎng guǐ yì zì xiāng gù xiào,dàn dé bù hán bù něi zhǎng lè wú yōu bēi。
自可等待天帝息怒解猜惑,依旧天上作伴同游戏。zì kě děng dài tiān dì xī nù jiě cāi huò,yī jiù tiān shàng zuò bàn tóng yóu xì。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

秋怀

刘基

雨息残暑退,凉气何凄而。yǔ xī cán shǔ tuì,liáng qì hé qī ér。
羁人倦遥夜,明月光在帷。jī rén juàn yáo yè,míng yuè guāng zài wéi。
展转不成寐,披衣步前墀。zhǎn zhuǎn bù chéng mèi,pī yī bù qián chí。
春芳不再秾,夕露空荜滋。chūn fāng bù zài nóng,xī lù kōng bì zī。
泯默对青灯,怅焉心自思。mǐn mò duì qīng dēng,chàng yān xīn zì sī。

秋怀

刘基

薄云散高风,天色青如染。báo yún sàn gāo fēng,tiān sè qīng rú rǎn。
盈庭露辉辉,当窗星燄燄。yíng tíng lù huī huī,dāng chuāng xīng yàn yàn。
寒来爱兰釭,暑往却筠簟。hán lái ài lán gāng,shǔ wǎng què yún diàn。
忧思浩无际,起坐数更点。yōu sī hào wú jì,qǐ zuò shù gèng diǎn。
晦明相代谢,避盈乃无歉。huì míng xiāng dài xiè,bì yíng nǎi wú qiàn。
未尝陟孟门,谁识行路险。wèi cháng zhì mèng mén,shuí shí xíng lù xiǎn。
贾害岂无因,戒之在怀琰。jiǎ hài qǐ wú yīn,jiè zhī zài huái yǎn。
冥豫何可长,用之以自检。míng yù hé kě zhǎng,yòng zhī yǐ zì jiǎn。

徐资深华山图

刘基

华岳插天七千丈,丹崖翠壁开仙掌。huá yuè chā tiān qī qiān zhàng,dān yá cuì bì kāi xiān zhǎng。
壁间擘出黄河流,大禹以之分九州。bì jiān bāi chū huáng hé liú,dà yǔ yǐ zhī fēn jiǔ zhōu。
河流衮衮赴溟涨,华岳拔出天河上。hé liú gǔn gǔn fù míng zhǎng,huá yuè bá chū tiān hé shàng。
云宫雾窟疑本无,石室金台俨相向。yún gōng wù kū yí běn wú,shí shì jīn tái yǎn xiāng xiàng。
玉泉高通玉井津,中有莲实如车轮。yù quán gāo tōng yù jǐng jīn,zhōng yǒu lián shí rú chē lún。
世人肉食未羽化,可望不得聊相亲。shì rén ròu shí wèi yǔ huà,kě wàng bù dé liáo xiāng qīn。
高堂晚晴图画展,眼明一见心自远。gāo táng wǎn qíng tú huà zhǎn,yǎn míng yī jiàn xīn zì yuǎn。
世间尘土今纷纷,吾当拂衣卧山云。shì jiān chén tǔ jīn fēn fēn,wú dāng fú yī wò shān yún。

永康胡元鼎白云楼

刘基

少年辞家往京国,蓬根一断无消息。shǎo nián cí jiā wǎng jīng guó,péng gēn yī duàn wú xiāo xī。
有时长想白云飞,江海茫茫泪沾臆。yǒu shí zhǎng xiǎng bái yún fēi,jiāng hǎi máng máng lèi zhān yì。
归来归母悲且喜,悔作他乡远游子。guī lái guī mǔ bēi qiě xǐ,huǐ zuò tā xiāng yuǎn yóu zi。
却起高楼对白云,彩服翩翩足甘旨。què qǐ gāo lóu duì bái yún,cǎi fú piān piān zú gān zhǐ。
昔时望云煎百虑,今日看云美无度。xī shí wàng yún jiān bǎi lǜ,jīn rì kàn yún měi wú dù。
却忆天涯望云日,平生心事从此毕。què yì tiān yá wàng yún rì,píng shēng xīn shì cóng cǐ bì。

赠医士黄元之

刘基

先生轩辕之子孙,手提万物生死根。xiān shēng xuān yuán zhī zi sūn,shǒu tí wàn wù shēng sǐ gēn。
神功微妙不可状,能使元气回游魂。shén gōng wēi miào bù kě zhuàng,néng shǐ yuán qì huí yóu hún。
箧中永芽抽粟粒,丹光照耀三彭泣。qiè zhōng yǒng yá chōu sù lì,dān guāng zhào yào sān péng qì。
衔珠不受修蛇报,采药常令白猿拾。xián zhū bù shòu xiū shé bào,cǎi yào cháng lìng bái yuán shí。
结庐几岁吴山阿,赤松玄俗时相过。jié lú jǐ suì wú shān ā,chì sōng xuán sú shí xiāng guò。
更向蓬莱下神水,并与人世清烦疴。gèng xiàng péng lái xià shén shuǐ,bìng yǔ rén shì qīng fán kē。

中峰末先和尚醉墨图

刘基

老先行脚遍天下,五湖七泽胸中吞。lǎo xiān xíng jiǎo biàn tiān xià,wǔ hú qī zé xiōng zhōng tūn。
淋漓醉墨落人世,恍惚目击潇湘存。lín lí zuì mò luò rén shì,huǎng hū mù jī xiāo xiāng cún。
苍梧飞龙去不还,洞庭赤沙流水浑,九疑竹枝馀泪痕。cāng wú fēi lóng qù bù hái,dòng tíng chì shā liú shuǐ hún,jiǔ yí zhú zhī yú lèi hén。
澧兰沅芷化萧艾,古木雨炫寒烟昏。lǐ lán yuán zhǐ huà xiāo ài,gǔ mù yǔ xuàn hán yān hūn。
云帆缥缈向何处,波浪澒洞骄鱼鼋。yún fān piāo miǎo xiàng hé chù,bō làng hòng dòng jiāo yú yuán。
我生胡为羁旅间,感时睹物生愁怨。wǒ shēng hú wèi jī lǚ jiān,gǎn shí dǔ wù shēng chóu yuàn。
还君此画歌一曲,悲风惨淡来昆仑。hái jūn cǐ huà gē yī qū,bēi fēng cǎn dàn lái kūn lún。

夜听张道士弹琴

刘基

白涧含光月照席,梅花八檐珠的皪。bái jiàn hán guāng yuè zhào xí,méi huā bā yán zhū de lì。
蕊宫道士弹七弦,明星在树霜满天。ruǐ gōng dào shì dàn qī xián,míng xīng zài shù shuāng mǎn tiān。
锵如暗泉发函窦,悄若空山叫哀狖。qiāng rú àn quán fā hán dòu,qiāo ruò kōng shān jiào āi yòu。
雾雨寒吹松柏响,波涛怒激蛟龙斗。wù yǔ hán chuī sōng bǎi xiǎng,bō tāo nù jī jiāo lóng dòu。
神奔鬼怪入杳冥,鸾孤鹤寡风泠泠。shén bēn guǐ guài rù yǎo míng,luán gū hè guǎ fēng líng líng。
湘娥宵攀竹枝泣,紫凤晓啄梧桐鸣。xiāng é xiāo pān zhú zhī qì,zǐ fèng xiǎo zhuó wú tóng míng。
悽悽欲断还复续,啼莺一声春草绿。qī qī yù duàn hái fù xù,tí yīng yī shēng chūn cǎo lǜ。
砉然清商行素秋,落叶洒地虫啾呼。huò rán qīng shāng xíng sù qiū,luò yè sǎ dì chóng jiū hū。
拥衾听之消百虑,梦逐行云自来去。yōng qīn tīng zhī xiāo bǎi lǜ,mèng zhú xíng yún zì lái qù。
九疑连天洞庭远,海阔烟深不知处。jiǔ yí lián tiān dòng tíng yuǎn,hǎi kuò yān shēn bù zhī chù。
蕊宫道士听我语,世无子期谁识女。ruǐ gōng dào shì tīng wǒ yǔ,shì wú zi qī shuí shí nǚ。
叶间濮上方施行,白云阳春弃如土。yè jiān pú shàng fāng shī xíng,bái yún yáng chūn qì rú tǔ。

悲杭城

刘基

观音渡头天狗落,北关门外尘沙恶。guān yīn dù tóu tiān gǒu luò,běi guān mén wài chén shā è。
健儿披发走如风,女哭男啼撼城郭。jiàn ér pī fā zǒu rú fēng,nǚ kū nán tí hàn chéng guō。
忆昔江南十五州,钱塘富庶称第一。yì xī jiāng nán shí wǔ zhōu,qián táng fù shù chēng dì yī。
高门画戟拥雄藩,艳舞清歌乐终日。gāo mén huà jǐ yōng xióng fān,yàn wǔ qīng gē lè zhōng rì。
割膻进酒皆俊郎,呵叱闲人气骄逸。gē shān jìn jiǔ jiē jùn láng,hē chì xián rén qì jiāo yì。
一朝奔迸各西东,玉斝金杯散蓬荜。yī cháo bēn bèng gè xī dōng,yù jiǎ jīn bēi sàn péng bì。
清都太微天听高,虎略龙韬缄石室。qīng dōu tài wēi tiān tīng gāo,hǔ lüè lóng tāo jiān shí shì。
长夜风吹血腥入,吴山浙河惨萧瑟。zhǎng yè fēng chuī xuè xīng rù,wú shān zhè hé cǎn xiāo sè。
城上阵云凝不飞,独客无声泪交溢。chéng shàng zhèn yún níng bù fēi,dú kè wú shēng lèi jiāo yì。

夏夜台州城中作

刘基

江上火云蒸热风,欲雨不雨天瞢瞢。jiāng shàng huǒ yún zhēng rè fēng,yù yǔ bù yǔ tiān méng méng。
良田半作龟兆坼,粳稻日夕成蒿蓬。liáng tián bàn zuò guī zhào chè,jīng dào rì xī chéng hāo péng。
去年海贼杀元帅,黎民星散劫火红。qù nián hǎi zéi shā yuán shuài,lí mín xīng sàn jié huǒ hóng。
耕牛剥皮作战具,锄犁化尽刀剑锋。gēng niú bō pí zuò zhàn jù,chú lí huà jǐn dāo jiàn fēng。
农夫有田不得种,白日惨淡衡茅空。nóng fū yǒu tián bù dé zhǒng,bái rì cǎn dàn héng máo kōng。
将军虎毛深玉帐,野哭不入辕门中。jiāng jūn hǔ máo shēn yù zhàng,yě kū bù rù yuán mén zhōng。
健儿斗死乌自食,何人幕下矜奇功。jiàn ér dòu sǐ wū zì shí,hé rén mù xià jīn qí gōng。
今年大军荡淮甸,分命上宰麾元戎。jīn nián dà jūn dàng huái diān,fēn mìng shàng zǎi huī yuán róng。
舞干再见有苗格,山川鬼神当效忠。wǔ gàn zài jiàn yǒu miáo gé,shān chuān guǐ shén dāng xiào zhōng。
胡为旱魃还肆虐,坐令毒沴伤和冲。hú wèi hàn bá hái sì nüè,zuò lìng dú lì shāng hé chōng。
传闻逆党尚攻剽,所过丘垄皆成童。chuán wén nì dǎng shàng gōng piāo,suǒ guò qiū lǒng jiē chéng tóng。
阃司恐畏破和议,斥堠悉罢云边烽。kǔn sī kǒng wèi pò hé yì,chì hòu xī bà yún biān fēng。
杀降共说有大禁,无人更敢弯弧弓。shā jiàng gòng shuō yǒu dà jìn,wú rén gèng gǎn wān hú gōng。
山中悲啼海中笑,蜃气绕日生长虹。shān zhōng bēi tí hǎi zhōng xiào,shèn qì rào rì shēng zhǎng hóng。
古时东海辟孝妇,草木枯瘁连三冬。gǔ shí dōng hǎi pì xiào fù,cǎo mù kū cuì lián sān dōng。
六月降霜良有以,天公未必长喑聋。liù yuè jiàng shuāng liáng yǒu yǐ,tiān gōng wèi bì zhǎng yīn lóng。
只今幅员广无外,东至日出西太蒙。zhǐ jīn fú yuán guǎng wú wài,dōng zhì rì chū xī tài méng。
一民一物吾肺腑,仁者自是哀鳏恫。yī mín yī wù wú fèi fǔ,rén zhě zì shì āi guān dòng。
养枭殈凤天所厌,谁能抗疏回宸衷。yǎng xiāo xù fèng tiān suǒ yàn,shuí néng kàng shū huí chén zhōng。
夜凉木末挂河汉,海峤月出光玲珑。yè liáng mù mò guà hé hàn,hǎi jiào yuè chū guāng líng lóng。
仰视皇天转北斗,呜呼愁叹何时终。yǎng shì huáng tiān zhuǎn běi dòu,wū hū chóu tàn hé shí zhōng。

辛卯仲冬雨中作二首

刘基

江城积阴愁玄冬,千家万家云水中。jiāng chéng jī yīn chóu xuán dōng,qiān jiā wàn jiā yún shuǐ zhōng。
乌啼黄昏雁叫夜,鼓角惨澹愁悲风。wū tí huáng hūn yàn jiào yè,gǔ jiǎo cǎn dàn chóu bēi fēng。
青灯无光掩关坐,饥鼠相衔啼过我。qīng dēng wú guāng yǎn guān zuò,jī shǔ xiāng xián tí guò wǒ。
读罢残书有所思,冻雨霏霏泪交堕。dú bà cán shū yǒu suǒ sī,dòng yǔ fēi fēi lèi jiāo duò。

辛卯仲冬雨中作二首

刘基

岁云暮矣风萧萧,木叶脱落惟空条。suì yún mù yǐ fēng xiāo xiāo,mù yè tuō luò wéi kōng tiáo。
云浓雨细白日短,惨惨不辨昏与朝。yún nóng yǔ xì bái rì duǎn,cǎn cǎn bù biàn hūn yǔ cháo。
雨中行人足斛觫,去与公家制戎服。yǔ zhōng xíng rén zú hú sù,qù yǔ gōng jiā zhì róng fú。
中原豺虎正横戈,天寒风急柰尔何。zhōng yuán chái hǔ zhèng héng gē,tiān hán fēng jí nài ěr hé。

老病叹

刘基

我身衰朽百病加,年未六十眼巳花。wǒ shēn shuāi xiǔ bǎi bìng jiā,nián wèi liù shí yǎn sì huā。
筋牵肉颤骨髓竭,肤腠剥错疮与瘸。jīn qiān ròu chàn gǔ suǐ jié,fū còu bō cuò chuāng yǔ qué。
人皆爱我馈我药,暂止信宿还萌芽。rén jiē ài wǒ kuì wǒ yào,zàn zhǐ xìn sù hái méng yá。
肺肝上气若潮涌,旧剂再歠犹淋沙。fèi gān shàng qì ruò cháo yǒng,jiù jì zài chuò yóu lín shā。
有眼不视非我目,有齿不啮非我牙。yǒu yǎn bù shì fēi wǒ mù,yǒu chǐ bù niè fēi wǒ yá。
三黄苦心徒自瘵,五毒浣胃空矛戈。sān huáng kǔ xīn tú zì zhài,wǔ dú huàn wèi kōng máo gē。
因思造物生我日,修短巳定无舛差。yīn sī zào wù shēng wǒ rì,xiū duǎn sì dìng wú chuǎn chà。
琚瓆不能使之少,卢秦焉能使之加。jū zhì bù néng shǐ zhī shǎo,lú qín yān néng shǐ zhī jiā。
攻犀盬朽各有分,凫悲鹤悼何缪耶。gōng xī gǔ xiǔ gè yǒu fēn,fú bēi hè dào hé móu yé。
不如闭户谢客去,有酒且饮辞諠哗。bù rú bì hù xiè kè qù,yǒu jiǔ qiě yǐn cí xuān huā。

题松下道士携琴图

刘基

道士抱琴松下行,松风入耳清凉生。dào shì bào qín sōng xià xíng,sōng fēng rù ěr qīng liáng shēng。
石梁苔滑不可上,潭水泠泠学琴响。shí liáng tái huá bù kě shàng,tán shuǐ líng líng xué qín xiǎng。
琴有意兮水无心,水中有龙能听琴。qín yǒu yì xī shuǐ wú xīn,shuǐ zhōng yǒu lóng néng tīng qín。
琴声凄断水流咽,月满空山落松雪。qín shēng qī duàn shuǐ liú yàn,yuè mǎn kōng shān luò sōng xuě。

钱王箭头篇

刘基

鸱夷遗魂拗馀怒,欲取吴山入江去。chī yí yí hún ǎo yú nù,yù qǔ wú shān rù jiāng qù。
雷霆劈地水群飞,海门扶胥没氛雾。léi tíng pī dì shuǐ qún fēi,hǎi mén fú xū méi fēn wù。
英雄一怒天可回,肯使赤子随鲛鲐。yīng xióng yī nù tiān kě huí,kěn shǐ chì zi suí jiāo tái。
指挥五丁发神弩,鬼物辟易腥风开。zhǐ huī wǔ dīng fā shén nǔ,guǐ wù pì yì xīng fēng kāi。
三百年来人事改,涛落沙平箭空在。sān bǎi nián lái rén shì gǎi,tāo luò shā píng jiàn kōng zài。
石梁饮羽未足夸,蜀国三犀漫欺绐。shí liáng yǐn yǔ wèi zú kuā,shǔ guó sān xī màn qī dài。
近闻黄河水乱流,青徐一半悲鱼头。jìn wén huáng hé shuǐ luàn liú,qīng xú yī bàn bēi yú tóu。
安得壮士斡地轴,为拯斯民涂炭忧。ān dé zhuàng shì wò dì zhóu,wèi zhěng sī mín tú tàn yōu。

次韵和石末公七月十五夜月蚀诗

刘基

招摇指坤月望日,大月如盘海中出。zhāo yáo zhǐ kūn yuè wàng rì,dà yuè rú pán hǎi zhōng chū。
不知妖怪从何来,惝恍初惊天眼昳。bù zhī yāo guài cóng hé lái,chǎng huǎng chū jīng tiān yǎn dié。
儿童走报开户看,城角咿呜声未卒。ér tóng zǒu bào kāi hù kàn,chéng jiǎo yī wū shēng wèi zú。
蟾逃兔遁漠无踪,璧陨珠沉一何疾。chán táo tù dùn mò wú zōng,bì yǔn zhū chén yī hé jí。
丈夫愕视隘街巷,妇女喧呼动圭筚。zhàng fū è shì ài jiē xiàng,fù nǚ xuān hū dòng guī bì。
辉辉稍辨河汉沬,耿耿渐明荒冢漆。huī huī shāo biàn hé hàn mèi,gěng gěng jiàn míng huāng zhǒng qī。
百官袍笏群吏趋,伐鼓撞钲仍设韠。bǎi guān páo hù qún lì qū,fá gǔ zhuàng zhēng réng shè bì。
赤水难令罔象求,渑池莫效相如叱。chì shuǐ nán lìng wǎng xiàng qiú,miǎn chí mò xiào xiāng rú chì。
升檐变阁到空旷,瓂掩氛祲殊靡毕。shēng yán biàn gé dào kōng kuàng,gài yǎn fēn jìn shū mí bì。
广寒桂树劫火烬,借问嫦娥有何术。guǎng hán guì shù jié huǒ jìn,jiè wèn cháng é yǒu hé shù。
今年下土困炎沴,草木焦枯野萧瑟。jīn nián xià tǔ kùn yán lì,cǎo mù jiāo kū yě xiāo sè。
蓱号暍死龙甲焮,赤熛当衢挂萍实。píng hào yē sǐ lóng jiǎ xìn,chì biāo dāng qú guà píng shí。
光芒照灼玄武烂,谁复琐琐怜蚌鹬。guāng máng zhào zhuó xuán wǔ làn,shuí fù suǒ suǒ lián bàng yù。
今夜慝作最差异,天道幽微孰能诘。jīn yè tè zuò zuì chà yì,tiān dào yōu wēi shú néng jí。
太阴配日宰臣象,无乃常刑多纵轶。tài yīn pèi rì zǎi chén xiàng,wú nǎi cháng xíng duō zòng yì。
近来营垒遍宇内,羽林惨澹空铁锧。jìn lái yíng lěi biàn yǔ nèi,yǔ lín cǎn dàn kōng tiě zhì。
荒郊废市何所见,夔罔蛟蛇兼蚤虱。huāng jiāo fèi shì hé suǒ jiàn,kuí wǎng jiāo shé jiān zǎo shī。
此皆在地不在天,未若虾蟆狡而獝。cǐ jiē zài dì bù zài tiān,wèi ruò xiā má jiǎo ér xù。
黄文结邻上诉帝,赐以小戎骖牡骘。huáng wén jié lín shàng sù dì,cì yǐ xiǎo róng cān mǔ zhì。
剖蟆洗魄还月光,再起咎繇明典秩。pōu má xǐ pò hái yuè guāng,zài qǐ jiù yáo míng diǎn zhì。
返蟾归兔复纤阿,万古游尘避清跸。fǎn chán guī tù fù xiān ā,wàn gǔ yóu chén bì qīng bì。