古诗词

上云乐

刘基

混沌结,玄黄开,人生其中,称为三才。hùn dùn jié,xuán huáng kāi,rén shēng qí zhōng,chēng wèi sān cái。
一人身有一天地,形质虽异众理该。yī rén shēn yǒu yī tiān dì,xíng zhì suī yì zhòng lǐ gāi。
欲淫物诱滋巧伪,遂使真淳耗斁玄风颓。yù yín wù yòu zī qiǎo wěi,suì shǐ zhēn chún hào yì xuán fēng tuí。
乃有朝生而暮死者,本根浅短无栽培。nǎi yǒu cháo shēng ér mù sǐ zhě,běn gēn qiǎn duǎn wú zāi péi。
惟有西天老胡名文康,自从盘古到今日,不老不少,气体充实如婴孩。wéi yǒu xī tiān lǎo hú míng wén kāng,zì cóng pán gǔ dào jīn rì,bù lǎo bù shǎo,qì tǐ chōng shí rú yīng hái。
性情和易颜色好,恰似初酿匐萄醅。xìng qíng hé yì yán sè hǎo,qià shì chū niàng fú táo pēi。
激之而不见其怒,挠之而不见其咍,甘之而不见其喜,苦之而不见其款。jī zhī ér bù jiàn qí nù,náo zhī ér bù jiàn qí hāi,gān zhī ér bù jiàn qí xǐ,kǔ zhī ér bù jiàn qí kuǎn。
所以于物无所忤,于人无所猜,于事无所碍,于艺无所能。suǒ yǐ yú wù wú suǒ wǔ,yú rén wú suǒ cāi,yú shì wú suǒ ài,yú yì wú suǒ néng。
不生不死在人世,借问老胡何修得此哉?老胡答言我亦不自解,请说伏羲神农皇帝在日一二事,不知得失汝自挨。bù shēng bù sǐ zài rén shì,jiè wèn lǎo hú hé xiū dé cǐ zāi?lǎo hú dá yán wǒ yì bù zì jiě,qǐng shuō fú xī shén nóng huáng dì zài rì yī èr shì,bù zhī dé shī rǔ zì āi。
伏羲始画八八六十有四卦,罗天网地括五材。fú xī shǐ huà bā bā liù shí yǒu sì guà,luó tiān wǎng dì kuò wǔ cái。
老胡不识单与耦,谓是乌曹重叠堆砖坯。lǎo hú bù shí dān yǔ ǒu,wèi shì wū cáo zhòng dié duī zhuān pī。
仓颉制文字,鬼母夜哭声哀哀。cāng jié zhì wén zì,guǐ mǔ yè kū shēng āi āi。
老胡不识点与画,谓是蜗牛之泪萦莓苔。lǎo hú bù shí diǎn yǔ huà,wèi shì wō niú zhī lèi yíng méi tái。
容成隶首造历数,上收坤灵之精爽,下掇乾象之根荄。róng chéng lì shǒu zào lì shù,shàng shōu kūn líng zhī jīng shuǎng,xià duō qián xiàng zhī gēn gāi。
大挠作甲子,编户星宿来当差。dà náo zuò jiǎ zi,biān hù xīng sù lái dāng chà。
老胡不识一二三四五,但见暖则出,寒则伏,一似虫豸听命霜与雷。lǎo hú bù shí yī èr sān sì wǔ,dàn jiàn nuǎn zé chū,hán zé fú,yī shì chóng zhì tīng mìng shuāng yǔ léi。
羲和常仪占日月,拘束乌飞兔走、翼足相排挼。xī hé cháng yí zhàn rì yuè,jū shù wū fēi tù zǒu yì zú xiāng pái ruá。
鬼臾区占星气,指斥王蓬絮,周伯老子、无所藏匿其祥灾。guǐ yú qū zhàn xīng qì,zhǐ chì wáng péng xù,zhōu bó lǎo zi wú suǒ cáng nì qí xiáng zāi。
老胡不识金木水火土,但见昊天森列众光怪,大者如缶小者如杯。lǎo hú bù shí jīn mù shuǐ huǒ tǔ,dàn jiàn hào tiān sēn liè zhòng guāng guài,dà zhě rú fǒu xiǎo zhě rú bēi。
伶伦截竹作律吕,中间实以葭莩灰。líng lún jié zhú zuò lǜ lǚ,zhōng jiān shí yǐ jiā fú huī。
玄问老鬼二十四,俯首受命同舆佁。xuán wèn lǎo guǐ èr shí sì,fǔ shǒu shòu mìng tóng yú yǐ。
又用子谷秬黍起度量,教得蠢动狡猾而不呆。yòu yòng zi gǔ jù shǔ qǐ dù liàng,jiào dé chǔn dòng jiǎo huá ér bù dāi。
老胡不识轻重长短多与寡,但觉饥则食,饱则止,明则起,暗则卧,有力即往倦即回。lǎo hú bù shí qīng zhòng zhǎng duǎn duō yǔ guǎ,dàn jué jī zé shí,bǎo zé zhǐ,míng zé qǐ,àn zé wò,yǒu lì jí wǎng juàn jí huí。
轩辕黄帝与岐伯,口尝毒药一日生死八九遍,皮肉黑瘦生烟煤。xuān yuán huáng dì yǔ qí bó,kǒu cháng dú yào yī rì shēng sǐ bā jiǔ biàn,pí ròu hēi shòu shēng yān méi。
老胡但见颜色差异即不吃,牙齿牢,硬无龇。lǎo hú dàn jiàn yán sè chà yì jí bù chī,yá chǐ láo,yìng wú zī。
九天玄女说兵法,风云鸟蛇掌上排。jiǔ tiān xuán nǚ shuō bīng fǎ,fēng yún niǎo shé zhǎng shàng pái。
教人斗阋逞雄杰,致使阪泉涿鹿之野,它它藉藉撑枯骸。jiào rén dòu xì chěng xióng jié,zhì shǐ bǎn quán zhuō lù zhī yě,tā tā jí jí chēng kū hái。
尔时众贤圣,尾尾相继轰轳濆。ěr shí zhòng xián shèng,wěi wěi xiāng jì hōng lú fén。
雕肝琢肾镂心肺,倾泻精髓通脊脢。diāo gān zuó shèn lòu xīn fèi,qīng xiè jīng suǐ tōng jí méi。
攘攘扰扰竞神知,虚名不朽身先隤。rǎng rǎng rǎo rǎo jìng shén zhī,xū míng bù xiǔ shēn xiān tuí。
惟有老胡混沌无孔窍,不与人世分仇侪。wéi yǒu lǎo hú hùn dùn wú kǒng qiào,bù yǔ rén shì fēn chóu chái。
尧舜相传授,四海玉烛无氛埃。yáo shùn xiāng chuán shòu,sì hǎi yù zhú wú fēn āi。
老胡随众歌击壤,帝力于我何有哉?lǎo hú suí zhòng gē jī rǎng,dì lì yú wǒ hé yǒu zāi?
汤武行放伐,鹰化为雀驹为裛。tāng wǔ xíng fàng fá,yīng huà wèi què jū wèi yì。
龙逢被杀夷叔饿,何如老胡终日瞑坐山之隈。lóng féng bèi shā yí shū è,hé rú lǎo hú zhōng rì míng zuò shān zhī wēi。
五伯与七国,角力争喧豗。wǔ bó yǔ qī guó,jiǎo lì zhēng xuān huī。
谋臣辨士神出而鬼没,口乾舌拔眉眼。móu chén biàn shì shén chū ér guǐ méi,kǒu qián shé bá méi yǎn。
到头毕竟成就者,土坟三尺埋蒿莱。dào tóu bì jìng chéng jiù zhě,tǔ fén sān chǐ mái hāo lái。
老胡万事皆不理,厓厓坐得四肢百骨如干柴。lǎo hú wàn shì jiē bù lǐ,yá yá zuò dé sì zhī bǎi gǔ rú gàn chái。
所以天地鬼神不怪怒,容得老胡永远在世上,时复一出歌笑呈诙谐。suǒ yǐ tiān dì guǐ shén bù guài nù,róng dé lǎo hú yǒng yuǎn zài shì shàng,shí fù yī chū gē xiào chéng huī xié。
况遇天子圣,德泽浃九垓。kuàng yù tiān zi shèng,dé zé jiā jiǔ gāi。
青云应吕风应律,遐方感化神民怀。qīng yún yīng lǚ fēng yīng lǜ,xiá fāng gǎn huà shén mín huái。
老胡再拜稽首、献天子寿,愿天子与天地相似,老胡岁岁舞蹈玉墀下,跪进玻璃杯。lǎo hú zài bài jī shǒu xiàn tiān zi shòu,yuàn tiān zi yǔ tiān dì xiāng shì,lǎo hú suì suì wǔ dǎo yù chí xià,guì jìn bō lí bēi。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

燕歌行

刘基

霜飞动地燕草凋,沙飞石走天萧条。shuāng fēi dòng dì yàn cǎo diāo,shā fēi shí zǒu tiān xiāo tiáo。
江河倒影陵谷摇,白日惨淡昼为宵。jiāng hé dào yǐng líng gǔ yáo,bái rì cǎn dàn zhòu wèi xiāo。
美人迢迢隔云霄,青冥无梯海无桥。měi rén tiáo tiáo gé yún xiāo,qīng míng wú tī hǎi wú qiáo。
鱼枯雁死星芒消,沉沉思君不自憀。yú kū yàn sǐ xīng máng xiāo,chén chén sī jūn bù zì liáo。
愁如惊风鼓春潮,岁云暮矣山寂寥,梧桐叶落空乾条。chóu rú jīng fēng gǔ chūn cháo,suì yún mù yǐ shān jì liáo,wú tóng yè luò kōng qián tiáo。
昆仑层城阻且辽,苍梧九疑烟雾遥。kūn lún céng chéng zǔ qiě liáo,cāng wú jiǔ yí yān wù yáo。
琼田瑶草芟刍荛,江蓠泽兰成艾萧。qióng tián yáo cǎo shān chú ráo,jiāng lí zé lán chéng ài xiāo。
登高望远肝肺焦,安得羽翼抟长飙?dēng gāo wàng yuǎn gān fèi jiāo,ān dé yǔ yì tuán zhǎng biāo?

步出夏门行

刘基

步出夏门,遥望沧海。bù chū xià mén,yáo wàng cāng hǎi。
九河茫茫,碣石安在?鱼龙瀺灂,日月晻蔼。jiǔ hé máng máng,jié shí ān zài?yú lóng chán zhuó,rì yuè àn ǎi。
三山何所,弱水浼浼。sān shān hé suǒ,ruò shuǐ měi měi。
羲和曷往,鳌极孰宰。xī hé hé wǎng,áo jí shú zǎi。
发鸠之羽,其心不改。fā jiū zhī yǔ,qí xīn bù gǎi。
安期不死,桃实可待。ān qī bù sǐ,táo shí kě dài。
悠哉沛乎,歌以未慨。yōu zāi pèi hū,gē yǐ wèi kǎi。

丹霞蔽日行

刘基

彤霞何煌煌,蔽此白日色。tóng xiá hé huáng huáng,bì cǐ bái rì sè。
炎埃被九野,照灼后土赤。yán āi bèi jiǔ yě,zhào zhuó hòu tǔ chì。
朱陵开火府,熺烂相荡射。zhū líng kāi huǒ fǔ,xī làn xiāng dàng shè。
山蒸绛红气,川泻丹砂液。shān zhēng jiàng hóng qì,chuān xiè dān shā yè。
穹玄变光曜,众草相烜赫。qióng xuán biàn guāng yào,zhòng cǎo xiāng xuǎn hè。
迥迷河林茜,高夺昆仑碧。jiǒng mí hé lín qiàn,gāo duó kūn lún bì。
郁华不能神,玄乌巳化魄。yù huá bù néng shén,xuán wū sì huà pò。
女娲在青天,岁莫还鍊石。nǚ wā zài qīng tiān,suì mò hái liàn shí。

江南弄七首

刘基

江南细水缃绮波,江南彩女雏凤歌,凝颦引睇纡青蛾。jiāng nán xì shuǐ xiāng qǐ bō,jiāng nán cǎi nǚ chú fèng gē,níng pín yǐn dì yū qīng é。
纡青蛾,舒窈窕,网轩绣户锁娇春,不放杜鹃来木杪。yū qīng é,shū yǎo tiǎo,wǎng xuān xiù hù suǒ jiāo chūn,bù fàng dù juān lái mù miǎo。

江南弄七首

刘基

雄龙呼雌江底鸣,山摇谷殷江波惊,馀音不断随风征。xióng lóng hū cí jiāng dǐ míng,shān yáo gǔ yīn jiāng bō jīng,yú yīn bù duàn suí fēng zhēng。
随风征,入湘竹,截玉钻星吹向天,楚江六月无炎燠。suí fēng zhēng,rù xiāng zhú,jié yù zuān xīng chuī xiàng tiān,chǔ jiāng liù yuè wú yán yù。

江南弄七首

刘基

湖波澄明日色鲜,画鹢相随出采莲,娇红曼绿斗春妍。hú bō chéng míng rì sè xiān,huà yì xiāng suí chū cǎi lián,jiāo hóng màn lǜ dòu chūn yán。
斗春妍,倚徘徊,今朝花尽且归去,明日更有新花开。dòu chūn yán,yǐ pái huái,jīn cháo huā jǐn qiě guī qù,míng rì gèng yǒu xīn huā kāi。

江南弄七首

刘基

河曲悬匏渭滨竹,碧鲜削出蓝田玉,轻翎参差飞羽谡。hé qū xuán páo wèi bīn zhú,bì xiān xuē chū lán tián yù,qīng líng cān chà fēi yǔ sù。
飞羽谡,幽簧含,丹樱瑶笋调清吹,月明紫凤来??。fēi yǔ sù,yōu huáng hán,dān yīng yáo sǔn diào qīng chuī,yuè míng zǐ fèng lái。

江南弄七首

刘基

采菱女子木兰船,翠裙红袖青玉钿,摇光荡影惜婵娟。cǎi líng nǚ zi mù lán chuán,cuì qún hóng xiù qīng yù diàn,yáo guāng dàng yǐng xī chán juān。
惜婵娟,愁夕晖,拔蒲歌断鲤鱼入,归去芰荷香满衣。xī chán juān,chóu xī huī,bá pú gē duàn lǐ yú rù,guī qù jì hé xiāng mǎn yī。

江南弄七首

刘基

江草萋萋春渺渺,江皋出游多窈窕,轻霞衣裳碧云袅。jiāng cǎo qī qī chūn miǎo miǎo,jiāng gāo chū yóu duō yǎo tiǎo,qīng xiá yī shang bì yún niǎo。
碧云袅,红日斜,鸳鸯飞过绿渚去,东风吹落菖蒲花。bì yún niǎo,hóng rì xié,yuān yāng fēi guò lǜ zhǔ qù,dōng fēng chuī luò chāng pú huā。

江南弄七首

刘基

巫山岧峣巫峡长,瑶姬出舞朝云翔,翠葩婹袅金支光。wū shān tiáo yáo wū xiá zhǎng,yáo jī chū wǔ cháo yún xiáng,cuì pā yǎo niǎo jīn zhī guāng。
金支光,丹叶赩,宝鸡为使凤为骖,去雨来风乐无极。jīn zhī guāng,dān yè xì,bǎo jī wèi shǐ fèng wèi cān,qù yǔ lái fēng lè wú jí。

乌生八九子

刘基

树上乌,一生八九子,相呼哑哑聒人耳。shù shàng wū,yī shēng bā jiǔ zi,xiāng hū yǎ yǎ guā rén ěr。
何不学衔泥燕,和鸣集桃李。hé bù xué xián ní yàn,hé míng jí táo lǐ。
又不学鹰与隼,奋翅高飞碧云里。yòu bù xué yīng yǔ sǔn,fèn chì gāo fēi bì yún lǐ。
胡为巢此庭树间,啄腐吞腥饕吻觜。hú wèi cháo cǐ tíng shù jiān,zhuó fǔ tūn xīng tāo wěn zī。
少年挟弹如流星,祸机潜发不见形。shǎo nián xié dàn rú liú xīng,huò jī qián fā bù jiàn xíng。
翅翎槯析身首磔,蝼蚁伤残谁女惜。chì líng cuī xī shēn shǒu zhé,lóu yǐ shāng cán shuí nǚ xī。

猛虎行

刘基

君不见昔者牛哀病,七日化作猛虎形。jūn bù jiàn xī zhě niú āi bìng,qī rì huà zuò měng hǔ xíng。
躨跜衣裳佩带换毛尾,弃置衽席眠茅茨。kuí ní yī shang pèi dài huàn máo wěi,qì zhì rèn xí mián máo cí。
怒牙出吻目闪电,顷刻不识妻与儿。nù yá chū wěn mù shǎn diàn,qǐng kè bù shí qī yǔ ér。
昨日灯前相笑语,岂意今朝化为虎。zuó rì dēng qián xiāng xiào yǔ,qǐ yì jīn cháo huà wèi hǔ。
呜呼,世上茫茫化虎人,只应化心不化身。wū hū,shì shàng máng máng huà hǔ rén,zhǐ yīng huà xīn bù huà shēn。

野田黄雀行

刘基

野田雀,觜啄啄,朝食山下禾,暮食山上粟。yě tián què,zī zhuó zhuó,cháo shí shān xià hé,mù shí shān shàng sù。
千百为群丛薄里,忽然惊飞若蜂起。qiān bǎi wèi qún cóng báo lǐ,hū rán jīng fēi ruò fēng qǐ。
飞飞却落稻田中,众口齐啄稻为空。fēi fēi què luò dào tián zhōng,zhòng kǒu qí zhuó dào wèi kōng。
农夫力田望秋至,沐雨梳风尽劳瘁。nóng fū lì tián wàng qiū zhì,mù yǔ shū fēng jǐn láo cuì。
王租未了私债多,况复尔辈频经过。wáng zū wèi le sī zhài duō,kuàng fù ěr bèi pín jīng guò。
野田雀鹰隼,高翔不汝击,农夫田父愁何极!yě tián què yīng sǔn,gāo xiáng bù rǔ jī,nóng fū tián fù chóu hé jí!

何当行

刘基

念离莫悲歌,悲歌惨于哭。niàn lí mò bēi gē,bēi gē cǎn yú kū。
思乡莫望远,望远伤心目。sī xiāng mò wàng yuǎn,wàng yuǎn shāng xīn mù。
九疑迢迢隔湘川,空山落日啼杜鹃。jiǔ yí tiáo tiáo gé xiāng chuān,kōng shān luò rì tí dù juān。
梧桐摧折凤凰去,蛟蜃出没波滔天。wú tóng cuī zhé fèng huáng qù,jiāo shèn chū méi bō tāo tiān。
令我四顾心茫然,泪如悬崖泻流泉。lìng wǒ sì gù xīn máng rán,lèi rú xuán yá xiè liú quán。
樊桐有路到玄圃,何当飞堕王母前。fán tóng yǒu lù dào xuán pǔ,hé dāng fēi duò wáng mǔ qián。

行路难

刘基

君不见水上澌,往来倏忽随波移。jūn bù jiàn shuǐ shàng sī,wǎng lái shū hū suí bō yí。
又不见花上蜂,东枝飘落寻西枝。yòu bù jiàn huā shàng fēng,dōng zhī piāo luò xún xī zhī。
世人食葵不食檗,莫倚结交心匪石。shì rén shí kuí bù shí bò,mò yǐ jié jiāo xīn fěi shí。
君不见避席武安人,即是当年窦家客。jūn bù jiàn bì xí wǔ ān rén,jí shì dāng nián dòu jiā kè。