古诗词

二鬼

刘基

忆昔盘古初开天地时,以土为肉石为骨,水为血脉天为皮,昆仑为头颅,江海为胃肠,嵩岳为背膂,其外四岳为四肢。yì xī pán gǔ chū kāi tiān dì shí,yǐ tǔ wèi ròu shí wèi gǔ,shuǐ wèi xuè mài tiān wèi pí,kūn lún wèi tóu lú,jiāng hǎi wèi wèi cháng,sōng yuè wèi bèi lǚ,qí wài sì yuè wèi sì zhī。
四肢百体咸定位,乃以日月为两眼,循环照烛三百六十骨节,八万四千毛窍,勿使淫邪发泄生疮痍。sì zhī bǎi tǐ xián dìng wèi,nǎi yǐ rì yuè wèi liǎng yǎn,xún huán zhào zhú sān bǎi liù shí gǔ jié,bā wàn sì qiān máo qiào,wù shǐ yín xié fā xiè shēng chuāng yí。
两眼相逐走不歇,天帝悯其劳逸不调生病患,申命守以两鬼,名曰结璘与郁仪。liǎng yǎn xiāng zhú zǒu bù xiē,tiān dì mǐn qí láo yì bù diào shēng bìng huàn,shēn mìng shǒu yǐ liǎng guǐ,míng yuē jié lín yǔ yù yí。
郁仪手捉三足老鸦脚,脚踏火轮蟠九螭。yù yí shǒu zhuō sān zú lǎo yā jiǎo,jiǎo tà huǒ lún pán jiǔ chī。
咀嚼五色若木英,身上五色光陆离。jǔ jué wǔ sè ruò mù yīng,shēn shàng wǔ sè guāng lù lí。
朝发旸谷暮金枢,清晨还上扶桑枝。cháo fā yáng gǔ mù jīn shū,qīng chén hái shàng fú sāng zhī。
扬鞭驱龙扶海若,蒸霞沸浪煎鱼龟。yáng biān qū lóng fú hǎi ruò,zhēng xiá fèi làng jiān yú guī。
辉煌焜耀启幽暗,燠煦草木生芳蕤。huī huáng kūn yào qǐ yōu àn,yù xù cǎo mù shēng fāng ruí。
结璘坐在广寒桂树根,漱咽桂露芬柏菲。jié lín zuò zài guǎng hán guì shù gēn,shù yàn guì lù fēn bǎi fēi。
啖服白兔所捣之灵药,跳上蟾蜍背脊骑。dàn fú bái tù suǒ dǎo zhī líng yào,tiào shàng chán chú bèi jí qí。
播光弄影荡云汉,闪奎烁璧葩花摛。bō guāng nòng yǐng dàng yún hàn,shǎn kuí shuò bì pā huā chī。
手摘桂树子,撒入大海中,散与蚌蛤为珠玑。shǒu zhāi guì shù zi,sā rù dà hǎi zhōng,sàn yǔ bàng há wèi zhū jī。
或落岩谷间,化作珣玕琪。huò luò yán gǔ jiān,huà zuò xún gān qí。
人拾得吃者,胸臆生明翚。rén shí dé chī zhě,xiōng yì shēng míng huī。
内外星官各职职,惟有两鬼两眼昼夜长相追。nèi wài xīng guān gè zhí zhí,wéi yǒu liǎng guǐ liǎng yǎn zhòu yè zhǎng xiāng zhuī。
有物来掩犯,两鬼随即挥刀鉟。yǒu wù lái yǎn fàn,liǎng guǐ suí jí huī dāo pī。
禁制虾蟆与老鸦,低头屏气服役使,不敢起意为奸欺。jìn zhì xiā má yǔ lǎo yā,dī tóu píng qì fú yì shǐ,bù gǎn qǐ yì wèi jiān qī。
天帝怜两鬼,暂放两鬼人间娭。tiān dì lián liǎng guǐ,zàn fàng liǎng guǐ rén jiān āi。
一鬼乘白狗,走向织女黄姑矶。yī guǐ chéng bái gǒu,zǒu xiàng zhī nǚ huáng gū jī。
槌河鼓,褰两旗,跳下皇初平牧羊群,烹羊食肉口吻流膏脂。chuí hé gǔ,qiān liǎng qí,tiào xià huáng chū píng mù yáng qún,pēng yáng shí ròu kǒu wěn liú gāo zhī。
却入天台山,呼龙唤虎听指麾。què rù tiān tái shān,hū lóng huàn hǔ tīng zhǐ huī。
东岩凿石取金卯,西岩掘土求琼葳。dōng yán záo shí qǔ jīn mǎo,xī yán jué tǔ qiú qióng wēi。
岩訇洞砉石梁折,惊起五百罗汉半夜拨剌冲天飞。yán hōng dòng huò shí liáng zhé,jīng qǐ wǔ bǎi luó hàn bàn yè bō lá chōng tiān fēi。
一鬼乘白豕,从以青羊青兔赤鼠儿。yī guǐ chéng bái shǐ,cóng yǐ qīng yáng qīng tù chì shǔ ér。
便从阁道出西清,入少微,浴咸池。biàn cóng gé dào chū xī qīng,rù shǎo wēi,yù xián chí。
身骑青田鹤,去采青田芝。shēn qí qīng tián hè,qù cǎi qīng tián zhī。
仙都赤城三十六,洞主骑鸾翳凤来陪随。xiān dōu chì chéng sān shí liù,dòng zhǔ qí luán yì fèng lái péi suí。
神鬼清唱毛女和,长烟袅袅飘熊旗。shén guǐ qīng chàng máo nǚ hé,zhǎng yān niǎo niǎo piāo xióng qí。
蜚廉吹笙虎击筑,罔象出舞奔冯夷。fēi lián chuī shēng hǔ jī zhù,wǎng xiàng chū wǔ bēn féng yí。
两鬼自从天上别,别后道路阻隔,不得相闻知。liǎng guǐ zì cóng tiān shàng bié,bié hòu dào lù zǔ gé,bù dé xiāng wén zhī。
忽闻韩山子,往来说因依。hū wén hán shān zi,wǎng lái shuō yīn yī。
两鬼各借问,始知相去近不远,何得不一相见叙情词。liǎng guǐ gè jiè wèn,shǐ zhī xiāng qù jìn bù yuǎn,hé dé bù yī xiāng jiàn xù qíng cí。
情词不得叙,焉得不相思。qíng cí bù dé xù,yān dé bù xiāng sī。
相思人间五十年,未抵天上五十炊。xiāng sī rén jiān wǔ shí nián,wèi dǐ tiān shàng wǔ shí chuī。
忽然宇宙变差异,六月落雪冰天逵。hū rán yǔ zhòu biàn chà yì,liù yuè luò xuě bīng tiān kuí。
鼋鼍上山作窟穴,蛇头生角角有歧。yuán tuó shàng shān zuò kū xué,shé tóu shēng jiǎo jiǎo yǒu qí。
鳄鱼掉尾斫折巨鳌脚,蓬莱宫倒水没楣。è yú diào wěi zhuó zhé jù áo jiǎo,péng lái gōng dào shuǐ méi méi。
搀枪枉矢争出逞妖怪,或大如瓮盎,或长如蜲蛇。chān qiāng wǎng shǐ zhēng chū chěng yāo guài,huò dà rú wèng àng,huò zhǎng rú wēi shé。
光烁烁,形躨躨。guāng shuò shuò,xíng kuí kuí。
叫鹿豕,呼熊罴。jiào lù shǐ,hū xióng pí。
煽吴回,翔魌魑。shān wú huí,xiáng qī chī。
天帝左右无扶持,蚊虻蚤虱蝇蚋蜞,噆肤咂血图饱肥,扰扰不可挥筋节。tiān dì zuǒ yòu wú fú chí,wén méng zǎo shī yíng ruì qí,zǎn fū zā xuè tú bǎo féi,rǎo rǎo bù kě huī jīn jié。
解折两眼眵,不辨妍与媸。jiě zhé liǎng yǎn chī,bù biàn yán yǔ chī。
两鬼大惕伤,身如受榜笞,便欲相约讨药与天帝医。liǎng guǐ dà tì shāng,shēn rú shòu bǎng chī,biàn yù xiāng yuē tǎo yào yǔ tiān dì yī。
先去两眼翳,使识青黄红白黑。xiān qù liǎng yǎn yì,shǐ shí qīng huáng hóng bái hēi。
便下天潢天一水,洗涤盘古肠胃心肾肝肺脾。biàn xià tiān huáng tiān yī shuǐ,xǐ dí pán gǔ cháng wèi xīn shèn gān fèi pí。
却取女娲所抟黄土块,改换耳目口鼻牙舌眉。què qǔ nǚ wā suǒ tuán huáng tǔ kuài,gǎi huàn ěr mù kǒu bí yá shé méi。
然后请轩辕,邀伏羲、风后、力牧、老龙告泰山稽。rán hòu qǐng xuān yuán,yāo fú xī fēng hòu lì mù lǎo lóng gào tài shān jī。
命鲁般,诏工倕,使丰隆,役黔羸,砺斧凿,具炉锤,取金蓐,收伐材尾箕。mìng lǔ bān,zhào gōng chuí,shǐ fēng lóng,yì qián léi,lì fǔ záo,jù lú chuí,qǔ jīn rù,shōu fá cái wěi jī。
修理南极北极枢,斡运太阴太阳机。xiū lǐ nán jí běi jí shū,wò yùn tài yīn tài yáng jī。
檄召皇地示部署,岳渎神受约天皇墀。xí zhào huáng dì shì bù shǔ,yuè dú shén shòu yuē tiān huáng chí。
生鸟必凤凰,勿生枭与鸱。shēng niǎo bì fèng huáng,wù shēng xiāo yǔ chī。
生兽必麒麟,勿生豺与狸。shēng shòu bì qí lín,wù shēng chái yǔ lí。
生鳞必龙鲤,勿生蛇与?。shēng lín bì lóng lǐ,wù shēng shé yǔ wèi。
生甲必龟贝,勿生蝓与蜞。shēng jiǎ bì guī bèi,wù shēng yú yǔ qí。
生木必松楠,生草必荠葵,勿生钩吻含毒断人肠,勿生枳棘覃利伤人肌。shēng mù bì sōng nán,shēng cǎo bì jì kuí,wù shēng gōu wěn hán dú duàn rén cháng,wù shēng zhǐ jí tán lì shāng rén jī。
螟蝗害禾稼,必绝其蝝蚳。míng huáng hài hé jià,bì jué qí yuán chí。
虎狼妨畜牧,必遏其孕孽。hǔ láng fáng chù mù,bì è qí yùn niè。
启迪天下蠢蠢氓,悉蹈礼义尊父师。qǐ dí tiān xià chǔn chǔn máng,xī dǎo lǐ yì zūn fù shī。
奉事周文公、鲁仲尼、曾子舆、孔子思,启习书易礼乐春秋诗。fèng shì zhōu wén gōng lǔ zhòng ní céng zi yú kǒng zi sī,qǐ xí shū yì lǐ lè chūn qiū shī。
履正直,屏邪欹,引顽嚚,入规矩。lǚ zhèng zhí,píng xié yī,yǐn wán yín,rù guī jǔ。
雍雍熙熙,不冻不饥,避刑远罪趋祥祺。yōng yōng xī xī,bù dòng bù jī,bì xíng yuǎn zuì qū xiáng qí。
谋之不能行,不意天帝错怪恚,谓此是我所当为,眇眇末两鬼,何敢越分生思惟。móu zhī bù néng xíng,bù yì tiān dì cuò guài huì,wèi cǐ shì wǒ suǒ dāng wèi,miǎo miǎo mò liǎng guǐ,hé gǎn yuè fēn shēng sī wéi。
呶呶向喑盲,泄漏造化微。náo náo xiàng yīn máng,xiè lòu zào huà wēi。
急诏飞天神王与我捉此两鬼拘囚之,勿使在人寰做出妖怪奇。jí zhào fēi tiān shén wáng yǔ wǒ zhuō cǐ liǎng guǐ jū qiú zhī,wù shǐ zài rén huán zuò chū yāo guài qí。
飞天神王得天帝诏,立召五百夜叉带金绳将铁网,寻踪逐迹莫放两鬼走逸入崄巇。fēi tiān shén wáng dé tiān dì zhào,lì zhào wǔ bǎi yè chā dài jīn shéng jiāng tiě wǎng,xún zōng zhú jì mò fàng liǎng guǐ zǒu yì rù xiǎn xī。
五百夜叉个个口吐火,搜天刮地走不疲。wǔ bǎi yè chā gè gè kǒu tǔ huǒ,sōu tiān guā dì zǒu bù pí。
吹风放火烈山谷,不问杉柏樗栎兰艾蒿芷蘅茅茨,燔焱熨灼无馀遗。chuī fēng fàng huǒ liè shān gǔ,bù wèn shān bǎi chū lì lán ài hāo zhǐ héng máo cí,fán yàn yùn zhuó wú yú yí。
搜到九万九千九百九十九仞幽谷底,捉住两鬼,眼睛光活如琉璃。sōu dào jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi jiǔ shí jiǔ rèn yōu gǔ dǐ,zhuō zhù liǎng guǐ,yǎn jīng guāng huó rú liú lí。
养在剑丝铁栅内,衣以文采食以麋。yǎng zài jiàn sī tiě zhà nèi,yī yǐ wén cǎi shí yǐ mí。
莫教突出笼络外,踏折地轴倾天维。mò jiào tū chū lóng luò wài,tà zhé dì zhóu qīng tiān wéi。
两鬼亦自相顾笑,但得不寒不馁长乐无忧悲。liǎng guǐ yì zì xiāng gù xiào,dàn dé bù hán bù něi zhǎng lè wú yōu bēi。
自可等待天帝息怒解猜惑,依旧天上作伴同游戏。zì kě děng dài tiān dì xī nù jiě cāi huò,yī jiù tiān shàng zuò bàn tóng yóu xì。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

题群龙图

刘基

世间万类皆可睹,茫昧独有鬼与龙。shì jiān wàn lèi jiē kě dǔ,máng mèi dú yǒu guǐ yǔ lóng。
此图画龙二十四,状貌诡谲各不同。cǐ tú huà lóng èr shí sì,zhuàng mào guǐ jué gè bù tóng。
得非物产有异种,或曰神变无常踪。dé fēi wù chǎn yǒu yì zhǒng,huò yuē shén biàn wú cháng zōng。
一龙揵尾欲上木,足爪犹在奫沄中。yī lóng qián wěi yù shàng mù,zú zhǎo yóu zài yūn yún zhōng。
一龙出穴饮涧底,头上飞瀑泻白虹。yī lóng chū xué yǐn jiàn dǐ,tóu shàng fēi pù xiè bái hóng。
前有一龙巳在云,顾视厥子扬双瞳。qián yǒu yī lóng sì zài yún,gù shì jué zi yáng shuāng tóng。
浪波鱼鳞沓谾豅,日车坱圠天无风。làng bō yú lín dá hōng lóng,rì chē yǎng yà tiān wú fēng。
中庭两龙忽相逢,须眉葩髿如老翁,便欲角抵争雌雄。zhōng tíng liǎng lóng hū xiāng féng,xū méi pā suō rú lǎo wēng,biàn yù jiǎo dǐ zhēng cí xióng。
西望积石接崆峒,白龙擘石窥流潨。xī wàng jī shí jiē kōng dòng,bái lóng bāi shí kuī liú cóng。
河伯远遁虚其宫,屈蟠睡者何龙钟,老物用亢时当终。hé bó yuǎn dùn xū qí gōng,qū pán shuì zhě hé lóng zhōng,lǎo wù yòng kàng shí dāng zhōng。
峡外六龙狞以凶,矜牙舞爪起战攻。xiá wài liù lóng níng yǐ xiōng,jīn yá wǔ zhǎo qǐ zhàn gōng。
咬鳞嚼甲含剑锋,陷胸折尾波血红,之死弗悟人谁恫?yǎo lín jué jiǎ hán jiàn fēng,xiàn xiōng zhé wěi bō xuè hóng,zhī sǐ fú wù rén shuí dòng?
一龙引吭将欲从,回环睢盱未敢通。yī lóng yǐn kēng jiāng yù cóng,huí huán suī xū wèi gǎn tōng。
最后一龙藏于埪,睥睨胜败非愚蒙,无乃有意收全功。zuì hòu yī lóng cáng yú kōng,pì nì shèng bài fēi yú méng,wú nǎi yǒu yì shōu quán gōng。
云中弄珠劳尔躬,不如卧沙之从容。yún zhōng nòng zhū láo ěr gōng,bù rú wò shā zhī cóng róng。
龙子学飞力未充,母在下视心憧憧。lóng zi xué fēi lì wèi chōng,mǔ zài xià shì xīn chōng chōng。
何物一角额准隆,觓然出洞若蛇虫。hé wù yī jiǎo é zhǔn lóng,qiú rán chū dòng ruò shé chóng。
有龙接之自巃嵷,恐是巩穴王鲔公,皮骨始蜕形犹蒙。yǒu lóng jiē zhī zì lóng sǒng,kǒng shì gǒng xué wáng wěi gōng,pí gǔ shǐ tuì xíng yóu méng。
两龙归来倦不翀,痴龙攀石身巳癃。liǎng lóng guī lái juàn bù chōng,chī lóng pān shí shēn sì lóng。
蚴蚪偃蹇歘腾冲,蜿蟺攫跃鬐发茸,呿呀奔拿曲如弓。yòu dǒu yǎn jiǎn chuā téng chōng,wān shàn jué yuè qí fā rōng,qù ya bēn ná qū rú gōng。
百态并作何纷庞,是耶非耶孰能穷。bǎi tài bìng zuò hé fēn páng,shì yé fēi yé shú néng qióng。
画师昔有僧繇工,能令真龙下虚空。huà shī xī yǒu sēng yáo gōng,néng lìng zhēn lóng xià xū kōng。
安得伶伦截竹筒,吹之呼龙出石谼,使我一见开昏瞢。ān dé líng lún jié zhú tǒng,chuī zhī hū lóng chū shí hóng,shǐ wǒ yī jiàn kāi hūn méng。

为丘彦良题牧溪和尚千雁图

刘基

往时惠崇画芦雁,对之如在江湖游。wǎng shí huì chóng huà lú yàn,duì zhī rú zài jiāng hú yóu。
只今此图又精妙,中有千里潇湘秋。zhǐ jīn cǐ tú yòu jīng miào,zhōng yǒu qiān lǐ xiāo xiāng qiū。
乃知浮屠性多巧,意匠不与凡夫俦。nǎi zhī fú tú xìng duō qiǎo,yì jiàng bù yǔ fán fū chóu。
吴松江长具区阔,天目虎丘青一发。wú sōng jiāng zhǎng jù qū kuò,tiān mù hǔ qiū qīng yī fā。
西风九月粳稻黄,朔雁飞来翼相戛。xī fēng jiǔ yuè jīng dào huáng,shuò yàn fēi lái yì xiāng jiá。
农夫苦饥雁独饱,此意画师应识察。nóng fū kǔ jī yàn dú bǎo,cǐ yì huà shī yīng shí chá。
近者分明辨羽毛,远者缥缈瞻秋毫。jìn zhě fēn míng biàn yǔ máo,yuǎn zhě piāo miǎo zhān qiū háo。
或乘飘风入烟霄,或翳落日沉隍濠。huò chéng piāo fēng rù yān xiāo,huò yì luò rì chén huáng háo。
起如武侯布八阵,集如万舞回旌旄。qǐ rú wǔ hóu bù bā zhèn,jí rú wàn wǔ huí jīng máo。
眠沙卧草鸣且翱,喋呷藻荇乱蓬蒿。mián shā wò cǎo míng qiě áo,dié gā zǎo xìng luàn péng hāo。
禾空穗尽却归去,紫塞漠漠春云高。hé kōng suì jǐn què guī qù,zǐ sāi mò mò chūn yún gāo。
我家南山限苍岭,雁飞不到川路永。wǒ jiā nán shān xiàn cāng lǐng,yàn fēi bù dào chuān lù yǒng。
深林大谷蛇豕盛,愁向他乡抚虚景。shēn lín dà gǔ shé shǐ shèng,chóu xiàng tā xiāng fǔ xū jǐng。
人言鸿雁比弟兄,我有兄弟隔两城。rén yán hóng yàn bǐ dì xiōng,wǒ yǒu xiōng dì gé liǎng chéng。
题诗卷画谢客去,无使感怆伤中情。tí shī juǎn huà xiè kè qù,wú shǐ gǎn chuàng shāng zhōng qíng。

雨中寄用章上人

刘基

月盈复魄巳过五,不见白日长见雨。yuè yíng fù pò sì guò wǔ,bù jiàn bái rì zhǎng jiàn yǔ。
美人娟娟隔巷陌,会面不得徒延伫。měi rén juān juān gé xiàng mò,huì miàn bù dé tú yán zhù。
若邪当门泉涌础,仲蔚蓬蒿塞环堵。ruò xié dāng mén quán yǒng chǔ,zhòng wèi péng hāo sāi huán dǔ。
阴风向人作秋气,芳草日夕成宿莽。yīn fēng xiàng rén zuò qiū qì,fāng cǎo rì xī chéng sù mǎng。
玄圭上天禹穴闭,苍水使者今何许?xuán guī shàng tiān yǔ xué bì,cāng shuǐ shǐ zhě jīn hé xǔ?
玉京群仙翳烟雾,弱水西流隔玄圃。yù jīng qún xiān yì yān wù,ruò shuǐ xī liú gé xuán pǔ。
女夷鼓歌不自觉,朱凤翅湿那能举。nǚ yí gǔ gē bù zì jué,zhū fèng chì shī nà néng jǔ。
自从干戈起淮甸,天下无处无豺虎。zì cóng gàn gē qǐ huái diān,tiān xià wú chù wú chái hǔ。
徵敛频烦转输急,更有何乡为乐土。zhēng liǎn pín fán zhuǎn shū jí,gèng yǒu hé xiāng wèi lè tǔ。
翳桑饿人谁复数,思家远客空悽楚。yì sāng è rén shuí fù shù,sī jiā yuǎn kè kōng qī chǔ。
半生身世付浮云,独立看云百忧聚。bàn shēng shēn shì fù fú yún,dú lì kàn yún bǎi yōu jù。
晚来天南横绛虹,雨势未已愁雷公。wǎn lái tiān nán héng jiàng hóng,yǔ shì wèi yǐ chóu léi gōng。
井蛙谷鲋俱得意,泛滥潢潦登穹隆。jǐng wā gǔ fù jù dé yì,fàn làn huáng lǎo dēng qióng lóng。
方外文章谁最好,后有懒公前笑老。fāng wài wén zhāng shuí zuì hǎo,hòu yǒu lǎn gōng qián xiào lǎo。
裁诗忽漫寄中情,万事茫茫听苍昊。cái shī hū màn jì zhōng qíng,wàn shì máng máng tīng cāng hào。

玉涧和尚西湖图

刘基

大江之南风景殊,杭州西湖天下无。dà jiāng zhī nán fēng jǐng shū,háng zhōu xī hú tiān xià wú。
浮光吐景十里外,叠嶂涌出青芙蕖。fú guāng tǔ jǐng shí lǐ wài,dié zhàng yǒng chū qīng fú qú。
百年玉气散荆棘,惟有歌舞留欢娱。bǎi nián yù qì sàn jīng jí,wéi yǒu gē wǔ liú huān yú。
重楼峻阁竞铅黛,媚柳娇花使人爱。zhòng lóu jùn gé jìng qiān dài,mèi liǔ jiāo huā shǐ rén ài。
老僧不善儿女情,故作觕豪见真态。lǎo sēng bù shàn ér nǚ qíng,gù zuò cū háo jiàn zhēn tài。
想其泚笔欲画时,高视画工如小儿。xiǎng qí cǐ bǐ yù huà shí,gāo shì huà gōng rú xiǎo ér。
千岩万壑吾意匠,夸娥巨灵吾指麾。qiān yán wàn hè wú yì jiàng,kuā é jù líng wú zhǐ huī。
却忆往年秋雨夕,画舫冲烟度空碧。què yì wǎng nián qiū yǔ xī,huà fǎng chōng yān dù kōng bì。
苍茫不辨云与山,但觉微风响芦荻。cāng máng bù biàn yún yǔ shān,dàn jué wēi fēng xiǎng lú dí。
须臾冷月迸深雾,时见松杉半昏黑。xū yú lěng yuè bèng shēn wù,shí jiàn sōng shān bàn hūn hēi。
开尊命客弹焦桐,扣舷大笑惊海童。kāi zūn mìng kè dàn jiāo tóng,kòu xián dà xiào jīng hǎi tóng。
鲛人唱歌鱼鳖应,水底影动双高峰。jiāo rén chàng gē yú biē yīng,shuǐ dǐ yǐng dòng shuāng gāo fēng。
只今倏忽成老翁,可怜此乐难再逢。zhǐ jīn shū hū chéng lǎo wēng,kě lián cǐ lè nán zài féng。
愁来看画欲自适,谁知感生愁转剧。chóu lái kàn huà yù zì shì,shuí zhī gǎn shēng chóu zhuǎn jù。

顾周道山水图

刘基

忆昔晋时顾虎头,能画声名塞穹昊。yì xī jìn shí gù hǔ tóu,néng huà shēng míng sāi qióng hào。
千载而下继者谁,君之耳孙字周道。qiān zài ér xià jì zhě shuí,jūn zhī ěr sūn zì zhōu dào。
江南山连沧海岛,水远山长愁绝倒。jiāng nán shān lián cāng hǎi dǎo,shuǐ yuǎn shān zhǎng chóu jué dào。
兴来走笔如有神,浓抹淡妆无不好。xīng lái zǒu bǐ rú yǒu shén,nóng mǒ dàn zhuāng wú bù hǎo。
前峰倚天自太古,知是天台是天姥。qián fēng yǐ tiān zì tài gǔ,zhī shì tiān tái shì tiān lǎo。
烟开浪波摇浦溆,草满江洲树如羽。yān kāi làng bō yáo pǔ xù,cǎo mǎn jiāng zhōu shù rú yǔ。
山回两崖夹幽谷,小桥俯映菰蒲绿。shān huí liǎng yá jiā yōu gǔ,xiǎo qiáo fǔ yìng gū pú lǜ。
扁舟何处觅鲈鱼,沧浪水寒空濯足。biǎn zhōu hé chù mì lú yú,cāng làng shuǐ hán kōng zhuó zú。
柳边碧石明素沙,茅庐似是陶公家。liǔ biān bì shí míng sù shā,máo lú shì shì táo gōng jiā。
衡门昼掩鸡犬寂,谁人其采黄金花。héng mén zhòu yǎn jī quǎn jì,shuí rén qí cǎi huáng jīn huā。
我屋双溪松柏里,清泉皎洁无泥滓。wǒ wū shuāng xī sōng bǎi lǐ,qīng quán jiǎo jié wú ní zǐ。
凤皇不来鹰隼逝,白日鸱鸣啸桑梓。fèng huáng bù lái yīng sǔn shì,bái rì chī míng xiào sāng zǐ。
华表柱头下令威,风尘澒洞何当归。huá biǎo zhù tóu xià lìng wēi,fēng chén hòng dòng hé dāng guī。
感时对景重回首,不知人民今是非。gǎn shí duì jǐng zhòng huí shǒu,bù zhī rén mín jīn shì fēi。

题富好礼所畜村乐图

刘基

我昔住在南山头,连山下带清溪幽。wǒ xī zhù zài nán shān tóu,lián shān xià dài qīng xī yōu。
山巅出泉宜种稻,绕屋尽是良田畴。shān diān chū quán yí zhǒng dào,rào wū jǐn shì liáng tián chóu。
家家种田耻商贩,有足懒踏县与州。jiā jiā zhǒng tián chǐ shāng fàn,yǒu zú lǎn tà xiàn yǔ zhōu。
西风八月淋潦尽,稻穗栉比无蝗蟊。xī fēng bā yuè lín lǎo jǐn,dào suì zhì bǐ wú huáng máo。
黄鸡长大白鸭重,瓦瓮琥珀香新篘。huáng jī zhǎng dà bái yā zhòng,wǎ wèng hǔ pò xiāng xīn chōu。
芋魁如拳栗壳赤,献罢地主还相酬。yù kuí rú quán lì ké chì,xiàn bà dì zhǔ hái xiāng chóu。
东邻西舍迭宾主,老幼合坐意绸缪。dōng lín xī shě dié bīn zhǔ,lǎo yòu hé zuò yì chóu móu。
山花野叶插巾帽,竹箸漆碗蒹瓷瓯。shān huā yě yè chā jīn mào,zhú zhù qī wǎn jiān cí ōu。
酒酣大笑杂语话,跪拜交错礼数稠。jiǔ hān dà xiào zá yǔ huà,guì bài jiāo cuò lǐ shù chóu。
或起顿足舞侏儒,或坐拍手歌瓯篓。huò qǐ dùn zú wǔ zhū rú,huò zuò pāi shǒu gē ōu lǒu。
倾盆倒榼混醯酱,烂熳沾渍方未休。qīng pén dào kē hùn xī jiàng,làn màn zhān zì fāng wèi xiū。
儿童跳跃助諠噪,执遁逐走同俘囚。ér tóng tiào yuè zhù xuān zào,zhí dùn zhú zǒu tóng fú qiú。
出门不记舍前路,颠倒扶掖迷去留。chū mén bù jì shě qián lù,diān dào fú yē mí qù liú。
朝阳照屋且熟睡,官府亦简少所求。cháo yáng zhào wū qiě shú shuì,guān fǔ yì jiǎn shǎo suǒ qiú。
宁知宴安含鸩毒,耒耜一变成戈矛。níng zhī yàn ān hán zhèn dú,lěi sì yī biàn chéng gē máo。
高门大宅化灰烬,蓬蒿瓦砾塞道周。gāo mén dà zhái huà huī jìn,péng hāo wǎ lì sāi dào zhōu。
春燕营巢在林木,深山露宿随猿猴。chūn yàn yíng cháo zài lín mù,shēn shān lù sù suí yuán hóu。
三年避乱客异县,侧身天地如浮沤。sān nián bì luàn kè yì xiàn,cè shēn tiān dì rú fú ōu。
亲朋阻隔童仆散,疏食水饮不自谋。qīn péng zǔ gé tóng pū sàn,shū shí shuǐ yǐn bù zì móu。
有时惝恍梦闾里,惊觉五内攒百忧。yǒu shí chǎng huǎng mèng lǘ lǐ,jīng jué wǔ nèi zǎn bǎi yōu。
君家画图称绝妙,鉴别曾遇柯丹丘。jūn jiā huà tú chēng jué miào,jiàn bié céng yù kē dān qiū。
想应临榻出秘府,笔意精到世罕俦。xiǎng yīng lín tà chū mì fǔ,bǐ yì jīng dào shì hǎn chóu。
村歌社舞自真率,何用广乐张公侯。cūn gē shè wǔ zì zhēn lǜ,hé yòng guǎng lè zhāng gōng hóu。
太平气象忽在眼,令我感怆涕泪流。tài píng qì xiàng hū zài yǎn,lìng wǒ gǎn chuàng tì lèi liú。
近者乡人来报喜,今岁高下俱有秋。jìn zhě xiāng rén lái bào xǐ,jīn suì gāo xià jù yǒu qiū。
豺狼食饱卧窟穴,军师巳运招安筹。chái láng shí bǎo wò kū xué,jūn shī sì yùn zhāo ān chóu。
人情自古共怀土,况乃霜雨凄松楸。rén qíng zì gǔ gòng huái tǔ,kuàng nǎi shuāng yǔ qī sōng qiū。
神龟且被预且困,予所弗念天我尤。shén guī qiě bèi yù qiě kùn,yǔ suǒ fú niàn tiān wǒ yóu。
积薪厝火非远计,谁能献纳陈嘉猷。jī xīn cuò huǒ fēi yuǎn jì,shuí néng xiàn nà chén jiā yóu。
长江波浪接淮泗,白日惨澹腾蛟虬。zhǎng jiāng bō làng jiē huái sì,bái rì cǎn dàn téng jiāo qiú。
天下农夫总供给,陇亩不得安锄耰。tiān xià nóng fū zǒng gōng gěi,lǒng mǔ bù dé ān chú yōu。
市中食物贵百倍,一豕之价过于牛。shì zhōng shí wù guì bǎi bèi,yī shǐ zhī jià guò yú niú。
鱼盐菜果悉卖米,官币束阁若赘瘤。yú yán cài guǒ xī mài mǐ,guān bì shù gé ruò zhuì liú。
朝餐仅了愁夕膳,谁复有酒浇其喉。cháo cān jǐn le chóu xī shàn,shuí fù yǒu jiǔ jiāo qí hóu。
循环天运往必复,邪气暂至不远瘳。xún huán tiān yùn wǎng bì fù,xié qì zàn zhì bù yuǎn chōu。
此生此景须再睹,引领怅望心悠悠。cǐ shēng cǐ jǐng xū zài dǔ,yǐn lǐng chàng wàng xīn yōu yōu。

题湘湖图

刘基

君山洞庭隔江水,彭蠡无风波浪起。jūn shān dòng tíng gé jiāng shuǐ,péng lí wú fēng bō làng qǐ。
明窗晓晴图画开,兴入湘湖三百里。míng chuāng xiǎo qíng tú huà kāi,xīng rù xiāng hú sān bǎi lǐ。
湘江两岸山纵横,湘湖碧绕越王城。xiāng jiāng liǎng àn shān zòng héng,xiāng hú bì rào yuè wáng chéng。
越王城荒陵谷在,古树落日长烟平。yuè wáng chéng huāng líng gǔ zài,gǔ shù luò rì zhǎng yān píng。
游子天寒孤棹远,七十二溪飞雪满。yóu zi tiān hán gū zhào yuǎn,qī shí èr xī fēi xuě mǎn。
浩歌不见濯缨人,沙鹤野猿相对晚。hào gē bù jiàn zhuó yīng rén,shā hè yě yuán xiāng duì wǎn。
湖东云气通蓬莱,我欲从之归去来。hú dōng yún qì tōng péng lái,wǒ yù cóng zhī guī qù lái。
蛟鼍塞川陆有虎,两臂无翼令心哀。jiāo tuó sāi chuān lù yǒu hǔ,liǎng bì wú yì lìng xīn āi。

为启初门和尚题山水图

刘基

天下名山随处有,画图流传亦良久。tiān xià míng shān suí chù yǒu,huà tú liú chuán yì liáng jiǔ。
祗园道人展横幅,观者称夸同一口。zhī yuán dào rén zhǎn héng fú,guān zhě chēng kuā tóng yī kǒu。
苍梧九疑高插天,卷而怀之不盈手。cāng wú jiǔ yí gāo chā tiān,juǎn ér huái zhī bù yíng shǒu。
巨灵惊呼盘古怒,地轴坱圠昆仑剖。jù líng jīng hū pán gǔ nù,dì zhóu yǎng yà kūn lún pōu。
太阳出海开杳冥,嶓冢岷峨大如斗。tài yáng chū hǎi kāi yǎo míng,bō zhǒng mín é dà rú dòu。
华轩无人清昼闲,恍然置我匡庐间。huá xuān wú rén qīng zhòu xián,huǎng rán zhì wǒ kuāng lú jiān。
金轮迥出牛女上,远近罗列千云鬟。jīn lún jiǒng chū niú nǚ shàng,yuǎn jìn luó liè qiān yún huán。
江花野竹青锦斑,嵌岩断石蛟鼍颜。jiāng huā yě zhú qīng jǐn bān,qiàn yán duàn shí jiāo tuó yán。
冈盘谷转绝径路,但见湖水回琼环。gāng pán gǔ zhuǎn jué jìng lù,dàn jiàn hú shuǐ huí qióng huán。
白沙洲暖春风起,南船挂帆北船舣。bái shā zhōu nuǎn chūn fēng qǐ,nán chuán guà fān běi chuán yǐ。
吴波不尽芳草外,楚岫半入长烟里。wú bō bù jǐn fāng cǎo wài,chǔ xiù bàn rù zhǎng yān lǐ。
夜深小龙行雨归,宫亭月落彭郎矶。yè shēn xiǎo lóng xíng yǔ guī,gōng tíng yuè luò péng láng jī。
旌阳步虚卢老和,杂佩散作虹蜺飞。jīng yáng bù xū lú lǎo hé,zá pèi sàn zuò hóng ní fēi。
百年尘世真梦寐,回首旌旗塞天地。bǎi nián chén shì zhēn mèng mèi,huí shǒu jīng qí sāi tiān dì。
旧游何处成渺茫,一曲狂歌数行泪。jiù yóu hé chù chéng miǎo máng,yī qū kuáng gē shù xíng lèi。
青丘弱水迷方壶,武陵桃源今有无?qīng qiū ruò shuǐ mí fāng hú,wǔ líng táo yuán jīn yǒu wú?
瑶台三岛消息断,安得羽翼归清都。yáo tái sān dǎo xiāo xī duàn,ān dé yǔ yì guī qīng dōu。

题赵学士松图

刘基

赵公拈笔作古松,平地跃出三青龙。zhào gōng niān bǐ zuò gǔ sōng,píng dì yuè chū sān qīng lóng。
蜿蜒不上霄汉去,爽飒长留烟雨浓。wān yán bù shàng xiāo hàn qù,shuǎng sà zhǎng liú yān yǔ nóng。
前朝美人斗草处,犹有当时数株树。qián cháo měi rén dòu cǎo chù,yóu yǒu dāng shí shù zhū shù。
江亭六月凉如秋,应与此图相对愁。jiāng tíng liù yuè liáng rú qiū,yīng yǔ cǐ tú xiāng duì chóu。

题李陵见苏武图

刘基

中原无书羝不乳,狐裘蒙茸柰何许。zhōng yuán wú shū dī bù rǔ,hú qiú méng rōng nài hé xǔ。
老身汉节死生俱,地角天涯见明主。lǎo shēn hàn jié sǐ shēng jù,dì jiǎo tiān yá jiàn míng zhǔ。
金鞍骏马空故人,相看一笑增悲辛。jīn ān jùn mǎ kōng gù rén,xiāng kàn yī xiào zēng bēi xīn。
悲来风沙吹上马,河水东流日西下。bēi lái fēng shā chuī shàng mǎ,hé shuǐ dōng liú rì xī xià。

雪鹤篇赠詹同文

刘基

有鹤有鹤丁令威,碧玉为骨玄霜衣。yǒu hè yǒu hè dīng lìng wēi,bì yù wèi gǔ xuán shuāng yī。
层城十二身所依,千年伐毛一度归。céng chéng shí èr shēn suǒ yī,qiān nián fá máo yī dù guī。
洗髓织女黄姑矶,瑶台雪花大十围。xǐ suǐ zhī nǚ huáng gū jī,yáo tái xuě huā dà shí wéi。
食之神爽肉不肥,乘风振羽芳菲菲。shí zhī shén shuǎng ròu bù féi,chéng fēng zhèn yǔ fāng fēi fēi。
丹砂结顶烨有辉,咳唾璀错生珠玑。dān shā jié dǐng yè yǒu huī,ké tuò cuǐ cuò shēng zhū jī。
朝游明星夕大騩,腾光蹑景超巍巍。cháo yóu míng xīng xī dà guī,téng guāng niè jǐng chāo wēi wēi。
滕六骖乘虹蜺騑,蕊宫仙娥顼帝妃。téng liù cān chéng hóng ní fēi,ruǐ gōng xiān é xū dì fēi。
镕云鍊雨成琼葳,眩晃昼夺扶桑辉。róng yún liàn yǔ chéng qióng wēi,xuàn huǎng zhòu duó fú sāng huī。
离眸闪烁不可睇,回猋摐摐翼缟旗。lí móu shǎn shuò bù kě dì,huí biāo chuāng chuāng yì gǎo qí。
白虎觳?艮厥腓,鸾鹓鸟鸿鹑鹄翚。bái hǔ hú sù gěn jué féi,luán yuān niǎo hóng chún gǔ huī。
鹭鹗鹳鹊鷢与鵗,局促缩胸潜崿崎。lù è guàn què jué yǔ xī,jú cù suō xiōng qián è qí。
惟有皓鹤从之飞,竦翮夜过东皇畿。wéi yǒu hào hè cóng zhī fēi,sǒng hé yè guò dōng huáng jī。
玲珑琪树戛金徽,砉然长鸣惊海圻。líng lóng qí shù jiá jīn huī,huò rán zhǎng míng jīng hǎi qí。
海波喷作烟雾霏,马衔罔象蹲若鞿。hǎi bō pēn zuò yān wù fēi,mǎ xián wǎng xiàng dūn ruò jī。
鲲鲸夭矫相嘘唏,银河腹坚胶蜃豨。kūn jīng yāo jiǎo xiāng xū xī,yín hé fù jiān jiāo shèn xī。
王母桃花冻不绯,五色石裂女娲譩。wáng mǔ táo huā dòng bù fēi,wǔ sè shí liè nǚ wā yī。
祝融上诉开九扉,帝命养之青锁闱。zhù róng shàng sù kāi jiǔ fēi,dì mìng yǎng zhī qīng suǒ wéi。
赐以沆瀣怜其饥,朝朝暮暮朝太微。cì yǐ hàng xiè lián qí jī,cháo cháo mù mù cháo tài wēi。
翅翎披拂天香馡,北斗粲烂星依稀。chì líng pī fú tiān xiāng fēi,běi dòu càn làn xīng yī xī。
翠霞抱日露未晞,圆肮修趾逸且颀。cuì xiá bào rì lù wèi xī,yuán āng xiū zhǐ yì qiě qí。
跄跄蹈舞霍以挥,散仙引领空相希。qiāng qiāng dǎo wǔ huò yǐ huī,sàn xiān yǐn lǐng kōng xiāng xī。
嗟哉清峻天下稀,勿叹辽东城郭非。jiē zāi qīng jùn tiān xià xī,wù tàn liáo dōng chéng guō fēi。
桂华窅洼甘露溰,味美远胜商山薇。guì huá yǎo wā gān lù ái,wèi měi yuǎn shèng shāng shān wēi。
撷英为羞堪咀叽,比之琅玕亦庶几。xié yīng wèi xiū kān jǔ jī,bǐ zhī láng gān yì shù jǐ。
盘空硬语去脂韦,歌以赠君君莫讥。pán kōng yìng yǔ qù zhī wéi,gē yǐ zèng jūn jūn mò jī。

赠杜安道

刘基

忆昔天兵伐荆楚,舳舻蔽江齐万橹。yì xī tiān bīng fá jīng chǔ,zhú lú bì jiāng qí wàn lǔ。
欢声激烈似雷霆,猛气炰炰震貔虎。huān shēng jī liè shì léi tíng,měng qì páo páo zhèn pí hǔ。
拔栅皖城犹俯拾,探穴九江无险阻。bá zhà wǎn chéng yóu fǔ shí,tàn xué jiǔ jiāng wú xiǎn zǔ。
明年大战康郎下,日月坱圠相吞吐。míng nián dà zhàn kāng láng xià,rì yuè yǎng yà xiāng tūn tǔ。
冯夷蹋浪群水飞,巨鳌掉首三山舞。féng yí tà làng qún shuǐ fēi,jù áo diào shǒu sān shān wǔ。
云随太乙拥锋旗,鼍为丰隆作灵鼓。yún suí tài yǐ yōng fēng qí,tuó wèi fēng lóng zuò líng gǔ。
将军金甲箭攒猬,战士铁衣汗流雨。jiāng jūn jīn jiǎ jiàn zǎn wèi,zhàn shì tiě yī hàn liú yǔ。
火龙熺燄绛天衢,燧象豗烟煎地府。huǒ lóng xī yàn jiàng tiān qú,suì xiàng huī yān jiān dì fǔ。
鲸鲵既剪搀抢落,草木熙阳鱼出谷。jīng ní jì jiǎn chān qiǎng luò,cǎo mù xī yáng yú chū gǔ。
当时从臣皆俊良,近侍共推徐与杜。dāng shí cóng chén jiē jùn liáng,jìn shì gòng tuī xú yǔ dù。
或操陈子之刀镊,或负伊公之鼎俎。huò cāo chén zi zhī dāo niè,huò fù yī gōng zhī dǐng zǔ。
艰难出入矢石下,鞠躬尽力无摧阻。jiān nán chū rù shǐ shí xià,jū gōng jǐn lì wú cuī zǔ。
夙兴夜寐事一人,小心不贰帝临女。sù xīng yè mèi shì yī rén,xiǎo xīn bù èr dì lín nǚ。
只今四海同车轨,葑菲罔遗遵往古。zhǐ jīn sì hǎi tóng chē guǐ,fēng fēi wǎng yí zūn wǎng gǔ。
琼琚赤芾簉鹓行,鞍马禄食光门户。qióng jū chì fèi zào yuān xíng,ān mǎ lù shí guāng mén hù。
天鸡一声金阙启,龙颜有喜常先睹。tiān jī yī shēng jīn quē qǐ,lóng yán yǒu xǐ cháng xiān dǔ。
顾我愚疏忧患集,病骨崚嶒蒸溽暑。gù wǒ yú shū yōu huàn jí,bìng gǔ léng céng zhēng rù shǔ。
兴来怀旧倚长歌,星星两鬓丝千缕。xīng lái huái jiù yǐ zhǎng gē,xīng xīng liǎng bìn sī qiān lǚ。

有泉在山一首

刘基

有泉在山,爰注为壑。yǒu quán zài shān,yuán zhù wèi hè。
膏火自煎,一室之烛。gāo huǒ zì jiān,yī shì zhī zhú。
蔚彼茂林,有檀有松,有梓有桐。wèi bǐ mào lín,yǒu tán yǒu sōng,yǒu zǐ yǒu tóng。
可以为车,可以为宫。kě yǐ wèi chē,kě yǐ wèi gōng。
有泉在山,爰注为渊。yǒu quán zài shān,yuán zhù wèi yuān。
膏火之烛,维以自煎。gāo huǒ zhī zhú,wéi yǐ zì jiān。
蔚彼茂林,有柞有棫,有樗有栎。wèi bǐ mào lín,yǒu zhà yǒu yù,yǒu chū yǒu lì。
可以为薪,可以为杙。kě yǐ wèi xīn,kě yǐ wèi yì。

东园之柳一首

刘基

东园之柳,萋其黄矣。dōng yuán zhī liǔ,qī qí huáng yǐ。
瞻彼白日,焕其阳矣。zhān bǐ bái rì,huàn qí yáng yǐ。
眷眷怀思,曷其长矣。juàn juàn huái sī,hé qí zhǎng yǐ。
东园之柳,萋其青矣。dōng yuán zhī liǔ,qī qí qīng yǐ。
瞻彼白日,焕其明矣。zhān bǐ bái rì,huàn qí míng yǐ。
眷眷怀思,曷其平矣。juàn juàn huái sī,hé qí píng yǐ。
东园之柳,冉冉其华。dōng yuán zhī liǔ,rǎn rǎn qí huá。
悠悠行人,玄发卒华。yōu yōu xíng rén,xuán fā zú huá。
瞻彼白日,维怀永嗟。zhān bǐ bái rì,wéi huái yǒng jiē。
黄莺于飞,喈喈其音。huáng yīng yú fēi,jiē jiē qí yīn。
茕茕行人,悠悠其心。qióng qióng xíng rén,yōu yōu qí xīn。
瞻彼白日,维怀永吟。zhān bǐ bái rì,wéi huái yǒng yín。

维泽有蒲一首

刘基

维泽有蒲,其叶濡濡。wéi zé yǒu pú,qí yè rú rú。
谁无父母,恫我独孤。shuí wú fù mǔ,dòng wǒ dú gū。
旻天不矜,鲜民卒痛。mín tiān bù jīn,xiān mín zú tòng。
我罪实吁,父母何辜?wǒ zuì shí xū,fù mǔ hé gū?
人有父母,如日如月。rén yǒu fù mǔ,rú rì rú yuè。
煦之照之,弗陨弗越。xù zhī zhào zhī,fú yǔn fú yuè。
人有父母,如玄如黄。rén yǒu fù mǔ,rú xuán rú huáng。
覆之载之,不遐有伤。fù zhī zài zhī,bù xiá yǒu shāng。
陟彼崇丘,言采其葛。zhì bǐ chóng qiū,yán cǎi qí gé。
望父不见,忧心如割。wàng fù bù jiàn,yōu xīn rú gē。
陟彼重阜,于以望母。zhì bǐ zhòng fù,yú yǐ wàng mǔ。
不见母兮,忧心如炙。bù jiàn mǔ xī,yōu xīn rú zhì。
相彼虎虽,亦各有从。xiāng bǐ hǔ suī,yì gè yǒu cóng。
矧伊人矣,罹此鞠凶。shěn yī rén yǐ,lí cǐ jū xiōng。
啼彼中林,爰有哺鸟。tí bǐ zhōng lín,yuán yǒu bǔ niǎo。
恫我人斯,云何其瘏。dòng wǒ rén sī,yún hé qí tú。
父兮见儿,孩笑咿咿。fù xī jiàn ér,hái xiào yī yī。
晨兴未炊,早念其饥。chén xīng wèi chuī,zǎo niàn qí jī。
母兮见儿,孩笑欢欢。mǔ xī jiàn ér,hái xiào huān huān。
草虫宵鸣,早念其寒。cǎo chóng xiāo míng,zǎo niàn qí hán。
既髫既髧,彩衣有菼。jì tiáo jì dàn,cǎi yī yǒu tǎn。
父携母将,如琬如琰。fù xié mǔ jiāng,rú wǎn rú yǎn。
出则睹之,入则抚之。chū zé dǔ zhī,rù zé fǔ zhī。
行有隉扤,式超负之。xíng yǒu niè wù,shì chāo fù zhī。
中园有橘,离离其实。zhōng yuán yǒu jú,lí lí qí shí。
人无父母,曷其有卒。rén wú fù mǔ,hé qí yǒu zú。
中园有梨,其实离离。zhōng yuán yǒu lí,qí shí lí lí。
人无父母,生也何为?rén wú fù mǔ,shēng yě hé wèi?
川水东流,苍天悠悠。chuān shuǐ dōng liú,cāng tiān yōu yōu。
恫我鲜民,不知其尤。dòng wǒ xiān mín,bù zhī qí yóu。
空山冥冥,离禽夜鸣。kōng shān míng míng,lí qín yè míng。
恫我鲜民,曷为其生?dòng wǒ xiān mín,hé wèi qí shēng?