古诗词

刘敞

观林洪范禹贡山川图

刘敞

若昔文命熙帝虞,大龟浮洛出元谟。ruò xī wén mìng xī dì yú,dà guī fú luò chū yuán mó。
翍山泻泽魑魅走,四海砥定由天扶。pī shān xiè zé chī mèi zǒu,sì hǎi dǐ dìng yóu tiān fú。
周摧嬴仆乱疆理,壁中但得司空书。zhōu cuī yíng pū luàn jiāng lǐ,bì zhōng dàn dé sī kōng shū。
先生始病学者惑,为画盈尺山川图。xiān shēng shǐ bìng xué zhě huò,wèi huà yíng chǐ shān chuān tú。
职方舆地在眼下,地势天文高下殊。zhí fāng yú dì zài yǎn xià,dì shì tiān wén gāo xià shū。
始惊六合可舒卷,吾道指掌何难乎。shǐ jīng liù hé kě shū juǎn,wú dào zhǐ zhǎng hé nán hū。
先生当时持此艺,欲以稽古开天意。xiān shēng dāng shí chí cǐ yì,yù yǐ jī gǔ kāi tiān yì。
命乖时背竟何为,于今传者为张宜。mìng guāi shí bèi jìng hé wèi,yú jīn chuán zhě wèi zhāng yí。
宜生五十头已白,连蹇不为州郡辟。yí shēng wǔ shí tóu yǐ bái,lián jiǎn bù wèi zhōu jùn pì。
朝廷何时举行河,合笑平当未精赜。cháo tíng hé shí jǔ xíng hé,hé xiào píng dāng wèi jīng zé。

昨日风赠王舒

刘敞

昨日风,今日雨,门前泥坑昨夜土。zuó rì fēng,jīn rì yǔ,mén qián ní kēng zuó yè tǔ。
秋怀悽怆谁最多,江南秀才洛下旅。qiū huái qī chuàng shuí zuì duō,jiāng nán xiù cái luò xià lǚ。
十年麻衣走南北,饥寒不比仓中鼠。shí nián má yī zǒu nán běi,jī hán bù bǐ cāng zhōng shǔ。
悠悠暖日庇重云,举头看天不得语。yōu yōu nuǎn rì bì zhòng yún,jǔ tóu kàn tiān bù dé yǔ。

同永叔和介甫昭君曲

刘敞

汉家离宫三十六,宫中美女皆胜玉。hàn jiā lí gōng sān shí liù,gōng zhōng měi nǚ jiē shèng yù。
昭君更是第一人,自知等辈非其伦。zhāo jūn gèng shì dì yī rén,zì zhī děng bèi fēi qí lún。
耻捐黄金买图画,不道丹青能乱真。chǐ juān huáng jīn mǎi tú huà,bù dào dān qīng néng luàn zhēn。
别君上马空反顾,朔风吹沙闇长路。bié jūn shàng mǎ kōng fǎn gù,shuò fēng chuī shā àn zhǎng lù。
此时一见还动人,可怜怏怏使之去。cǐ shí yī jiàn hái dòng rén,kě lián yàng yàng shǐ zhī qù。
早知倾国难再得,不信傍人端自误。zǎo zhī qīng guó nán zài dé,bù xìn bàng rén duān zì wù。
黄河入海难郤来,昭君一去不复回。huáng hé rù hǎi nán xì lái,zhāo jūn yī qù bù fù huí。
青冢消摧人迹绝,惟有琵琶声正哀。qīng zhǒng xiāo cuī rén jì jué,wéi yǒu pí pá shēng zhèng āi。

子直携杂文见过

刘敞

王孙少年敏于笔,壮如骅骝勇鹯鹘。wáng sūn shǎo nián mǐn yú bǐ,zhuàng rú huá liú yǒng zhān gǔ。
摇毫裂简殊多端,因事陈词不专一。yáo háo liè jiǎn shū duō duān,yīn shì chén cí bù zhuān yī。
春风吹空花满眼,秋霜缩物寒吹骨。chūn fēng chuī kōng huā mǎn yǎn,qiū shuāng suō wù hán chuī gǔ。
元气回复无常形,四时变化岂定律。yuán qì huí fù wú cháng xíng,sì shí biàn huà qǐ dìng lǜ。
斯文法天亦自然,古来达者犹识偏。sī wén fǎ tiān yì zì rán,gǔ lái dá zhě yóu shí piān。
今君始冠便如此,后日更老当谁先。jīn jūn shǐ guān biàn rú cǐ,hòu rì gèng lǎo dāng shuí xiān。
忆昔孟轲有遗语,取之左右逢其源。yì xī mèng kē yǒu yí yǔ,qǔ zhī zuǒ yòu féng qí yuán。
乃知述作系根本,根本苟盛枝条繁。nǎi zhī shù zuò xì gēn běn,gēn běn gǒu shèng zhī tiáo fán。
君能致身取不朽,得世知吾得贤友。jūn néng zhì shēn qǔ bù xiǔ,dé shì zhī wú dé xián yǒu。

戏题欧阳公厅前白鹤

刘敞

明公双鹤未易知,志在赤霄万里外。míng gōng shuāng hè wèi yì zhī,zhì zài chì xiāo wàn lǐ wài。
低头啄泥不自聊,拊翼向人几可爱。dī tóu zhuó ní bù zì liáo,fǔ yì xiàng rén jǐ kě ài。
北风崩云三尺雪,侧睨天池颇愁绝。běi fēng bēng yún sān chǐ xuě,cè nì tiān chí pǒ chóu jué。
不忍凫雁争稻梁,误讥燕雀附炎热。bù rěn fú yàn zhēng dào liáng,wù jī yàn què fù yán rè。
答公厚意终一飞,万人仰首公看之。dá gōng hòu yì zhōng yī fēi,wàn rén yǎng shǒu gōng kàn zhī。

大风

刘敞

嘈嘈大风起朔方,白日不没天苍苍。cáo cáo dà fēng qǐ shuò fāng,bái rì bù méi tiān cāng cāng。
洞庭彭蠡半飞洒,厚地圆天俱抑扬。dòng tíng péng lí bàn fēi sǎ,hòu dì yuán tiān jù yì yáng。
鹍鹏变化不可测,风云感会生羽翼。kūn péng biàn huà bù kě cè,fēng yún gǎn huì shēng yǔ yì。
方春杀气何时极,生物悲愁少颜色。fāng chūn shā qì hé shí jí,shēng wù bēi chóu shǎo yán sè。

同永叔哭圣俞

刘敞

子真之后千馀年,人物寥落无几传。zi zhēn zhī hòu qiān yú nián,rén wù liáo luò wú jǐ chuán。
圣俞晚出江海壖,眉目自觉真神仙。shèng yú wǎn chū jiāng hǎi ruán,méi mù zì jué zhēn shén xiān。
气如阳秋和以妍,文若河汉清且渊。qì rú yáng qiū hé yǐ yán,wén ruò hé hàn qīng qiě yuān。
大钧匠物岂强镌,飞黄绝尘宁俟鞭。dà jūn jiàng wù qǐ qiáng juān,fēi huáng jué chén níng qí biān。
名为实宾道所捐,才与时逆行苦邅。míng wèi shí bīn dào suǒ juān,cái yǔ shí nì xíng kǔ zhān。
起草建礼衰可怜,掌教国子寒无毡。qǐ cǎo jiàn lǐ shuāi kě lián,zhǎng jiào guó zi hán wú zhān。
谁不富贵君重迁,谁不耄期君疾蹎。shuí bù fù guì jūn zhòng qiān,shuí bù mào qī jūn jí diān。
长松摧壑芝焚烟,谁其尸之当问天。zhǎng sōng cuī hè zhī fén yān,shuí qí shī zhī dāng wèn tiān。
遗草大小三千篇,白玉落落珠联联。yí cǎo dà xiǎo sān qiān piān,bái yù luò luò zhū lián lián。
此自可敌当世权,物莫两大犹信然。cǐ zì kě dí dāng shì quán,wù mò liǎng dà yóu xìn rán。
我家江南再世前,与君通家情有连。wǒ jiā jiāng nán zài shì qián,yǔ jūn tōng jiā qíng yǒu lián。
见君总角今华颠,于我莫逆好已偏。jiàn jūn zǒng jiǎo jīn huá diān,yú wǒ mò nì hǎo yǐ piān。
今也已矣嗟绝弦,泪如翻波正沦涟。jīn yě yǐ yǐ jiē jué xián,lèi rú fān bō zhèng lún lián。
翰林文章日月悬,凿石铭德埋九泉。hàn lín wén zhāng rì yuè xuán,záo shí míng dé mái jiǔ quán。
上书立后禄绍先,分宅恤穷祭有田。shàng shū lì hòu lù shào xiān,fēn zhái xù qióng jì yǒu tián。
呜呼岂非天下贤。wū hū qǐ fēi tiān xià xián。
义不背死而苟焉,念子可以无悁悁。yì bù bèi sǐ ér gǒu yān,niàn zi kě yǐ wú yuān yuān。

鲁风二首时闻孔中丞卒

刘敞

太山之云朝触石,清阴油油丽空碧。tài shān zhī yún cháo chù shí,qīng yīn yóu yóu lì kōng bì。
尘生东田禾麦槁,季女呼嗟待膏泽。chén shēng dōng tián hé mài gǎo,jì nǚ hū jiē dài gāo zé。
北风吹空不成雨,中道无复见形迹。běi fēng chuī kōng bù chéng yǔ,zhōng dào wú fù jiàn xíng jì。
呜呼天高谁问天,人今相说谗风伯。wū hū tiān gāo shuí wèn tiān,rén jīn xiāng shuō chán fēng bó。

鲁风二首时闻孔中丞卒

刘敞

新甫之柏徂徕松,枯根高齐千仞峰。xīn fǔ zhī bǎi cú lái sōng,kū gēn gāo qí qiān rèn fēng。
天令尔生禀刚直,寿比王乔谁与同。tiān lìng ěr shēng bǐng gāng zhí,shòu bǐ wáng qiáo shuí yǔ tóng。
惊霆何时发岩底,坚节青姿化为燬。jīng tíng hé shí fā yán dǐ,jiān jié qīng zī huà wèi huǐ。
君不见蟠木但以左右为先容,能令人意尚奇诡。jūn bù jiàn pán mù dàn yǐ zuǒ yòu wèi xiān róng,néng lìng rén yì shàng qí guǐ。

续杨十七挽苏子美诗

刘敞

吾闻苏侯不及识,内嘉孤雄世难得。wú wén sū hóu bù jí shí,nèi jiā gū xióng shì nán dé。
文如翻波气龙虎,风云晦明在顷刻。wén rú fān bō qì lóng hǔ,fēng yún huì míng zài qǐng kè。
中间流落似天意,今虽暂困当永适。zhōng jiān liú luò shì tiān yì,jīn suī zàn kùn dāng yǒng shì。
忽传长逝既巳矣,知与不知同叹息。hū chuán zhǎng shì jì sì yǐ,zhī yǔ bù zhī tóng tàn xī。
曩者避地金马门,献书著论惊上国。nǎng zhě bì dì jīn mǎ mén,xiàn shū zhù lùn jīng shàng guó。
材豪志剧少所有,倏忽变化不可测。cái háo zhì jù shǎo suǒ yǒu,shū hū biàn huà bù kě cè。
结交必皆天下士,朝廷见人退自斥。jié jiāo bì jiē tiān xià shì,cháo tíng jiàn rén tuì zì chì。
指挥功名力可取,城郭披露曾不惜。zhǐ huī gōng míng lì kě qǔ,chéng guō pī lù céng bù xī。
庙堂诸公交口荐,天子亦称万人敌。miào táng zhū gōng jiāo kǒu jiàn,tiān zi yì chēng wàn rén dí。
中道龃龉空归来,扁州东浮问损益。zhōng dào jǔ yǔ kōng guī lái,biǎn zhōu dōng fú wèn sǔn yì。
登临姑苏睨沧海,愤叹始觉区中窄。dēng lín gū sū nì cāng hǎi,fèn tàn shǐ jué qū zhōng zhǎi。
徉狂烂醉遗日月,欲乘长风挂危席。yáng kuáng làn zuì yí rì yuè,yù chéng zhǎng fēng guà wēi xí。
安期洪厓殊仿佛,蓬莱方壶定可陟。ān qī hóng yá shū fǎng fú,péng lái fāng hú dìng kě zhì。
浩歌秀句凌斗牛,至今紫气犹融奕。hào gē xiù jù líng dòu niú,zhì jīn zǐ qì yóu róng yì。
若人不应逐物化,吴中好事先巳惑。ruò rén bù yīng zhú wù huà,wú zhōng hǎo shì xiān sì huò。
迩来安知非形解,世上蜉蝣限畛域。ěr lái ān zhī fēi xíng jiě,shì shàng fú yóu xiàn zhěn yù。
遗编逸稿尚多有,但恐灵物随变匿。yí biān yì gǎo shàng duō yǒu,dàn kǒng líng wù suí biàn nì。
君当收拾藏永久,毋以交情死生易。jūn dāng shōu shí cáng yǒng jiǔ,wú yǐ jiāo qíng sǐ shēng yì。

大雨行

刘敞

日中骤雨海上来,悬流滂沱正奔猛。rì zhōng zhòu yǔ hǎi shàng lái,xuán liú pāng tuó zhèng bēn měng。
坳堂旧乾不濡足,回头穿凿成方井。ào táng jiù qián bù rú zú,huí tóu chuān záo chéng fāng jǐng。
炎凉更代如恍惚,明晦回环不俄顷。yán liáng gèng dài rú huǎng hū,míng huì huí huán bù é qǐng。
地形天事无久长,何况人情足驰骋。dì xíng tiān shì wú jiǔ zhǎng,hé kuàng rén qíng zú chí chěng。
君不见张耳陈馀刎颈交,中道相捐岂终永。jūn bù jiàn zhāng ěr chén yú wěn jǐng jiāo,zhōng dào xiāng juān qǐ zhōng yǒng。

锦绣溪行

刘敞

金霞卷风漾清碧,翠藻玉沙相历历。jīn xiá juǎn fēng yàng qīng bì,cuì zǎo yù shā xiāng lì lì。
旌旗不动蛟龙眠,空蒙锦绣张春色。jīng qí bù dòng jiāo lóng mián,kōng méng jǐn xiù zhāng chūn sè。
五纹婉转沉吟香,时时飞出双鸳鸯。wǔ wén wǎn zhuǎn chén yín xiāng,shí shí fēi chū shuāng yuān yāng。
笑窥贝阙倚瑶瑟,金华射天高下光。xiào kuī bèi quē yǐ yáo sè,jīn huá shè tiān gāo xià guāng。
海近蓬莱郤清浅,星客浮槎莫轻返。hǎi jìn péng lái xì qīng qiǎn,xīng kè fú chá mò qīng fǎn。
斋房几日餍华芝,瑶席香残舞燕归。zhāi fáng jǐ rì yàn huá zhī,yáo xí xiāng cán wǔ yàn guī。
锦绣溪边春几许,欲寻清浅醉芳菲。jǐn xiù xī biān chūn jǐ xǔ,yù xún qīng qiǎn zuì fāng fēi。

送邻几之官兼游天台四明见于诗中

刘敞

蓬莱谪仙头半白,摇摇去为江南客。péng lái zhé xiān tóu bàn bái,yáo yáo qù wèi jiāng nán kè。
长风醉送浮海航,宿雨自蜡登山屐。zhǎng fēng zuì sòng fú hǎi háng,sù yǔ zì là dēng shān jī。
山海使人行易迷,君虽吏隐归何时。shān hǎi shǐ rén xíng yì mí,jūn suī lì yǐn guī hé shí。
若攀琪树亦相忆,三鸟飞来寄消息。ruò pān qí shù yì xiāng yì,sān niǎo fēi lái jì xiāo xī。

褒信新蔡两令言飞蝗所过有大鸟如鹳数千为群啄食皆尽幕府从事往按视如言因作短歌记其实

刘敞

广州奇禽鸿鹄群,劲羽长翼飞蔽云。guǎng zhōu qí qín hóng gǔ qún,jìn yǔ zhǎng yì fēi bì yún。
啸俦命侣自其职,饮水栖林馀不闻。xiào chóu mìng lǚ zì qí zhí,yǐn shuǐ qī lín yú bù wén。
今年飞蝗起东国,所过田畴畏蚕食。jīn nián fēi huáng qǐ dōng guó,suǒ guò tián chóu wèi cán shí。
神假之手天诱衷,此鸟乃能去螟贼。shén jiǎ zhī shǒu tiān yòu zhōng,cǐ niǎo nǎi néng qù míng zéi。
数十百千如合围,搜原剔薮无孑遗。shù shí bǎi qiān rú hé wéi,sōu yuán tī sǒu wú jié yí。
历寻古记未曾有,细察物理尤应稀。lì xún gǔ jì wèi céng yǒu,xì chá wù lǐ yóu yīng xī。
忆昔虞舜德动天,象为耕地鸟耘田。yì xī yú shùn dé dòng tiān,xiàng wèi gēng dì niǎo yún tián。
圣时多瑞亦宜尔,请学春秋书有年。shèng shí duō ruì yì yí ěr,qǐng xué chūn qiū shū yǒu nián。

月夜闻唱歌

刘敞

满城明月中宵白,淮南唱歌如淮北。mǎn chéng míng yuè zhōng xiāo bái,huái nán chàng gē rú huái běi。
春风忽起高入云,馀声却下盘阡陌。chūn fēng hū qǐ gāo rù yún,yú shēng què xià pán qiān mò。
南音俚曲自相知,时复一笑情熙熙。nán yīn lǐ qū zì xiāng zhī,shí fù yī xiào qíng xī xī。
谁道幽兰白雪好,只见独谣应独悲。shuí dào yōu lán bái xuě hǎo,zhǐ jiàn dú yáo yīng dú bēi。

寄杨彦文

刘敞

高冠长剑非一贤,子独困穷情可怜。gāo guān zhǎng jiàn fēi yī xián,zi dú kùn qióng qíng kě lián。
差池早为后曹掾,坎砢复就东山眠。chà chí zǎo wèi hòu cáo yuàn,kǎn kē fù jiù dōng shān mián。
昔者结交期白首,迩来倾盖凡几年。xī zhě jié jiāo qī bái shǒu,ěr lái qīng gài fán jǐ nián。
穷辙决江竟寥阔,缊袍共敝无由缘。qióng zhé jué jiāng jìng liáo kuò,yūn páo gòng bì wú yóu yuán。
人生如处不如意,自古富贵皆由天。rén shēng rú chù bù rú yì,zì gǔ fù guì jiē yóu tiān。
天门九重不可问,咄嗟拊髀心拳拳。tiān mén jiǔ zhòng bù kě wèn,duō jiē fǔ bì xīn quán quán。

寄范十九

刘敞

君毋走马君竟走,走马蹶块伤君手。jūn wú zǒu mǎ jūn jìng zǒu,zǒu mǎ jué kuài shāng jūn shǒu。
蹭蹬翻成折臂翁,世间肯要三公否。cèng dēng fān chéng zhé bì wēng,shì jiān kěn yào sān gōng fǒu。
西郊虏骑非常壮,年年犯边杀边将。xī jiāo lǔ qí fēi cháng zhuàng,nián nián fàn biān shā biān jiāng。
劲弓长剑如君徒,始堪追逐青海上。jìn gōng zhǎng jiàn rú jūn tú,shǐ kān zhuī zhú qīng hǎi shàng。
功名弃置时未可,意气激昂人所望。gōng míng qì zhì shí wèi kě,yì qì jī áng rén suǒ wàng。
侧身万里风雪寒,无由赠子黄金丹。cè shēn wàn lǐ fēng xuě hán,wú yóu zèng zi huáng jīn dān。

刘泾州以所得李士衡观察家宝砚相示与圣俞玉汝同观戏作此歌

刘敞

李侯宝砚刘侯得,上有刺史李元刻。lǐ hóu bǎo yàn liú hóu dé,shàng yǒu cì shǐ lǐ yuán kè。
云是天宝八年冬,端州东溪灵卵石。yún shì tiān bǎo bā nián dōng,duān zhōu dōng xī líng luǎn shí。
我语二客此不然,天宝称载不称年。wǒ yǔ èr kè cǐ bù rán,tiān bǎo chēng zài bù chēng nián。
刺史为守州为郡,此独云尔奚所传。cì shǐ wèi shǒu zhōu wèi jùn,cǐ dú yún ěr xī suǒ chuán。
两君卢胡为绝倒,嗟尔于人几为宝。liǎng jūn lú hú wèi jué dào,jiē ěr yú rén jǐ wèi bǎo。
万事售伪必眩真,此固区区无足道。wàn shì shòu wěi bì xuàn zhēn,cǐ gù qū qū wú zú dào。

和府公观刘团练宝刀诗

刘敞

吾宗宝刀清如水,东夷昔时献天子。wú zōng bǎo dāo qīng rú shuǐ,dōng yí xī shí xiàn tiān zi。
孤光昼射沧海寒,杀声夜吼蛟龙起。gū guāng zhòu shè cāng hǎi hán,shā shēng yè hǒu jiāo lóng qǐ。
上为镣琫下珧珌,粲如珠玑耀朝日。shàng wèi liào běng xià yáo bì,càn rú zhū jī yào cháo rì。
制度还存三代风,精神未是尘中物。zhì dù hái cún sān dài fēng,jīng shén wèi shì chén zhōng wù。
秘藏武库人莫窥,外家将军独得之。mì cáng wǔ kù rén mò kuī,wài jiā jiāng jūn dú dé zhī。
四方升平竟未试,流落功名翻可悲。sì fāng shēng píng jìng wèi shì,liú luò gōng míng fān kě bēi。
时无薛烛谁赏异,庙堂宗工诗绝世。shí wú xuē zhú shuí shǎng yì,miào táng zōng gōng shī jué shì。
丈夫要取万里侯,肯令神兵负诗意。zhàng fū yào qǔ wàn lǐ hóu,kěn lìng shén bīng fù shī yì。

与圣俞君章枢言持国饮因以太公大刀王莽错刀示之

刘敞

君不见九府圜法倾东邻,齐公大刀又日新。jūn bù jiàn jiǔ fǔ huán fǎ qīng dōng lín,qí gōng dà dāo yòu rì xīn。
君不见黄牛白腹荡沧海,亡新错刀忽遽改。jūn bù jiàn huáng niú bái fù dàng cāng hǎi,wáng xīn cuò dāo hū jù gǎi。
一盈一虚更贸迁,势如流波不复还。yī yíng yī xū gèng mào qiān,shì rú liú bō bù fù hái。
迩来上下各千岁,何异俯仰须臾间。ěr lái shàng xià gè qiān suì,hé yì fǔ yǎng xū yú jiān。
王伯之事百存一,况此钱刀握中物。wáng bó zhī shì bǎi cún yī,kuàng cǐ qián dāo wò zhōng wù。
愚智共尽令人悲,兴废相寻空史笔。yú zhì gòng jǐn lìng rén bēi,xīng fèi xiāng xún kōng shǐ bǐ。
前有一樽酒,浩歌为君寿。qián yǒu yī zūn jiǔ,hào gē wèi jūn shòu。
君能识此当日醉,身世悠悠复何有。jūn néng shí cǐ dāng rì zuì,shēn shì yōu yōu fù hé yǒu。