古诗词

陆游

书警二首

陆游

情欲虽害人,要是自惑溺。qíng yù suī hài rén,yào shì zì huò nì。
吾观日用事,饮食真勍敌。wú guān rì yòng shì,yǐn shí zhēn qíng dí。
乃知匕箸间,其祸甚衽席。nǎi zhī bǐ zhù jiān,qí huò shén rèn xí。
堂堂六尺躯,勿为口腹役。táng táng liù chǐ qū,wù wèi kǒu fù yì。

园中

陆游

残菊无复花,游蜂抱枯丛。cán jú wú fù huā,yóu fēng bào kū cóng。
我老复多疾,寄迹穷巷中。wǒ lǎo fù duō jí,jì jì qióng xiàng zhōng。
开门无客至,安取樽不空。kāi mén wú kè zhì,ān qǔ zūn bù kōng。
夕阳挂高树,此日还匆匆。xī yáng guà gāo shù,cǐ rì hái cōng cōng。

冬晴行园中二首

陆游

冬温光景如春妍,暮年强健胜壮年。dōng wēn guāng jǐng rú chūn yán,mù nián qiáng jiàn shèng zhuàng nián。
手推园门拂石坐,岂暇为客思无毡。shǒu tuī yuán mén fú shí zuò,qǐ xiá wèi kè sī wú zhān。
残芜未死更郁郁,晚菊欲槁犹鲜鲜。cán wú wèi sǐ gèng yù yù,wǎn jú yù gǎo yóu xiān xiān。
闲愁正得酒弹压,此夕预知当熟眠。xián chóu zhèng dé jiǔ dàn yā,cǐ xī yù zhī dāng shú mián。

冬晴行园中二首

陆游

桔槔灌蔬固已非,竹笕浇花宜见讥。jú gāo guàn shū gù yǐ fēi,zhú jiǎn jiāo huā yí jiàn jī。
杏繁梅瘦种性别,一气生杀均天机。xìng fán méi shòu zhǒng xìng bié,yī qì shēng shā jūn tiān jī。
细推物理孰不尔,抟风未可嘲卑飞。xì tuī wù lǐ shú bù ěr,tuán fēng wèi kě cháo bēi fēi。
君其置之且共酌,白酒方熟黄鸡肥。jūn qí zhì zhī qiě gòng zhuó,bái jiǔ fāng shú huáng jī féi。

怀青城旧游

陆游

宦途到处不黔突,惟有剑南縻岁月。huàn tú dào chù bù qián tū,wéi yǒu jiàn nán mí suì yuè。
屡游老泽苍玉嶂,疑是虚皇白银阙。lǚ yóu lǎo zé cāng yù zhàng,yí shì xū huáng bái yín quē。
松肪捣麨具晨餐,槲叶作衣胜短褐。sōng fáng dǎo chǎo jù chén cān,hú yè zuò yī shèng duǎn hè。
泥饮不容繁杏落,浩歌常送寒蝉没。ní yǐn bù róng fán xìng luò,hào gē cháng sòng hán chán méi。
水边洞口适有遇,握手一言换凡骨。shuǐ biān dòng kǒu shì yǒu yù,wò shǒu yī yán huàn fán gǔ。
少陵老子未识真,欲倚黄精除白发。shǎo líng lǎo zi wèi shí zhēn,yù yǐ huáng jīng chú bái fā。

试笔

陆游

人间元无第一手,万事端如屈伸肘。rén jiān yuán wú dì yī shǒu,wàn shì duān rú qū shēn zhǒu。
但能看破即超然,何代商山无四叟。dàn néng kàn pò jí chāo rán,hé dài shāng shān wú sì sǒu。
老民自视中何有,倾身经营一杯酒。lǎo mín zì shì zhōng hé yǒu,qīng shēn jīng yíng yī bēi jiǔ。
此外管城差可人,相从且作明窗友。cǐ wài guǎn chéng chà kě rén,xiāng cóng qiě zuò míng chuāng yǒu。

屠希笔

陆游

屠希一笔价必千,绍兴初载海内传。tú xī yī bǐ jià bì qiān,shào xīng chū zài hǎi nèi chuán。
高皇爱赏登玉几,求书蚤暮常差肩。gāo huáng ài shǎng dēng yù jǐ,qiú shū zǎo mù cháng chà jiān。
一朝希死子孙弱,岁久仅可售百钱。yī cháo xī sǐ zi sūn ruò,suì jiǔ jǐn kě shòu bǎi qián。
宣城晋陵竞声价,外虽甚饰中枵然。xuān chéng jìn líng jìng shēng jià,wài suī shén shì zhōng xiāo rán。
呜呼世事每如此,使我太息中夕起。wū hū shì shì měi rú cǐ,shǐ wǒ tài xī zhōng xī qǐ。

寒夜吟

陆游

仕宦孰不愿美官,无如两膊耸耸寒。shì huàn shú bù yuàn měi guān,wú rú liǎng bó sǒng sǒng hán。
可怜误信纸上语,至死功名心未阑。kě lián wù xìn zhǐ shàng yǔ,zhì sǐ gōng míng xīn wèi lán。
肮脏得倚门,矍铄犹据鞍。āng zàng dé yǐ mén,jué shuò yóu jù ān。
何如百年中,尽付一渔竿。hé rú bǎi nián zhōng,jǐn fù yī yú gān。
布襦可以度雪夕,麦饭可以支朝餐。bù rú kě yǐ dù xuě xī,mài fàn kě yǐ zhī cháo cān。
但知禅龛著身稳,莫和诗人行路难。dàn zhī chán kān zhù shēn wěn,mò hé shī rén xíng lù nán。

十一月十一日夜闻雨声

陆游

入冬殊未寒,尘土冒原野。rù dōng shū wèi hán,chén tǔ mào yuán yě。
沟溪但枯萍,不闻清湍泻。gōu xī dàn kū píng,bù wén qīng tuān xiè。
今夕复何夕,急雨鸣屋瓦。jīn xī fù hé xī,jí yǔ míng wū wǎ。
岂惟宿麦长,分喜到菜把。qǐ wéi sù mài zhǎng,fēn xǐ dào cài bǎ。
明朝开衡门,想见泥溅踝。míng cháo kāi héng mén,xiǎng jiàn ní jiàn huái。
丰年傥可期,击壤歌豳雅。fēng nián tǎng kě qī,jī rǎng gē bīn yǎ。

杂兴四首

陆游

锄草春愈茂,养草秋亦衰。chú cǎo chūn yù mào,yǎng cǎo qiū yì shuāi。
不如两置之,荣悴渠有时。bù rú liǎng zhì zhī,róng cuì qú yǒu shí。

杂兴四首

陆游

栖鸡未旦鸣,粒食固宜报。qī jī wèi dàn míng,lì shí gù yí bào。
林鸟何预人,哓哓欲谁告。lín niǎo hé yù rén,xiāo xiāo yù shuí gào。

杂兴四首

陆游

硕果坠池响,鱼队散无迹。shuò guǒ zhuì chí xiǎng,yú duì sàn wú jì。
空弦可落雁,此事盖自昔。kōng xián kě luò yàn,cǐ shì gài zì xī。

杂兴四首

陆游

涤砚欲其洁,磨镜欲其明。dí yàn yù qí jié,mó jìng yù qí míng。
愿君试思之,与己孰重轻。yuàn jūn shì sī zhī,yǔ jǐ shú zhòng qīng。

醉歌

陆游

不痴不聋不作翁,平生与世马牛风。bù chī bù lóng bù zuò wēng,píng shēng yǔ shì mǎ niú fēng。
无材无德痴顽老,尔来对客惟称好。wú cái wú dé chī wán lǎo,ěr lái duì kè wéi chēng hǎo。
相风使帆第一筹,随风倒柁更何忧。xiāng fēng shǐ fān dì yī chóu,suí fēng dào duò gèng hé yōu。
亦不求作佛,亦不愿封侯。yì bù qiú zuò fú,yì bù yuàn fēng hóu。
亦不须脱裘去换酒,亦不须卖剑来买牛。yì bù xū tuō qiú qù huàn jiǔ,yì bù xū mài jiàn lái mǎi niú。
甲第从渠餍粱肉,貂蝉本自出兜鍪。jiǎ dì cóng qú yàn liáng ròu,diāo chán běn zì chū dōu móu。
燮理阴阳岂不好,才得闲管晴雨如鹁鸠。xiè lǐ yīn yáng qǐ bù hǎo,cái dé xián guǎn qíng yǔ rú bó jiū。
辛苦筑垒拂云祠,不如吟啸风月登高楼。xīn kǔ zhù lěi fú yún cí,bù rú yín xiào fēng yuè dēng gāo lóu。
尔作楚舞吾齐讴,身安意适死即休。ěr zuò chǔ wǔ wú qí ōu,shēn ān yì shì sǐ jí xiū。

读书杂言

陆游

书亦何用于世哉,圣人之言如造化,巍巍地辟而天开。shū yì hé yòng yú shì zāi,shèng rén zhī yán rú zào huà,wēi wēi dì pì ér tiān kāi。
渊源虞唐至周孔,黄河万里昆仑来。yuān yuán yú táng zhì zhōu kǒng,huáng hé wàn lǐ kūn lún lái。
天不使诸儒为战国血,又不使六艺为亡秦灰。tiān bù shǐ zhū rú wèi zhàn guó xuè,yòu bù shǐ liù yì wèi wáng qín huī。
豁如盲瞽见皦日,快若聋聩闻春雷。huō rú máng gǔ jiàn jiǎo rì,kuài ruò lóng kuì wén chūn léi。
插空泰华起突兀,垂天云汉森昭回。chā kōng tài huá qǐ tū wù,chuí tiān yún hàn sēn zhāo huí。
奈何后世独不省,顾舍夷路趋邛郲。nài hé hòu shì dú bù shěng,gù shě yí lù qū qióng lái。
不知开眼蹈覆辙,乃欲归罪车轮摧。bù zhī kāi yǎn dǎo fù zhé,nǎi yù guī zuì chē lún cuī。
福有基,祸有胎,一朝产祸吁可哀。fú yǒu jī,huò yǒu tāi,yī cháo chǎn huò xū kě āi。

书戒

陆游

我幼事父师,熟闻忠厚言。wǒ yòu shì fù shī,shú wén zhōng hòu yán。
治身接物间,要使如春温。zhì shēn jiē wù jiān,yào shǐ rú chūn wēn。
鞭朴不可弛,此语实少恩。biān pǔ bù kě chí,cǐ yǔ shí shǎo ēn。
但能交相爱,馀亦何足论。dàn néng jiāo xiāng ài,yú yì hé zú lùn。
家贫赖奴婢,炊汲与应门。jiā pín lài nú bì,chuī jí yǔ yīng mén。
馀力具茗药,夕饭或至昏。yú lì jù míng yào,xī fàn huò zhì hūn。
有过尚当贳,况可使烦冤。yǒu guò shàng dāng shì,kuàng kě shǐ fán yuān。
出仕推此心,所乐在平反。chū shì tuī cǐ xīn,suǒ lè zài píng fǎn。
宁坐软弱废,促驾归丘园。níng zuò ruǎn ruò fèi,cù jià guī qiū yuán。
吾老死无日,作诗遗子孙。wú lǎo sǐ wú rì,zuò shī yí zi sūn。

两雁

陆游

两雁东西来,合群以南翔。liǎng yàn dōng xī lái,hé qún yǐ nán xiáng。
镜湖接天台,海阔天茫茫。jìng hú jiē tiān tái,hǎi kuò tiān máng máng。
冥飞远矰弋,长路谙冰霜。míng fēi yuǎn zēng yì,zhǎng lù ān bīng shuāng。
君看此气象,岂复谋稻粱。jūn kàn cǐ qì xiàng,qǐ fù móu dào liáng。
正尔下杜陵,已复掠潇湘。zhèng ěr xià dù líng,yǐ fù lüè xiāo xiāng。
超遥万里程,燕雀安能量。chāo yáo wàn lǐ chéng,yàn què ān néng liàng。

雀啄粟

陆游

坡头车败雀啄粟,桑下饷来乌攫肉。pō tóu chē bài què zhuó sù,sāng xià xiǎng lái wū jué ròu。
乘时投隙自谓才,苟得未必为汝福。chéng shí tóu xì zì wèi cái,gǒu dé wèi bì wèi rǔ fú。
忍饥蓬蒿固亦难,要是少远弹射辱。rěn jī péng hāo gù yì nán,yào shì shǎo yuǎn dàn shè rǔ。
老农辍耒为汝悲,岂信江湖有鸿鹄。lǎo nóng chuò lěi wèi rǔ bēi,qǐ xìn jiāng hú yǒu hóng gǔ。

寄子虡

陆游

人生恨无年,我老已烂熟。rén shēng hèn wú nián,wǒ lǎo yǐ làn shú。
退耕镜湖上,风雨有茅屋。tuì gēng jìng hú shàng,fēng yǔ yǒu máo wū。
事君阙补报,得此不啻足。shì jūn quē bǔ bào,dé cǐ bù chì zú。
馀年尚几何,袅袅风中烛。yú nián shàng jǐ hé,niǎo niǎo fēng zhōng zhú。
大儿戍塞垣,驰马佩矢箙。dà ér shù sāi yuán,chí mǎ pèi shǐ fú。
去家千馀里,辛苦就微禄。qù jiā qiān yú lǐ,xīn kǔ jiù wēi lù。
书来续三纸,语悲不忍读。shū lái xù sān zhǐ,yǔ bēi bù rěn dú。
遹弟在我傍,亦复泪溢目。yù dì zài wǒ bàng,yì fù lèi yì mù。
门户嗟日衰,持守赖家督。mén hù jiē rì shuāi,chí shǒu lài jiā dū。
雪云暗淮天,念汝方露宿。xuě yún àn huái tiān,niàn rǔ fāng lù sù。

自警

陆游

生世如梦境,淹速无定时。shēng shì rú mèng jìng,yān sù wú dìng shí。
少壮不可恃,况汝迫耄期。shǎo zhuàng bù kě shì,kuàng rǔ pò mào qī。
五官及百骸,自揣日益衰。wǔ guān jí bǎi hái,zì chuāi rì yì shuāi。
客来能送迎,要是强支持。kè lái néng sòng yíng,yào shì qiáng zhī chí。
百口皆新人,所至无旧知。bǎi kǒu jiē xīn rén,suǒ zhì wú jiù zhī。
绍兴同朝者,扫地靡复遗。shào xīng tóng cháo zhě,sǎo dì mí fù yí。
虽云穷耐久,造物岂汝私。suī yún qióng nài jiǔ,zào wù qǐ rǔ sī。
馀日真几何,得酒且伸眉。yú rì zhēn jǐ hé,dé jiǔ qiě shēn méi。