古诗词

赠周宗道六十四韵

刘基

天弓拨其弦,平地跃虎狼。tiān gōng bō qí xián,píng dì yuè hǔ láng。
腥风扇九泽,浊雾干太阳。xīng fēng shàn jiǔ zé,zhuó wù gàn tài yáng。
琐琐蚊与虻,亦沸如蜩螗。suǒ suǒ wén yǔ méng,yì fèi rú tiáo táng。
帝阍隔蓬莱,弱水不可航。dì hūn gé péng lái,ruò shuǐ bù kě háng。
蝼蚁有微忱,抑塞无由扬。lóu yǐ yǒu wēi chén,yì sāi wú yóu yáng。
遥遥草茅臣,怒切忠愤肠。yáo yáo cǎo máo chén,nù qiè zhōng fèn cháng。
披衣款军门,披腹陈否臧。pī yī kuǎn jūn mén,pī fù chén fǒu zāng。
曰走居海隅,诗书传世芳。yuē zǒu jū hǎi yú,shī shū chuán shì fāng。
感荷帝王恩,禄食厕朝行。gǎn hé dì wáng ēn,lù shí cè cháo xíng。
走身非己躯,安得缄其肮。zǒu shēn fēi jǐ qū,ān dé jiān qí āng。
走有目击事,敢布之庙堂。zǒu yǒu mù jī shì,gǎn bù zhī miào táng。
永嘉浙名郡,有州曰平阳。yǒng jiā zhè míng jùn,yǒu zhōu yuē píng yáng。
面海负山林,实维瓯闽彊。miàn hǎi fù shān lín,shí wéi ōu mǐn jiàng。
闽寇不到瓯,倚兹为保障。mǐn kòu bù dào ōu,yǐ zī wèi bǎo zhàng。
官司职防虞,当念怀善良。guān sī zhí fáng yú,dāng niàn huái shàn liáng。
用民作手足,爱抚勿害伤。yòng mín zuò shǒu zú,ài fǔ wù hài shāng。
所以获众心,即此是仞墙。suǒ yǐ huò zhòng xīn,jí cǐ shì rèn qiáng。
柰何纵毒淫,反肆其贪攘。nài hé zòng dú yín,fǎn sì qí tān rǎng。
破廪取菽粟,夷垣劫牛羊。pò lǐn qǔ shū sù,yí yuán jié niú yáng。
朝出系空橐,暮归荷丰囊。cháo chū xì kōng tuó,mù guī hé fēng náng。
丁男跳上山,妻女不得将。dīng nán tiào shàng shān,qī nǚ bù dé jiāng。
稍或违所求,便以贼见戕。shāo huò wéi suǒ qiú,biàn yǐ zéi jiàn qiāng。
负屈无处诉,哀号动穹苍。fù qū wú chù sù,āi hào dòng qióng cāng。
斩木为戈矛,染红作巾裳。zhǎn mù wèi gē máo,rǎn hóng zuò jīn shang。
鸣锣撼岩谷,聚众守村乡。míng luó hàn yán gǔ,jù zhòng shǒu cūn xiāng。
官司大惊怕,弃鼓撇旗鎗。guān sī dà jīng pà,qì gǔ piē qí qiāng。
窜伏草莽间,股慄面玄黄。cuàn fú cǎo mǎng jiān,gǔ lì miàn xuán huáng。
窥伺不见人,喘汗走伥伥。kuī cì bù jiàn rén,chuǎn hàn zǒu chāng chāng。
可中得火伴,约束归营场。kě zhōng dé huǒ bàn,yuē shù guī yíng chǎng。
顺途劫寡弱,又各夸身彊。shùn tú jié guǎ ruò,yòu gè kuā shēn jiàng。
将吏悉有献,欢喜赐酒觞。jiāng lì xī yǒu xiàn,huān xǐ cì jiǔ shāng。
杀贼不计数,从横书荐章。shā zéi bù jì shù,cóng héng shū jiàn zhāng。
民情大不甘,怨气结肾肠。mín qíng dà bù gān,yuàn qì jié shèn cháng。
遂令父子恩,化作虿与蝗。suì lìng fù zi ēn,huà zuò chài yǔ huáng。
恨不斩官头,剔骨取肉尝。hèn bù zhǎn guān tóu,tī gǔ qǔ ròu cháng。
累累野田中,拜泣祷天皇。lèi lèi yě tián zhōng,bài qì dǎo tiān huáng。
愿得贤宰相,飞笺奏岩廊。yuàn dé xián zǎi xiāng,fēi jiān zòu yán láng。
先封尚方剑,按法诛奸赃。xiān fēng shàng fāng jiàn,àn fǎ zhū jiān zāng。
择用忠荩臣,俾之提纪纲。zé yòng zhōng jìn chén,bǐ zhī tí jì gāng。
弯弧落鸱枭,薙棘出凤凰。wān hú luò chī xiāo,tì jí chū fèng huáng。
尚可存孑遗,耕稼纳官仓。shàng kě cún jié yí,gēng jià nà guān cāng。
失今不早计,如水决堤防。shī jīn bù zǎo jì,rú shuǐ jué dī fáng。
而后事堙筑,劳费何可当。ér hòu shì yīn zhù,láo fèi hé kě dāng。
走闻疽初生,灼艾最为良。zǒu wén jū chū shēng,zhuó ài zuì wèi liáng。
焮成施剜割,所忧动膏肓。xìn chéng shī wān gē,suǒ yōu dòng gāo huāng。
边戎大重寄,得人则金汤。biān róng dà zhòng jì,dé rén zé jīn tāng。
龚遂到渤海,盗贼还农桑。gōng suì dào bó hǎi,dào zéi hái nóng sāng。
张纲入广陵,健儿跪如羊。zhāng gāng rù guǎng líng,jiàn ér guì rú yáng。
苟能任仁智,勿使憸邪妨。gǒu néng rèn rén zhì,wù shǐ xiān xié fáng。
孟门虽崄艰,可使成康庄。mèng mén suī xiǎn jiān,kě shǐ chéng kāng zhuāng。
走非慕爵赏,自鬻求荐扬。zǒu fēi mù jué shǎng,zì yù qiú jiàn yáng。
痛惜休明时,消患无其方。tòng xī xiū míng shí,xiāo huàn wú qí fāng。
又不忍乡里,鞠为狐兔场。yòu bù rěn xiāng lǐ,jū wèi hú tù chǎng。
陈词未及终,涕泣下滂滂。chén cí wèi jí zhōng,tì qì xià pāng pāng。
旁观发上指,侧听心中伤。páng guān fā shàng zhǐ,cè tīng xīn zhōng shāng。
天路阻且修,不得羽翼翔。tiān lù zǔ qiě xiū,bù dé yǔ yì xiáng。
可怜涸辙鱼,待汲西江长。kě lián hé zhé yú,dài jí xī jiāng zhǎng。
况有蛟与虬,磨牙塞川梁。kuàng yǒu jiāo yǔ qiú,mó yá sāi chuān liáng。
旄丘靡与同,载驰徒慨慷。máo qiū mí yǔ tóng,zài chí tú kǎi kāng。
严冬积玄阴,天色惨以凉。yán dōng jī xuán yīn,tiān sè cǎn yǐ liáng。
众鸟各自飞,孤鸾独彷徨。zhòng niǎo gè zì fēi,gū luán dú páng huáng。
冥冥丽山云,木叶殷清霜。míng míng lì shān yún,mù yè yīn qīng shuāng。
子去慎所过,我亦行归藏。zi qù shèn suǒ guò,wǒ yì xíng guī cáng。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

燕歌行

刘基

霜飞动地燕草凋,沙飞石走天萧条。shuāng fēi dòng dì yàn cǎo diāo,shā fēi shí zǒu tiān xiāo tiáo。
江河倒影陵谷摇,白日惨淡昼为宵。jiāng hé dào yǐng líng gǔ yáo,bái rì cǎn dàn zhòu wèi xiāo。
美人迢迢隔云霄,青冥无梯海无桥。měi rén tiáo tiáo gé yún xiāo,qīng míng wú tī hǎi wú qiáo。
鱼枯雁死星芒消,沉沉思君不自憀。yú kū yàn sǐ xīng máng xiāo,chén chén sī jūn bù zì liáo。
愁如惊风鼓春潮,岁云暮矣山寂寥,梧桐叶落空乾条。chóu rú jīng fēng gǔ chūn cháo,suì yún mù yǐ shān jì liáo,wú tóng yè luò kōng qián tiáo。
昆仑层城阻且辽,苍梧九疑烟雾遥。kūn lún céng chéng zǔ qiě liáo,cāng wú jiǔ yí yān wù yáo。
琼田瑶草芟刍荛,江蓠泽兰成艾萧。qióng tián yáo cǎo shān chú ráo,jiāng lí zé lán chéng ài xiāo。
登高望远肝肺焦,安得羽翼抟长飙?dēng gāo wàng yuǎn gān fèi jiāo,ān dé yǔ yì tuán zhǎng biāo?

步出夏门行

刘基

步出夏门,遥望沧海。bù chū xià mén,yáo wàng cāng hǎi。
九河茫茫,碣石安在?鱼龙瀺灂,日月晻蔼。jiǔ hé máng máng,jié shí ān zài?yú lóng chán zhuó,rì yuè àn ǎi。
三山何所,弱水浼浼。sān shān hé suǒ,ruò shuǐ měi měi。
羲和曷往,鳌极孰宰。xī hé hé wǎng,áo jí shú zǎi。
发鸠之羽,其心不改。fā jiū zhī yǔ,qí xīn bù gǎi。
安期不死,桃实可待。ān qī bù sǐ,táo shí kě dài。
悠哉沛乎,歌以未慨。yōu zāi pèi hū,gē yǐ wèi kǎi。

丹霞蔽日行

刘基

彤霞何煌煌,蔽此白日色。tóng xiá hé huáng huáng,bì cǐ bái rì sè。
炎埃被九野,照灼后土赤。yán āi bèi jiǔ yě,zhào zhuó hòu tǔ chì。
朱陵开火府,熺烂相荡射。zhū líng kāi huǒ fǔ,xī làn xiāng dàng shè。
山蒸绛红气,川泻丹砂液。shān zhēng jiàng hóng qì,chuān xiè dān shā yè。
穹玄变光曜,众草相烜赫。qióng xuán biàn guāng yào,zhòng cǎo xiāng xuǎn hè。
迥迷河林茜,高夺昆仑碧。jiǒng mí hé lín qiàn,gāo duó kūn lún bì。
郁华不能神,玄乌巳化魄。yù huá bù néng shén,xuán wū sì huà pò。
女娲在青天,岁莫还鍊石。nǚ wā zài qīng tiān,suì mò hái liàn shí。

江南弄七首

刘基

江南细水缃绮波,江南彩女雏凤歌,凝颦引睇纡青蛾。jiāng nán xì shuǐ xiāng qǐ bō,jiāng nán cǎi nǚ chú fèng gē,níng pín yǐn dì yū qīng é。
纡青蛾,舒窈窕,网轩绣户锁娇春,不放杜鹃来木杪。yū qīng é,shū yǎo tiǎo,wǎng xuān xiù hù suǒ jiāo chūn,bù fàng dù juān lái mù miǎo。

江南弄七首

刘基

雄龙呼雌江底鸣,山摇谷殷江波惊,馀音不断随风征。xióng lóng hū cí jiāng dǐ míng,shān yáo gǔ yīn jiāng bō jīng,yú yīn bù duàn suí fēng zhēng。
随风征,入湘竹,截玉钻星吹向天,楚江六月无炎燠。suí fēng zhēng,rù xiāng zhú,jié yù zuān xīng chuī xiàng tiān,chǔ jiāng liù yuè wú yán yù。

江南弄七首

刘基

湖波澄明日色鲜,画鹢相随出采莲,娇红曼绿斗春妍。hú bō chéng míng rì sè xiān,huà yì xiāng suí chū cǎi lián,jiāo hóng màn lǜ dòu chūn yán。
斗春妍,倚徘徊,今朝花尽且归去,明日更有新花开。dòu chūn yán,yǐ pái huái,jīn cháo huā jǐn qiě guī qù,míng rì gèng yǒu xīn huā kāi。

江南弄七首

刘基

河曲悬匏渭滨竹,碧鲜削出蓝田玉,轻翎参差飞羽谡。hé qū xuán páo wèi bīn zhú,bì xiān xuē chū lán tián yù,qīng líng cān chà fēi yǔ sù。
飞羽谡,幽簧含,丹樱瑶笋调清吹,月明紫凤来??。fēi yǔ sù,yōu huáng hán,dān yīng yáo sǔn diào qīng chuī,yuè míng zǐ fèng lái。

江南弄七首

刘基

采菱女子木兰船,翠裙红袖青玉钿,摇光荡影惜婵娟。cǎi líng nǚ zi mù lán chuán,cuì qún hóng xiù qīng yù diàn,yáo guāng dàng yǐng xī chán juān。
惜婵娟,愁夕晖,拔蒲歌断鲤鱼入,归去芰荷香满衣。xī chán juān,chóu xī huī,bá pú gē duàn lǐ yú rù,guī qù jì hé xiāng mǎn yī。

江南弄七首

刘基

江草萋萋春渺渺,江皋出游多窈窕,轻霞衣裳碧云袅。jiāng cǎo qī qī chūn miǎo miǎo,jiāng gāo chū yóu duō yǎo tiǎo,qīng xiá yī shang bì yún niǎo。
碧云袅,红日斜,鸳鸯飞过绿渚去,东风吹落菖蒲花。bì yún niǎo,hóng rì xié,yuān yāng fēi guò lǜ zhǔ qù,dōng fēng chuī luò chāng pú huā。

江南弄七首

刘基

巫山岧峣巫峡长,瑶姬出舞朝云翔,翠葩婹袅金支光。wū shān tiáo yáo wū xiá zhǎng,yáo jī chū wǔ cháo yún xiáng,cuì pā yǎo niǎo jīn zhī guāng。
金支光,丹叶赩,宝鸡为使凤为骖,去雨来风乐无极。jīn zhī guāng,dān yè xì,bǎo jī wèi shǐ fèng wèi cān,qù yǔ lái fēng lè wú jí。

乌生八九子

刘基

树上乌,一生八九子,相呼哑哑聒人耳。shù shàng wū,yī shēng bā jiǔ zi,xiāng hū yǎ yǎ guā rén ěr。
何不学衔泥燕,和鸣集桃李。hé bù xué xián ní yàn,hé míng jí táo lǐ。
又不学鹰与隼,奋翅高飞碧云里。yòu bù xué yīng yǔ sǔn,fèn chì gāo fēi bì yún lǐ。
胡为巢此庭树间,啄腐吞腥饕吻觜。hú wèi cháo cǐ tíng shù jiān,zhuó fǔ tūn xīng tāo wěn zī。
少年挟弹如流星,祸机潜发不见形。shǎo nián xié dàn rú liú xīng,huò jī qián fā bù jiàn xíng。
翅翎槯析身首磔,蝼蚁伤残谁女惜。chì líng cuī xī shēn shǒu zhé,lóu yǐ shāng cán shuí nǚ xī。

猛虎行

刘基

君不见昔者牛哀病,七日化作猛虎形。jūn bù jiàn xī zhě niú āi bìng,qī rì huà zuò měng hǔ xíng。
躨跜衣裳佩带换毛尾,弃置衽席眠茅茨。kuí ní yī shang pèi dài huàn máo wěi,qì zhì rèn xí mián máo cí。
怒牙出吻目闪电,顷刻不识妻与儿。nù yá chū wěn mù shǎn diàn,qǐng kè bù shí qī yǔ ér。
昨日灯前相笑语,岂意今朝化为虎。zuó rì dēng qián xiāng xiào yǔ,qǐ yì jīn cháo huà wèi hǔ。
呜呼,世上茫茫化虎人,只应化心不化身。wū hū,shì shàng máng máng huà hǔ rén,zhǐ yīng huà xīn bù huà shēn。

野田黄雀行

刘基

野田雀,觜啄啄,朝食山下禾,暮食山上粟。yě tián què,zī zhuó zhuó,cháo shí shān xià hé,mù shí shān shàng sù。
千百为群丛薄里,忽然惊飞若蜂起。qiān bǎi wèi qún cóng báo lǐ,hū rán jīng fēi ruò fēng qǐ。
飞飞却落稻田中,众口齐啄稻为空。fēi fēi què luò dào tián zhōng,zhòng kǒu qí zhuó dào wèi kōng。
农夫力田望秋至,沐雨梳风尽劳瘁。nóng fū lì tián wàng qiū zhì,mù yǔ shū fēng jǐn láo cuì。
王租未了私债多,况复尔辈频经过。wáng zū wèi le sī zhài duō,kuàng fù ěr bèi pín jīng guò。
野田雀鹰隼,高翔不汝击,农夫田父愁何极!yě tián què yīng sǔn,gāo xiáng bù rǔ jī,nóng fū tián fù chóu hé jí!

何当行

刘基

念离莫悲歌,悲歌惨于哭。niàn lí mò bēi gē,bēi gē cǎn yú kū。
思乡莫望远,望远伤心目。sī xiāng mò wàng yuǎn,wàng yuǎn shāng xīn mù。
九疑迢迢隔湘川,空山落日啼杜鹃。jiǔ yí tiáo tiáo gé xiāng chuān,kōng shān luò rì tí dù juān。
梧桐摧折凤凰去,蛟蜃出没波滔天。wú tóng cuī zhé fèng huáng qù,jiāo shèn chū méi bō tāo tiān。
令我四顾心茫然,泪如悬崖泻流泉。lìng wǒ sì gù xīn máng rán,lèi rú xuán yá xiè liú quán。
樊桐有路到玄圃,何当飞堕王母前。fán tóng yǒu lù dào xuán pǔ,hé dāng fēi duò wáng mǔ qián。

行路难

刘基

君不见水上澌,往来倏忽随波移。jūn bù jiàn shuǐ shàng sī,wǎng lái shū hū suí bō yí。
又不见花上蜂,东枝飘落寻西枝。yòu bù jiàn huā shàng fēng,dōng zhī piāo luò xún xī zhī。
世人食葵不食檗,莫倚结交心匪石。shì rén shí kuí bù shí bò,mò yǐ jié jiāo xīn fěi shí。
君不见避席武安人,即是当年窦家客。jūn bù jiàn bì xí wǔ ān rén,jí shì dāng nián dòu jiā kè。