古诗词

刘敞

阴山女歌

刘敞

种玉不满畦,种花易满枝。zhǒng yù bù mǎn qí,zhǒng huā yì mǎn zhī。
玉生寄石自有处,花飞随风那得知。yù shēng jì shí zì yǒu chù,huā fēi suí fēng nà dé zhī。
婵娟翠发阴山女,能为汉装说汉语。chán juān cuì fā yīn shān nǚ,néng wèi hàn zhuāng shuō hàn yǔ。
春心未知向谁是,夜弹琵琶泪如雨。chūn xīn wèi zhī xiàng shuí shì,yè dàn pí pá lèi rú yǔ。
赤车使者过凤凰,闇中一闻先断肠。chì chē shǐ zhě guò fèng huáng,àn zhōng yī wén xiān duàn cháng。
碧窗锁烟未容去,侍儿密献江南珰。bì chuāng suǒ yān wèi róng qù,shì ér mì xiàn jiāng nán dāng。
鹊飞上天星沈海,人心不同事随改。què fēi shàng tiān xīng shěn hǎi,rén xīn bù tóng shì suí gǎi。
剪环洗妆许君老,百年如梦情终在。jiǎn huán xǐ zhuāng xǔ jūn lǎo,bǎi nián rú mèng qíng zhōng zài。
妾乘油壁郎乘骢,西陵松柏墨色浓。qiè chéng yóu bì láng chéng cōng,xī líng sōng bǎi mò sè nóng。
新欢未已旧愁起,水流曲曲山重重。xīn huān wèi yǐ jiù chóu qǐ,shuǐ liú qū qū shān zhòng zhòng。
周周衔羽鹣比翼,天生相亲人岂识。zhōu zhōu xián yǔ jiān bǐ yì,tiān shēng xiāng qīn rén qǐ shí。
虽不及清路尘,犹当作山上石。suī bù jí qīng lù chén,yóu dāng zuò shān shàng shí。

迁南行

刘敞

伏波将军昔征南,功业虽壮身不还。fú bō jiāng jūn xī zhēng nán,gōng yè suī zhuàng shēn bù hái。
曾出封疆铸铜柱,竟留种族依荒山。céng chū fēng jiāng zhù tóng zhù,jìng liú zhǒng zú yī huāng shān。
君不见如今圣天子,扫荡妖巢悉内徙。jūn bù jiàn rú jīn shèng tiān zi,sǎo dàng yāo cháo xī nèi xǐ。
雕题来作冠带民,鼻饮翻宜伊洛水。diāo tí lái zuò guān dài mín,bí yǐn fān yí yī luò shuǐ。
此功一成万世宁,五岭三苗长坦平。cǐ gōng yī chéng wàn shì níng,wǔ lǐng sān miáo zhǎng tǎn píng。

寄王二子直

刘敞

鸿飞辄上天,鱼跃还入渊。hóng fēi zhé shàng tiān,yú yuè hái rù yuān。
故人去我百里馀,我欲附书无由缘。gù rén qù wǒ bǎi lǐ yú,wǒ yù fù shū wú yóu yuán。
俗间离合谁得免,心虽欲近身逾远。sú jiān lí hé shuí dé miǎn,xīn suī yù jìn shēn yú yuǎn。
少壮相欢长年悲,自恨今为丈夫浅。shǎo zhuàng xiāng huān zhǎng nián bēi,zì hèn jīn wèi zhàng fū qiǎn。

夜寄献臣

刘敞

同居汴水上,自与君居隔。tóng jū biàn shuǐ shàng,zì yǔ jūn jū gé。
月出城头人尽归,思君携手独不得。yuè chū chéng tóu rén jǐn guī,sī jūn xié shǒu dú bù dé。
兴来狂歌无与赓,白云时向望中生。xīng lái kuáng gē wú yǔ gēng,bái yún shí xiàng wàng zhōng shēng。
城外明月未应减,期君对举黄金觥。chéng wài míng yuè wèi yīng jiǎn,qī jūn duì jǔ huáng jīn gōng。

和永叔鸣鸠诗

刘敞

晴鸠欢求雌,雨鸠闹逐妇。qíng jiū huān qiú cí,yǔ jiū nào zhú fù。
天地有晴阴,嗟尔何欣复何怒。tiān dì yǒu qíng yīn,jiē ěr hé xīn fù hé nù。
柔桑如云春暮时,吴蚕半眠紫葚肥。róu sāng rú yún chūn mù shí,wú cán bàn mián zǐ rèn féi。
食不过数粒,寝不过一枝。shí bù guò shù lì,qǐn bù guò yī zhī。
妇子相安可以老,何用汲汲合且离。fù zi xiāng ān kě yǐ lǎo,hé yòng jí jí hé qiě lí。
雷公号呼风伯舞,天借之权作霖雨。léi gōng hào hū fēng bó wǔ,tiān jiè zhī quán zuò lín yǔ。
可怜汝愚终不省,反室于怒谁哀汝。kě lián rǔ yú zhōng bù shěng,fǎn shì yú nù shuí āi rǔ。
昔人恶尔巧,今人笑尔拙。xī rén è ěr qiǎo,jīn rén xiào ěr zhuō。
巧不得近瑶台,拙不能保家室。qiǎo bù dé jìn yáo tái,zhuō bù néng bǎo jiā shì。
尔巧尔拙非汝情,天机回阖难自平,世人假尔推阴晴。ěr qiǎo ěr zhuō fēi rǔ qíng,tiān jī huí hé nán zì píng,shì rén jiǎ ěr tuī yīn qíng。

秋蛩

刘敞

促即复促即,秋蛩一何力。cù jí fù cù jí,qiū qióng yī hé lì。
不见机杼巧,但闻日夜织。bù jiàn jī zhù qiǎo,dàn wén rì yè zhī。
霜陨木落天下寒,嗟我妇子衣裳单。shuāng yǔn mù luò tiān xià hán,jiē wǒ fù zi yī shang dān。
大钧万物各有在,尔独憔悴使人欢。dà jūn wàn wù gè yǒu zài,ěr dú qiáo cuì shǐ rén huān。
一鸣复一飞,秋堂燕将归。yī míng fù yī fēi,qiū táng yàn jiāng guī。
四时自兴叹,天道不得违。sì shí zì xīng tàn,tiān dào bù dé wéi。
忆昔春风和且柔,畏人来入人间游。yì xī chūn fēng hé qiě róu,wèi rén lái rù rén jiān yóu。
鹰隼横厉自兹始,索寞分散还可愁。yīng sǔn héng lì zì zī shǐ,suǒ mò fēn sàn hái kě chóu。

三瑞堂

刘敞

甘露被草,朝阳易晞。gān lù bèi cǎo,cháo yáng yì xī。
池莲并蒂,及秋变衰。chí lián bìng dì,jí qiū biàn shuāi。
独有长松连理老益壮,十年百年仍附枝。dú yǒu zhǎng sōng lián lǐ lǎo yì zhuàng,shí nián bǎi nián réng fù zhī。
昔来一物足为瑞,何况三异俱称奇。xī lái yī wù zú wèi ruì,hé kuàng sān yì jù chēng qí。
吴中衣冠不胜数,天意自与宁馨儿。wú zhōng yī guān bù shèng shù,tiān yì zì yǔ níng xīn ér。
露干莲死不复见,正以青松并验之。lù gàn lián sǐ bù fù jiàn,zhèng yǐ qīng sōng bìng yàn zhī。
凯风孝子尝悲思,三荆兄弟伤分离。kǎi fēng xiào zi cháng bēi sī,sān jīng xiōng dì shāng fēn lí。
此家遗风五十慕,物理推类谁能欺,到客为尔俱题诗。cǐ jiā yí fēng wǔ shí mù,wù lǐ tuī lèi shuí néng qī,dào kè wèi ěr jù tí shī。

闻辘轳

刘敞

辘轳复辘轳,日夜声相续。lù lú fù lù lú,rì yè shēng xiāng xù。
长绠无已时,深泉变空谷。zhǎng gěng wú yǐ shí,shēn quán biàn kōng gǔ。
君不见开辟至今千万年,斗枢坤轴相回旋。jūn bù jiàn kāi pì zhì jīn qiān wàn nián,dòu shū kūn zhóu xiāng huí xuán。
河汉西流亦不息,见尔沧海成桑田。hé hàn xī liú yì bù xī,jiàn ěr cāng hǎi chéng sāng tián。

同永叔赠沈博士

刘敞

我不识醉翁亭,又不闻醉翁吟。wǒ bù shí zuì wēng tíng,yòu bù wén zuì wēng yín。
但见醉翁诗,爱彼绝境逢良琴。dàn jiàn zuì wēng shī,ài bǐ jué jìng féng liáng qín。
上多高峰下流泉,后有芳草前茂林。shàng duō gāo fēng xià liú quán,hòu yǒu fāng cǎo qián mào lín。
玄猿黄鹄翩翻共悲鸣兮,白云翠霭倏忽而阳阴。xuán yuán huáng gǔ piān fān gòng bēi míng xī,bái yún cuì ǎi shū hū ér yáng yīn。
此间真意不可尽,未遇知者犹荒岑。cǐ jiān zhēn yì bù kě jǐn,wèi yù zhī zhě yóu huāng cén。
醉翁昔时逃世纷,恋此酩酊遗朝簪。zuì wēng xī shí táo shì fēn,liàn cǐ mǐng dīng yí cháo zān。
心虽独醒迹弥晦,举俗莫得窥浮沉。xīn suī dú xǐng jì mí huì,jǔ sú mò dé kuī fú chén。
迩来十年定谁觉,独沈夫子明其心。ěr lái shí nián dìng shuí jué,dú shěn fū zi míng qí xīn。
写之丝桐寄逸赏,曲度寥落含高深。xiě zhī sī tóng jì yì shǎng,qū dù liáo luò hán gāo shēn。
绝调众耳多不省,醉翁一闻能别音。jué diào zhòng ěr duō bù shěng,zuì wēng yī wén néng bié yīn。
乃知精识自有合,何必相与凌崎嵚。nǎi zhī jīng shí zì yǒu hé,hé bì xiāng yǔ líng qí qīn。
伯牙钟子期,目击意已歆。bó yá zhōng zi qī,mù jī yì yǐ xīn。
蓬莱三山荡析不可见,惟有水仙之操传至今。péng lái sān shān dàng xī bù kě jiàn,wéi yǒu shuǐ xiān zhī cāo chuán zhì jīn。
安知后世万千岁,此地不为水火侵。ān zhī hòu shì wàn qiān suì,cǐ dì bù wèi shuǐ huǒ qīn。
但存君诗与君曲,虽远犹可期登临。dàn cún jūn shī yǔ jūn qū,suī yuǎn yóu kě qī dēng lín。
沈夫子,与醉翁,斯言至悲君更寻。shěn fū zi,yǔ zuì wēng,sī yán zhì bēi jūn gèng xún。

六月六日自城北还过深甫避暑

刘敞

热不就恶木枝,渴不近盗泉水。rè bù jiù è mù zhī,kě bù jìn dào quán shuǐ。
自古有成言,念我还如此。zì gǔ yǒu chéng yán,niàn wǒ hái rú cǐ。
爱君井源百尺深,爱君庭树千里阴。ài jūn jǐng yuán bǎi chǐ shēn,ài jūn tíng shù qiān lǐ yīn。
相知岂计一饭报,长啸聊为猛虎吟。xiāng zhī qǐ jì yī fàn bào,zhǎng xiào liáo wèi měng hǔ yín。

得萧山书言吏民颇相信又言湘湖之奇及生子名湘戏作此诗

刘敞

吾家千里驹,气与齿俱壮。wú jiā qiān lǐ jū,qì yǔ chǐ jù zhuàng。
去年射策雄东堂,今年调官在越上。qù nián shè cè xióng dōng táng,jīn nián diào guān zài yuè shàng。
指挥小吏遣簿书,笑语不废才有馀。zhǐ huī xiǎo lì qiǎn bù shū,xiào yǔ bù fèi cái yǒu yú。
清酒肥鱼宴宾客,时时骑马临湘湖。qīng jiǔ féi yú yàn bīn kè,shí shí qí mǎ lín xiāng hú。
湖波无风百里平,人道官心如此清。hú bō wú fēng bǎi lǐ píng,rén dào guān xīn rú cǐ qīng。
居民爱尹氏为字,令尹生儿湖作名。jū mín ài yǐn shì wèi zì,lìng yǐn shēng ér hú zuò míng。
家家祝君多男子,越中更有馀山水。jiā jiā zhù jūn duō nán zi,yuè zhōng gèng yǒu yú shān shuǐ。

剪楸叶词

刘敞

凉风天际来,拂我阶前树。liáng fēng tiān jì lái,fú wǒ jiē qián shù。
稍惊枝上禽,复堕叶间露。shāo jīng zhī shàng qín,fù duò yè jiān lù。
儿童畏我逢秋悲,刻叶作花矜岁时。ér tóng wèi wǒ féng qiū bēi,kè yè zuò huā jīn suì shí。
祝我宜秋劝使插,未能免俗复尔为。zhù wǒ yí qiū quàn shǐ chā,wèi néng miǎn sú fù ěr wèi。
鬓边二毛殊不恶,淮南何须伤木落。bìn biān èr máo shū bù è,huái nán hé xū shāng mù luò。

寄书

刘敞

十里一反顾,五里一徘徊。shí lǐ yī fǎn gù,wǔ lǐ yī pái huái。
悠悠三千里,莫知我心哀。yōu yōu sān qiān lǐ,mò zhī wǒ xīn āi。
客愁纷无涯,岁月忽如掷。kè chóu fēn wú yá,suì yuè hū rú zhì。
人生莫自料,皓首岂易测。rén shēng mò zì liào,hào shǒu qǐ yì cè。
节旄未落归去来,天遣春风随我回。jié máo wèi luò guī qù lái,tiān qiǎn chūn fēng suí wǒ huí。
入朝宁食建业水,还家郤赋南山雷。rù cháo níng shí jiàn yè shuǐ,hái jiā xì fù nán shān léi。
妇能秦声妾赵舞,稚子可使行酒杯。fù néng qín shēng qiè zhào wǔ,zhì zi kě shǐ xíng jiǔ bēi。
急须为乐娱日夜,何事憔悴淹尘埃。jí xū wèi lè yú rì yè,hé shì qiáo cuì yān chén āi。
行矣乎,归去来。xíng yǐ hū,guī qù lái。

答金陵使君答王待制见寄杂言

刘敞

阮公青云器,寓意必豪纵。ruǎn gōng qīng yún qì,yù yì bì háo zòng。
西临广武寄一笑,英雄纷纷竞如梦。xī lín guǎng wǔ jì yī xiào,yīng xióng fēn fēn jìng rú mèng。
有时不能平,途穷即长恸。yǒu shí bù néng píng,tú qióng jí zhǎng tòng。
仕哉咏怀篇,千载共悲讽。shì zāi yǒng huái piān,qiān zài gòng bēi fěng。
金陵昔为帝王居,气象萧索无复馀。jīn líng xī wèi dì wáng jū,qì xiàng xiāo suǒ wú fù yú。
长江连天水东注,台城仿佛存邱墟。zhǎng jiāng lián tiān shuǐ dōng zhù,tái chéng fǎng fú cún qiū xū。
主人文章谪仙老,感古能无激怀抱。zhǔ rén wén zhāng zhé xiān lǎo,gǎn gǔ néng wú jī huái bào。
作亭正得山水胜,登临更值风月好。zuò tíng zhèng dé shān shuǐ shèng,dēng lín gèng zhí fēng yuè hǎo。
宾客满堂丝竹悲,古今风流自一时。bīn kè mǎn táng sī zhú bēi,gǔ jīn fēng liú zì yī shí。
君家夷吾虽有慷慨语,快意未必如君诗。jūn jiā yí wú suī yǒu kāng kǎi yǔ,kuài yì wèi bì rú jūn shī。
淮水东流千万年,此亭方与淮共传。huái shuǐ dōng liú qiān wàn nián,cǐ tíng fāng yǔ huái gòng chuán。
念君归老庙堂上,未负赓歌留北山。niàn jūn guī lǎo miào táng shàng,wèi fù gēng gē liú běi shān。

古城

刘敞

古城何巍巍,古墓何累累。gǔ chéng hé wēi wēi,gǔ mù hé lèi lèi。
生游市朝死田野,从古到今无免者。shēng yóu shì cháo sǐ tián yě,cóng gǔ dào jīn wú miǎn zhě。
城荒郤为狐兔宅,墓在他人种松柏。chéng huāng xì wèi hú tù zhái,mù zài tā rén zhǒng sōng bǎi。
伏羲以来三万年,此城此墓几变易。fú xī yǐ lái sān wàn nián,cǐ chéng cǐ mù jǐ biàn yì。
谁人听唱野田诗,能令君悲亦不悲。shuí rén tīng chàng yě tián shī,néng lìng jūn bēi yì bù bēi。

筑室种树

刘敞

抚剑欲远适,舍旃辄复息。fǔ jiàn yù yuǎn shì,shě zhān zhé fù xī。
四海广大身正孤,东西南北颇同役。sì hǎi guǎng dà shēn zhèng gū,dōng xī nán běi pǒ tóng yì。
筑室种树反开门,闾里小人哀王孙。zhù shì zhǒng shù fǎn kāi mén,lǘ lǐ xiǎo rén āi wáng sūn。
丈夫委顺故在俗,馀事悠悠何足论。zhàng fū wěi shùn gù zài sú,yú shì yōu yōu hé zú lùn。

风花

刘敞

风花不自知,高下逐风飞。fēng huā bù zì zhī,gāo xià zhú fēng fēi。
故有多情处,时来点客衣。gù yǒu duō qíng chù,shí lái diǎn kè yī。
仙源应在晴溪侧,弄雪吹香不忍归。xiān yuán yīng zài qíng xī cè,nòng xuě chuī xiāng bù rěn guī。

种莲

刘敞

雨馀池上清且满,浮萍漂漂绿蒲短。yǔ yú chí shàng qīng qiě mǎn,fú píng piāo piāo lǜ pú duǎn。
主人惜此芳意薄,移藕丁宁不辞远。zhǔ rén xī cǐ fāng yì báo,yí ǒu dīng níng bù cí yuǎn。
南陂芙蓉少人识,叠蕊重房无俗格。nán bēi fú róng shǎo rén shí,dié ruǐ zhòng fáng wú sú gé。
托根得地今始逢,西风白露为君容。tuō gēn dé dì jīn shǐ féng,xī fēng bái lù wèi jūn róng。

朱云

刘敞

志士不忘弃沟壑,勇士不忘丧其元。zhì shì bù wàng qì gōu hè,yǒng shì bù wàng sàng qí yuán。
伏鸡搏狸狗袭虎,感激只在精神存。fú jī bó lí gǒu xí hǔ,gǎn jī zhǐ zài jīng shén cún。
汉朝陵替外戚盛,五岳振荡三辰昏。hàn cháo líng tì wài qī shèng,wǔ yuè zhèn dàng sān chén hūn。
臣强主弱上不悟,庭中唯唯谁能言。chén qiáng zhǔ ruò shàng bù wù,tíng zhōng wéi wéi shuí néng yán。
朱生节义迈金石,面劾不避师傅尊。zhū shēng jié yì mài jīn shí,miàn hé bù bì shī fù zūn。
愿求上方斩马剑,诛一厉百清其源。yuàn qiú shàng fāng zhǎn mǎ jiàn,zhū yī lì bǎi qīng qí yuán。
天威震怒不我受,利刃接颈雷霆奔。tiān wēi zhèn nù bù wǒ shòu,lì rèn jiē jǐng léi tíng bēn。
当前折槛色不变,命在顷刻谁扳援。dāng qián zhé kǎn sè bù biàn,mìng zài qǐng kè shuí bān yuán。
昔时仲尼鲁司寇,七日行戮端乾坤。xī shí zhòng ní lǔ sī kòu,qī rì xíng lù duān qián kūn。
嗟我此生心不就,冥冥后土埋其冤。jiē wǒ cǐ shēng xīn bù jiù,míng míng hòu tǔ mái qí yuān。
汉家社稷变王氏,张禹虚蒙师保恩。hàn jiā shè jì biàn wáng shì,zhāng yǔ xū méng shī bǎo ēn。
卓然先见在物表,佞臣败国谁复论。zhuó rán xiān jiàn zài wù biǎo,nìng chén bài guó shuí fù lùn。
我愿乘云款天阍,巫阳掌梦招其魂。wǒ yuàn chéng yún kuǎn tiān hūn,wū yáng zhǎng mèng zhāo qí hún。
立朝蹇蹇辨邪正,无复奸谀开幸门。lì cháo jiǎn jiǎn biàn xié zhèng,wú fù jiān yú kāi xìng mén。

金山廨院

刘敞

门前松响乱头上,壁上江图流眼前。mén qián sōng xiǎng luàn tóu shàng,bì shàng jiāng tú liú yǎn qián。
松声水响两不辨,似有疑非心悠然,安得乘兴浮轻船。sōng shēng shuǐ xiǎng liǎng bù biàn,shì yǒu yí fēi xīn yōu rán,ān dé chéng xīng fú qīng chuán。