古诗词

北上感怀

刘基

倦鸟思一枝,枥马志千里。juàn niǎo sī yī zhī,lì mǎ zhì qiān lǐ。
营营劳生心,出入靡定止。yíng yíng láo shēng xīn,chū rù mí dìng zhǐ。
伊余朽钝材,懒拙更无比。yī yú xiǔ dùn cái,lǎn zhuō gèng wú bǐ。
才疏乏世用,嗜僻惟书史。cái shū fá shì yòng,shì pì wéi shū shǐ。
虽非济时具,颇识素餐耻。suī fēi jì shí jù,pǒ shí sù cān chǐ。
既怀黎民忧,妄意古人企。jì huái lí mín yōu,wàng yì gǔ rén qǐ。
宁知乖圆方,举足辄伤趾。níng zhī guāi yuán fāng,jǔ zú zhé shāng zhǐ。
尘埃百病侵,贫窭万感累。chén āi bǎi bìng qīn,pín jù wàn gǎn lèi。
艰难幸息肩,迟莫窃所喜。jiān nán xìng xī jiān,chí mò qiè suǒ xǐ。
明时登骥騄,驽马但垂耳。míng shí dēng jì lù,nú mǎ dàn chuí ěr。
自非冀北姿,莫羡追风驶。zì fēi jì běi zī,mò xiàn zhuī fēng shǐ。
便欲解衣冠,躬耕向桑梓。biàn yù jiě yī guān,gōng gēng xiàng sāng zǐ。
终怀葵藿恋,不慕沮溺诡。zhōng huái kuí huò liàn,bù mù jǔ nì guǐ。
潜阳动原隰,白日暧兰芷。qián yáng dòng yuán xí,bái rì ài lán zhǐ。
埘鸡戒晨鸣,客子驾行李。shí jī jiè chén míng,kè zi jià xíng lǐ。
萦纡越巘崿,浩荡涉风水。yíng yū yuè yǎn è,hào dàng shè fēng shuǐ。
淹留具区北,信宿沧江圯。yān liú jù qū běi,xìn sù cāng jiāng yí。
维时连年歉,道路多流徙。wéi shí lián nián qiàn,dào lù duō liú xǐ。
官司职抚字,黔首皆赤子。guān sī zhí fǔ zì,qián shǒu jiē chì zi。
陈红太仓米,丰年所储偫。chén hóng tài cāng mǐ,fēng nián suǒ chǔ zhì。
为民备乏困,朝廷岂私此。wèi mín bèi fá kùn,cháo tíng qǐ sī cǐ。
推馀补不足,兹实王政始。tuī yú bǔ bù zú,zī shí wáng zhèng shǐ。
臣子宜奉承,天威不违咫。chén zi yí fèng chéng,tiān wēi bù wéi zhǐ。
柰何簿书曹,暴慢蔑至理。nài hé bù shū cáo,bào màn miè zhì lǐ。
苟云出纳吝,当闵觳觫死。gǒu yún chū nà lìn,dāng mǐn hú sù sǐ。
呜呼草莽露,惨恻沟渎委。wū hū cǎo mǎng lù,cǎn cè gōu dú wěi。
闻之犹鼻酸,见者宜颡泚。wén zhī yóu bí suān,jiàn zhě yí sǎng cǐ。
逾淮入大河,凄凉更难视。yú huái rù dà hé,qī liáng gèng nán shì。
黄沙渺茫茫,白骨积荒藟。huáng shā miǎo máng máng,bái gǔ jī huāng lěi。
哀哉耕食场,尽作狐兔垒。āi zāi gēng shí chǎng,jǐn zuò hú tù lěi。
太平戢干戈,景物未应尔。tài píng jí gàn gē,jǐng wù wèi yīng ěr。
意者斯人徒,纵欲扰天纪。yì zhě sī rén tú,zòng yù rǎo tiān jì。
鬼神赫震怒,咎戾良有以。guǐ shén hè zhèn nù,jiù lì liáng yǒu yǐ。
去年人食人,不识弟与姊。qù nián rén shí rén,bù shí dì yǔ zǐ。
至今盗贼辈,啸聚如蜂蚁。zhì jīn dào zéi bèi,xiào jù rú fēng yǐ。
长戈耀白雪,健马突封豕。zhǎng gē yào bái xuě,jiàn mǎ tū fēng shǐ。
岂惟横山泽,巳敢剽城市。qǐ wéi héng shān zé,sì gǎn piāo chéng shì。
途行绝稀少,空车但墙倚。tú xíng jué xī shǎo,kōng chē dàn qiáng yǐ。
身行须结集,一寐四五起。shēn xíng xū jié jí,yī mèi sì wǔ qǐ。
牧民岂无人,司寇亦有氏。mù mín qǐ wú rén,sī kòu yì yǒu shì。
阵车不驱驰,大田无耒耜。zhèn chē bù qū chí,dà tián wú lěi sì。
邦家禄食恩,岂为臣奉己。bāng jiā lù shí ēn,qǐ wèi chén fèng jǐ。
山东古要地,燕赵犹唇齿。shān dōng gǔ yào dì,yàn zhào yóu chún chǐ。
况兹南北冲,津梁通远迩。kuàng zī nán běi chōng,jīn liáng tōng yuǎn ěr。
属当全盛时,四海同一轨。shǔ dāng quán shèng shí,sì hǎi tóng yī guǐ。
庙堂多稷契,振举无遗弛。miào táng duō jì qì,zhèn jǔ wú yí chí。
勿云疥癣微,不足成疮痏。wù yún jiè xuǎn wēi,bù zú chéng chuāng wěi。
滔天起滥觞,炎冈发星炬。tāo tiān qǐ làn shāng,yán gāng fā xīng jù。
虞朝有分北,汉庭烦直指。yú cháo yǒu fēn běi,hàn tíng fán zhí zhǐ。
农夫植嘉谷,所务诛稂秕。nóng fū zhí jiā gǔ,suǒ wù zhū láng bǐ。
耕耘苟失时,雨露空沾洒。gēng yún gǒu shī shí,yǔ lù kōng zhān sǎ。
威怀岂异任,守令职非痹。wēi huái qǐ yì rèn,shǒu lìng zhí fēi bì。
端能慎黜陟,此辈何足弭。duān néng shèn chù zhì,cǐ bèi hé zú mǐ。
故乡隔山川,前途塞荆枳。gù xiāng gé shān chuān,qián tú sāi jīng zhǐ。
青徐气萧索,河济俱泥滓。qīng xú qì xiāo suǒ,hé jì jù ní zǐ。
痛哭贾生狂,长叹漆室悝。tòng kū jiǎ shēng kuáng,zhǎng tàn qī shì kuī。
何当天门开,清问逮下俚。hé dāng tiān mén kāi,qīng wèn dǎi xià lǐ。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

蒿里曲

刘基

白杨树头风恻恻,寡乌悲啼山月黑。bái yáng shù tóu fēng cè cè,guǎ wū bēi tí shān yuè hēi。
殡宫冷落清夜长,银鸭金凫不堪食。bìn gōng lěng luò qīng yè zhǎng,yín yā jīn fú bù kān shí。

蒿里曲

刘基

山花冥冥啼子规,鸟衔纸钱挂花枝。shān huā míng míng tí zi guī,niǎo xián zhǐ qián guà huā zhī。
山中游人莫相笑,君到此中当自知。shān zhōng yóu rén mò xiāng xiào,jūn dào cǐ zhōng dāng zì zhī。

寒夜曲

刘基

蟾车轧露迷圆景,金井辘轳僵素绠。chán chē yà lù mí yuán jǐng,jīn jǐng lù lú jiāng sù gěng。
孤鸾叫破海天云,嫦娥泪滴方诸冷。gū luán jiào pò hǎi tiān yún,cháng é lèi dī fāng zhū lěng。
十二楼开春醉醒,千年断石生曾青。shí èr lóu kāi chūn zuì xǐng,qiān nián duàn shí shēng céng qīng。
林霏散漫紫府曙,白莎黄葛空残萤。lín fēi sàn màn zǐ fǔ shǔ,bái shā huáng gé kōng cán yíng。

古镜词

刘基

百鍊青铜曾照胆,千年土蚀萍花黡。bǎi liàn qīng tóng céng zhào dǎn,qiān nián tǔ shí píng huā yǎn。
想得玄宫初闭时,金精夜哭黄鸟悲。xiǎng dé xuán gōng chū bì shí,jīn jīng yè kū huáng niǎo bēi。
鱼灯引魂开地府,夜夜晶光射幽户。yú dēng yǐn hún kāi dì fǔ,yè yè jīng guāng shè yōu hù。
盘龙隐见自有神,神物岂肯长湮沦。pán lóng yǐn jiàn zì yǒu shén,shén wù qǐ kěn zhǎng yān lún。
愿借蟾蜍骑入月,将与嫦娥照华发。yuàn jiè chán chú qí rù yuè,jiāng yǔ cháng é zhào huá fā。

秋思二首

刘基

惠草芳巳歇,候虫寒不鸣。huì cǎo fāng sì xiē,hòu chóng hán bù míng。
相知惟白发,日夜满头生。xiāng zhī wéi bái fā,rì yè mǎn tóu shēng。

秋思二首

刘基

露出阶苔光,风生庭树冷。lù chū jiē tái guāng,fēng shēng tíng shù lěng。
推窗掩明月,不忍见孤影。tuī chuāng yǎn míng yuè,bù rěn jiàn gū yǐng。

残丝曲

刘基

玉楼十二春如绮,日暖清池跃鲂鲤。yù lóu shí èr chūn rú qǐ,rì nuǎn qīng chí yuè fáng lǐ。
空闺无处著柔情,梦逐残丝扑天起。kōng guī wú chù zhù róu qíng,mèng zhú cán sī pū tiān qǐ。
天南河汉天西流,岂知少年能白头。tiān nán hé hàn tiān xī liú,qǐ zhī shǎo nián néng bái tóu。
便唤姮娥栽桂树,花时相约月中游。biàn huàn héng é zāi guì shù,huā shí xiāng yuē yuè zhōng yóu。

琅琊王歌

刘基

骏马须好鞍,彊弓须劲箭。jùn mǎ xū hǎo ān,jiàng gōng xū jìn jiàn。
将军不知兵,健儿空自健。jiāng jūn bù zhī bīng,jiàn ér kōng zì jiàn。

琅琊王歌

刘基

香罗金缕衣,采花采春晖。xiāng luó jīn lǚ yī,cǎi huā cǎi chūn huī。
花高折不得,空步绿莎归。huā gāo zhé bù dé,kōng bù lǜ shā guī。

琅琊王歌

刘基

出门无情亲,大道行亦窄。chū mén wú qíng qīn,dà dào xíng yì zhǎi。
寄与远游人,居贫胜为客。jì yǔ yuǎn yóu rén,jū pín shèng wèi kè。

琅琊王歌

刘基

四通八达琅琊道,快马如龙踏烟草。sì tōng bā dá láng yá dào,kuài mǎ rú lóng tà yān cǎo。
草凄凄,烟漠漠,陌头风起桃花落。cǎo qī qī,yān mò mò,mò tóu fēng qǐ táo huā luò。

拜新月

刘基

月生花始开,月圆花渐落。yuè shēng huā shǐ kāi,yuè yuán huā jiàn luò。
花开人少年,花落人可怜。huā kāi rén shǎo nián,huā luò rén kě lián。
女儿拜新月,望圆不望缺。nǚ ér bài xīn yuè,wàng yuán bù wàng quē。
未圆望不休,既圆应更愁。wèi yuán wàng bù xiū,jì yuán yīng gèng chóu。

自君之出矣

刘基

自君之出矣,云鬓愁不绾。zì jūn zhī chū yǐ,yún bìn chóu bù wǎn。
思君如辘轳,倏忽心百转。sī jūn rú lù lú,shū hū xīn bǎi zhuǎn。

美人烧香词

刘基

翡翠钗梁云作叶,腻红深晕桃花颊。fěi cuì chāi liáng yún zuò yè,nì hóng shēn yūn táo huā jiá。
玉奴纤手卷虾须,绣罗袜小不胜扶。yù nú xiān shǒu juǎn xiā xū,xiù luó wà xiǎo bù shèng fú。
低头背人整裙带,神前独自深深拜。dī tóu bèi rén zhěng qún dài,shén qián dú zì shēn shēn bài。
翠袖轻回香雾分,细语悠悠听不闻。cuì xiù qīng huí xiāng wù fēn,xì yǔ yōu yōu tīng bù wén。
门外游人空驻马,冥冥白日西山下。mén wài yóu rén kōng zhù mǎ,míng míng bái rì xī shān xià。

筑城词

刘基

君不见杭州无城贼直入,台州有城贼不入。jūn bù jiàn háng zhōu wú chéng zéi zhí rù,tái zhōu yǒu chéng zéi bù rù。
重门击柝自古来,而况四郊多警急?zhòng mén jī tuò zì gǔ lái,ér kuàng sì jiāo duō jǐng jí?
愚民莫可与虑始,见说筑城俱不喜。yú mín mò kě yǔ lǜ shǐ,jiàn shuō zhù chéng jù bù xǐ。
一朝城成不可逾,挈家却向城中居。yī cháo chéng chéng bù kě yú,qiè jiā què xiàng chéng zhōng jū。
寄语筑城人:城高固自好,更须足食仍足兵,不然剑阁潼关且难保。jì yǔ zhù chéng rén chéng gāo gù zì hǎo,gèng xū zú shí réng zú bīng,bù rán jiàn gé tóng guān qiě nán bǎo。
独不念至元延祐年,天下无城亦不盗。dú bù niàn zhì yuán yán yòu nián,tiān xià wú chéng yì bù dào。