古诗词

上云乐

刘基

混沌结,玄黄开,人生其中,称为三才。hùn dùn jié,xuán huáng kāi,rén shēng qí zhōng,chēng wèi sān cái。
一人身有一天地,形质虽异众理该。yī rén shēn yǒu yī tiān dì,xíng zhì suī yì zhòng lǐ gāi。
欲淫物诱滋巧伪,遂使真淳耗斁玄风颓。yù yín wù yòu zī qiǎo wěi,suì shǐ zhēn chún hào yì xuán fēng tuí。
乃有朝生而暮死者,本根浅短无栽培。nǎi yǒu cháo shēng ér mù sǐ zhě,běn gēn qiǎn duǎn wú zāi péi。
惟有西天老胡名文康,自从盘古到今日,不老不少,气体充实如婴孩。wéi yǒu xī tiān lǎo hú míng wén kāng,zì cóng pán gǔ dào jīn rì,bù lǎo bù shǎo,qì tǐ chōng shí rú yīng hái。
性情和易颜色好,恰似初酿匐萄醅。xìng qíng hé yì yán sè hǎo,qià shì chū niàng fú táo pēi。
激之而不见其怒,挠之而不见其咍,甘之而不见其喜,苦之而不见其款。jī zhī ér bù jiàn qí nù,náo zhī ér bù jiàn qí hāi,gān zhī ér bù jiàn qí xǐ,kǔ zhī ér bù jiàn qí kuǎn。
所以于物无所忤,于人无所猜,于事无所碍,于艺无所能。suǒ yǐ yú wù wú suǒ wǔ,yú rén wú suǒ cāi,yú shì wú suǒ ài,yú yì wú suǒ néng。
不生不死在人世,借问老胡何修得此哉?老胡答言我亦不自解,请说伏羲神农皇帝在日一二事,不知得失汝自挨。bù shēng bù sǐ zài rén shì,jiè wèn lǎo hú hé xiū dé cǐ zāi?lǎo hú dá yán wǒ yì bù zì jiě,qǐng shuō fú xī shén nóng huáng dì zài rì yī èr shì,bù zhī dé shī rǔ zì āi。
伏羲始画八八六十有四卦,罗天网地括五材。fú xī shǐ huà bā bā liù shí yǒu sì guà,luó tiān wǎng dì kuò wǔ cái。
老胡不识单与耦,谓是乌曹重叠堆砖坯。lǎo hú bù shí dān yǔ ǒu,wèi shì wū cáo zhòng dié duī zhuān pī。
仓颉制文字,鬼母夜哭声哀哀。cāng jié zhì wén zì,guǐ mǔ yè kū shēng āi āi。
老胡不识点与画,谓是蜗牛之泪萦莓苔。lǎo hú bù shí diǎn yǔ huà,wèi shì wō niú zhī lèi yíng méi tái。
容成隶首造历数,上收坤灵之精爽,下掇乾象之根荄。róng chéng lì shǒu zào lì shù,shàng shōu kūn líng zhī jīng shuǎng,xià duō qián xiàng zhī gēn gāi。
大挠作甲子,编户星宿来当差。dà náo zuò jiǎ zi,biān hù xīng sù lái dāng chà。
老胡不识一二三四五,但见暖则出,寒则伏,一似虫豸听命霜与雷。lǎo hú bù shí yī èr sān sì wǔ,dàn jiàn nuǎn zé chū,hán zé fú,yī shì chóng zhì tīng mìng shuāng yǔ léi。
羲和常仪占日月,拘束乌飞兔走、翼足相排挼。xī hé cháng yí zhàn rì yuè,jū shù wū fēi tù zǒu yì zú xiāng pái ruá。
鬼臾区占星气,指斥王蓬絮,周伯老子、无所藏匿其祥灾。guǐ yú qū zhàn xīng qì,zhǐ chì wáng péng xù,zhōu bó lǎo zi wú suǒ cáng nì qí xiáng zāi。
老胡不识金木水火土,但见昊天森列众光怪,大者如缶小者如杯。lǎo hú bù shí jīn mù shuǐ huǒ tǔ,dàn jiàn hào tiān sēn liè zhòng guāng guài,dà zhě rú fǒu xiǎo zhě rú bēi。
伶伦截竹作律吕,中间实以葭莩灰。líng lún jié zhú zuò lǜ lǚ,zhōng jiān shí yǐ jiā fú huī。
玄问老鬼二十四,俯首受命同舆佁。xuán wèn lǎo guǐ èr shí sì,fǔ shǒu shòu mìng tóng yú yǐ。
又用子谷秬黍起度量,教得蠢动狡猾而不呆。yòu yòng zi gǔ jù shǔ qǐ dù liàng,jiào dé chǔn dòng jiǎo huá ér bù dāi。
老胡不识轻重长短多与寡,但觉饥则食,饱则止,明则起,暗则卧,有力即往倦即回。lǎo hú bù shí qīng zhòng zhǎng duǎn duō yǔ guǎ,dàn jué jī zé shí,bǎo zé zhǐ,míng zé qǐ,àn zé wò,yǒu lì jí wǎng juàn jí huí。
轩辕黄帝与岐伯,口尝毒药一日生死八九遍,皮肉黑瘦生烟煤。xuān yuán huáng dì yǔ qí bó,kǒu cháng dú yào yī rì shēng sǐ bā jiǔ biàn,pí ròu hēi shòu shēng yān méi。
老胡但见颜色差异即不吃,牙齿牢,硬无龇。lǎo hú dàn jiàn yán sè chà yì jí bù chī,yá chǐ láo,yìng wú zī。
九天玄女说兵法,风云鸟蛇掌上排。jiǔ tiān xuán nǚ shuō bīng fǎ,fēng yún niǎo shé zhǎng shàng pái。
教人斗阋逞雄杰,致使阪泉涿鹿之野,它它藉藉撑枯骸。jiào rén dòu xì chěng xióng jié,zhì shǐ bǎn quán zhuō lù zhī yě,tā tā jí jí chēng kū hái。
尔时众贤圣,尾尾相继轰轳濆。ěr shí zhòng xián shèng,wěi wěi xiāng jì hōng lú fén。
雕肝琢肾镂心肺,倾泻精髓通脊脢。diāo gān zuó shèn lòu xīn fèi,qīng xiè jīng suǐ tōng jí méi。
攘攘扰扰竞神知,虚名不朽身先隤。rǎng rǎng rǎo rǎo jìng shén zhī,xū míng bù xiǔ shēn xiān tuí。
惟有老胡混沌无孔窍,不与人世分仇侪。wéi yǒu lǎo hú hùn dùn wú kǒng qiào,bù yǔ rén shì fēn chóu chái。
尧舜相传授,四海玉烛无氛埃。yáo shùn xiāng chuán shòu,sì hǎi yù zhú wú fēn āi。
老胡随众歌击壤,帝力于我何有哉?lǎo hú suí zhòng gē jī rǎng,dì lì yú wǒ hé yǒu zāi?
汤武行放伐,鹰化为雀驹为裛。tāng wǔ xíng fàng fá,yīng huà wèi què jū wèi yì。
龙逢被杀夷叔饿,何如老胡终日瞑坐山之隈。lóng féng bèi shā yí shū è,hé rú lǎo hú zhōng rì míng zuò shān zhī wēi。
五伯与七国,角力争喧豗。wǔ bó yǔ qī guó,jiǎo lì zhēng xuān huī。
谋臣辨士神出而鬼没,口乾舌拔眉眼。móu chén biàn shì shén chū ér guǐ méi,kǒu qián shé bá méi yǎn。
到头毕竟成就者,土坟三尺埋蒿莱。dào tóu bì jìng chéng jiù zhě,tǔ fén sān chǐ mái hāo lái。
老胡万事皆不理,厓厓坐得四肢百骨如干柴。lǎo hú wàn shì jiē bù lǐ,yá yá zuò dé sì zhī bǎi gǔ rú gàn chái。
所以天地鬼神不怪怒,容得老胡永远在世上,时复一出歌笑呈诙谐。suǒ yǐ tiān dì guǐ shén bù guài nù,róng dé lǎo hú yǒng yuǎn zài shì shàng,shí fù yī chū gē xiào chéng huī xié。
况遇天子圣,德泽浃九垓。kuàng yù tiān zi shèng,dé zé jiā jiǔ gāi。
青云应吕风应律,遐方感化神民怀。qīng yún yīng lǚ fēng yīng lǜ,xiá fāng gǎn huà shén mín huái。
老胡再拜稽首、献天子寿,愿天子与天地相似,老胡岁岁舞蹈玉墀下,跪进玻璃杯。lǎo hú zài bài jī shǒu xiàn tiān zi shòu,yuàn tiān zi yǔ tiān dì xiāng shì,lǎo hú suì suì wǔ dǎo yù chí xià,guì jìn bō lí bēi。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

黄慎之自闽见访夜坐对酌怅然有感四首

刘基

故人发犹黑,故人心尚赤。gù rén fā yóu hēi,gù rén xīn shàng chì。
人生一世间,几见驹过隙。rén shēng yī shì jiān,jǐ jiàn jū guò xì。
南山有乔松,翠鹬斗颜色。nán shān yǒu qiáo sōng,cuì yù dòu yán sè。
般倕不收录,野火恣焚炙。bān chuí bù shōu lù,yě huǒ zì fén zhì。
枝枯干亦折,雪霰交洒淅。zhī kū gàn yì zhé,xuě xiàn jiāo sǎ xī。
中心有流液,入地化为石。zhōng xīn yǒu liú yè,rù dì huà wèi shí。
遗之五百年,犹堪补青天。yí zhī wǔ bǎi nián,yóu kān bǔ qīng tiān。

远游篇

刘基

三山六鳌背,翠水扶桑东。sān shān liù áo bèi,cuì shuǐ fú sāng dōng。
鸡鸣上海日,海面玻瓈红。jī míng shàng hǎi rì,hǎi miàn bō lí hóng。
仙人骑鸾凤,呼我游云中。xiān rén qí luán fèng,hū wǒ yóu yún zhōng。
云中有金阙,谓是天帝宫。yún zhōng yǒu jīn quē,wèi shì tiān dì gōng。
明星列两藩,琪树光玲珑。míng xīng liè liǎng fān,qí shù guāng líng lóng。
太一坐端门,白发映青瞳。tài yī zuò duān mén,bái fā yìng qīng tóng。
授我玉篆文,赤蛇蟠九虹。shòu wǒ yù zhuàn wén,chì shé pán jiǔ hóng。
出入元化先,寿命齐老童。chū rù yuán huà xiān,shòu mìng qí lǎo tóng。
因逢青鸟使,遂造东王公。yīn féng qīng niǎo shǐ,suì zào dōng wáng gōng。
素女如莲华,歌喉弦管同。sù nǚ rú lián huá,gē hóu xián guǎn tóng。
顾盼动环佩,振迅若轻鸿。gù pàn dòng huán pèi,zhèn xùn ruò qīng hóng。
化为五色光,倏然随长风。huà wèi wǔ sè guāng,shū rán suí zhǎng fēng。

旅兴

刘基

初秋积雨过,众绿光如濡。chū qiū jī yǔ guò,zhòng lǜ guāng rú rú。
莎鸡啼高树,蟋蟀鸣阶除。shā jī tí gāo shù,xī shuài míng jiē chú。
时物巳改故,芳年从此徂。shí wù sì gǎi gù,fāng nián cóng cǐ cú。
荣名非我愿,守分敢求馀。róng míng fēi wǒ yuàn,shǒu fēn gǎn qiú yú。
登楼眺远郊,肆目望天衢。dēng lóu tiào yuǎn jiāo,sì mù wàng tiān qú。
明月出云中,照我华发疏。míng yuè chū yún zhōng,zhào wǒ huá fā shū。
还归掩关卧,梦到园田居。hái guī yǎn guān wò,mèng dào yuán tián jū。

旅兴

刘基

忆年二三十,笑人不能勤。yì nián èr sān shí,xiào rén bù néng qín。
诵书歘万言,落笔飞烟云。sòng shū chuā wàn yán,luò bǐ fēi yān yún。
有朋自远来,讲论穷朝曛。yǒu péng zì yuǎn lái,jiǎng lùn qióng cháo xūn。
一艺耻不知,高蹈躐前闻。yī yì chǐ bù zhī,gāo dǎo liè qián wén。
宁知有衰老,耳聋目如熏。níng zhī yǒu shuāi lǎo,ěr lóng mù rú xūn。
身世且未保,况敢言功勋。shēn shì qiě wèi bǎo,kuàng gǎn yán gōng xūn。

旅兴

刘基

老不与懒期,身老懒自至。lǎo bù yǔ lǎn qī,shēn lǎo lǎn zì zhì。
懒不与傲期,力惫难强事。lǎn bù yǔ ào qī,lì bèi nán qiáng shì。
茫茫视天宇,忽忽心如醉。máng máng shì tiān yǔ,hū hū xīn rú zuì。
劳生谅何庸,顾为形所累。láo shēng liàng hé yōng,gù wèi xíng suǒ lèi。
弱水隔蓬莱,安得生两翅。ruò shuǐ gé péng lái,ān dé shēng liǎng chì。

旅兴

刘基

秋风肃万物,百虫竞号鸣。qiū fēng sù wàn wù,bǎi chóng jìng hào míng。
蟪蛄最可怜,切切悲其生。huì gū zuì kě lián,qiè qiè bēi qí shēng。
屣履步庭除,素月圆且明。xǐ lǚ bù tíng chú,sù yuè yuán qiě míng。
玩之不可掇,渺焉忽西倾。wán zhī bù kě duō,miǎo yān hū xī qīng。
回身掩房闼,怆恍烦虑盈。huí shēn yǎn fáng tà,chuàng huǎng fán lǜ yíng。
太息以终宵,展转难为情。tài xī yǐ zhōng xiāo,zhǎn zhuǎn nán wèi qíng。

旅兴

刘基

侥福非所希,避祸敢不慎。jiǎo fú fēi suǒ xī,bì huò gǎn bù shèn。
富贵实祸枢,寡欲自鲜吝。fù guì shí huò shū,guǎ yù zì xiān lìn。
疏食可以饱,肥甘乃锋刃。shū shí kě yǐ bǎo,féi gān nǎi fēng rèn。
探珠入龙堂,生死在一瞬。tàn zhū rù lóng táng,shēng sǐ zài yī shùn。
何如坐蓬荜,默默观大运。hé rú zuò péng bì,mò mò guān dà yùn。

旅兴

刘基

紫燕来我檐,营巢养其雏。zǐ yàn lái wǒ yán,yíng cháo yǎng qí chú。
拾虫扑我衣,衔泥污我书。shí chóng pū wǒ yī,xián ní wū wǒ shū。
雏成复生子,风雨同安居。chú chéng fù shēng zi,fēng yǔ tóng ān jū。
一旦舍我去,瞻之起长吁。yī dàn shě wǒ qù,zhān zhī qǐ zhǎng xū。
死别不可追,生别那可思。sǐ bié bù kě zhuī,shēng bié nà kě sī。
悼往恨节促,待来恚时迟。dào wǎng hèn jié cù,dài lái huì shí chí。

旅兴

刘基

人生百岁间,苦乐相牵攀。rén shēng bǎi suì jiān,kǔ lè xiāng qiān pān。
念生复念死,何时一开颜。niàn shēng fù niàn sǐ,hé shí yī kāi yán。
登高望八荒,目眷飞鸟还。dēng gāo wàng bā huāng,mù juàn fēi niǎo hái。
有愿不克遂,泪下空潺湲。yǒu yuàn bù kè suì,lèi xià kōng chán yuán。

旅兴

刘基

秋气虽可悲,秋色亦可悦。qiū qì suī kě bēi,qiū sè yì kě yuè。
寥寥天宇旷,皎皎县象晢。liáo liáo tiān yǔ kuàng,jiǎo jiǎo xiàn xiàng zhé。
雁来山叶红,龙卧江潭洁。yàn lái shān yè hóng,lóng wò jiāng tán jié。
彼美黄金花,含英耀穷节。bǐ měi huáng jīn huā,hán yīng yào qióng jié。
佳人不可期,明月圆复缺。jiā rén bù kě qī,míng yuè yuán fù quē。
空庭夕阴尽,露草白如雪。kōng tíng xī yīn jǐn,lù cǎo bái rú xuě。
伫立望四方,弥使忧念结。zhù lì wàng sì fāng,mí shǐ yōu niàn jié。

旅兴

刘基

穷巷屏人迹,开门见青山。qióng xiàng píng rén jì,kāi mén jiàn qīng shān。
青山似故乡,客子何当还。qīng shān shì gù xiāng,kè zi hé dāng hái。
蟪蛄日夜鸣,绿树亦巳殷。huì gū rì yè míng,lǜ shù yì sì yīn。
白日驶西征,浮云不可攀。bái rì shǐ xī zhēng,fú yún bù kě pān。
安得生羽翼,奋飞出玄间。ān dé shēng yǔ yì,fèn fēi chū xuán jiān。

旅兴

刘基

雨来群山暗,雨过群山明。yǔ lái qún shān àn,yǔ guò qún shān míng。
山明猿鸟喜,山暗猿鸟惊。shān míng yuán niǎo xǐ,shān àn yuán niǎo jīng。
岁暮阴风起,白日西南倾。suì mù yīn fēng qǐ,bái rì xī nán qīng。
寒蝉枝上号,阜螽草闲鸣。hán chán zhī shàng hào,fù zhōng cǎo xián míng。
人生非草木,能无感中情。rén shēng fēi cǎo mù,néng wú gǎn zhōng qíng。

旅兴

刘基

赤霞变玄云,风起烟雾塞。chì xiá biàn xuán yún,fēng qǐ yān wù sāi。
飕飕木叶响,曀曀原野黑。sōu sōu mù yè xiǎng,yì yì yuán yě hēi。
青泥没委巷,关塞生咫尺。qīng ní méi wěi xiàng,guān sāi shēng zhǐ chǐ。
水深蛟龙恣,山湿鸟兽寂。shuǐ shēn jiāo lóng zì,shān shī niǎo shòu jì。
留滞荷戈人,艰难去乡客。liú zhì hé gē rén,jiān nán qù xiāng kè。
翘首望太阳,忧思萃朝夕。qiào shǒu wàng tài yáng,yōu sī cuì cháo xī。

旅兴

刘基

望舒乘罕车,潜蜦跃重渊。wàng shū chéng hǎn chē,qián lún yuè zhòng yuān。
二仪烟雾交,九泽风云连。èr yí yān wù jiāo,jiǔ zé fēng yún lián。
丘陵冒潢潦,沟浍成通川。qiū líng mào huáng lǎo,gōu huì chéng tōng chuān。
鹳鹤失其巢,穷猿鸣可怜。guàn hè shī qí cháo,qióng yuán míng kě lián。
蛙黾一何乐,喧呼聒宵眠。wā mǐn yī hé lè,xuān hū guā xiāo mián。

旅兴

刘基

西岑挂朝隮,东岭垂日脚。xī cén guà cháo jī,dōng lǐng chuí rì jiǎo。
唳唳垤鹳鸣,矫矫渊蜦跃。lì lì dié guàn míng,jiǎo jiǎo yuān lún yuè。
凄风拂乔树,密雨翳林薄。qī fēng fú qiáo shù,mì yǔ yì lín báo。
煌煌篱下花,粲粲黄金萼。huáng huáng lí xià huā,càn càn huáng jīn è。
含英不自炫,守分甘寂寞。hán yīng bù zì xuàn,shǒu fēn gān jì mò。
顾持献美人,恐贻观者愕。gù chí xiàn měi rén,kǒng yí guān zhě è。