古诗词

陆游

晴和出游湖山间

陆游

日出气稍和,呼船渡烟津。rì chū qì shāo hé,hū chuán dù yān jīn。
微风西南来,水面生鱼鳞。wēi fēng xī nán lái,shuǐ miàn shēng yú lín。
适此一日佳,聊娱百年身。shì cǐ yī rì jiā,liáo yú bǎi nián shēn。
捋须俯船舷,一笑彼何人。lǚ xū fǔ chuán xián,yī xiào bǐ hé rén。
闰馀春事早,已觉阳和新。rùn yú chūn shì zǎo,yǐ jué yáng hé xīn。
梅花处处开,幽香袭衣巾。méi huā chù chù kāi,yōu xiāng xí yī jīn。
久病喜我出,问讯倾乡邻。jiǔ bìng xǐ wǒ chū,wèn xùn qīng xiāng lín。
舟回不须速,看涌白玉轮。zhōu huí bù xū sù,kàn yǒng bái yù lún。

寄子虡

陆游

老自安故乡,况复触罪罟。lǎo zì ān gù xiāng,kuàng fù chù zuì gǔ。
五年三奉祠,每请幸听许。wǔ nián sān fèng cí,měi qǐng xìng tīng xǔ。
贫家似破屋,随事且撑拄。pín jiā shì pò wū,suí shì qiě chēng zhǔ。
虽殊乞墦肉,已近掘野鼠。suī shū qǐ fán ròu,yǐ jìn jué yě shǔ。
平生胆力薄,不敢犯张禹。píng shēng dǎn lì báo,bù gǎn fàn zhāng yǔ。
有时一言失,恐惧气如缕。yǒu shí yī yán shī,kǒng jù qì rú lǚ。
念此思挂冠,白首冀安处。niàn cǐ sī guà guān,bái shǒu jì ān chù。
吾儿哀乃翁,岁暮忍羁旅。wú ér āi nǎi wēng,suì mù rěn jī lǚ。
何时得斗粟,归舍聊共煮。hé shí dé dòu sù,guī shě liáo gòng zhǔ。
便草北关书,乞骸归卒伍。biàn cǎo běi guān shū,qǐ hái guī zú wǔ。

书逆旅壁

陆游

百忧袭暮年,怀抱日骚屑。bǎi yōu xí mù nián,huái bào rì sāo xiè。
虽云归故乡,何异万里客。suī yún guī gù xiāng,hé yì wàn lǐ kè。
穷冬迫寒饿,凛有在陈厄。qióng dōng pò hán è,lǐn yǒu zài chén è。
驾言适近村,惨惨天欲雪。jià yán shì jìn cūn,cǎn cǎn tiān yù xuě。
人沽村市酒,马啮山坡麦。rén gū cūn shì jiǔ,mǎ niè shān pō mài。
旅炊杂沙土,得饱何暇择。lǚ chuī zá shā tǔ,dé bǎo hé xiá zé。
手皲若龟兆,面槁无人色。shǒu jūn ruò guī zhào,miàn gǎo wú rén sè。
士穷自其分,所幸全大节。shì qióng zì qí fēn,suǒ xìng quán dà jié。
功名已甑堕,身世真瓦裂。gōng míng yǐ zèng duò,shēn shì zhēn wǎ liè。
不学玉关人,饥鹰方夜掣。bù xué yù guān rén,jī yīng fāng yè chè。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

昨暮送客归,短棹过鲁墟。zuó mù sòng kè guī,duǎn zhào guò lǔ xū。
故庐有遗趾,青山绕墙隅。gù lú yǒu yí zhǐ,qīng shān rào qiáng yú。
桑竹虽郁然,旧植已无馀。sāng zhú suī yù rán,jiù zhí yǐ wú yú。
瓦砾不可求,而况屋壁书。wǎ lì bù kě qiú,ér kuàng wū bì shū。
系舟问邻人,搔首久踌躇。xì zhōu wèn lín rén,sāo shǒu jiǔ chóu chú。
行当挂朝衣,躬耕返吾初。xíng dāng guà cháo yī,gōng gēng fǎn wú chū。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

我家释耒起,远自东封前。wǒ jiā shì lěi qǐ,yuǎn zì dōng fēng qián。
诗书守素业,蝉联二百年。shī shū shǒu sù yè,chán lián èr bǎi nián。
长老日零落,念之心惕然。zhǎng lǎo rì líng luò,niàn zhī xīn tì rán。
每恐后生辈,或为利欲迁。měi kǒng hòu shēng bèi,huò wèi lì yù qiān。
我少亦知学,蹭蹬及华颠。wǒ shǎo yì zhī xué,cèng dēng jí huá diān。
讼过岂不力,寿非金石坚。sòng guò qǐ bù lì,shòu fēi jīn shí jiān。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

我壮已早衰,晨镜每惆怅。wǒ zhuàng yǐ zǎo shuāi,chén jìng měi chóu chàng。
药物姑自持,耆老曷敢望。yào wù gū zì chí,qí lǎo hé gǎn wàng。
造物有乘除,贫悴博无恙。zào wù yǒu chéng chú,pín cuì bó wú yàng。
归乡更多感,朋旧尽凋丧。guī xiāng gèng duō gǎn,péng jiù jǐn diāo sàng。
客来多避席,谓我丈人行。kè lái duō bì xí,wèi wǒ zhàng rén xíng。
此意讵敢忘,报子以直谅。cǐ yì jù gǎn wàng,bào zi yǐ zhí liàng。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

士生始志学,固为圣人徒。shì shēng shǐ zhì xué,gù wèi shèng rén tú。
人人可稷卨,世世皆唐虞。rén rén kě jì xiè,shì shì jiē táng yú。
仰事与俯育,治道无绝殊。yǎng shì yǔ fǔ yù,zhì dào wú jué shū。
孔孟之所传,世俗顾谓迂。kǒng mèng zhī suǒ chuán,shì sú gù wèi yū。
申韩尚刻薄,老庄竞虚无。shēn hán shàng kè báo,lǎo zhuāng jìng xū wú。
尔车非不良,盍行九轨途。ěr chē fēi bù liáng,hé xíng jiǔ guǐ tú。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

江左谢太傅,高卧颇自喜。jiāng zuǒ xiè tài fù,gāo wò pǒ zì xǐ。
东山岂不佳,惜也终一起。dōng shān qǐ bù jiā,xī yě zhōng yī qǐ。
阿坚偶自败,元子亦适死。ā jiān ǒu zì bài,yuán zi yì shì sǐ。
区区疑谤中,勋业端有几。qū qū yí bàng zhōng,xūn yè duān yǒu jǐ。
当时嘲小草,虽戏实中理。dāng shí cháo xiǎo cǎo,suī xì shí zhōng lǐ。
所以山中人,至今笑园绮。suǒ yǐ shān zhōng rén,zhì jīn xiào yuán qǐ。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

家世本无年,甲子近一周。jiā shì běn wú nián,jiǎ zi jìn yī zhōu。
小子独何幸,七十今平头。xiǎo zi dú hé xìng,qī shí jīn píng tóu。
往者收朝迹,亟欲求归休。wǎng zhě shōu cháo jì,jí yù qiú guī xiū。
厚恩许奉祠,得禄岁愈忧。hòu ēn xǔ fèng cí,dé lù suì yù yōu。
三釜不及亲,顾为妻子留。sān fǔ bù jí qīn,gù wèi qī zi liú。
何由洗此愧,欲挽天河流。hé yóu xǐ cǐ kuì,yù wǎn tiān hé liú。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

高皇昔中兴,风雨躬沐栉。gāo huáng xī zhōng xīng,fēng yǔ gōng mù zhì。
一士未尝遗,万里皆驰驲。yī shì wèi cháng yí,wàn lǐ jiē chí rì。
廉听辟言路,虚怀询得失。lián tīng pì yán lù,xū huái xún dé shī。
孤臣实草芥,亦获对宣室。gū chén shí cǎo jiè,yì huò duì xuān shì。
龙颜宛在目,德不报万一。lóng yán wǎn zài mù,dé bù bào wàn yī。
桥山松柏寒,泪尽史臣笔。qiáo shān sōng bǎi hán,lèi jǐn shǐ chén bǐ。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

王师宿梁益,行台护诸将。wáng shī sù liáng yì,xíng tái hù zhū jiāng。
腐儒忝辟书,万里至渭上。fǔ rú tiǎn pì shū,wàn lǐ zhì wèi shàng。
旌旗照关路,风雪暗戎帐。jīng qí zhào guān lù,fēng xuě àn róng zhàng。
堂堂铁马阵,亹亹木牛饷。táng táng tiě mǎ zhèn,wěi wěi mù niú xiǎng。
谁知骨相薄,空负心胆壮。shuí zhī gǔ xiāng báo,kōng fù xīn dǎn zhuàng。
回首二十年,抚事增悲怆。huí shǒu èr shí nián,fǔ shì zēng bēi chuàng。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

在昔祖宗时,风俗极粹美。zài xī zǔ zōng shí,fēng sú jí cuì měi。
人材兼南北,议论忘彼此。rén cái jiān nán běi,yì lùn wàng bǐ cǐ。
谁令各植党,更仆而迭起。shuí lìng gè zhí dǎng,gèng pū ér dié qǐ。
中更夷狄祸,此风犹未已。zhōng gèng yí dí huò,cǐ fēng yóu wèi yǐ。
臣不难负君,生者固卖死。chén bù nán fù jūn,shēng zhě gù mài sǐ。
傥筑太平基,请自厚俗始。tǎng zhù tài píng jī,qǐng zì hòu sú shǐ。

岁暮感怀十首以馀年谅无几休日怆已迫为韵

陆游

井地以养民,整整若棋画。jǐng dì yǐ yǎng mín,zhěng zhěng ruò qí huà。
初无甚贫富,家有五亩宅。chū wú shén pín fù,jiā yǒu wǔ mǔ zhái。
哀哉古益远,祸始开阡陌。āi zāi gǔ yì yuǎn,huò shǐ kāi qiān mò。
富豪役千奴,贫老无寸帛。fù háo yì qiān nú,pín lǎo wú cùn bó。
困穷礼义废,盗贼起蹙迫。kùn qióng lǐ yì fèi,dào zéi qǐ cù pò。
谁能讲古制,寿我太平脉。shuí néng jiǎng gǔ zhì,shòu wǒ tài píng mài。

桐江哲上人以端砚遗子聿才寸馀而质甚奇天将雨辄先流泚予为效宛陵先生体作诗一首

陆游

吾儿得岩砚,其径甫逾寸。wú ér dé yán yàn,qí jìng fǔ yú cùn。
奇哉掌握物,乃有琮璧润。qí zāi zhǎng wò wù,nǎi yǒu cóng bì rùn。
器宝备才德,初不以形论。qì bǎo bèi cái dé,chū bù yǐ xíng lùn。
汝能志山林,怀之可嘉遁。rǔ néng zhì shān lín,huái zhī kě jiā dùn。

赠应秀才

陆游

过宋不见元城公,渡淮不见陈了翁。guò sòng bù jiàn yuán chéng gōng,dù huái bù jiàn chén le wēng。
当时人人皆太息,至今海内倾高风。dāng shí rén rén jiē tài xī,zhì jīn hǎi nèi qīng gāo fēng。
老夫七十居乡县,龌龊龙钟何足见。lǎo fū qī shí jū xiāng xiàn,wò chuò lóng zhōng hé zú jiàn。
辱君雪里来叩门,自说辛勤求识面。rǔ jūn xuě lǐ lái kòu mén,zì shuō xīn qín qiú shí miàn。
我得茶山一转语,文章切忌参死句。wǒ dé chá shān yī zhuǎn yǔ,wén zhāng qiè jì cān sǐ jù。
知君此外无他求,有求宁踏三山路。zhī jūn cǐ wài wú tā qiú,yǒu qiú níng tà sān shān lù。

首春连阴

陆游

入春十日九日阴,积雪未解雨复霪。rù chūn shí rì jiǔ rì yīn,jī xuě wèi jiě yǔ fù yín。
西家船漏湖水涨,东家驴病街泥深。xī jiā chuán lòu hú shuǐ zhǎng,dōng jiā lǘ bìng jiē ní shēn。
去秋宿麦不入土,今年米贵如黄金。qù qiū sù mài bù rù tǔ,jīn nián mǐ guì rú huáng jīn。
老妪哭子那可听,僵死不覆黔娄衾。lǎo yù kū zi nà kě tīng,jiāng sǐ bù fù qián lóu qīn。
州家遣骑馈春酒,欲饮复止吾何心。zhōu jiā qiǎn qí kuì chūn jiǔ,yù yǐn fù zhǐ wú hé xīn。
出门空叹岁华速,已见微绿生高林。chū mén kōng tàn suì huá sù,yǐ jiàn wēi lǜ shēng gāo lín。

夜坐

陆游

衰翁不出门,岁月过电雹。shuāi wēng bù chū mén,suì yuè guò diàn báo。
窗明地炉暖,袖手坐寂寞。chuāng míng dì lú nuǎn,xiù shǒu zuò jì mò。
可怜瓶中梅,烂漫几开落。kě lián píng zhōng méi,làn màn jǐ kāi luò。
小园亦数树,曾未破一萼。xiǎo yuán yì shù shù,céng wèi pò yī è。
三更北风急,雨雪恐复作。sān gèng běi fēng jí,yǔ xuě kǒng fù zuò。
且当勤举杯,莫恨浮蚁浊。qiě dāng qín jǔ bēi,mò hèn fú yǐ zhuó。

赠持钵道人

陆游

青铁作小冠,白纻缝短褐。qīng tiě zuò xiǎo guān,bái zhù fèng duǎn hè。
右扶九节杖,左执七缀钵。yòu fú jiǔ jié zhàng,zuǒ zhí qī zhuì bō。
何尝有定止,到处可生活。hé cháng yǒu dìng zhǐ,dào chù kě shēng huó。
惟有烈士心,白刃不能夺。wéi yǒu liè shì xīn,bái rèn bù néng duó。
相逢一笑粲,滞思得披豁。xiāng féng yī xiào càn,zhì sī dé pī huō。
挥袂去若飞,跂望已天末。huī mèi qù ruò fēi,qí wàng yǐ tiān mò。

雨夜书感二首

陆游

宦游四十年,归逐桑榆暖。huàn yóu sì shí nián,guī zhú sāng yú nuǎn。
皇恩念黎老,一官犹置散。huáng ēn niàn lí lǎo,yī guān yóu zhì sàn。
春残桃李尽,风雨闭空馆。chūn cán táo lǐ jǐn,fēng yǔ bì kōng guǎn。
有怀无与陈,万事付酒碗。yǒu huái wú yǔ chén,wàn shì fù jiǔ wǎn。
近代固多贤,吾意终不满。jìn dài gù duō xián,wú yì zhōng bù mǎn。
可怜杜拾遗,冒死明房琯。kě lián dù shí yí,mào sǐ míng fáng guǎn。
慷慨讵非奇,经纶恨才短。kāng kǎi jù fēi qí,jīng lún hèn cái duǎn。
群胡穴中原,令人叹微管。qún hú xué zhōng yuán,lìng rén tàn wēi guǎn。

雨夜书感二首

陆游

儒生不自贵,执艺等卜祝。rú shēng bù zì guì,zhí yì děng bo zhù。
诗书定何物,为汝市爵禄。shī shū dìng hé wù,wèi rǔ shì jué lù。
唐虞虽日远,凛凛犹在目。táng yú suī rì yuǎn,lǐn lǐn yóu zài mù。
谁能举其要,治功端可复。shuí néng jǔ qí yào,zhì gōng duān kě fù。
平生粗知此,俯仰发已秃。píng shēng cū zhī cǐ,fǔ yǎng fā yǐ tū。
一豪不获施,老病死岩谷。yī háo bù huò shī,lǎo bìng sǐ yán gǔ。
安知万世后,终无可封俗。ān zhī wàn shì hòu,zhōng wú kě fēng sú。
愿广稽古心,端拱咨岳牧。yuàn guǎng jī gǔ xīn,duān gǒng zī yuè mù。