古诗词

陆游

幽居五首

陆游

来客无僮奴,剥啄自叩户。lái kè wú tóng nú,bō zhuó zì kòu hù。
主人亦萧然,茗饮不能具。zhǔ rén yì xiāo rán,míng yǐn bù néng jù。
清言正绝倒,日莫亟散去。qīng yán zhèng jué dào,rì mò jí sàn qù。
更欲尽所怀,衣薄畏霜露。gèng yù jǐn suǒ huái,yī báo wèi shuāng lù。

幽居五首

陆游

山园手栽花,日夜数花时。shān yuán shǒu zāi huā,rì yè shù huā shí。
花开亦已落,一欢自无期。huā kāi yì yǐ luò,yī huān zì wú qī。
劝君强自娱,勿作儿女悲。quàn jūn qiáng zì yú,wù zuò ér nǚ bēi。
春风染柳条,不染君鬓丝。chūn fēng rǎn liǔ tiáo,bù rǎn jūn bìn sī。

幽居五首

陆游

种菜三四畦,畜豚七八个。zhǒng cài sān sì qí,chù tún qī bā gè。
永言给宾祭,且复课慵惰。yǒng yán gěi bīn jì,qiě fù kè yōng duò。
霜清黄犊健,土润小雨过。shuāng qīng huáng dú jiàn,tǔ rùn xiǎo yǔ guò。
冬耕不可失,努力勿安卧。dōng gēng bù kě shī,nǔ lì wù ān wò。

幽居五首

陆游

放翁家山阴,其贫盖一国。fàng wēng jiā shān yīn,qí pín gài yī guó。
骨相异虎头,祠禄真鸡肋。gǔ xiāng yì hǔ tóu,cí lù zhēn jī lē。
有米薪未具,坐待至曛黑。yǒu mǐ xīn wèi jù,zuò dài zhì xūn hēi。
躬耕岂所难,一饱非尔力。gōng gēng qǐ suǒ nán,yī bǎo fēi ěr lì。

将军行

陆游

将军入奏平燕策,持笏榻前亲指画。jiāng jūn rù zòu píng yàn cè,chí hù tà qián qīn zhǐ huà。
天山热海在目中,下殿即日名烜赫。tiān shān rè hǎi zài mù zhōng,xià diàn jí rì míng xuǎn hè。
驰出都门雪初霁,直过黄河冰未坼。chí chū dōu mén xuě chū jì,zhí guò huáng hé bīng wèi chè。
绣旗方掠桑干渡,羽檄已入金台陌。xiù qí fāng lüè sāng gàn dù,yǔ xí yǐ rù jīn tái mò。
勇士如鹰健欲飞,孱王似兔何劳搦。yǒng shì rú yīng jiàn yù fēi,càn wáng shì tù hé láo nuò。
戎服押俘献庙社,正衙第赏颁诏册。róng fú yā fú xiàn miào shè,zhèng yá dì shǎng bān zhào cè。
端门赐酺天下庆,御觞尚恨沧溟迮。duān mén cì pú tiān xià qìng,yù shāng shàng hèn cāng míng zé。
从来文吏喜相轻,聊遣濡毫书竹帛。cóng lái wén lì xǐ xiāng qīng,liáo qiǎn rú háo shū zhú bó。

古别离

陆游

孤城穷巷秋寂寂,美人停梭夜叹息。gū chéng qióng xiàng qiū jì jì,měi rén tíng suō yè tàn xī。
空园露湿荆棘枝,荒蹊月照狐狸迹。kōng yuán lù shī jīng jí zhī,huāng qī yuè zhào hú lí jì。
忆君去时儿在腹,走如黄犊爷未识。yì jūn qù shí ér zài fù,zǒu rú huáng dú yé wèi shí。
紫姑吉语元无据,况凭瓦兆占归日。zǐ gū jí yǔ yuán wú jù,kuàng píng wǎ zhào zhàn guī rì。
嫁来不省出门前,魂梦何因识酒泉。jià lái bù shěng chū mén qián,hún mèng hé yīn shí jiǔ quán。
粉绵磨镜不忍照,女子盛时无十年。fěn mián mó jìng bù rěn zhào,nǚ zi shèng shí wú shí nián。

寄子虡

陆游

吾儿适淮壖,送之梅市桥。wú ér shì huái ruán,sòng zhī méi shì qiáo。
三年安得过,思汝双鬓凋。sān nián ān dé guò,sī rǔ shuāng bìn diāo。
今年当代归,秋色已萧萧。jīn nián dāng dài guī,qiū sè yǐ xiāo xiāo。
迎汝不惮远,梦溯钱塘潮。yíng rǔ bù dàn yuǎn,mèng sù qián táng cháo。
人事不可料,邑民挽归桡。rén shì bù kě liào,yì mín wǎn guī ráo。
郡牧部使者,交章闻之朝。jùn mù bù shǐ zhě,jiāo zhāng wén zhī cháo。
增秩复使留,此事久寂寥。zēng zhì fù shǐ liú,cǐ shì jiǔ jì liáo。
念汝未育子,大女方垂髫。niàn rǔ wèi yù zi,dà nǚ fāng chuí tiáo。
小女闻学行,想像扶床娇。xiǎo nǚ wén xué xíng,xiǎng xiàng fú chuáng jiāo。
汝少知读易,外物莫能摇。rǔ shǎo zhī dú yì,wài wù mò néng yáo。
但愿早举孙,不必七叶貂。dàn yuàn zǎo jǔ sūn,bù bì qī yè diāo。
归来郎罢前,相从乐箪瓢。guī lái láng bà qián,xiāng cóng lè dān piáo。

拄杖歌

陆游

道人四壁空无有,一炷清香闲袖手。dào rén sì bì kōng wú yǒu,yī zhù qīng xiāng xián xiù shǒu。
床边独有拄杖子,疾病相扶真我友。chuáng biān dú yǒu zhǔ zhàng zi,jí bìng xiāng fú zhēn wǒ yǒu。
禅房按膝秋听雨,野店敲门莫赊酒。chán fáng àn xī qiū tīng yǔ,yě diàn qiāo mén mò shē jiǔ。
畏途九折历欲尽,世上谁如君耐久。wèi tú jiǔ zhé lì yù jǐn,shì shàng shuí rú jūn nài jiǔ。
老矣更踏千山云,何可一日无此君。lǎo yǐ gèng tà qiān shān yún,hé kě yī rì wú cǐ jūn。
归来灯前夜欲半,露柱说法君应闻。guī lái dēng qián yè yù bàn,lù zhù shuō fǎ jūn yīng wén。

冬晴

陆游

吴中霜雪晚,初冬正佳时。wú zhōng shuāng xuě wǎn,chū dōng zhèng jiā shí。
丹枫未辞林,黄菊犹残枝。dān fēng wèi cí lín,huáng jú yóu cán zhī。
鸣雁过长空,纤鳞泳清池。míng yàn guò zhǎng kōng,xiān lín yǒng qīng chí。
气和未重裘,临水照须眉。qì hé wèi zhòng qiú,lín shuǐ zhào xū méi。
悠然据石坐,亦复出门嬉。yōu rán jù shí zuò,yì fù chū mén xī。
野老荷锄至,一笑成幽期。yě lǎo hé chú zhì,yī xiào chéng yōu qī。

怀昔

陆游

昔者戍梁益,寝饭鞍马间。xī zhě shù liáng yì,qǐn fàn ān mǎ jiān。
一日岁欲莫,扬鞭临散关。yī rì suì yù mò,yáng biān lín sàn guān。
增冰塞渭水,飞雪暗岐山。zēng bīng sāi wèi shuǐ,fēi xuě àn qí shān。
怅望钓璜公,英概如可还。chàng wàng diào huáng gōng,yīng gài rú kě hái。
挺剑刺乳虎,血溅貂裘殷。tǐng jiàn cì rǔ hǔ,xuè jiàn diāo qiú yīn。
至今传军中,尚愧壮士颜。zhì jīn chuán jūn zhōng,shàng kuì zhuàng shì yán。
岂知堕老境,槁木蒙霜菅。qǐ zhī duò lǎo jìng,gǎo mù méng shuāng jiān。
泽国气候晚,仲冬雪犹悭。zé guó qì hòu wǎn,zhòng dōng xuě yóu qiān。
曩事空梦想,拥褐自笑孱。nǎng shì kōng mèng xiǎng,yōng hè zì xiào càn。
胡星未霣地,大弓何时弯。hú xīng wèi yǔn dì,dà gōng hé shí wān。

病起

陆游

一病辄经旬,几病能不死。yī bìng zhé jīng xún,jǐ bìng néng bù sǐ。
诚知迫颓年,暂健亦自喜。chéng zhī pò tuí nián,zàn jiàn yì zì xǐ。
半窗风竹影,晴景极清美。bàn chuāng fēng zhú yǐng,qíng jǐng jí qīng měi。
读书虽益懒,尚可日百纸。dú shū suī yì lǎn,shàng kě rì bǎi zhǐ。
引镜整角巾,病思真一洗。yǐn jìng zhěng jiǎo jīn,bìng sī zhēn yī xǐ。
悠然度朝晡,万事如覆水。yōu rán dù cháo bū,wàn shì rú fù shuǐ。

癸丑十一月下旬温燠如春晦日忽大风作雪

陆游

今年一冬晴日多,草木萌甲风气和。jīn nián yī dōng qíng rì duō,cǎo mù méng jiǎ fēng qì hé。
百钱布被未议赎,老翁曝背儿行歌。bǎi qián bù bèi wèi yì shú,lǎo wēng pù bèi ér xíng gē。
吾侪小人虑不远,积雪苦寒来岂晚。wú chái xiǎo rén lǜ bù yuǎn,jī xuě kǔ hán lái qǐ wǎn。
青天方行三尺乌,不料黑云高?嵼。qīng tiān fāng xíng sān chǐ wū,bù liào hēi yún gāo jiǎn chǎn。
明朝雪恶冻复饿,儿啼颊皴翁噤卧。míng cháo xuě è dòng fù è,ér tí jiá cūn wēng jìn wò。
九重巍巍那得知,阁门催班百官贺。jiǔ zhòng wēi wēi nà dé zhī,gé mén cuī bān bǎi guān hè。

东城

陆游

墟落敛暮烟,林梢偃新月。xū luò liǎn mù yān,lín shāo yǎn xīn yuè。
河桥灯渐闹,柳岸船犹发。hé qiáo dēng jiàn nào,liǔ àn chuán yóu fā。
薄酒吹欲无,伫立搔短发。báo jiǔ chuī yù wú,zhù lì sāo duǎn fā。
谁知七十翁,岁晚念裘褐。shuí zhī qī shí wēng,suì wǎn niàn qiú hè。

镜湖女

陆游

湖中居人事舟楫,家家以舟作生业。hú zhōng jū rén shì zhōu jí,jiā jiā yǐ zhōu zuò shēng yè。
女儿妆面花样红,小伞翻翻乱荷叶。nǚ ér zhuāng miàn huā yàng hóng,xiǎo sǎn fān fān luàn hé yè。
日暮归来月色新,菱歌缥缈泛烟津。rì mù guī lái yuè sè xīn,líng gē piāo miǎo fàn yān jīn。
到家更约西邻女,明日湖桥看赛神。dào jiā gèng yuē xī lín nǚ,míng rì hú qiáo kàn sài shén。

水村曲

陆游

山村今年晚禾旱,奏下民租蠲太半。shān cūn jīn nián wǎn hé hàn,zòu xià mín zū juān tài bàn。
水村雨足米狼戾,也放三分慰民意。shuǐ cūn yǔ zú mǐ láng lì,yě fàng sān fēn wèi mín yì。
看榜归来迭歌舞,共喜清平好官府。kàn bǎng guī lái dié gē wǔ,gòng xǐ qīng píng hǎo guān fǔ。
老翁犹记军兴时,汝辈少年那得知。lǎo wēng yóu jì jūn xīng shí,rǔ bèi shǎo nián nà dé zhī。

石洞饷酒

陆游

忘忧自古无上策,欲饮家贫酒杯迮。wàng yōu zì gǔ wú shàng cè,yù yǐn jiā pín jiǔ bēi zé。
今朝鹊喜报远饷,未坼赤泥先动色。jīn cháo què xǐ bào yuǎn xiǎng,wèi chè chì ní xiān dòng sè。
鱼长三尺催脍玉,巨蟹两螯仍斫雪。yú zhǎng sān chǐ cuī kuài yù,jù xiè liǎng áo réng zhuó xuě。
勿言地僻少过从,清风明月俱吾客。wù yán dì pì shǎo guò cóng,qīng fēng míng yuè jù wú kè。
驱除二竖走三彭,零落眼花生耳热。qū chú èr shù zǒu sān péng,líng luò yǎn huā shēng ěr rè。
陶然酣卧听松声,愧尔公卿足忧责。táo rán hān wò tīng sōng shēng,kuì ěr gōng qīng zú yōu zé。

赛神曲

陆游

击鼓坎坎,吹笙呜呜。jī gǔ kǎn kǎn,chuī shēng wū wū。
绿袍槐简立老巫,红衫绣裙舞小姑。lǜ páo huái jiǎn lì lǎo wū,hóng shān xiù qún wǔ xiǎo gū。
乌桕烛明蜡不如,鲤鱼糁美出神厨。wū jiù zhú míng là bù rú,lǐ yú sǎn měi chū shén chú。
老巫前致词,小姑抱酒壶。lǎo wū qián zhì cí,xiǎo gū bào jiǔ hú。
愿神来享常欢娱,使我嘉谷收连车。yuàn shén lái xiǎng cháng huān yú,shǐ wǒ jiā gǔ shōu lián chē。
牛羊暮归塞门闾,鸡鹜一母生百雏。niú yáng mù guī sāi mén lǘ,jī wù yī mǔ shēng bǎi chú。
岁岁赐粟,年年蠲租。suì suì cì sù,nián nián juān zū。
蒲鞭不施,圜土空虚。pú biān bù shī,huán tǔ kōng xū。
束草作官但形模,刻木为吏无文书。shù cǎo zuò guān dàn xíng mó,kè mù wèi lì wú wén shū。
淳风复还羲皇初,绳亦不结况其馀。chún fēng fù hái xī huáng chū,shéng yì bù jié kuàng qí yú。
神归人散醉相扶,夜深歌舞官道隅。shén guī rén sàn zuì xiāng fú,yè shēn gē wǔ guān dào yú。

凉州行

陆游

凉州四面皆沙碛,风吹沙平马无迹。liáng zhōu sì miàn jiē shā qì,fēng chuī shā píng mǎ wú jì。
东门供张接中使,万里来宣布袄敕。dōng mén gōng zhāng jiē zhōng shǐ,wàn lǐ lái xuān bù ǎo chì。
敕中墨色如未干,君王心念儿郎寒。chì zhōng mò sè rú wèi gàn,jūn wáng xīn niàn ér láng hán。
当街谢恩拜舞罢,万岁声上黄云端。dāng jiē xiè ēn bài wǔ bà,wàn suì shēng shàng huáng yún duān。
安西北庭皆郡县,四夷朝贡无征战。ān xī běi tíng jiē jùn xiàn,sì yí cháo gòng wú zhēng zhàn。
旧时胡虏陷关中,五丈原头作边面。jiù shí hú lǔ xiàn guān zhōng,wǔ zhàng yuán tóu zuò biān miàn。

望夫石

陆游

送君远戍交河北,男儿自以身许国。sòng jūn yuǎn shù jiāo hé běi,nán ér zì yǐ shēn xǔ guó。
不能弯弓骑恶马,欲随君去何由得。bù néng wān gōng qí è mǎ,yù suí jūn qù hé yóu dé。
登山矫首西北云,形容虽变心犹存。dēng shān jiǎo shǒu xī běi yún,xíng róng suī biàn xīn yóu cún。
月明夜夜照泪痕,铁心石肠输与君。yuè míng yè yè zhào lèi hén,tiě xīn shí cháng shū yǔ jūn。

采莲曲

陆游

采莲吴姝巧笑倩,小舟点破烟波面。cǎi lián wú shū qiǎo xiào qiàn,xiǎo zhōu diǎn pò yān bō miàn。
双头折得欲有赠,重重叶盖羞人见。shuāng tóu zhé dé yù yǒu zèng,zhòng zhòng yè gài xiū rén jiàn。
女伴相邀拾翠羽,归棹如飞那可许。nǚ bàn xiāng yāo shí cuì yǔ,guī zhào rú fēi nà kě xǔ。
倾鬟障袖不应人,遥指石帆山下雨。qīng huán zhàng xiù bù yīng rén,yáo zhǐ shí fān shān xià yǔ。