古诗词

自许厝寮避贼至集集内山,次少陵「北征」韵

陈肇兴

皇帝元年秋,闰八月初吉。huáng dì yuán nián qiū,rùn bā yuè chū jí。
我遁于内山,潜伏野番室。wǒ dùn yú nèi shān,qián fú yě fān shì。
深林暗无光,白昼不见日。shēn lín àn wú guāng,bái zhòu bù jiàn rì。
破屋两三间,茅茨杂蓬荜。pò wū liǎng sān jiān,máo cí zá péng bì。
闭户深藏匿,逢人未敢出。bì hù shēn cáng nì,féng rén wèi gǎn chū。
涕泣望烽烟,皇皇如有失。tì qì wàng fēng yān,huáng huáng rú yǒu shī。
自顾流离中,有生不如勿。zì gù liú lí zhōng,yǒu shēng bù rú wù。
破产购一锥,报国心空切。pò chǎn gòu yī zhuī,bào guó xīn kōng qiè。
至今一回首,精神犹恍惚。zhì jīn yī huí shǒu,jīng shén yóu huǎng hū。
不知历险艰,奔走何时毕。bù zhī lì xiǎn jiān,bēn zǒu hé shí bì。
侧身万峰巅,秋风吹瑟瑟。cè shēn wàn fēng diān,qiū fēng chuī sè sè。
但见阵云飞,川原日流血。dàn jiàn zhèn yún fēi,chuān yuán rì liú xuè。
人烟半萧条,鬼火互明灭。rén yān bàn xiāo tiáo,guǐ huǒ hù míng miè。
行行集集山,夙称生番窟。xíng xíng jí jí shān,sù chēng shēng fān kū。
浊水喷其中,日夜浪瀎潏。zhuó shuǐ pēn qí zhōng,rì yè làng mò yù。
路盘苍穹高,石迸厚地裂。lù pán cāng qióng gāo,shí bèng hòu dì liè。
一夫可当关,驷马不容辙。yī fū kě dāng guān,sì mǎ bù róng zhé。
生平耽烟霞,到此暂心悦。shēng píng dān yān xiá,dào cǐ zàn xīn yuè。
徒步随狙公,自拾枣与栗。tú bù suí jū gōng,zì shí zǎo yǔ lì。
哭类阮籍穷,狂等费贻漆。kū lèi ruǎn jí qióng,kuáng děng fèi yí qī。
一身坠蚕丛,传闻百无实。yī shēn zhuì cán cóng,chuán wén bǎi wú shí。
因思世人巧,益叹我躬拙。yīn sī shì rén qiǎo,yì tàn wǒ gōng zhuō。
徘徊望乡山,目极飞鸟没。pái huái wàng xiāng shān,mù jí fēi niǎo méi。
凉飔从东来,飒飒动木末。liáng sī cóng dōng lái,sà sà dòng mù mò。
遥想故城里,狐鼠共巢穴。yáo xiǎng gù chéng lǐ,hú shǔ gòng cháo xué。
杀人如乱麻,街衢堆白骨。shā rén rú luàn má,jiē qú duī bái gǔ。
往者擒贼王,陈兵太仓卒。wǎng zhě qín zéi wáng,chén bīng tài cāng zú。
未抽靴里刀,已失囊中物。wèi chōu xuē lǐ dāo,yǐ shī náng zhōng wù。
遂令劫运开,鬇鬡变蓬发。suì lìng jié yùn kāi,zhēng níng biàn péng fā。
使我撄不测,志气长轸结。shǐ wǒ yīng bù cè,zhì qì zhǎng zhěn jié。
同谋袖手观,含涕独呜咽。tóng móu xiù shǒu guān,hán tì dú wū yàn。
未识此时恨,何日得伸雪。wèi shí cǐ shí hèn,hé rì dé shēn xuě。
经旬宿荒崖,两脚垢不袜。jīng xún sù huāng yá,liǎng jiǎo gòu bù wà。
枯木架绳床,逼窄仅容膝。kū mù jià shéng chuáng,bī zhǎi jǐn róng xī。
有时抱书眠,肱曲腰又折。yǒu shí bào shū mián,gōng qū yāo yòu zhé。
有时泽畔行,青衫换短褐。yǒu shí zé pàn xíng,qīng shān huàn duǎn hè。
父老两三人,坐谈辄终日。fù lǎo liǎng sān rén,zuò tán zhé zhōng rì。
道及当时事,满座皆战慄。dào jí dāng shí shì,mǎn zuò jiē zhàn lì。
延我至其家,鸡黍竞罗列。yán wǒ zhì qí jiā,jī shǔ jìng luó liè。
一饭等千金,大义高巾栉。yī fàn děng qiān jīn,dà yì gāo jīn zhì。
回顾狮子峰,蛾眉才一抹。huí gù shī zi fēng,é méi cái yī mǒ。
有弟滞牛山,多时悲契阔。yǒu dì zhì niú shān,duō shí bēi qì kuò。
老母缺晨昏,思之如饥渴。lǎo mǔ quē chén hūn,sī zhī rú jī kě。
路逢负戈侣,撞胸不敢喝。lù féng fù gē lǚ,zhuàng xiōng bù gǎn hē。
所闻多异辞,两耳乱喧聒。suǒ wén duō yì cí,liǎng ěr luàn xuān guā。
彼众而我寡,有口向谁说。bǐ zhòng ér wǒ guǎ,yǒu kǒu xiàng shuí shuō。
桓桓林总戎,昨日方简卒。huán huán lín zǒng róng,zuó rì fāng jiǎn zú。
万骑出罗城,军容甚开豁。wàn qí chū luó chéng,jūn róng shén kāi huō。
猛如出柙虎,捷若搏云鹘。měng rú chū xiá hǔ,jié ruò bó yún gǔ。
行见扫妖氛,贼徒争豕突。xíng jiàn sǎo yāo fēn,zéi tú zhēng shǐ tū。
况有斗六门,天堑险无匹。kuàng yǒu dòu liù mén,tiān qiàn xiǎn wú pǐ。
背城鼓而东,一战胜可决。bèi chéng gǔ ér dōng,yī zhàn shèng kě jué。
威过摧枯芒,势成破竹疾。wēi guò cuī kū máng,shì chéng pò zhú jí。
屈指旬日内,匹夫可以夺。qū zhǐ xún rì nèi,pǐ fū kě yǐ duó。
又闻募乡兵,朝暮尤斯拔。yòu wén mù xiāng bīng,cháo mù yóu sī bá。
横海戮长鲸,万弩伺俱发。héng hǎi lù zhǎng jīng,wàn nǔ cì jù fā。
此谋如得就,大功可书碣。cǐ móu rú dé jiù,dà gōng kě shū jié。
指日见升平,乾坤收肃杀。zhǐ rì jiàn shēng píng,qián kūn shōu sù shā。
嗟予走空山,于今已五月。jiē yǔ zǒu kōng shān,yú jīn yǐ wǔ yuè。
一息气尚存,此念未容绝。yī xī qì shàng cún,cǐ niàn wèi róng jué。
如何蝼蚁辈,偏觉肝肠别。rú hé lóu yǐ bèi,piān jué gān cháng bié。
甘心为异类,不复忧荡析。gān xīn wèi yì lèi,bù fù yōu dàng xī。
攘攘著黄巾,为厉及妪{女目}。rǎng rǎng zhù huáng jīn,wèi lì jí yù nǚ mù。
四顾遍豺狼,保身慎明哲。sì gù biàn chái láng,bǎo shēn shèn míng zhé。
岂不思请缨,空手难为烈。qǐ bù sī qǐng yīng,kōng shǒu nán wèi liè。
抚景自酸辛,吟诗聊度活。fǔ jǐng zì suān xīn,yín shī liáo dù huó。
寂寂红叶山,遥遥紫薇闼。jì jì hóng yè shān,yáo yáo zǐ wēi tà。
此身虽在野,此心唯向阙。cǐ shēn suī zài yě,cǐ xīn wéi xiàng quē。
安危大臣在,金瓯岂患缺。ān wēi dà chén zài,jīn ōu qǐ huàn quē。
只忧道路长,献策终不达。zhǐ yōu dào lù zhǎng,xiàn cè zhōng bù dá。

陈肇兴

陈肇兴,字伯康,号陶村。台湾府彰化县治(今彰化市)人。咸丰三年(1853)入庠邑,补廪膳生。从鹿港拔贡廖春波读书于彰化白沙书院,学习四始六义及唐宋明清诗,表现极为突出。和蔡德芳、曾惟精、廖景瀛合称「白沙书院四杰」。咸丰九年(1859)中举,曾建古香楼作为书房及居处,以读书歌咏自娱。同治元年(1862)戴潮春起事,陈肇兴拒绝戴氏之拉拢,遂遁入武西堡(今南投县集集)之牛牯岭山中。是年七月谋刺戴氏不成,几度濒于险境。闰八月避入集集山中,虽身在军旅,夜晚得閒时,往往秉烛赋诗,追悼阵亡战士,详录戴案经过,题为《咄咄吟》,乃台湾重要的历史文献。同治三年(1864)事平,陈肇兴返回乡里,设帐授学,门生有杨馨兰、杨春华、吴德功、许尚贤等,多为俊才之士。著有《陶村诗稿》六卷,并《咄咄吟》二卷合刊。  陈肇兴的《陶村诗稿》写至戴案结束止,由此作可见清代中叶崛起的台湾士子,思想取向与价值判断。不仅有个人心灵世界及理想抱负的抒写,诗作的关怀重心亦往往与生民百姓密切相关。在形式上,陈氏习惯以长篇歌行来抒怀、言志,诗作风格雄健豪迈。门人吴德功在《陶村诗稿》序文中谓,肇兴之诗胎息于杜甫,可视为清中叶台湾文坛之「诗史」。《陶村诗稿》最早由门人林宗衡等校刊,光绪四年(1878)夏季初刻,乙未之役,版毁于兵燹。后彰化人杨珠浦在大正元年(1912)得抄本于书肆,遂于昭和二年(1937)重刊。民国五十一年(1962)台湾文献丛刊本据杨抄本排印;1971年郑喜夫以连横所藏原刊本为底本〖编者按:据连横《台湾诗荟》创刊号〈遗集待刊预告〉云:「彰化陈伯康孝廉著有《陶村诗稿》八卷,版久毁失,印本亦亡。全台仅存二部,一在余处,一为云林黄君丕承所藏。」〗,另以杨氏本、文丛本合校,是为郑校本。1992年龙文出版社据杨珠浦本重印,而将郑氏校本标注于眉批以供参考,编为「台湾先贤诗文集汇刊」第一集第四册。以下作品以杨珠浦版本(以下简称「杨本」)为底本,郑校本(以下简称「郑本」、「郑注」)为辅,进行编校。(施懿琳撰) 陈肇兴的作品>>

猜您喜欢

观物、观我八首观物仙

陈肇兴

呱呱坠地数声哀,头角岐嶷面独开。gū gū zhuì dì shù shēng āi,tóu jiǎo qí yí miàn dú kāi。
灵气自从天地出,此身原带圣贤来。líng qì zì cóng tiān dì chū,cǐ shēn yuán dài shèng xián lái。
三生慧业休图佛,一世精修合到梅。sān shēng huì yè xiū tú fú,yī shì jīng xiū hé dào méi。
茵溷花飞原定数,任风吹去莫惊猜。yīn hùn huā fēi yuán dìng shù,rèn fēng chuī qù mò jīng cāi。

观物、观我八首观物仙

陈肇兴

不信人生果是浮,茫茫今古一川流。bù xìn rén shēng guǒ shì fú,máng máng jīn gǔ yī chuān liú。
繁华过眼都春梦,儿女催人到白头。fán huá guò yǎn dōu chūn mèng,ér nǚ cuī rén dào bái tóu。
药鼎丹炉供事业,桐鞋竹杖傲王侯。yào dǐng dān lú gōng shì yè,tóng xié zhú zhàng ào wáng hóu。
香山图画洛中宴,一样婆娑醉未休。xiāng shān tú huà luò zhōng yàn,yī yàng pó suō zuì wèi xiū。

观物、观我八首观物仙

陈肇兴

灵苗毒草强支持,药性多从此日知。líng miáo dú cǎo qiáng zhī chí,yào xìng duō cóng cǐ rì zhī。
几度惊疑防饮食,一家奔走为巫医。jǐ dù jīng yí fáng yǐn shí,yī jiā bēn zǒu wèi wū yī。
茂陵秋雨相如赋,禅榻茶烟小杜诗。mào líng qiū yǔ xiāng rú fù,chán tà chá yān xiǎo dù shī。
别有烟霞夸痼疾,餐英茹菊到期颐。bié yǒu yān xiá kuā gù jí,cān yīng rú jú dào qī yí。

观物、观我八首观物仙

陈肇兴

躯壳空存胶革消,骑鲸骑鹤总无聊。qū ké kōng cún jiāo gé xiāo,qí jīng qí hè zǒng wú liáo。
文章许我留真相,仙佛凭人赋大招。wén zhāng xǔ wǒ liú zhēn xiāng,xiān fú píng rén fù dà zhāo。
万古英雄争片刻,一生名论定今朝。wàn gǔ yīng xióng zhēng piàn kè,yī shēng míng lùn dìng jīn cháo。
鸿毛泰岳同归尽,为较彭殇鬓欲凋。hóng máo tài yuè tóng guī jǐn,wèi jiào péng shāng bìn yù diāo。

无题

陈肇兴

一顾倾城恨已迟,形相色授两心知。yī gù qīng chéng hèn yǐ chí,xíng xiāng sè shòu liǎng xīn zhī。
人因见惯浑如醉,情到钟深转是痴。rén yīn jiàn guàn hún rú zuì,qíng dào zhōng shēn zhuǎn shì chī。
栀子帘前偷订约,丁香盒底漫题词。zhī zi lián qián tōu dìng yuē,dīng xiāng hé dǐ màn tí cí。
无因得并夫妻鸟,夜夜双栖连理枝。wú yīn dé bìng fū qī niǎo,yè yè shuāng qī lián lǐ zhī。

无题

陈肇兴

银栊珠阁镇相望,寂寂家临大道旁。yín lóng zhū gé zhèn xiāng wàng,jì jì jiā lín dà dào páng。
帘下鹦哥呼李益,花间仙犬吠刘郎。lián xià yīng gē hū lǐ yì,huā jiān xiān quǎn fèi liú láng。
蛾眉出茧描新黛,象篦梳云学晚妆。é méi chū jiǎn miáo xīn dài,xiàng bì shū yún xué wǎn zhuāng。
记得酒阑人散后,夜深挟瑟上华堂。jì dé jiǔ lán rén sàn hòu,yè shēn xié sè shàng huá táng。

无题

陈肇兴

鱼钥重扃夜不开,敲门几度费疑猜。yú yào zhòng jiōng yè bù kāi,qiāo mén jǐ dù fèi yí cāi。
千呼尚抱琵琶出,一笑忙簪翠钿来。qiān hū shàng bào pí pá chū,yī xiào máng zān cuì diàn lái。
自解明珰登卧榻,私携玉镜上妆台。zì jiě míng dāng dēng wò tà,sī xié yù jìng shàng zhuāng tái。
墙东认取窥臣处,只种桃花不种梅。qiáng dōng rèn qǔ kuī chén chù,zhǐ zhǒng táo huā bù zhǒng méi。

无题

陈肇兴

巫山云雨记曾迷,绣被鸳鸯两两栖。wū shān yún yǔ jì céng mí,xiù bèi yuān yāng liǎng liǎng qī。
带上身衔双彩凤,枕边魂断五更鸡。dài shàng shēn xián shuāng cǎi fèng,zhěn biān hún duàn wǔ gèng jī。
芭蕉剥后偏多雨,柳絮飞来半作泥。bā jiāo bō hòu piān duō yǔ,liǔ xù fēi lái bàn zuò ní。
为告无郎心胆怯,出门休趁夜乌啼。wèi gào wú láng xīn dǎn qiè,chū mén xiū chèn yè wū tí。

无题

陈肇兴

春来曾拟驾香车,几度逢迎念又差。chūn lái céng nǐ jià xiāng chē,jǐ dù féng yíng niàn yòu chà。
洞口夭桃空结子,墙头飞絮已无家。dòng kǒu yāo táo kōng jié zi,qiáng tóu fēi xù yǐ wú jiā。
徒劳词客吟红豆,漫想仙人嫁绿华。tú láo cí kè yín hóng dòu,màn xiǎng xiān rén jià lǜ huá。
秋月春风等闲度,伤心不忍听琵琶。qiū yuè chūn fēng děng xián dù,shāng xīn bù rěn tīng pí pá。

无题

陈肇兴

青山隐隐水溶溶,碧槛朱疏十二重。qīng shān yǐn yǐn shuǐ róng róng,bì kǎn zhū shū shí èr zhòng。
此日章台回走马,他时药店落飞龙。cǐ rì zhāng tái huí zǒu mǎ,tā shí yào diàn luò fēi lóng。
新声宛转抛圆扇,旧约丛残叠密封。xīn shēng wǎn zhuǎn pāo yuán shàn,jiù yuē cóng cán dié mì fēng。
石烂海枯空一遇,可怜未嫁不相逢。shí làn hǎi kū kōng yī yù,kě lián wèi jià bù xiāng féng。

无题

陈肇兴

脉脉情怀倒又颠,一回私恨一回怜。mài mài qíng huái dào yòu diān,yī huí sī hèn yī huí lián。
回文稠叠千馀字,锦瑟凄凉廿五弦。huí wén chóu dié qiān yú zì,jǐn sè qī liáng niàn wǔ xián。
旧誓已成乌鲗墨,新诗犹寄紫鸾笺。jiù shì yǐ chéng wū zéi mò,xīn shī yóu jì zǐ luán jiān。
生憎野鸭多轻薄,累杀鸳鸯不得仙。shēng zēng yě yā duō qīng báo,lèi shā yuān yāng bù dé xiān。

无题

陈肇兴

雪貌云鬟二十馀,风神犹似破瓜初。xuě mào yún huán èr shí yú,fēng shén yóu shì pò guā chū。
使君陌上青骢马,卢女门前白玉车。shǐ jūn mò shàng qīng cōng mǎ,lú nǚ mén qián bái yù chē。
铃阁人归春悄悄,画堂燕去梦于于。líng gé rén guī chūn qiāo qiāo,huà táng yàn qù mèng yú yú。
青楼薄幸无知己,肠断萧娘一纸书。qīng lóu báo xìng wú zhī jǐ,cháng duàn xiāo niáng yī zhǐ shū。

玉皇阁

陈肇兴

双龙高耸入云霄,杰阁巍峨望更遥。shuāng lóng gāo sǒng rù yún xiāo,jié gé wēi é wàng gèng yáo。
城影俯临千雉迥,海门高拥百灵朝。chéng yǐng fǔ lín qiān zhì jiǒng,hǎi mén gāo yōng bǎi líng cháo。
云开金阙星堪摘,地近琼楼月可招。yún kāi jīn quē xīng kān zhāi,dì jìn qióng lóu yuè kě zhāo。
今日登高真羽化,亲从帝座把香烧。jīn rì dēng gāo zhēn yǔ huà,qīn cóng dì zuò bǎ xiāng shāo。

渡海

陈肇兴

龙涎鱼眼望迢迢,一色空青万里遥。lóng xián yú yǎn wàng tiáo tiáo,yī sè kōng qīng wàn lǐ yáo。
掀柁只凭针线引,扬帆唯任海风飘。xiān duò zhǐ píng zhēn xiàn yǐn,yáng fān wéi rèn hǎi fēng piāo。
升沉日月成今古,呼吸乾坤作汐潮。shēng chén rì yuè chéng jīn gǔ,hū xī qián kūn zuò xī cháo。
我是东瀛旧仙吏,群灵见惯不须朝。wǒ shì dōng yíng jiù xiān lì,qún líng jiàn guàn bù xū cháo。

渡海

陈肇兴

出没风涛十二更,斯游奇绝冠平生。chū méi fēng tāo shí èr gèng,sī yóu qí jué guān píng shēng。
山穷肚麓天应断,水到澎湖海不平。shān qióng dù lù tiān yīng duàn,shuǐ dào pēng hú hǎi bù píng。
浩荡直教双眼豁,汪洋自觉一身轻。hào dàng zhí jiào shuāng yǎn huō,wāng yáng zì jué yī shēn qīng。
当年枉读元虚赋,到此方知向若惊。dāng nián wǎng dú yuán xū fù,dào cǐ fāng zhī xiàng ruò jīng。