古诗词

上云乐

刘基

混沌结,玄黄开,人生其中,称为三才。hùn dùn jié,xuán huáng kāi,rén shēng qí zhōng,chēng wèi sān cái。
一人身有一天地,形质虽异众理该。yī rén shēn yǒu yī tiān dì,xíng zhì suī yì zhòng lǐ gāi。
欲淫物诱滋巧伪,遂使真淳耗斁玄风颓。yù yín wù yòu zī qiǎo wěi,suì shǐ zhēn chún hào yì xuán fēng tuí。
乃有朝生而暮死者,本根浅短无栽培。nǎi yǒu cháo shēng ér mù sǐ zhě,běn gēn qiǎn duǎn wú zāi péi。
惟有西天老胡名文康,自从盘古到今日,不老不少,气体充实如婴孩。wéi yǒu xī tiān lǎo hú míng wén kāng,zì cóng pán gǔ dào jīn rì,bù lǎo bù shǎo,qì tǐ chōng shí rú yīng hái。
性情和易颜色好,恰似初酿匐萄醅。xìng qíng hé yì yán sè hǎo,qià shì chū niàng fú táo pēi。
激之而不见其怒,挠之而不见其咍,甘之而不见其喜,苦之而不见其款。jī zhī ér bù jiàn qí nù,náo zhī ér bù jiàn qí hāi,gān zhī ér bù jiàn qí xǐ,kǔ zhī ér bù jiàn qí kuǎn。
所以于物无所忤,于人无所猜,于事无所碍,于艺无所能。suǒ yǐ yú wù wú suǒ wǔ,yú rén wú suǒ cāi,yú shì wú suǒ ài,yú yì wú suǒ néng。
不生不死在人世,借问老胡何修得此哉?老胡答言我亦不自解,请说伏羲神农皇帝在日一二事,不知得失汝自挨。bù shēng bù sǐ zài rén shì,jiè wèn lǎo hú hé xiū dé cǐ zāi?lǎo hú dá yán wǒ yì bù zì jiě,qǐng shuō fú xī shén nóng huáng dì zài rì yī èr shì,bù zhī dé shī rǔ zì āi。
伏羲始画八八六十有四卦,罗天网地括五材。fú xī shǐ huà bā bā liù shí yǒu sì guà,luó tiān wǎng dì kuò wǔ cái。
老胡不识单与耦,谓是乌曹重叠堆砖坯。lǎo hú bù shí dān yǔ ǒu,wèi shì wū cáo zhòng dié duī zhuān pī。
仓颉制文字,鬼母夜哭声哀哀。cāng jié zhì wén zì,guǐ mǔ yè kū shēng āi āi。
老胡不识点与画,谓是蜗牛之泪萦莓苔。lǎo hú bù shí diǎn yǔ huà,wèi shì wō niú zhī lèi yíng méi tái。
容成隶首造历数,上收坤灵之精爽,下掇乾象之根荄。róng chéng lì shǒu zào lì shù,shàng shōu kūn líng zhī jīng shuǎng,xià duō qián xiàng zhī gēn gāi。
大挠作甲子,编户星宿来当差。dà náo zuò jiǎ zi,biān hù xīng sù lái dāng chà。
老胡不识一二三四五,但见暖则出,寒则伏,一似虫豸听命霜与雷。lǎo hú bù shí yī èr sān sì wǔ,dàn jiàn nuǎn zé chū,hán zé fú,yī shì chóng zhì tīng mìng shuāng yǔ léi。
羲和常仪占日月,拘束乌飞兔走、翼足相排挼。xī hé cháng yí zhàn rì yuè,jū shù wū fēi tù zǒu yì zú xiāng pái ruá。
鬼臾区占星气,指斥王蓬絮,周伯老子、无所藏匿其祥灾。guǐ yú qū zhàn xīng qì,zhǐ chì wáng péng xù,zhōu bó lǎo zi wú suǒ cáng nì qí xiáng zāi。
老胡不识金木水火土,但见昊天森列众光怪,大者如缶小者如杯。lǎo hú bù shí jīn mù shuǐ huǒ tǔ,dàn jiàn hào tiān sēn liè zhòng guāng guài,dà zhě rú fǒu xiǎo zhě rú bēi。
伶伦截竹作律吕,中间实以葭莩灰。líng lún jié zhú zuò lǜ lǚ,zhōng jiān shí yǐ jiā fú huī。
玄问老鬼二十四,俯首受命同舆佁。xuán wèn lǎo guǐ èr shí sì,fǔ shǒu shòu mìng tóng yú yǐ。
又用子谷秬黍起度量,教得蠢动狡猾而不呆。yòu yòng zi gǔ jù shǔ qǐ dù liàng,jiào dé chǔn dòng jiǎo huá ér bù dāi。
老胡不识轻重长短多与寡,但觉饥则食,饱则止,明则起,暗则卧,有力即往倦即回。lǎo hú bù shí qīng zhòng zhǎng duǎn duō yǔ guǎ,dàn jué jī zé shí,bǎo zé zhǐ,míng zé qǐ,àn zé wò,yǒu lì jí wǎng juàn jí huí。
轩辕黄帝与岐伯,口尝毒药一日生死八九遍,皮肉黑瘦生烟煤。xuān yuán huáng dì yǔ qí bó,kǒu cháng dú yào yī rì shēng sǐ bā jiǔ biàn,pí ròu hēi shòu shēng yān méi。
老胡但见颜色差异即不吃,牙齿牢,硬无龇。lǎo hú dàn jiàn yán sè chà yì jí bù chī,yá chǐ láo,yìng wú zī。
九天玄女说兵法,风云鸟蛇掌上排。jiǔ tiān xuán nǚ shuō bīng fǎ,fēng yún niǎo shé zhǎng shàng pái。
教人斗阋逞雄杰,致使阪泉涿鹿之野,它它藉藉撑枯骸。jiào rén dòu xì chěng xióng jié,zhì shǐ bǎn quán zhuō lù zhī yě,tā tā jí jí chēng kū hái。
尔时众贤圣,尾尾相继轰轳濆。ěr shí zhòng xián shèng,wěi wěi xiāng jì hōng lú fén。
雕肝琢肾镂心肺,倾泻精髓通脊脢。diāo gān zuó shèn lòu xīn fèi,qīng xiè jīng suǐ tōng jí méi。
攘攘扰扰竞神知,虚名不朽身先隤。rǎng rǎng rǎo rǎo jìng shén zhī,xū míng bù xiǔ shēn xiān tuí。
惟有老胡混沌无孔窍,不与人世分仇侪。wéi yǒu lǎo hú hùn dùn wú kǒng qiào,bù yǔ rén shì fēn chóu chái。
尧舜相传授,四海玉烛无氛埃。yáo shùn xiāng chuán shòu,sì hǎi yù zhú wú fēn āi。
老胡随众歌击壤,帝力于我何有哉?lǎo hú suí zhòng gē jī rǎng,dì lì yú wǒ hé yǒu zāi?
汤武行放伐,鹰化为雀驹为裛。tāng wǔ xíng fàng fá,yīng huà wèi què jū wèi yì。
龙逢被杀夷叔饿,何如老胡终日瞑坐山之隈。lóng féng bèi shā yí shū è,hé rú lǎo hú zhōng rì míng zuò shān zhī wēi。
五伯与七国,角力争喧豗。wǔ bó yǔ qī guó,jiǎo lì zhēng xuān huī。
谋臣辨士神出而鬼没,口乾舌拔眉眼。móu chén biàn shì shén chū ér guǐ méi,kǒu qián shé bá méi yǎn。
到头毕竟成就者,土坟三尺埋蒿莱。dào tóu bì jìng chéng jiù zhě,tǔ fén sān chǐ mái hāo lái。
老胡万事皆不理,厓厓坐得四肢百骨如干柴。lǎo hú wàn shì jiē bù lǐ,yá yá zuò dé sì zhī bǎi gǔ rú gàn chái。
所以天地鬼神不怪怒,容得老胡永远在世上,时复一出歌笑呈诙谐。suǒ yǐ tiān dì guǐ shén bù guài nù,róng dé lǎo hú yǒng yuǎn zài shì shàng,shí fù yī chū gē xiào chéng huī xié。
况遇天子圣,德泽浃九垓。kuàng yù tiān zi shèng,dé zé jiā jiǔ gāi。
青云应吕风应律,遐方感化神民怀。qīng yún yīng lǚ fēng yīng lǜ,xiá fāng gǎn huà shén mín huái。
老胡再拜稽首、献天子寿,愿天子与天地相似,老胡岁岁舞蹈玉墀下,跪进玻璃杯。lǎo hú zài bài jī shǒu xiàn tiān zi shòu,yuàn tiān zi yǔ tiān dì xiāng shì,lǎo hú suì suì wǔ dǎo yù chí xià,guì jìn bō lí bēi。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

静夜思

刘基

静夜思,一思肠百转。jìng yè sī,yī sī cháng bǎi zhuǎn。
啼螀当户听不闻,明月在庭看不见。tí jiāng dāng hù tīng bù wén,míng yuè zài tíng kàn bù jiàn。
方将入海剸猛蛟,复欲度岭邀飞猱。fāng jiāng rù hǎi tuán měng jiāo,fù yù dù lǐng yāo fēi náo。
胸中倏忽乱忧喜,得丧纷纷竟何是。xiōng zhōng shū hū luàn yōu xǐ,dé sàng fēn fēn jìng hé shì。
静夜思,思无穷。jìng yè sī,sī wú qióng。
天鸡一声海日红,满头白发吹秋风。tiān jī yī shēng hǎi rì hóng,mǎn tóu bái fā chuī qiū fēng。

华山畿

刘基

华山畿,劳劳渚,割弃父母恩,相随黄泉去。huá shān jī,láo láo zhǔ,gē qì fù mǔ ēn,xiāng suí huáng quán qù。
男婚女嫁当及时,标梅不见周南诗。nán hūn nǚ jià dāng jí shí,biāo méi bù jiàn zhōu nán shī。
王风荡荡散荆棘,帷薄日夕生狂痴。wáng fēng dàng dàng sàn jīng jí,wéi báo rì xī shēng kuáng chī。
当歌怅然有所思,华山畿,何足悲。dāng gē chàng rán yǒu suǒ sī,huá shān jī,hé zú bēi。

冬暖行

刘基

孟冬十月暖,桃李花盛开。mèng dōng shí yuè nuǎn,táo lǐ huā shèng kāi。
胡蝶草间出,飞上花枝来。hú dié cǎo jiān chū,fēi shàng huā zhī lái。
蝶知爱花为花出,不知冬暖无多日。dié zhī ài huā wèi huā chū,bù zhī dōng nuǎn wú duō rì。
霜风一夕花作尘,坠粉飘黄愁杀人。shuāng fēng yī xī huā zuò chén,zhuì fěn piāo huáng chóu shā rén。

节妇吟

刘基

凄切复凄切,绿萍初生池水竭。qī qiè fù qī qiè,lǜ píng chū shēng chí shuǐ jié。
兰根压霜芽不茁,春风泠泠逐秋月。lán gēn yā shuāng yá bù zhuó,chūn fēng líng líng zhú qiū yuè。
蓼虫食苦甘如酒,卷葹虽生心巳朽。liǎo chóng shí kǔ gān rú jiǔ,juǎn shī suī shēng xīn sì xiǔ。
扬州青镜蚀土花,玉匣琼台复何有?yáng zhōu qīng jìng shí tǔ huā,yù xiá qióng tái fù hé yǒu?
君不见人间日月如飞梭,地下相从应始多。jūn bù jiàn rén jiān rì yuè rú fēi suō,dì xià xiāng cóng yīng shǐ duō。

登高丘而望远海

刘基

登高丘,望远海。dēng gāo qiū,wàng yuǎn hǎi。
长风簸浪高于山,蓬莱宫阙无光采。zhǎng fēng bǒ làng gāo yú shān,péng lái gōng quē wú guāng cǎi。
云雾翳阳谷,羲和安所之?鲸鲵作队行,鳞鬣如朱旗。yún wù yì yáng gǔ,xī hé ān suǒ zhī?jīng ní zuò duì xíng,lín liè rú zhū qí。
精卫衔石空有心,口角流血天不知。jīng wèi xián shí kōng yǒu xīn,kǒu jiǎo liú xuè tiān bù zhī。
登高丘,望远海。dēng gāo qiū,wàng yuǎn hǎi。
弱水浩荡不可航,一望令人玄发改。ruò shuǐ hào dàng bù kě háng,yī wàng lìng rén xuán fā gǎi。

江上曲

刘基

江上风吹沙石走,江中涛浪如牛吼。jiāng shàng fēng chuī shā shí zǒu,jiāng zhōng tāo làng rú niú hǒu。
鄂君绣被寒无香,江水不如残夜长。è jūn xiù bèi hán wú xiāng,jiāng shuǐ bù rú cán yè zhǎng。

北风行

刘基

城外萧萧北风起,城上健儿吹落耳。chéng wài xiāo xiāo běi fēng qǐ,chéng shàng jiàn ér chuī luò ěr。
将军玉帐貂鼠衣,手持酒杯看雪飞。jiāng jūn yù zhàng diāo shǔ yī,shǒu chí jiǔ bēi kàn xuě fēi。

铜爵台

刘基

高台突兀连苍穹,中有艳质如花红。gāo tái tū wù lián cāng qióng,zhōng yǒu yàn zhì rú huā hóng。
君王巳作西陵土,穗帷王座空秋风。jūn wáng sì zuò xī líng tǔ,suì wéi wáng zuò kōng qiū fēng。
向陵舞罢寒月白,苍狐夜啼松泪滴。xiàng líng wǔ bà hán yuè bái,cāng hú yè tí sōng lèi dī。
冢中枯骨宁有知,翠袖珠袍为谁色。zhǒng zhōng kū gǔ níng yǒu zhī,cuì xiù zhū páo wèi shuí sè。
当其奋臂谯许间,手挥群雄如刈菅。dāng qí fèn bì qiáo xǔ jiān,shǒu huī qún xióng rú yì jiān。
横矛赋诗逞豪杰,猛气可以移南山。héng máo fù shī chěng háo jié,měng qì kě yǐ yí nán shān。
宁知暮年壮心死,遗教但闻令卖履。níng zhī mù nián zhuàng xīn sǐ,yí jiào dàn wén lìng mài lǚ。
唏嘘涕泣儿女态,遗臭至今犹未已。xī xū tì qì ér nǚ tài,yí chòu zhì jīn yóu wèi yǐ。
君不见永安宫中顾命时,天下英雄人得知。jūn bù jiàn yǒng ān gōng zhōng gù mìng shí,tiān xià yīng xióng rén dé zhī。

薤露歌

刘基

蜀琴且勿弹,齐竽且莫吹。shǔ qín qiě wù dàn,qí yú qiě mò chuī。
四筵并寂听,听我薤露诗。sì yán bìng jì tīng,tīng wǒ xiè lù shī。
昨日七尺躯,今日为死尸。zuó rì qī chǐ qū,jīn rì wèi sǐ shī。
亲戚空满堂,魂气安所之。qīn qī kōng mǎn táng,hún qì ān suǒ zhī。
金玉素所爱,弃捐箧笥中。jīn yù sù suǒ ài,qì juān qiè sì zhōng。
佩服素所爱,凄凉挂悲风。pèi fú sù suǒ ài,qī liáng guà bēi fēng。
妻妾素所爱,洒泪空房栊。qī qiè sù suǒ ài,sǎ lèi kōng fáng lóng。
宾客素所爱,分散各西东。bīn kè sù suǒ ài,fēn sàn gè xī dōng。
雠者自相快,亲者自相悲。chóu zhě zì xiāng kuài,qīn zhě zì xiāng bēi。
有耳不复闻,有目不复窥。yǒu ěr bù fù wén,yǒu mù bù fù kuī。
譬彼烛上火,一灭无光辉。pì bǐ zhú shàng huǒ,yī miè wú guāng huī。
譬彼空中云,散去绝馀姿。pì bǐ kōng zhōng yún,sàn qù jué yú zī。
人生无百岁,百岁复如何。rén shēng wú bǎi suì,bǎi suì fù rú hé。
谁能将两手,挽彼东逝波。shuí néng jiāng liǎng shǒu,wǎn bǐ dōng shì bō。
古来英雄士,俱巳归山阿。gǔ lái yīng xióng shì,jù sì guī shān ā。
有酒且尽欢,听我薤露歌。yǒu jiǔ qiě jǐn huān,tīng wǒ xiè lù gē。

沭浴子

刘基

沭发不如清神,浴身不如洗心。shù fā bù rú qīng shén,yù shēn bù rú xǐ xīn。
仁义非外铄,矜容防内淫。rén yì fēi wài shuò,jīn róng fáng nèi yín。
登山望汉京,楼观蔚嵚岑。dēng shān wàng hàn jīng,lóu guān wèi qīn cén。
轩车拥衡禹,几杖尊雄歆。xuān chē yōng héng yǔ,jǐ zhàng zūn xióng xīn。
著书拟周孔,吐论跻骞参。zhù shū nǐ zhōu kǒng,tǔ lùn jī qiān cān。
青衿来济济,白日去骎骎。qīng jīn lái jì jì,bái rì qù qīn qīn。
驱车泗水曲,揽辔长淮阴。qū chē sì shuǐ qū,lǎn pèi zhǎng huái yīn。
悠悠黄石略,杳杳天风吟。yōu yōu huáng shí lüè,yǎo yǎo tiān fēng yín。
盛时不可再,感叹为沾襟。shèng shí bù kě zài,gǎn tàn wèi zhān jīn。

秋闺曲

刘基

天上伤心月,秋来情更亲。tiān shàng shāng xīn yuè,qiū lái qíng gèng qīn。
那能照幽独,不照远行人。nà néng zhào yōu dú,bù zhào yuǎn xíng rén。

莲塘曲

刘基

落日下莲塘,轻舟赴晚凉。luò rì xià lián táng,qīng zhōu fù wǎn liáng。
偶然花片落,飞出两鸳鸯。ǒu rán huā piàn luò,fēi chū liǎng yuān yāng。

促织词

刘基

草间小虫名促织,夜夜隔窗鸣不息。cǎo jiān xiǎo chóng míng cù zhī,yè yè gé chuāng míng bù xī。
小儿侧足潜听声,雕笼铁栅闭尔形。xiǎo ér cè zú qián tīng shēng,diāo lóng tiě zhà bì ěr xíng。
金钱纵斗争相妒,得胜转多扃转固。jīn qián zòng dòu zhēng xiāng dù,dé shèng zhuǎn duō jiōng zhuǎn gù。
高秋九月严霜飞,开笼却放枯蔓归。gāo qiū jiǔ yuè yán shuāng fēi,kāi lóng què fàng kū màn guī。
旧穴无踪故帷去,生死凄凉向何处?jiù xué wú zōng gù wéi qù,shēng sǐ qī liáng xiàng hé chù?

衔泥燕

刘基

衔泥燕,尾涎涎,衔泥点污几席间,更捉飞虫扑人面。xián ní yàn,wěi xián xián,xián ní diǎn wū jǐ xí jiān,gèng zhuō fēi chóng pū rén miàn。
衔泥燕,人言尔巢长满尺,主人仓廪多蓄积。xián ní yàn,rén yán ěr cháo zhǎng mǎn chǐ,zhǔ rén cāng lǐn duō xù jī。
借尔华屋好安居,年年垒巢生尔雏。jiè ěr huá wū hǎo ān jū,nián nián lěi cháo shēng ěr chú。

蒿里曲

刘基

涧草萋萋泉汩汩,紫兰香老棠梨发。jiàn cǎo qī qī quán gǔ gǔ,zǐ lán xiāng lǎo táng lí fā。
山中无人松柏寒,卧听狐狸啸明月。shān zhōng wú rén sōng bǎi hán,wò tīng hú lí xiào míng yuè。