古诗词

自许厝寮避贼至集集内山,次少陵「北征」韵

陈肇兴

皇帝元年秋,闰八月初吉。huáng dì yuán nián qiū,rùn bā yuè chū jí。
我遁于内山,潜伏野番室。wǒ dùn yú nèi shān,qián fú yě fān shì。
深林暗无光,白昼不见日。shēn lín àn wú guāng,bái zhòu bù jiàn rì。
破屋两三间,茅茨杂蓬荜。pò wū liǎng sān jiān,máo cí zá péng bì。
闭户深藏匿,逢人未敢出。bì hù shēn cáng nì,féng rén wèi gǎn chū。
涕泣望烽烟,皇皇如有失。tì qì wàng fēng yān,huáng huáng rú yǒu shī。
自顾流离中,有生不如勿。zì gù liú lí zhōng,yǒu shēng bù rú wù。
破产购一锥,报国心空切。pò chǎn gòu yī zhuī,bào guó xīn kōng qiè。
至今一回首,精神犹恍惚。zhì jīn yī huí shǒu,jīng shén yóu huǎng hū。
不知历险艰,奔走何时毕。bù zhī lì xiǎn jiān,bēn zǒu hé shí bì。
侧身万峰巅,秋风吹瑟瑟。cè shēn wàn fēng diān,qiū fēng chuī sè sè。
但见阵云飞,川原日流血。dàn jiàn zhèn yún fēi,chuān yuán rì liú xuè。
人烟半萧条,鬼火互明灭。rén yān bàn xiāo tiáo,guǐ huǒ hù míng miè。
行行集集山,夙称生番窟。xíng xíng jí jí shān,sù chēng shēng fān kū。
浊水喷其中,日夜浪瀎潏。zhuó shuǐ pēn qí zhōng,rì yè làng mò yù。
路盘苍穹高,石迸厚地裂。lù pán cāng qióng gāo,shí bèng hòu dì liè。
一夫可当关,驷马不容辙。yī fū kě dāng guān,sì mǎ bù róng zhé。
生平耽烟霞,到此暂心悦。shēng píng dān yān xiá,dào cǐ zàn xīn yuè。
徒步随狙公,自拾枣与栗。tú bù suí jū gōng,zì shí zǎo yǔ lì。
哭类阮籍穷,狂等费贻漆。kū lèi ruǎn jí qióng,kuáng děng fèi yí qī。
一身坠蚕丛,传闻百无实。yī shēn zhuì cán cóng,chuán wén bǎi wú shí。
因思世人巧,益叹我躬拙。yīn sī shì rén qiǎo,yì tàn wǒ gōng zhuō。
徘徊望乡山,目极飞鸟没。pái huái wàng xiāng shān,mù jí fēi niǎo méi。
凉飔从东来,飒飒动木末。liáng sī cóng dōng lái,sà sà dòng mù mò。
遥想故城里,狐鼠共巢穴。yáo xiǎng gù chéng lǐ,hú shǔ gòng cháo xué。
杀人如乱麻,街衢堆白骨。shā rén rú luàn má,jiē qú duī bái gǔ。
往者擒贼王,陈兵太仓卒。wǎng zhě qín zéi wáng,chén bīng tài cāng zú。
未抽靴里刀,已失囊中物。wèi chōu xuē lǐ dāo,yǐ shī náng zhōng wù。
遂令劫运开,鬇鬡变蓬发。suì lìng jié yùn kāi,zhēng níng biàn péng fā。
使我撄不测,志气长轸结。shǐ wǒ yīng bù cè,zhì qì zhǎng zhěn jié。
同谋袖手观,含涕独呜咽。tóng móu xiù shǒu guān,hán tì dú wū yàn。
未识此时恨,何日得伸雪。wèi shí cǐ shí hèn,hé rì dé shēn xuě。
经旬宿荒崖,两脚垢不袜。jīng xún sù huāng yá,liǎng jiǎo gòu bù wà。
枯木架绳床,逼窄仅容膝。kū mù jià shéng chuáng,bī zhǎi jǐn róng xī。
有时抱书眠,肱曲腰又折。yǒu shí bào shū mián,gōng qū yāo yòu zhé。
有时泽畔行,青衫换短褐。yǒu shí zé pàn xíng,qīng shān huàn duǎn hè。
父老两三人,坐谈辄终日。fù lǎo liǎng sān rén,zuò tán zhé zhōng rì。
道及当时事,满座皆战慄。dào jí dāng shí shì,mǎn zuò jiē zhàn lì。
延我至其家,鸡黍竞罗列。yán wǒ zhì qí jiā,jī shǔ jìng luó liè。
一饭等千金,大义高巾栉。yī fàn děng qiān jīn,dà yì gāo jīn zhì。
回顾狮子峰,蛾眉才一抹。huí gù shī zi fēng,é méi cái yī mǒ。
有弟滞牛山,多时悲契阔。yǒu dì zhì niú shān,duō shí bēi qì kuò。
老母缺晨昏,思之如饥渴。lǎo mǔ quē chén hūn,sī zhī rú jī kě。
路逢负戈侣,撞胸不敢喝。lù féng fù gē lǚ,zhuàng xiōng bù gǎn hē。
所闻多异辞,两耳乱喧聒。suǒ wén duō yì cí,liǎng ěr luàn xuān guā。
彼众而我寡,有口向谁说。bǐ zhòng ér wǒ guǎ,yǒu kǒu xiàng shuí shuō。
桓桓林总戎,昨日方简卒。huán huán lín zǒng róng,zuó rì fāng jiǎn zú。
万骑出罗城,军容甚开豁。wàn qí chū luó chéng,jūn róng shén kāi huō。
猛如出柙虎,捷若搏云鹘。měng rú chū xiá hǔ,jié ruò bó yún gǔ。
行见扫妖氛,贼徒争豕突。xíng jiàn sǎo yāo fēn,zéi tú zhēng shǐ tū。
况有斗六门,天堑险无匹。kuàng yǒu dòu liù mén,tiān qiàn xiǎn wú pǐ。
背城鼓而东,一战胜可决。bèi chéng gǔ ér dōng,yī zhàn shèng kě jué。
威过摧枯芒,势成破竹疾。wēi guò cuī kū máng,shì chéng pò zhú jí。
屈指旬日内,匹夫可以夺。qū zhǐ xún rì nèi,pǐ fū kě yǐ duó。
又闻募乡兵,朝暮尤斯拔。yòu wén mù xiāng bīng,cháo mù yóu sī bá。
横海戮长鲸,万弩伺俱发。héng hǎi lù zhǎng jīng,wàn nǔ cì jù fā。
此谋如得就,大功可书碣。cǐ móu rú dé jiù,dà gōng kě shū jié。
指日见升平,乾坤收肃杀。zhǐ rì jiàn shēng píng,qián kūn shōu sù shā。
嗟予走空山,于今已五月。jiē yǔ zǒu kōng shān,yú jīn yǐ wǔ yuè。
一息气尚存,此念未容绝。yī xī qì shàng cún,cǐ niàn wèi róng jué。
如何蝼蚁辈,偏觉肝肠别。rú hé lóu yǐ bèi,piān jué gān cháng bié。
甘心为异类,不复忧荡析。gān xīn wèi yì lèi,bù fù yōu dàng xī。
攘攘著黄巾,为厉及妪{女目}。rǎng rǎng zhù huáng jīn,wèi lì jí yù nǚ mù。
四顾遍豺狼,保身慎明哲。sì gù biàn chái láng,bǎo shēn shèn míng zhé。
岂不思请缨,空手难为烈。qǐ bù sī qǐng yīng,kōng shǒu nán wèi liè。
抚景自酸辛,吟诗聊度活。fǔ jǐng zì suān xīn,yín shī liáo dù huó。
寂寂红叶山,遥遥紫薇闼。jì jì hóng yè shān,yáo yáo zǐ wēi tà。
此身虽在野,此心唯向阙。cǐ shēn suī zài yě,cǐ xīn wéi xiàng quē。
安危大臣在,金瓯岂患缺。ān wēi dà chén zài,jīn ōu qǐ huàn quē。
只忧道路长,献策终不达。zhǐ yōu dào lù zhǎng,xiàn cè zhōng bù dá。

陈肇兴

陈肇兴,字伯康,号陶村。台湾府彰化县治(今彰化市)人。咸丰三年(1853)入庠邑,补廪膳生。从鹿港拔贡廖春波读书于彰化白沙书院,学习四始六义及唐宋明清诗,表现极为突出。和蔡德芳、曾惟精、廖景瀛合称「白沙书院四杰」。咸丰九年(1859)中举,曾建古香楼作为书房及居处,以读书歌咏自娱。同治元年(1862)戴潮春起事,陈肇兴拒绝戴氏之拉拢,遂遁入武西堡(今南投县集集)之牛牯岭山中。是年七月谋刺戴氏不成,几度濒于险境。闰八月避入集集山中,虽身在军旅,夜晚得閒时,往往秉烛赋诗,追悼阵亡战士,详录戴案经过,题为《咄咄吟》,乃台湾重要的历史文献。同治三年(1864)事平,陈肇兴返回乡里,设帐授学,门生有杨馨兰、杨春华、吴德功、许尚贤等,多为俊才之士。著有《陶村诗稿》六卷,并《咄咄吟》二卷合刊。  陈肇兴的《陶村诗稿》写至戴案结束止,由此作可见清代中叶崛起的台湾士子,思想取向与价值判断。不仅有个人心灵世界及理想抱负的抒写,诗作的关怀重心亦往往与生民百姓密切相关。在形式上,陈氏习惯以长篇歌行来抒怀、言志,诗作风格雄健豪迈。门人吴德功在《陶村诗稿》序文中谓,肇兴之诗胎息于杜甫,可视为清中叶台湾文坛之「诗史」。《陶村诗稿》最早由门人林宗衡等校刊,光绪四年(1878)夏季初刻,乙未之役,版毁于兵燹。后彰化人杨珠浦在大正元年(1912)得抄本于书肆,遂于昭和二年(1937)重刊。民国五十一年(1962)台湾文献丛刊本据杨抄本排印;1971年郑喜夫以连横所藏原刊本为底本〖编者按:据连横《台湾诗荟》创刊号〈遗集待刊预告〉云:「彰化陈伯康孝廉著有《陶村诗稿》八卷,版久毁失,印本亦亡。全台仅存二部,一在余处,一为云林黄君丕承所藏。」〗,另以杨氏本、文丛本合校,是为郑校本。1992年龙文出版社据杨珠浦本重印,而将郑氏校本标注于眉批以供参考,编为「台湾先贤诗文集汇刊」第一集第四册。以下作品以杨珠浦版本(以下简称「杨本」)为底本,郑校本(以下简称「郑本」、「郑注」)为辅,进行编校。(施懿琳撰) 陈肇兴的作品>>

猜您喜欢

登镇海楼

陈肇兴

危楼岌嶪接三台,此日登临倦眼开。wēi lóu jí yè jiē sān tái,cǐ rì dēng lín juàn yǎn kāi。
山势欲随双塔去,潮声如控万峰来。shān shì yù suí shuāng tǎ qù,cháo shēng rú kòng wàn fēng lái。
屠龙旧业馀衰草,跃马当年剩故台。tú lóng jiù yè yú shuāi cǎo,yuè mǎ dāng nián shèng gù tái。
满目兴亡增感慨,振衣千仞少人陪。mǎn mù xīng wáng zēng gǎn kǎi,zhèn yī qiān rèn shǎo rén péi。

第一楼观榜

陈肇兴

买棹初从福地游,桂花香满越山秋。mǎi zhào chū cóng fú dì yóu,guì huā xiāng mǎn yuè shān qiū。
文章远溯千馀岁,姓氏高悬第一楼。wén zhāng yuǎn sù qiān yú suì,xìng shì gāo xuán dì yī lóu。
同榜人夸从古少,题名我爱得朋稠。tóng bǎng rén kuā cóng gǔ shǎo,tí míng wǒ ài dé péng chóu。
鲤庭回首黄泉隔,欲写泥金暗泪流。lǐ tíng huí shǒu huáng quán gé,yù xiě ní jīn àn lèi liú。

涌泉寺

陈肇兴

崱屴峰前万木黄,白云沧海两茫茫。zè lì fēng qián wàn mù huáng,bái yún cāng hǎi liǎng máng máng。
千年伏虎留孤寺,一脉来龙认故乡。qiān nián fú hǔ liú gū sì,yī mài lái lóng rèn gù xiāng。
饭鼓斋钟醒客梦,松声潭影绕禅房。fàn gǔ zhāi zhōng xǐng kè mèng,sōng shēng tán yǐng rào chán fáng。
登高眺望多佳趣,石刻挲摩到夕阳。dēng gāo tiào wàng duō jiā qù,shí kè sā mó dào xī yáng。

涌泉寺

陈肇兴

绝壁崔嵬剑削成,扪萝直上旅魂惊。jué bì cuī wéi jiàn xuē chéng,mén luó zhí shàng lǚ hún jīng。
岚光倒映双江净,暑气全收六月晴。lán guāng dào yìng shuāng jiāng jìng,shǔ qì quán shōu liù yuè qíng。
槛外岛藏骑象国,望中烟起铃龙城。kǎn wài dǎo cáng qí xiàng guó,wàng zhōng yān qǐ líng lóng chéng。
紫阳墨迹今犹在,千古谁人续旧铭。zǐ yáng mò jì jīn yóu zài,qiān gǔ shuí rén xù jiù míng。

九日同诸友乌石山登高,用十研老人韵二首

陈肇兴

他乡九日共探幽,塔影岚光一望收。tā xiāng jiǔ rì gòng tàn yōu,tǎ yǐng lán guāng yī wàng shōu。
树色遥连烟市瞑,雁声高叫海门秋。shù sè yáo lián yān shì míng,yàn shēng gāo jiào hǎi mén qiū。
芙蓉四面摽仙掌,霹雳千年护石头。fú róng sì miàn biāo xiān zhǎng,pī lì qiān nián hù shí tóu。
吊古不须怀薛老,残碑断碣满山邱。diào gǔ bù xū huái xuē lǎo,cán bēi duàn jié mǎn shān qiū。

九日同诸友乌石山登高,用十研老人韵二首

陈肇兴

为耽幽胜步徐徐,步步回头胜有馀。wèi dān yōu shèng bù xú xú,bù bù huí tóu shèng yǒu yú。
剔遍悬崖摹石刻,搜残古刹下篮舆。tī biàn xuán yá mó shí kè,sōu cán gǔ shā xià lán yú。
丹萸白菊添幽契,碧藓苍苔见断书。dān yú bái jú tiān yōu qì,bì xiǎn cāng tái jiàn duàn shū。
拟向山僧乞半榻,他年长伴远公居。nǐ xiàng shān sēng qǐ bàn tà,tā nián zhǎng bàn yuǎn gōng jū。

李忠定公墓

陈肇兴

曾从青史仰经纶,才识忠贞两绝伦。céng cóng qīng shǐ yǎng jīng lún,cái shí zhōng zhēn liǎng jué lún。
十事果能回主眷,两宫何至陷胡尘。shí shì guǒ néng huí zhǔ juàn,liǎng gōng hé zhì xiàn hú chén。
金鱼玉带承先帝,神臂长弓走敌人。jīn yú yù dài chéng xiān dì,shén bì zhǎng gōng zǒu dí rén。
底事满朝容不得,暮年流滞瘴江滨。dǐ shì mǎn cháo róng bù dé,mù nián liú zhì zhàng jiāng bīn。

李忠定公墓

陈肇兴

放逐单州又万州,三山垂老竟勾留。fàng zhú dān zhōu yòu wàn zhōu,sān shān chuí lǎo jìng gōu liú。
万言不用书犹上,一赦难邀国可忧。wàn yán bù yòng shū yóu shàng,yī shè nán yāo guó kě yōu。
北使闻名还起敬,南朝搆陷反成仇。běi shǐ wén míng hái qǐ jìng,nán cháo gòu xiàn fǎn chéng chóu。
可怜坐失中兴策,千载魂空绕汴流。kě lián zuò shī zhōng xīng cè,qiān zài hún kōng rào biàn liú。

李忠定公墓

陈肇兴

十年提举洞霄宫,帝座虽遥梦寐通。shí nián tí jǔ dòng xiāo gōng,dì zuò suī yáo mèng mèi tōng。
去国惟闻争许翰,当时原不识陈东。qù guó wéi wén zhēng xǔ hàn,dāng shí yuán bù shí chén dōng。
两河形势烽烟外,万里江山指掌中。liǎng hé xíng shì fēng yān wài,wàn lǐ jiāng shān zhǐ zhǎng zhōng。
如此乾坤甘一掷,伤心苟活是高宗。rú cǐ qián kūn gān yī zhì,shāng xīn gǒu huó shì gāo zōng。

李忠定公墓

陈肇兴

一身去住系苍生,南北同心仰大名。yī shēn qù zhù xì cāng shēng,nán běi tóng xīn yǎng dà míng。
宗、岳有谋偏不用,汪、黄和议究无成。zōng yuè yǒu móu piān bù yòng,wāng huáng hé yì jiū wú chéng。
空闻播越思航海,不见艰虞忆汴京。kōng wén bō yuè sī háng hǎi,bù jiàn jiān yú yì biàn jīng。
今日墓前桐口水,奔流犹作怒潮声。jīn rì mù qián tóng kǒu shuǐ,bēn liú yóu zuò nù cháo shēng。

红菊

陈肇兴

千红万紫尽凋残,秀色东篱绝可餐。qiān hóng wàn zǐ jǐn diāo cán,xiù sè dōng lí jué kě cān。
似为秋容多冷淡,故标秾艳傲严寒。shì wèi qiū róng duō lěng dàn,gù biāo nóng yàn ào yán hán。
妆成西子娇无力,泪洒明妃湿不干。zhuāng chéng xī zi jiāo wú lì,lèi sǎ míng fēi shī bù gàn。
最好纷纷红叶落,晚枫相映一林丹。zuì hǎo fēn fēn hóng yè luò,wǎn fēng xiāng yìng yī lín dān。

红菊

陈肇兴

小阳庭院小篱东,一色斓斑映晚枫。xiǎo yáng tíng yuàn xiǎo lí dōng,yī sè lán bān yìng wǎn fēng。
但保红颜全晚节,何曾薄命怨西风。dàn bǎo hóng yán quán wǎn jié,hé céng báo mìng yuàn xī fēng。
三秋换骨丹砂冷,万卉回头粉黛空。sān qiū huàn gǔ dān shā lěng,wàn huì huí tóu fěn dài kōng。
底事天心怜隐逸,与他富贵殿群红?dǐ shì tiān xīn lián yǐn yì,yǔ tā fù guì diàn qún hóng?

红菊

陈肇兴

别有朱英异国夸,芳名珍重谱桃花。bié yǒu zhū yīng yì guó kuā,fāng míng zhēn zhòng pǔ táo huā。
明明着雨胭脂湿,淡淡凝霜血点加。míng míng zhe yǔ yān zhī shī,dàn dàn níng shuāng xuè diǎn jiā。
老去陶公频中酒,年来屈子亦餐霞。lǎo qù táo gōng pín zhōng jiǔ,nián lái qū zi yì cān xiá。
故园九日多吟趣,好并丹萸插鬓斜。gù yuán jiǔ rì duō yín qù,hǎo bìng dān yú chā bìn xié。

红菊

陈肇兴

独抱丹心老更坚,重阳开到十分妍。dú bào dān xīn lǎo gèng jiān,zhòng yáng kāi dào shí fēn yán。
浓拖残照娇秋日,远映明霞媚晚天。nóng tuō cán zhào jiāo qiū rì,yuǎn yìng míng xiá mèi wǎn tiān。
消瘦容光如静女,蹒跚醉态似狂仙。xiāo shòu róng guāng rú jìng nǚ,pán shān zuì tài shì kuáng xiān。
几回为汝拈彤管,赋就安阳紫菊篇。jǐ huí wèi rǔ niān tóng guǎn,fù jiù ān yáng zǐ jú piān。

白菊

陈肇兴

似嫌秾艳不宜秋,洗尽铅华一色幽。shì xián nóng yàn bù yí qiū,xǐ jǐn qiān huá yī sè yōu。
露滴半阶无处觅,风来三径有香流。lù dī bàn jiē wú chù mì,fēng lái sān jìng yǒu xiāng liú。
当筵合配银为斝,插帽惊看雪满头。dāng yán hé pèi yín wèi jiǎ,chā mào jīng kàn xuě mǎn tóu。
白发他乡还对汝,重阳无限故园愁。bái fā tā xiāng hái duì rǔ,zhòng yáng wú xiàn gù yuán chóu。