古诗词

赠周宗道六十四韵

刘基

天弓拨其弦,平地跃虎狼。tiān gōng bō qí xián,píng dì yuè hǔ láng。
腥风扇九泽,浊雾干太阳。xīng fēng shàn jiǔ zé,zhuó wù gàn tài yáng。
琐琐蚊与虻,亦沸如蜩螗。suǒ suǒ wén yǔ méng,yì fèi rú tiáo táng。
帝阍隔蓬莱,弱水不可航。dì hūn gé péng lái,ruò shuǐ bù kě háng。
蝼蚁有微忱,抑塞无由扬。lóu yǐ yǒu wēi chén,yì sāi wú yóu yáng。
遥遥草茅臣,怒切忠愤肠。yáo yáo cǎo máo chén,nù qiè zhōng fèn cháng。
披衣款军门,披腹陈否臧。pī yī kuǎn jūn mén,pī fù chén fǒu zāng。
曰走居海隅,诗书传世芳。yuē zǒu jū hǎi yú,shī shū chuán shì fāng。
感荷帝王恩,禄食厕朝行。gǎn hé dì wáng ēn,lù shí cè cháo xíng。
走身非己躯,安得缄其肮。zǒu shēn fēi jǐ qū,ān dé jiān qí āng。
走有目击事,敢布之庙堂。zǒu yǒu mù jī shì,gǎn bù zhī miào táng。
永嘉浙名郡,有州曰平阳。yǒng jiā zhè míng jùn,yǒu zhōu yuē píng yáng。
面海负山林,实维瓯闽彊。miàn hǎi fù shān lín,shí wéi ōu mǐn jiàng。
闽寇不到瓯,倚兹为保障。mǐn kòu bù dào ōu,yǐ zī wèi bǎo zhàng。
官司职防虞,当念怀善良。guān sī zhí fáng yú,dāng niàn huái shàn liáng。
用民作手足,爱抚勿害伤。yòng mín zuò shǒu zú,ài fǔ wù hài shāng。
所以获众心,即此是仞墙。suǒ yǐ huò zhòng xīn,jí cǐ shì rèn qiáng。
柰何纵毒淫,反肆其贪攘。nài hé zòng dú yín,fǎn sì qí tān rǎng。
破廪取菽粟,夷垣劫牛羊。pò lǐn qǔ shū sù,yí yuán jié niú yáng。
朝出系空橐,暮归荷丰囊。cháo chū xì kōng tuó,mù guī hé fēng náng。
丁男跳上山,妻女不得将。dīng nán tiào shàng shān,qī nǚ bù dé jiāng。
稍或违所求,便以贼见戕。shāo huò wéi suǒ qiú,biàn yǐ zéi jiàn qiāng。
负屈无处诉,哀号动穹苍。fù qū wú chù sù,āi hào dòng qióng cāng。
斩木为戈矛,染红作巾裳。zhǎn mù wèi gē máo,rǎn hóng zuò jīn shang。
鸣锣撼岩谷,聚众守村乡。míng luó hàn yán gǔ,jù zhòng shǒu cūn xiāng。
官司大惊怕,弃鼓撇旗鎗。guān sī dà jīng pà,qì gǔ piē qí qiāng。
窜伏草莽间,股慄面玄黄。cuàn fú cǎo mǎng jiān,gǔ lì miàn xuán huáng。
窥伺不见人,喘汗走伥伥。kuī cì bù jiàn rén,chuǎn hàn zǒu chāng chāng。
可中得火伴,约束归营场。kě zhōng dé huǒ bàn,yuē shù guī yíng chǎng。
顺途劫寡弱,又各夸身彊。shùn tú jié guǎ ruò,yòu gè kuā shēn jiàng。
将吏悉有献,欢喜赐酒觞。jiāng lì xī yǒu xiàn,huān xǐ cì jiǔ shāng。
杀贼不计数,从横书荐章。shā zéi bù jì shù,cóng héng shū jiàn zhāng。
民情大不甘,怨气结肾肠。mín qíng dà bù gān,yuàn qì jié shèn cháng。
遂令父子恩,化作虿与蝗。suì lìng fù zi ēn,huà zuò chài yǔ huáng。
恨不斩官头,剔骨取肉尝。hèn bù zhǎn guān tóu,tī gǔ qǔ ròu cháng。
累累野田中,拜泣祷天皇。lèi lèi yě tián zhōng,bài qì dǎo tiān huáng。
愿得贤宰相,飞笺奏岩廊。yuàn dé xián zǎi xiāng,fēi jiān zòu yán láng。
先封尚方剑,按法诛奸赃。xiān fēng shàng fāng jiàn,àn fǎ zhū jiān zāng。
择用忠荩臣,俾之提纪纲。zé yòng zhōng jìn chén,bǐ zhī tí jì gāng。
弯弧落鸱枭,薙棘出凤凰。wān hú luò chī xiāo,tì jí chū fèng huáng。
尚可存孑遗,耕稼纳官仓。shàng kě cún jié yí,gēng jià nà guān cāng。
失今不早计,如水决堤防。shī jīn bù zǎo jì,rú shuǐ jué dī fáng。
而后事堙筑,劳费何可当。ér hòu shì yīn zhù,láo fèi hé kě dāng。
走闻疽初生,灼艾最为良。zǒu wén jū chū shēng,zhuó ài zuì wèi liáng。
焮成施剜割,所忧动膏肓。xìn chéng shī wān gē,suǒ yōu dòng gāo huāng。
边戎大重寄,得人则金汤。biān róng dà zhòng jì,dé rén zé jīn tāng。
龚遂到渤海,盗贼还农桑。gōng suì dào bó hǎi,dào zéi hái nóng sāng。
张纲入广陵,健儿跪如羊。zhāng gāng rù guǎng líng,jiàn ér guì rú yáng。
苟能任仁智,勿使憸邪妨。gǒu néng rèn rén zhì,wù shǐ xiān xié fáng。
孟门虽崄艰,可使成康庄。mèng mén suī xiǎn jiān,kě shǐ chéng kāng zhuāng。
走非慕爵赏,自鬻求荐扬。zǒu fēi mù jué shǎng,zì yù qiú jiàn yáng。
痛惜休明时,消患无其方。tòng xī xiū míng shí,xiāo huàn wú qí fāng。
又不忍乡里,鞠为狐兔场。yòu bù rěn xiāng lǐ,jū wèi hú tù chǎng。
陈词未及终,涕泣下滂滂。chén cí wèi jí zhōng,tì qì xià pāng pāng。
旁观发上指,侧听心中伤。páng guān fā shàng zhǐ,cè tīng xīn zhōng shāng。
天路阻且修,不得羽翼翔。tiān lù zǔ qiě xiū,bù dé yǔ yì xiáng。
可怜涸辙鱼,待汲西江长。kě lián hé zhé yú,dài jí xī jiāng zhǎng。
况有蛟与虬,磨牙塞川梁。kuàng yǒu jiāo yǔ qiú,mó yá sāi chuān liáng。
旄丘靡与同,载驰徒慨慷。máo qiū mí yǔ tóng,zài chí tú kǎi kāng。
严冬积玄阴,天色惨以凉。yán dōng jī xuán yīn,tiān sè cǎn yǐ liáng。
众鸟各自飞,孤鸾独彷徨。zhòng niǎo gè zì fēi,gū luán dú páng huáng。
冥冥丽山云,木叶殷清霜。míng míng lì shān yún,mù yè yīn qīng shuāng。
子去慎所过,我亦行归藏。zi qù shèn suǒ guò,wǒ yì xíng guī cáng。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

折杨柳

刘基

去年送君杨柳青,暖风晴日花冥冥。qù nián sòng jūn yáng liǔ qīng,nuǎn fēng qíng rì huā míng míng。
今日思君琐窗绿,柳条又缀黄金粟。jīn rì sī jūn suǒ chuāng lǜ,liǔ tiáo yòu zhuì huáng jīn sù。
君心却似条上花,随风飘荡不思家。jūn xīn què shì tiáo shàng huā,suí fēng piāo dàng bù sī jiā。
妾心巳作科上槁,纵得春光为谁好。qiè xīn sì zuò kē shàng gǎo,zòng dé chūn guāng wèi shuí hǎo。
折取长条寄远人,人生四十无青春。zhé qǔ zhǎng tiáo jì yuǎn rén,rén shēng sì shí wú qīng chūn。

秋夜月

刘基

秋夜月,黄金波,照人哭,照人歌。qiū yè yuè,huáng jīn bō,zhào rén kū,zhào rén gē。
人歌人哭月长好,月缺月圆人自老。rén gē rén kū yuè zhǎng hǎo,yuè quē yuè yuán rén zì lǎo。

枣下何纂纂行

刘基

枣初作花时,纂纂临路岐。zǎo chū zuò huā shí,zuǎn zuǎn lín lù qí。
八月枣成实,累累曜朝日。bā yuè zǎo chéng shí,lèi lèi yào cháo rì。
枣花纂纂蜂蝶翻,枣实累累人满园。zǎo huā zuǎn zuǎn fēng dié fān,zǎo shí lèi lèi rén mǎn yuán。
严风萧瑟枯叶飞,蜂蝶不来人亦稀。yán fēng xiāo sè kū yè fēi,fēng dié bù lái rén yì xī。

蛱蝶行

刘基

软芳晞露春鲜妍,上有蛱蝶飞翩翩。ruǎn fāng xī lù chūn xiān yán,shàng yǒu jiá dié fēi piān piān。
暖风扶暝扑天起,翠重红轻迷欲死。nuǎn fēng fú míng pū tiān qǐ,cuì zhòng hóng qīng mí yù sǐ。
东园无花留不住,相随又过西园去。dōng yuán wú huā liú bù zhù,xiāng suí yòu guò xī yuán qù。
沉沉断梦失韩凭,却抱霜华怨秋曙。chén chén duàn mèng shī hán píng,què bào shuāng huá yuàn qiū shǔ。

钧天乐

刘基

君不见天穆之山二千仞,天帝所以觞百灵。jūn bù jiàn tiān mù zhī shān èr qiān rèn,tiān dì suǒ yǐ shāng bǎi líng。
三嫔不下两龙去,九歌九辩归杳冥。sān pín bù xià liǎng lóng qù,jiǔ gē jiǔ biàn guī yǎo míng。
我忽乘云梦轻举,身骑二虹臂六羽。wǒ hū chéng yún mèng qīng jǔ,shēn qí èr hóng bì liù yǔ。
指挥开明辟帝关,环佩泠泠曳风雨。zhǐ huī kāi míng pì dì guān,huán pèi líng líng yè fēng yǔ。
明月照我足,倒影摇云端。míng yuè zhào wǒ zú,dào yǐng yáo yún duān。
参差紫鸾笙,响震瑶台寒。cān chà zǐ luán shēng,xiǎng zhèn yáo tái hán。
我欲听之未敢前,空中接引皆神仙。wǒ yù tīng zhī wèi gǎn qián,kōng zhōng jiē yǐn jiē shén xiān。
烟挥雾霍不可测,翠葩金叶光相射。yān huī wù huò bù kě cè,cuì pā jīn yè guāng xiāng shè。
鲸钟虎簴铿鸿蒙,撼昆仑兮殷崆峒。jīng zhōng hǔ jù kēng hóng méng,hàn kūn lún xī yīn kōng dòng。
扬天桴兮伐河鼓,咸池波兮析木风。yáng tiān fú xī fá hé gǔ,xián chí bō xī xī mù fēng。
遂升泰阶朝玉帝,侧身俯伏当琼陛。suì shēng tài jiē cháo yù dì,cè shēn fǔ fú dāng qióng bì。
讯曰太极拆裂为乾坤,纷纷枝叶皆同根。xùn yuē tài jí chāi liè wèi qián kūn,fēn fēn zhī yè jiē tóng gēn。
胡为妄生水火金木土,自使激搏相熬煎?臣闻三皇前,群物咸熙熙,众子戴一父,皞皞无偏私。hú wèi wàng shēng shuǐ huǒ jīn mù tǔ,zì shǐ jī bó xiāng áo jiān?chén wén sān huáng qián,qún wù xián xī xī,zhòng zi dài yī fù,hào hào wú piān sī。
忽然元气自荡潏,变换白黑分贤痴。hū rán yuán qì zì dàng yù,biàn huàn bái hēi fēn xián chī。
蚩尤与黄帝,从此兴戈矛。chī yóu yǔ huáng dì,cóng cǐ xīng gē máo。
流毒万万古,争夺无时休。liú dú wàn wàn gǔ,zhēng duó wú shí xiū。
骨肉自残贼,帝心至仁能不忧?gǔ ròu zì cán zéi,dì xīn zhì rén néng bù yōu?
帝不答,臣心迷。dì bù dá,chén xīn mí。
风师咆哮虎豹怒,银汉汹涌天鸡啼。fēng shī páo xiāo hǔ bào nù,yín hàn xiōng yǒng tiān jī tí。
飙轮撇捩三岛过,海水尽是青玻璃。biāo lún piē liè sān dǎo guò,hǎi shuǐ jǐn shì qīng bō lí。
神奔鬼怪惕惊起,遗音沨沨犹在耳。shén bēn guǐ guài tì jīng qǐ,yí yīn fēng fēng yóu zài ěr。
梦耶游耶不可知,但见愁云漠漠横九疑。mèng yé yóu yé bù kě zhī,dàn jiàn chóu yún mò mò héng jiǔ yí。

白苎词

刘基

铿华钟,伐灵鼓,青娥弹丝白苎舞。kēng huá zhōng,fá líng gǔ,qīng é dàn sī bái zhù wǔ。
文竿迎风雉振羽,长袖奋迅若云举。wén gān yíng fēng zhì zhèn yǔ,zhǎng xiù fèn xùn ruò yún jǔ。
博山雾合春蒙蒙,玉缸摇火生长虹,翠荡红翻如梦中。bó shān wù hé chūn méng méng,yù gāng yáo huǒ shēng zhǎng hóng,cuì dàng hóng fān rú mèng zhōng。

白苎词

刘基

暖香结暝娇青春,翠钗珠压光照人。nuǎn xiāng jié míng jiāo qīng chūn,cuì chāi zhū yā guāng zhào rén。
凤箫十二烟雾匀,鸿惊燕娇波龙鳞。fèng xiāo shí èr yān wù yún,hóng jīng yàn jiāo bō lóng lín。
玉觞交飞酒如沼,门外斜阳在林杪,宫中沉沉天未晓。yù shāng jiāo fēi jiǔ rú zhǎo,mén wài xié yáng zài lín miǎo,gōng zhōng chén chén tiān wèi xiǎo。

周小史

刘基

婉娈周小童,洽容敌花红。wǎn luán zhōu xiǎo tóng,qià róng dí huā hóng。
鲜云委绿发,明星烱双瞳。xiān yún wěi lǜ fā,míng xīng jiǒng shuāng tóng。
禾兰澧水湄,挟弹长陵东。hé lán lǐ shuǐ méi,xié dàn zhǎng líng dōng。
掷果哄春市,卷衣娇金宫。zhì guǒ hǒng chūn shì,juǎn yī jiāo jīn gōng。
流盼溢华彩,言笑生芳风。liú pàn yì huá cǎi,yán xiào shēng fāng fēng。
常恐秋露零,瑶草成衰蓬。cháng kǒng qiū lù líng,yáo cǎo chéng shuāi péng。
食桃坐翻覆,倩笑徒为工。shí táo zuò fān fù,qiàn xiào tú wèi gōng。
繁华岂不好,不知身所终。fán huá qǐ bù hǎo,bù zhī shēn suǒ zhōng。
吾闻济川楫,乃属植鳍翁。wú wén jì chuān jí,nǎi shǔ zhí qí wēng。
悠悠万世下,德业光无穷。yōu yōu wàn shì xià,dé yè guāng wú qióng。

结袜子

刘基

昔有信陵君,乃在大梁城。xī yǒu xìn líng jūn,nǎi zài dà liáng chéng。
亲为贵介弟,位冠诸侯卿。qīn wèi guì jiè dì,wèi guān zhū hóu qīng。
倾家待国士,倒屣延豪英。qīng jiā dài guó shì,dào xǐ yán háo yīng。
诣门谒朱玄,虚左上侯嬴。yì mén yè zhū xuán,xū zuǒ shàng hóu yíng。
袖椎夺兵符,救赵蜚英声。xiù chuí duó bīng fú,jiù zhào fēi yīng shēng。
河外走蒙骜,宗社赖扶倾。hé wài zǒu méng ào,zōng shè lài fú qīng。
于今不可见,寂寞伤人情。yú jīn bù kě jiàn,jì mò shāng rén qíng。

前有尊酒行

刘基

前有尊酒芳以饴,举杯欲饮且置之。qián yǒu zūn jiǔ fāng yǐ yí,jǔ bēi yù yǐn qiě zhì zhī。
丈夫有志可帅气,胡为受此曲糵欺?zhàng fū yǒu zhì kě shuài qì,hú wèi shòu cǐ qū niè qī?
禹恶旨酒,而玄德上达。yǔ è zhǐ jiǔ,ér xuán dé shàng dá。
桀作酒池,而南巢是蔡。jié zuò jiǔ chí,ér nán cháo shì cài。
商辛恶来以白日为夜,糟丘肉林相枕藉。shāng xīn è lái yǐ bái rì wèi yè,zāo qiū ròu lín xiāng zhěn jí。
瑶台倏忽成灰尘,流毒犹且迁殷民。yáo tái shū hū chéng huī chén,liú dú yóu qiě qiān yīn mín。
夫差酗而纳施,楚国酣而放屈。fū chà xù ér nà shī,chǔ guó hān ér fàng qū。
姑苏台上麋鹿游,鄢郢宫中狐兔出。gū sū tái shàng mí lù yóu,yān yǐng gōng zhōng hú tù chū。
灌夫骂坐,祸延魏其。guàn fū mà zuò,huò yán wèi qí。
竹林称贤,神州蒺藜。zhú lín chēng xián,shén zhōu jí lí。
亡家破国有如此,酒有何好而嗜之!wáng jiā pò guó yǒu rú cǐ,jiǔ yǒu hé hǎo ér shì zhī!
前有尊酒醲以清,酌之白日成晦冥。qián yǒu zūn jiǔ nóng yǐ qīng,zhuó zhī bái rì chéng huì míng。
眼花耳热乱言语,元气耗斁肝胆倾。yǎn huā ěr rè luàn yán yǔ,yuán qì hào yì gān dǎn qīng。
乃知酒是丧身物,卫武之戒所以垂休声。nǎi zhī jiǔ shì sàng shēn wù,wèi wǔ zhī jiè suǒ yǐ chuí xiū shēng。

拔蒲三首

刘基

拔蒲清川渚,水浅蒲不长。bá pú qīng chuān zhǔ,shuǐ qiǎn pú bù zhǎng。
自非排风羽,莫羡凌云翔。zì fēi pái fēng yǔ,mò xiàn líng yún xiáng。

拔蒲三首

刘基

拔蒲江水湄,终日不盈把。bá pú jiāng shuǐ méi,zhōng rì bù yíng bǎ。
嫌杀紫鸳鸯,双戏蒲叶下。xián shā zǐ yuān yāng,shuāng xì pú yè xià。

拔蒲三首

刘基

拔蒲复拔蒲,织作波纹簟。bá pú fù bá pú,zhī zuò bō wén diàn。
无处寄相思,秋风露莲淡。wú chù jì xiāng sī,qiū fēng lù lián dàn。

公无渡河

刘基

丈夫不爱死,成仁心所安。zhàng fū bù ài sǐ,chéng rén xīn suǒ ān。
殒身苟无故,哀哉徒自残。yǔn shēn gǒu wú gù,āi zāi tú zì cán。
水能杀人人共知,公独茫然狂以痴。shuǐ néng shā rén rén gòng zhī,gōng dú máng rán kuáng yǐ chī。
黄河渺渺无津涯,乃欲绝流而渡之。huáng hé miǎo miǎo wú jīn yá,nǎi yù jué liú ér dù zhī。
公也溺死人谁悲,世路如何,险恶实多?平地倏忽,滔天风波。gōng yě nì sǐ rén shuí bēi,shì lù rú hé,xiǎn è shí duō?píng dì shū hū,tāo tiān fēng bō。
利淫欲饵,孰知其佗?不见不闻,纵横网罗。lì yín yù ěr,shú zhī qí tuó?bù jiàn bù wén,zòng héng wǎng luó。
固不必如公之痴,可揕以鱼中之铍,亦不必如公之狂,可禽以伏甲之觞。gù bù bì rú gōng zhī chī,kě zhèn yǐ yú zhōng zhī pī,yì bù bì rú gōng zhī kuáng,kě qín yǐ fú jiǎ zhī shāng。
眼前言笑百媚出,宁知兵刃罗心肠。yǎn qián yán xiào bǎi mèi chū,níng zhī bīng rèn luó xīn cháng。
公无渡河河无津,箜篌一曲愁杀人。gōng wú dù hé hé wú jīn,kōng hóu yī qū chóu shā rén。

从军五更转

刘基

一更戍鼓鸣,市上断人声。yī gèng shù gǔ míng,shì shàng duàn rén shēng。
风吹鸿雁过,忆弟复思兄。fēng chuī hóng yàn guò,yì dì fù sī xiōng。