古诗词

陆游

感遇六首

陆游

人之所甚患,饥渴与寒暑。rén zhī suǒ shén huàn,jī kě yǔ hán shǔ。
粗免则已矣,过计安用许。cū miǎn zé yǐ yǐ,guò jì ān yòng xǔ。
自奉非其分,三彭将嫉汝。zì fèng fēi qí fēn,sān péng jiāng jí rǔ。
寓形天壤间,大抵皆逆旅。yù xíng tiān rǎng jiān,dà dǐ jiē nì lǚ。
但能饱菜根,何地不可处。dàn néng bǎo cài gēn,hé dì bù kě chù。
堂堂七尺躯,切勿效儿女。táng táng qī chǐ qū,qiè wù xiào ér nǚ。

感遇六首

陆游

我以善勉汝,汝谓出訾毁。wǒ yǐ shàn miǎn rǔ,rǔ wèi chū zī huǐ。
置之不复言,意又不能已。zhì zhī bù fù yán,yì yòu bù néng yǐ。
为善如筑台,成功由积累。wèi shàn rú zhù tái,chéng gōng yóu jī lèi。
中休犹不可,况本无基址。zhōng xiū yóu bù kě,kuàng běn wú jī zhǐ。
未言破万卷,日且读十纸。wèi yán pò wàn juǎn,rì qiě dú shí zhǐ。
学虽在力行,要是从此始。xué suī zài lì xíng,yào shì cóng cǐ shǐ。

感遇六首

陆游

我初居三山,同里数十人。wǒ chū jū sān shān,tóng lǐ shù shí rén。
尊酒相劳苦,言辞亦谆谆。zūn jiǔ xiāng láo kǔ,yán cí yì zhūn zhūn。
去来四十年,皆成冢中尘。qù lái sì shí nián,jiē chéng zhǒng zhōng chén。
子孙虽或存,败屋卖作薪。zi sūn suī huò cún,bài wū mài zuò xīn。
此亦何罪哉,不过坐一贫。cǐ yì hé zuì zāi,bù guò zuò yī pín。
我幸未至此,亦复拙谋身。wǒ xìng wèi zhì cǐ,yì fù zhuō móu shēn。
无饭可哺汝,触目成悲辛。wú fàn kě bǔ rǔ,chù mù chéng bēi xīn。

感遇六首

陆游

人与人为徒,事我盖有缘。rén yǔ rén wèi tú,shì wǒ gài yǒu yuán。
司晨与警夜,异类亦可怜。sī chén yǔ jǐng yè,yì lèi yì kě lián。
舐糠啄遗粒,要使全其天。shì kāng zhuó yí lì,yào shǐ quán qí tiān。
人则当教诲,见善或能迁。rén zé dāng jiào huì,jiàn shàn huò néng qiān。
盛怒姑小忍,虽蒲岂非鞭。shèng nù gū xiǎo rěn,suī pú qǐ fēi biān。
事过我亦喜,陶然送流年。shì guò wǒ yì xǐ,táo rán sòng liú nián。

读吕舍人诗追次其韵五首

陆游

士生始从学,取友实先务。shì shēng shǐ cóng xué,qǔ yǒu shí xiān wù。
吾闻诸古人,倾盖有如故。wú wén zhū gǔ rén,qīng gài yǒu rú gù。
汉宫长生药,至取云表露。hàn gōng zhǎng shēng yào,zhì qǔ yún biǎo lù。
治身当何如,而受一尘污。zhì shēn dāng hé rú,ér shòu yī chén wū。

读吕舍人诗追次其韵五首

陆游

有过当相规,有善当相告。yǒu guò dāng xiāng guī,yǒu shàn dāng xiāng gào。
岂惟定新交,亦以笃旧好。qǐ wéi dìng xīn jiāo,yì yǐ dǔ jiù hǎo。
势利古所羞,置之勿复道。shì lì gǔ suǒ xiū,zhì zhī wù fù dào。
霜霣万木凋,孰秉岁寒操。shuāng yǔn wàn mù diāo,shú bǐng suì hán cāo。

读吕舍人诗追次其韵五首

陆游

少壮如昨日,忽已及耄期。shǎo zhuàng rú zuó rì,hū yǐ jí mào qī。
旧友散莫收,亦复少新知。jiù yǒu sàn mò shōu,yì fù shǎo xīn zhī。
言归镜湖上,日日醉东篱。yán guī jìng hú shàng,rì rì zuì dōng lí。
自笑如寒蝶,裴回残菊枝。zì xiào rú hán dié,péi huí cán jú zhī。

读吕舍人诗追次其韵五首

陆游

道士成金丹,青云可接翼。dào shì chéng jīn dān,qīng yún kě jiē yì。
小夫岂知此,危坐学数息。xiǎo fū qǐ zhī cǐ,wēi zuò xué shù xī。
如持一畚土,自谓河可塞。rú chí yī běn tǔ,zì wèi hé kě sāi。
生不遇硕师,几何不自贼。shēng bù yù shuò shī,jǐ hé bù zì zéi。

读吕舍人诗追次其韵五首

陆游

三沐复三熏,佩玉怀明珠。sān mù fù sān xūn,pèi yù huái míng zhū。
何至不自珍,欲效豕负涂。hé zhì bù zì zhēn,yù xiào shǐ fù tú。
传呼虽甚宠,正可夸群奴。chuán hū suī shén chǒng,zhèng kě kuā qún nú。
君看魏徵孙,世世为农夫。jūn kàn wèi zhēng sūn,shì shì wèi nóng fū。

稽山行

陆游

稽山何巍巍,浙江水汤汤。jī shān hé wēi wēi,zhè jiāng shuǐ tāng tāng。
千里亘大野,勾践之所荒。qiān lǐ gèn dà yě,gōu jiàn zhī suǒ huāng。
春雨桑柘绿,秋风粳稻香。chūn yǔ sāng zhè lǜ,qiū fēng jīng dào xiāng。
村村作蟹椴,处处起鱼梁。cūn cūn zuò xiè duàn,chù chù qǐ yú liáng。
陂放万头鸭,园覆千畦姜。bēi fàng wàn tóu yā,yuán fù qiān qí jiāng。
舂碓声如雷,私债逾官仓。chōng duì shēng rú léi,sī zhài yú guān cāng。
禹庙争奉牲,兰亭共流觞。yǔ miào zhēng fèng shēng,lán tíng gòng liú shāng。
空巷看竞渡,倒社观戏场。kōng xiàng kàn jìng dù,dào shè guān xì chǎng。
项里杨梅熟,采摘日夜忙。xiàng lǐ yáng méi shú,cǎi zhāi rì yè máng。
翠篮满山路,不数荔枝筐。cuì lán mǎn shān lù,bù shù lì zhī kuāng。
星驰入侯家,那惜黄金偿。xīng chí rù hóu jiā,nà xī huáng jīn cháng。
湘湖莼菜出,卖者环三乡。xiāng hú chún cài chū,mài zhě huán sān xiāng。
何以共烹煮,鲈鱼三尺长。hé yǐ gòng pēng zhǔ,lú yú sān chǐ zhǎng。
芳鲜初上市,羊酪何足当。fāng xiān chū shàng shì,yáng lào hé zú dāng。
镜湖滀众水,自汉无旱蝗。jìng hú chù zhòng shuǐ,zì hàn wú hàn huáng。
重楼与曲槛,潋滟浮湖光。zhòng lóu yǔ qū kǎn,liàn yàn fú hú guāng。
舟行以当车,小伞遮新妆。zhōu xíng yǐ dāng chē,xiǎo sǎn zhē xīn zhuāng。
浅坊小陌间,深夜理丝簧。qiǎn fāng xiǎo mò jiān,shēn yè lǐ sī huáng。
我老述此诗,妄继古乐章。wǒ lǎo shù cǐ shī,wàng jì gǔ lè zhāng。
恨无季札听,大国风泱泱。hèn wú jì zhá tīng,dà guó fēng yāng yāng。

赠论命周云秀才

陆游

周郎颀然市中隐,精神卓荦秋天隼。zhōu láng qí rán shì zhōng yǐn,jīng shén zhuó luò qiū tiān sǔn。
忽来过我论五行,袖出诗卷如束笋。hū lái guò wǒ lùn wǔ xíng,xiù chū shī juǎn rú shù sǔn。
人生一息不自保,况我耄期真待尽。rén shēng yī xī bù zì bǎo,kuàng wǒ mào qī zhēn dài jǐn。
君今盛为谈未来,我亦听之俱可冁。jūn jīn shèng wèi tán wèi lái,wǒ yì tīng zhī jù kě chǎn。
虽然此心犹未泯,何至死去同蠢蠢。suī rán cǐ xīn yóu wèi mǐn,hé zhì sǐ qù tóng chǔn chǔn。
地下不作修文郎,天上亦为京兆尹。dì xià bù zuò xiū wén láng,tiān shàng yì wèi jīng zhào yǐn。

寄题庐陵王晋辅先辈桂堂

陆游

楚人记草木,桂在椒兰中。chǔ rén jì cǎo mù,guì zài jiāo lán zhōng。
我怀小山句,妙绝穷化工。wǒ huái xiǎo shān jù,miào jué qióng huà gōng。
唐人作山水,亦以桂配松。táng rén zuò shān shuǐ,yì yǐ guì pèi sōng。
丹葩间绿叶,锦绣相叠重。dān pā jiān lǜ yè,jǐn xiù xiāng dié zhòng。
不知始何时,岩桂开秋风。bù zhī shǐ hé shí,yán guì kāi qiū fēng。
楚人所称者,委弃等蒿蓬。chǔ rén suǒ chēng zhě,wěi qì děng hāo péng。
呜呼各有时,士岂怨不逢。wū hū gè yǒu shí,shì qǐ yuàn bù féng。
我作桂堂诗,广子云梦胸。wǒ zuò guì táng shī,guǎng zi yún mèng xiōng。

读唐书忠义传

陆游

志士慕古人,忠臣挺奇节。zhì shì mù gǔ rén,zhōng chén tǐng qí jié。
就死有处所,天日为无色。jiù sǐ yǒu chù suǒ,tiān rì wèi wú sè。
大义孰不知,临难欠健决。dà yì shú bù zhī,lín nán qiàn jiàn jué。
我思杲卿发,可配嵇绍血。wǒ sī gǎo qīng fā,kě pèi jī shào xuè。

病后作

陆游

骨相坐一寒,仕宦经百谪。gǔ xiāng zuò yī hán,shì huàn jīng bǎi zhé。
晚入文昌省,又坐烦言啧。wǎn rù wén chāng shěng,yòu zuò fán yán zé。
诏书复收召,付以大典册。zhào shū fù shōu zhào,fù yǐ dà diǎn cè。
期年甫奏篇,皇恐亟自劾。qī nián fǔ zòu piān,huáng kǒng jí zì hé。
归来稽山下,三食新穫麦。guī lái jī shān xià,sān shí xīn huò mài。
草屦布裙襦,徒步老阡陌。cǎo jù bù qún rú,tú bù lǎo qiān mò。
今年疾屡作,恍若将归客。jīn nián jí lǚ zuò,huǎng ruò jiāng guī kè。
道士言犯土,拜章安舍宅。dào shì yán fàn tǔ,bài zhāng ān shě zhái。
巫言神去干,剪纸招魂魄。wū yán shén qù gàn,jiǎn zhǐ zhāo hún pò。
把臂忽自悟,此岂屋漏脉。bǎ bì hū zì wù,cǐ qǐ wū lòu mài。
尽去囊中药,默观鼻端白。jǐn qù náng zhōng yào,mò guān bí duān bái。
正气徐自还,鬼子何足磔。zhèng qì xú zì hái,guǐ zi hé zú zhé。

赠过门道人

陆游

朝行市尘中,奔马不可及。cháo xíng shì chén zhōng,bēn mǎ bù kě jí。
暮涉清溪流,芒屦了不湿。mù shè qīng xī liú,máng jù le bù shī。
岩扉一丹灶,山路两书笈。yán fēi yī dān zào,shān lù liǎng shū jí。
白驴可置掌,童子亦绝粒。bái lǘ kě zhì zhǎng,tóng zi yì jué lì。
邂逅安期生,电逝不暇揖。xiè hòu ān qī shēng,diàn shì bù xiá yī。
太华独嶷然,万仞道傍立。tài huá dú yí rán,wàn rèn dào bàng lì。

独行过柳桥而归

陆游

寒云覆江干,惨惨雪欲作。hán yún fù jiāng gàn,cǎn cǎn xuě yù zuò。
草枯狐兔见,鹰隼方纵搏。cǎo kū hú tù jiàn,yīng sǔn fāng zòng bó。
老翁卧蓬户,疾痛在腰脚。lǎo wēng wò péng hù,jí tòng zài yāo jiǎo。
忽觉意稍佳,快若解束缚。hū jué yì shāo jiā,kuài ruò jiě shù fù。
呼童扶下堂,西出度略彴。hū tóng fú xià táng,xī chū dù lüè zhuó。
浮波见凫雁,决起惊乌鹊。fú bō jiàn fú yàn,jué qǐ jīng wū què。
篱根犬迎吠,碓下鸡俯啄。lí gēn quǎn yíng fèi,duì xià jī fǔ zhuó。
霜馀桑叶积,春近柳枝弱。shuāng yú sāng yè jī,chūn jìn liǔ zhī ruò。
徐行过傍舍,醉笑盛酬酢。xú xíng guò bàng shě,zuì xiào shèng chóu cù。
岁暮农事休,羡尔群饮乐。suì mù nóng shì xiū,xiàn ěr qún yǐn lè。

简苏邵叟

陆游

君家文献历十朝,魏公峨冕加金貂。jūn jiā wén xiàn lì shí cháo,wèi gōng é miǎn jiā jīn diāo。
孙支得君愈隽发,贵名突兀凌烟霄。sūn zhī dé jūn yù juàn fā,guì míng tū wù líng yān xiāo。
居吴入蜀三十载,诸公孰能折简招。jū wú rù shǔ sān shí zài,zhū gōng shú néng zhé jiǎn zhāo。
涧松意气极磊砢,天马毛骨何超遥。jiàn sōng yì qì jí lěi kē,tiān mǎ máo gǔ hé chāo yáo。
鼎来行卷十九首,缑山明月闻吹箫。dǐng lái xíng juǎn shí jiǔ shǒu,gōu shān míng yuè wén chuī xiāo。
沉香亭畔未须说,想见风雪上灞桥。chén xiāng tíng pàn wèi xū shuō,xiǎng jiàn fēng xuě shàng bà qiáo。
老夫诵之群玉府,学士如堵不敢骄。lǎo fū sòng zhī qún yù fǔ,xué shì rú dǔ bù gǎn jiāo。
尔来一编愈妙绝,粲若新霁瞻斗杓。ěr lái yī biān yù miào jué,càn ruò xīn jì zhān dòu biāo。
出为龙首子何有,老穿豹尾我亦聊。chū wèi lóng shǒu zi hé yǒu,lǎo chuān bào wěi wǒ yì liáo。
湖边酒楼无十步,胸次懑懑思同浇。hú biān jiǔ lóu wú shí bù,xiōng cì mèn mèn sī tóng jiāo。

新历叹

陆游

新历在手心怕开,日月联翩相续来。xīn lì zài shǒu xīn pà kāi,rì yuè lián piān xiāng xù lái。
黄金散尽自一快,白发不贷真可哀。huáng jīn sàn jǐn zì yī kuài,bái fā bù dài zhēn kě āi。
无为健羡广成子,千二百年终有死。wú wèi jiàn xiàn guǎng chéng zi,qiān èr bǎi nián zhōng yǒu sǐ。
胶不可黏西去日,刀何由剪东流水。jiāo bù kě nián xī qù rì,dāo hé yóu jiǎn dōng liú shuǐ。
酒无醇醨但痛饮,市酝上尊俱醉耳。jiǔ wú chún lí dàn tòng yǐn,shì yùn shàng zūn jù zuì ěr。
堂堂七尺死即休,不饱乌鸢饱蝼蚁。táng táng qī chǐ sǐ jí xiū,bù bǎo wū yuān bǎo lóu yǐ。

悲歌行

陆游

读书不能遂吾志,属文不能尽吾才。dú shū bù néng suì wú zhì,shǔ wén bù néng jǐn wú cái。
远游方乐归太早,大药未就老已催。yuǎn yóu fāng lè guī tài zǎo,dà yào wèi jiù lǎo yǐ cuī。
结庐城南十里近,柴门正对湖山开。jié lú chéng nán shí lǐ jìn,chái mén zhèng duì hú shān kāi。
有时野行桑下宿,亦或恸哭中途回。yǒu shí yě xíng sāng xià sù,yì huò tòng kū zhōng tú huí。
檀公画计三十六,不如一篇归去来。tán gōng huà jì sān shí liù,bù rú yī piān guī qù lái。
紫驼之峰玄熊掌,不如饭豆羹芋魁。zǐ tuó zhī fēng xuán xióng zhǎng,bù rú fàn dòu gēng yù kuí。
腰间累累六相印,不如高卧鼻息轰春雷。yāo jiān lèi lèi liù xiāng yìn,bù rú gāo wò bí xī hōng chūn léi。
安得宝瑟五十弦,为我写尽无穷哀。ān dé bǎo sè wǔ shí xián,wèi wǒ xiě jǐn wú qióng āi。

园中作

陆游

疏篱围中庭,野水赴方塘。shū lí wéi zhōng tíng,yě shuǐ fù fāng táng。
春雨路易干,徐步蹋夕阳。chūn yǔ lù yì gàn,xú bù tà xī yáng。
艳艳红杏梢,忽已占年光。yàn yàn hóng xìng shāo,hū yǐ zhàn nián guāng。
我老来日短,乃复不自量。wǒ lǎo lái rì duǎn,nǎi fù bù zì liàng。
接花待其成,邻里共笑狂。jiē huā dài qí chéng,lín lǐ gòng xiào kuáng。
万事孰能料,社栎老不僵。wàn shì shú néng liào,shè lì lǎo bù jiāng。
磊磊盘中果,安知不获尝。lěi lěi pán zhōng guǒ,ān zhī bù huò cháng。
作诗遣闲愁,一笑无留觞。zuò shī qiǎn xián chóu,yī xiào wú liú shāng。